VAN KOL IN JAPAN.
yJFïet Volk" ontving een sc&ffven van den heer
Van Kol, waarin hij mededeelt, aal HJ voorloopig in
Japan blijft. Een telegram in Japan meldde, dat
Duitschland niet alleen Belgie's. maar ook Nederland's
neutraliteit had geschonden, en Van Kol wilde z\jn
kennis en zijn moed in dienst van zijn vaderland "stel
len. Hij besprak telegrafisch' plaats op een Ameri-
kaanscho boot. en verzocht den minister van Koloniën,
zijn opdracht te schorsen. Daarop echter kwam het
tegenbericht van de schending van Nedcrland's neu
traliteit. Van Kol wacht thans den loop der gebeur
tenissen af.
HOOGWOUD.
Tot Hoofdlngekindieta van het ambacht de Vier
Noorder Koggen zijn door Ingelanden van de Bajme
Hoogwoud en, Aartswoud) herkozen, do heoreu S. Glaa
Pz. en J. Koorn Dis., beiden alhier
HOOGWOUD.
Ten huize van den heer .Tan Chr. Benfct aan do Lnn-
gerelg a'hier ia een geval van roodvonk geconsta
teerd.
NOORDSCHARWOUDE.
BU de Maandag gehouden, verkiezing la tot HooifdL
ingoland van deu polder Gecstmer-Ambacht (O. en,
M.) gekozen, die heer J. Ootjers alhler„ ln de plaats
van den heer A. Borat Mfc.
BROEK OP LANGENDIJK.
Te Broek op Langend Ijk, ie oen nieuw wachtlokaal
verrezen. ReedB lang as op de noodzakelijkheid van
een dergelijk, gebouw gewezen. Tot nu toe was er
een klein hokje, waar het niet veel beter wachten
wae dan !n de open lucht. Waar dagelijks tal van,
reizigers van het Broeker spoor gebruik maken is
het eenvoudige wachtlokaal) zeker geeoverbodig;
weelde.
ANNA PAULOWNA.
De heer Du Burck. bestuurslid van de Coöp. Ver-
bruiksvereenjglng Vooruit te Ztuidscharwoudei heeft
gisteren te Anna, Paulowna in, Veerburg een lezing
gehouden over coöperatie. Er was geen rgroot, doch
eea belangstellend) publiek. Na afloop gaven zich 17
personen als lid op.
ARItONDI S8EMEXTS-RBCHTBANK TE ALKMAAR.
Uitspraken van 15 September 1914
J. Grootee, Zijpe, kooper van kleeren van een mi
litair beneden, officiersrang (appèl-zaak)vonnis be
vestigd.
J. Brouwer. Zijpe. overtreding VtescherU.wet (appèl-
zaak) vrijgesproken,
J. Bras, Barslngerhorn, overtredingen, politieveror
dening (2 appèl-zaken)vonnissen bevestigd.
H. v. d. Berg, Hoorn, openbare dronkenschap bij
recidive (ajxpèl-zaakk)vo,nnls bevestigd.
J. ton Hoope, Hoorn, loopen langs spoorbaan (ap
pèl-zaak): f 1 of 1 dag hechtenlB.
DE EEN EN TWINTIGSTE.
De 21e staat, die volledig kiesrecbti eb, verkiesbaar
heid voor da vrouwen, heeft ingevoerd, ie IJsland,
Op 12 Augustus heeft, de vergadering van, het All-
thlng het verleden jaar voorgestelde grondwetsont
werp aangenomen, dat aan do vrouwen boven de 40
Jaar dezelfde staatkundige rechten toekent al» kan
de mannen boven, de 25 Jaar; niet dien verstande, dat
later de leeftijdsgrena bij het opmaken der nieuwe
kiezerslijst voor haar ook verlaagd! zal worden- Het
HoogerbulB was eenstemmig bU de aanneming der
nieuwe grondlwet; in bet Lagerhuis was er éen sfcom
tegen. Men wacht nu nog slechts op de sanctie van
den koning van Denemarken.
KvennabladJd, 14 Aujg. 1914.
WIJZIGING DIENSTREGELING H. IJ. 8. M.
Met goedkeuring van demi opperbevelhebber van
land- en zeemacht wordt, met intrekking der thans
geldende dienstregeling op< 21 September a.s. een, ge
heel gewijzigde diënetregoiitog tagëvoerd op do lijnen
der H. IJ. 8. M.
Deze zaj bevatten de door den minister van War
terstoat goedgekeurde definitieve wimterdlenstrege -
ling 1916-1915, waarvan echter eenigo treinen zijn uit?
gevallen.
Dit 2iJn in, do eerste plaats de international^ trei
nen, die door het niet meer loopen der aansluitende
voor bet verkeer veel' van hun beteekenls hebben
verloren, terwijl eenige beperking van den lokalen,
dienst in verband met militaire «lachen, moest plaats
vinden.
De op 21 September AS- op do H. 8. M.-ÜJnen in,
to n ldie »»<r<Y*eJ'rig onderscheidt zich van de
tevon woord igw doordat
lo dr treinen weder zullen rijden met npnnalG
sreiheid «n formatie. In, verband met bokorting vap,
Rts'ionnomenten cn niet stoppen aan tusschensta-
ttor* 7a 1 de reistbd belangrijk worden bekort.
?o het aantal t»r beecblkkijnjg gestelde) treinen, zeer
•wordt uitgebreid.
On de lijn AmsterdamRotterdam zullen| enkele
dor voor het zakenverkeer zoo gezochte exprqstrelnon,
die Blechts t" Den Haag stoppen, weder gaan rijden,
torwij 1 ook op ajle andere lijnen het aantal 6nel- en
nersonentrelnen zeer belangrijk wordt uitgebTedd.
Ten dteni=te van het publiek zal op 17 September
een spoorwegboekje, omvattende de njeuwe regeling,
verkrijgbaar worden gesteld.
BARS ING ETtHORN.
Morgen. Donderdag, zal-alhier de Iandbouwhuishoud-
cursus een aanvang nemen, dio de Vcroeniging voor
Landbouwh'uishoudonderwfjs zich voorstelt in ons dorp
te geven en waarvoor de Raad onzer gemeente een
subsidie heeft -toegestaan.
Meisjes van 16 jaar of ouder, die zich" nog niet voor
dezen cursus hebben aangegeven, kunnen dit nog doen
vóór den aanvang van den cursus. Zij kunnen, zich
daartoe vóór half tien in het cursuslokaal, ten huize
van den heer N. de Jong aanmelden.
WIERINGERW4ARD.
Aan een oproep van Ds. van LInschofen tot eene
bijeenkomst ter bespreking wat wij kunnen doen voor
de Belgische vluchtelingen, hadden Dinsdagavond 17
personen gehoor gegeven. Breedvoerig werd de "treurige
toestand der Belgen door Ds. van Linschoten uiteen
gezet. Spreker die juist uitgenoodigd was tot een bij
eenkomst voor 't zelfde doel te Hoorn, deelde mede
dat daar Maandag zich een comité heeft samengesteld
jjooals 't werd voorgesteld, is het plan o.ï. wel uit
voerbaar. doch nu er reeds een comité in Hoorn is,
werd na eenige besprekingen besloten af te wachten
welke voorstellen van daar zullen komen om daarna
zoo noodig nog eens bijeen te komen. Algemeen was
men er wel voor indien mogelijk, hulp te ver!een en
en zal aan het comité te Hoorn bericht worden gezon
den. dat met hun streven door ons wel wordt gesympha-
tlseerd.
VOOR DE BELGISCHE VLUCHTELINGEN.
Op initiatief van de heeren dr. R. van Leyden en
ds. F. C. M. Boenders, beiden te Abbekerk. is ln
de Doelen te Hoorn een, vergadering- gehouden en,
bestoten tot de oprichting van een comité in Weat-
Fr les land voor de Belgische vluchtelingen. Uitvoerige
besprekingen werden gevoerd, vooral omdat door de
aanwezige Kath. geestelijken, werd aangedrongen op
de verpleging van R.-K. vluchtelingen, in Katholieke
gezinnen of Communiteiten. Ten slotte verklaarden
zij zich niet bereid in het comité zitting te nemen.
Het comité 7Ai zich bel akten met da Inkwartiering
al of niet ln gezinnen van Belgische vluchte
lingen in West-Friesland. Zooveel mogelijk in over
eenstemming met de wanschen van helpers en hulp
behoevenden en met fnachtnemilng van het verlan
gen der hulpbehoevenden. Voor hen, die dius prijs stel
len op een Katholieke omgeylng» zal men trachten^en
R.-K. tehuis te vinden.
Tot leden der commissie wenden benoemd' de dap
mee mevr. De Jager MeezeribroekVan Bavrwijk,
to Wljdenes en mevr. Boenders te Abbekerk; die
heeren dr. R. van Leyden en de. F. C. M. Boenders
te Abbekerk; ds. A. Klaver, E. D. Rink en J- A.
Kernkamp te Hoorn; H. J. Avis te Mldwoud. en ds.
Hoek te Enkhulzen.
Ia verschillende gemeenten zullen wib-comitée be
noemd worden.
Verschillende Oorlogsberichten.
RUSSISCHE STRIJDMACHT.
De militaire medewerker van de Times gelooft,
dat de Russische groote generale staf nog eeni groota
strijdmacht bij de hand heeft voor krijgsverrichtin
gen.,, waarvan nog njet te gerept. Hij rekent dat er
14 Russische legercorpsen, voor den veld/tocht tegen
Oostenrijk gebruikt worden, en acht of negen tegen
Oost-Pr u teen; maar dan blijven er nog ruim 4 mllr
lioen soldaten over, die ib, de aanvankelijke mobili
satie inbegrepen waren. Als men er een mlllloen van
aft,rekt voor depots en garnizoenen en aanneemt, dat
sommige troepen uit het Verre Oosten nog on|derw«lg
zijn,, blijft er nog een aanzienlijk everschot aan sol
daten, aangaande wier bewegingen de Duitsche le
geraanvoerders vermoedelijk meer weten dan wij.
Ongetwijfeld is er in Russisch-Polen eene groote
concentratie van de Russen. Zeer waarschijnlijk zijn
vandaar de troepen noordwaarts en zuidwaarts aan
gevuld en heeft men daar nieuwe troepen vandaan
moeten halen, om de in Oost-Pruisan, verslogenej te
vervangen. Maar het gros van de troepen zal ver
moedelijk naar de Unie Kallas- Tscbenstochau-Mystio-
wiitss gebracht worden,, waar er op drie plaatsen, spoor
wegverbinding naar Duitschland Is,
De man van de Times rekent met de mogelijkheid,,
dat het Duitsche hoofdkwartier tot de overtuiging Is
gekomen, dat bet tbara in Frankrijk niet verder kan
komen en dat de Dbltschere nu best zullen doom.
partij te trekken van de verdedigingsmiddelen van 't
rijksland en den Rijn. zoodat zij In het Oosten troe-
pen kunnen samentrekken., om den gevreesden inval
van de Russen ln Silezië te keeren. De Duitsche
Unie langs den Rijn is zeer sterk en, kan lang ver
dedigd worden. Aan de oostelijke grens staat geen
dergelijke slagboom en ofschoon die Duitsche forten
sterk zijn, in doze dagen wordt de oorlog gevoerd,
met een vloed van menschen, en als die vloed te
Breslau. Glog&u, Posen en Thorn, komt opzetten,,
rullen die steden niet meer dan rotsen in) de rijzende
golven zijn.
Het Dui'srbe veldtochtsplan is dan ook mislukt.
Het is mislukt meent de medewerker van de
Times cm dat d« hbondgpnooten. In het Westen niet
verpletterd zijn binnen den tijd, die voor het Duit
sche offensief beschikbaar was, en omdat middeler
wijl het Dostenrijksche leger verslagen, Is en zoo
doende de voornaamste, zooal niet dia gièheele last van
den veldtocht op Dultschland'» schouders komt te
rusten.
MEN8CHLÏEVENDHEID NA DEN STRIJD.
Een Belg,, Raoul Lépage genaamd, die ln het
Augusta-hoepltaal te Keulen wordt verpleegd,, heeft
aan zijn moeder in Anterpen op een briefkaart het
volgende geschreven:
...Lieve moeder. Ik ben, gewond' aan die knie (mtetts
gebroken), in Aarschot gevangen, genomen en na,
een dag of tien naar Keulen, gebracht, waar wij nu
in het Augusta-hospltajai liegen. Wiji worden hier als
prinsen behandeld cn omrllngdi door de vriendelijke eb
zelfopofferende zorgen, van doktoren en pleegzusters.
Alles is hier kraakzindelijk. Het hospitaal ligt in, een
soort park. Do dokters zijn bekwaam en flink ta, hun
vak en tevens vriendelijk. Kortom men ziet hJer
hoe in Dultschland allee grootscheeps eni menschlle-
vend Js ingericht. Laat den Inhoud van deze brief
kaart bekend worden,, opdat wij ln, België, voorzoo-
ver? wij dat kunnen, aan de DUlteche gewonde gevan
genen 'het goede vergelden, wat men ons hliOT doet,
want zij hebben slechts hun plicht gedaan,, evenalQ wij
al'en. Laat dit aan vader lezen. 1000 kussen enz,
R. L,"
De Kölnlsch6 Zeftanfc,, die deze briefkaart publi
ceert, zegt. dat bijna alle andere Belgische. Fran-
■che en Engelsche gewonden, in, denzelfden geest
schrijven; er blijkt uit hun brieven ook,, dat hunne
blijdschap over de goede behandeling wordt vergroot
door den angst dat zij slecht zouden worden beje
gend, welke zij hadden voor zij herwaarts kwa^nen.
DE DUITSCHERSr IN BELGIë.
Het ..Handelsblad vnh, Antwerpen," publiceert] den
inhoud van een algemeens order, weilke in, hot bezit
was van een der gevangion genomen Lahdatunmmap-
nen. De dagorder is 6 September fee Aerschot uitgier
geven-
Daarin wordt altereerst; gewaarschuwd feegen, het
veelvuldig gebruik van rauwe vruchten.
Dan zegt de bevelvoerende officier, dat hem ter
oore Is gekomen, dat velen, het gebruik van de land
storm bulten de, Duitsche grenzon In strijd met de
wet achten.
Zonder twijfel, heert het in de order, moet de
landstorm gebezigd worden voor garnizoensdienst..
Slechts bij keizerlijk besluit kan deze formatie ook
in vijandelijk land gebruikt worden. En Alt besluit
nu Is afgekondigd.
Verder zect de order:
Den manschappen moet duidelijk gemaakt worden,,
dat in dezen oorlog het bestaan van Dultschland op
het spel staat. ...Zoo onze talrijke vijanden, die ons
in aantal overtreffen, overwinnen, zal dit voor Duttsch
land ongetwijfeld groote ellende beteekenen. t Lajnfl
zullen zulke lasten opgelegd worden, dat we pas na
verloop van zeer langen tijd, weer het welzijn van
thans zullen kunnen genieten, Daarom wae bet nood
zakelijk,, dat de geheel e landstorm werd; opgeroe
pen. wie zijn plicht doet, doet dit voor eigen haard,
voor vrouw cn kind.
In de laatste dagen hebben enkele mannen, van
het bataljon teekenen v«a, vrees gegeven, lk hoop
dat dit niet meer zal gebeuren. Elke- inbreuk op de
tucht voor den vijand wordt gestraft met gevange
nis en lafheid met den dood.
HARTROERENDE ONTMOETING..
Een Gemtsch burger, dde uit, Nederland kwam. vetr—
telt het volgende ln het .„Handelsblad van Antwer
pen":
Zijn eerste woord was: „In Nederland worden die
Belgen gelijk broers ontvangen,." En, hij vertelde al
lerlei voorvalletjes, om dat te bewijzen, 't Laa,feste
sprak hij van de grensstreek boven Vlaanderen^
Ten Noorden van Teraeuzen is een groot, overdekt
kamp opgericht, waag 2500 Belgische vluchtelingen
kosteloos vap, alles voorzien worden- Hat is meer dan
sympathie In woorden: dat zij® daden van edele
naastenliefde. De Be&g zal het niet vergeten.
Woensdag had lb de grensgemeente K... eeneJIgeim-
aardig voorval plaats.
Een Belgische patroelje was zoo dicht idia NedietrLaJnd
sche grens genaderd, dat ziji zich eensklaps tegen
over een Nederland'sche patroelje btevon;di Beide of
ficieren keken verrast op; zij hielden hunne mannen
staan en gingen elkander tegemoet bij een grenspaal,
waar 'n warme handdruk, na den eeregroet, de wader-
keerige sympathie tot •vriendschap bezegelde.
Ook de mannm kwamen dan elkander nader, mat
verlof van de officieren natuurlijk, en, verbroeden-dep
weldra, al waren er slechts vier Vlamingen, naast
een aantal Walen in de Belgische patroelje.
Tamelijk veel volk kwam d'le verbroedering aan
schouwen en, een rijk -man, uit die streek zette die
kroon op dat militair broederfeest. Hij deed tafels
aanrechten, met het eene uiteinde op Belgisch, het
Oudere op Nederlandsch grondgebied. Elk bleef op
zijn eigein grond en toch zaten al lep, Bamen bU spijs
en fijnen drank, die hun overvloedig werden voorge-
diend. 't Volk had er een, vreugdtg hart van bij 't
zicht alleen.
aih vreemden hadden de soldaten, elkander ont
moet, als warme vrienden scheidden zij.
DI5 SCHENDING DER BELGISCHE NEUTRALI
TEIT.
De Belgische legatie zendt aan, het Hdlbld. de vol
gende mededeeling:
De Belgische regeerjmg teekent nogmaals verzet aan
tegen de beweringen vap de Quitsche pers, strekkende
om te doen gelooven, dat Frankrijk, de onzijdigheid
van België beeft geschonden. De Norddeutsche Allge-
melne Zeitung beeft een zoogenaamde verklaring van
twee Fransehe soldaten openbaar gemaakt, dia be
vestigen, dat den, 80an Juli het Fransehe imfanteriio-
reglment no. 45 heimelijk naar Namen, zou vervoerd
zijn, en dat het dientengevolge bewezen is, dat de
leiding van het Duitsche leger het recht had België
te betreden, omdat Frankrijk met medeweten van de
Belgische regeering de neutraliteit van België had
geschonden.
Van andere zijde heeft de Brusselsche» correspon
dent van het Algemeen Handelsblad te Amsterdam de
7en September geschreven, dat Frappchej troepen, zich
ln den echtend van 3 Augustus in het spoorwegsta
tion te Brussel bevonden on dat men ter celfder tijd
Fransehe cavaleristen had gezien», die langs den weg
van, Boulllon-Paliseul België binnendrongen,. De Bel
gische regeering protesteert zeer krachtig tegen de
ze beweringen, die dienen moeten om de meeningen
over de schending van het volkenrecht en vap, de
traktaten, door Dultschland begaap, op een dwaal
spoor te brengen. België heeft den 4en Augustus,
's avonds 10 uur, een. beroep gedaan op de wpap-
borgers zijner onzijdigheid. Het is eep voldongen feit,
dat de Fransehe troepen die grens eerst «enige dagen
na dat beroep hebben overschreden. De Duitsche troe
pen zijn den 4©n Augustus 's miorgienjs In, België door
gedrongen. Het is van alswuoene bekendheid, dat de
Fransehe troepen den 3d«n Augustus niet in het sta
tion te Brussel waren. Hielt) geheele corps diplomatique
zou het kunnen getuigen en zelfs de gezant van
Dultschland, die de Belgische hoofdstad nog niet had
verlaten. Deze uitvindsels van correspondenten van
buitenlandsche bladen zijn betreurenswaardig."
socialistische toenadering.
Uit Berlijn. 14 Sept. De socialistische Rijksdagafge
vaardigde Haas richt in het tijdschrift „MSrz" eien
opten brief aain den Franschen sociaal-democratischen
minister Marcel Sembat. waarin hij zegt
Te Bern en 'te Basel waren wij samen, gemeenschap
pelijk de hoop koesterende, jiat een verstandhouding
lusschen Duitschland en Frankrijk mogelijk zou zijn.
hadden de overtuiging dat dit werk voor den vrede
vrucht kon dragen voor de beschaving.
Ofschoon de meerderheid van den Rijksdag en d"
Fransehe volksvertegenwoordiging stond op den grond
slag van de conferentie van Bern, kwam er oorlog,
een oorlog dien, het Duitsche en het Fransehe volk
niet wilden, die echter het Russische Czarisme over
ons bracht.
De Fransehe en Engelsche regeeringen hadden Rus
land binnen de grenzen van verstand en meuschelijk-
hèid kunnen terugbrengen. Zij deden het niet. Rusland
was zeker van Fransdien en Engelschen steun. Al-
Leen daardoor kon het door mobilisatie de vredelie
vende pogingen van den Duitschen keizer verijdelen.
Haas vraagt dan Sembathad het Czarisme het recht
den beschermer van. alle Slaven te wllfen zijn. hetzelfde
Czarisme, dat alle vrijheid in het eigen Ian3 onder
drukt?
Haas wijst Sembat op de verantwoordelijkheid te-
enover de wereldgeschiedenis, welke hij op zich nam
oor zitting te nemen in het Fransehe ministerie,
vooral door het onderschrijven van de ministerieclo
verklaring, die het Fransehe volk moest tevreden stel
len met den leugen, dat Berlijn reeds voor de Russen
sidderde. Gelooft de sociaal-democraat Seinbat. dat een
volk als hef Duitsche. den oorlog voerend in gesloten
eendracht van Heydebrand tot Liebknècht. door het
Czarisme der Slaven overwonnen worden kah? Wil
hij de overwinning van het Czarisme? Dit is de vijand
van het Fransehe volk zoo goed als van het Pnze. hef
is de vijand van alle vrij,hela en beschavingN van aUen
vooruitgang.
De wereld verwacht, roept Haas Zijn partijgenoot
toe, dat gij de oplossing voor dit conflict zuil vin
den. Er is een oplossing die een geluk zou zijn voor
Frankrijk en de menschheid.
leuven verwoest.
Een correspondent van de Vorwflrts heeft Leuven
bezocht en verklaart .tegenover de vergoelijkende be
de Duitsche pers; „Leuven is een verwoeste stad". HIJ
twijfelt of de stad er ooit weer bovenop zal komen en
deelt mede dat duizenden inwoners als gevangenen naar
Dultschland 'zijn overgebracht.
werkloosheid door den oorlog.
LONDEN. J4 September. Terwij! volgens de Vor-
wttrts het aantal werkloozen in Duitschland reeds jn
de mllliocnen loopt, heeft de oorlog weinig invloed op
de Engelsche industrie. De fabrieken blijven nagenoeg
overal aan den gang als altfjd. r
Golukwensch van admiraal Jelltcoe.
LONDEN. 15 September. Admiraal Jellfcoe zond
het volgend telegram aan generaal Joffre: Officieren
«n matrozen van do groote Britsche vloot hebben da
eer hun kameraden van hel met Engeland verbonden
Fransehe leger de meest hartelijke gelukwcnschen aan
te bieden naar aanleiding van de onlangs behaalde suc
cessen.
de eoonomische toestand.
De Engelsche legatie deelt het volgende telegram
mede van het Engelsche ministerie van buitenland
sche zaken
In de Weensche pers zijn berichten verschenen blij
kens welke de prijzen der levensmiddelen 15 procent
in Duitschland gerezen zlfn. De DuitschÖ pers begint
in te zien, dat de Duitsche industrieën tot stopzelen
zullen genoodzaakt worden door het ophouden van den
invoer van grondstoffen. ZIJ bemerken" dat de Britsche
vloot oppermachtig is en de invoeren kan afsnijden,
'erwijl de Invoeren naar Engeland ongestoord voortgaan.
Werkloosheid neemt in Duitschland snel toe. De oogst
'n Engeland is ver boven het gemiddelde, in hef bijzonder
'en aanzien van koren, aardappelen en boóneoi.
SERVIë.
Uit Weenen, 15 Sept. Volgens berichten aan de
„Reichspost" uil Nisoh.' staat het met dan innerlijken
toestand van Servië wanhopig. De Serviërs geven als
cijfer hunner verliezen tot he'den op 25000. Verschrik
kelijk is de hongersnood die in hel land heerschf. De
regeering heeft zich in verbinding gesteld met Ln Bul
garije wonende Grieken die levensmiddelen kunnen le
veren. In weerwil fan het ingrijpen van de Russische
regeering liet Bulgarije den uitvoer der ladingen niet
toe. daar zij Vielen onder het door neutralen in acht
te nemen verbod van uitvoer.
Alle gemeenten zijn overvol met gewonden. Ziek
ten teisteren leger en bevolking.
Zou het weL allemaaal zoo zijn.
kolonel von reuter gesneuveld.
BERLIJN. 14 September. De uil de Zabern-geschie
denis b'ekende kolonel van Reuter is aan het hoofd
van hetzelfde regiment als zijn vader in 1870 in België
gevallen.
De Duitsche kruiser Hela vernietigd.
Uit BERLIJN, 14 Sep-t- 3 u. 45. Ambtelijk wordt
bekend gemaakt, dat de kleine kruiser „Hela" gister
morgen gezonken ds, na getroffen fee zijn door een
torpedo tan een vijandelijke onderzeeboot.
Bijna de gtlieele bemanning; Is gered.
nog meer soldaten.
Uit St. I'etereburg (Petrograjd) wordt geseind, dat
70U.000 nieuwe lotelingen, dde pa» in de volgende
maand moesten opkomen, opgeroepen zijn.
DB stemming te berlijn.
Uit LONDEN, 15 Sept. Een telegram van Maandag
uit Stockholm aaa de Daily Tel. beschrijft de Veran
dering in de stemming te Berlijn, ln de laatste twee
weken. De geestdriftige) menigte, dde eenigem tijid
geleden de, straten vulde, is verdwenen,- Het vertrou
wen heeft plaats gemaakt voor twlj;fel. De kentering
begon na den slag bij Le-mberg en nam toe na de
tijding, dat het leger van generaal Von, Kluck het
plan Parijs te nemen» had opgegeven.
In elke courant wordt een pagina gevuld met rouw
advertenties, waarin de dood wordt gemeld vap, echt
genoot, broer of zoon.
Eiken nacht komen, treinen binnen» geheel gevuld
piet, gewonden.
ITALIë.
ROME, 16 September. Het uitvoerend oomlté van
de Radicaje Partij nam een motie aan, waarin de
regeerIng wordt verzocht, hare neutrale politiek te
laten varen en de gelegenheid njet te laten ontsnap
pen, om voor Italië natuurlijke grenzen to verkrijgen
en de«l te nemen aan de latere regeling ln overeen
stemming met democratische beginselen.
De Messagero schrijft, dat de tegenwoordige- voilks-
betoogingen de regeering opmerkzaam moesten, ma
ken op het gevaar, verbonden aan het volharden bij
haai onbaatzuchtige houding.
In Frankrijk.
DE TERUGTOCHT DER DUITSCHERS.
We gelooven niet te veel te zeggen, als we beweren,
dat het Duitsche leger een geduchten duw heeft ge-
had._ Het triomfeerend geroep der Duitschers„naar
Parijs",, zal nu wel niet zoo luid weerklinken era
hei opschrift op een Duitsche goederenwagen: Wil
helm. Keizer van Europa, lijkt aas op dit oogenblik
tenminste nog een profetie met weinig toekomst. Toch
is hel goed ook het succes der Franschen en Engelschen
niet te overdrijven. Het is volkomen waar wat de
militaire medew eiker van de Times verklaart. Men
bedenke wel. schrijft hij, dat de beste Pruisische troe
pen nog in Frankrijk staan en men kan verwachten
dat ze spoedig weer stand zullen houden en zich ver
sterken met alle manschappen die binnen hun be
reik zijn. De bondgenoolen hebben, hun voorloopig
succes vooral behaald door het terugdreven van den
Duilschen linkervleugel, een beweging welke zich in de
Duitsche legers heeft voortgezet totaat ze een algemeenen
ierugtocht veroorzaakte.
Indien het waar is. dat de vestingen Maubeuge,
Laon. Rijssel, La Fère en Reims aut in Duitsche
handen zijn. zal het nog moeilijk genoeg voor de
bondgenoolen zijn om_ de vruchten vrn hun over
winning te plukken. De bondgenooten zullen op
nieuw de Maas hebben over te trekken. Om het
zoover te krengen zal tot den eindo toe even
stelselmatig moeten worden geopereerd als bij het
begin van den groolen slag.
Nog lang niet kan er heU geroepen worden, men
is nog niet over de brug. De miluoenen-worsteli[uö
zal nog moeten worden voortgezet. Nog duizenden
menschen zullen gedood moeten worden voor het oinde
van dezen oorlog er zijn zal.
De militaire correspondent der Times schrijft over
den groolen slag onder meer:
Generaal Joffre moet gelukgewenscht worden met
zijn daad. Hij heeft het psychologisch oogenblik voor
zijn tegenaanval gekozenen zien met zijn gehéele
kracht op den vijand geworpen. Indien er nog een
man in Frankrijk is met een geweer, dio niet ,aan dun
strijd deelneemt, {ian is h(j niet op zijn plaats. Het
Fransehe leger verdient onze warmste en nar'eiykste ge-
lukwenschen voor deu moed en het vuur. waarmede
het vecht. Wij lezen niet langer van slappe aanvallen
door legerkorpsen en legerafdelingen in willekeurige
richtingen. AI de legerkorpsen z(Jn in één linie opge
steld. alle pogingen leiden naar één doel en naar alie
waarschijnlijkheid is de Fransehe artiLlerie ton minste
in staat op beslissende wijze te intervenloeren. De
Fransehe legers toont n zich zeer tevreden op metho
dische wijze en in) samenwerking to strijden. Niettegen
staande hun geleden verliezen cn hun eerste teleurstel
lingen. vechten zij goed en met taaie wilskracht. Of
schoon wij, .Engelschen. in hoofdzaak letten op de
verrichtingen van onze manschappen, moeien wij niet
vergeten, dat wif slechts een betrekkelijk klein gedeelte
van de gevechtsunie innemen en dat over de rest van
van het front, de Fransehe legers niet ulleon vier of
vijf dagen de Duitsche aanvallen zegevierend hebben
weerstaan, maar in bijna alle gevallen terrein gewon
nen en de Duitschers teruggeslagen hebben. Het inia-
tief is zeker, cn, wij hopen, dat wijl er aan kunnen
toevoegen, hot morcele overwicht is thans aan de
zijde der geallieorden. die terecht hopen mogen ot>
groote resultaten van hun langen cn beslissen den strija.
WIJ" zoeken nog steeds naar de reden, welke de
Duitschers verleden week noopte van richting te ver
anderen cn waardoor den geallieerden de kans. Jiun
offensief to hernemen, werd geboden. Deze wijziging
van richting stelde den Duitschen rechtervleugel bloot
aan een tegenaanval, die mjot frisschen moed onder
nomen werd. terwijl sommfgon er uit opmaakten, dat
het Duitsche oppercommando ecnigszins besluiteloos
was.
Beweerd wordt, dat de keizer onlangs naai' het hoofd
van een neutralen staat seinde, dat, wanneer hij do
Franschen had verslagen. h!J hen met 500000 man bezig
houden en de rest van zijn troepen tegen Rusland
aanwenden ?ou. Het is zeer goed mogelijk. «Int hff en
zijn staf. die Jn ieder geval geen krifgsondervinding
hebben, de eerste successen der Duitsche wapenen
overschat hebben. De behaalde overwinningen, het aan-
'al gesneuvelden en gewonden en krijgsgevangenen der
geallieerden, het buitmaken van veel oorlogsmateriaal,
benevens de onverklaarbare overgave van zekere zoo
genaamde versterkte stieden kunnen de Duitschers ge
makkelijk overgehaald hebben de algemeene situatie "on
juist te beoordeelen. Wij - zijn nog nooitbeslissend
verslagen. Er is nog geen sprake geweest 'van een over
gave of een vlucht. De eerste krijgsoperaties der ge
allieerden hadden plaats onder zeer ongunstige voor
waarden en het was niet vóór de geallieerden terug
werden geworpen op de Marne en de Duitschers hun
richting wijzigden .dat de Fransch'e en Engelsche4-le
gerkorpsen 'hunne linie heTstelden en in een positie
kwamen, om met kans op succes aan te vallen. Het
strategische en' politieke doel der Duitschers werd ïifet
bereikt, want de geallieerden beschikten over een krach
tig leger, hielden geen rekening met de forten, die in
genomen waren en boden den Duitschen legers een
front, dat nog geheel intact was. De Duitschers kun
nen ons met evenveel succes met 500.000 man in
bedwang houden, als een poging doen, om, over de
maan te vliegen. Als zij hierop gerekend hebben, of
zelfs indien zij vervracht hebben, dit met tweemaal
100.000 man te kunnen klaarspelen, vergissen zij zich
deerlijk.
Volgenp de Fransehe communiqué® gaan de Duit
schers nog maar Bteed® teirug. Maajndaganiiddag meM-
de zulk een, officiëel Franech bericht:
Op den Franschen linkervleugel had' de vijand teni
Noorden van, de Aisne tusechen, Compiègne en. Soie-
sons een verdedigingslinie gevormdi, welke hij echter
heeft moeten prijsgeven.
AfdeeJlngeo, die te Amlens btonden zijn terugge
trokken op Péronne en St. Quentlru
In het centrum hadden de Duftschers achter RetaB
een stelling ingenomen» waarop zij zich niet hebben
kunnen handhaven.
In Argonne zijn de Duitschers teruggeweken, n;aar
het Noorden,, tot voorbij' het bosch van Belnjoue etn
Trinncourt (du® In de richting van, Verdun).
Op onzen rechtervleugel is de Duiltscbe terugtrek
kende beweging algemeen van Nan,cy tot de Vogezen.
Aan het einde van den dag van, gisteren was het
Fransch grondgebied naar dien kant door den vijand
volkomen ontruimd.
In Lotharingen, trekken de Dfuitachera evenpeW
terug.
Utt LONDEN, 14 September. Het offfctëele perste
reau meldt:
Gisteren, heeft de vijand ons don geheelen da» dein
overtocht over de Aiene betwiBt. Toch zijn wij; er,,
bij zonsondergang. on,da,nks den m-oetHjikeni overtocht
In 't gezicht van de aanzienlijke troepenmacht dee
vljands, met onzen rechtervleugel ini geslaagd over
de rivier te komen. De linkervleugel der Fransehe
legers wist een dergelijke beweging uit te voeren.
WIJ hebben, weder een. groot aantal krijgsgevange
nen gemaakt.