SCHAGEB
iiiiitti Nicits-
COURANT.
lltiittiiili- LuMlil
- GRATIS.
Schoolarts.
Dinsdag 17 Maart 1914.
ybert-
1 is b
t
als
m
bla
ebrel
57ste Jaargang No. 5345
op dit blad ontvangen vanaf
heden tot I April de nummers
veel
enz.
ter
men
in
tten
>8 a
n in
gst.
en
po.
te
P.
bij
*>fl
trna
orn
ïie-
(Vervolg.)
De heer r»r. Garstens vervolgt liet 2e gedeelte van
lijn, lezing over het instituut Schoolartsen, aldus;
De Gezondheidscommissie, gezeteld te Schagen
jeeft mij uitgenoodigd hier voor u te komen; spreken
•ver het onderwerp ...Schoolartsen"; bij die uitnoo-
liging had zij natuurlijk plaatselijke belangen op het
tog en ik mag dus niet nalaten, mijn© inlichten weer
geven omtrent de wijze .waarop- de thans inden
•reede besproken zaak in haar distriet geregeld
sou kunnen, worden.
•Mogelijk heeft deze of gene tot zich zelf de op-
nerking gemaakt: Waarom zullen we. in een kleine
■tad of in, een dorp een schoolarts aanstellen; daar
tennen immers alle menschen elkaar en, is oolc de
geneesheer op de hoogte van, alle kwalen, waaraan
le inwoners en oolc de schoolkinderen, lijden." Toch
deze opmerking misplaatst; de ervaring, ook in
cleine plaatsen, heeft anders geleerd. Dit ligt im-
aers ook voor de hand. De meeste menschen, vooral
le het minst met aand schel goederen gezagenden,, roe
ien niet eerder de hulp van een arts in, dan, indien
lit dringen,d noodig as en, dajn, alleen voor stoornissen
n de gezondheid, welke bezwaren geven, Slechts on
der de hoogste standen komt het voor, diat men
eich tot den geneesheer wendt met het verzoek een,
raar- men meent, gezond kind te willen onderzoeken
eventuëel besta-andë, vërborgen, gebreken te
ontdekken.
Van den arts kan men niet verwachten, dat hij
;ich onder zijne patiënten voor dergelijke niet ge
raagde onderzoekingen opdringt waardoor im
mers op hem den schijn zou geladen kunnen wor
den, dat hij zich tracht te verrijken ten koste zijner
diëntèlë.
Ook mag men van hem niet verwachten, dat hij
zich geheel kosteloos met dergelijk overwerk zal be
lasten. In de-n regel worden dus slechts behandeld die
^^4ebreken, waarvoor de hulp van den a,rts ingeroepen
en die, welke, bij een tijdens diie behande
ling ingesteld onderzoek, toevallig ontdekt worden.
i MflDe ervaring nu heeft geleerd, dat op deze wijze
vele afwijkingen aan de waarneming ontsnappen of
in»iet voldoende na,ar waarde geschat worden., vooral
betreft dit de stoornissen in de fiihjotj© der zintuigen.
Ook dient men, te bede,nken dat een, behandelend
9 geneesheer, bij, het waarnemen van e.ene besmettelijke
I aandoening bij een schoolkind den ouders wel kan
j izeggen, wat ze moeten dioen om he&mett5ng te voov-
1 d* "komen, doch dat hij geen macht heeft om zijne voor-
Tageischritten te doen opvolgen, tenzij het eene ziekte
(betreft, die in de wet genoemd wordt, en dat zijn
lang niet alle, die in de school gevaren voor ande-
-ren opleveren.
Men behoeft dus een schoolarts en wel liefst een.
die in eene zoodanige positie verkeert* dat men mag
•verwachten, dat hij in cijne functie het vertrouwen
zal ondervinden van dfe kinderen en hunne ouders,
zoowel als dat van de, onderwijzers, de geneeshee-
iren ter plaatse en de' "autoriteiten. Aan deze eisch
moet evengoed oldaan worden als aan die, dat die
titularis een kundig arts moet Zijn. Ten, onrechte
meent men wel eens. d!a,t een, gewoon, prakiuseerend
geneesheer ongeschikt zou zijn, voor de functie van
schoolarts en dat men, voor dit ambt een speciali
teit noodig beeft. Naar mijne meening ka{n ieder goed
[arts dt- functie met voldoend succes uitoefenen., in
dien bij er slechts tijdi toe heeft en, lust, gevoelt om
met ernst studie te maken, van sohooKhy giëniaehe
vraagstukken. Is dat heit. gcfvaj, dan is hij. reeds spoe
dig voldoend specialiteit óp dit gebied1-
Hoe bekwaam de schoolarts ook moge zijn. het in
stituut zal nimmer tot zijn, recht komen, indien de
schoolarts in zijDe functie niet het vertrouwen, kan.
winnen van de bovenbedoelde personen; dat nu zal
het geval zijn indien zijne positie, eene zoodanige
is. dat men kan gann twijfelen of zijne voorschrif
ten, wel uitsluitend het belang der school, der school-
I kinderen en der volkegezondheid, raken. Dit gevaar
lis iu een, groote stad gemakkelijk te omseileki; daar
kan men een beroepseqhooJarta benoemen, die geen
gewone praktijk uitoefent en d-us eene onafhankelijke
ipositie bekleedt, en ook tegen het benoemen var.
meerdere, praktijk uitoefenende, artsen, tot school
arts in nevenambt. bestaat, daar ©een bezwaar door
dat de uitoefening der geneeskunst onder een groot
aantal personen verdeeld is.
In een kleine plaats met een of enkele geneeshee-
ren. die helaas dikwijls ajs concurrenten op
niet al te goeden voet met elkaar staan, wordt de
oplossing van het vraagstuk moeilijker. Hier zal
indien een, der gevestigde artsen, bijv. de gemeente-
'J arts, tot schoolarts wordt benoemd deze tevens
Ide huisarts zij o, in het genin van* een, groot deel
der schoolkinderen, zoo niet in dat van alle. Men
zal dan het voordeel missen, dat de kinderen ook
eens door een ander, dan de huisarts onderzocht wor
den' hetgeen veelal oen voordeel is men kap,
zich Immers wel eens blind, staren, op een persoon
of op een ziektegeval; em tevens heeft de school
arts dan belang bij het al od niet behandelen van do
gevonden ziekelijke afwijkingen der kinderen en is
hij niet onafhankelijk tegenover de oudere der ktor
deren. Niet ontkennen "Wil ik dat een arts. die alleen
ia eene plaats gevestigd te, die daar terecht het al
gemeen vertrouwen heeft en tijd zoo wed als lust beeft)
als schoolarts op te treden, zeer goed die f-unctAo
kan verrichten; dan Is de opkxaang van het vraag
stuk zeer eenvoudig, mem, heeft slechts zijne instruc
tie als gemeentearts aan te vallen en zijn salaris to
verheogen in verhouding tot de toename, die zijne
arbeid zal ondergaan. Indien er in eene kleine plaats
ecktc-r twee of enkele artsen gevestigd zijn, en, een,
hunner wordt tot. schoolarts benoemd, dan moet de
;»fl, onderlinge verhouding al buitengewoon goed zijn,en
de titularis een zeer hoogstaand map. zijn, wil men
u-et recht kunnen verwachten dat er niet steeds
baken en 'oogen, in den goeden gapg van, zaken
)ESf«
ha
zullen ontstaan. De eenige, doch ook zeer gebrek
kige, oplossing zou dan zijn, dat do sehoolartselijke
arbeid on,der hen allen gelijkelijk verdeeld werd.
Ik kan, niet nalaten in dit verband eene adver
tentie te bespreken, dte ik onlangs aantrof in liet
Nedei'iandsch tijdschrift, voor geneeskunde, waardoor
hot Dagelijkseh Bestuur dei- gemeende Schagen; a,a.n
heer en doktoren kennis geeft dat de Raad1 der ge
meente besloten heeft een, bedrag van f 250 beschik
baar t'e stellen voor de bezoldiging van, een school
arts. Ik heb me afgevraagd, wat zou men met deze
advertentie beoogen en wat zou men, van haar ver
wachten? Zeker zal dit geene poging zjjn om een ge
neesheer, gevestigd te Schagen en zijn naaste om
geving. op te wekken, naar dit ambt te dingen; im
mers dan ware eene rondvraag onder hen of eene
advertentie, in een, plaatselijk blad, een eenvoudiger
en doeltreffender middel geweest. WenschC men mis
schien de bedoelde personen niiet te benoemen en
verwacht men dat er een arts, gevestigd op eeni-
gen afstand van Schagen gevonden zal kunnen wor
den. die naast zijne praktijk aldaar zoo nu en dan
hier de schoolarts wil komen spelen? Dat zou zeker
een zeer bedenkelijke oplossing zijn, want, hoe zal
men steeds over hem kunnen, beschikken, indien men
hem plotseling of tijdelijk zeer dikwijls noodig mocht
hebben, zooals in tijden van het heerschen ©ener
epidemie?
Is men hier misschien zoo optimistisch, te ver
wachten, dat er een arts te vinden zal zijn, die hier
wil komen wonen en, dank zij bezit van een ver
mogen of een heel kleine maag. zöch, mét f 250.
's jaars, zonder meer, wil tevreden, stellen? Ook dat
komt; me vreemd voor. Er blijft mij. niets anders over,
clan te veronderstellen dat men de a,rt£en uit Scha
gen en omgeving niet als schoolarts wensclit te be
noemen, of dat deze geen benoeming ajs zoodanig
verkiezen en dat men nu een nieuwe medicus naar
deze- gemeente wil lokken. Indien dit het geval is,
ik durf het slechts als eene zeer onwaarschijn
lijke veronderstelling te uiten dap noem ik het
een staaltje van uiterst ondoelmatige gemeentepoli
tiek, eene beleediging voor den, geneeskundigen stand
en een bespotting Aan het schoolartsen-ih^tituut. Dan
toch zal de benoemde zeker 2ijn ambt moeten ge
bruiken, ja,, misbruiken tot het verkrijgen van prak
tijk; bij zal op ongeoorloofde wijze zijne collega's
concurrentie aandoen en als geheel afhankelijk per
soon terugschrikken voor het toepassen, van eiken,
maatregel, die dezen of gene niet welgevallig kon
zijn. Misschien is er gelegenheid dat ik straks van
iemand eene oplossing krijg voor, wat ik thans nog
noem. het Schagensche raadsel.
Ik heb getracht een, naar mijne raeen.ing, beteren
Aveg te vinden, waarlangs men het doel. bet verkrij
gen van geneeskundig schooltoezicht, hier zou kun
nen bereiken en daarbij tevens mijnje aandacht geves
tigd op de gemeenten, die in de omgeving vön Scha
gen liggen, ep, naar ik meen, onder bet toezicht van
deze Gezondheidscommissie staan. Ik bedoel de ge
meenten; Zijpe, Warmenhudzen, Zuijdtecharvvoude, Nd.-
scharwoude, Harenkarspel, Oudkarspel, Sint. Maarten,
Harsingerhorn,, Schagen, Callantaoog,, W,ierin'gea'Avaard,
Wieriiigen, Anna Paulowna, Texel, Broek op Lan
gen dijk, Petten en St. Pancras.
In drie van deze gemeenten, bestaat eene Commis
sie van toezicht op het lager onderwijs, in 4 van,
dez?, 13 gemeenten wordt door een, gemeentearts
'oezach op de scholen uitoefend. Alle te zanien
bezitten 52 scholen met ongeveer 5550 leerlingen.
Indien deze gemeenten nu eens to* overeenstem
ming zouden kunnen komen, dan zouden zij te za-
t men een beroepsschoolarts kunnen aanpte-llen, die dit
ambt uitsluitend moet uitoefenen. Iedere gemeente zou
in. de kosten moeten bijdragen, in, verhouding tot het
aantal schoolkinderen. Laten we na eens aannemen
dat de te benoemen districtsschoalarts' een tracte-
ment van f 4000 krijgt een bedrag waarvoor m«n
zeker wel een goede kracht zal kuaa»e<ii krijgen
dan. zouden de kosten Voor de gemeente Schagen b.v.
bedragen f 400 's jaars, of voor iedere gemeente zou
het bedragen, f 0.75 per schoolkind en per jaar,
zeker geen al fa groot bedrag.
Mochten de gemeenten, die reeds in hef schooltoe
zicht voorzien hebben, njet bereid zijn mede te wei
keu, wat zeer te betreuren zou zijn,, ook dan zou
het plan nog uitvoerbaar zijn. De) schoolarts krijgt
dan 41 scholen met ruim 4000 kinderen onder zijn
toezicht, waardoor bij hetzelfde tracteanent de kas
ten f L per kind 's jaars bedragen,
In eken het aantal meewerkende getmeenten echter
nog klein,er mocht worden, don zouden zij te zameh
moeilijk een dergelijk salaris bijeen, kunnen, brengen
en men dus iemand moeten benoemen tegen eene
legere bezoldiging. Dan zou het wenscmeJijk zijn de
benoemde, indien deze zich op een bepaald onderdeel
der geneeskunde, meer in het bijzonder, heeft toege
legd. vergunning te geven, voor dat onderdeel, bijv.
oogheelkunde of oor-, neus- en keelziekten een par
ticulier spreekuur ie houden.
De genoemde gemeenten, liggen, niet zoo ver uit
een dat ze door den districto-schoolart^ niet gemak
kelijk per rijwiel of motorrijwiel in voldoende mate
bezocht zouden kunnen worden,; slechts Wleringen en
Texel zijn, vooral in, den winter, wat moeilijk te be
reiken.
Mocht het idee ,,Districts-schoolartsJingang bij
u vinden en het er toe komen, dort gij te zamen tot
zij na benoeming kunt overgaan, don zoudt gij een
goed voorbeeld geven aan heel het Vaderland en
toor.en boe men door eendrachtige samenwerking ook
bulten de groote steden een schoolartsen-Instituut
kan verkrijgen, dat aan alle balhjke extóheu voldoet,
en tot zegen strekt voor de jeugd, ons wolk der toe
komst. Eendracht maakt macht.
Aan het slo* voeren nog enkele heeren, het woord,
ter bespreking van «enkele bezwama en sluit die
voorzitter, de heer Mr. S. Meihuizen vervolgens de
vergadering.
Binnenlandsch Nieuws.
WINKEL-NIEUWE NTEDORP.
Vrijdagavond had de Vereenlgjng voor Vrouwen
kiesrecht, afdeellng Winkel-Nieuwe Nieöorp een ge-
zelügen avond georganiseerd voor bare leden «ngenoo
digden. Niettegenstaande het slechte weer was er
een flinke opkomst.
Dc presidente opende met een woord van welkom
en wees de hoeren en dames er op, dat zij verant
woordelijk waren voor de ernstige vraagstukken van
hun tijd, zoo ook dus voor 't vrouwenvraagstuk, en
dat ieder naar zijn vermogen daar zijn krachten aan
had te geven. Zij behandelde in 't kort de meest in
't oogloopende onbillijkheden In verschillende wetten
en, lichtte een ón ander met voorbeelden toe. Zij. ein
digde met een mooi gedicht op de zaak betrekking
hebbende van H. Meijer.
Verder genoten we nog van een gedicht Gebro
ken, kleuren" van Henriëtte Roland HolstVan der
Schalk, dat bijzonder mooi en sympathiek werd voor
gedragen door mej. Menagé ChaTla, van 't heerlijke
satitenspel van viool en piano van mej. Lena Vonk
en den heer T. van den, Abeele en van de mooie,
lief gezongen liederen der dames Lange.
Mevrouw van HoltheWeidema citeerde nog „Ver
loven Vreugde" van Olive Schreines, terwijl mej. Me
nagé ChaMa zich nog verdienstelijk maakte met drie
moo:c verzen te lezen.
Of de vereeniging succes had' behoeft waarlijk niet
gevraagd, negentien nieuwe leden traden toe en 't
was voor de presidente een heerlijke taak dezen
succesvollen avond in hare slotrede nog eens na te
gaan. Om half elf gingen allen dankbaar voor 'tgden
zij genoten naar huis.
WTERINGEN.
Tot hoofdingelanden voor Polder Waard-Nleuwlapd
(2 vacature's wegens benoeming tot HeemTaad van
de heeren Jb. M. Tijsen en C. M. Mulder), zijn jl.
Zaterdag gekozen de heeren Hark Jafa Rus en Dirk
Jacobus Mul do:.
WI KRINGEN.
De verhuring van eigendommen als wegen, kaden,
dijken, zeegras en palingvisscherij, van Polder Waard
Nieuwland, jl Zaterdagavond in 't hotel Koorn ge
houden, heeft opgebracht f 1259 tegen f 1193 ia
1913.
WTERINGEN.
Naai' wij, vernemen zal op Woensdag 18 Maart a.s.
des avonds om 7% uur in. 't lokaal van dien heer
D. D. Lont te HippolytuShoef, voor onze afdeeling
van Vrouwenkiesrecht als spreekster optreden mej.
C. R. Groot van Rotterdam Het te behandelen on
derwerp is getiteld; Waarom Vrouwenkiesrecht?
Tevens nog ter afwisseling een humoristische voor
dracht.
WTERINGEN.
Voor rekening van 7 6 leden onzer onderafdeeling
der V.P.N. werden jl. Vrijdag op de 'Amsterdamsche
eierenveilïng gemarkt 9844 kipeieren en 19 eend-
eïerèn. De hiervoor verkregen prijzen waren zeer goed
en varieerde r voor de kipeleren van f 3.45 tot en
met f 5.55 per 100 stuks en voor de eendeieren
f 4.10 per 100 stuks. Aan schoon geld zullen de
leden voor de kipeieren per kilo ontvangen f 0.57.
De handel was vlug en vaste prijzen, met veel
vraag naar zwgre eieren en slachtgevogeltel
Aan de vraag naar kievitseieren kon niet voldaan
worden, daar hiervan nog geen aanvoer was.
HET KOEGRAS.
Vrijdagavond 13 Maart vergaderde in het lokaal
van den heer D Marees alhier d'e Raiffeisenhank.
Tegenwoordig waren, 47 leden.
De heer J. Kossen, voorzitter vanden Rda,d van,
Toezicht, leidt de vergadering. De notulen, der vori
ge vergadering worden voorgelezen en onveranderd
goedgekeurd. Hierna brengt de kassier, de heer J.
de Vries een uitgebreid/ verslag uit over 't afgeloo-
pen boekjaar. Allereerst vestigt hij, er de aandacht
op dat een teruggang in de zaken der ba;nk valt te
constateeren en meent als oorzaak daarvan te kun
nen aangeven, dat verschil lende leden hoegenaamd
geen zaken met hun ban,k doen, terwijl anderen wel
door de bank geholpc-n willen worden, in den vorm
van voorschotten, maar er nimmer over denken eeni
ge spaargelden bij haar te dseponeeren. Verder stip
pen we uit dit verslag de volgende cijfers aan; Het
aantal leden bedroeg op 31 December 96. De reke
ning sluit in ontvangst en uitgaaf met een bedrag
van f 125490 68; aan voorschotten werd terugbe
taald f 18677. Het saldo der spaargelden bedroeg
f 53957.23. terwijl van de Centrale werd betrokken
f 4 5960.78. Van de voorschotten werd geïnd een
rente van f 2981.04; voor de spaargelden werd be
taald een rente van f 1499.40, terwijl de Centrale
f 1029.90 aan rente had/ te vorderen. Het totaal be
drag der spaargelden, schuldig op 31 December be
droeg f 55401 22, terugbetaald werd aan, spaargel
den f 52200.68. Aan de Centrale werd gezonden
een bedrag van f 39900. De buitengewone uitgavetn
bedroegen f 144.87.
Balans. Baten: In kas f 3811.77, voorschotten tot
een bedrag van f 72797, loopendie rekening f4101.12,
nog te ontvaDgen rente f 176.95, totaal f 80886.84.
Schulden: spaargelden f 55401.22, loopende reketning
f 25136.76. tolaaj f 80537.98.
Winst f 348.S6. Hierdoor stijgt 't reservefonds tot
f 1413.98.
Namens de v ergadering zegt de voorzitter den kas
sier dank voor dit uitgebreid en zaakrijk verslag.
Als rapporteur van, de financiëele commissie brengt
de heer D. Vries verslag uit en zegt. dat genoemde
commissie alles in de beste orde heeft bevonden en
adviseert tot goedkeuring der rekening ouder dank
zegging aan kassier en beet uur voor hun nauwkeu
rig beheer. Aldus wordt besloten.
Tot bestuurslid wordt vervolgens herkozen, de heer
C. Dito en lot lid van den, Raad! van Toezacht de
heer A. Grln.
De rentevoet yoor spaargelden wordt bepaald op
3%%, die voor voorschotten op 4%%.
Tot leden der finaajdiëele commissie voor het vol
gende jaar worden benoemd de heeren. D. Vries, A.
Hoogschagen en H. Bremer.
j Op voorstel van den Raad van Toezicht wordt be-
sloten den bestuursleden ieder f 25 toe I» kenjne&t
als vergoeding voor de te maken kosten, voor de
I wekelijksche vergaderingen. Het salaris van, den kas
sier blijft bepaald op f 240.
I Bij de nu volgende rondvraag vestigt, de heer C.
1 Dito- er de aandacht op dat het aeer gewendeht is.
dat in de maand December de boekjes ingeleverd
worden; blijkbaar wordt hier nog al «me togesx ge
zondigd. Op voorstel van den heer A. Bes wórdt
nog besloten dal aan hein die daartoe hun verlangen
te kennen geven, bij het tajeveren der spaarboekjes
een bewijs zal word/en omgegeven.
Met een woord van dank voor de opkomst en een
opwekking aan de leden om toch vooral hun spaar
gelden bij de bank te deponeeren, sluit de voorzitter
de vergadering
ZIJPB.
Zondagmorgen heeft Da L. G. Holts afscheid van
zijne gemeente genomen in de Zuid-Zijpe en 's mid
dags te Oudesluie.
Tot tekst had Z.Eerw. genomen de woorden: ..Heb
jhet zout in u zelven. Velen waren opgekomen om
deze laatste rede bij te wonen.
In het vierjarig tijdperk heeft de vertrekkende leer-
aar zich bijzonder bemind weten te maken, niet al
leen bij zijne gemeenteleden, maar ook bij hen, dio
op andere wijze met hem in, aanraking kwamen. Te
Schagerbrug vas Ds. Hojtz een zeer bemind maai.
iemand wien men, gaarne mocht. Vele vrienden laat
hij, en ook Mevrouw Holtz, daar achter. Ze waren
beiden wat men in den rechten zin des vvoords noemt:;
„geziene menschen". En velen uit de Zijpe vindejn
het jammer, dat zij de gemeente gaan verlaten, maar
hopen, dat het hun in Loppersum goed moge gaan.
ZIJPE.
Die heer Ds. M. Huizmga yan Zwartsluis heeft het
beroep naar de Doopsgezinde Gemeente alhier aan
genomen.
8CHOORL.
De Vereeniging tot bevordering van het Vreem
delingenverkeer zal trachten stappen te doen in de
richting om te komen tot electrlficatie der ge
meente.
MET PAARDENKRACHT NAAR DE RIJZONDE-
RE SCHOOL.
Een novum in de bewegihg vóór de bijzondere school
kwam ons dezer dagen onder de oogen.
Het hoofdbestuur van den Bond van N. O. zond
een adres aan Gedeputeerden van Overijsel met het
verzoek om de opheffing der O. L. S. te Rheeze,
waartoe door 't gemeentebestuur van Ambt Hard«n-
berg besloten was, niet goed te keuren.
Zulks op grond van het feit, dat de school nog
door 8 leerlingen, wordt bezocht en het te verwach
ten is dat dit aantal mettertijd weer stijgen zal.
Tot motiveering dezer laatste bewering wordt in 't
adres aangevoerd:
dat tot yoor zeer korten tijd de school nog een
25-tal leerlingen telde, die nu gedeeltelijk naar de
bijzondere school te Heemse gaan, waarheen ze mert
wagens moeten worden, gebracht, daar anders de af
stand te groot zou zijn, waarom het dan ook heel
wel mogelijk is, dat spoedig weer enkelen toela
ting op de openbare school zullen vragen .indien deze?
blijft bestaan, en daarom de Raad zal behooren af
te wachten, of dte tegenwoordige toestand blijvend
of slechts tijdelijk zou zijp.
Dat men paardenkracht te werk stelt om eenzelf-
gestichte school te bievolken, kunnen we van, eeh
schoolbestuur begrijpen. Maar de snelheid, waarmee
het gemeentebestuur den, terugkeer naar de verla
ten school onmogelijk wil maken, achten, we beden
kelijk. iDe School.)
DE ZUID-AFRIKAANSCHE BOEREN IN ONS
LAND.
De Zuid-Afrikaansche landbouwers die aan Enge
land een bezoek brengen .zullen van 16 tot 23 Juli
hier tè lapde vertoeven.
Het gezelschap dat uit ongeveer 50 personen, be
staat. komt Donderdagmorgen 16 Juli uit Londeiv
te Rotterdam aan.
Van Rotterdam begeven de Boeren zich tiaar Deq
Haag, waai- een tocht door de stad) gemaakt, een
bezoek aan het Nederlandsch, RunjdJvec-stamboek. ge
bracht zal worden.
In den middag volgt, een tramitjochit dloor he,t Wiest-
land. HoogstWaéïsch5j^]ij(k hefeSflt dica avonóp een
officiëele ontvangst door de Neder la ndSx-he Re/gee
ring plaats.
Vrijdag 17 .Tuit vertrekken, de hoeren van Den
Haag naar Vlaai-dingen en het Znldlandsche Veer.
waar de fokvereenaging „Aurore" haar vee zal tentoon
i stellen.
Vervolgens begeeft het} gjezieleotoap 2ich naar
Rotterdam, waar een bezoek aan de RijkBseruminrich-
ting zal worden gebracht en vervolgens de haven -
werken zullen worden bezichtigd.
's Avonds vc-rtrekt het gezelschap naar Amster
dam, om zich den volgenden morgen van. daar per
boot naar Alkmaar te begeven. Van uit Alkmaar zaS
een bezoek word.en gebracht aan, het landgoed' „Ny-
enburg" van het Tweede Kamerlid jhr. mi*. P. van
Foreest.
Hoogstwaarschijnlijk zal aldaar een keurcolleetïe
Noord-Holladnsch fokvee worden, bijeengebracht. Des
middags wordt een autotocht gemaakt door den Lan
gen dijk en de polders Wierihgerwaard en Waard en
Groet. Vervolgens wordt paar Hoorn gereden, waar
een, bezoek zal worden gebracht aan hef Rijksland
bouwproefstation, en, de,' RJüiksjzKidvelWoerdterij. Des
avonds vertrekt het gezlelschap van Hoorin naai' Am
sterdam. Zondagavond 19 Juli wordt; naar Leeuwar
den gereisd. Maandag 20 Juli worden in Friesland!
verschillende veebedrijven, coöperatieve} stoomzuivel-
fabrieken, de Friesche Coöperatieve Zuivelexportver-
eeniging en het Friesch Rundveestamboek bezocht.
Dinsdag 21 Juli vertrekken de Boeren van Leeüwar
den naar Groningen, Aldaar wordt, do Middelbare
Landbouwschool, benevens een verzameling zwart-
blaarvee bezichtigd1.
Vervolgens wordt een, autotocht naar Vierverfeter»
ondernomen, waar de suikerfabriek wordt bezich
tigd. Deze autotocht wordt "voortgezet naar Veen-
dam, waar de boerderij van Mei borg zcl worden be
zichtigd, naar Bareveldi met bezichtiging van de»
Coöp. aardappelmeel fabriek Wdldc-rvnnk en Omstre
ken en vervolgens naar Stadskanaal, alwaar de
stroocartonfabrlek „Ons Belang" bezocht wordt. De
autotocht wordt daarna te Assen beëindigd, 's Avonds
vertrekt het gezelschap van Assen naar Arnhem.
Woensdag 22 Juli wordt een bezoek aan de Neder-
landsche Heidemaatschappij gebracht, waarna het ge
zelschap zich naar Oosterbeek begeeft, waar de Jo-
hannahoeve zal worden bezichtigd. In den mïdsdos
wordt naar Wageningen doorgereisd, waar de ver
schillende onderwijsinrichtingen bezocht worden.
Des avonds wordt naar Arnhem teruggekeerd.
Donderdag 23 Juli, den laatster dag van het be
zoek, wordt van Arnhem naar Apeldoorn vertrok
ken, vanwaar uit de vi&chvjjrvers der Nederlandsche
Heidemaatschappij te Vlaamsen, worden bezichtigd.
Voorts wordt een bezoek aan Het Loo gebracht.
Naar wij vernamen, Is de mogelijkheid niet uitge
sloten, dat H. M. de Konüngln hef gezelschap ben.
Paleize Het Loo zal ontvangen.
De3 avonds vertrekt het gezelschap uit Apeldoorn
naar Vlissingen, vanwaar per nachtboot naar Ixvnöen
wordt teruggekeerd. Hdlbld.
DIJKDOORBRAAK TE SPIJK.
Men meldt uit Lobith aan De Maasbode:
De dijk. welke het dorp Spijk bij Lobith afsluit,
tegen het water van den Overlaat, is hedennamfifi-
dag om vier uur doorgebroken. Het water stroomt
met geweld door de gemaakte opening. Een groot
aantal huizen en eenige steenfabrieken staan onder
water. De bewoners der ondergeloopen huizen zjja
met hun vee en huisraad, voor zoover dit nog te red
den was, naar de zolders hunner woningen gevlucht.
Velen hebben zelfs hun toevlucht op het dak moe
ten, zoeken.