De Oorlog.
HT. MA \RTENSVLOTRRUG.
Bij iiet ioo&en van het schip met bazaltsteen alüier
fdua «wroii een ongcva* plaats. Door het kantelen
van slee» wuti de arbeider W. Moret zoodanig aan
hei been verwend, dajt opname In het Sl Elizabethgo-
stiel tl te Alkmaar noodzakelijk watt geacht.
MOTORSCH1PPERSVEREENIGING
De Motorstinppersv ween iging De Eendracht, gevestigd
aan den L&ngadijk, hield hare gewone jaarvcraadcring
te B.ock sfe&u. De voojrzXtes*, üe heer H. i. Hout
kool** opende de bljeeokumAt op <le gebruikelijke wijze
en nracfci daana» -arme huljde aan de nagedachtenis
van don overladen secretaris, den heer Ploeg. Op
zijn vooratat werd ettxstexzttrog besloten een brief van
rouwbeklag aan de weduwe te richten. Uit het rappor)
mu den waaniemeaxlea secretaris, den heer A. Kamp
bleek, dat jde vwreenigiqg 6i> leden telt, terwijl de kas me:
een batig saldo van l 28.71 sluit
/Van de orde was eenc bespreking tot verbetering van
het vaarwater. Verschillende grieven werden voor den
dag gebracht Besloten wertf zich tot de betrokken
pokier- en gemeentebesturen om verbetering te wonden.
Hot bestuur deelde medo, dat door den mobillsaiic-
toustand eeae coöperatieve aanbesteding van petroleum
niet kon dooigaan. Ieder moet ztch zelf zien te redden.
Tenslotte werd het bestuur samemgfsleld uit de heea eai
H. J. Houtkooper, voorzitter, Broek op Langendijk.
S. Kamp, secretaris, idem. J. Hoogland, penningmeester,
kiem, P. Kaan, Wielingen, commissaris. N. Hoogschagen,
Schagen, commissaris.
HKERHUGOWAARD.
Do akecedng Hewhugowaairï en omstreken van dan
Bond wn NwL Onderwijzers, heeft besloten, aan alle
gemeentebesturen in haa rressort te adn-sseei-en, om
salarisverhooging. Men overwoog daarbij, dat door zoo
goed als iedereen wordt erkend, dat de salarissen vei
ben oden pul zijn en dat het dus nu, waar alles schro
melijk duur is. het er nog treuriger voor de onderwij
zers uitziet. Voor de ocgéhuwjden is de toestand on
gunstiger, doordien men meer "kostgeld moet betalen.
Men verklaarde zich er tegen, dat bij de Wet den
onderwijzer vrijheid werd gegeven, lichamelijke straf
fen toe te passen, doch men "pleitte tevens voor eeti
veile clementie van autoriteiten, als een onderwijzer,
samnamoo vnu de boefjes", die op zoo goed als
ieidere scnool voorkomen, zich soms eens vergat en een
dergelijk ucorling*' een lichamelijke straf toediende.
Meegedeeld werd, dat de Raad van Zuidschlarwoude toch
aan het verzoek der a&ieding heeft moeten, voldoen om
oen gunstiger balarisregehng voor den gemobiliseerde»,
onderwijzer te treffen, al was het dan ook op aan
drang van God. Staten, bij welk college da afdoeling in
hooger beroep was gegaan. Ook deelde de voor
zitter moe, dal hij met den heer Hartog bij den burge
meester van zlbtLicharwoukie was geweest, die zich ten
i>c«r*;e ^gtiefrf bad getoond over een medededing, als
zou hfl ;do Burgemeester) tot driemaal toe niet op
een schrijven van den heer Hartog had geantwoord.
Deze hield vol en heeft tegenover dm burgermeester
verdedigd, dat hij geen antwoord op zijn schrijven had
ontvangen. De afdeeling kende den heer Hartog te
good als eerlijk man, dan dat zy hier aan boos opzet
zou willen denken.
LANGEDIJK.
Is do handel in (sneezenkool langen tijd s$l geweest,
thans komt er meer levm in. Er werden nu boven
mate hooge prijzen besteed. Wij vernamen, dat er rees
roode kooi is verkocht voor f 40 per snees, dat is on
geveer f 1700 per H.A. Ook Is Üe handel in uien leven
diger gewonden. Er wordt veel opgekocht om ze op te
ho!:kcn. 't Is voor die koopeis te hopen, dat de pnjzen
blijven stijgenI
ZUÏDSIBARWOUDE.
Dc kermis olliier zal toch' doorgaan, otnfdbnkk het
hborschen der diphtcritis. Er zijn op 't oogenblik, zij.
wc goed ingelicht, 17 patiënten.
LANGEDIJK.
even tfe Rembraadtbar binnen, welke zfch tn dezelfdie
straat bevindt.
Met eigenaar en eenige bezoekers knoopte hij
een gesprek aan, en vertrok wen voor half één met een
vijftal andere bezoekers.
Toen zij ©en gedeelte van 3e Hobbemastraat al pratend
hadden op en neer geloopan, wenschten zy te scheiden
pm huiswaarts te man.
Op 't zelfde oogenblik wend de heer Placké door een
viertal agente», die men op een hoek der straal had
zien staan fluisteren, beet gegrepen en overgebracht
naar 't politiebureau Van der Vennestraat.
Men beweerde dat hij dronken was, iets wat volgens
getuigen aan een misverstand moet te wijten, zijn, daar
door zijn zwanen lichaamsbouw de heer Placké een
eemgszins waggelenden gung heeft Protesten van den
kampioenbokser hielpen niet, men verstond hem blijk
baar niet, daar de heer Placké. door een indertijd bij
een boksmntch stukgeslagen kaak, alleronduidelijkst
spreekt
De politie wilde hem "niet loslaten <ai boeg hem op
in *t cachot Vooraf werden zijn portemonnaje. waarin
f 27 on portefeuille met f 350 aan bankpapier hem
a/genomen. Op het verzoek van 'den hoer Placké aan
ded diieastdoenden brigadier cvosi hot bedrag van hel
geki tc constateert» watf volgens hem geen gevolg
Eergisteravond vergojderde de afid-celiiig LaJngedijk van
hbt Witte Kruis ten lokale van den heer D. Slam te
Noordsdiarwoujde. Wegens ongesteldheid van den voor
zitter, Dr. Vogelenz&rag. presideerde de heer dis. O.
J. Staal. Besloten werd lid' té" warden van de verpanigiqg
tegen de Kwakzalverij. Een poging, om het orgaan
dier vereeniging bij meerdere leden te verspreiden, leód
schipbreuk, omdat pe vergadering de onuitvoerbaarheid1
van dezen maatregel begreep. De behandeling van den
Beschrijvingsbrief Jeverde niets bijzonders op: men ging
Rccooixl met jde voorstellen en pracadviezen van he
Hoofdbestuur. Als canjdidaat voor Hoofdbestuurslid zal
worden gesteund de heer Stieler te Westwoud. Tot af-
gc%aardi"deu mar de Als. Verg werden, gekozen die
heeren O. J. StunJ cn J. mi Burck', als plaatsvervangers
Öc heeren Zaal en Hart in de plaats van de heeren
Zoal, Vraegop en Hoestra. werden tot bestuursleden ge
komen de heeren E. J. Houtkooper, !ds. Terlot en W.
Kaan. Als kasiiaztenera werden aangewezen door den
voorzitter de. heeren C. Pu«rlberg en H. Hart Het Huis
houdelijk Regiemem werd in <her voege aangevuld, dat
tie penningmeester niet meer dan f 100 tn iras tong facb-
Öben, cn dat het meerdere bedrag op eön door hel
bestuur te bepalen (^paarbank zal moeten worden ge
plaatst Awi den bcde-magazijirmeester werd een grati
ficatie verleend van f 50. Ampel en breed werd ge
sproken over de mogelijkheid, om lijders aan een be
smettelijke ziekte af te zonderen» vooral nu de diphte-
ritis te Zuids charwourfe weer in zoo n erge mate heers cht.
Voor Öe neringdoenden is een patiënt een ernstijge
schade aan hun zaak. Aangeraden werd daartegen een
sluiten van een verzekering tegen besmettelijke ziekten.
Gewezen werd pok op het feit, dat velen' zoo weinig
Voorzichtigheid in acht nemen, om besmetting te voor
komen. De wenscheLijkheid wepd bepleit, dat het Witte
Kruis meer onder de aandacht van het publiek bracht
de noodzakelijklieid, om zich vooral bij het heersche®
van besmettelijke ziekten, wat meer ia acht te neonen.
Nog werd het bestuur verzocht op de agenda te plaat
sen een regie uimtswij zigmg, om te bepalen, dat aftre
dende bestuursleden terstond herkiesbaar zijn.
EEN MEEVALLERTJE.
Donderdag werden door den ontvanger der registra
tie en domeinen te Zutphen 28 wegens smokkelarij in
beslag genomen paaiden verkocht De opbrengst was
f 9420 ten voordeele van het Riik.
Dal de justitie de paardensmokkelaare niet zachtzinnig
behandelt blijkt uit een bericht uit Almelo
De officier van Justitie bij de rechtbank aldaar eischle
gisteren tegen J. H. Dissel te Denekamp wegens uit
voer van een paard naar Duitschland, zes maanden ge
vangenisstraf met verbeurdverklaring van het uitgevoerde
poaid cai met bevel fat uitlevering of betaling van de
geschatte waarde, zijnde f 300; bij niet-uitlevering of
niet-betaling te vervangen door een maand hechtenis.
HOE DROEVIG!
Op de kermis bij het Stadion te Amsterdam kwamen
In de laatste dagen herhaaldelijk gevallen van zakken
rollerij voor. Thans zijn de vermoedelijke daders door
de politie aanr-jhoudun. Het zijn... een viertal kin
deren van 13, 10. 7 en 5 jaar.
Eeigisieravond tusschen negen, eh tien uur werd tn
het politieposVliuls-Stadion Boor een juffrouw aangifte
gedaan, dat zij uit haar taschje een portemounaie wiste
en dat zij verdenking had op vier kinderen, die daarop
door &:n brigadier werden aangehouden. Een dezer
kinderen, een meisje van tien jaar. wonende in da Ka
naalstraat, hail de vermiste portemounaie bij zich. doch
»5.>dcr geld erin. Zy had met een "dertienjarig buur
meisje, naar zii verhardde, de portemotanaie weggenomen.
Bcvondien had zij nog een koralen beursje, een tweede
portemoimaie en wat snuisterijen bij ach; de andere
kinderen hadden ook chocolade en Snuisterijen in hun
bezit Voor eten inging '«m het palitieposthuis werd evcc
Sater door een agent een zilveren Beursje met onge
veer een gulden aio, gevonden. Dit beursje was ver
moedelijk door een van de kinderen weggegooid Het
werd door een bewoonster van den Heilige»weg als
baar eigendom herkend.
EEN VREEMD GEVAL.
De bokser-worstelaar Henry J. J. Placké is de vorige
woek, volgens de rHarigsche Ct'" het slachtoffer gewor-
dim m een geheimzinnige berooving.
Nrmtigavond half tien wilde hij zich, na aHoop van
zijn bokslessen tn de zaal van dr. Reijs, aan 't Reys.
aan t Westeindc 29 te 's-Gravenhage, naar zijn waning
ei cfe Hobhemastrant begevcaa, ging echter eerst nog
morgen 6 uur werd de arrestant weer
vrijgelaten en ia 't bezit gesteld, van do a/genomen
voorwerpen.
De heer Placké, zijn portemonnaie nakijkend, miste
daaruit nu een bankbiljet van 4 10. Zijn portefeuille
hierop inspecteerende was daaruit al 't bankpapier, 1
biljet van f 200, f van f 100 en 2 van f 25 verdwenen.
Toevallig had ihij na zijn bokslessen nog even zijn
geld nageteld en de portefeuille in den binnenzak van
zyn vest geborgen. Het moest dus nadien verdwenen zyn.
De heer Placké diende oogonblikkelyk zyn beklag in
en verklaarde dat de vermissing ten polifiebureele moet
zijn geschied 1
Een inspecteur van politie maakte procesverbaal op,
terwijl dc beroofde een klacht bij den officier van justitie
heeft ingediend.
HIERLNGER WAARD.
In een gehouden vergadering van de vereenigiDg
„Burgerkring" is besloten den 'eersten Nutsavond te
doen houden in de 2de helft van de maand October.
Tevens is een kleine wijzüging gebracht wat betreft
de regeling der 'entrée's; dit zal echter nader per
advertentie worden bekend gemaakt.
WIER ING ER WAARD.
Vergadering van de Holl. Maatschappij van Land
bouw, afdeeling Wieringerwaard, op Vrijdagavond
17 September, onder leiding van den, heer H. Kos
ter Kz. De secretaris, de heer D. Sleutel, leest de
notulen yoor, welke onveranderd worden goedge -
keurd.1
Een paar 'ingekomen stukken -'worden voor ken
nisgeving aangenomen.
Punt 1 is: behandeling van den beschrijvingsbrief
van de algemeen© vergadering, welke zal-worden ge
houden den 23 September a.s. te Scheveningon. Wat
punt G der agenda 'betreft, nl. 'een voorstel van, het
Hoofdbestuur om art. 15 der Wet en 'art. 11 van
het reglement van orde te wijzigen, welk voorstel
door den heer Jb. Kaan Kz. wordt toegelicht, wordt
don afgevalardigde opgedragen dit te steunen.
Als lid van 'het Hoofdbestuur uit Nd.-Holland in
de plaats van den heer K. de Boer Cz., zal door
onze afdeeling de candidatuur-K. Breebaart worden
gesteund en voor Zuid-Holland, in de plaats van
don heer J. M. Vas Visser, - de heer 'Overwater. Ove
rigens krijgt de afgevaardigde vrij mandaat.
Dan nog wordt door den heer Jb. Kaan Kz. mee
gedeeld, dat op 'da algemeen© vergadering ter spra
ke zal worden gebracht: vee-arbitrage. Dit punt op
verzoek van 't Ned. Landbouw-Oomité, gesteund door
Holl. Noorderkwartier en den Boerenbond naar vo
ren gebracht, verdient 'wel ieders aandacht. Door
den oorlogstoestand is 't verleden jaar niet •mogelijk
geweest, krachtdadig 'te kunnen werken. Als lid
van de provinciale commissie wordt -door den hoer
Jb. Kaan Kz. 't doel uitvoerig toegelicht en de
hoofdtrekken medegedeeld. Algemeen is men dan
ook van gevoelen, dat men eenmaal zoo ver moet
komen, om 'onder arbitrage te koopen en t© ver-
koopen. 1
Dan is aan de orde bespreking -over aanvulling
van bet reglement voor gezamenlijken aankoop van
veevoeder, kunstmest enz. Voorzitter 'Wil dan eerst
de vraag stellen: Is 't nootiag, dat we ons reglement
zoo zullen herzien, dat we als aankoopvereenjging
kunnen optreden? De heer R. Kaan-zegt, dat de aan
koop van 't Centraal Bureau verleden jaar van aan-
genamen aard is geweest; hij heeft wel ontdekt dat
elke afdeeling daar gerust-kan, heengaan. Als bewijs
hoe coulant dit Bureau werkt, wordt nog vermeld,
dat verleden jaar 'nog f 162.000 is terugbetaald aan
de verschillende afnemers. Voorzitter zegt dat de
zelfde opmerking ook reeds door hem gemaakt is,
in do bestuursvergadering. -De heer Jb. Kaan Kz.
brengt buide aan de heeren» door wie dit punt op
dé convocatie is gebracht en is 't ook geheel met
de vorige sprekers eens. Tenslotte wordt besloten,
tot aanvulling van het regiemenk waarbij 'het mo
gelijk zal worden als aankoopvereeniging op te
treden. Als leidraad zal 't Reglement van Waard en
Groet dienen, wat bereids door voorzitter wordt
voorgelezen. Dit-aangevuld reglement zal dan op de
eerstvolgende vergadering worden voorgelegd.
Voorzitter 'zegt, dat dit een belangrijk besluit is
geweest, dat wij hebben genomen en gelooft dat
het niet anders kan zijn dan in 't belang der afdee
ling en waarvanbij dan ook, wat bet vergadering-
bezoek betreft, veel heil verwacht en, nog meerdere
toetreding van nieuwe leden.
Bij dc rondvraag zegt voorzitter, dat hem door
Kring III is gevraagd, 'of onze 'afdeeling ook ad-
haesie zou willen betuigen aan de pogingen die er
worden gedaan om den uitvoer van schapen weer
mogo'ijk te maken.
De beer R. Kaan vindt'er niets'tegen om adhaesie
te betuigen, doch mefeiit dat de zaak belangrijk ge
noeg is, om door 't Hoofdbestuur t© worden aange
pakt. b.v. door een deputatie uit bet Hoofdbestuur
naar den Minister te laten gaan. D© heer Jb. Kaan
vindt, dat wij over den loop dezer zaak moeilijk
kunnen oordeclen. De "Minister staat bepaald voor
een moeilijk feit. De heer Kaan heeft hoop, dat het
reeds vódr de algemeen© vergadering .weer is gere
geld Overeenkomstig deze besprekingen zal de afge
vaardigde op de algemeen© vergadering kunnen zien
hoe te handelen. 1
Hierna sluiting.
ANNA PALLOWNA.
Vrijdag iT'September hield de afdeeling Anna Pau-
lowna van do Holl. Maatschappij van Landbouw een
drukbezochte vergadering in Veerburg. Na opening
door den voorzitter, den heer J. A. Waiboer, die in
het bizonider den heer Kroon verwelkomde, las de
secretaris da notulen, die onder dankzegging werden
goedgekeurd.
Onder do ingekomen stukken was een Schrijven
van do Vakschool voor Kaasmakers'te Hoorn mè.t
verzoek om financiëelen 3teun. Het bestuur stelde
voor, een subsidie -van f 5 te geven, hotwelk alge
meen werd goedgevonden. De heer Raap deelde hier
na mede, dat de Vereeniging van Oud-leerlingen van
den Landbouwcursus het initiatief had genomen voor
de oprichting van een Cursus In Veekennis. 'Na ge
houden correspondentie! met den, Rijks-landbouwleer-
aar was da vereeniging verwezen naar de afdeeling
der 'H. M. v. L., die den cursus moest aanvragen.
Deze had daarvoor Verzocht als leider op te treden
den heer Dr. Bakker, die bereid 'was bevonden. De
cursus moest gegeven worden in overleg met den
Rijkslahdbouwleeraar. De begrooting van onkosten
becb-oeg f 150, waarvan het Rijk f 100 zou kunnen
bijdragen. Toezegging voor subsidie-was gedaan door
genoemde vereeniging, door de fokvereoniging en
voorgesteld werd, ook 'een subsidie "groot f 10 hier
aan te geven door de afdeeling. Dit -laatst© werd
algemeen goedgevonden. De rest det onkosten "moee
ten de deelnemers dragen.
De beschrijvingsbrief voor de algemeen© verga
dering gaf geen aanleiding 'tot debat.
Toen kreeg de beer Kroon het woord, 'om eene
l-espreking te houden over normaalmest. De heer
F Bej-emer van Wageningen 'had jaren lang de
uiterwaarden waargenomen en de aanslibbing daar
van onderzocht en'aan de hand hiervan een samen
stelling van bemosting gevonden, -die overeenkwam
met dit slib. Hij noemde zè normaalmest, en ze
bestond uit minerale, organische, 'fermente, bacte-
rieën, radio-actieve en stikstofbindende stoffen, ter
wijl zo zoodanig was samengesteld, dat de chemische
analyse niets kon leeren omtrent den aard der werk
zame stoffen. Verder was ze reükeloos en trok geeoi
vocht aan, twe© belangrijke eigenschappen. In ver
schillende streken waren proeven genomen, zelfs
door spreker in Indië'bij de beplanting met suiker
riet en de resultaten waren niet onbelangrijk ge
weest. Dez© mest kon op eiken grond gebruikt wor
den en voor elk produkt. Daar veler ondervinding
en ook die van spreker geleerd had, dat de toepas
sing van kunstmeststoffen soms wat te wenschen
overlaat en wel eens'tegenspoed bezorgt, werd aan
geraden, met den normaalmest een proef te nemen.
Men kon in 't klein beginnen. De uitkomst zou dan
vanzelf den weg wijzen. In Indie maakte de slib
uit de rivieren over het land gevloeid, dit laatste
weder normaal. Spreker wilde niet beweren, dat al
les, wat Bezemer in zijn brochure had neergelegd,
steekhoudend zou zijn, maar daar het tegenwoordige
systeem van 'bemesting niet meer geheel voldeed,
en gevoeld werd, dat er -iets bij behoorde, was de
normaalmest aan te bevelen. Op elk gebied waren
in den loop der tijden verbeteringen aangebracht,
waarom dan ook nief bij de bemesting? Hij npein-
de de uitvinding van Bezemer ingrijpend en mocht
de praktijk ze geheel waar maken, dan was ze
geniaal, gebaseerd als ze was op-de humus van de»
grond.. Er waren nog te weinig proeven genomen,
om nu reeds in alle opzichten met zekerheid te
kunnen spreken. De samenstelling werd om begrij
pelijke redenen door Bezemer geheim gehouden,
maar de mest gaf aan den grond weer, wat daarhil
werd gehaald door de planten, wijl ze'ook die stof
fen bevatte, waarover bij de gewone bemesting in
den regel gezwegen werd, als bacterieën, organische,
minerale en radio-actieve stoffen. Deze laatste be-
9tanddeelen,'vormden bet geheim van den mest. Hij
was natuurlijk geen drijvend middel, anders zou hi.'
geen natuurlijke bemesting zijn. Ook bemerkte bi„
de ontgiiting van den bodem. De prijs was f 3 per
100 kilo. Men klaagde over het niet meer kunnen
verbouwen van kool, wortelen, -'Lieten eqz., ook al
gaf men do tegenwoordig gebruikte kunstmeststof
fen in voldoende mate. Dit'wees op moeheid in den
grond en waarom zou dez© 'niet ontstaan kunnen
zijn door gebrek aan die 6toffen, welke de normaal
mest bevatte? Spreker 'vroeg voor dezen mest. een
bescheiden plaatsje naast den kunstmest.-
Bij het debat werd gevraagd, of de mest 1 jaar
werkte. Dit was 'niet bet geval: hij werkte door.
De heer Komen vroeg, -'waarom de 'samenstelling
niet in procenten werd gegeven. Wist men die-niet,
dan zou niemand 'ze koopen. Spreker zeide, dat de
mest niet op een bizondere werking 'gericht was:
hij gaf aan eiken grond wat deze noodig-had. Hierin
lag de reden. Den heer H. Visser van Schagen speet
het, dat de heer Kroon de grondslagen niet in, den
brpede had uiteengezet. De •'©enige garantie was het
woord van Bezemer. Deze had moeten bewijzen, op
grond van proeVen, "die geen© aanleiding kon'den ge
ven tot andere conclusies, dat zijn beweringen waar
heid waren. Zoo was bet ook gegaan, bij de Jinvoe-
ring van kunstmest. Uit de proeven, door spreker
opgenoemd, konden geen conclusies 'getrokken wor
den. Spreker beantwoordde den beer Visser, maar
bleef aandringen op het 'nemen, van proeven in bet
klein. De kosten waren gering en de 'praktijk zoto
de leermeesteres zijn. De heer A. de Graaf deed
toezegging, een volgend jaar een proef te npmen-
met 30 baaltjes, die bij dan-zou uitstrooien op van
kunstmest voorzien lan,d in, plaats van de modder uit
de sloot. Hij meende, dat hij dan dezelfde goede
resultaten zou moeten-krijgen. Op verzoek van spr.
zou dez© bij niet slagen de kosten dragen.
Wegens bet late uur bleef het verslag van het
tarweproefveld achterwege.
Bij de rondvraag deelde -de heer 'Raap mede, dat
in den Helder een Krabbenfabriek was, doch 'dat
deze veel meer krabben kon krijgen, dan op het
oogenblik konden verwerkt-worden, öm de visschers
te hulp te komen, werden balen levende, krabben
aangeboden yoor f 1.60 de 60 Kilo. Verder zeide de
heer Raap, dat do heer H. Visser van Schagen de
te korten oogst van tarwe in den Polder toeschreef
aan het geringe gebruik van stikstof. Proeven zou
den in die rcihting genomen kunnen worden, maar
om de vraag gedeeltelijk op te 'lossen, achtte spr.
bet gewenscht, dat de landbouwers een opgave de
den van bemesting, voorvrucht en opbrehgsten over
de laatste 5 of 6 jaren. Eeh vragenlijst zou 'in deze
de zaak kunnen vergemakkelijken. Dit vondalge
meens instemming. Hierna sloot d© voorzitter, onder
dankzegging aan den beer Kroon voor diens bespre
king de vergadering.
NIEUWE NIEDORP.
Onze, vroegere plaatsgenoot, de heer G. Wit Sz.,
is overgeplaatst bij de luchtvaartafdeeling te Soes-
terberg.
EEN VERONTSCHULDIGING.
Naar wij vernamen, heeft de Duitsche regeering
aan de Nederlandsche har© verontschuldiging aange
boden wegens bet op 2 Augustus onopzettelijk ^lie
gen van een Duitscb vliegtuig boven de Nederland
sche territoriale wateren tusschen de westpunt van
Walcheren en de-'kust van Zeeuwsch-VIaanderen. 't
Nevelachtige weder is oorzaak geweest, dat de be
stuurder van het vliegtuig niet heeft bemerkt, dat
hij boven de Nederlandsche territoriale wateren
vloog.
MOTOR ONTPLOFT.
Gistermorgen heeft aan boord 'van de motorboot
„Luik I", liggende in de Leuvenhaven te'Rotterdam,
een ontploffing'plaats gehad van samengeperst kool
zuur bij het aansteken van-den motor. De machinist,
die zich in de machinekamer bevond, bekwam door
de uitslaande ylam ernstig© "brandwonden. Hij snel
de naar bet dék ©n sprong in bet water. "Nadat hij
met een roeiboot was gered, werd hem in-het nabij-
zijnde badhuis de eerste hulp verleend. De stoker,
die zich op het dek bevond, bekwam brandwonden
aan het gelaat en linkerhand. Beiden sijn naar het
ziekenhuis vervoerd, waar de machinist is opgeno
men en de stoker werd verbonden.
DOODGEVALLEN.
De milicien Meerens uit Harderwijk is gister
nacht uit de eerste verdieping van het kwartier' aan
de Prinses Sophiestraat te Tilburg gevallen, waar
door hij een schedelbreuk bekwam. Hij was onmid
dellijk dood.
VROUWENKIESRECHT.
A.s. Woensdag namiddag te 2 uur, zal'de minisier
van Binnenlandscbe Zaken een deputatie van de
Vereeniging voor Vrouwenkiesrecht ontvangen, 'die
hem het Volkspetitionnement voor grondwettelijke
gelijkstelling van man en vrouw-komt aanbieden.
Na al'loop van deze audiëntie wordt er in Den
Haag een openbare vergadering -gehouden, waarin
zullen spreken mevrouw Van BalenKlaus, oud-
presidente der Vereeniging -'voor Vrouwenkiesrecht,
en mr. H. P. Marchand, lid der Tweede Kamer.
VERMOEDELIJKE VERGIFTIGING.
Ook in Den Haag, in den omtrek der 's-Groven-
zandelaan. heeft zich een geval voorgedaan van ver
moedelijke vergiftiging, tengevolge van het eten van
hamspek. Zondag hadden -benige personen, in ver
schillende familiën, daarvan gebruikt en 's avonds
deden zich de verschijnselen voor. Gezinsleden, die
er niet of zoo goed als niet van hadden gegeten,
bleven vrij. Men klaagde over loomheid in de bee-
non, enz., en dez©'werd gevolgd door hooge koort
sen. Er werd geneeskundige hulp ingeroepen. Sterf
gevallen hebben er niet plaats gehad, maar de pa
tiënten moeten nog steeds'onder behandeling blijven
en sommigen hun bed nog niet verlaten. Er waren
ongeveer 20 zieken.
Een der patiënten'is genie-soldaat te Utrecht, die
bij zijn ouders op bezoek - was, zich Zondagmiddag
na het gebruik van het hamspek ook niet lekker
gewielde en maar tijdig naar zijn garnizoen vertrok.
Ook hij werd daar ernstig ziek, maar is thans naar
men hoopt, buiten gevaar.
De politie stelt een onderzoek in. Avondp.
WINTERDIENST.
Wij vernemen dat de winterdienst der Nederland
sche Spoor- en Tramwegen waarschijnlijk op 18
October a.s. in working-zal treden.
Het belangrijkste bericht van -Let Oostelijk oor-
logstooneel is de inname van de stad Vinsk, liggend
aan den spoorweg van Bre9t naar het Oosten. De
Duitschers hebben dit succes-weer behaald en heb
ben dus de Duitsche legers vasten voet gekregen
tusschen de Njemen en de Prippet. We hebben even
eens gelezen, dat de Duitschers in; het Noorden van
dit gebied de lijn van Minsk naar-Moskou zijn over
getrokken. We zien hier dus, dat de Duitschers m
het centrum de vervolging der Russen in do rich
ting van Moskou voortzetten.-
Maar we zien tevens, dat de Russen aan de beide
vleugels nog steeds hardnekkig weerstand bieden,
zoowel in de richting WilnaRiga als in Oost-Ga-
licië. Maar in het Noorden is de positie der Russen
niet beter geworden. De Duitschers toch zijn ten
Noordoosten van Wilna over de rivier de Wilija
gekomen en nu dreigt Wilna te worden afgesneden
en dan is de linie Wilna-Dunaburg-Riga voor de Ru*
sen verloren. Dunaburg wordt reeds door de Duit
schers bedreigd. Er wordt in de 'merenstreek daar
ai gevochten en aan den spoorweg naar Polosk is de
Duitsche artillerie reeds opgetreden.
Hoe de toestand in, Oost-Galicië precies is, valt
moeilijk te zeggen. De Russen hebben aan de Oos
tenrijkers groote verliezen, toegebracht, maar de
Oostenrijkers hebben zich weten staande te houden
en nu naderen uit het Noorden hulptroepen die de
Russen in de flank zullen vallen. En het zijn de
Russische berichten zelf die vertellen, dat het niet
gelukt is deze troepen tegen te houden. Wel is er
hardnekkig gevochten-en behaalden de Russen eerst
voordeelen, maar uit alles spreekt de tijding, dat de
Duitschers, al is het langzaam, toch vorderen en de
positie der Russen in Oost-Galiclë gevaarlijker
wordt. 1
Wat of de Duitschers in 'het Oosten toch willen?
is nog niet duidelijk. Zullen de Russen nog verder
dan Duna Rusland introkken? Wo zien de Rus
sen ook thans hun, posities opgeven en langzaam te
rugtrekken en het is een feit, dat deze terugtocht
zeor kalm in zijn werk gaat en er voor het Duit
sche legei van ©enigen buit geen sprake is.
"Van een vernietigen 'der Russische legers komt
niets en zal het Duitsche legerbestuur nu steeds ver- -
der gaan? We achten het niet uitgesloten dat er
aanstonds een stilstand 'koant en 'dat het de Duit
schers er alleen om to doen is, een'voordeelige linie
te bereiken voor hun defensief. En als dat zoo is.
dan, zegt Lord Kitchener, is dezie Duitsche veldtocht
oen mislukking, omdat het doel: vernietiging van do
Russische strijdkrachten niet is bereikt. Zonder nu
dezo meening geheel' tot de onze te maken, gelooven
we toch wel ook, dat de Duitsche logerautoriteiten
een ander rosulta&t hadden gehoopt en ook ver
wacht
r 'l 1.
Van groote beteekenis lijkt ons 'het berioht, dat
thans uit Londen komt, en dat spreekt van ©en-ka
binetscrisis over de invoering- van dienstplicht. Het
is al langen tijd dat er in Engeland oen stroom be
staat, dio voor invoering van dienstplicht is 'en te
vens «en andere die vooral uit gemoedsbezwaren
daar kortweg tegen is. Nu is -in den laatsten tijd
door de voorstanders van dienstplicht een krachtige
actie hiervoor begonnen en het was vooral minister
I loyd Gcorge die zich hier warmJvoor maakte. Ver
schillende 'ministers als Lord Curzon, Lord Lans-
downe, Lloyd Gcorge, Winsten Churohill, Bonar Law
Wallher Long, Austen Chamberlain, Lord Selborn©
en Sir Edward Carson schijnen de zaak nu op haren
en snaren te willen zetten. Kunnen, zij bun meening,
er in het ministerie niet doorhalen, dan zullen zij.
zoo heet het, hun portefeuilles beschikbaar stellen
en zoo mogelijk op een algemeen© verkiezing, onder
de »eub van algo'meonen dienstplicht aansturen.
We gelooven niet''te veel te zeggen, met te be
weren dat, als het zoover komt, 'Engeland de prooi
wordt van binnen'andsche onlusten, als men let'op
wat in het Parlement over de-ze zaak is gezegd door
don vukboudleider Thomas. Deze ontwikkelde in het
Parlement de inzichten der spoorwegarbeiders, -en
verklaarde dat op den dag dat een enkele spoor
wegbeambte door de regeering tot 'dienstplicht zou
worden geprest, alle treinen zullen stilstaan. H©t
was te begrijpen, dat deze redeneering een uitwer
king hae als een ontploffing van 'een granaat. Of
de zaak dezen Loogen loop zal krijgen? We hopen
het niet voor Engeland, dat in dagen als thans, niet
aan de wereld een. beeld moet bieden van twee -
dracht en twi9t.
Gemengd Nissavm
BIJ ONZE NABUREN,
Een der correspondenten van 'bet Hdbld. aan de
Oostgrens schrijft:
liet herleven der petroleum-industrie in Galicië
na de bevrijding des lands van de Russische bezet
ting, Leeft in de kringen «ter petroleUm-verbruikers
in Duitscbland over "t algemeen de meëning doen
vestigen, dat de petroleumverzorgïng in den aan
staanden winter zonder 'groote moeilijkheden zou
kunnen geschieden. Dit laatste blijkt echter, volgens
Duitsche bladen, geenszins het geval- te zijn. Galicië
en Roemenië voorzien zelfs in normale tijden slechts
voor een vijfde gedeelte in de behoeften aan petro
leum in Duitschland. Voor viervijfde gedeelte komt
zo uit Amerika. Die invoer heeft thans geheel- op
gehouden, zoodat "er groot gebrek aan petroleum
zal blijven bestaan. Er zijn dan ook reeds maatre
gelen genomen, om voor den aanstaanden winter het
tekort aan petroleum op andere wijze aan te vullen.
Een speciaal comité heeft in opdracht allerwego,
zoover noodig, een gebruik van 6piritusgloeilicht
mogelijk te maken. In de eerst© plapts zullen daar
toe degelijke branders verschaft worden, die dienst
kunnen doen op de thans in gebruik zijnde petro
leumlampen. En daar algemeen -een ruime aardap
peloogst verwacht wordt, behoeft er in den aan
staanden winter geen gebrek 'te zijn aan brandspi
ritus. Do gemeentebesturen, die tot nog 'toe petro-
loum gebruikten, voor de straatverlichting en voor
de verlichting van openbare -gebouwen, zullen alge
meen van dit gloeilicht gebruik moeten maken, om
den daardoor vrijkomenden voorraad petroleum to
kunnen overdoen aan die industriëele onderne'mingen
en aan huisarbeiders, die bij hun werk op een pe
troleumverlichting beslist zijn aangewezen. En tal
van gemeenten moeten, een niet onbelangrijke® voor-
rand Lebben ingeslagen. Van de door het comité
vastgestelde maximumprijzen voor petroleum zal
ook voor de wintermaanden niet -worden afgewe
ken. Uitzonderingen worden niet meer toegelaten.
DE ÜS AI.S TREKDIER.
De oorlog brengt ook den vroeger zoo gewaar-
deerden trekos, yiie in de laatste 25 èi 30 Jaren tot
een soort asscbepoetster was verlaagd, weder in
eere. Vandaar dat hij tegenwoordig wéér wordt
