Schager Courant.
De Oorlog.
DINSDAG 23 MAART 1915.
58sfe Jaargang No. 5560.
TWEEDE BLAD.
Staatsloterij.
Ie KLASSE, le TREKKING.
HOOGE PRIJZEN.
f2000: 10199
f 1000: 6421 11385 19293
f 400: 1279
f 200: 17262
f 100 2184 2675 4833 13211
PRIJZEN
VAN
f 20.
40
2943
5888
8649
11580
13984
16446
18655
164
954
6064
718
592
989
59G
715
311
955
87
781
603
14004
605
805
347
956
111
786
623
64
695
824
355
976
158
822
639
150
699
923
416
980
219
884
645
164
730
931
22
3051
259
971
690
196
761
948
42*
59
351
9091
708
203
778
966
518
90
438
293
712
238
785
974
681
107
450
312
740
314
856
993
736
161
462
410
745
324
859
19035
765
•237
484
507
816
351
866
44
885
248
506
512
834
405
945
51
956
284
562
715
868
421
17021
74
959
311
637
811
954
432
•22
106
975
484
684
815
998
559
29
233
1017
883
851
871
12002
6-46
109
236»
39
4032
866
90-4
20
739
128
299
74
82
874
946
25
760
137
316
100
100
916
971
39
823
201
445
111
149
934
10012
72
855
204
554
136
"295
961
79
183
886
350
592
154
310
7023
101
285
966
374
720
330
311
79
134
219
15008
383
731
360
324
147
136
322
12
407
739
391
340
180
152
325
50
452
755
490
361
242
156
415
56
527
803
500
409
378
165
424
75
542
811
502
464
380
223
428
209
549
815
573
473
389
256
437
242
578
896
604
489
499
309
479
276
582
910
609
615
529
311
486
322
620
919
G36
643
537
397
525
335
642
941
652
660
549
429
546
373
653
982
658
738
553
490
590
379
823
20027
701
797
580
527
656
390
826
74
709
847
612
542
693
420
827
81
786
850
686
561
847
427
843
193
804
863
689
592
978
4811
864
205
832
885
734
631
990
485
892
272
933
890
775
747
13001
525
999
279
941
928
851
783
10
561
18064
409
2011
962
870
846
30
601
67
462
33
984
999
850
45
631
68
469
99
5051
8031
896
56
619
69
501
114
101
52
907
202
673
71
619
175
127
88
938
285
810
106
642
224
143
94
11106
302
944
145
662
265
208
165
210
329
986
158
677
292
258
251
280
545
16008'
189
768
377
321
31Ö
311
549 69
239
807
381
330
346
336
607
70
301
841
392
346
384
340
670
111
376
865
506
383
403
355
671
135
396
877
511
443
422
360
714
156
404
943
602
446
532
372
771
273
439
961
622
459
569
416
782
277
448
628
471
578
424
822
306
498
045
567
589
498
841
356
542
647
625
591
502
905
388
573
830
711
614
534
956
422
653
832
815
642
576
960
424
654
Binnenlandsch Nieuws.
DE NIEUWE DUITSCHE GEZANT.
De „Times" schrijft omtrent den heer von Kühl-
mann, die den Duitschen gezant von Müller të 's-Gr£
venhage zal vervangen:
De heer von Kühlmann was Jarenlang legatieraad
te Londen. Hij was een intelligente harde werker,
die geen moeite spaarde om in en door de bladen,
waarop hij invloed kon oefenen, en door financleele
en maatschappelijke relaties, de opvatting te doen
verspreiden, dat Duitschland niets zoo vurig ver
langdedan vriendschappelijke betrekkingen met En
geland. De „Times" merkt op dat deze propaganda-
succes had en dat de vermindering van het-Britsohe
wantrouwen jegens Duitschland's plannen vooral 't
werlc was van den. heer -Kühlmann. Enkele uren
voor de oorlogsverklaring lanceerde hij nog een com
muniqué in de bladen waarin werd gezegd dat 'neu
tralis eit de beste politiek van Engeland was.
Van Londen ging de heer'Kühlmann naar Stock
holm waar hij, altijd volgens de „Times", een anti-
Russische campagne in de pers aanwakkerde en ver
volgens naar Konstantinopel, waar sedert zijn aan
komst de pro-Duitschegevoelens in de Turksche
pers zeer veel sterker werden.
CALLANTSOOG.
Zondagavond werd in hotel Duinzicht, 'voorname
lijk ten genoege avn de gemobiliseerden, een tooneel-
uitvooring gegeven'doon een g^elschap-uit de Zijpe,
bestaande uit de dames M.-Schrieken, G. Kossen, -G.
Slijkerman en A. Houtkooper en de heeren J. G. en
T. Kossen, C, en J. Slijkerman en N. Bakker.1 De
ruime zaal was flink bezet: alle niet door dienst
verhinderde 'militairen benevens een-aantal burgers
waren aanwezig. Het hoofdnummer „Wie zal hem
zijn?" werd heel aardig gespeeld en mocht evenals
de overige nummers van het programma een wel
verdiend applaus oogsten. Zoowel rolkennis als
voordracht lieten niets te wenschen over. De leider,
de hoer J. C. Kossen, sprak zijn dank uit voor de
genoten belangstelling en stelde zich voor, indien
de mobilisatie onverhoopt tot den volgenden winter
mocht voortduren, ook dan den.militairen een aan-
genamen avond te verschaffen,-een voorstel, dat wel
met dankbare harten werd aanvaard, maar dat toch
menig landweerman een wanhopig benauwd gezicht
deed zetten.
Een zeer geanimeerd en;gezellig bal, dat tot laat m
den nacht voortduurde, besloot-den avond. Hot ge
heel verliep in de beste orde. De eigenaar van
hotel Duinzicht, de heer Vos, kan zich dan-ook, even
als liet geachte tooneelgezelschap van den dank van
alle militairen verzekerd houden.
Plaatselijk Nieuws.
LIEFDADIGHEIDSVOORSTELLING.
Zoterdagavond had in de concertzaal -des heeren
Heijselaar de aangekondigde voorstelling 'plaats,
waarvan het batig-saldo ten goede komt aan de af-
decling Schagen van het Centraal Genootschap voor
kinderherstellings-en vacantiekolonies.i
Dp voorzitter, de heer Jb. de Vries, opende'de bij
eenkomst en prees 'zich gelukkig dat de zaal zoo
dicht bezet was, dus zoovele entreekaarten waren
verkocht.
Toen maakten we 'kennis met bet kinderkoortje
van den lieer Schwantje. Veel goeds of liever voor
treffelijks was daarover ons reeds ter oore geko
men, dus we waren wel wat benieuwd - wat of .het
zou zijn. En al is het dan voor een liefdadig doel
geweest, dus -eigenlijk critiek niet op haar plaats,
we kunnen niet anders -'zeggen, als dat we bitter
teleurgesteld waren. Zeker er werden -effeckjes be
reikt, we erkennen gaarne, dat 'de heer Senwantje
rijn clubje beheerwht, maar Juist daarom 'is 1
zoo dubbei jammer, •'dat wat hij de kinderen leert,
zoo'gladverkeerd is. De "wijze van zingen der klei
nen is zoo absoluut slecht, datiwe er over verbaasd
waren, hoe iemand 'van wien we - wisten dat hij toch
wel muzikaal iB, 't zóó heeft kunnen leeren. Mijn
hemel, dat is geen zingen, dat is knauwen en bij
ten.-We geloovon dat de zucht van den leider,' om
hei eens heel erg mooi te doen, hem parten speelt
welnu, velen«vondon het heel erg mooill
Wo hoordon zelfs een bewonderaarster -"zeggen: T
lijkt Jacob Kwast well Nou, hè?!
De tweede kennismaking was met den'heer Jan
sen, onzen nieuwen muztekleeraar hier, die een
paar nummers op den vleugel Voordroeg. En hij
deed dat op een wijze die -"duidelijk toonde, dat de
heer Jansen een pianist is, die -"over uitstekende
qualiteiten beschikt.-Zijn dbcl is warm, vol uitdruk
king, er is stemming en "daarbij groote fingerfer-
tigkeit 't was een -'genot om te 'luisteren.
En dan speelde Animpa: een slaaf der Eubio-
thiek. -'t Was niet onverdienstelijk, dat wil zeggen,
het* spel van sommigen't geheel droeg den stem
pel van onvoldoende Voorbereiding. Rollen leeren,
alsjeblieft I
Bal na!
vischafslag.
Het Steuncomité is met haar plannen voor het goed
koop verkrijgbaar stellen van visch zoover gevorderd,
dat een commissie is benoemd om de nog restende
voorbereidingen le treffen. Over enkele dagen kan men
de eerste proef verwachten.
GEMEENTERAADSVERKIEZING.
De verkiezing (candsdaats telling) van een lid voor
onzen Gemeenteraad, vacature Bijpost, is door onzen
Burgemeester bepaald op Woensdag 7 April a.s.
BIOSCOOP PAASCHTENTOONSTELLHSG.
Evenals vorig jaar, zal de Directie van onze Bios
coop eenige opnamen laten maken van de Paasohten
toonstelling.
aanbesteding.
De herbouw van de afgebrande boerenplaats vain den
lieer Hoedjes in de Wiertngerwaard, is opgedragen wat
het timmerwerk betreft aan den heer Westenberg te
Haringbuizen, het metselwerk aan de Gebr. Schoen
alhier.
TELEGRAFISCH WEERBERICHT,
naar waarnemingen verricht in den morgen van den
23 Maaxt 1915, medegedeeld door het Koninklijk
Meteorologisch Instituut ie De Bilt.
Hoogste barometerstand 770.1 te Breslau, laagste ba
rometerstand 757.2 te Haparanda.
Verwachting tol den avond van 24 Maart.
Meest matige Z.O. tot Z.W,. wind. Betrokken tot
zwaarbewolkt met tijdelijke opklaring. WaarscJüjiüijk
eenige regen, Zelfde temperatuur.
Marktberichten.
ALKMAAR, 20 Maart
10 Paarden f 260 a f 675, '33 koeien f 140 a f 280,
72 schapen f 25 a f 45, 233 nuchtere kalveren f 8 a
f 20, 49 magere varkens f 19 a f 32, 118 biggen f 12
a f 48 per stuk. Kipeieren f 4.50 a f 5 per 100. Bo
ter 70 a 80 cent per halve kilogram.
BROEK OP LANGENDUK, 22 Maart.
Roode kool f 2.40 a f 31.50, gele kpol f 2.40 a f6.90
per 100. Zak rcode kool f 2.60 a f 3.40. Zak 'witte
kool f 3.60 a f 4.47. Uien f 7.40 a f 7.90, 'wortelen
f 2.60 a f 2.70 per haal.
NOORDS< 1IARWOUDE, 22 Maart.
Roode kool f 23 a f 24, 2e soort f 18 a f 24, kleinei
f 3.50 a f 7, gele kool 2e -soort f 17 a f 18, kleinen
f 5 a f 16, Deensce witte 2e soort'f 16 a f 18, klei
nen f 4 a f 15 per 100. Grove uien 'f 7 a f 7.25 per
50 KG.
ALKMAAR, 22 Maart.
Aangevoerd 7 koeien en ossen 'f 140 a f 300, 16
vette kalveren f 50 a F112.50, per KG. f 1 a f 1.20,
281 nuchtere kalveren f 8 a f 20, 41 magere scha
pen f 30 a f 42, 158 vette 'avrkens f 0.60 a f 0.94
per KG.
AMSTERDAM. 22 Maart.
Veemarkt. Aangevoerd 375 vette koeien le 'kwal.
92 a 96 cent, '2e kwal. 84 a 88 cent, 3e 'kwal. 80 a
82 cent, 135 melk--!en kalfkoeien f 200 a f 340, 342
nuchtere kalveren f 10 a f 17, 203'vette varkens, lo
kwal. 88 a 92 cent, 2e en '3e kwal. 86 a -88 cent» 33
schapen f 24ra f 32. 1 1
Laatste telegrammen.
DE VAL VAN PRZEMYSL.
W5EENEN (Officieel). Na een insluiting van 4'/a maand
en na uitputting van al haar klachten, is de vesting
Przemysl op 22 Maart gevallen.
Toen do verplegingsraiitsoönen in het midden der
maand schaarsch begonnen te worden, besloot de com
mandant, dan laats ten uitval te ondernemen. Door groote
overmacht dor Russen wferden de troepen teruggoirever.
binnen de fortenlitniie, waarna de Russen versohillmdd
forten aanvielen.
Na gehouden krijgsraad werd besloten de vesting
over te geven, na vernietiging van alle oorlogsmateriaal
De val der vesting zal geen invloed hebben op den
algemeenen toestand.
De veldslag in de Karpathen duurt voort.
De Russen zijn Memel binnengerukt, konden we de
vorige week nog berichten en thans weet de Duitsdie
legerbevelhebber le melden, dat de Russen Memel reeds
weer zijn uitgejaagd. Het bevestigen van dit bericht is'
nog niet afgekomen. De strijd daarboven in het Noor
delijkste puntje van Oost-Pruisen is niet van zoo heel
groote beleckenis. Alleen zal het weer tal vau slacht
offers kosten. De bevolking van Memel zelfs vocht in
de straten mee.
overgave van Premysl,
Een mooi succes voor de Russen is de overgave van
de vesting Przemysl.' Dat zai een goede klank naar bui
ten maken voor* het succes der Russische wapenen.
Reeds maanden lagen do Russen voor deze stad en nu
eindelijk liceft de bezetting moeten capituleeren. Hel
gebeurde Maandagmorgen en in het hoofdkwartier is
in tegenwoordigheid van den Czaar een Te Deum op-
Veel verandering is er anders op het Oostelijk oorlogs
veld niet. We lezen alleen over een hardnekkig vechten
in de Karpathen. Uit Berlijn wordt daarover gemeld:
De Russen hebben in de Karpathen groote verster
king gekregen en zetten er alles op een succes te
bfchalen. Hun aanvallen, overal met kracht onder
nomen, zijn echter met ernstige verliezen voor hen
afgeslagen. Er heeft zich een reusachtige sla* ontwik
keld, waarvan omvang en duur nog niet te schatten is.
De verliezen zijn zoo groot, dat het de vraag is, of die
kunnen aangevuld worden.
Uit Wieenen wordt dit bericht aldus bevestigd:
De oorlogscorrespondent van het blad Morgen meid',
uit het oorlogsperskwartier
Bij heerlijk voorjaarsweer is in de Karpathen de he
vigste strijd ontbrand, die nog sedert den aanvang van
den. oorlog heeft gewoed. Dp Russen trokken alle be
schikbare krachten naar hun front en laten aanval op
aanval volgen. Bij Dukla, Uszok en Lupskow werd het
hevigst gevochten.
Onze onvergelijkelijke troepen slaagden er overal in
de aanstormende massa's onder verschrikkelijke ver
liezen voor den vijand af te slaan. Over den duur of de
beslissing van deze reusachtige worsteling, welke haars
gelijke zoekt ,kan op het oogcnblik nog geen oordeel
geveld worden.
Wat dit worden moet, is nog moeilijk te zeggen.
Tusschen Njomon en Wcichsel hadden verschillende
gevechten plaats, waarvan de uitslag twijfelachtig is; ten
minste de beide partijen kennen zich zelf de overwin
ning toe.
De Duitsche leger berichten melden, dat Russische
aanvallen werden afgeslagen, de Russische Üat de Duit
sche troepen, die sterke colonne® in hot veld brachten,
met groote verliezen werden teruggedreven. Waarschijn
lijk nebben hier parlieele gevechten plaats, die op de
eene plaats voor ao ecne partij, op de andere voor den
tegenstander ee-nig succes luidden.
1'cnvijl nu de strijd in het gebied benoorden den
Weichsel met zoo groote hevigheid wordt voortgezet,
blijkt uit alle berichten van de beido parttfen, dat in den
lïoog, door den Weichsel in Polön gevormd, niets ge
beurt, dat do toestand daar onveranderd is.
De strijd wordt in 3/et oosten voornamelijk gevoerd
op de beide vleugels; in het centrum bepalen de beide
partijen zich tot waarneming, bi het uiterste zuidelijke
doel van hun linie .staan de Russen tegenover de Oosten
rijkers in de Boekowina. De pogingen van de Oosten-
rij ksche troepen om de rivier de Proeth over te steken
en de Russen uit het noordelijke deel van Boekowina
lo verdrijven, zijn. volgens de Russische berichten mis
lukt. En uit Boecharcsl werd nu nog aan de ..Daily
Telegraph" gemeld, dat de Russen <fe Oostenrijkschd
troepen met groote verliezen uit Bojan en Makala ver
dreven, en op Tsjemowitsj aanrukken:; de Oostenrijk-
scho troepen, die met drie regimenten infanterie ver
sterkt werden, werken hard aan de bevestiging van do
werken om Tsjemowitsj.
Van het Westelijk oorlogsveld geen nieuws van eenige
IxMoekenis.
§m BH OP» »-•
De aanval op de Dardanellen zal eerstdaags worden
herhaald. Het bericht komt uit Berlijn en vandaar
uit Kopenhagen, dat er tusschgn Rusland en Enge
land een ernstig geschil is gerezen over Constanlinoped.
Of het waar is?
Verschillende Oorlogsberichten.
ENGELSCH SCHIP GETORPEDEERD.
Uit Londen, 21 Maart. Een Duitsche onderzeeër
heeft het stoomschip „CairnJorr". van Newcastle
naar Genua, Zondagmiddag bij Beachy Head getor
pedeerd.
De eauipage (34 man) is gered.
AMERIKAANSCH SCHIP OPGEBRACHT.
Uit Berljin, 22 Maart. Uit Madrid wordt gemeld,
dat te ibraltar met Amerikaansche stoomschip ..Fin-,
land" werd binnengebracht, dat een lading zink. ko
per. smeerolie en andere contrabande aan boord
bad.
De Amerikaanscbe consul ging met de'maritieme
overheid aan boord, om een onderzoek in te stellen.
DE GEESEL VAN OEN OORLOG.
Volgons gegevens die van Russische zijde worden
openbaar gemaakt, zijn er in Russisch-Polen in de
zen evldtocht 95 steden en groote dorpen in puin
gelegd, terwijl van de 27.000 kleinere dorpen 4500
zijn verwoest; daarvan zijn 1000 geheel platgebrand-
De schade wordt ruwweg op 1200 millioen guldeD
geschat.1
JAPAN EN CHINA.
Uil Berlijn, 22 -Maart. Aan do ..Rjetsj" wordt uit
ïrkoetsk'geseind: Het Japansch-Chineesche conflict
leidt tot een steeds scherper wordende anti-Japan-
scho agitatie in China, die hier en daar een drei
gend barakter aanneemt. De 'apansche kolonisten
vreezen overvallen van de bevolking. De Chineesche
pers en de handelsorganisaties sporen aan tot on-
iniddellijken 'terugkoop der concessies, aan Japan
ners gegeten. De Japanschè regeoring'heeft weder
om aangedrongen -op een spoedige beantwoording
van hare nota.
DE KARLSRUHE.
De kleine Duitsche 'kruiser Karlsruhe, waarvan
ook-de Engelsche admiraliteit nu aanneemt, dat hij
in West-Indië gezonken is,-was een van de aller
nieuwste pantserdekkruisers van de Duitsche vloot.
Hij was op 11 November 1912 van stapel geloopen
en-had een snelheid van 29.3 mijl, zoodat hij moeilijT
te "vangen was.
EEN ZEPPELIN BOVEN PARIJS.
Uit Parijs,-21 Maart. Te-1 uur 20 's morgens wer
den met het oog op do lcomst van den Zeppelin de
door de militaire autoriteiten voorgeschreven maat
regelen genomen. De "-brandweer waarschuwde de
bevolking met trompetsignalen en bijna onmiddel
lijk was het geheele Parijsche gebied in duisternis
gehuld.'
Uit de officiëele rapporten blijkt, -dat do vlieg
tocht naar Parijs een Volslagen mislukking was-en
slechts heeft gediend om te toonen, 'dat de verde
digingsmaatregelen-in de stad in orde zijn.'
Tusschen een -en drie uur hen nachtend nader
den vier Zeppelins Parijs uit de richting Compiègne
over do vallei van 'de Oise. Twee -waren genood
zaakt terug te keeren reeds voor zij de stad had
den bereikt, een te Ecoua en een te Mantes. De
twee overblijvenden werden, nadat zij om "Parijs
h: omgevlogen waren, door Jhet hevige vuur genood
zaakt terug te'keeren. Ï3r werden'voortdurend zoek
lichten gericht op de luohtsohepen. Deze lieten bij
hun terugtocht brandkogels vallen en ontplofbare
bommen op Compiègne, Ribccourt en 'Dreslincourt.
Ook vielen acht bommen in Asnières, waardoor drie
personen gewond ^werden. Te Neuilly werd door
oen bom Ven huis in -brand gestoken in do nabij
heid van het Amerikaanscbe ziekenhuis. Dit kreeg
zulk een schok, dat de chef-geneesheer 'uit zijn
bed geworpen werd.
Te Levallois werd een huis vernield door een
bom 'en werden tw.ee personen -bedoLven onder het
puin, maar later daaronder vandaan gehaald.
De -bommen, die in het district Parijs en Poissy
waren geworpen, hadden weinig uitwerking. Dc be
woners bleven volmaakt kalm.
Niet-officiëele rapporten berichten, dat 'de Zep
pelins het eerst bij maanlicht, waren gezien door
twee reservisten, die op -wacht stonden aan de
8poorweglijn bij Compiègne. Parijs "werd onmiddel
lijk gewaarschuwd en vandaar werd het bericht te
lefonisch verspreid in het versterkte kamp.j
Een luchtschip was slechts klein en manoeu
vreerde op een hoogte van 800 meter, een ander
van zeer groote afmetingen vloog op een hoogte van
150 M. Bij hun aankomst boven Neuilly werden 2
hevige ontploffingen geboord. De bommen verspreid
den een akelige, benauwende lucht. Twee bommen
sprongen te Courbevoie. Zij waren gericht op de
f al'rieken, waar gedurende den nacht gewerkt was,
hetgeen van dc Zeppelins gezien kon worden door
het licht, dat door de glazen daken scheen. Een ge
bouw werd totaal vernield. Tn den grond werd een
gat geslagen zoo groot als een huis. -Van de vijf ar
beiders, die aan bet werk waren, werd 'er een ge
dood.
Volgens latere berichten werd de stad in duister
nis gehuld, zoodra de tijding van de nadering der
Zeppelins werd 'ontvangen, met het gevolg, dat de
Duitscbers in de war werden gebracht. Zij meenden
nl. dat zij hun bommen in het centrum van de stad
wierpen.
-Slechts enkele personen kregen letsel. Een hom
sloeg door een huis van het dak tot den kelder
en wondde twee kinderen; een andere viel op een
gebouw, waarin zich 70 personen bevonden, van wie
niemand gewond werd. Een derde kwam terecht op
oen blok gebouwen, aawr 200 menscben woonden,
sloeg door het dak, maar wondde niemand.
SCHEPEN AANGEHOUDEN.
Uit Londen, 20 Maart. De Engelschen hebben 't
Amerikaansche stoomschip „Maricas", met levens
middelen, dat naar 'bet heette op weg was naar
Gothenhorgen Stockholm, maar welke lading, naar
men vermoedt, voor Duitschland bestemd was, in
beslag genomen.
Een Spaansch schip met ijzererts, dat, naar men
gelooft, voor een Duitsche haven bestemd was, is
eveneens aangehouden.
IIE TWEEDE DUITSCJIE OORLOGSLEENING.
Uit Berlijn, 21 Maart. 'Officiéél. Het resultaat van
dc inschrijvingen op de 'oorlogsleening bedraagt he-
t negen1 miliiard mark.
DUITSCHE RIJKSDAG.
Uit Berlijn, 20 Maart. Heden is de tweede lezing
van de begrooting van -"binnenlandsche zaken voort
gezet.
Ledebour (soo.-dem.) betoogde dat het legerbe
stuur de Fransche gebi^dsdeelen tracht te verduit-
8chen. Vandaar dat Elzas-Lotharingen haakt naar
Fransche heerschappij '(groote onrust; van rechts
wordt geroepen: „Waar-blijft de godsvrede?")
Ledebour vervolgde: Ik onderschrijf alles wat'tot
dusver is gezegd tot -lof van onze dappere troepen
en legeraanvoerders, maar het legerbestuur toont
zich in zijn politieke daden niet op do hoogte Van
zijn tijd. Ik stond verbijsterd, dat voor elk Duitsch
dorp -dat do Russen hebben in brand gestoken, drie
Russische dorpen zullen worden in brand gestoken.
(Uitroep van Liebknecht: „Barbaarechheial" Alge
meen opgewondenheid; verontwaardigde uitroepen
rechts: „Ongehoord! Verraad! Wij dulden niet dat
het-opperste legerbestuur zoo wordt aangevallen!')
Vice-president Dove riep Liebknecht tot de orde.
Ledebour ging voort: Zulk een maatregel treft
niet de-Russen, maar de Polen en Lithauon, op wier
bondgenootschap mij moeten ^rekenen. (Nieuw la
waai; uitroepen: sluiten!)
Vice-president Dove verklaarde dat kritiek'op hot
legerbestuur niet 'kon worden toegelaten.
Ledebour trachtte op denzelfden toon -Verder te
spreken, maar een groot rumoer en lawaai
ontstond. Sommige afgevaardigden sprongen opge
wonden uit hun banken: anderen riepen kalmte!
Uit de banken der sociaaj-democraten werd Le
debour van twee kanten toegeroepen: „Spreek.toch
in opdracht van onze groep!"
Ledebour ging voort: De Duitsche politiek moet
zoo worden gevoerd dat die volken in Duitschland
een hulp en heul voor "hun vrijheid zien! ITat ge
loof ik als sociaal-democraat en Duitsch patriot.
(Groote vroolijkheid en gelach.)
Ik heb dit willen zeggen in het belang van mijn
geliefde Duitsche vaderland -en in het belang van
Europa. (Luide tegenspraak; geroep van: foei; on
rust.) 1
Minister Delbrück verklaarde dat hij het niet in
overeenstemming-achtte met de huidige omstandig
heden om op deze redevoering te antwoorden.
Verschillende sprekers veroordeelden het gespro
kene van Ledebour.
Scheidemann (soc.-dem.) verklaarde namens het
bestuur der groep, dat Ledebour slechts opdracht
had over de kwestie der vreemde talen te spreken
(hoort, hoort!). Wat hij 'bovendien heeft gezegd,
blijft voor zijn eigen rekening en heeft hij alleen
te verantwoorden (luide toejuichingen).
Minister Delbrück zeide: Dit uur zal voor hen,
die het mee hebben beleefd, 'tot de bitterste herin
neringen belmoren (teekenen'van instemming), om
dat do kritiek van Ledebour indruischte tegendo
grondwet (instemming), naar-den vorm beleedigend
en tegen don meest go vierden legeraanvoerder ge
richt was (toejuichingen). De oorlog heeft geleerd,
dat wij, zoowel in stoffelijk als in zedelijk opzicht,
rijker: waren dan-wij meenden (toej.),-dat de liefde
voor het vaderland elk Duitscher, zonder onder
scheid van geloof of partij, eerf heilig bezit is
(luide toej.). Wal ons in vredestijd scheidde, is
thans verdwenen; dat is 'in de vergaderingen der
commissie overtuigend gebleken. Het zal voor 'onze
Ni janden een nieuw bewijs van de 'economische en
moreele onoverwinnelijkheid van het Duitsche volk
zijn (toej. van alle kanten).
EEN REDE VAN S1R EDWARD GREY.
LONDEN, 22 Maart. Grey heeft in een rede over
den oorsprong van den oorlog gezegd:
Honderden millioenen schats zijn in de laatste
maanden uitgegeven, honderdduizenden zijn gesneu
veld en millioenen gewond. Dat alles had voorko
men kunnen worden door een Europeesche conferen
tie, v/aar en wanneer Duitschland die had ge-
wenscliL
In-Juli van het'vorige jaar hebben Frankrijk, Ita
lië en Rusland zich bereid verklaard tot deelneming
aan een conferentie en nadat het voorstel van En
geland daartoe was gedaan, heeft de tsaar van Rus
land nog aan den Duitsohen keizer voorgesteld het
geschil tusschen -Oostenrijk en Servië aan het Hof
van Arbitrage in Den Haag voor te leggen. Duitsch
land heeft echter elk voorstel om-het geschil op die
wijze te beslechten, afgewezen en daarom rust eena
on voor altijd op Duitschland de verantwóórdelijk
heid. Europa'in dezen oorlog te hebben gestort.
Het geschil tusschen Oostenrijk en Servië was
veel gemakkelijker te beslechten dan het twee jaar
geleden was, met goed 'gevolg door den crisis op
den Halkan heen te komen. Duitschland wist uit de
ervaring von de conferentie te Londen die een
einde heeft gemaakt-aan dien crisi?, dat hei op on
zen goeden wil on vredelievendheid kon rekenen. Wit
her-ben op de conferentie'van Londen geen diploma-
tieken triomf gezooht, wij hebben nlet'sreintrii crd.
doch onpartijdig en'eervol naar den vrede geSL ceii,
Wij waren in Juli bereid dat weer te doen.
In de laatste jRren -"hebben wij Duttsohland her
haaldelijk verzekerd dat geen aanval op dat rijk
eenigen steun-van onzen kant zou krijgen. Wij heb
ben Duitschland echter niet kunnen beloven, aan
zijn zijde te staan, hoe'agressief het zich-ook tegen
over zijn naburen mocht gedragen.'
Wij weten nu dat Duitschland ?ich op een 'oorlog
zoodanig had voorbereid, als ■alleen een volk, dat
een oorlog tn den zin heeft doen-kan.
Onder luide toejuichingen zeide Grey verder: Dit
is de vierde maal binnen de heugenis van het le
vende geslacht, -'dat Pruisen Europa in een oorlog
heeft gewikkeld. De vorige waren de oorlog tegen
Denemarken, die tegen 'Oostenrijk in 4866 en die
tegen Frankrijk in 1870. Wij weten uit officiëele be
scheiden dat Duitschland deze oorlogen heeft ontke
tend. Wij zijn thans-vastbesloten dat dit de laatste
maal zal zijn.
Lang voor de oorlog begon, "had ik vervolgde
Grey België beloofd dat wij zijn onzijdigheid niet
zouden schenden, zóólang ze -door de andere mo
gendheden werd ontzien. Indien Duitschland een in
val in België deed, waren wij verplicht ons daar
tegen met alle kracht te verzetten. Indien wij dat
niet dadelijk hadden gedaan -.toen Duitschland de
Belgen aanviel, non-combattanten neerschoot en het
land vernielde op een wijze die in strijd is met
alle repelen van den oorlog en met de wetten der
menschelijkheid. 'zon ons dat tot eeuwige schande
hebben gestrekt. (Toejuichingen.)
Een der voornaamste vredesvoorwaarden moet zijn
herstel van 'België in zijn onafhankelijk nationaal
bestaan Met ongestoord bezit van zijn grondgebied
on voor zoover dat mogelijk is vergoeding voor het
wreede onrocht, België aangedaan
Het. eroote doel. waarvoor de bondgenooten strij
den. is dat de volken van Europa, 'tzij klein of
groot, volkomen vrij zullen zijn hun onafhankelijk
bestaan te leiden," hun eigen regeeringsvorm te kie
zen en voor hun eigen nationale ontwikkeling te
zorgen (toej.)
Wij -hebben sedert het begin van den "oorlog het
Duitsche ideaal door Duitsche hoogleeraren en pu
blicisten hoeren uitleggen. Het houdt in, dat de
Duitschers een superiour volk zijn, en recht-hebben
met alle middelen zich de macht te verzekeren, ter
wijl verzet tegen hen onrechtvaardgi is. De Duit
scbers hebben over -de volken van het vasteland
hun heerschappij'willen vestigen, die geen vrijheid
voor die volken zou inhouden, maar dienstbaarheid
aan Duitschland.-
Ik zeide-Grey zou liever sterven of het vast*
land voorgoed den rug -loekeeren, dan onder zulke
omstandigheden leven (toej)..'
Na den oorlog moeten wji en de andere volken
van Europa vrij zijn. zonder voortdurend bedreigd t%
worden door het gepraat van opperste krijgsheeren,
door'het bliuken van wapenrustingen, het gerammel
van sabels en scheeden en hel. voortdurend aanroepe
van den hernel als medeplichtige 'van Duitschland.
doch veilig in-het recht van onafhankelijke souve-
reiniteitengelijk reuht (toej.)