VRIJHANDEL.
ft!*, zelfs eergisteravond nog, candidaat van de coa-
Mtie kunnen, worden, als hij maar li ad' wïllen buigen
en had willen beloven onderdanig te zullen zijn aan
de b9öhiit?n der coalitie.
De socinal-domocraten hebben er belang bij. St.
voor te stellen, als iemand, die zijn heele vroegere
5>oïïtiek verloochent. Ze beschouwen bem rfiet als
democraat, eer hij soc.-democraat is.
St. verklaart een tegenstander te zijn van Alge
meen Kiesrecht, niet van een zeer uitgebreid. Hij
heeft dat getoond, door indertijd te pleiten voor
toekenning van kiesrecht aan de mindere militairen-
Deze betoonen daarvoor nu liun dank, door zoo sterk
mogelijk tegen hem te ageeretn.
De Christen-Democraten staan in den politieleen
«strijd tot op zekere hoogte evenals de soc.-dem. Ze
»tr.aïi los van elke partij, naast de coalitie. Spre-
lcc-r aarzelt dan ook niet te erkennen, dat naar zijn
meening, het aanblijven, van het zittend kabinet wen-
Bcheüjk is in het belang des volks; ofschoon hij
ontzettend veel beeft aan te merken op de Chris
telijke partijen en op deze regeering.
De arbeiders moeten echter niet meenen. dat ze,
«door rood te stemmen, den heilsstaat spoedig zullen
verkrijgen; dat is pure misleiding. Wanneer spreker
«dan ook de geestdriftige menigte ziet, optrekkende
■naar hare meetings voor Algemeen Kiesrecht, be -
«treurt hij bet, dat die menschen niet beter inzien,
dat zo hersenschimmen najagen. Die staat zal er
sn,ooit komen, omdat ze op onze aarde onmogelijk is.
Staalman is voor het behoud van, dit kabinet, om
dat er nog geen ministerie geweest is, dat zooveel
«lot 'Stand heeft, gebracht, zooals o.a. ouderdoms-, in-
"validiteits- en ziekteverzekering. Wel vindt hij een
■pensioentje van f 2 per week niet veel, maar voor
sommigen is liet nog een som van, beteekemis.
De linksche lieeren zeggen; wel. dat ze, als links
Vie meerderheid krijgt, die wetten dadelijk zullen in-
'is getTa.cht Staalman te doen overloopen naar de
■trekken, maar dat is de brutaalste misleiding. Nie-
Imand is in staat, deze wetten ito te trekken.
De Vrijzinnigen sturen op dit oogenblik welbewust
^aan op een toestand, waarvan ze zelf verklaren, dat
ve de verantwoording njet willen dragen. Wanneer
"links wint, krijgen we een toestand van absolute
'verwarring en machteloosheid. DDlen toestand trach
ten de soc.-dem. te bevorderen. Men| vreest, wanneer
«deze regeering aanblijft, voor wijziging van art. 192
'in Gfen zin, dat we volkomen gelijkstelling krijgen
van openbaar en bijzonder onderwijs. Dit vindt spr.
•achter volkomen billijk (waarop geroepen wordt: mits
met voldoende waarborgen voor goed onderwijs.)
Verder vreest men de tariefwet. Spreker vindt dit
/geen onderwerp, om op een volksvergadering te| be-
Ihandelen. Hij gelooft echter, dat besehermende rech
ten de industriëele ondernemingen zullen bevorde
ren en daaraan beeft ons land gebrek. DDaarom
trekken zooveel Nederlandsche arbeiders maandenlang
•naar Duitscbland. Spreker gelooft ook niet, dat de
•arbeider zoovee] aan tariefbelasting zal moeten, bij
dragen. Boven,diten, wanneer de levensvoorwaarden
Ihooger worden zullen de loonen stijgen. Spreker
vindt de belangstelling van den groothandel en de
igroot-industrie, die duizenden uitgeeft voor de be
strijding van de tariefwet zeer verdacht.
Na een pauze van ongeveer een kwartier werd
«er gelegenheid gegeven voor debat, waarvoor zich
hadden opgegeven de lieeren Daa.lder1 en Verstegen.
De eerste zegt, dat niemand der soc.-dem. ooit
gedacht heeft den heilsstaat machtig te wordien. al
streven ze met alle macht naar verbetering van
maatschappelijke toestanden. Wanneer eerst maar alle
kerkelijke menschen waarlijk Christelijk handelden,
raouden we al aardig opschieten.
Wat verder het bijzonder onderwijs betreft, dit
■Kan niet zoo goed zijn, als het openbaar, omdat er
awoveel tijd moet worden besteed aan godsdienston-
uderwjjs.
De heer Verstegen zegt, dait de heer Staalman het
«doet voorkomen, alsof de Vonk niets anders doet,
rian. de menschen wat wijs maken. In dat blad stond
dat Staalman een Coalitieman is. De heer Staal
man ontkent dit te zijn, doch raadt aan, stemt voor
«leze regeering, die ontstaan is uit de coalitie. Ver
der ontkent de heer St. een poging gedaan tebeb-
'beu om candidaat der coalitie te worden- Waarvoor
blende dan die openbare? vergadering, alleen, toegan
kelijk voor rechtsehe kiezers? Was dat geen po
ging? St. stelt er een eer in, dat erkend wordt, dat
"hij bij stemmingen in de 2e Kamer dikwijls aan de
rzgde -der socialisten stond. Aan die zijde stond hij
«echter niet hij de stemming over de dwangwetten
•van Kuyper en ook niet toen Van* Kol vroeg om
weeding en kleeding voor het ajnie schoolkind, da,n
werzaakte hij zijn democratische beginselen.
De heer Staalman spreekt min oï meer smalend
«over de optochten voor Algemeen Kiesrecht. Zit daar
'niet wat jaloezie onder? De heer Staalman heeft zich
tiooit grirvterpsseerd voor vakaetie. Wanneer de ar-
T&eider door ontzaglijk veel moeite en geduld verbe
uring in hun loonen hebben gekregen, komt daar
cm I hr'ste'ük minister met, de tariefwet en neemt
je dat voerdeel weer af. Daarom moet de, arbeider
«ach wel met de politiek bemoeien.
ue worrittcr verzoekt den heer Verstegen te ein-
'ligen. Deze protesteert, dat hem zoo weinig tyd
"wordt gegeven, waar de heer Staalman zelf ruim 2
uur naru. Hij wil er echter nog even op wijzen, dat
■ilat pensioentje van f 2 per week voor oude loonar-
Söeiders boven de 70 jaar met de ouderdomsveraeke-
ring niets te maken heeft. Het staat er geheel bui
tien en is aangenomen op voorstel van den beer
Dn ijs. Ook krijgen we in 'tvervolg eigenlijk geen
cpf-iisio'ïn, maar rente. De menschen toch hebben van
«'mm 13e jaar tot hun 70ste minstens 47 weken per
'jaar moeten storten. Z,e betalen pl.m. f 12.50 per
ar plus wat de tariefwet nog uit bun zakken klopt.
Daar de voorzatter al weer hamert, eindigt de
lieer Verstegen met den raad, alleen rood te stem-
men. (Donderend applaus.)
De heer Staalman antwoordt daarop de debaters,
«den heer Verstegen uitvoerig, en wordt bij die be-
rsotwoording meermalen lastig gevallen door inter
rupties ook van de zijde der dames.
Hij ein.digt met den raad: stemt niet door dik en
dun rood, maar stemt in de richting, die ge na be
hoorlijke overweging acht in het belang van het
■volk. (Zwak applaus.)
Wanneer de heer Verstegen nog even het woord
"vraagt, hetgeen hem door den heer Staalman, was
rioloofd, wordt dit door den voorzitter, den heer Har
ten dor f. geweigerd, waarop 't gTootste deel van het
ipnbliek niet zeer gesticht is.
De voorzitter sluit echter, 't was over half een,
de vergadering.
De s hooi bedreigd
"Een van de groote gevaren, die ons bij de komen
de herziening der Grondwet, wanneer zij onder een
rechtsch bewind plaats heeft, bedreigen is: het ge
vaar voor de openbare school.
Vrijzinnigen, geeft acht!
Het gaat thans niet enkel en alleen om de vraag,
-of er wat meer subsidie zal worden toegekend aan
de openbare school, het gaat thans om het b e-
■staan aer openbare school zelve. Wanneer aft-
192 der Grondwet wordt aangenomen in den vorm,
dien de Regeering er thans in haar wetsvoorstellen
«.au gegeven heeft, dan wordt de, bijzondere, de con-
Tessioneele school regel, en de openbare doodgedrukt.
Daarom is bet te doen.
Daarom gaat de Meiboom in de kap, en dat os
tenslotte de eenige eenheid der rechterzijde: dood
aan de openbare school. Reeds dit gevaar alleen is,
afgezien desnoods van alle andere, genoeg om alle
vrijzinnigen, om allen die het openbaar onderwijs
•voorstaan, die zich in liefdevol gedenken de jaren,
op die school doorgebracht, herinneren, te wapen te
doen loopen en schouder aan schouder te doen staan
•om dit gevaar te keeren.
Jarenlang, tientallen van jaren lang, is de open
bare school, ook met de meest onheiligste middelen,
bestreden. Men beeft haar genoemd „de pest en de
kanker" (ds. Offringa). Men riep: „Zij werkt nog
verderfelijker dan de jeneverfleseh" (ds. Vonken-
berg". Men noemde haar „het kind van het bijwijf"
(de heer Witrz) en zei, dat zij schuld had „aap de
volheid van gevangenissen en krankzinnigengestich
ten" (ds. Offringa).
Zoo schold men.
En zoo loog men.
Tenslotte is do openbare school de eenige, waar
de kinderen, wars van dogma's, en wars van politiek,
in vrijheid en verdraagzaamheid worden opgevoed.
Ziet men het thans weer niet gebeuren, dat door de
kleuters op de confession,eele school wordt gebeden
tegen de vrijzinnigen, en vóór de coalitie, en voelt
ieder die redelijk denkt zich niet van medelijden ver
vuld. van ontferming bewogen jegens de kleinen, die
in den naam van God, tegen een deel van 't volk
worden opgezet, en tot propagandistjes gemaakt voor
een partij, een richting? En komen dlan niet onwil
lekeurig de versregels van De Génestet in het geheu
gen:
Hoe 'k wou, dat Hij hen tegenkwam
Die kinderen in Zijn armen nam,
En vast wel anders leerde!
De vrijzinnigen hebben ruimschoots getoond te ge
voelen voor het beginsel, dat de bijzondere! school
van staatswege worde gesubsidiëerd. Aldus hebben
zij aan de overtuiging van andersdenkenden volop
recht gedaan. Verscheidene liberalen hebben in bet
jaar ÏSÏ'S gestemd vóór de wet-Mackay, die de sub-
sidiëering invoerde. En later heeft de liberale minis
ter Goeman Borgesius het subsidie nog. verhoogd.
Maar thans?
Thans wil men van rechts de confessioneele school
als de eenig-goede als 't éene noodige, als de hoofd
zaak. Thans wil men allerwege op de puinhoopen der
openbare school de bijzondere instellingen oprichten.
Welnu: daartegen binden wij den strijd aah..
Vrijzinnigen, geeft acht!
Nog steeds is de openbare school, die door hon
derdduizenden wordt bezocht, de plaats, waar alle
kinderen des volks elkander ontmoeten kunnen, om
in eendracht en liefde te worden opgeleid en opge
voed, zonder elkander te leeren verketteren. Dèar
heerscht tenslotte de ware christelijke geest, waar
over Thorbecke zoo jubelend geschreven heeft, de
geest, die allën en alles doordringt, maar niet ge
doogt. dat op de schoolbanken door kinderen wordt
gebeden tegen een groot deel des volks. Geloof ben
niet, die het uitroepen, dat de „christelijke" school
de waarborgen biedt voor een waarlijk „christelijk"
onderwijs, en de kinderen, tegen a.lle verleiding ge
harnast. bet leven doet ingaan. Weet gij wel, dat
meerdere voormannen der S.D.A.P. vroeger hebben
gezeten op de banken der „christelijke" school? Weet
gij, dat dit-ook het geval is met meerdere aanvoer
ders van den Bond van, Nederlandsche Onderwijzers,
dat, met name, de door rechts zoo hevig gesmade,
Ossendorp een leerling der bijzondere school is ge
weest
En dan durft men de openbare school in verband
brengen met socialisme!
Is het niet kras?
Ja, zegt men, maar ook de bijzondere school wordt
steeds drukker bezocht. Goed. Maar vergeet dan
niet welke pogingen daartoe vaak in het werk wor
den gesteld. Schier iedere week komen er staaltjes
aan 't licht die bewijzen, hoe ouders eenvoudig ge
prest worden hun kinderen te zenden naar de
bijzondere school. Nog onlangs zijn daarvan tal van
voorbeelden gepubliceerd. Slag op slag komt bet
voor, dat behoeftige ouders, die om ondersteuning
aankloppen bij 'n kerkbestuur, moeten hoorar „Wij
willen u die ondersteuning wel geven, maar dan
moet ge uw kinderen zenden naar de bijzondere
school." Of, wanneer de ouders gedurende eenigen
tijd bulp hebben gehad, heet liet: „Wij houden
met die hulp op, tenzij... gij uw kinderen naar
onze school stuurt."
En zoo menigeen, nietwaar, bezwijkt dan in den
strijd tusschen honger en overtuiging.
Zoo vult men de school.
Want, nog eens, tal van zulke gevallen worden
bekend. Maar hoeveel zullen er niet openbaar wor
den?
En wanneer dan de tijd is aangebroken, dat (één
maal per jaar) de kinderen op de bijzondere school
moeten worden geteld, om naar dat aantal het sub
sidie van staatswege te berekenen, wel, dan den
ken veel besturen van bijzondere scholen: bet doel
heiligt de middelen, en zij halen tijdelijk kinderen
in school, die eT reeds af waren, maar die nog ge
durende eenige diagen dienst kunnen doen om meege
teld te worden en aldus het subsidie te verhoogen.
Zijn zulke trucs n iet bijzonder... christelijk?
De openbare school is nog altijd de bij uitstek
nationale, omdat zij ganscb de natie omvatten wil. Is
ook de bijzondere school nationaal? Ook de katho
lieke? Laat ons niet. vergeten, hoe de Roomsche kin
deren v orden ingelicht over Oranje. In een op
Roomsche scholen veel gebruikt boekje („Schets der
Vaderlandsche Geschiedenis"), staat:
„Zoo stierf Willem van Oranje in den ouder
dom van 51 jaar. Welk een ongelukkige dood,
want schrikkelijk is het te vallen in de handen
der Goddelijke gerechtigheid, na zulle een leven."
Een ander boekje („Korte Geschiedenis des Vader
lands ten dienste van katholieke scholen") schrijft:
„Prins Willem was bovenmate trotseh en heers
zuchtig. Zoo lang hij onderdaan moest blijven,
scheen bij niet voldaan; hij moest gebieder wezen,
dit alleen kor zijn eerzucht tevreden stellen. Om
tot dit deel te geraken, gebruikte hij allerlei mid
delen."
Gelijk dan ook de „Nieuwe Leidsche Courant" over
den Vader des Vaderlands schreef:'
Het is „een groote onhandigheid Willem van
Oranje den Vader des Vaderlands te noemen. Er
is geen grooter historische leugen denkbaar. Een
vader verkoopt zijn kinderen niet, boe dn11 ook.
Een vader van 't vaderland verkoopt zijn vader
land niet, en nog wel onder voorwaarden tot eigen
voordeel."
Zoo leeren de kinderen op de katholieke school
nationale geschiedenis. Zoo leeren zij dat de prinsen
van OranJe uit die dagen behoorden, om met den
Paus te spreken, „tot de meest verdorven vorsten".
En om die school bovenaan te plaatgen, ijveren
ook de Protestanten!
Vrijzinnigen, geeft acht!
Het gaat om het bestaan der openbare school.
Het gaat er om, of het confessioneel onderwijs, zon
der voldoende waarborgen van deugdelijkheid,, regel
zal worden. Strijdt in Juni voor het openbaar onder
wijs dat voor millioenen ten zegen is geweest, en
een'geest ademt-van liefde en verdraagzaamheid!
Burgerlijke Stand.
Gemeente nieuwe ntedorp.
Ingeschreven van 131 Mei 1913.
Ondertrouwd: Jobannes van der Molen te Maas
tricht en Maart je Kooij, alhier.
Gehuwd: Jan Dirk Floor en Trijntje Druif, beiden
alhier.
Geboren: Jannette, dochter van Pieter Wit en van
Antjc Bouwen. Anpa Guurtje, dochter van Dirk Hou-
wertjes en Grietje de Waard. Wilhelmus Jobannes
zoon van Jan stoop en Aafje Leek.
Overleden: Geene.
gemeente sint pancras.
Ingeschreven van 131 Mei 1912.
Geboren: Geene.
Gehuwd: Arie Dekker en Arijaantje Groen, Jan
1 Bak en Brechtje Groen, Teunjs Visser en Neeitje
1 Keizer. Oornelis Dirk maat en Neelltje Verweel.
Overleden: Trijntje Kloosterboer, 50 jaar, echtge
noot© van Jacob Groen.
gemeente harenkarspel.
Ingeschreven van 131 Mei 1913.
Geboren: Jan Jacob, zoon van Arie Sleutel en
Grietje Groenveld. Adrianus' Cornelis, zoon va,n Pie
ter Blom er Maartje Blokdijk. Alida, dochter van
Jobannes Broersen en Aaltje Wijmker. Petronella Ma
ria, dochter van Johannes Burger en Pïetertje BJan-
kendaal. Guurtje, dochter van Jan Zijdewind en,
Noeltje Eijpost. Cornelia, dochter van Reijer Vader
en Pietertje Kuitwaard. Henricus, zoon van Henricus
Dekker en Reinsje Plak. Catharina, dochter van
Adrianus Bakker en Catharina Stoop. Simon, zoon
van Sinion Koek en Catharina Bakker.
Ondertrouwd en gehuwd: Cornelis Keetman en
Jannetje van Dijk. Jan de Wit en Cornelia Kuij-
per. Pieter Zoon en Anna Margaretha Tesselaar. Ni-
colaas Kruijer en Catharina Petronella Pronk. Jan
van Loenen en Trijntje Rijs. Jan Rijs en Aaltje
Renooij. Pieter Volkers en Alida Koomen.
Overleden: Jacob Spil, oud 69 jaar, weduwnaar va
MaTütje Ots. Henricus Tak, oud 18 jaar. Simon
Hoek, ou'd 1 dag.
gemeente schagen.
Geboren: Dirk Henri Rudolph, zoon, van Pieter
Christiaan Karssen en Maria Krol.
Overleden: Arie van der Horst, oud 51 jaar, echt
genoot van Trijntje Stolp.
De troepen der 74ste brigade hervatten, na 1;
durige rust en nadat de manschappen koffie
_v'ater h?-dden ^dronken, d© marsch naar het kamri
J1
BARSINGERHORN.
In de vergadering der feestcommissie, jongstleden
Donderdagavond gehouden, is gebleken, dat men in
de wijken A, B en C der gemeente, waarover de
commissie hare werkzaamheden heeft uitgestrekt,
over het algemeen zeer met het feest op 15 Juni a.s.
is ingenomen. Om het dorp dan een feestelijk aan
zien te geven, wordt men verzocht de vlag uit te
steken. Door den, heer C. Sclioorl is voor dien dag
ten gebruik© afgestaan het tegenover zijn buis lig
gende terrein voor bet houden van, kinder- en volks
spelen. Als de weersgesteldheid zulks toelaat, zul
len 's avonds muziek- en zanggezelschap over de
vaart gevoerd worden en zal er vuurwerk worden
afgestoken, een en ander volgens gemaakte plannen.
VOOR DE VOLKSSCHOOL.
Voor de 4de maal wordt de volgend© week „De
Volksschool in gevaar", orgaan van het comité uit
de afdeelingen'var: den Bond van Nederl. Onderwij
zers en Volksonderwijs in 12000 exemplaren in het
district Rchagen verspreid.
ONWEDER.
Te Losser sloeg, naar de Maasbode meldt, in den
nacht van Woensdag op Donderdag de bliksem in
het huis van zekeren E. Zijn schoonzoon M. werd
achterover geworpen en lag bewusteloos, zoodat ge
neeskundige en geestelijke hulp moest worden, inge
roepen. De getroffene schijnt langzaam' tot bewust
zijn te komen, maar is nog geheel verlamd.
GEBREK AAN MOLLEN.
Een landbouwer te Zundert, wiens land ganschen
al „ontmold" is en die nu veel last heeft van aller
lei ongedierte iu den grond, vraagt levende mollen
te koop voor een gulden per stuk.
nookdscharwoüde.
Der burgerij is steun gevraagd voor de oprich
ting van een Begrafenis-vereen)ging. De belangstel
ling is algemeen en zeker zal de vereeniging spoe
dig tot stand komen.
Aan de Kiezers!
Stemt ALLEEN op den cindidaat. die ziel
0UIDELI1K VOOR BEK VRIJHANDEL verklaart.
De tariefwet wordt WEGGEMOFFELD om
weer in den een of anderen vorm te verschijnen,
waar zij nogmaals dronken. Van 't kamp uit mal
cheerden de compagnieën der brigade, die in plaats
jes in de onmiddellijke nabijheid van het manoeu
vreveld waren gehuisvest, ondier gezang af. Nog o
dezen korten marsch mankten de troepen niet dei
indruk, dat er eenig gevaar bestond.
Merkwaardig genoeg vielen pas een paar minutejd
na het binnenrukken van het kwartier eenige ma3
schappen in onmacht, die in den loop van den avonfT 1
bij 5 soldaten den dood ten gevolge had. Bovendieïp"
zijp er nog 19 man ziek, waarvah 2 gevaarlijk, of] hun
schoon aan hun herstel niet gewanhoopt wordt. -•»»»»
De aanwezige officieren van, gezondheid, die voH
maakt hun plicht hebben vervuld, zoeken de k
dezer Zware ziektegevallen in de eigenaardig
dompte lucht in het laatstelijk doorloopen, ged
telijk moerassige, pijnboomenwoud
NOG ZOO MAL NIET.
Qoodwin, een der leden voor Kansas in het Hui)
van Afgevaardigden te Washington is voor den
gekomen met een origineel idee. Hij is een oveii
tuigd tegenstander van den oorlog, volgens hem
overblijfsel uit de tijden der barbaarschheid. Vai
het aanbouwen van nieuw© schepen wil deze vol!
vertegenwoordiger niet hooren; maar nu de Ver*
nigde Staten toch eenmaal beschikken over een vlo<
van oorlogsbodems, zou daarvan
meent Goodwi*
partij te trekken zijn voor handels- en re
clamedoeleinden. Men1
ken met de
als de meerderheid der
tegen uitspreskt.
Menige candidaat schuift de tariefwet Kolkman
op den achtergrond en bekent geen kleur.
Verlangt dat bij niet alleen
TESEN de tarieiwet-Kolkman, maar eek VOOR den
vrijhandel is.
Elke tariefwet, die verhooging
van invoerrechten medebrengt
beiast het volkï
Het Anti-Tariefwet-Comité.
Gemengd Nieuws.
VIJF INFANTERISTEN TENGEVOLGE VAN ZON
NESTEEK OVERLEDEN.
Op het exercitie-terrein te Arys, in Oost-Pruisen,
zijn vier infanteristen, van het 146ste, en éen infan
terist van het 152ste regiment aan de gevolgen van
zonnesteek overleden. Bovendien zijn 19 manschapp©
ongesteld geworden.
Een na,der bericht, uit officieus© bron, meld't aan
gaande het betreurenswaardig© ongeval de volgende
bijzonderheden,:
De sterfgevallen en ongesteldheden wegens zonne
steek, bij de 41ste divisie, die op 3 Juni op het
oefeningsveld van Arys. onder leiding van den bevel
voerenden generaal van het 20ste legerkorps plaats
hadden, kunnen slechts op; rekening worden gesteld
van ongelukkige n©venomstan|digh©den, daar door de
superieuren, met het, oog op de hitte, alle denk
bare voorzorgsmaatregelen! waren gekomen.
Gedurende het laatste gedeelte der oefening moest
de 74ste brigade infanterie door een dicht bewassen,
900 meter lange strook, bosch trekken. Hier deden
zich eenige lichte gevallen van ongesteldheid
voor. De generaal stelde dadelijk de voor alle- mo
gelijkheden gereed gehouden veldkeuken met koude
koffie en de over het oefenterrein verdeelde zie
kenwagens ter beschikking van de 74ste brigade) en
gaf last om de strook bosch nauwkeurig af te zoe
ken naar eventuëel achtergebleven manschappen. Zwa
re ongesteldheden waren toen nog niet voorgeko
men.
H
Sc
E
E
Zu
kiezers er ziel niet
moet dan, de schepen, vol pak*
beste produkten welke de nijverheid
der Unie levert. Kruist d© Amerikaansehe vloot dal
in buitenlandsche wateren, dan kan zij in <le ha»
vens, die zij bezoekt, propaganda maken voor dó te
beste Amerikaansehe uitvoerartikelen. gcj
Dit plan van Gooöwin moge zoo op het eerst»
gezicht wat mal schijnen het kan toch niet ont
kend worden dat de laatste tientallen va11 jaren he
gebruik, door de mogendheden van baar oorlog-s
schepen gemaakt, een ruime uitbreiding heeft ge
kregen. Hoe langer hoe meer toch strekken de oor
logsbodems tot de bevordering van de international
goede betrekkingen, door deelneming aan vloot-rcïfe^fe
vues, het bewijzen van international© hoffelijkheden
het overbrengen, ontvangen of escorteeren van
staatshoofden enz. D
STAKINGSONLUSTEN. on,
BERLIJN, 6 Juni. Uit Stettin werd hedenmorgen y
geseind aan de Berliner Zeitung am Mittag: „In de
cichoreifabrielc van Wels staken de arbeiders seder
zes weken ongeveer. Toen gist©ra,vond om half ne
gen de arbeider Brandenburg, die aan het werk ge
bleven was, op straat kwam, werd hij door dei
stakenden arbeider Kühl aangesproken. Brandenburg
moet dikwijls door stakers lastig gevallen zijn ei> hu:
daarom droeg bij in den laatsten tijd steeds een doll eeJ
mes bij zich. Toen Kühl gisteravond bij hem kwan
en enkele woorden tot hem sprak, trok Branden
burg zijn raes, viel Kühl aan en boorde hem het me.1)
in het lichaam. Intusschen kwamen voor het fa
brieksgebouw vele opgewonden) menschen, duizenden
naar men zegt, bijeen, om Brandenburg aan te val
len. Hun houding werd buitengewoon dreigend ei 1
spoedig vlogen steenen naar de fabriek. Er wen
geroepen: „Laat de moordenaar er uit komen!"1 efe'
„Slaat de poort in!"' „Steekt de fabriek inbrand'!
De politie, .die inmiddels aangekomen was, wal
machteloos. Toen eenige agenten trachtten, van een
stoomboot uit iu de fabriek te komen, werden zij tejj c
ruggedrongen door de menschenmenigte, die met re~*
volvers dreigde. Tegen 9 uur 's avonds werd de fa
briek bestormd. De deuren werden uit de scbarnic
ren getild en vernield, de ruiten werden ingeslager
Intusschen kwamen i|n acht automobielen en vier ele
trische trams van, Stettin agenten, ongeveer driehon
derd, aan. De menigte werd gesommeerd uiteen h
gaan. Een verschrikkelijk tumult was het antwoord.
Uit de menigte vielen schoten. Vooral op de aut<
mobielen, waarin d© agenten aangekomen; waren,
werd gemikt. Toen dj© menschen niet uit elkaar gin
gen .kwam het bevel, met de blanke sabel er op, i
te slaan. Het kwam tot een geregeld gevecht. D
agenten lesten uit, hun pistolen blinde schoten. Doo
de sabel-aanvallen werden vele menschen gewond.
Naar men zegt moeten ongeveer 10 agenten en 6
burgers gewond zijn. Tegen half elf was de menigt
zoover teruggedreven, dat Brandenburg in een auton,
mobiel naar Stettin gebracht kon worden." W
Handelsblad. jfij
Plaatselijk Nieuws
VERGADERING MET DEBAT. a
Zondagmiddag zal op de vergadering der S.D.A.P.'»#
waar de candidaat de heer A. H. Gerha.rd, eene
litieke rede zal uitspreken,, ©e» debater aanwezig.<P
zijn vanwege de Vrijzi'nn'S'-Demo^ratisch© Kiesvei'ecM
niging „Behagen", die daartoe was uitgenodigd.
Dat belooft een interessanten middag te zullen gd^
ven, daar het van den beer Gerhard bekend iM
dat bij den strijd principieel1 wenscht te voeren
er van debat dus leering kan uitgaan. <P g
WEERBERICHT van, 7 Juni.
Matige tot krachtige meest Z.W. wind, zwaarbeL,
wolkt met tijdelijke opklaring. Waarschijnlijk enkel®
regenbuien. Zelfde temperatuur. K
*D
ONAFHANKELIJKHEIDSFEEST. <P
Vrijdagavond had in de Posthoorn de aanbesteding^
plaats van de werkzaamheden voor liet OnafhankeL^
lijkheidsfeest. Ingekomen waren 4 biljetten.
M. Tuinman f 685, P. Stammes f 665, P. Voor#
man f 630, J. Keesman f 620. Gegund aan den heeft»
J. Keesman. ij-
STA ATSPENSÏON NEERIN G.
Bij de slotvergadering van de Federatie Schagei
van den Bond voor S t aat spension n e er n g is geblekeL
dat uitgegeven zijn 1300 kaarten f 0.25 en 130ï&
kaarten h f 0.10. In het geheel is uitgegeven eeift
bedrag van f 721.49% en ontvangen f 629-5ife. zo®
dat bec waarborgfonds moet worden aangesprokeW
voo^ een bedrag van f 91.98. Van het Hoofdbe-?p
stuur en de af deelingen zal 50% van het ingetee#
kende bedrag worden opgevraagd, terwijl het bedraitt
door particulieren toegezegd, onaangeroerd zal blMfj
ven- - - Efc
IL-- >- -
BENOEMD. ,r
De heer A. Schot, beambte bij de H. IJ. S. M,
te Alkmaar, Is benoemd tot blokwachter voor poS'«ee
20. aan de Dorpen, alhier.
Predikbeurten.
ZONDAG S JUNI.
NEDERLANDSCÜ. HERVORMDE GEMEENTE te:
Winkel, v.m. tien uur, Ds. A. C. de Regt,
Predikant te Alkmaar.
Marktberichten.
BROEK OP LANGENDLTK, O Juni.
Aardappelen: muizen f 4 a f 5.80, schotsche 3.W
a f 4.S0, ronde f 3.60 a f 4, kleine f 1.40 a f 2.4
per HL. Wortelen f 1.30 a f 2.50p per 100 bos. Ra
barber f 3 40 per 100 boe.
ALKMAAR, 0 Juni.
Kteir.ii fatri'Tskaas 29.50, kleine boerenkaas 22 6»
commissie f 31, middelbare f 32-50. Aangevoerd 4,.l'
stapels, wegende 250000 Kilogram.
Handel goed. oA
Heden werden ter graanmarkt aangevoerd 80 bij
Rogge f c 65, haver 3.25 a f 4. bruine boonen f-
a f 14, citroen boonen f 13, ggoene erwten 8, aj
grauwe f 13 per HL.
fr.
