PUK
B
0
Jdu Méi
P. SLUIS.
BRIEVEN VAN EEN ONBEKENDE.
Nierlijders.
vestfgd hebben, Is aangewezen. De pjanlies blijven klein
met smalle bladeren, die eerst rood, Iat.er weer geel
bruin worden. De pluim komt nigtv. of zeer armoedig,
te, voorschijn.
Geheel anders zijn de verschijnselen van de z. g. in.
Veenkoloniale ha verziekte. Als de ziekte zich ergens
hel eerst begint te vertoonen, blijkt dit tilt het pleks-
gewijs geel worden van de jonge haver. Dit geschied'
soms binnen den tijd van één dag. Gewoonlijk Wordt
dit geelworden opgemerkt in den tijd, dat de haver
uitstoelt of pas uitgestoeid is, flus ongeveer half Mei.
Het eerst gevórmde blad blijft meestal groen, de andere
bladeren varbleeken. worden slap ein beginnen eigenaar
dige vlekken te vertoonen.
De k^eur dezor vlekken, die zich langzamerhand uit-
breiden en dan in elkander vloeien, loopt van wij over
geel naar geelbruin. Do genoemde vlekken versch"
nen veelal ongeveer op het midden van de bladschij
die op deze plaats daardpor dikwijls doorknikt.
Volgons den' heer J. Hudig. Afdeelingschcf pan het
Rijkslandbouwpr^efstation te Groningen, die hier te lan
de aanvankelijk in vereeniging met den heer Sjollema,
vooral studio van de veenkoloniale ba verziek te heeft
gemaakt, .is deze knik zelfs typisch voor deze ha-
verziekte. Opgemerkt moet echter worden. <Jat de z.g.n.
kenmerkende knik dikwijls niet aanwezig is. De plant
krijgt nu met den dag een meer kwijnend aanzien en
lijkt zelfs te zullen gaan sterven. Na verloop van onge
veer drie weken echter schijnt de ziekte uitgewoed. Er
Ontwikkelen zich nieuwe bladeren, die een normaal
voorkomen hebben. De holle plekken vallen dan niet
meer zoo op.. Als echter de haver in de pluim schiet,
blijkt maar al te sterk, dat het gewas erg door de ziekte
heeft geleden. De opbrengst blijft meestal ver beneden
het middelmatige.
Ook andere gewassen lijden van de Veenkoloniale ha-
verziekte cn wei zijn volgens Hudig de volgende gewassen
in opvolgenden graad voor de. kwaal vatbaargerst, ha
ver. tarwe, rogge, maïs, aardappelen, voederbieten en
vlinderbloemigen. Oorspronkelijk meende men, dat deze
ziekte alleen op Veenkoloniale» bodem zou voorko
men. Zooals bekend is, bestaat deze grond uit zend met
een peer hoog humusgöhalte. Door Sjollema en Hu
dig werden uitgebreide onderzoekingen ingesteld, waar
uit viel af te leiden, dat een vergiftiging van de humus
de oorzaak van de ziekte zou zijn. Deze vergiftiging
werd in het leven geroepen of in ae hand gewerkt door
bemesting met alcalisch'werkende stoffen, zooals kalk,
slakkenmeel en compost, die beide veel kalk bevatten.
Zelfs chilisalpeter Isgevaarlijk. Wel is dit zout op
zich zelf niet alcalisch en evenmin zuur. doch z.g.n.
neutraal maar in den bodem wordt door de planten
slecht? net' stikstofh.0udeu.de deel van 'het chilisalpe
ter opgekomen, waardoor een sterk alcalische rest over
blijft. Ia overeenstemming daarmede'blijkt een overbe
mesting met chilisalpeler op de zieke plekken vaak de
ziekte to verergeren.
Bemesting met zure meststoffen zooals zwavelzu
ren ammoniak en superphósphaat, kan de ziekte voor
komen en bij volgehouden gebruik ziek land langza
merhand weer gezond maken.
Later bleek echter de ziekte ook voor te komen op
zand oin zavelgronden, zelfs op gronden, waar z§er
weinig humus in voorkwam. In het laatste Verslag van
landbouwkundige onderzoekingen der Rijkslandbouw-
proefstatlons bespreekt do heer Hudig dit verschijnsel
en komt daarbij natuurlijk t,ot de conclusie, dat de eerst
genoemde verklaring niet geheel opgaat. Hij schrijft
dan ook in zijn verhandeling: „Duidelijk Is het dat de
inzichten omtrent de oorzaken der ziekte gewijzigd die
nen te worden. Voorloopig zal ik mij niet met een ver
klaring inlaten en alleen het ziek worden van lichte
zavelgronden als feit aanvaarden. In den zomer van
1913 was ik in de gelegenheid op het vrije veld in
den Negenboerenpolder verscheidene perceelen mét ziéké
haver te aanschouwen. Het waren de meest Zandige ge
deelten. Het voorkomen van groote hoe eelheden schel
pen, die tot stoffijno koolzure kalk vergaan, is In deze
gronden kenmerkend."
Ook in onze provincie is do veenkoloniale h'averziekle
reeds op meerdere plaatsen geconstateerd en het is zoer
waarschijnlijk, dut de ziekte steeds weer zal optre
den. Het is daarom raadzaam ,dat men bij de bemesiing
van het land reeds nu rekening houdt met wat we
boven aangaven. "f~l f
Voorkomen is veel gemakkelijker dan genezen! Men
bemeste niet eenzijdig met alcalische noch met zure
meststoffen, doch wissele eens af, door het slakkenmeel
eens te vervangen door superphósphaat en het chili
salpeter door zwavelzuren ammoniak. Norgesalpeter is
waarschijnlijk nog gevaarlijker dan chili. Vooral zij
men voorzichtig met kalkbemesting.
Eigenaardig is, dat er een eenvoudig middel bestaat
om een ziek gewas t<?ch' nog grootendeels te redden. Dit
middel bestaat in het toedienen van per H.A. 50100
K.G. mangaonsulfaaL Om goed te werken moet het
echter op de juiste wijze worden aangewend. Men
strooie het, als het derde blad van de ziekwordendo
haver is verschenen. Het yerkt verder alleen, wanneer
liet sp.oedig, 't zij door den regen of anders kunstmatig
'in den grond wordt gespoeld. liet mangaansulfaat, dat bij
den kunstmesthandel tegenwoordig wel te krijgen is.
werkt echter alleen in het jaar van aanwending. Het is
dus geen geneesmiddel, maar 't werkt meer als een
soort prikkel.
We raden belanghebbenden aan eens bjj de Directie
van den Landbouw aan te vragen de gratis brochure:
De }>Veenkolonialo Jiaverziekte <joor J. Hudig. Wel
is dit boekje, .zooals boven reeds jverd vermeld, niet
geheel meer „bij" doch de gekleuide platen, die er
m slaan, zijn -ooi goed geslaagd, dat ieder practicus,
die onverhoopt reeds zonder het te weton ijiet veen
koloniale havérziekte heeft kennis gemaakt, de ziekte
met één Oogopslag herkent.
la. Maax evenzoo zeilden zullen wij een mensch vin
den. die ni-t om de vreugde deze kleine bitterheid
vereelt; En ook Christel behoorde niet tot hen. dief
op dezen regel een uitzondering maken. Jozef was
teruggekomen! Verwaarloosd, eeto schurk, van zijn, zo
len tot zijn haren zoo was hij teruggekomen. Maar
hij had toch woord gehouden, met de zwaluwen was
hij teruggekeerd. zooajB hij, meer dan dertig Jaar
geleden had beloofd.
Christel bracht een ontzettende®, nacht door. Hajf
aangejkleed lag zij op haar bed' en verdreef zich dep
slaap met zorgen en vrees. Eetrat tegen den morgein
viel zij in een halven sluimer, waaruit zij op haar
gewone uur weer wakker werd..
Zij stond haastig op en liep naaf bulten om vol
gens oude gewoonte eerst haar vee tie verzorgen. Topn
zij uit den hoenderstaj op den hof trad. .drongen,
mannenstemmen vanaf den) straatweg tot haar door.
Zonderling, nieuwsgierig was zij anders nooit, maar dit
dreef haar nu om te zien wat of er gebeurde.
Den aantal landarbeiders droegen een baar voor
bij, waarop een door paardendekens gedekt lichaam
lag uitgestrekt.
„Goeden morgen, Christel," zeiden de, menjsche»
toen Christel in het hek zichtbaar werd en zetten,
de baar neer.
..Wij hebben hem Juist uit hert water opgehaald,"
deelde een van hen mede.
Een tweede sloeg de deken terug, zoodat het ge
laat van den doodo zichtbaar wierd.
Toen Christel den doode zag, schreeuwde zij het
uit en sloeg de handen voor heit gelaat en liep lm,
huls.
„Ja. hij ziet er ook niet tij» uit. Hij, is dood als
een pier," zei de een der mannen en zij namen de,
baar op en droegen die verder.
Christel ^as In haar kamer op. een stoel neergezon
ken en weende de eerste tranen sedert den dood
harer ouders. Want die dioode, die op de baar lag,
was Jozef.
Het is wonderlijk Ingericht 1» de wereld, zoodat dik
wij's do zwaarste rampen die on& treffen tegelijk de
holingsmlddelien tol zich bergen, waardoor het leven
ons weer dragelijk wordt» Vele mensch en plegen, in
hot aangedicht van een ongeluk haar troost daarin te
zoeken, dat zij zichzelf afvragen: „Wie weet waar
het goed voor ie?" aj ia het dan niet steeds
CARROSSBRIEFABRIKANT, ALKMAAR.
Vertegenwoordiger der beroemde
en 5)$et\at\di-^\x\omoV\e\ex\.
Levert alle soorten Carrosserieën, desgewenscht op
elk verlangd Chassis.
Ben gebruikte PROEFWAGEN billijk te koop.
TELEFOON 572.
Vuorj
eerstel
klis
JtUNSTSPELen ElECTR: PIANO'S. VLEUGELSisHET ADRES
gjV~KESSELSfKON.FABRIEK. TILBUttG
VRAAGT CATALOGUS - OOK TERMÜNBETALING
VOGEL- EN PLUIMVEEVOEDER
Verkrijgbaar bij JOH. W. GO VERS, Molenstraat.
De oorlog bracht nimmer zegen voor de
massa.
Brya»
„Oorlog" ia „Hel".
Gen. Sherman.
Geen enkel normaal menpch schiet in
koelen bloede een onschuldig evenmensch
dood.
Nellie van Kol.
Zijn wij, arme menschen, op de wereld,
om plannen te smeden, die zooveel bloed
kosten?
Fried. de Groote.
Waarover lk ditmaal zal schrijven? Neen, daarnaar
behoef ik niet te zoeken! Want er is maar éen on
derwerp, waarvoor er la deze dagen belangstelling
is; en er Js een ding, waarover ik nje+ kan zwij
gen:
„0 o r 1 o g s g e r u ch t! Oorlog? Oorlog!"
zoo staarde het ons dreigend aan van de voorpagina
van leder nieuwsblad dat we lp deze dagen ter hand
namen.
En n u, op dit oogenblik behooren „gerucht" en
vraagtetken" al onherroepelijk tot het vqrledie»
en hebben plaats gemaakt voor werkelijkheid, vreeee-
lijke werkelijkheid. Dat wat we een week geleden
misschien nog voor onmogelijk, in alle geval voor
hoogst onwaarschijnlijk gehouden zouden hebben, is
geschied. De oorlog is verklaard; en over akkers die
den sikkel van den Servische» boer verwachtten
zwaait de vale Dood zijn zeis.
In de stad, waar met eemjge weken de gedelegeer
den ter vredesconferentie zouden worde» ontvangen,
allicht feestelijk, misschien met gejuich zouden wor
den verwelkomd daar is nu de officiëeie mede-
deellng van de oorlogsverklaring begroet met een
enthousiasme, zoo onbeschrijfelijk, dat men zich
onwillekeurig afvraagt: „In welke tijden en onder
wat soort menschen leven we toch? Zullen de men
schen dan nooit wijzer worden?"
Ja, dit moet mij wan, het hart: die uitzinnige blijd
schap, waarmede de vreugdedronken Wee»ers dein
oorlog hebben begroet, heeft mijbizonjder pijnlijk
getroffen. Dat had ik niet verwacht. Dat men in
Oostenrijk dezen oorlog. Ah* In. de gegeven omstandig
heden noodzakelijk, zou aanvaarden, lk kan het
me desnoods voorstellen, al deel fk dan in dezen hun
meening met. Maar dat men met blijdschap en en
thousiasme inhaalt, dat, wat dan misschien, aood-
z a k e 1 ij k, maar t och lm, de eerste plaats iets
rschrikkeHjks ie, dat schijnt me iets
zoo barbaarsch, dat ik het van een beschaafde na
tie der twintigste eeuw niet geloofd zou hebben, in
diende rauwe werkelijkheid, me eir niet toe
dwong.
Die daar geestdriftig Juichten „Oorlog! oorlog!"
dat zijn toch min of meer beschaafde, ontwikkel
de, misachte» gedeerde menschen? Toch niet allee»
het OosttnrUksch-Hongaareche „Jan Rap en zijn
maat"? Dat zijn toch vaders en, echtgenoot en, en,
broeders en, zoons, missuhie» moeders en vrouwen?
Verklaar miji het raadsel, dat beschaafde ontwik
kelde menschen de; barbaarschhedd met gejuich In
halen! Geef me den sleutel tot de verschrikkelijke
verdwazing, dat va,dors en echtgenoot©» broers en
zoons, moeders en vrouwen juichen bij eigen of der
hunnen doodvonnis! Had Schiller dan toch gelijk,
toen hij beweerde: „Jeider, stekt man Hh'n elnzeln, Ist
leldllch klug,; sind sle in corpore, gleich wird eudh
ein Dummkopf heraiu®"? Nog erger! Niet a,ilee» een
.Dummkopf", maar een waanzinnige,, een ontoere
kenbare, straks een verscheurend dier!
Of meent gi! soms, dat deze, oorlog, door de mo
narchie ontstoken, te rechtvaardigen, is? Niet te recht-
met alle beslistheid dat deze vraag klinkt. Christel
was geen zwakke ziel en, reeds daarom kon nie
mand het baar euvel dlutde» dat zij na de ervarin
gen van dezen nacht trots alle leed, spoedig tot de
overtuiging kwam, dat bet treurige einde van haar
levensroman, voor haar steoda nog 'n gelukkige was.
Toen zij tegen tien uur voormMdags, evenals den
vorige» dag in het wart gekleed, haar huis verliet,
wap zij voJkomen haar gevoelens meester. Onder haar
arm droeg zij haar kistje met haar spaarpenningen.
Zij keek rechts noch links op haar weg, groette
ook niemand, maar .keek strak voor zich uLt. Haar
weg voerde naar de pastorie. Daar in het studeer
vertrek van den. geestelijke bleef ziji zeer lang en,
toen zij afscheid nam, bracht de dominee haaf zelf
naar de huisdeur en drukte haar bulten nog een
maal warm de hand. H©t kistje ha<d zij. in het huis
van den geestelijke achtergelaten.
Benige dagen, later werd Jozef begraven, maar njet
daar waar de zelfmoordenaars liggen, maar In de
rij der eerlijke doode» dicht bij de plek waar de
ouders van. Christel rustte» De lui uit het dorp
stonden met dien mondi open te gapen, toen zij de
kostbare kist zagen, dlie bepaald een, hoogen prijs had
gekost. En dia» staken ziji de hoofden bijeen en. fluis»-
terden met elkaar.
Christel stond aan, het open graf naajat de» gees
telijke en wierp drie ha»den vol aarde in de diepte.
Tranen had zij niet meer. Wel was haar hart nog iln
diepen rouw, maax tegelijk rustig en vod overgave,
want zij wist dat zij al die jaren lang niet tever-
goefs op Jozef had gewacht. De klokken begonnen,
weer te luiidien. Ra,mmele»d vleien de scheppen met
aarde op de kist, totdat, die groeve gevuld' was en,
tenslotte de grafheuvel zich. welfde. Dan drukte Chris
tel den geestelijke de hand en keerde naar huis te
rug.
Nog men'g jaar verliep en telken Jare kwamen
de zwaluwen terug, maar Christel vierde dezen dag
niet meer zooals vroeger. Zij trok haar feestgewaad
niet meer aan op dezen, dag, moor ging in haar
werkpakje naar het kerkhof en versierde haar gra
ven. Het waren er nu drie. Bij het jongste der drie
gravf» waarop een eenvoudige steen met den naam
Jozef en een korte bijbelspreuk, bleef zij het langst.
Haar toekomst en haar wensebe» had. Christel in dit
graf neergelegd.
EINDE.
vaardigen door vorste» diplomaten en consorten; o,
die weten allee, zelfs 't meesl-onrechtvaordlge goed
te praten, met gemeenplaatsen als „gekwetste, eer",
„geschonden rechten" en» Maar te rechtvaardigen,
door een eerlijk mensch, met eenlig gevoel voor recht
en eenlg gezond verstand?
Mijn meenling is: beslist niet. Oostenrijk heeft in
dezen gehandeld, zooals iedere groote mogendheid
zou doen, zooals de meesten op huil beurt hebben
gedaan, d.w» toekijken, etn afwachten, totdat de ge
legenheid gunpütï is, en, dan, toeslaa» onverwacht en
onafwendbaar» cynisch e» hard, onbarmhartig en on
genadig.
Zeker, de m'so-en-scèiie va» het dirama van Sera-
Jewo Is niet geschied buiten medewerking van Ser
vische onderdanen. E» de ontknooplng van dat dra
ma ia door Servie miiseohien niet zonder welgevallen
aangezie» Dnoimmels! Boenië en Herzegowina, thans
Oostenrijksche wingewesten, zijn in Servië nog niet
vergeten! Maar geeft dat Oostenrijk het recht, de
Servische regeering als medeplichtig a,a» den moord
aan te wijzen? Dat is toch wat a' to Vrijmoedig, aejlfo
voor een groote mogendheid. Maar da groote mo
gendheid durfde vrijmoedig zij»
Het wilde Juist ai te vrijmoedig wezen. En juist
nu. Er was haast bij. Want Servie, nog kleine
mogendheid, maar bezield van verlangen en reeds op
weg een groote mogendheid te worden, leed nog
onder de naweeën van twee juist doorgestane! oor
logen. Maar het zou zich herstellen, het zou winnen
in krachten, gelijk het reeds gewonnen had in zelf
vertrouwen. En da» als de krachten teruggekeerd
zouden zijn... Bosnië en Herzegowina zijn in Servië
nog niet vergeten en een „Groot-Seiylë" is een Ver
leidelijk toekomstbeeld.
Ge ziet wel, er was voor Oostennjk haast bij, om
al te vrijmoedig in zijn eischen to zijn. 't Spreekt
vanzelf, dat Servië den eisoh 0 istenjrijkscha rech
ters zitting geven in de Servische ïechbbank, dde de
moordenaars zal berechte» niet kon inwilligen. Dat
zou gelijk sta»n met prijsgeven, van, ajle zelfstandig
heid. En zoo heeft da» de. monarchlo voorloopig, wat
zij wil: Oorlog en daardoor de tamelijk groote
zekerheid om dien buurman Servië klein te maken
en klein te houden.
Maar de weg, waarlangs die tamelijk groote zeker
heid werkelijkheid zal worden, zal ook 'nier wteer
zij» een, weg va» verschrikking en ellende: Jonge
levenslustige, sterke menschen, in cc kracht va» hun
leven verminkt.; rouw i» duizenden harten p» hui
zen, vertrapte, akkers,, verbrande landhoeven e» dor-
pe» besmette,Üjke ziekten, enz. enz. ziedaar! het
sombere gevojg, dat da volkerentyra» „Oorlog" met
zich voert.
Nog eens: Hoe is het ter wereld mogelijk, d'at eT
menschen gevonden worde», die de verantwoordelijk
heid aandurven, om dien vorst der verschrikking in
hun laud bannen te lelde»!
En indien ©r zulke dwaze, gewetepdoozei wreedaards
gevonden worde» (en helaas, de benarde tijden van
heden too»e» ome dat zonneklaar), hoe is het dan
mogelijk, dat de milliotouen, die anders- en beter
gezind zij» dlte weinige gtewetenlooze», die door hun
lntrigues oorloge» verwekke» kalm hun ga»g laten
gaan.
Wanneer zal de tijd gekomen zijn dat het volk, in
al zijn lagen en stamde» dat geroepen Is, of liever
gedwongen wordt, een oorlog „op te knappen", ook
op de hoogte gehouden wordt van de overwegingen
„achter de coulissen"» die over het „oorlog of vre
de" beslissen?
Daar is in ouzo dage» een streven aan alles zooveel
mogelijk bekendheid te geve».
De besturende lichamen van stad, g west en land ver
gaderen in 't openbaar; allerlei 'coaifi rcnlies pn belang
rijke besprekingen worden ten overt aan van het pu
bliek gehouden, zelfs de rechtbanken hebben hun deu
ren yoor het publiek geopend. Allem vorsten en di
plomaten beschikken over het ho< gsR wel of .wee van
•millioenen.... achter gesloten deuren.
Is liet oen wonder $at Qver het algemeen weinig
vertrouwen geschonken wordt aan wat zich angstvallig
verbergt?
Is het een wonder, dat wat in hot duister der ge
heimzinnigheid wordt verborgen, dikwijls aan den aag
treedt als „werken der duisternis"?
F.n wanneer ja dat vooral f Wjanneer zal do
tijd gekomen zijn. .fiat*zij, die al het wee van -den
oorlog hebben te dragen ook hun re htmatig deel van
medezeggingschap in „oorlog of vrctb" zullen hebben
verkregen?
Indien ergens, da» mag toch zeker in een zoo be
langrijke kwestie als oorlog ol vrede"' niet' gelden
het „weinigen beschikken over .velea„maar „allen
over allen".
Slechts langs dien weg zal men komen tot afschaf
fing van den oorlog, ol altlians tel beperking van
den oorlog tot die gevallen waarin liet gaat om goe
deren, die moer waarde hebben dan leven en rust ei)
welvaart, onl doeleinden den kamp wel waard".
Wiie durft uit dat oogpunt bezien dezen oorlog nog
rechtvaardigen?
En ziilk teen njpt te rechtvaardigen naar-de-wappns-
grijp.cn, ,zal straks oorzaak zijn,, dat gansch Europa
in vuur en vlam wordt gezet.
E» indien dat gebeurt <.eax 't zou mij geenszins yer-
wonderen, of. Wanneer gij dit leest, is het reeds zoo
ver; dap. Is dat* eon verschrikkelijke demonstratie van
Kei gevaar gelegen in het nog altijd gedulde systeem
.weinigen beschikken over allen."
Omdat een Oq&Uenrijksch diplomaat misschien slecht
geslapen heeft of zijn spplletjé whist heeft verloren,
of woorden met zijn vrouw heeft gehad, zich ergert
den in macht winnende» Serviër, daarom...
...ik durf niet voorspellen, maar- de Euroaeesche ge
schiedenis van de eerstvolgende dagen zal daarop het
antwoord geven.
En -ook, indien het niet zoover komt en wjj (ondanks
diplomaten) bespaard blijven voor een Europf.eschci
oorlogsbrand, ook dan zal liet beschikken van vorsten
en. diplomaten „zonder ons", .„over ons" verantwoord
lijk zijn voor de angst, de opwinding, niet het minst
voor de enorme kosten die deze dagen van crisis
brengen over vele menschen en yolken.
Indien er niet zooveel gevaar dreigde, zooveel op
't spel stond, clan zou men willen lachen over de
zenuwachtigheid, die gansch Europa van hoog tot laag
heeft aangegrepen; een toestand, die op zijn beurt weer
de bron van allerlei, onheilen en rampen kan zijn.
Maar in plaats van te lachen stijgt ons het rocd
der verontwaardiging naar de. wangen, gis we beden
ken, welke enorme sommen de heele en halve mobi
lisatie in de verschillende landen vers linden. En dat
in een jjjd, nu het geld zoo bitter noodig is, om aller
lei sociale misstanden uit den weg te ruimen.
Ik weet er maar - eenigc weinigen, die in deze be
narde dagen lachen en zich vergenoegd in 'de handen
wrijven. Dat zijn Krupp Creusot en consorten, wien
men voor vlot geld uit de lianden rukt de kanonnen,
waarmee straks de rijen zullen neergemaaid worden, na
dat eerst (ook dat nogi) op dit 'sinistere werk zal zijn
afgesmeekt de „Zegen des Hemels".
Hoelang nog deze Godslastering?
Hoelang nog deze onmenschehjke dwaasheden?
Binnenlandsch Nieuws.
FLAUWE AARDIGHEID.
Men meldt uit Apeldoorn aan de Tel.
De milicien H. Wj., te Apeldoorn, yan'de lich1ing_1913.
April, met groot verlof thuisgekomm,- werd Woens
dagmorgen de dupe van een flauwe aardigheid waarvoor
in deze troebele tijden niet genoeg gewaarschuwd kan
worden. Per post ontvingen, zijn oudere te ruim 9
uur bericht dat hij te 10 uur Zich ten gemcentdlfuiZe
moest bevinden, voorzien van alle uitrustingsstukken
enz. bij verlof medegenomen, teneinde zich onver
wijld naar zijn garnizoen, 11e regiment infanterie 1e
Ede te begeven. De persoon in kwestie, 'op.ee» fabriek
werkzaam, werd gewaarschuwd en begaf Zich naar hel
gemeentehuis, waar hij"^ch te 11 uur ïheldde. Ilier
wist men echter van niets csi bij nader onderzoek bleek
zijn z.g. oproepingsbrief een gefingeerd briefje te "zijn.
waardoor men hem deze poets bakte. Onze milicien,
dien wij toevallig persoonlijk kennen, stond al verwon
derd te kijken, dat bijl 'op de 'bestemde plaats geen en
kelen lotgunoot aantrof. De politie heeFt de zaak-in
onderzoek.
EEN MERKWAARDIG FEIT.
Mr. I. A. Höfelt schrijft in het „Wïkbl. v. h. R.":
„Eenigo dagen geleden kreeg ik van de Nederlandsche
gemeente Voer en daal een trouwboekje in handen, yaarin
op de eerste bladzijde eèn mktstempel stond öiet jfle
woorden: „Gemeentel-estuur van Voerendaal, provin
cie Limburg".
„Deze inktstempel was echter het eenige kenmerk, 'dat
hel boekje oen. Nederlandscih "trouwboekje wps, want
overigons Was al-wat er op of 'erin stond noht Duitsch:
vooreerst de titel: „Famüieu-Stammbuch en dan op
de éerste bladzijde de vermelding: „der Standesbeambta
von Voerendaal bescheinigl das... (hier volgen de na
men der echtgenooten) dahier gesetzlich verheiratet wor
den sind".
„Nu kan ik mij- voorstellen dat d£ Voeren da Iers beter
met het Duitsch dan met het Nederlands oh op de
hoogte zijn en dat daarom 'de vroede vaderen van Voe
rendaal het weuschelijk 'hebben geoordeeld om de trouw
boekjes in de Duitsche taal te doen drukken, al be
twijfel ik, of deze tegemoetkomende houding nu wel
geschikt is om de Voerendalers tot goede Nederlands che
staatsburgers op te voeden; maar. yat ik niet i>an
verklaren, is cht, dat achter in het Familien-Stamm-
buch een A :g" voorkomt „aus dein ReichsgeseLz
uber die Beurk udung des Pers on ans tandes und die
Eheschliessung vom f) Februari 1875" waarin o.m.
de bepaling „voorkomt, d?t ,Jnnerhalb des Geblets des
Deutschen Reiches eine Ehe rechtsgultig nur von dem
Standesbeamhten geschlossen werden kann" en voorts
in strijd niet ons Burgerlijk en Strafrecht geleeraard
wordt, dat* ,,£ede Geburt eines Kindes inperhalb einer
Woche dein Standesbeamhten anzuzeigen ist" ün dat
degenen, die „seine Aiizeigeplichten nicht nachkommt,
beslraft wird mit Geldstraf© bis zu 150 Mark oder
miil Haft."
„Zou 't geen overweging verdienen om den burge
meester van Voerendaal een leerstoel aam te bieden
voor int ei-nationaal privaatrecht?"
VEREEN1GING TÓT VERBETERING VAN DE
SCHAPENFOKKERIJ IN N.-HOLLAND.
Het bestuur van bovengenoemde vereemiging heeft
hare Jaarlijksche premiekeu ringen va|n halfjarige! ram
men e» ooien, geboren onder qontrode dor vereemi
ging, vastgesteld op Woensdag 26 Augustus, v.m. 10
uur te Den. Burg (Texel); Zaterdag 19 September
v.m. 9% uur te Hoorn; Zaterdag 26 September, v.m.
uur te Alkmaar; Dinsdag 29 September, v.m.
9 uur te Purmerenjd ea Woensdag 7 October, v.m.
9 uur te Schagen op dei gewone marktterreinen.
Uitgeloofd worden 20 premiën va» f 16 voor ram
men en 15 premiën van f 10 voor ooie» Tot keur
meesters zijn 'benoemd de heere® D. de Boer Dz. te
Stompetoren, P. 8cbenk Dz. te Wieringery/aard, e»
J. Sijp Jr. te BobeMijk en tot plaatsvervangers de
heeren E. Dz. Gevers te Alkmaar en M. Groot t,ej Z.
en N.-Schermer.
Ten gerieve va» het publiek zullen wederom 'catalo
gussen wordt» verkrijgbaar gesteld.
DE NBDEIÜLANDSCHE OFFICIEREN IN ALDA-
Nlë.
Reuter seint uit Durazzo dd. 29 Juli: Bij over
handiging va» de ontslagaanvrage! door de Holland-
sche missie deelde generaal De Veer den koning
mede, dat de Hollanders Albanië op het ooge»bllk
niet zullen verlate» maar 'dH:t gezamenlijk zuilen dO|e>L„
nadat de toestand verbetericll Is.
ZUID-ZIJPE.
De heer J, J. Man» is '^vorderd van het 3e naar
het 4e semester van de middelbaar technische school
voor de bouwkunde te Utrecht.
CURSUS VOOR MELKCONTROLEÜRS.
Blijkens .een advertentie in dit nummer zal te Hoorn
vanwege liet Rijkszuivelcooisulenischap vöor Noordhol
land van begin September tpt Maart a.s. een cursus
worden gegeven toit. opleiding van melkcontroleurs voor
rundveeïokvereenigjngeh, zuivelfabrieken cn melkinrich
tingen.
De cursus zal bestaan uit een 'aantal theoretischer
middaglessen (des Woensdags van 2 tot 4 uur), egi prac-
tische oefeningen op een aantal heele dagen (van 9
tot 4 uur).
De deelnemers zullen ach vooraf moeten onderwerpen
aan een toelatingsexamen; niet meer dan 24 leerlingen
kunnen worden geplaatst. (Personen, die tevens een
landbouwwintercursus volgen, kunnen niet worden toe
gelaten).
Aan hen. die na afloop van den ëursus een goed,
examen hebben afgelegd, wordt een diploma voor be
kwaamheid als melk controleur uitgereikt.
Het schoolgeld bedraagt f 2.50 voor den geheeleni
cursus.
RIJKSPOSTSPAARBANK.
Uit de tajrijke aanvrage» om terugbetaling, welke
dezer dagen plaats hebbe» Is het dien, Directeur dor
Rijkspostspaarbank gebleken, dat bij sommige Inleg
gers door de oorlogsberichten, onigerustheidl is ge
wekt over de veiligheid hunner spaargelden.
Door hem wordt er daarom op gewezen dat voor
die ongerustheid geen enkele' grond
bestaat. Immers de Staat der Nederlanden, waar
borgt zender eendg voorbehoud aan de In
leggers de teruggaaf huneer inlagen en de beta
ling der verschuldigde renten. Wat er ook gebeure,
dit staat dus vast, dat dei Inleggers kapitaal
rente zuilen terugontvangen.
De gelden, die de inleggers terughal©» e» onder
eigen bewaring neme» kunjne» door verschillende om
standigheden als oneerlijkheid, brand enz. verlore»
-gaan, doch wat bij d>e Rijlcspostspaarbank is onder
gebracht blijift ten allen tijde hun eigen
dom, zij kunnen het niet verliezen.
Houders van Staatüischuiidboeltjee| worde» er op
gewezen dat die Staat de volledige nakoming waar
borgt van de verplicht togen, welke aa». dei Spaar -
bank tegenover hen zij» opgelegd.
De Directeur der Rijkspostspaarbank,
BUSING.
Reclames.
Het komt ^oor, dat lijders aan een nieraandoentog
een betrekkelijk uitstekende gezondheid schijnen te ge
nieten. Niettemin wordt hun bloed armer, hun krach
ten nemen af, doordat het eiwïl ongestoord het lichaam
kan verlaten, en de gevaarlijke vergiften, die door de
nieren niet verwijderd worden, ondermijnen onverdacht
het organisme.
Rugpijn, hoofdpijn, een onverklaarbare vermoeidheid,
jeuktog der h.uid zonder sporen, een /gevoel van koude
ip, de ledematen, krampen in de beenen (vooral
's nachts), plotseling wakker schrikken suizingen in
de ooren. 'd^iz^ghead, abnormaal gekleurde urine,
schuimend, yooridurende aandrang zwellingen rond de
oogen en jn de enkels, kunnen de voortwoekerende--
kwaal aanduiden.
Foster's Rugpijn Nieren Pillen genomen vanaf het
optreden der eerste verschijnselen, tasten de kwaal in
haar oorsprong aan en voorkomen noodlottige gevól-
gen als „waterzucht, pier steen,, nierontsteking, uremie
(urinezuurvergiftiging), enz.
Te Schagen verkrijgbaar bil J.
Rotgans, Drogisterij „Het Witte
Kruis", Molenstraat C 14. Toe
zending geschiedt franco na ont
vangst van postwissel af 1.75 voor
één, of f 1".— voor zes doozon.
Eiscbt de echte Foster's Rug
pijn Nieren Pillen, weigert elke
doos, die niet voorzien is van
nevenstaand handelsmerk.
