K
Grepen oii Lani- ea Tainbónw.
Het drama aan da Hiagara.
Brimi uit EogeM
2-
m
Zaterdag 13 Dec. 1913.
57e Jaargang. No. 5293.
DERDE BLAD.
AAL- EN KRUISBESSEN. I.
Waar ruimte is voor het hpuden van een tuintje,
daar zullen een of meer struiken van aal- en kruis-
bessen bijna nooit ontbreken en geen wonderAal- en
kruisbessen toch zijn dankbare bopmen, die weinig
ruimte innemen cti bij doelmatige behandeling een aar
dia partijtje vruchten voor het gezin kunnen leveren.
Ook in de gropl cultuur worden aal- en kruisbessen
heel veel aangetroffen en wel vooral als ouderbeplanting
hx boomgaarden met appel- en perebpoanen. Op de
kleigronden treft men dan gewoonlijk aan do rood#
aalbessen en de kruisbessen, terwijl men op de lich
tere zand- en zavelgronden gewoonlijk de zwarte bes
sen als onderbeplanting gebruikt.
De witte bessen zijn van vrij ondergeschikt belang.
De minder gewilde kleur maakt deze soort vjoor _den
handel niet aanbevelenswaardig. In particuliere tuinen
kan men echter do witte bes nog veelvuldig opmer
ken, waar ze dan voor afwisseling met roode bes
sen, als do ruimte in den tuin niet al te beperkt
is, ongetwijfeld een plaatsje verdient
We willen in deze rubriek eens verschillende zaken,
van de bessen vertellen, vooral ook, wijl het ons meer
malen is opgevallen boe sterk deze fruitsporteni in
particuliere tuinen vaak verwaarloosd worden, wat moei
lijk anders verklaard kan worden dan uit totale on
bekendheid met de eischen, welke door de aal- en
kruisbessen aan een verstandigen snoei, welke geba
seerd moet zijn op de vorming van een welgebouwden
struik en niet minder op een zop groot mogelijke
vruchtaanzetting, gesteld worden.
Hieronder zal, vertrouwen we, blijken, dat voor ieder
die lust in tuinieren paart aan eenige opmerkingsgave
omtrent bet kenmerkende in den groei der .plantetn-
i soorten, de behandeling van bessen zeer eenvoudig is
te begrijpen.
raai Aal- eri kruisbessen worden voor nutdoeleinden uit
sluitend in Struikvorm gekweekt. Liefhebbers houden
vaa er, vooral van kruisbessen, wel eens z.g.n. stamboomp
jes op na, die verkregen worden door de kruisbes
te enten op bet stammetje van een verwante planten
soort, n.1. de Ribes aureum.
Anders dan voor wat we „tuinspprl' zouden wil
len noemen zijn deze stamboompjes echter niet ge-
schikt. Niet alleen zijn ze door hun hpogte voor on
der- en tusschenplanüng ongeschikt, doch ze geven
1 ook veel minder opbrengst dan de gewone struiken,
terwijl bij aankoop door do meerdere moeite en tijd,
welke aan het opkweeken van stamboompjes zijn be-
steed, de kosten veel hopgèr zijn.
i De natuurlijke groeiwijze van het besooft is onge-
L6»1 twijfeld de gToei als struik. Bij stambopmpjes ziet
men dan ook vportdunend aan de voet van het stam-
nietje scheuten ontstaan, die, bet men ze groeien, sppe-"
dig d|e levenssappen van bet kroontje tot zich zou-
den trekken en dit doen verkwijnen.
Wie er dus stamboompjes pp na houdt, drage steeds
j vorg voor onmiddellijke verwijdering van de grondL
scheuten.
Bessen worden uit do kweekerij gewoonlijk als twee
jarige struikjes afgeleverd. Ze hebben dan meestal van
3 tot 6 krachtige twijgen. Bij bet planten moet men
er op rekenen, dat de struiken een behoorlijke ruimte
krijgen om zich later voldoende te kunnen ontwikkelen.
Hoe groot die afstand "moet zijn, valt in het algemeen
'itiiet zoo precies pp te geven, maar zal voor de zwarte
bessen, welke zich het sterkst ontwikkelen, ongeveer
2 a 2.50 M. bedragen, terwijl do kruisbessen On de
andere aalbessen met eetn. ouderlingen afstand van on
geveer 1.75 a 2 M. kunnen volstaan.
Het komt er nu maar bp aan deze pas geplante
1 struikjes tot doelmatige vormen op te kweeken en'
wel tot een struik, die laag bij den grond, beter mis
schien zelfs in den grond zijn eerste vertakking vormt,
waarbij de volgende vergaffelingcn zoodanig zijn ge-
vormd, dat de struik zich voornamelijk in de breedte
goed heeft ontwikkeld. Het midden van den struik mag
l vooral niet te dicht zijn, maar mpet ingenomen wor-
den door enkele der zwaardere takken, die eobfarj
zóóveel onderlinge ruimte moeten bezitten, dat ze el-
j kaar in de toetreding van licht en lucht niet belemmte-
1 a-en, dus ieder voor zich' in staat zijn voldoende Vruch
ten voort te brengen.
Hoe wordt nu echter deze gewenschte vprm der
i bessenstruiken verkregen.? Ieder weet, dal de takkm
van een boom zich ontwikkelen uit knoppen, in de
fruitteelt steeds aangeduid met den naam „oogen". Deze
oogen zijn pp het winterhout zeer duidelijk weer te
I nemen. Laat men nu een tak, waaraan verschillende)
I oogen zich bevinden, gewoon doorgroeien, dan zal heel
I dikwijls blijken, dat vooral de middelste en bovenste
j oogen zich ontwikkelen. De onderste echter loopen vaak
niet uit, sterven na verloop van tijd en aangezien dit
0ln verschijnsel zich met de nieuwe takken elk jaar weer
cha
herhaalt, is heigevolg hiervan, dat do struik 'van bo
ven geheel bezet is met een dicht net van dikken#
en dunnere twijgen" en van onderen kaal is. Deze on-
gewensehte toestand is niet alleen vaak op tc merken
bij bessenstruiken, maar eveneens bij heel yccl bloem
en bladhecsters, die met door dpelmatigen snoei lot
een betere groeiwijze gedwongen worden. Hot schijnt,
dat de meeste menschen het mes niet diep genoeg
in een struik durven zetten, of de meeding zijn toe
gedaan, dat de kunst van snoeien hierin beslaat, dat
van eiken twijg een stukje moet worden afgesneden.
Neen, bij den snoei lette men op den stand der oogen
en snijdt den twijg zoover tot bij een oog terug, dat
uit het bovenste oog van de rest zich de gewenschte)
tak kan ontwikkelen. Door kort te snoeien, dwingt
men de onderste oogen tot uitloop*# en verkrijgt men
dus de vertakkingen onder in den'struik. Men lette er
ook op of een oog zich bevindt aan de naar buiten
of op de naar liet midden van de struik' "gerichte zijde
van een twijg bevindt, ómdat deze plaats de rich'ïng
bepaalt, waarin de twijg, die zich uit dat oog ontwik
kelt, zal groeien. In het algemeen zal snoeien tot op
een „buitenoog" ter bevordering van een breede ont
wikkeling van den struik gewenscht zijn. Alleen bij
soorten, welke gekenmerkt zijn door lang en slap hout,
't welk spoedig gaat hangen, is snoei op een binncn-
oog wel eens aan te bevelen.
'Als nu de eerste krachtige vertakkingen onder in
den struik uitgegroeid zijn, is het zaak in de volgen
de jaren idit stelsel van zware takken, waaraan zich
het vruchthout moet vormen, en die aangeduid wor
den met den naam, „gesteltakken", steeds uit le brei
den. Men kan tot uitbreiding overgaan door een ge-
steltak niet op een bepaalde hoogte te Laten vergaf
felen, waarbij er echter op gelet dient te worden,
dat lang hout altijd "minder krachtig is en dat een ge-
steltak, die uit twee in op elkaar volgende zomers
gevormde korte krachtige deelen bestaat. Vaak beter
zal voldoen dan een gesleltak, die men door le wei
nig msnoeien te spoedig op lengte heeft gebracht. Tot
uitbreiding van de gestel takken mag dus alleen over
gegaan worden, als de aanwezige ge6 tel takken daarvoor
krachtig genoeg geacht kunnen worden en voor de
nieuwste verga ff elingen een ruimte van 30 clM. in de
rondte beschikbaar is.
Bij het toenemen van den ouderdom van een struik
komen allicht gedeelten er in voor, die minder goed
voldoen, en dood hout en weinig vrucht geven. Daar
om is het zaak voor geregelde verjonging zorg te
dragen, waartoe de struik zelf het aangewezen mate
riaal levert, n.1. in de uit den voet of bij difefpe'
planting uit den grond ïiabij' de vergaffel plaats der
gesteltakken, opschietende grotidschèuten. Gewoonlijk
moeten deze geregeld verwijderd worden, dpch wan
neer zoo'n scheut dpor zijn plaats geschikt een te oud
wordende gesteltak kan vervangen, dan neemt men
deze laatste weg en kweekt de scheut tot nieuwe ge
steltak op. Op deze wijze kunnen alle oude gedeelten
van den struik zoo successievelijk wprden verjongd
en zullen de aal- en kruisbessen zeer lang goed blij
ven dragen.
Hiermede is zoo ongeveer het voornaamste omtrent
de vorming van het geraamte van den struik behan
deld1. Aan dei gesteltakken echter moot zich' het vrucht-
hout ontwikkelen. Ook hiervoor is ©en geregelde snoei
evenzeer vereis oh t. Konden we echter tot nu toe vrij
wel een algemeene wijze van behandeling aangevdn,
bij de bespreking van de doelmatige verzorging van het
vruchthout gaat dit niet meer, wijl de bessoorten in
dit opzicht eenigszins uiteenloopende eischen stellen.
Daarover schrijven we echter de volgende week.
De actie der Patriotten in het
Noorderkwartier.
(1787).
I..
"We schrijven 1787. Alom ontwaren we de voorbo
den der naderende binn,enlajbdsche onlusten, twist en
tweedracht heerschen overal. Patriotten en Prins-
gezin dep bekampen elkander op de felste, soms in
faamste wijze en onderwijl trachten, buiten*andsche
tijen onder hun leiding te krijgen, tenminste voor
mogendheden Engeland en Frankrijk de paf-
zichzelf een overwegende positie te verkrijgen,.
Vooral Amsterdam is sterk Pa|triiO|ttisch ge zijnd.
Het weet door te zetten, dat de Stat,en van Hollajn)d
en West-Friesland, een, Comimissie van Defensie be
noemen, uitsluitend ter verdediging van deze provin
cie en de stad Utrecht,. Deze commissie, te Woerden,
gevestigd, weet haar wil door te zetten en neemt
omvangrijke maatregelen. Doch ook de tegenpartij zit
niet stil. De Oranjegezelscheppen, sluiten zich ster
ker aah,een, en, hopende op een volksbeweging ten
gunste van haar en haar gemaal, besluit; Prinses Wil
helm ina vanuit Nijmegen, in stilte naar den Haag te
vertrekken. Verder dan Goejanverwellesluis kwam
zij- echter niet, en,over haj*e aanhouding gebelgd, doet
haar broeder, de koning van Pruisen zijn troepen
het land binnentrekken. Alles vlucht bij del nadering
der Pruisen, Utrecht wordt ontruimd, Alles wat
Patriot is, trekt, neen vlucht naar Amsterdam. Doch,
nog zijn de Pruisen geei^ maand in ons land, of
ook deze stad geeft zich over. Het Stadhouderlijk
gezag wordt in eere hersteld, de Patriotten uit amb-
ten en bedienalngen ontzet; bij daii-zenden wijken zij
oogen zich bevinden, gewoon doorgroeien, dan zal heel uit naar België en Frankrijk, waphtpnd op gunstiger
Feuilleton.
eleq
5.
Op Alice's wensch had) men haar op een, zekeren
morgen naar de kamer gebracht, die zij de laatste
weken had bewoond! en behalve de verpleegster etn dó
dokter, die haar verder© behandeling'" op zich ha|d
genomen, had slechts haar verloofde toegang tot haar
Itgd ziekbed. Elke onrust en opwinding moest verre van
haar worden gehouden, wanneer niet het gevreesde
einde bespoedigd zou worden.
Daarom wap Peer het met zichzelf volkomen eens,
dat nadat hij er in had toegestemd om over de Nia-
gara te gaan. Alice dit onder geen enkel b©ditag mocht
vernemen. De .dokter en de verpleegster hadden hem
ïH«op hun woord beloofd t© zullen zwijgen en hij; zelf
maakte onder het, voorwën|dsel dat hij anders te veel
van haar zwakke krachten) vergde, zijn bezoeken zoo
I kort mogelijk, om zich niet door een onbedacht woord
te verraden. Want Alice's oogen die reeds in haar
I gezande dagen in. zijn ziel hadden kunnen lezen als
in een open boek, schenen) nu, waar daarin een bor
m.venaaxdsch schijnsel lichtte, tot in de geheimste diep-
Q-ten van zijn binnenste, door te dringen, zoodat hij in
het bewustzijn, van het begane onrecht haar blik nau
welijks vermocht te verdragen.
Op den, avond van den, 15 October was het, toen
voor haar woin,injg den arts aantrof, dile haar zó°r
,even had verlaten. Voor de eerste maal was het een
in* ,6' -"'gszins hoopvoller antwoord wat hij op zijn angstig
{.-(Vragen ontving.
„Haar natuur schijnt toch sterker te zijn dan ik
heb durven hopen," verklaarde de dokter, „en wan
neer wij ook nog over de heide volgende dagen, ge
lukkig heenkomen, mogen wij haar als gered be
schouwen, Zorgt u er vooral voor, dat zij niets van
y uw plannen te weten komt, wart dit zou beslist haar
j. lood tengevolge hebben-"
011 j Dp dezen avond waren de mooie, zachte oogen
ran zijn verloofde den jongen schilder, onverdraaglij
ker dan, ooit. Hij werd rood en bleek onder baar blik,
tijden.
Hoe beeft zich nu dieize zaak toegedaan i/n Hollajnlds
Noorderkwartier? Dat is een vraag, die niet in een
paar artikelen, is "te beantwoorden) en onze bedoe
ling ls op 't oogenblik alleen de verschillende mili
taire maatregelen de revue to laten passeeren, die ge
nomen werden, lo. om de Prijusgeainden in bedwang
to houden, 2o. om hun aanhang de Pruisen
bulten het Noorderkwartier te houden.
Reeds direct valt 't op, dat men geen gevaar ducht
te van den kant der Noordzee (trouwens in het Jaar
der landing 1799 heeft mon daarop ook weinig aan
dacht geslagen). Evenmin had men iets te vreezen
van de Zuidzijde der Provincie, om de eenvoudige red
den, dat de vijand dan reeds meester van Amsterdam
zou moeten zijn en dan aan het Noorderkwartier geen
aandacht zou wijden. Geheel anders stond het met
de Oostzijde van West-Friesland en Drechterland. De
Pruisen zouden met gemak door de Prinsgezinde pro
vincie Gelderland kunnen heentrekken naar de Zui
derzeekust van deze provincie, om vandaar een lan
ding te beproeven aan Noord-Hollands Oostkust tus-
schen Monnikendam en Den Helder. Zooiets werd
alom gevreesd en is ook werkelijk het plan der Prui
sen geweest, al is er niets van gekomen.
Welke nu zijn de maatregelen geweest, die geno
men zijn om dit deel van Holland tegen den Pruis
te beschermen le, en om de binnenlandsche rust
te bewaren 2e?
Reeds direct moet ons na de lezing van een ón
Onder een glimlach van de lippen, wanneer we ver
nemen, dat die paar menschen, met hun gewichtig
doenerij den Druis wilden terugdringen met een lut
tel aantal scheepjes en een handjevol soldaten, uit
alle regimenten, te zamen geraapt. Den toeschouwer
lijkt 't, alsof men bezig was een operette in scène
te zetten. Doch laat ons 't geval verhalen.
Als éen der plaatsen, waarop men later een aan
val duchtte en waar de bevolking nogal rumoerig
was, staat Hoorn op den voorgrond. Hoorn, met zijn
Arsenaal, 's Rijks magazijnen, kantoren, enz. en toen
in 't voorjaar van 1787 de bewoners onderling slaags
raakten, verkreeg het Gemeentebestuur van de Sta
ten van Holland de toezeggi|nig van 2 camp. cavalerie
om de orde 'tje handhaven. Uit allerlei oompagnieën
werd dit detachement samengesteld en zoo gebeurde
het, dat over Ouderkerk en Beverwijk op den20en
Maart het legertje te Alkmaar arriveórde.
Daarheen was vanuit Hoorn waar het den hoe
ren te warm werd de zetel der Gecommitteerde
Raden overgebracht, doch blijkbaar vonden deze de
aangeboden militaire huip te gering, tenminste men
wist gedaan, te krijgën, dat eveneens vanuit Muiden
een bataljon naar Hoorn' zou oprukken.
Nu was de tjjd aangebroken, waarop de Gecom-
mitterde Raden, geadsisfeerd door de militaire) macht,
in triomf binnen Hoorn zouden terugkeeren, tenein
de den Prinsgeziniden den, voet dwars te zetten.
De 23e Maart was hiertoe bestemd! en onderwijl
dat de infanterie vanuit Monnikendam naar Hoorn op
marcheerde, vertrokken de Gecommitteerde Raden
vanuit Alkmaar over Schermerhorn en Avenhorn even
eens naar Hoorn, Te Avenhorn vereenigden zich de
beide legertjes! en werd door de bevelhebbers de eed
van getrouwheid afgelegd.
Die van Hoorn, welke om eenige militairen hadden
verzocht, doch niet gesteld waren op een zoo groot
garnizoen en, bovenal gebelgd waren over de inmen
ging der Gecommitteerde Raden, waren inmiddels zoo
wijs geweest toestemming tot het bezetten der stad
te geven, zij 't da,n ook dat zij zich in' den aanvang
voor den opmarsch der troepen vanuit Alkmaar
sterk hadden verzet.
Even voor de stad werd halt gehouden, teneinde
den bevelhebbers de gelegenheid te geven ten stad-
huize den eed van, trouw in handen van' Burgemees-
teren af te leggen. Vraagt men hoe 't mogelijk is,
dat deze militairen den eed van, getrouwheid aan 2
partijen konden, zweren, zoo laat zich dit verklaren,
dat men te Hoorn door overmacht gedwongen
eenvoudig uit het stedelijk eedsformulier datgene weg
liet, wat betrekking had) op de gehoorzaamheid aan
de bevelen van den, Prins en waardoor de eed voor
de Patriottische bevelhebber^ aannemelijk was ge
worden.
Met vliegend vaandel en slaande trom trokken de
troepen nu Hoorn binnen, met zich voerend twee stuk
ken gesehut, welke men zoo gelukkig was geweest
vanuit Alkmaar te kunnen meenemen. Ondersteund
door het wapengeweld deelden thans de Gecommitteer
de Raden de lakens uit: het Gemeentebestuur had
weinig in te brengen en, dreigend verhieven, zich de
vuurmonden voor het logement der Gecommitteerde
Raden op die Roosteen, als waarschuwing tegen de
volksmassa, zoo zij het mocht willen wagen het Pa-
triottisch gezag aan te randen. De poorten der stad
werden gesloten en alom werden de Patriotten in
eere hersteld, terwijl de Pritnsgezinden, uit verschil
lende baantjes ook in de omliggende gemeenten
gestooten werden.
Nog meer troepen ter beteugeling van de West-
Friesche Prinsgezinden en ter verdediging van des
lands grenzen, eventuëel, arriveerden en wel op 27
Maart, toen twee compagnieën Waajsche dragonders
onder bevel van Graaf van, Bijlaadt aankwamen. Zij
werden de dorpen Ooster- en Westerblokker op den
hals geschoven.
Inmiddels onderging het leger het belangrijkste
machtsinstrument in handen der overwinnende Patri
otten een geduchte verandering. De gebeurtenis
sen, zoowel in als buiten het land, stonden niet stil
en velen weifelaars onder de militairen werd het nu
duidelijk, dat ze bij den te verwachten, ernstige(n loop
die de zaken zouden kunnen nemen, moesten kiezen
of deelen: aan de zijde van den Prins of aan dJieder
Patriotten.
Voor hen, die de zijde vOn den Prins kozen, ston
den twee wegen open: ontslag uit den dienst vrage
of desertie. In beide gevallen was Gelderland het to«
vluchtsoord en verzamelpunt. Woedend waren d
Staten van Holland en West-Friesland togen de a
valligon en hen, die den eed van getrouwheid weigoi
den af te leggen: binnen, 48 uren de provincie v©
laten of de galg was het parool.
Ook binnen Hoorn gistte het en eiken dag deser-»
teerden de luidjes; werden, ze gegrepen, nadat ze go-
weer en toebehooren verkocht of van. de hand ge
daan hadden, dan was hun lot beslist: onverbiddeüfk
luidde de oisch: levenslange dwangarbeid aan de for
ten des lands.
Van veel belang voor de Gecommitteerde Raden «a
het prestige van hun gezag was 't, dat op een paar
na alle officierea binnen Hoorn, benevens clle te Blok
ker den eed van getrouwheid aan do Staten van Hol
land en West-Friesland aflegden. Hierdoor werden dq
troepen een gewillig instrument in hunne handen
bereid het onbeperkt gezag der Gecommitteerde Ra
den. steeds en overal te steunen.
Inmiddels zat de te Woerden gevestigde Commissie)
voor de verdediging van de provincie Holland even
min stil en zich in verbinding stellend met de Gecom
mitteerde Rad en te Hoorn, droeg zij deze de uitrus
ting van een Zulderzeevloot; op, ter verhindering var*
een inval van den kant der Zuiderzee in het Noorder
kwartier door de Pruisische troepen.
Natuurlijk waren de Gecommitteerde Raden mei}
deze vereerende opdracht hoogelijk ingenomen ex*
deelden zij het college te Woerden mede, dat zij met)
haar voorstellen accoord ging. Alle energie werd nu
geconcentreerd op de uit te rusten flottielje en met*
hoorde in die dagen nergens anders over spreken dar*
over de Zuiderzee-,,Armada". Doch men leefde nu
eenmaal niet, meer in de dagen van Jan Haring en
't geheele geval liep af met 't uitloopen van 5, zeggq
vijf scheepjes, die hier en elders waren aangekocht*
Men had eerst nogal hoop een paar oorlogsvaartui
gen, van de Admiraliteit ter ondersteuning te ontvan
gen, doch hiervan) kwam niets, behoudens de toezeg
ging, dat een fregat op de Zuiderzee zou komen krui
sen. Van een landing der Pruisen, ha lie* NoorderkwaX
tier kwam inmiddels niets, zoodat de 5 scheepjes
gelukkig geen dienst behoefden te doen. De Pro
vincie had echter het onderhoud te betalen: de dertig
duizend gulden hieraan besteed, waren haar tot nieta
anders nut geweest dan tot „een geruststelling der
brave inwoonderen".
Nog een andere belangrijke uitgave moest de Pro
vincie zich getroosten, nl. de betaling der wacht- of
waakgelden. Vlanaf 16 Juli werden alle zeedijken zoo
wel overdag als des nachts bewaakt. Alle gemeente
en polderbesturen, voor zoover aan de Zuiderzee gelen
gen, hadden hiertoe een aanschrijving gekregen, daar
voor de mannetjes aan te wijzen.
Sommige dijken werden des Eachts door tien man,
van wie enkelen te paard, bewaakt, anderen weeï
door acht man, enz., gewoonlijk overdag door dg
helft van het getal dezer manschappen.
"Wat dat kostte over zulk een uitgestrektheid eq
dat van Juli tot October, laat zich begrijpen. Nimmeij
is gedurende dien tijd iets bizonders gerapporteerd.
Wordt vervolgd.
Utrecht, Nov. 1913. C. P. BREED.
1
en hoe ijveriger hij bezig was om zijn verlegenheid
te verbergen, hoe duidelijker trad deze aan 't licht.
Plotseling gaf Allee rhem een toeken om zich wat
dieper over haar heen te buigen en zij fluisterde
hem toe: „Je verbergt wat voor mij, Willem. Kan
je het mij niet zeggen?"
„Maar wat zou ik voor je verbergen, mijn lieve
ling? Ik heb immers niet de minste reden o,m ook
maar iets voor je te verbergen,"
„Er is dus werkelijk niets? Ik behoef mij dus
niet angstig om je te maken?"
„Neen, waarachtig niet mijn liefste, bet zou groote
dwaasheid zijn nis je dat deedt."
Zij lachte hem dankbaar toe met een lachje, dat
hem door de ziel sneed.. ,„Ik zou daaraan ook ster
ven," fluisterde zij. En dan ging zij voort: „Jq moet
morgen heel vroeg hij mij komen, reeds op den, voor
middag. Wil je miji dat beloven?"
„Ik zal om een uur hier zijn,, schat op de
minuut af- Ben Je nu tevreden?'"
„Ja,," zeide zij, „ik za,l elk kwartier tellen, tót
dat- uur toe. Laat mij niet wachten ik smeek je
er om."
Hij beloofde het haar nog eenmaal, terwijl hij bij
zichzelf er aan toevoegde: „Ik zal om éen uur hier
zijn, of nooit meer. Maar de hemel zalf genadig zijn
en haar deze groote smart besparen."
Nooit tevoren, zelfs-niet op Blondin's grootste da
gen, bad men, aan de oevers der Niagara zulk een
merischenmassa gezien als op dezen 20sten October.
Dat het niet een beroepskoorddanser was, maar om
zoo te zeggen een, dilettant en bovendien een Ame
rikaan, die bet waagstuk, wilde ondernemen, bracht
onder de duizenden toeschouwers van tevoren reeds
zulk een begeesterde en spannende stemming als
nog nooit het geval geweest was.
Velen geloofden nog heslist dat het plan van Wil
lem Peer op het laatste oogenblik wel niet zou wor
den uitgevoerd en dat de schilder er wel voor zou
terugdeinzen, vooral omdat het weer onstuimig en
winderig was en zelfs Balleni bij zulk weer eenmaal
geweigerd bad zijn kunststuk te vertoonen. Maai" toen
de jonge schilder eindelijk tot beschamilng der twijfe
laars in zijn flinke mannelijke schoonheid) verscheen,
toen hij vlug het laddertje beklom en de door Balleni
Londen, 6 December 1913.
't Gebeurt me meer dan eens, dat een kennis zegt,
in den loop van. "t gesprek: „Heb je dat niet gele
zen, verleden week, in de Daily Chronicle?" En in
negen van de tien gevallen is mijn antwoord dan:
„Neen, 't Stond zeker niet op de eerste bladzij?"
Want, hoewel ik een zeer trouw krantenlezer ben,
en me niet kan herinneren, dat ik ooit een krant on-
gelezenl aat liggen, moet ik eerlijk zeggen, dat ik
nooit verder kom, dan de allereerste pagina. Dan ben,
ik zeker de allerbelangrijkste dingen te weten, het
laatste snufje op 't gebied van de suffragettes, de
laatste mijnramp de laatste redevoering van Sir
Edward Curson of Minister Asquith en het belang
rijkste buitcnjandEcbe nieuws, waarbij éen of twee
keer per jaar zelfs iets over ons Handje. Want be
richten daarover zijin,, tot mijn spijt, even zeldzaam
en even kort, ajs brieven uit Engeland veelvuldig en
lang zijn in de Nederlonjdsche pers. Een blad ala
de Telegraaf bijv. bevat dikwijls, zonder heel veel
overdrijving, berichten uit EDgeland en nog eenig
ander nieuws.
Maar als ik dan, zoo zeg: ,,'t, Stond zeker niest
op de eerst# bladzijde," is 't antwoord onverander
lijk: ,,Neen, bdnne(n?D. Lees je dat nooit? Dat ia
gewoonlijk veel interessanter dan, al dat politieke ge
zanik voorop. Dat Sir Edward Curson een redevoering
houdt, weeft je wel, zonder een krant te lezen, en
als je wilt weten wat hij gezegd heeft, kan je net
zoo goed de krant van, drie maanden geleden lezen."
En daar iSs veel van waar. 't Binnenste van de
krant i s veel interessanter. Daar heb je vooreerst:
't feuilleton» waar we natuurlijk geen kwaad va-q
mogen zeggen, "k Zou het niet durven, want mijn
moeder leest dezen brief,! en mijn vrouw, en mijn
zuster, en we weten allemaal, dat het eerste blad
van het Nieuws van den Dag het all« rbelangrijkste)
is, vooral bet onderste gedeelte ervan.
Dan heb je verder een pagina, gewijd aajn de al-
I lerlaatste blousjes en hoeden. Niemand zal durven
I .beweren, dö(t dat een onbelangrijk ge deel td van, het
dagelijksch nieuws is. Ook kun je daar gewoonlijk
lezen wat die voorname bruid aanhad, toen ze trouw-
achtergelaten balanceerstok greep en zijn belofte om
alle toeren van den Italiaan lRa> te doen. getrouw ver
vulde, toen kende de jubel en begeestering van bet
du zendhoofdrge publiek ook geen grenzen meer. Wil
lem Peer was op eenmaal de beid van, den dag ge
worden en zelfs als hij het als schilder tot naam
en aanzien had gebracht, zou zijn gansche levensar
beid hem nauwelijks zooveel hebben, opgebracht als
op dezen enkelen dog toen een ware gouden regen
op hem neerdaalde.
Hij werd door een menschenmacht omdrongen en
bejubeld, zoodat hij in den overwinningsroes zelf
de maatstaf verloor van de grootheid van zijn daad.
Als in een zaligen droom liet hij al die huldigingen
zich welgevallen, die een Amerikaansch publiek voor
zijn lieveling had bereid.i En toeai hij onder de men
schen, die om de eer streden hem de hand te druk
ken, ook eenigen van óe voornaamste burgers van
zijn vaderstad herkende, toen kon hij zich de ge
noegdoening nfe,t< on,tzeggen, grootmoedig aan hen te
vergelden, de geringschatting die zij in zijn moeilijk
ste dagen voor hem aan den dag nadden gelegd.
Hijn^odigde hen uit om in 't dichtstbijzijnde hotel
een glas champagne met hem to drinken op den
bloei en welvaart van, hun vaderstad, wel wetend dat
hij hen daarmee een eer1 bewees, die hen door dui
zenden zou benijd worden. Bij dit eene glas bleef 't
niet evenwel, en in den roes die hem had aangegre
pen, lette Willem P.eer niet op de klok. Plotseling
was het hem, als had iemand de hand op zijn schou
der gelegd, een zonderling zware hand, wier ijzige
kilte hij rillend door zijn kleederen voelde.
Getroffen keek hij om, maar er was niemand daar.
Door zijn hoofd schoot op dat oogenblik voor de
eerste maal de gedachte aap Alice. die hem sedert
een uur wachtte en zijn blik dwaalde schuw naar de
wijzerplaat van de klok boven het buffet.
De wijzers wezen op vier!
Als een vervolgde ronde hij weg naar Alice's wo
ning. Ademloos met bevende beenen, stormde hij de
trap op. In de deur van de voorkamer reeds kwam
hem de verpleegster tegemoet en toen hij éen, en
kelen blik op haar gelaat had geworpen,, wist hij
alles.
„Dood I" riep hij uit. „Zij is dood?"
„Draag het met verstand Ja» vanmiddag om
twee uur ie zij gestorven. Haar toestand was van
morgen geruststellend geweest; maar spoedig na éen
uur maakte zich een onrust eq opgewondenheid van
haar meester, die steeds heftiger en beangstigender
werd. Zij vreesde dat u een ongeluk was overko
men, en eer ik oog door een onderzoek haar van het
tegendeel had kunnen overtuigen, verviel zij in een
ijltoestand,, waaruit zij niet meer t,ot, klaar bewustzijn
is gekomen.
Willem Peer steunde luid en verborg zijn gelaat
in zijn beide handen.
Toen hem de verpleegster vroeg of hij de doode
niet zien wilde, schreeuwde hij wild: „Neen, neen, ik
kan niet. Ik heb haar vermoord."
Bij een der rotsen aan den Canadeeschen oever
derNiagara, werd op den volgenden dag een lijk van
een man gevonden. Meen herkende daarin den held
van den, 20sten October, den schilder Willem Peer
uit Drummondville. De woeste heksenketel had hem
niet in zijn diepte gehouden en men kon vaststellen
dat zijn lichaam geenerlei kwetsuren had. Over d<
oorzaak van zijn dood liepen de dolste geruchten
allerlei, tot de dwaaste dingen werden verteld.
Het meeste geloof vond tenslotte nog het vermoe
den, dat hij weer gepoogd had, 'n den donker ea
oefentocht over het koord te maken, en dat nogwd
in zijn gewone, dagelijksche kleeding, met laarzen aa)
de voeten en zonder balanceerstok - e©n onderce
ming die natuurlijk niet anders dan. met zijn va! kol
eindigen. Aan de mogelijkheid vau een zelfmoord
docht niemand, ook dan nog niet, toen eveneens de
tijding kwam. van den dood van zijn verloofde. Want
volgens Amerikaansche begrippen gaat men niet vrij
willig uit het leven, wanneer men op het hoogtepunt
van zijn roem staat en lauweren en rijkdom in groote
mas=a aan zijn voeten worden gelegd.
Op het kerkhof van Drummond vil le liggen Wil
lem Peer en Alice Gorrisson in éen graf bij elkaar.
De wensch, die hen op dien Augustusdag samen naar
den Niagarawaterval nad gevoerd de wensch, om
tenminste in den dood voor eeuwig vereenigd te zijn»
hij was nu toch in vervulling gegaan.
