Alpieeo Mn-
ZATERDAG 17 OCTOBER 1914.
57ste JAARGANG No. 5473.
EERSTE BLAD.
Schetsen uit de Rechtzaal.
SCHAGIR
COURANT.
Dit blad verschijnt viermaal per weekDinsdag, Woensdag,
Donderdag en Zaterdag. Bij inzending tot 's morgenB 9 nro wor
den A D VERTE NT 1BN in hot eerst uitkomend nummer geplaatst.
Uitgevers TRAPMAN Co.
SCHAGEN, LAAN 0 5. - Int. Teleph. NA. 20
Prijs per jaar f 3.Per post f 8.Ö0. Losse nummers 5 oent.
A DVERTENTIEN van 1 tot 5 regels f 0.25iedere regel meer 6 et.
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
„OTHELLO".
TEMKUTJR.
Wanneer do klok van he»t rustige burger-cafeetje
•negen, um- wees, da# wiet OfctA, de „ober" en tevens
©enige kellner va# de gelegenheid, wat z'u plicht
was. Dan. legde hij op het tafeltje naast het buffet,
een met groen, laken overtrokken bord neer au een.
houten bakje met fraaie, gxoote domino-steene#. En
achtereen kwamen vervolgen© dan, voordat de da?
een kwartier ouder was geworden, binnen: Meneer
Hofland, het schoolhoofd uit de buurt, alsmede de
assuradeur Stevens, agonjt, va# een Crqaietb#nk» die
in fan ommeri©" vetTKokeirde, o#dor de gunstigste en
makkelijkst denkbare voorwaaixl d, togen al wa,t hot
menschelijk leven, en welpijn; kau bedreige# va#
den boozen, dood toe hot kapothagele# van een ven
sterruit toa En bij hen voegde zich dan de „pro
priétaire" va# het café-restaura#t, de gemoedelijk©
Van Ommen. Va# bega# zomer tot midden herfst
droeg hij een wit of althans een lichtkleurig vest:
toeken zijner patroongwaardigheld. En een bltajkendie,
sterk naar goud gelijkende# horloge-ketting. Ook had
de propriétajre Van Ommen zekere voorliefde voor
krakende schoenen. Overigens was hij de zachtmoe
digste ma# ter wereld. Eoa, door overmatig alcohol-
ver bruik wat lastig geworden kla#ft wist hij op mees
terlijke wijze,, met een zoet lijntje, de deur uit te
krijgen,, dat ober Qtto hem echt en, ditep bewonder
de. Als 't een heel enkele maal... wie in deae tij
den, zit niet eens een beetje krap!... gebeurde, dat
„een wisseltje" moest worden uitgesteld, dan had hij
ook daar een aparte methode voor. Hij ontving den
iooper met een vergenoegde vreugde alsof de ma#
hem een groot bedrag kwam brengen- „Kom maar
binnen!" riep meneer Va# Omme#. Als looper dan h*
het kantoortje was getreden! gordijntjes dichtge
schoven, brandkastje met veel geweld' geopend-, da#
begon de heer Van O mime# met de# ma# bier e# si
gaartje te presenfeere#. E# men hoorde geklimkklonk
va# rijksdaalders en guldens. Bolled' geluid!... Maar
meneer de propriétaire sloeg eensklaps de vüakke
hand op vleezige# knie. „Sakkerloot, dat's waar
ook!" herinnerde hij zich. Shel een notitieboekje ge-
raadpeegd. En tot den looper: „Neen, vadertje, ik
vergis me. Een a#,der gaat vandaag voor!Dat
was me ontschoten." Riksen en guldens roldon in
brandkast terug. „Kom Maandagmiddag maar!" zei
hij met het gezicht va# een die vriendendienst be
wijst. „Best meneer!" zei geldlaoper, wien een kwar
tje was toegestopt. E# hij, meldde op kantoor dat me
neer Va# Ommen voor zake# naar Hamburg was of
aoo. Dat liep altijd best af, zo,ader dat een ha##
er naar kraaide.
De dominoclub Van Om-me#, Hofland en Stevens
vergaderde tot haiftwaalf. Wanneer de caféklok 11.30
plugde, ca# keek meneer Hofland op zijn horloge.
„Sapristi" zei hij dan, of een soortgelijke ontboeze
ming. Van dat 't begon op te schietenEn da#
werden de stereotiep-gebruikelij ke uien} getapt- „Voor
zichtig, Koffie!" vermaalde assuradeur, denk
eri om! De vrouw ksjkt al ©f .1© niet bij dc strajatf-
deur be#t!..." Maar meneer Stevens werd toch ook
onrustig. Keek om de minuut n#ar het horlogq. Waa
neer het „honderdje" da# la#g duurde, waagde hij
zelfs: „Zeg, zou en we maar niet morgenavond?"-..
Waarop het schoolhoofd schaterde va# „Schad©#-
freude", Va# Omme# sfcütóken© mee lachte, diat z'n
va# nature toch al blozende wangen vuurrood wer
den. Maar later da# kwant voor twaalven werd) het
nooit. Da# vertrokken de heer en Hofla#d en St©vq#3.
En de patroo# begon zoetjea-aa# met Otfco te con-
fereere#. Afreke#©#, over bestellingen praten, en zoo
meer. Meestal kopjdle# vóór halfee# <ïe lichten, tnüet
nistig-fafsoenfijke cafétje via# buitenwijk worden, 'ge-
bhischt. Va# Ommen hield #iet va# die „nachitplaik-
kerij".
Hij was ongetrouwd. Ee#) etókele maal gebeurd© het
dat een stemmig, bleek vrouwtje aan de stamtafel
bij buffet plaats nam. Zij bracht altijd naaiwerk me®
en ook wel eens 'n krantje,, waar zij dan over zat te
dutten, 't Was ee# oudere zuster va# des#- patroon.
Een stil, ijverig, bescheiden menschje. Ze was des
morgen# oio half zeven, af i# do wieer. Tippelde daja,
het strengel© haar iln papiertjes gewrongen in
't lokaaltje rond. Ze was broodmager, lichiteldjjo-pok-
clalig en wa##©er Juffrouw Leeutje lachte, dan, hoor
de me# een, zonderling piepend geluid uit het smalle
dorre borstje komen.
Ze plaagden haar altijd met don, ongehuwde# me
neer Stevens, van wien bekend was, dat hij onder do#
plak z#t van zij# huishoudster... Vandaar do contra^
plagerijen va# huisvader Hofland, Q$b 't laatete „hon
derdje" 's avond© wat lang duurdeOmmen",
kon het schoolhoofd! tege# propriétaire zegge#, als
juffrouw Leentje aan het stamtafeltje k.wa#i zitten,
on,der de veilige hoede va# haar broeder, „merk Je
wel hoe dicht die ouwe snoeper bij je zus gaat zit
ten?,.. Ma#, houd ee# oogje in het Bedil! Juffrouw
Leent je, als ik je een goede raadi mag geven..." En
men vermaakte zich om de duizendmaal gelanceerde
geestigheid- Magere oud© vrijster trok er zich weinig
van aan. Ze vond het heel gewoon en natuurlijk
leelijk te worden ge#oea#d; 't deerde haar niet, dat
het zinspelen, op de mogelijkheid dat zij nog „eens
de beurt zou komen" vroolijkheid wekte. Juf
frouw Leentje pieplacht© da# broeder-propriét&ire
was gaiischmijk in zij# steen,e# verdiept. „Laaf ze
maar stilletje© phate#," zei mejnieer Stevens da#, dicht
bijj Leent.ies oor, „wij wet©# 't wel, hé?" En daarmee
liep de grappigheid af. .Xe©#, meid, ga jij nu maar
naar je kooi. Je ziet bleek van moedigheid," ver
maande broer na een poosje. En. zij gehoorzaamdet
Gaf de twee stam klant©# een, handje- Pieplachte weer
als een va# d© twee haar hand even vasthield en
schertsend vroeg: „Niks meer? Niet éen onschuldig,
zoentje?" Arme, magere juffrouw Leende had het
heelemaal verleerd door zulke dingen gekrenkt te
worden. Zij was op zoo'# moment slechts vervuld' door
da vraag, wat haar de# volge#den monge# half
wen weer wacht#©.
Toen gebeurd©# er gcwibhtilgie dingen in het rus-
tig-solide. va# „#achtptakkerij" afkeerige buitenwijk-
zaakje. Op zekeren avond' had Ottx> de boodschap te
brengon, dat meneer Van Ommen voor dirte dage# uit
stad w.ïö. „Wat vertol-Je me daar nou?" vroeg me
neer Hofland, die d© eerste was. Maar tegelijk be
merkte bij, dat juffrouw Leentje róód-bekreten
oogen had en telkens met haar zakdoek nieuwe tra
nen afwischte- Hofland schrok er echt van. En Ste
vens inmiddels gearriveerd1 #iet minder. Toen
vertelde Leentje. Om twaalf uur was een telegram
gekomen uit Nijmegen, Dat Va# Ommen zij# eenjge
broer „heel erg" was. Hij was dadelijk op reis ge
gaan. En juffrouw Lep#tje toonde ee# telegram #og
geen uur geleden door haar ontvangen: gee# hoop
latend, schoo# 't #og gee# doodsbericht bevatte.
„Toestand hopeloos. Brief volgt," luidde 't. „Maak
je maar gee# illusies," zei Hofland, het blauwe
papiertje voor de zeed© maal lezend. „Nee#!" beves
tigde Stevens, als ma# va# rijpe ervaring en scherp,
diep inzicht de lippen, stjjf-opeenklemmend en som
ber gelaat trekkend. „Neen, 't zou struisvogel-poli
tiek zijn"... Leentje snikte va# verdriet. „I# dc
kracht va# z'n lieve#," zei ze; „Ja# was nog drie jaar
jonger da# hier Peter. En dat arme kind!..."
„Welk kind?"
„0#s nichtje, Marietje, och grut, even negentien!
Haar moeder is al tien jaar doodi Wat moet d© stak-
kert b©gi#ne#! Alleen op die wereld). Niet dat zij
haar brood #iet heeft. O gunet nee#. Verre daarva#.
Ja# zat er goed bij. Maar waf is i# zoo'# genral nou
geld, hé?"'
„Niets!" bevestigde Hofla#d.
..Natuurlijk," beaamd© assuradeur. En zij gingen
zitten praten over het tragische geval. In domino
spelen h#dde# ze gele# trek. Hun gedachten dwaalde#
#f. Meneer Stevens z#t te peii#z©n... Hiji rekende uit:
negen en veertig Ixlj> negentien, zij... precies dertig
jaar verschil. Za,t er goed bij, had Leentje gezegd...
Meneer Stevens zat toevallig tegenover een, spiegel.
Hij bekeek zich. Heit gaskroon!je boven zijn hoofd
deed zijn kale# schedel goed uitkomen. En de grij
zende haren va# zijn bakkebaardjes. Onwillekeurig
ging hij verzitte#... Peinsde verder...
„Wat scheelt jou toch?" vroeg Hofland opeens.
De ander schrok ervan, Alsof het schoolhoofd kon
raden iets van de malle gedachten, hem door het
hoofd zwevend
De café-zaaj va# d© buitemwijk-selcteenheidi had! 'q
ga#sche meta#iorpfhose ondergaan. Ze was gemoder
niseerd. Allerlei mooie, njeuwerwetsche, hevig glim
mende, zwaar geornamenteerde dingen waren aange
schaft. Ober Otfco had hulp va# een „piccolo" ge
kregen. De leestafel was voorzien van keurig© kope
ren stangen. De lectuurvoorraad was uitgebreid. Mooie
reclamebordjes hingen, aan de muren. Op de groote
nieuwe spiegelruit prijkt©# de gouden krulletters:
„Café-Restaura#t Moderne", finplaat© van het bur
gerlijke vorige opschrift. E# centrum, motor va# al
les, was het kleine, piepjonge blonde vrouwtje, dat
sinds drie ma##de# wejbtfeiei gajde was va# oom-pro-
priétaire Peter va# Omme#. Juffrouw Leentje wa©dq
eerste 'geweest, dl© 't h#d zie# aankomen... E# ddle
er, in alle stiiïfce roet meneer Hofla#|dJ over had ge
sproken. „Is 't waarachtig!" had) deze uitgeroepen,
en het zonderlingste was, dat het in zij# ooge# scha
terde, tintelde, jubelde va# pret van jool. Braaf-
naïeve Leentje kon zich geen begrip va# ,,'t waar
om" maken!Maar meneer Hofland des te beter.
Want va# den dag af, dat nicht Marieitje, va# plot
seling overleden broer Ja# uit Nijmegen, hij Oom
Peter e# Tapte Leentje 1# huis was gekomen, had
bij 't zfe# aan'kom©#.Het klei#©, kokette, kwieke
negentienjarig© deerntje had ouden 4 9-jarigen1 Ste
vens te pakken. De assuradeur was verschenen op
zekeren zomernamiddag lty ee# allermodieust grijzen
pak. In zijn grijzende bakkebaarden begon 't zwart
te overheerschen, door mysterieuss oorzaak Hij be
sprenkelde zich met eau-de-cologne. Bracht boeketjes
mee vcor Marietje. Ala ze, met ta#te Leentje aan de
stamtafel zat, naa©t hem da# speelde assuradeur
gewoonlijk slecht. Schoot, bok op bok, verloor hon
derdje na honderdje. E# koket-fcwiek Marietje had
er plezier In om Me#eer Stevens al meer in ha,ar
nette# te verstrikken. Zied.1, dat z'n, da© zoo leelijk aat,
e# ging da# imst haar poezele, blanke handjes
assuradeur „adondeeeire#''.! Of ze gedoogde, dat me
neer Stevens ee# roosje 1# liaax corsage speldde
Eest merkend dat oom Peter da# op heet© koleo
zat. Zij# steen aanzette met een nijdige# smak...
Haar soms met woedende oogen aankeek.
Het spelletje was plots geëindigd. Oom Peter had
den knoop doorgebakt- zich aan niemand gestoord.
Nicht Marietje ten huwelijk gevraagd. Een h#lf jaar
na al deze gebeurtenlssc# troonde de Jeugdige me
vrouw Ma,nle va# Ommen a,ls oppermachtig meeste
res achter het vqrfraaitöl gemoderniseerd e buffet.
Naast e©# juffrouw, die in <T- u©t was genomen, wijl
mo vrouw slechts nu e# da# verschoon ter eontroloo-
ring. Terwijl breve, magere, lichtelijk pokdalig tante
Leonitje geheejl ©n, aj voor hulshoudedijke bezigheden
werd gebruikt. Zij was Marietje #k-t decoratief ge
noeg i# een zaak, die gaandeweg „deftige cliëntèle"
wilde zie# te trekken. Het geld va# wijlen oom Jan
was in de zaak gestoken. Kwiëk-kokct, Marietje nam
met al-steviger hand de leidsels in handen. En do
stam-domt#ota,fel was tot die Zondagavond©# Inge -
krompen. Heelemaal achterna# in do zaalwas een
hoekje gereserveerd! voor meneer e# mevrouw met
de intiem© oude vrienden. Na oom Poteris huwelijk
behoord© d© gade van het schoolhoofd ook nu e#
dan tot den kring. En tenslotte was deze verplaatst
naar de huiskamer der familie. t# het bovenhuis.
E# dit was het begin van d© groot© felle misère.
Mevrouw Marietje bleef o#deuge#d-koket. En Pe
ter, de echtgenoot, herinnerde zich telkens de mo
menten va# het das-verp looien, roosjespelde#, tikje
tege# wa#g geven, schouderklapjes, oog-lonkj©&. Het
beduid© niets... Maar als meneer Steven© boven in
de huiskamer, op visite kwam, da# ging zoodra,
mevrouw was bi#neng©koanen, iets tintelen, trfll©n„
beven i# het gemoed va# Peter va#: Ommen,
...Hij hadi gezie#, dat mevrouw Hofland haar ma#
aankeek met zoo'# gezicht va#... Ja. hoe zal men 't
noeme#: met iets spottertg medelijdends. Van: Ja
wel, ik snap het best, hoor! Marietje dadelijk aan
ziend met oogen, die Ja lacherig keken. Zeker...
Maar ook waarin toch zekere minachting sprak
van in haar eerbaarheidsbegrippen gehoond© ttouw.
't "W#s op ee# Zondagavond- Peter hadi een naren
droom gehad... Hij zag mevrouw Marietje en Ste
vens sam©# in ee# a#te zdtt©!#. Ze glnge# op den
loop...
Hij, kon he# niet achterin#.Stikte va# woede. Zij
wuifden hem toe: „Adieu.!" riep mevrouw, e# Ste
vens schaterde het uit- Hield z'n dikke vetbuik vast
tan leedvermaak.... Mevrouw had Peter moeten wek
ken, zéo benauwd snurkte hij... Z© schudde hean wak
ker. „Dat komt va# dat eten in dea laten avond!"
gromde zij. „Laat dat aa# Jonger mensche# over!"
Hot woord zat hem den geheele# dag dwars. „Aa#
Jonger menpche#..." 't Stak hem ajs een naald in
het hart E# 's middags had Peter va# Ommen twee
borrels meer dan andere gepakt. In zijn handen be
gon het te krieuwelen, "t Was nu en dan of hij zou
etikkon. De gedachte dat Steven© straks zou kome#....
Die zoo wee-vleemerjg ee# kwartier lang Marl© d'r
hand zou vasthoud©#... Va# dlo flauwe woordjes zeg
gend... Terwijl zij hem. 'r blonde kopje schuins hou
dend, aankeek met zoC# koket grijnsje,Peter
voelde, dat hij het niet zou kunnen verduren, ver
kroppen... 't Liep op een eind'!*"
De gasten kwamen. En al dodelijk gebeurde 't ver
schrikkelijke... „Ne©#," zei mevrouw Hofland, „me
vrouw Va# Omme# moest naast meneer Stevens zit
ten... Ik zit tussehen m'# ma# en Leentje... Dat te
mijn gewone plaatsje..."
In Peter kookt© 't Hiji voelde de# dolksteek. Me
vrouw Kofla#d maakte 't, zeer duidelijk. ZJJ was ee#
vrouw, die wis* wat ze, als gehuwde verplicht was!
Zij hield #iet va# d"te kokette maniertjes. En Ste
vens zat naast mevrouw Marie. I# het hart van Pe
ter stormde het al-heviger. Hij worstekle tegen den
drift, die dreigde hem te overmannen-, Hij schonk zich
voor de vierde maal grogje
,„Zeg man, hen Je nou heelemaal?'"... riep me
vrouw Marietje uit, „moet Je dronk©# worden?"
„Juist!" beaamde Stevens. „Precies. Goed zoo! Je
moet hem laten merken dat hij getrouwd Is. Bravo!"
Op zoo'n Zondagnamiddag, kon me#eer Stevens i#
bijzonder jolige haast woelige bui) zij#... Nog hield.
Peter zich ij
Maar hij zag hoe ef# vrouw e# assuradeur elkaar
oogJeB gave#. Hij zat nu dicht, heel dicht bij haart
Hij fluisterde baar iets in. En zij schee# 't bijzonder
grappig te vinder. Lachte het hoofd achterover,
met open mond, zoodat de mooie witte tandjes gelijk
als pareltj t van kostbar© collier werden beschenen
door net hei-gloeiend© ga©... Hij knipoogde, de assu
radeur. En Peter durfde er een eed op doen... HU
stiet m zijn knie tege# die va# mevrouw Marietje.
Keek te" lijk Peter spotterlg aa#... Plots zag Va#
Ommen weë- hët tergend' beeld va# den droocm va#
den auio-tocit...
't Werd rood voor zijn oogen.
De gasten van ex-dominokring vlogen op met van
schrik wit-geworden gezachten.
..D'r uifhad Peter geroepen tot assuradeur, ,,d'r
uit! gemeene ploert!Nou is 't genoeg. En voor al-
tijd. Oplichter!... Die de menschen bedriegt met fijne
praatjes. Heb-je me zeil verteld!.... Van die kwasie-
goedkoope polissen!.... Oplichter! Schurk! Ik zal ie
bëkend maken. Overal!.... M n huis uit. En voor-goed.
Mij ihier, in mijn eigen kamer te zitten bespotten. Ik
zal je leeran schurk!
Zoo ging 't door minuten-lang. Er was geen tem
peren aan. Beneden in het gemoderniseerde café
hoorde men hel tumult. Slaakten de nicnschen hun
gesprekke#. Ober Olto zag wit als een doek... Durfde
niet gaan vragen... Juffrouw Leentje viel in zwijm. Me
vrouw Hofland bracht haar met azijn bij... Op straat
had zich een groepje gevormd. Men keek naar de ver-;
lichto ramen van bovenhuis, waar ze 't zoo verschrik
kelijk aan den stok hadden....
Meneer Stevens tevens begrijpend dat koket-kwiek
mevrouw Marietje voortaan voor hem ongenaakbaar was
geworden zette de aanklacht wegens beleedigmg
door. En 't is er mee geëindigd, dat Peter van Om
men vijf gulden boelo heeft moeten betalen. Op de zit
ting der Rechtbank, kreeg hij, van den voorzitter, e*n
wciuig-malschcn uitbrander over zijn ruw optreden.
En Rèschamend-bcrustend boog propte tairoechtgenoo»
toen het hoofd...
Na het incident trok mevrouw Marietje de leidsch
nog strakker aan. Hij moest veie uren smceken, schrei
end soebatten anders was ze voorgoed van tiem
gegaan. Zij triumpheerde nu over de gansche linie.
De oude zaak werd verkocht. En in deftiger buurt op
gericht café-restaumnt, waarbij haar mevrouwstitel bo
ter paste. Koket bleef ze altijd.
In den kleinen kring van intieme vrienden en vrien
dinnen werden hei mooie, vroolijke vrouwtje nog altijd
bloemen aangeboden, terwijl zij haar lonkende oogjes en
blinkende tandjes doet bewonderen... Méneer Peter be
rust er m. En als cr een jMloczie-buitje in h©m dreigt
te ontvlammen, dan heeft Maricije hem slechts even
aan te zien..,
„DienJ: aan Stevens!", dreigde 't in haar blik. En Pe
ter van Ommen haast zich da# naar z'n kantoor. Vluch
tend naar de eenzaamheid Soms nog wel 's met tikje
weemoed terugdenkend aan do gemoedelijke avondjes
van burgennans-zaakje; van nugcö uur tot het go-
ping-ping van haiftwaalf de horloges te voorschijn too
MAITRE OORBEAU.
Verschillende Oorlogsberichten.
JAPANNERS ZIJ AAN ZIJ MET RUSSEN?
De correspondent van de „Voss. Ztg." op het ooste
lijke oorlogsterrein, meldt, dat ook Japansche officie
ren en kanonnen aa# den strijd deelnemen, die op het
©ogenblik op dé lange linie va# Schriwindt tot Lyck
wordt gevoerd. Zij moeten, volgens hem, echter slecht
schieten.
Of er ook Japansche manschappen waren, heeft hij
nog niet kunnen uitmaken.
DE DIAMANTEN VAN ANTWERPEN.
CJit Weénen wordt aan de „Voss. Zeatung"' be
richt In het begin van de# oorlog waren tal van Oosien-
rijksche juweliers uit Antwerpen gevlucht met achterla
ting van hun kostbare artikelen. Thans is bij een ju-
weuersfirma Lc Weenen een telegram van Van Boe
ren, oen Antwerpsch handelaar in diamanten, ontvan
gen, waarin wordt medegedeeld, dat de kluizen van
de Diamantenbeurs en ae Diamantclub, waar voor
mi Pioenen aan edele steenen waren geborgen, totaal
ongedeerd zijn gebleven en de eigenaars ach dus niet
langer ongerust behoeven te maken.
BURGEMEESTER MAX.
Uit Halle wordt aa# de „Taglich Rundschau' be
richt, dat burgemeester Max, van Brussel, als krijgsge
vangene naar het gevangenenkamp te Ohrdruf (in Sak-
sen-Gotha) is overgebracht.
ZELFS KINDEREN TEN OORLOG!
Een advertentie uit de Kölnisehe Zettung die tee
kenend is:
r»Op 80 September stierf in Frankrijk den helden
dood onze ©enige innig geliefde zoon, broeder, klein
zoon en neef Hans Joachim von M.„ vaandrig en
Kompagnioführer btj het 'afanterie-regiment der lijf
wacht 1 Bt© groothertogelijk HeesiBche) No. 116 op
den leeftijd van nog niet 17 Jaar."
KEN TEGENSPRAAK.
De Engolsche legatie deelt ons het volgende te
legram mede van het mlnjteterle van bultenlaadsck©
zaken te Londen.
Hst verhaal omtrent een beweerd© Htagelech-Belgfc-
sche overeenkomst van 1906, in de Duiteche pers
openbaar gemaakt, en gegrond op stukken welk© te
Brussel beweerd worden te irfjn gevonden, la slechts
een nieuwe editie vb# bet verhaal, dat in verschil
lende vormen 1© verspreid, en bij verschillend© gele
genheden 1© ontkend- GocnerleS overeenkomst van
dien aard heeft ooit btetaa#. gelijk da Duitschers
zeer wel weten.
GeneraaJ Grierso# ia (Lood e# kolonel (tha#© gene
raal) Barnardiston, voert; het bevel over de Briteche
strijdkrachten voor Tslngtau. In 1906 was generaal
Griereou bij de# ge#©raléü staf aan het ministerie van
oorlog en kolonel Barnardiston was militair attaché
te BrusseL Met het oog op de plechtige garantie door
Groot-Britannié gegeven, do onzijdigheid van België
te beschermen tegen schending van welke zijde ook,
Is het mogelijk dat eenJgo gedachtenwlsseling van
academisch en aard heeft plaats guliad door bemidde
ling va# kolonel Bamardlstx/n tusechen generaal Grier
son en de Belgische militaire autoriteiten omtrent de
vraag, wolken ateun het Engel&che leger aan België
zou kun#©# verleent#, Indien een va# dien© nabu
ren zijn onzijdigheid moukt Gehouden. Het is moge
lijk dat eenige nota's, op dit onderwerp betrekking
hebbende, te Brussel bestaan. Hot verdient opmer
king, dat de vermelde datum, rü. 1906, het Jaar was,
volgende op dat waori# Duitschland, ovenais !n 1911,
een dreigende houding had aangenomen tegenover
Frankrijk met betrekking tot Marokko; eu met het
oog op het aanwezig gevaar voor een aanval op
Frankrijk door België wa© het natuurlijk dat over
mogelijke gebeurtenissen van gedachte# werd gewis
seld. De onmogelijkheid dat België partij zou zy#
geweest i# ©enige overeenkomst van de# aangegeven.,
aard of in eenig plan tot schending der Belgische
neutraliteit wordt duidelijk aa#g. Loond door do her
baalde verklaringen door dit land reeds voor vel©
Jaren afgelegd, dat het tot het uiterste elke schen
ding van zijn onzijdigheid zou weerstaan, van welke
zijde of in wolken vorm zuik een Bchend-'#g ook mocht
geschieden. Het verdient aandacht, dat deze beschul
digingen va# aanvalsplannen va# dq zijd© van andere
mogendheden door Duitschland gedaan worden, dat
sinds 1906 een reusachtig netwerk van strategische
spoorwegen heeft tot Gta#d gebracht, va# de# Rfj#
naar d© Belgische grens leidende door woeste, schaars
bevolkte streken, ©n met voordacht aangelegd! om den
onverwachten aanval op België mogelijk te maken,
welke voor twee maanden werd uitgevoerd.
DE WERELDOORLOG EN DE AMERIKAANSCHE
HANDEL.
De invloed van den wereldoorlog op den handel,
ook van de neutrale staten» komt, uaar een mededee-
Hng van het „Deutach-Amerikanisch^ Wirtschaftsver-
band", duidelijk tot uitdrukking 1# de zooeven ge
publiceerde cijfers over den ln- e# uitvoer naar en
van de haven va# Naw-York. Alleen reeds in d©
maand Augustus 1914 vertoont dl© handel i# dc New-
Yorker bave# oe# vermindering van 58.286.426 doll.,
en op den uitvoer alleon een van 48 843.282 dolL De
uitvoer naar Duitschland heeft vanzelf geheel opge
houden, maar ook de handel met Engeland en Fran
krijk toont een belangrijk© vermindering. Zoo bijv.
voerde Engeland ln do genoemde periode naar de Vor-
eenlgde Staten slechts voor ©en bedrog uit van 6
miJUoen 622 duizend dolk, tegenover 12.622.000 doll.
ia dezelfde periode va# het vorige Jaar, en d© Fro#-
Bche uitvoer daalde lot op d© helft van het vorige
Jaar, terwijl de uitvoer va# de Vereenigd© Btaten
naar Frankrijk bijna met een vtorde deel terugliep,
namelijk van 6.640.000 doll op 1.646.000 doll.
HOE ONDERZEEBOOTEN MIJNEN LEGGEN.
Men schrijft aan dc N. R. Crt.:
Men herinnert zich do geruchten over geheimzin
nige trawlers, die in 'I begin van den oorlog bij de
Engelsche kusten in de Noordzee gesignaleerd wer
den, en dio als injjnenleggcr uitgerust zouden zijn,
of met torpcdo-lancccrinri<Yiüageii voorzien. Zij brach
ten iedere visschersboot in dbscrodiet. Waar zouden
anders al die mijnen door gelegd zijn, zeiden dege
nen die Engelandn tegenspoed aan verraad wilden wij
ten. Wie nu van de prounessen der Duitsche onderzeeërs
leest, onderstelt echter al licht, dat zij ook bij dc mij-
nenlecgerij in het spel zijn geweest. Inderdaad is dit
mogelijk. De onderzeeërs kunnen door een snelva
rend schip op sleeptouw genomen en 's nachts dicht
bij '1 terrein van hun werkzaamheid achtergelaten zijn,
om over dag naderbij te koroen, en mijnen te leggen.
Men weeL dat de hier bedoelde z.g. actieve mijnen
in den regel een inrichting bevatten, die hun diepte
onder den waterspiegel constant houdt, m#.w. eb en
vloed mee op en neer doet gaan, en voorts een anker
met een koord, dat zo op hun plaats houdt.- Aan
boord zijn zij ongevaarlijk, in het water gekomen smelt
door op de aangewezen plaats indringend water een
grendelmg van zout weg, waardoor om zoo te zeggen
haan gespannen wordt, e# bij een uitwendigen stoot
hei schot ka# afgaan, d.w.z. de mijn ontploffen. Een
rr.jjnenlegger laat in den regel de mijn van het achter
schip af te water glijden en verdwijnt voor de mijn
gevaarlijk wordt. De op een onderzeeboot bevestigde
mijnen moeten natuurlijk zonder schokken vrijgezel
worden, daar zij (al is er wel wat op te vinden, om
ze pas bij het vrij-zetten actief te doen worden) toch
onder water rijn, en dit er licht in binnendringt. De
eenvoudigste manier is zo in open cellen met hel
lenden bodem mee te voeren, waar ze uit kunnen glij
den, wanneer van binnen uit de boot een grendeung
wordt weggenomen, b.v. met samengeperste lucht. Het
is daarbij maar de vraag of de mijn ver genoeg weg
glijdt om niet met romp of schroef van de boot Bx bot
sing te komen. Daarom is het beter zé door een trans
portinrichting, bijv. een transportketting die ze grijpt,
met zekere snelheid van boord af te zenden. Op de door
Ivrupp voor dit doel geconstrueerde booten zitten de
mijnen in twee rijen in gangen aangebracht. Eén trans
portketting haalt ze daar uit naar de plaats waér
een tweede, sneller loopende ketting" ze pakt jen
vrij zet. De mijn stelt zich dan autoomaiisch op
