De Oorlog.
denvijs ln Weslfrieelund, ia benoemd de heer J. 8.
O. M ettert te 's-Gravenbage.
kolhorn.
De plaatselijke groep van den Nederl. Anti-oor
logsraad alhier, ruim f00 medestanders tellende en
waarbij 3 plaatselijke verenigingen bi? zijn aan
gesloten, zal nog ln dezie maand, in het lokaal van
(ten heer Rempt, een propagandavorgaderimg hou
den. Noodzakelijk l'lijken dusdanige vergaderingen
want niettegenstaande de Anti-Oorlogsraad in het
ai'geloopen zomerseizoen belangrijke resultaten ver
kreeg, uiteengezet in de Augustus-brochure „Een
jaar oor leg", gaf zioh hier geen enkele medestan
der meer op.
ST. MAARTEN.
Donderdagavond vergaderde de vereeniging Straat
verlichting alhier in bet café Rust'en Lust. Aanwe
zig met bestuur 10 perBqnen. Bij de opening spreekt,
voorzitter zijn leedwezen er over -uit, dat do heer
W. W., Sohermerhorn als 'penningmeester heeft be
dankt wegens zijn gezondheidstoestand. Voorz. brengt
een hartelijk woord v.m 'dank aan don afgetreden
penningmeester. Voorzitter deelt mede, dat do heer
C. R*hrijver als lampenist is aangeste'd.
De heer J. v, d. Ham, wel kei gedurende deze ver
gadering als penningmeester fungeerde, deed roko-
ning en verantwoording der financiën, welke beschei
don werden nagezien door de heeren J. Schermerhorn
D. A. Blom en P. Koning-en goedgekeurd met een
ontvangst groot f 206.68 uitgaaf f 215.55. nadee-
lig saldo 1 8.01%, waarbij nog kwam f 32.50 vooi
geleverde lantaarns, alzoo een tekort van f 51.41%.
De voorzitter deelde mede, dat Jde vereeniging hog
f 170 rcntelooze schuld had en in het geheel f 210
had uitgeloot en tevens, dat-voor dit jaar geen uit
loting kon plaats vinden. Door penningmeester werd
een overzicht van de vereeniging uitgebracht» waar
uit bleek, dat deze was opgericht 'met 78 leden,
welke te /amen ccntribuëerden 1 134.08 en thans nog
01 leden telt, welke te zajnen f 111.49 bijdragen.
Als lid van het bestuur wordt 'tn de plaats van
den afgetreden penningmeester gekozen de heer D.
a. Blom. Er zullen pogingen worden aangewend om
nieuwe leden te werven. Tenslotte sprak -de secre
taris eveneens nog een woord van dank tot den af
getreden penningmeester.
SCHAGERBRUU.
Vrijdagavond werd alhier vanwege de afdeeling
Behagen van do Verenging voor Vrouwenkiesrecht
een openbare vergadering gehouden. De opkomst was
bevredigend. Als spreeksters traden op Mevr. Mul
der-van do Graaf en Mevr. 'Mart. Kramers. Mevr.
Viam van don Heldor hield) een voordracht, getiteld
„Wat Marijtje d'r van docht".
Tijdens do vergadering werd alhier een afdeeling
opgericht met aanvankelijk 24 leden.
Plaatselijk Nieuws.
NAAR SCHAGEN.
De heer Zagerman, kommies aan het kantoor der
directe belastingen, invoerrechten en accijnzen te
Sittard, wordt als zoodanig overgeplaatst naar het
kantoor alhier.
LANDSTORM.
Op 1 October 1915 zijn in deze gemeente voor den
landstorm ingeschreven, jaarklasse 1912:
Petrus Baars, Jaoobus-Marimis van den Berg, Le-
vie Cohen, Johannes Dionjsius Huiberts, Gornelis
Keijzer, Lambertus Kossen, Jan Abraham Mooij,
Thomas Ruijter, Arend 'Sehoorl, Pieter Slotema^
ker, Simon-Stam.
ONGELUK.
in do zeer vroege morgenuren van Vrijdag waren
beambten van de Holl. 'Spoorwegmaatschappij even
voorbij ons station bezig met het) lossen van spoor
rails. Bij dit werk had een ploegbaas, te Helder
woonachtig, het ongeluk zijn been 'te breken. Dr.
Melohior verleende do eerste geneeskundige Tiulp,
waarna de patiënt naar Helder werd vervoerd.
STAATSPENSIONNEERING.
Donderdagavond hield de afdeeling van den Bond
voor Staatspensionneering een algemeene vergade
ring. Het bezoek was weer allertreurigst: behalve
het Destuur 2 leden. Hoe bedroevend.
De heer G. Metselaar opende met een gepast
woord do bijeenkomst en las daarna de notulen, die
werden goedgekeurd.
Van de afdeeling Helder was de vraag ingekomen,
om mee te willen helpen, dat eenige voorstellen be
treffende het federatiereglement 'op den beschrij
vingsbrief van de fedcratlevergadering geplaatst wer
den. Er waren behalve Helder nog 2 afdeelingen
noodig om dit te kunnen bereiken.
Ofschoon de vergadering voor de door Helder in
te dienen voorstellen niet veel -voelde, meende men
toch Kelder 'tërwille te moeten zijn om ze op de
agenda geplaatst te krijgen.
De heer D. 'Leguit bracht vervolgens een juist
verslag uit van de laatste federatievergariering, ter
wijl de heer G. Metselaar eon goed overzicht gaf
van de laatste Bondsvergadering.
Candidaat 'voor het federatiebestuur werden ge
steld de aftredende'leden, de heeren Sinnïnghe Dam-
sté en Romar, voor do derde plaats vacature-Droog
(door bedanken) kreeg de afgevaardigde vrij man
daat.
Als voorstel op dc federatievengadering zou de
afdeeling indienen het verzoek om in den aanstaan
den zomer een groote meeting te houden. Men achtte
dat algemeen een uitstekend propagandamiddel. Het
bestuur kreeg in deze vrij mandaat, met de op
wekking ais de federatie heit voorstel goedkeurde, in
de uitvoering vooral niet karig te fijn.
Tot. afgevaardigde haar de federatievergadering
werd benoemd de heer Kesteloo, tot plaatsvervan
ger de heer Jb. de Vries.
De winterpropaganda werd aan bet bestuur over
gelaten.
RIJKSLANDBOUWVMNTERSCHOOL TE SCHA
GEN.
Bij het toelatingsexamen voor de 'eerste klasse
slaagden: K. Bakker, 'Landsmeer; G. Bei it, Hoog
woud; P. de Boer, 'Opperdoes; T. de Boer, Beha
gen; H. Bossert, Alkmaar; G. Doekes, Haarlem; C.
Geerljgs, Anna Paulowna; D. JJ. Jimmink, Wierin-
ger^yaard; D. Kaan, Anna Paulowna; 'W. Kaa-n te
Aüna Paulowna; A. J. Keijser, Texel; S. Keijser,
Texel; P. Koster, Avenhotn; K. Roos, -'St. Maarten;
K. Schenk, Groote IJpolder; Jb. Schuurman, Twisk;
G. Stammes, Behagen; A.-H. Stoel, Haarlemmermeer;
J. Yeerdig, Wieringen; J. Wartonhorst, 'Dirkshorn;
L. van Wijk, Haarlemmermeer;
en als leerling van de lessen in -zuivelbereiding:
J. Kaper te Kolhorn; P. Klare te'Kolhorn.
Predikbeurten.
ZONDAG 8 OCTOBER.
NEDERLANDSCil HERVORMDE GEMEENTE fcli
Huisduinon. Geen dienst.
Julianadorp, nam. 2 uur, Ds. Van Griethuijsen.
Bint Maarten, voorm. 9.30 uur, Ds. Tinholt.
Oudesluis, nam. 1.30 uur, Ds. Groeneveld. Doop.
Collantsoog, vooym. 10-uur, Ds. Van Griethuijsen.
Hippolytushoef, voorm. 10 uur, Ds. Witkop.
Westerland. Geen "dienst.
Oosterland. Geen dienst.
Den Oever, nam. 2 uur, Ds. Witkop. Doop.
Kerkebuurt, voorm. 10 uur, Ds. Damsté.
WOENSDAG 6 OCTOBER.
Kolhorn, 's av. 7 uur, Ds. Theesing. Onderworp:
„Uw Koninkrijk kome."
Burgerlijke Stand.
GEMEENTE Z1JPE.
Ingeschreven van 29 Sopt.1 October 1915.
Geboren: Théodora Gatherina, dochter van Theo-
dorus Ant^nius Bakx en Teola Pennekamp.
Ondertrouwd: Jan Keuris,, oud 25 jaren, 1 rooure-
- i nonje te Anna Paulowna en Dieuweitje
Muntjewerf, oud 21 Jaren, wonende te Zijpe.
Overleden: Willem, zoon van Arie Wezel en Cor-
nelia Wagemaker.
gemeente wieringen.
Geboren: Gornelis, zoon van 1. de Wit Alfoz. en
M. Keesman. Meijert, 'z»on van G. Smid en M.
Tijgen. Geertje, 'dochter van S. Snooij -en Tr. Bak-
ker. Anna, dochter van J. 'Rotgans Johz. en N.
Koern.
Ondertrouwd: J. Metselaar Nz. en M. E. Mulder.
Overleden; Maartje Dekker, oud 70 jaren, 'echt-
genocte van C. Kuut.
gemeente warmenhuizen.
Geboren: Gornelia .Johanna, dochter'van Hendrik
Vlugt en Maria Joharuua Post. Klaas, zoon van Reij-
er Mink en Neeltje Pronk. Jan, 'zoon van Gornelis
Barsingerhorn en Geertje Wiedijk. Johannes Maria,
zoon van Mattheua Pronk *'en Guurtruida Gatharina
Groot. Jetske, dochter van Jeite JAbbring en Eil-
derdina Hazekamp.
Ondertrouwd en Getrouwd: Geene.-
Overleden: Antje Overtoom, 76 'jaar, ongehuwd.
Gatharina Geertruida Bleeker, '7 maanden, dochter
van Jaeob Bleeker on Grietje Gr^e»
gemeente hoogwoud.
Ingeschreven van 1530 September.
Geboren: Ide, dochter van Pieter Roodt en Maria
Bakkum. Elisabeth, dochter van Pieter Helder en
Grietje Leegwater.
Ondertrouwd: Dirk Dol,'landbouwer, oud 35 jaar,
te Wervershoof en Grietje Groet, zonder beroop,
oud 27 jaar, alhier.
gemeente winkel.
Ingeschreven van 130 'September.
Geboren: Marie, dochter van, Jan Koeten en Maar
tje Bos. Neeltje, doohter van Pieter -Wijdencs en
Meartje Coevert. Neeltje, dochter van Klaas Lan-
gedijk en Antje de Vries. Adriaan, zoon van Gerrit
Butler en Aaltje Over. Dina, dochter van Gerardus
Mandeinaker en Elisabeth Hoeré.
Overleden: Jacob Schollee, oud 67 jaren, echtge
noot van Dieuwertje Vink. Johanna Grietje Kossen,
oud 3 maanden, dochter-van Jan Kossen en Trijntje
Ar laantje van der Klooster.
Gehuwd: Geen.
gemeente barsingerhorn.
Ingeschreven van.130 September.-1
Geboren: Jacob, zoon van Gerrit Singer en Grietje
Kollenberg. Anne, zoon van Klaas van Dompselaar
en Antje Bood.
Ondertrouwd: Geene.
Getrouwd: Gornelis Kalf en Pictertje Maats.
Overleden: Pieter Ploeger, oud Cl jaren, weduw
naar van Aaltje Kornmen.
gemeente anna paulowna.
Ondertrouwd: Jesephus'Kinkhouwers, 36 jaar, te
Alkmaar en Trijntje Speets, 33 jaar, alhier. Jan
Meurs, 22 jaar, to Wieringerwaard Jen Wobbigje
Holties, 21 jaren, alhier. Jan Dekker,'26 jaar, te Hel
der en Trijntje Smit, 22 jaar, alhier.
Getrouwd: Maarten Broers 'en Pietertje Kossen.
Als we zeggen, dat er op het Westelijk front
steeds nog met alle felheid wordt gevo'chten, zullen
onze lezers dat zonder meer wel willen aannemen.
Maar het heeft de laatste dagon nog niet veel ver
andering gebracht die verbitterde strijd, die duizen
den en nog eens duizenden be-t 'Iev«~ jcost. We we
ten al reeds dat de eerste linie do; Duitschers in
Champagne geheel in elkaar is gei ffeld en dat zij
geen kans hebben gezien in regelmaat hun lijf en
goed te bergen, blijkt wel hieruit, dat de door de
Franschen genomen kanonnen reeds het respecta
bele cijfer 121 bedraagt. En de spoorweg Bazancourt
Challeringe, die vlak achter het Duitsche front
loopt en voor hen veel waarde heeft, wordt dan ook
ernstig bedreigd. Do 'Franschen hebben ook het
bericht gezonden, dat zij ook door de tweede linie
der Duitschers zijn heengedrongen, maar niet over
al dit voordeel hebben weten''vast te houden. Maar
ton Oosten van de hoeve Navarin, liggen'de aan bo-
vengcncemden spoorweg en nog eenige punten, heb
ben zij weten te behouden. -'Ook de hoogte 191, die
in Duitsche handen was en vooruitstak in de Fran-
sche linie, is volgens Duitsche berichten voor de
Duitschers verloren gegaan.
Minder voordeelig voor de Franschen lijkt ons
hun bericht dat de Duitschers weer voet hebben ge-
.kregen in de 'versterking der nederlaag,dus o. i.
in door de Franschen reeds bezet terrein. Dit wijst
er op, 'dat de Duitschers reserves in hot veld
hebben kunnen brengen. Door de Duitschers is
thans qrkend de terreinwinst der Franschen bij Sou-
ohez en Artois.
In bet kort saamgevat, blijkt wel, dat de Fran
schen en Engelschen hun 'winst hebben, weten te
behouden, al is hier en daar een gedeelte ervan
afgebrokkeld. -Verdere voortgang van beteekenis is
door ben niet gemaakt kunnen worden.
We moeten nog even melding maken van een ar-
tilleriegevceht in België tegeif de Duitsche kuslbat-
terijen, wat door de Britsche vloot ondersteund werd
ln het Oosten nog steeds een weinig veranderend
beeld. De Russen leveren-volgens hun communiqué's
plaatselijke gevechten met voor hen gunsligen uit
slag. De Duitsche berichten, evenals die uit Wee-
nen vertellen zeer'weinig, alleen hier en'daar eeni-
gen vooruitgang.
Engelsche militaire schrijvers zijn over den toe
stand in Rusland al zeer rooskleurig gestemd. Zij
uiten de meening dat de groote"voorwaartsche be
weging der Duitschers 'tot staan is gebracht en dat
de vijand bij den spoorweg Dunaburg-Wilna wordt
teruggedreven.
Dc Russen hebben hun front ten Zuiden van Du-
nabnrg recht gemaakt tot het-Westen van Wileika
en, in het algemeen gesproken, is het vijandelijke
offensief van Riga tot Pinsk tot staan gebracht.
Men wijst er voorts met voldoening op dat de vijand
ofschoon hij groote versterkingen 'heeft gekregen,
blijkbaar niet in staat is om zijn succes, bestaande
in de herovering van Luck (Loetsk) -door te zetten.
De Russische generale staf wenscht zich, hoewel
hij veel gegevens 'bezit, die er op wijzen, dat de
situatie dor Russische troepen gunstig-is, van mede-
deelingen te onthovien, Op het oogenblik acht de
staf het enkel geschikt mede te dealen, dat tenpge^
volge van een reeks gevechten, die op succesvolle
wijzo geëindigd zijn, de situatie aan het front on
zer legers en de toestand onzer troelpen gunstig ge
noemd kunnen worden. -1
Bij de'Duitschers heet een ontmoediging-te, con
stateer en. Deze ontmoediging blijkt o.a. uit 'do vele
gevallen, waarin licht 'gewonde soldaten door de
Duitschers op het slagveld achtergelaten worden,
uit het in den steek laten van -wagens op den terug
tocht, het wegwerpen van wapenen en munitie en
de zenuwachtigheid, die de Duitschers bij het schie
ten aan. den dag leggen.
Of deze berichten maar zonder meer geslikt -kun
nen worden, geloovon we niet direct. Een 'feit, dat
op dit oogeiiblik vaststaat is, dat de' Russen eiken
voet mot groote kracht verdedigen en -de Duit -
schers met groote bedachtzaamheid en in'kalm tem
po voorwaarts rukken.J
Op den Balkan nog geen -beslissing, ofschoon de
lucht daar zeer dreigend is. De Bulgaarschö
regcering weifelt nog 'steeds, maar zij heeft nu de
boodschap ontvangen, dat als Bulgarije Servië aan
valt, dit land dóór de vier verbonden mogendheden
zal warden geholpen. Het 'is een feit, dat Duitsche
officieren in Bulgarije zijn ac-ngekon en met het
plan deeb te nemen aan de leiding van het Bulgaar-
sche leger. De Engelsche minister Grev ze tl daar-
ovö.
Dit is volkomen hetzelfde als indertijd in Turkije
geschiedde, waar Duitsche officieren. Turkije dwon
gen tot een volkomen, oouitgelokten aanval op Rus
land in 1914. Daar de geallieerden besloten hebben
mogendheden, die door dergelijke praktijkon worden
bedreigd, te steunen, wordt dit nieuws in Bulga
rije als zeer ernstig beschouwd.
Uit Athene komen berichten, die er over spreken,
dat in Bulgarije do Duitsche invloed dagelijks toe
neemt. Twee ministers in het 'Bulgaarsche ministe
rie hebben hun ontslag, omdat zij de anti-Servische
politiek veroordeelden. Ook dit is ge.n gunstig ver
schijnsel. Eon verklaring 'door den Griekschen mi
nister-president 'VenizeloB in de Kamer afgelegd,
wijst ook op een donkere, toekomst. Op'de mobi'isa-
tle van Bulgarije, aldus de minister, kon Grieken
land niet anders antwoorden dan met tegen-mobili
satie. Daarna zijn tussohen Bulgarije en Grieken
land geruststellende; verklaringen afgelegd. Toch
moet vervolgt de minister, do toestand als ern
stig werden beschouwd. Bij 'de moderne inrichting
der nationale legers kan een 'algemeene mobilisatie,
welke het economisch-en maatschappelijk loven van
een land ten diepste schokt en enorme uitgaven na
zich sleept, niet worden verlengd zonder ernstige ge
varen voor den vrede en. 'dezë gevaren zijn uog veel
grooter wanneer een der gemobiliseerde landen er
,:een geheim van maakt dat het den territoriaien sta
tus puo, welke door tractaten tusschen hoin en
zijne naburen gevestigd is, niet -wenscht te eerbie-
d.gen. ik zeg dit niet'om den toestand af te schil
deren in somberder kleuren aan deze werkelijk 'is,
maar ik heb niet het recht oan tegenover het land
den werkelijken 'staat van zaken te -verheimelijken,
want indien wij allen in Griekenland vurig den vre
de wenschen, weet 'ik evenzeer met welk een gee-^t
van onvergelijkelijke zelfverloochening het Grieksche
volk onder de wapenen bereid is, zijn zelfstandig
heid en de levensbelangen van zijn -land te verde
digen en zich te weer te 'stellen tegen elke poging
van welken Balkanstaat ook, om zich eene overheeb-
schende positie te scheppen, ldie het einde zou be-
teolcenen van dë staatkundige'en moreele onafhan
kelijkheid der overige. (Langdurige toejuichingen.)
Ik zou er mij intusschen, in verheugen, indien de
geruststellende verklaringen, welke wederzijds door
de regeeringen dor beide "gemobiliseerde s'aten zijn
gegeven, spoedig en zonder vertraging zouden kun
nen leiden tot gelijktijdige demobilisatie en alzoo het
bgevanr voor don vrede doen verdwijnen, dat na
tuurlijk wordt verwekt door eën onbepa-'.lde ver
lenging der mobilisatie. (Toejuichingen.)
Do leider der oppositie, Goenaris, keurde onmid
dellijk de levendig toegejuichte 'verklaringen van
den president van den ministerraad goed.
Zooals onze lezers zien, een rede die veel geeft te
dënkën en te vreezen.
Gemengd Nieuws.
DE STRIJD BIJ LOOS.
ln de Engelsche bladen Daily Chroniele en Daily
Telegraph komt thans de volgende levendige be
schrijving voor van de gevechten der Engelschen
tegen de Duitschers bij Loos: 1
Er waren 'vele bataljons soldaten van "t nieuwe
leger onder degenen, die aan de spits van de troe
pen storm liepen en onder, hen waren Schotsche,
regimenten, wien de eer te beurt viel het eerst aan
te vallen. Ofschoon zij behoorden tot regiimenten
niet beroemde oude tradities, die reeds onsterfelij-
kr-n roem op het westelijke front hadden behaald,
waren zij reoruten van Iütchener's leger, die pas
kortgeleden in Vlaanderen-waren aangekomen. Deze
prachtige soldaten luisterden den geheelrn nacht
van jl. Vrijdag naar het hevige bombardement, dat
aan den aanval vooraf "ging. Dit op zichzelf was
reeds een beproeving voor hun zenuwen. Maar 'Za
terdagochtend om half vijf, -toen de officireen het
commando gaven, sprongen do bataljong uit hunne
schansen en renden met een wild hoera naar de
vijandelijke linies., Het punt voor den aanval, het
dorp Loos, lag ongeveer 5600 M. verdqr. Zij be
reikten de vijandelijke loopgraven zonder vele ver
liezen to 'lijden cn bevonden, dat 'de twee eerste
linies van de prikkeldraadversperringen doi-r de ar
tillerie geducht verhavend -waren. De derde linie
was ongerept en was voorzien met sterk drpad melt
groote stekels.
De eerste twee loopgraven werden -stormender
hand met de bajonet genomen, jvaarbij een groot
aantal Duitschers gedood worden.-De niet verbroken
prikkeldraadversperring was de eerste geduchte hin
dernis. Onze soldaten vielen haar echter, zonder zich
om hun leven te •'bekommeren, verwoed aan en
stonden daar aan een doodelijk vuur van de ma
chinegeweren bloot. Stukje voor 'beetje baanden zij
zich een weg door de Versperring. Het oene gelid
na het andere stroomde er doorheen en ten slotte
stortte er zich een groote vloedgolf van soldaten
doorheen en zwermde op 'het dorp af, 1200 meter
verder. Terwijl zij schor juichende voort renden,
kwamen zij tegenover het vuur van een ontzaglijk
aantal machinegeweren te staan. Uit elk gedeelte
van het dorp klonk het geratel van die wapens, die,
stroomen 'lood uitbraakten. Er stonden machinege
weren in de ramen van vele huizen en ook boven
op de hooge mijnkranen, die zich midden in het
dorp 500 voet ho.og verheffen en-in de nauwe loop
graven, die dwars door de straten gegraven, waren.
In hei kerkhof ten Zuidwesten van de plaats, 'dat
de Engelschen over moesten, 'stonden niet roiniter
dan 100 machinegeweren opgesteld. Het 'was 8 uur
toen zij, die niet gevallen waren, de buitenwijken
van Loos bereikten. 3ijna twee uur werden er vree-
selijke straatgevechten geleverd. Vele bataljons
raakten door elkaar, vele van hun offi'eioron wer
den gedoe' en gewond. Er werden tal van gevech
ten van itan tegen man-of door kleine greepen ge
leverd, waarbij men 'zich van huis tot hüis een.
weg baande en soms in kamers' 'en kelders vocht.
Ofschoon het dorp door het Engelsche artillerie
vuur zwaar beschadigd was en de kerk-in het mid
den in puin lag, was er geen brand uitgebroken en
waren de geraamten van de huizen nog overeind vol
troepen van den vijand, die kolders als loopgraven
gebruikten, vanwaar de vijand door openingen op ;de
Engelsche soldaten op straat schoot. Daar verdedig
den zich kleine afdeelingen Duitschers met den
moed der wanhoop en wilden het niet opgeven, voor
zij tot den laatsten man gesneuveld waren.
Het gros van de Duitschers 'was echter ongetwij
feld verrast en gedemoraliseerd door de snelheid e/n
alles wegvagende kracht van den aanval en doordat
dezen zich 'in grooten getale overgaven, konden de
Engelschen oen f menigte gevangenen maken. Deze
mannen schenen na hun eersten-tegenstand met hun
geweren of machiegeweren in het geheel geen fut
meer te hebben.
In sommige gedeelten Van het dorp duurde het
verzet echter langer en het snelvuur uit vele hui
zon berokkende den Engelschen, die de huizen be-
legerder. groote verliezen.-Afdeelingen bommenwer
pers die boven aan de keldertrap handgranaten in
die onderaardsche 'forten wierpd moesten 't vuur
tot zwijgen brengen. Dekald j van Loos liggen nog
vol dooden.
kopergebrek in duitschland.
In Berlijn vroest men, dat de -schoolsproeibadon
zullen moeten gesloten worden, -omdat ten gevolge
van de inbeslagneming van koperen voorwerpen ook
de kranen en dergelijken, die tot de inrichting be-
hooren, ingeleverd moeten worden. Gelukt het-niet,
de ïegeering te bewegen, om deze voorwerpen in
de sehool-fcfadinrichtingen te laten/ dan zal men de
kinderen voorloopig van deze 'nuttige
niet meer kunnen laten genieten.
melk- melkproducten ln duitbui -
land.
In het jongste nummer van do Landwirtschaft-
liehe Wochenschrilt voor Noordwest-Duitschland
wordt de hoogst belangrijke vraag behandeld: Hoe
is het bij ons gesteld met do dierlijke producten:
melk, boter, vet sn kaas? Gemiddeldaldus ge
noemd tijdschrift bestaat de ^rundveestapel ia
Duitschland uit 2 miliioen stuks, waarvan ongeveer
do helft melkvee is. Gedurende den oorlog 'is dit
getal aanmerkelijk gedaald én in de toekomst kan
men een nog sterkere venmindering verwachten.
Veel vee werd geslacht 'óf uit gebrek aan voeder
of wegens onvoldoende arbeidskrachten. Dan heeft
ook het mond- en klauwzeer den veestapel zeer
gedund, ook al omdat tengevolge van 'den oorlog de
bestrijding dezer ziekte veel te'wenschen liet. Door
dit ulles ging ook de molk-opbrengst z'eer achteruit.
Do melk, welke tot dusverre uit 'het buitenland
word ingevoerd, was, in verhouding tot do opbrengst
in eigen, land, vrij gering. Vooral waren hiervan de
oorzaak de slechte 'gelegenheid tot vervoer en rie
bederfelijkheid van de molk. Doch een groot deel
der, vooral in Noordwestclijk-Duitsehland geprodu
ceerde melk moest verkregen wofden met behulp
van voederartikelen, die uit het-buitenland moesten
worden ingevoerd. Men heeft zelfs berekend, dat de
helft der in Duitschland verkregen melk moet ver
kregen worden door 'het gebruik van geïmporteerde
voederartlkelen. 'En hoe die melk wordt gebriui-l?
Ongeveer 12 'pet. wordt gebruikt voor 'het fokken
van Jong vee, nagenoeg 40 procent wordt als volle
melk voor 'menschelijke voeding, 310 pot. der
volle melk tot bereiding van vette kaas en de
voor boterfaliTiicoge gebruikt. Uit 100 KG. mèftk
krijgt men er ongeveer 3.8 KG. boter, 12.2 KG. kaï -
nemelk en 82 KG. magere mcL. Karnemelk en
magere melk werden vóór den oorlog grooteudeols
als voedsel voor 't vee gebruikt. Eeu kleiner ge
deelte werd aangewend voor 't maken van magere
en zoogenaamde smeerkaas. De magere molk moet
thans nagenoeg uitsluitend als voedsel voor den
mensch dienen. De Duitsche bot er productie kan op
't oogenblik geenszins in de behoef tenvoorzien. Van
do 100 KG. in Duitschland benoodigdo boter wer
den tot vóór den oorlog ongeveer 15 KG. uit het
buitenland ingevoerd.
Onder de landen, die. boter naar Duitschland zen
den", stond tot het begin van den crlog Rusland
(Siberië) bovenaan net ongeveer-300.000 centenaars
per jaar (l centenac 100 KG.) jf de helft van
den goheelen invoer. Daarop volgt Nederland met
ongeveer 185.550 centenaars, dan Finland, Den- i.ar
ken en Zweden. Door den oorlog beeft natuurlijk de
invoer uit Rusland geheel opgehouden. En daar En
geland, dat voorheen ook veel boter uit Rualun'd
ontving, thans veel boter opkoopt op do Hollund-
sclie en Deensche markt, ds er voob Duitschland al
een zeer beperkte 'invoer uit het neutrale 'buiten
land te verwachten,. Op het gebruik vian boter moet
dus noodwendig heel Avat worden bezuinigd. Ook
het vet wordt zeer 'schaarsch. De buitenlandscho
vetsoorten, de 'reusachtige partijen reuzel b.v. uit
Amerika ontbreken. Ook het vet, geleverd door de
Russische ganzen, wordt natuurlijk niet meer in
gevoerd. Verder missen we-dé buitenlandsche plan-
te nvetten, welke Duitschland voor zijn margarine-
boreiding zoozeer noodig heeft. In de fabricage van
kunstboter toch staat Duitschland met eon jaiarlijk»
sche productie van 'ten minste 200 miliioen KG.
bovenaan. Vandaar dat elke Duitsche huismoeder
uiterst spaara,.,m moet zijn in 't gebruik van vet.
En toch ic er steeds veel, misschien -'wei eens te
veel vet ln de Duitsche keuken gebruikt of werd
er to royaal mee omgesprongen. Zoo' deelt de ko
kende econoom prof. Rubner mede, dat er dagelijks
per hoofd dor bevolking 'iö Berlijn ten minste 20
gram vet door de riolen wegvloeide. Thans pehoo-
ren de vetten, die in de fabrieken voor de bereiding
van zeep, licht of olie worden gebruikt, .w.r do
volksvoeding te worden aangewend. Op -Qt kaas
bereiding dient echter zooveel mogelijk te worden,
aangedrongen, omdat vette kaas alle melkbostund-
deelen bevat en. dus als voedingsmiddel de boter
verre overtreft. Vooral-'de magere melk dient voor
kaasfabricage te worden, gébruikt. Kans toch, al
dus besluit het blad, kan 'gemakkelijk verzonden
worden en langen tijd bëwaard 'blijven.1
N. Rt. Ct.
Marktberichten.
ALKMAAR, 1 üctobier.
Fabriekskaas kleine f 59, kleine boerenkaas f 57.50,
commissie fabriekskaas f 55, commissie boerenkaas
f 57, middelbare boerenkaas f 57. Aangevoerd 300
Stapels, wegende 225000 KG. Handel vlug,
Graanmarkt. Aangevöerd 5678 HL. Tarwe f 9.50'a
f 10.25, gerst f 9.60, gerst 'chev. f 10 a f 10.70, ha
ver f 6 a f 7, bruine boonen f 19 a f 21, rood mos
terdzaad f 50, kanariez;aad f 21, blauwmaanzaad f 32
a f 30, citroenjjoonen f 20.50 a f 22, paardeboonen
f 12 a f 12.50, witte boonen f 23 a f 26, duiven-
boonen f 1?, geel mosterdzaad f 32, groene 'erwten
f 16 a f 23, grauwe erwten f 24 a f 28.50, vale erw
ten f 22.50 a f 25.50 per HL.
NOORDSCHARWOUDE, 1 Octob'ïr.
Bloemkool f 8.90 a f 12.90, roode kool f 5.a
f 16.50, gele kool f 6 a f 14.80, witte 'kool f 7.50 a
f 27.30 per 100. Wortelen f 1.60 a f 1.75 oer baal.
Eigenheimers f 0.90 a 'f 1.20, blauwe f .20 ,i f 1.30
per 35 KG. Gele nep f 5.30 a f 5.80, drielingen 6,20
gld. a f 6.50, grove uien 'f 5.70 a f 6.10 per 50 KG.
Bieten f 12 a f 14 'per 1000.
MEDLMBLIK, 1 Octob'rr.
Aardappelen: groote ronde f 0.90 per hal ven HL.
Witte kool f 7.70 per 100. Spercieboonen f 1 a f 1.15
por 15 KG.
\V ARMENHUIZEN, 1 October.
Gewone uien f 5.80 a f 6.10, gewone drielingen f 6
a 1 6.20, gewone nep f 5.70 a f 5.90 per -baal. Blau
we aardappelen- f 1.30 per zak. Bloemkool f 2.80 a
f 8.60 per luü. Roode kool f 12.80 a f 14.50 pet 100.
Witte kool f 12.70 a f 23.90 per 100.-Slaboonen f 2ji0
a f 3.80 per 5(0 KG.
BROEK OP LANGENDIJK, 1 Oct. 1915
Bloemkool f 8 a 1410, 2e soort f 3.30 o 4.40, roode
kool f 3.60 a 17, gele kool f 450 a 16.10. witte kool
f 460 a 25.40 en per v ggon f 357 a 360 gld., wor
telen f 3.50 a 3.60, schvoimeesters f 1.80, eigenheimers
f 0.90 a 1.15, slabooneu f 3.80 a 460, gele nep l 5.30
a 5.50, drielingen f 5.70 a 5.80, uien f 5.50 o 6, wor
telen f 1.65 a 1.75.. ramenos f 11.50, bieten f 11.30 a 11.50
WINKEL, 1 October 1915.
Appelen t 1 a 2.80, peren f 1 a 3 per mand, kool
f3 a 11, andijvie f 1 a 1.70, komkommers f 2 per
100, slabooneu f 2 a 5.25 per 100 pond, snijbooncn
f 0.85 a 1.60 per 1000, uien f 2.50 a 5.50, wortelen
f 1,75 per baal, spruitkool f 1.10 per zak.
ALKMAAR, 2 Oct. 1915.
G Paarden f 140 a 175, 84 koeien f 190 a 425, 343
schapen f 30 a 42, 56 nuchtere kalveren f 12 a 25,
80 magere schapen f 24 n 35, 187 biggen f 15 a 2$,
kipeieren 7Va a 8V9 cent, boter 721/a a 85 cent per
V» K.G.
TELEGRAFISCH WEERBERICHT,
namr Waarnemingen Vfltrricht in, den morgen van «h u
2 October 1915, medegedeeld door het Koninklijk
Meteorologisch InslituuL te Do Bilt.
Hoogste barometerstand 765.4 te Bodo, laagste ba
rometerstand 759.2 te Memel.
Verwachting tot den avond van 3 October.
Zwakke tot matige Z.W. tot Z. wind. Meest half-
bewolkt Weinig of geen regen. Kans op nachtvorst
in het Oosten. Iels warmer over dag.
