Schager Courant.
Thee E. BRANDSMA.
ED *n CYCLOÏDE
Jac. Met
Aanbesteding straat
werk en zand.
een Schildersknecht,
DUBBEL BLAhK-
DERDE BLAD.
De dingen om ons heen.
Binnenlandsch Nieuws.
Tweede Kamer.
I. Het leveren van pl.m.
64 M3. ZAND.
II. STRAATWERK.
U weet, U zoo ze eens probeeren.
Geld Beschikbaar
een Slagerij
ZATERDAG 27 JUNI 1914.
57ste Jaargang No. 5402.
VAN DREADNOUGHT8.
Sedert eenlge Jaren, heeft de wedstrijd, lm mili
taire en maritieme bewapeningen een meer en, meer
acute gedaante aangenomen.
De eene grootte natie voor, de andere na heeft rijm,
leger vergTOOt, rijn, marine ultgebreldv allee on,dór
den Indruk van do ouda, nooit genoeg te weerspreken
leuze: a,,« gij den vrede wilt bereid u voor op
kiflg."
Ieder land van eenlge beschaving verlangt het be
houd van den vrede, doch tevens zijn er momenteel
weinig ondernemingen zoo welvarepdl als de fabrie
ken van allerlei oorlogstuig. In Dnltschland en lin
Frankrijk worden telken, Jare alle krachtige1 jonge
mannen van 20 tot 23 Jaar aan nuttige productie
onttrokken ten einde afgericht te worden voor den
krijgsdienst. Slechts de geheel ongeschikten] krijgen
vnj8telling en Jaar op Jaar worden de grenzen dier
ongeschiktheid enger gesteld, wordt de tijd van af
richting en ter beschikking houding verlengd1.
Dultschland, door zijn grootere bevolking, heeft
een voorsprong. Frankrijk poogt dit voordeel af te
knabbelen door ?43n soldaten langer te houden bU. het
vaandel. En, wat dteee twoe autagoinjisten doen, wordt
op kleiner schaal elderB nagevolgd.
Op vlootgebled geldt hetzelfde.
De Rngeikchs vloot ie superieuT. Dultachland wtll
uitbreiden en aanstonds volgt Groofc-Brittannlë. Angst
vallig wordt vergeleken de gevechtswaarde van bei
de vloten. Op leder Duitscli schip volgen twee Eter
geische. Elke poging van Engeland om de bestaan
de verhouding te handhaven, wordt nutteloos go-
maakt, door weer een nieuw Duitach plan-
Zoo ia heit gegaan Jaren lang reeds. Zoover kwajn
het zelfs, dat er wel geld genoeg bleek te triJn voor
telkens meer nieuwe schepen, dioch dat de beman
ning er voor begon te ontbreken. Den groot deel dier
Engelsche vlooit had Slechts een kernJbemannlng
(een nucleus crew!), ddie ln geval van mobdllsatJie be
hoort te worden aangevuld.
De schepen worden steeds grooter. Toep de eerste
Dreadnought, van stapel Mep scheen het alsof de
overwinning definitief aan Engeland gekomen, was,
doch spoedig weergalmden de werven vani Stebtim,
van het hamergedreun voor den bouw Cer eerste
Duitsche monsters van hetzelfde type. Heel de rU
vap, groote staten deedi hetzelfde.
De1 Vlootbudgetten, die Jln 1880 ongeveer 430 milL-
Moen gulden beliepen Voor de zes groots Europee—
sche mogendheden en dia' VeTeetoigda Staten te eamejn,
klommen ln 1912, dus $n een menpchenjleeftljd tot
ongeiveer 1900 millioen
Behoeft hier nog commentaar bij?
En het allerergste iö, diat men met al die kracht
en geldverspilling niets heeft bereikt.
Niets. Ook niet het allergeringste.
Want Engeland handhaaft de verhouding: 10
sterker dan de twee machtigste andere vloten. En
zoolang de portemonnaie dit toelaat kap heit apel
door duren.
Wanneer heit r,u ju list is, dat 10 -f de twee
sterkste audere vloten/ voldoende is, zal het Weli
geen lanlg en uitgebreid! betoog behoeven, dat die
vloot van 100.000 ton tegenover twee van 45.000
meerdere sterkte evemigoecü verzekerd' ls met een
leder, als met eens van een miaiioen ton tegenover
twee van, 450.000. Dit is een wijsheid, Waarbovetn
zelfs een H. B. S.er verheven Is.
Men rekene even de kosten.
Een modern slagschip van de auper-Dreadnou g(ht
klasse kost kant en klaar circa 37 mijLlAoen gulden.
Een escader van zes dier monsters, do eenheid, komt
op 225 millioen van aanjbouw, terwijl dn bemajnnjljnjg
per Jaar circa f 5.000.000 kost.
De 'constructie van een dok ter reparatie beiloopt,
op het minst f 1.500.000. Elk schot uit, dia groote
stukken kost aan ladllpg. 2500 gulden. Munitie en
torpedo's voor een eecadier kosten dtus zoowat 60
millioen
In twintig jaar hoogstens moet het escader ver
nieuwd worden. Zoodat dus ln die twintig Jaar (als
er niet geschoten en geen, averij geweest is) een
bedrag aan belaetingpenningen, van, 380 millioen is
zoek geraakt, zonder rente te rekenen. Dat ls 19 mil
lioen 's Jaars voor éen eecadertjo..
Zoo heeft Frankrijk er vier, Duditsdhlandl vijf,
Engeland tien
En zoo zal ons Lapidi er, als wij niet oppassen,
ook o e n t J o krijgen,
,,Onze Vloot" en zdjui woord- en penvoerders heb
ben er voor gestreden Jaren, lang, geholpen door pu
blicisten van verschillende partijen. Fakkel en Stan
daard wedijveren wie het, hoogste bod zal doen en
nu het schijnt, dat de minister Ram bonnet er Inder
daad toe geneigd 1b een of twee van die zeemon
sters aan te bouwen. Is Dr. Kuyper's blad er da
delijk bij hem te verwijden, dat hij niet „.het volle
pond" vraagt, niet aanstonds do zes slagschepen aan
vraagt, die in Stand*1#rdBche wijsheid onontbeer
lijk wordpn geacht.
Politiek? 'n Pogen om den pollticken tegenstander
onaangenaam te zijn? Hel is mogelijk. Anders wure
hot staatsplan reedi vroeger te verwezenlijken geweest
in de dagen van de volgzame overmachtige rechtsche
meerderheden.
Doch gesteld, dat onze geldmiddelen het toelaten een
extra uitgave van twintig millioen 's Jaars te dqen
voor de vloot buiten en behalve de gewone begioo-
ting van hetzelfde bedrag heeft men dan eonlge
zekerheid van zich te kunnen verdedigen?
Dit wil natuurlijk zeggen: te verdedigen met succes?
Neen immers waar elke vijand, die het tegen ons
zou willen oppennen overwegend sterker is en waar
tevens ons aansluiten bij elke tliains mogelijke com
binatie zoowel hier als in Azië ons verreweg in de
minderheid zou laten.
Want... aansluiten bij een gelijkwaardige of sterkere
groep kan toch wel nimmer het doel zijn van eigen
vlootaaiibouw. Dan kan men zich als commercieel
mensoh, wat 'n Hollander ten slotte is en blijft, zich
wel op andere wijze voor die sterke combinatie ver
dienstelijk makenf
Het is treurig voor iemand, die houdt van zijn
land om de laatste regels hierboven te moeien neer
schrijven.
Moeten wij, wijl de „vaderen" naar \yle wij stra
ten noemen en aan wier lamlendigheid wij helaas ver
der dan in het „derde en vierfde geslacht" lijdend zijn
yerzuimd -hebben de positie, door hen ingenomen
te handhaven, thans met eigen inspanning deze ont
zaggelijke taak ven „iel f" te verdedigen, volvoeren?
Bezwaar tegen de moeite is er niet. Don quicho.e'S
genoeg, menschen, die mccnan een ideaal te kunnen
verwezenlijken alleen, omdat zij 'zich dit Zoo schoon
voor zich zien.
Doch 2x2 beschouwd is de Geschiedenis toch de
leermeesteres. WIJ hebben de gelegenheid gfihad én
verloren. Evengoed hls Italië, als Spanje, als Frankrijk
nu reeds, als Engelandstraks. Het* wereldgebeuren
wacht nu eenmaal niet tot land'A, B of C klaar is om
meo te komen. Wil men niet of kan men miet dan „gaat
de beurt voorbij en betaalt men penningen in den pot".
Zoo is het 'op. 't Ganzenbord en in de heele wereld.
(Op deze vorige paragraaph komen wij Ln verband
met een beschouwing over de handelsvatistiek bin
nenkort terug. ÜrrKIJK.J
Terwijl .dus het .„bedroevend" feit zich vqordoet, dat
ons land niet kan medecomcurreeren in den .strijd!
om het grootste Schip, het zwaarste kanon, .het dikste
pantser, de grootste snelheid, komt plotseling Sir Percy
Soott, Second Sea Lord, admiraal met ccn oneindige
reeks van titels en onderscheidingen, om het publiek
duidelijk te maken, dat het bouwen van Dreadtióughts,
Invicibles en Superdreadnoughts niets dan larie is.
Geldverspilling zonder eenig resultaat.
De duurste Dreadnought of Invincible, het aller
modernste Slagschip of rantsérkruiser wordt naar be
neden of naar boven geholpen door een onderzeeërtje of
vliegmachinetje, dat evenveel duizenden kost als het
ander miliioenen.
Laat de onderzeeër het afleggen bij zijn aanval, laat
de vlieger een noodlottigen val doen, het zijn een,
paar menschenlevens, een ton gouds die irn het niet
verdwijnen.
Doen -de welgemikte torpedo sluipmoordenaars
wapen alleen in den donker van onder het water-
niveau weggestuurdevernielt aanstonds twintig, der
tig millioen, duizend menschenlevens. En ,de vlieg
machine die niet veel duurder is dan een paar stuk
ken veldgeschut, die met twee man, 'n paar blikken
benzine en 'n byee of drie bommen opstijgt, vernielt
evengoed het trotsche slagschip.
Geen groote Schepen bouwen, zegt Sir Percy Scotf.
Hij heeft gelijk. Doen hij voegt er aan toe: liever kleine
onderzeeërs. En vliegmachines...
En dan vragen wij wat die machines dan moeten,
doen? Elkaar vernielen? Als maar onderzee varen jpt
zij een collega van andere jiatiomaliteit kunnen ver
nietigen.
Of zooals bij de Oostenrijksche vliegmanoeuvre el
kaar vernielen?
Het artikel van Sir Percy Scott diende door alle vre-
desvereenigingen te worden gerepubliceerd. Speciaal voor
ons Jand, waar de vlootpjannen jiu at gasten vorm
hebben aangenomen, verdient deze opinie \"an een vak
man 'alle .aandacht.
Wij lieten onze beste kranigste lui wel naar Al
banië gaan. Waarom zouden 'diezelfde lui niet in 'n
vliegmachine of onderzeeër gaan zitten?
UIJTKUK.
CARROSBERIBFABRIKANT, ALKMAAR.
Vertegenwoordiger der beroemde
^)env exv ©9eAaT\&-^\x\omo\a\e\exv»
Levert a'le soorten Carrosserieën, desgewenst ht op
elk verlangd Chassis,
Een gebruikte PROEFWAGEN billijk te koop.
TELEFOON 673.
Den Haqg, 25 Juni.
President Bargesius heeft 't heden kort na de ope
ning der .zitting gezegd: 't was niet langer mogelijk
'de heeren bijeen te houden. Mo gen, Vrijdag zou het
„quorum" absoluut niet bereikt zijn aat- stond
reeds vast en ook de volgende week was er aan
zitting-uitschrijven niet to denken. De „tijd van gaan"
was aangebroken.
Dies moest er raad geschaft.
't Had de aandacht getrokken, dht de heer Kleere-
koper met een ontdaan somber gelaat in de zaal rond
drentelde. Nu eens dezen, dan oenen collega aan
klampend... Hij wist wat er dreigae.
De heer De Savomin Lohman wilde voorstellen,
aangezien voor behoorlijke behandeling geen tijd
meer ©ver schoot de interpellatie van den heer
Van Doorn (over de grensregeling ln Suriname), als-
mode die van den heer KI eerekoper ©"er de poorweg-
beambten, die verlof moeten hebben om een Raads
lidmaatschap te kunnen waarnemen, uit ie schakelen
tot pi.a het recés. De heer Van Doorn legde er zich
dadel lik bij neer. Maar 'de heer Klcerokoper -verzette
zich hcviglijk tegen uitstel. Dan moesten de heeren
maar terugkomen!...
Intusschen begreep d - afgevaa d'gde voor Amster
dam VI, dit zijn si rijd vruchteloos was. De Kamer,
in haar geheel, verlangde huis-toe.
Toen heeft men raad geschaft. Minister Lely vond
't goed, dat de heer Kleerekopor een „Vraag" stelde.
En vervolgens antwoordde Z.Exc. bevestigend op deze
Vraag, n.I. of de minister wilde bevorderen dat zoo
veel mogelijk zou worden tegemoet gekomen aan de
bezwaren voor verlofsregeling ten gunste der leden van
spoorwegpersoneel (van de S.-S., niaar ook andere
maatschappijen werden bedoeld) die eene Junctie
yan Raadslid' hebben waar te nemen.
Over de pcincipjëele kwestie ln deze zal men dan
later wellicht kunnen praten.
Voor den heer Kleerekoper scheen 't, tot on
stuimige vroolijkheid der Kamer een bittere tegen
valler, dat hij na min. "Lely's antwoord biets meer
mocht „zeggen", jfet Rcgl. van Orde verbiedt dal nu
eenmaal voor „Vragen"f...
Door déze verstandige methode heeft de heer Klee
rekoper ?ijn doel volkomen bereikt, 't Gaat beknopt,
zoo'n ..Vraag", en er is _geencrlci „franje' kaam..\
Dót valt niet te ontkennen.
Verder heeft de Kamer/na kort debat, goedgekeurd!
de hervorming van het korps jnlandsche schepelingen
in onze Oost (waarvan minister Pleyte de beste ver
wachtingen koestert) en óók de „voorziening in de
gevolgen v#n het gelijktijdig aanhang'g maken van een
groot aantal beroepem betreffende het recht op de rente,
bedoeld b(j de artt. 369 en 370 der Invaliditeitswet." De
strekking van dit voorstel is om de uitspraken van
den Raad van Beroep onmiddellijk van kracht te doen.'
zijn, in afwachting der uitspraak van den den Cen
tral en Raad.
Ware 't niet vlsk-voor-recés geweest, het debat over
dit "had mnistens een ganschen dag gevorderd. Want
er kwamen zwaarwichtige principieele bezwaren van
Rechts, bij monde van dé heeren Loeff, Kooien, en
Rutgers.
Maar minister Treub pleitte „nooddwang". De Cen
trale Raad kan nu eenmaal iniet meer dan 36. gevallen
per week „verwerken" en de arme oudjes kunnen, niet'
waditen
Rechts tegen Links verschafte de Kamer hier den,
minister de zege, terwijl de heer Lohman met Links
meestemde.
Hiermee is 't uit. Bij den stapel „in het pekel ge
legde" interpeliatiën is o.a. nog gekomen een van den
heer Otto betreffende de weduwen van „voor 1905 over
leden of cepensionneerde .onderwijzers.
En de heer Rutgers die g:stcren, in zeer-wanne
gemoedsstemming bij 'jle kwestie der „toelaatbaarheid"
van het amend-Limburg, door dr. Reumer op 't tapijt
gebracht, in flagranten strijd met het Reglement van
Orde weigerde Je stemmen, "ofschoon hij in de zaai
present was, Jie jeugJig-ons'uimige jjtr. Rutgerts
bekende heden, bij den aanvang der zitting, berouwvol
hierin „verkeerd te hebben gehandeld."
Men weet: het boetekleed ontsiert den man niet'..
,'t Is nu uit. Het zomerrecés is voor hel Parlement
aangevangen. Mogen de heeren zich tegm de zeer-
zware zittingperiode 19141915 o denen in zelfbeheer-
sching en zelfbeperking f!.. Dat Ls, dunkt me, thans de
beste „vacantie-wènsch
Mr. ANTONIO.
BELANGRIJKE DIEFSTAL TE UTRECHT.
In aansluitlDg op hetgeen wij mededeelden betref
fende don dteleta.1 van bankbiljetten ten kantore
eener <roote ftnandfiele in*t«HUhg te Utrecht kun het
Utr. Dgbl. nog het volgende berichten:
Als \ermoedeJlJke de. der van deeen dief et al ia ge-
a-roatee: d ten geëmployeerde van, die Bank. zelve;
deze genoot op het kantoor het volle vertrouwen, eja
had daar dan ook een poehje van beteekente. HIJ
au er reed» ««tien Jaar ln dUentt. De aanleldtog
tot zijn Inheabtentanemlng was de volgende:
Dlxutdag mo«4 op he* kanvoor der bank een wta-
se 1 worden betaald van f 2400, die aangeboden werd
door de firma Vlaer en Kol en door den verdachte
met bet volle bedrag werd uitbetaald.
Toen de wisaellooper later op den dag met het
door hem geïnde geld bij de firma Viaor en Kol
terugkwam, bleek, dat er ta zijn portefeuille zee
bankbiljetten, van f 800 waren, dragende de num
mers v an de verin late exemplaren, en dun WUJkbaar
afkomstig van den diefatalDe firma Vlaer en Kol
gaf daarvan kennis aan de recherche. De wiseolloo.
per herinnerde zich dat hij deze zee bankbiljetten,
ontvangen had ten kantore van do Bank In quaeetle
en deelde mede, dat hem het geld voor den wtaael
ad f 2400 was uitbetaa'd geworden door dengeen
die thans a's vefdacht in hechterje zit. Dit gaf de
recherche aanleiding deae<n g eëmployeerdo aan, te
houden, waar het voor haar vaststond dat hij de
vermiste bankbiljetten (waarvan de nummers be
kend waren) tn hand<m had gehad,, wat geconsul
teerd werd door het fei/t. dat hij denzelCdt-n dag zes
van die biljetten edi f 800 tn betaling bad gegeven
voor den bew-uaten w.Ieeel van Vlaer en, Kol.
Nader bleek nog, dat de kas van de instelling op
Dinsdag niet toereikerd wae om dien wissel vjyn 2400
gid. utt te betalen; er was slechts f 900 ln kas en
dus kon er onmogelijk f 2400 worden uitbetaald;
desondanks Je door den verdachte aan den loop c
der firma Vlasr en, Kol f 2400 ter baud gesteld,
wat het vermoeden heeft doen ontstaan, dat het
beheer ven den verdachte niet geheel en a'. In orde
ls geweest en. hij het tekort ln kas heeft willen, aan
vullen met de biljetten ad f 300 uit den aangstee
kenden brief. De 12 overige bankbiljetten van f300
(er worden er 18 verniet) zijn nog n,let gevonden.
Denzelfden ochtend d-ait die diletotal werd ontdekt, wa
ren echter reeds- een aantal bankbffljet,ten aan, an
dere kantoren lin betaling gegeven, oa. ook aan die
N'ed. Bank. AH deze kantoren gaven inmiddels die bil
jetten, ook weer tn betaling aan anderen, zonder op
de nummers te letten, wat de opsporing natuurlijk
nu zooveel te moeilijker maakt.
Gistermiddag werd de loop er van de firma VJasr
en Kol met den aangehouden bed "lende geconfrozv-
teerd; da verdachte b'ljft lotrsechen alle schuld onV
kennen. De stukken zljin, vandaag ln handen der Jus
titie gesteld.
VAN GEVONDEN TROUWRINGEN.
Ze had een mooien gouden trouwring gekocht, het
eerzame moedertje, en voor het bagajtel va^i 15 cenL
Het was zoo gegaan,:
Dinsdag hare inkoopen op de markt te Maastricht
gedaan hebbende, zag ze een goed gekleed man, rich
bukken c-n een gllnsterenden ring va$n den grond
oprapen. Het speet den eerlijken- vinder zeker een
jonkman den ring niet te kunnen gebruikenhet
was een trouwring, en hij bood hem moedertje te koop
aan
..Gef-der enne frang, daan is heer vaan uug,
medam maar madame had keker nog niet veel trek
om haar 48 centen uit te geven.
,/W£t der watt" zei de goede man, „gef drei
glaver beer veur mi eg, en mien twie vrum, en heer
is yerkochl
Hpt vrouwtje .bezweek voor dit verleidelijke aan
bod, denkende later in de „Limburger" eene annonce te
vinden van den eigenaar, en dan kreeg ze <Tr centen
wel dJubbel en dwars terug.
Het toeval, dat dikwijls aardige parten si>?e!t, wt!c?«
dat Woensdag moeders volwassen dochter óók op de
Markt was en óók toevallig een mun zag, van twee vrien
den vergïzeld, die alwéér toevallig, een mooien gofuden
troftiwring vond en hem óók toevallig niet kon
gebifuiken eax hem te koop aanbood.
„Zoet ins, medam, de keur sleit trin, nump h'm
uug ieg laot .h'm veur drei drupje es oet m'n ham
goon!"
Maar 't dochtertje liet zich niet bepraten en had de
truc van het heerschap spoedig doorren.
„Daank uug daan hubt geer mien Meer g'seren
te pakken gehad met eure gouwe rink. Pas ner op
of i;ch gaon nao de politie."
Dit laatste woord was nog n'ei gesp oken, of de twee
vrienden schuifelden weg en de cetlljke vinder was
ook spoedig er yan doorf
We vernemen, dat de vorige week op den Meerseiur-
weg o.ok een gouden? trouwring werd gevonden en te
koop aiingeboaen.
De ringen zien er mooi i
stempeltje (geen Jccur) -van
uit, met een
AUvertentiën.
liet dagelijksch bestuur van de
Banne en den Polder Schagen
is voornemens om
o; Zaterdag 4 iuli 1914.
des middags te 12 uur, in het
Raadhuis aldaar in het openbaar
aan te besteden:
a. het uitbreken van 197 strek»
kende meters rijstraat, met een
breedte van 2.B0 k 8 Meter weder
veretraten
b. het uitbreken van 89 strek-
keude meters paardenpad en weder
tot paardenpad verstraten, breed
0.66 Meter en weder verstraten
alsvoren 829 meter spoor.
Inlichtingen worden verstrekt
door den Opzichter J. Keesman.
De voorwaarden liggen ter in
zage bij den Secretaris «p de Laan
te Schagen, dagelijks van 9—12
uur.
Het Bestuur voornoemd
P. TIMMERMAN l)s., Voorz-
W. VADER, Seoretaris.
Terstond gevraagd
bij W. Latigedjjk, Oude Niedorp.
ZE.EP GETEfT niJ MEER
VRIJETIJD, SCMOOnEfri BOEL,
Vraagt uwen Winkelier
>D le en 2e Hypotheek en op obli
gatie. BraJidaaeurantle op beura-
polls.
Ii. F. TH. KOELMAN,
AKoradenr te Alkmaar,
SpooratrM* 08.
Dbnóerdagm te SCHAGEN In het
Noordhollmjwtech Kofflehula,. vanaf
MN.
Wegens sterfgeval, terstond TE
HUUR aangeboden
te Zuidscharwoude. lijj overeen
komst verplioht inventaris over te
nemen.
Te bevragen bjj J. Slot, Zuid
scharwoude.
