Plaatselijk Nieuws.
Marktberichten.
haar tol rijn verbazing volkomen bedaard en berus
tend. Zij verklaarde, dat al haar vrienden moesten
weten, aat zij haar leven gaarne voor haar vader
land gaf, en vervolgde toen:
Ik heb geen vrees of angst; ik heb den dood zoo
vaak van nabij gezien, dat hij voor mij niets
vreemds of vreeaelijks heeft. Ik dank God voor
deze tien weken rust vóór het einde. Het leven is
voor mij altijd gejaagd en vol moeilijkheden ged
weest. Deze tijd van rust is een groote genade
geweest.1
Allen hier zijn, vriendelijk voormij geweest Maar
dit wil ik, n,u ik op het punt» sta voor God te ver
schijnen en de eeuwigheid in te gaan, verklaren:
lk begrijp, dat vaderlandsliefde niet voldoende is.
Ik mag haat noch bitterheid tegen wien ook heb
ben.
Daarop hield de geestelijke 'een kleinen dienst,
waarbij hij aan het einde de woorden sprhk: ,3üji
mij nabij", welke do veroordeelde zacht herhaal
de. I
Wij bleven verder rustig; en vertrouwelijk samen
praten, vervolgt de geestelijke, en zij gaf mij ver
schillende boodschappen en opdrachten yoor haai
familie en vrienden. Bij het weggaan, toen de be
zoeker, afscheid van haar nam 'met een „vaar
wel", glimlachte zij en zeide: „Wij zullen elkaar
terugzien".
De Duitsche militaire geestelijke stond haar bi„
tot liet einde en zorgde na haar dood -voor eent
christelijke begrafenis.
liij zeide linj: Zij was dapper-en moedig tol hel
laatste. Zij verklaarde in Christus te golooven en
zeide, dat zij verheugd was voor baar land te ster
ven. „Zij stierf als een heldin," verklaarde de Duit-
soher ten slotte. 1
De Times verneemt uit New York van Zaterdag:
Amerika weerklinkt vandaag van de uitingen vai
afschuw en verfoeiing over Edith C&vell's terecht
stelling, die het als de zwartste daad van dan oor
log brandmerkt. Buiten offioiëele kringen geeft mei
volop lucht aan gevoelens van afgrijzen over dez»
Jongste wreedheid van de Duitschers. Zelfs dc
Duitsch-Amerikonen. voelen zich genoopt te .verkla
ren, boe zeer zij geschokt zijn. ,,Het is vreeselijk,
dat zoo iets moet gebeuren", is het commentaar vai
Honnann Ridder, die hot in den gxond .boren van di
Lusitania beeft toegejuicht, maar de noodelooze ter-
doodbrenging van een weerlooze en edele vrouw zot
maar» niet kan goedkeuren. „Er zijn oogenblikken".
zoo bekent hij, „waarin, de Duitsche commandan
ten in de hitte van den oorlog doen, die zelfs onze
eigen menschen niet kunnen verdedigen."
het commentaar van Oscar 'Kranes is kort
afdoendo: „Het
tenissen," zeide
snellen overtocht blijkbaar overrompelde vijand
heeft geen tijd gehad zijn troepen, die juist anders
gegroepeerd werden, snel op de tweede strategische
linie te verzamelen en kon den omtrekkenden aan
val bij Posarewats niet met voldoende strijdkrach
ten tegenhouden. De kracht van de®e stelling kwam
'daarom niet tot haar recht en zij werd, tegen het
oorspronkelijk plan "in, door de Serviërs spoedig
ontruimd, wat in het land algemeene ontsteltenis
wekte. De hoofdlijn van den opmarsch is natuur
lijk het Morawa-dal, de levensader van Servië, 'en
heeft van Semendria uit plaats langs den hoofdweg
SemendriaKragoejewats, waar de aanval in het
bergland van de Podunawlje-bergreeks slechts stap
voor stap vooruit komt, daar het terrein zeer moei
lijk is en men rekening moet houden met het pa
rallelle offensief der Oostenrijkers, 'die 'meer wes-
-elijU in hetzelfde bergland tegen het gros van het
Servische leger in bloedige worsteling terrein win-
len. Een andere aanvalskolonne marcheert van uit
Posarewats tegen Swilanats en den anderen bij
l'osarewats afslaanden weg in de "richting M.aktsi.
Deze kolonne 'vecht in het rotsachtige berggebied
an het Peksotmlawa-gebergte. Hier wordt een ty
pische bergoorlog gevoerd en. komen wij door de
ïoeilijkheden van den opmarsch en voor den trein
m door den taaien tegenstand van de Serviërs zeer
angzaam vooruit. Men ;kan nu reeds constateer en,
lat de Duitsche troepen zich zeer goed aangepast
ïebben aan de ongewone moeilijkheden. Vooral de
«roepen uit Beieren en uit de Mark vertoonen on-
ier de moeilijkste omstandigheden wonderen van
olharding en dapperheid. Het 'terrein is door de
-verviêrs op iederen stap tot verdediging ingericht
in de eene linie na de andere ligt in het gekloofde
-errein, waar het gebrek aan parallelle verbindin
gen de opdringende troepen tot de grootste voorzich-
igheid noodzaakt. Bijzonder hevig waren de ge-
echten in de laatste dagen om'de hoogten bij Ml.
irnitse en Bosewats, die men. ten slotte dep .vijand,
Jie uiterst taai en dapper vocht, kon ontrukken.
Ji'schoon dit offensief natuurlijk 'één 'groote ope-
atie van alle daaraan deelnemende troepen vormt
n men de verschillende 'gevechten als een grooten
lag moet beschouwen, valt deze slag uiteen i in
allooze kleine, blijkbaar volkomen van elkaar on-
ifhankelijke gevechten. Dit is het typische karak-
er van den bergoorlog en het stelt reeds wegens
ie moeilijkheid ivan#'het overzicht en het steeds
lreigende gevaar van verrassingen de grootste 'ei-
chen aan de opmerkzaamheid van de aanvoerders,
rot nu toe heeft men de moeilijkheden voortdurend
jverwonnen en de samenwerking- tusschen de Ddit-
ensche en Oostenrijksche'legers 'is voorbeeldig. Al
is eeu van de ontzettentiste gebeur- bieden de Serviërs nog geduchten tegenstand, wij
hij, „die in een oorlog in den mo- hebben totnutoe het Joorlogsgeluk met ons gehad.
dernen tijd zijn voorgekomen. Het is een nieuw lederen dag blijkt de overmacht van de Duitsche
bewijs, op een lijn. staande met de vernieling van artillerie en de voortreffelijke organisatie van het
--j.1 A- ~'JJ- 1 v"*— op den ^Balkan nog meer beduidt
de Lusitania, dat Duitschland, te midden van de j leger, wat hier
barbaarschheden van 'den 'oorlog, voor het open- j dan elders.
I
bare gewoten van de wereld geen besef heeft." Trocpen-afdeelingen heeft men nog niet in hun
Twee Londensche bladen hebben een fonds ge-'j geheel gevangen genomen. De ^Serviërs vechten in
opend voor een gedenkteeken, gewijd.aan de nage- Jheel kleine afdeelingem wat in den aard van den
dachlenia van Edith Caveli. Het eene dat Zaterdag erdodigingsoorlog jin het gebergte ligt. Dagelijks
geopend werd heeft reeds 700 ontvangen. 'j echte*, zien wij kleine troepen 'gevangenen, die
De beeldhouwer sir George Frampton heeft aan- het algemeen een heel goeden indruk maken.
geboden het beeld te. vervaardigen zonder daarvoor
betaling te vragen. 1
KERKKLOKKEN ALS MATERIAAL VOOR OOR-
LOGSTU1Q. I
Do Küln. Zeitung meldt uit'Boedapest:
De vorst-aartsbiaschop van Gran, tevens vorst-
Primas van Hongarije, kardinaal dr. Gzernooh, ver
klaarde aan, een vertegenwoordiger van de' pers, dat
het gebruik van kerkklokken onvoorwaardelijk goed
gekeurd moest worden. Bij het begin van den .oor
log had hij reeds verklaard, dat de Hongaarsche
Kerk bereid wa6 in het 'belang van, den oorlog aan
do regeer ing en et legerbestuur de beschikking
over de kerkklokken aan te,M®den. Van deze ver
klaring was door de regeering kennis genomen en
nu werd do voorraad opgenomen. De Roomsch-Ka-
tholieke Kerk zou niet eens willen wachten, tot de
klokken afgehaald werden, maar ze vrijwillig af
staan. 1
l)o stadsklokken zouden het eerst aan de beurt
komen, dan de dorpsklokken. In elke kerk zou één
klok blijven. Ook alle klokken, die kunstwaarde had
don, zouden gespaard blijven. I
EEN EIGENAARDIG TOONEEL.
Eigenaardige tooneelen spelen zich aan de Bel-
gisch-Zeeuwsche grens 'af.
De
troepeneenheden zijn 'volkomen door elkaar geloo-
pen. De eerste, tweede en derde ban vechten door
elkander. De wapening is over het algemeen goed.
Een op twee soldaten, 'heeft vaak 'Turkaohe 'gewe
i-en, die in den, Balkanoorlog buit gemaakt zlijn. Do
uniformen zijn, verschillend. De derde ban heeft in
het geheel geen uniform en draagt 'de -nationale
Servisohe kleeding. De jassen van de linietroepen
zijn gedeeltelijk van, Russischen, gidoeltelijk - van
^ngelschen oorsprong en dit uiterlijke verschil
geeft den Servïschen troepen het inzien van een
lamengeraapte massa. Over het geheel weigeren de
gevangenen elke mededeeling, 'maar 'eenige officie
ren vertelden belangwekkende' bijzonderheden over
den binnenlandschen, politieken toestand.
De opvatting der officieren over den fraoctireur-
)orlog is, dat deze alleen "woeden zal in de grens
districten, waax de bevolking door de popen wordt
opgezet.
De vliegerdiemsl van 'de Serviërs )is 'geheel in
gebreke gebleven, ofBohoon er veel Franscho vlieg
tuigen en vliegers waren. Zoo was het mogelijk, dat
I wij ongehinderd over den 'Domiau kwamen.
Groote, beslissende militaire gebeurtenissen zul-
j len er in de eerste dagen wel .niet -voorkomen. Ten
igevolge van de versnippering der gevechten zullen
Dat er ovaTdo "draadvcrjperrlng rekeningen wor- |de eorrtvolgende gebeurtenteam ,nlet .het^karaiter
den vereffend, dat men er nanjdel drijft, dat ouders
hun kinderen komen bezoeken, och, dat alles is
er als „gewoonte" geworden. |J
an een groote onderneming hebben. Een werke-
I lijk succes van den 'strijd zal eerst dan blijken, als
le strategische druk van de uit Verschillende rich.
KlnriP^n diA met moedor in Belirië woaon. bren- in«en oporingenae juuiiscners, uosienrijkers en
aen 's Zd^d^s^Tadi die in Nederland werkt I Bulgaren ten gevolge van het verkorten der ver-
4 crftnr>etj»te schoenen en namen ^billende afstanden -ook tacUsoh merkbaar wordt,
t Zondags goed en de gepoetste, scnoenen en imotuh. r\r.neeu nmii nnecrmn vnmunin
't Zondags goed en de gepo
alles 's Maandags weer in, ontvangst, met het zot
zuur gewonnen loon-
Eenige dagen geleden werd er bij de'versperring
een acte geteekend.
Een Belg had 'zijn land verlaten en werkte in
Nederland. Intusschen was zijn moeder gestorven
De broeders en zusters mochten zonder toestem
ming van den afwezige den, boedel 'niet verdeelen
En de meesten konden de erfenis in dezen durer.
tijd zoo goed gebruiken. Raad gehouden, alles be
sproken en een beslissing genomen. De „afwezige
lu-eeg in Nederland bericht van, den toestand. Hi-
moest „op dien dag", j„op djat uur", „daar" aan de
versperring komen. En de man kwam. - Aan de am-
dere zijde stond de notaris tusschesn twee Duit--
ENGELSCH OORLQGSSCHIP VERONGELUKT?
Uit Berlijn. A Villag verneemt uit Salbniki: Een
groot Engelsch oorlogsschip -is over tijd en. wordt
•eeds sedert twee dagen hier verwacht. Aan 'boord
aevinden zich 'ook -twee Fransche en vier Engel-
ohe generaals. Te Saloniki is wei .bericht ontvan
gen, dat het schip is vertrokken, doch sedert is
;ec.n lijding meer ontvangen. Men vreest, dat het
■chip door een'duikboot is getorpedeerd of op een
uijn is gestooten. Hulpkruisers zijn uitgestuurd om
naar het schip te -zoeken, doch zijn zonder resul
taat teruggekeerd.
DUITSCHE KRUISER IN DEN GROND GEBOORD
De Petersburgsche bladen berichten, dat een En
gelsche onderzeeër bij Libau een .Duitschen kruiser
sche had «n aSTbU sïch dat de -a hett,T>e „Prius Adalbert- aanviel en in den
Mk8™S?atenler^ff^'^n'lXftache1? opende 't (Het Ruasische legerbericht bevat, 'een t">vesti-
Lt tlMf op België staan en hield bet papier in ging van deze mededeeling, dieechter van, Duitsche
Ha h-mri "np RpIjt verliet het Nederlandsch grond- zijde nog niet bevestigd werd.)
eehi>d nieL maar'bo^ zich wat voorover en boven Uit Berlijn. 25 October. Officieel. Op 23 October
eigen grond teekeritehij da acte. De notaris en de werd de groote kruiser „Prinz Adalbert" door 'twee
DmtarherH verdwenen vveer de Belg keerde naar i schoten van een vijandelijken onderzeeer bij Libau
Sin arbeid terug Tel. zinken gebracht. Slechts een klein deel der be-
NOG LANG GEEN VREDH.
Uit New-York, 23 October. De New York Herald
waarschuwt in het slot Yan 'een artikel alle perso
nen, die belang stellen in de regeling .yan den, Eu-
ropeeschen oorlog en in de zaak der mepscnelijk-
heid, op te passen dat de huichelachtige pleidooien,
voor den vrede, die geopenbaard worden ,in •som
mige bladen, een andere vorm zijn van pro-Duitr-
sche propaganda. Door dergelijke middelen, wil
Duitschland aan de wereld te verstaan geven, dat
de bondgenooten verantwoordelijk zijn voor het
voortduren van den oorlog, -maar het vurige ver
langen der Germaansche mogendheden, om van het
verloren spel nog zooveel mogelijk terecht te bren
gen vóórdat hun krachten hun begeven, 'is hiérbij
zeer gemakkelijk waar te nemen.
Beschouwingen van Maximiliaan Harden zijn ge
publiceerd, waarin hij Engeland in gebreke stelt
wegens het voortzetten van den strijd, terwijl de
andere volken doodbloeden. f 1
Dan eens komt er een lang bericht uit .Berlijn,
dat de vrede in de 'volgend© lente in uitzicht stelt,
en dan weer komt er - een ander bericht, dat de vre
de zal komen zoodra Duitschland op 'den Balkan
klaar is en begonnen is met den aanval op t Enge
land.
Van de zijde van de gealliëerden komen nooit
vredesvoorstellen, zelfs niet van Servië. Allen zijn
het er over eens, dat de oorlog nog eewge jaren
zal duren, en als het zijn moet, nog langer.
DE OPMARSCH IN SERVIê.
Dr. Stephau Steiner seint aan -den Berlmer L©-
kal-Anzeiger uit het Duitsche hoofdkwartier in Ser
vië'dd. 20 October de volgende bijzonderheden over
den opmarsch der Duitschers in Servië: I
Sedert de dagen van den zoo gelukkig volbrach
ten overtocht over den Donhu zijn onze opdringen
de troepen voortdurend in gevecht. De door aen
manning kon gered worden.
1)1 ITSCHE VREDESVOORWAARDEN VOLGENS
PROF. DELBRüCK.
De Daily Mail verneemt uit New-York, -dat de
„American" een interview publiceert met prof. Del-
briick, waarin deze zeide, dat de vredesvoorwaarden
dia Duitschland hoopt te verkrijgen als President
Wilson of de Paus als bemiddelaars optreden, o. a.
omvatten den afstand van koloniën als Oeganda en
Fransch en Belgisch Gongo als een vergoeding voor
de entruiming van Frankrijk en België, en de be
taling van een schadeloosstelling aan Duitschland,
die naai Delbrück meent, door Engeland behoort te
worden betaald. 1
Delbrück meende, dat President Wilson en de
Paus spoedig vrede zouden kunnen tot stand bren
gen. j'
DUITSCHE VERLIEZEN IN CHAMPAGNE!
De „Temps" publiceert onvoltooide brieven die
op gevangenen bij den slag in Champagne gemaakt,
zijn gevonden. Die brieven toonen dat de verliezen
door de Fransche artillerie bij de voorbereiding tot
den .aanval 'teweeg gebracht zeer aanzienlijk zijn.
Een Duitsch kanonnier schrijft: Wij hebben vree-
selijke uren doorgebracht. Men zou meenen dat de
wereld verging. Wij hadden ,fyeel Verliezen. Een
compagnie van 250 man had van nacht 60 doolden,
de .naburige batterij had gisteren 16 dooden, en deze
voorbeelden zullen u toonen hoe Vreeselijk de uit
werking der Fransche granaten was.
Uit de brieven blijkt ook dat er groote wanorde
heerschte bij 'den Duitschen 'gezondheids- en ver
plegingsdienst tijdens den geheel en duur van den
slag. f i
DE OPERATIES IN CHAMPAGNE.
De „Times"-correspondent te Parijs seint 't vol
gende bericht omtrent 'den strijd 'Op -het westelijk
oorlogstooneel:
„Het gevecht in .westelijk Champagne neemt de
afmetingen aan van een grooten veldslag, 't Woedt
in de indeuking van het Fransche front tusschen
Auherive-sur-Suippe en Reims tot aan het zuidelijk
ste punt van de rij met pijnhout begroeide kalk
heuvels tusschen 'Prosnes en Moronvillers. -De weg
van Pompelle een der nuttelooze forten om Reims
en Prosnes vormt ten naastenbij het front. Het
doel van den Duitschen aanval was blijkbaar de
Fransehen over den spoorweg Chalons-Reims en de
VeJe-rivier en het kanaal terug te werpen, om zoo
de resultaten van de Fransche overwinning in oos
telijk Champagne van het einde van September
waardeloos te 'maken.
Di-ze aanval, die reeds 'van den nacht -van den
iSden af werd voorbereid, was de hevigste, dien de
vijand aan het Westelijk front heeft ondernomen.
Drie uren lang werd de 'eerste loopgravenlinie der
Franschen niet projectielen van allerlei kaliber over
stroomd; terwijl de Duitschers door middel van
hommen tusschen de eerste en de tweede Frapsche
linie een gordijn van verstikkende dampen deden
ontslaan.
Onder dekking van deze beschieting bereiden de
DuHsche troepen vele divisies sterk en behoo-
rend tot de legercorpsen van Von Hereingen en Von
Einum die op een front van 6% KM. waren
samengetrokken, zich tot den aanval voor. Hij werd
voorafgegaan door een buitengewoon hevige be
schieting en een dikke gaswolk. Dinsdag bij het
aanbreken van den dag viel de vijand in vier op
eenvolgende gelederen, met een tusschenruimte -var:
ongeveer 300 meter, de Fransche stellingen aan. Het
eirsle en tweede gelid kwamen niet tot aan de
Fransche loopgrajven. Zij werden door de mitrail
leurs en 75 mM. neergemaaid. Het derde gelid kreeg
een oogenblik voet in de Fransche stelling, maai
werd na een hevig gevecht 'met handranaten daai
weer uitgoworpen. Het vierde kwam echter in de
meest vooruitgeschoven loopgraven en begon, zich
daar te versterken, omdat het niet krachtig genoeg
was, om dieper ,in de Fransche stelling door te
dringen. -1
Ondanks het vuurgordijn werden Fransche ver
sterkingen aangevoerd 'en vóór den middag waren
de lu-auschen weer aan de winnende hand. Het ge
vecht werd tot het vallen van den, avond met kracht
voortgezet. De Duitschers hadden het toen zoo duur
hel aaide terrein, weer verloren en waren na^r hun
oorspronkelijke posities teruggedreven.
Ondanks dezen bepaalden tegenslag deed de vijand
nog een aanval op een front, 'dat zich var. de ar
tillerie-schietbaan van Reims, een paar kilometer
van de stad af, tot Prun,ay, aan den Reims-Chalons-
spoorweg uitstrekt. De artillerie-voorbereiding en
de aanvalswijze met achtereenvolgende gelederen
waren precies dezelfde als bij de eerste poging en
had bijna hetzelfde negatieve resultaat. De Duit
schers konden niet, verder komen 'dan de prikkel
draad-versperringen voor de eerste Fransche loop
graven-linie. j
De Duitschers doen het voorkomen alsof de ge
vechten der laatste dagen niet meer te beteekener»
hebben dan een 'gevecht tusschen verkennings-afdee-
lingen, om op deze wijze de teleurstelling die hun
eerste poging om het succes der Franschen in Cham
pagne te beantwoorden hun bezorgde, te verbloe
men. Het is verkenningswerk, dat hun duizenden doo
den en gewonden, koet en tot dusverre hoegenaamd
geen resultaat heeft opgeleverd."
EEN OPZIENBARENDE VEROORDEELING.
De correspondent van, de Tijd meldt Jdd. 25 Oc
tober uit Berlijn: Een ergerlijk voiorval in de mili
taire administratieve woroïd wordt-hier druk bespro.
ken. Dezer dagen is aan het' licht geko/men, dat-een
ritmeester en een onderofficier het Duitsche Rijk
voor enorme sommen hebben opgelicht, -door leve-
rantiën aan het leger voor duizenden marken hoo-
ger in rekening te brengen dan de koopprijs be
droeg.
De krijgsraad te Cobjenz veroordeelde den rit
meester tot. 6 maanden, gevangenis, den onderoffi
cier tot Jaar tuchthuis. De 'onderofficier moet
zich sedert het begin van don oorlog met millioenen
verrijkt hebben. Het misdrijf is uitgekomen, toen de
controle bij een der laatste posten een versohil van
50.000 mark bemerkte.
ENGELSCHE ONDERZEEëRS IN DE OOSTZEE..
De blokkade der Duitsche kust van, dé Oostzee
door Engelschc onderzeeërs wordt steeds meer ef
fectief. Een telegram uit Mahnö aan de „Berlings-
Ue Tidende" 'meldt, dat de Duitsche stoomschepen
last, ontvangen do Zweed^che 'havens niet te ver
laten.
Te Dalarö J(bij Stockholm) alleen liggen vijftien
Duitsche stoomschepen voor anker.j
EEN PROTEST VAN DEN PAUS.
Volgens den correspondent van de Daily Express
to llome zou de Paus aan kardinaal Harlmann,-aarts
bisschop van Keulen, bobben opgedragen bij don
Duitschen Keizer te protesteeren tegen de terecht
stelling van miss Cavell, daar de executie,'van vrou
wen strijdig is met de beginselen van, christendom
en menschelijkheid. i
TIEN MILLIOEN.
Do Pruisische verlieslijsten nos. 350359 (van 11
October tot 20 October) vermelden de namen van
57.424 gesneuvelden, gewonden en vermisten; dc
vorige 10 lijsten bevatten 47.506 namen. Het totaa
aantal gesneuvelden, gewonden- en 'vermisten, op dc
verlieslijsten vermeld, heeft nu de twee millioer
overschreden: 2.021.078. Dit getal betreft alleen noj
maar de Pruisische verliezen, gelijk men weet.
Het Duitsche legerbestuur heeft nog bovendien
uitgegeven 228 Beiersche, 209 Saksische, 286 Wur-
tembcrgsche verlieslijsten, 53 'lijsten van de 'ma-
rine, eenige lijsten van bij het Turksche leger in
gedeelde officieren en onderofficieren, en eenige
'ijsten van de koloniale troepen. Daarbij komen dai
nog, aan de zijde der centralen, de Oostenrijksche
en de Hongaarsche, en de Bulgaarsche en' de Turk
sche verliezen.
Als men voor deze allen 'te zamen eens een getai
van o miljoen schat, dan'komt bet geheel der ver
liezen van de centralen op 5 miljoen. Neemt 'mer
dan aan, dat er aan entente-zijde ongeveer even
veel zijn gevallen bij Franschen, Russen, Engel -
schen, Italianen, Belgen en Serviërs 'te zamen, dai
bedragen de gezamenlijke verliezen reeds tien mi!-
lioen man. Een schatting, die eer te laag dan t(
hoog is. f
En dat gaat nu maar eiken dag door! Een dee
van deze tien 'miljoen man, het grootste - gedeelti
wol licht, zal wel voor het leven ongelukkig zijr,
of voor goed tot wrakken 'geworden. En dat nie
mand aan dat bedrijf een eind weet te maken?
WREEDHEDEN TEGEN DE ARMENIëRS.
Uit Londen, 25 October. Een correspondent van
Reuter bij het hoofdkwartier in de Middellandscbc-
Zee geeft een verhaal van een Armenisch krijgs
gevangene over de Turksche wreedheden. Toen hij
invalide in zijn woonplaats Zile, ten N.W. van Si-
was terugkeerde, was hij er ooggetuige van, dat
de Turken den bisschop van Siwas besloegen als
een paard, toen zij hem' verbanden, want, zeide d«
vali: „als hoofd der Armeniërs moest hij niet ver
plicht zijn barrevoets te gaan.",'
Toen de krijgsgevangene Zile bereikte, ontdekte
hij, dat de autorit :ten de bevolking van 20.000
menschen in de gevangenis hadden geworpen; de
mannen werden met louwen gebonden en gedood,
vrouwen en kinderen in de vlakte, dag en nacht aan
honger en koude blootgesteld, totdat men 'meende,
dat zij geneigd waren zich tot den Islam te bekee-
ren. Weigerden zij, dan werden moeders aan de ba
jonet geregen voor de oogem der kinderen, en'deze
later verkocht.
Een broeder van dezen Armeniër en hij zelf voeg
den zich bij het Turksche 'leger, toen de Turken
naar Angora doordrongen; overal zagen 'zij Turk
sche reservisten, 'op weg om zioh bij het leger te
voegen, die de Armeniërs "doodden. Tn Angor. eer
den moorden gepleegd, gelijk aan'die te Zile. De
Turken vielen groepen, somtijds achthonderd man
sterk, met de bajonet aan, en rukten ze letterlijk
in stukken, als zij hulpeloos op den grond .lagen.
ENGELSCHE TROEPENLANDING BELET?
Uit Boedapest, 24 October. Volgens het blad Na-
plo, is de ontscheping van Engelsche troepen op
het Gnekscbe schiereiland Chalkidike Vrijdagmor
gen door Griéksche troepen belet. De Engelsche com
mandant beweerde, dat 'daaromtrent een overeen -
komst tusschen Engeland en Griekenland bestond.
De Grieksche commandant verklaarde 'echter, daar
van niets te weten en geen instructies te hebben.
Hij verzette zich derhalve .tegen de landing en droig-
de op de Engelschen telaten schieten. Toen de
Grieksche soldaten daarop aanlegden, besloot de
Engelsche commandant zijn 'troepen weder in te
schepen. Of dit waar is?
DE SERVISCHE SOLDAAT.
Do bijzondere correspondent van Tho Times in
Servië vertelt van het Servische volk en de solda
ten, die bet voortbrengt. Vaak is'het voorgekomen,
dat krijgsgevangen Oostenrijkers in Servië over het
eten klaagden. Wanneer men hen dan antwoordde,
dat. zij hetzelfde" voedsel kregen als do Servische
soldaten, zeiden zij: „Ja, maar de Serviërs zijn er
aan gewoon; zij hebben niet zoovee! noodig als wij."
De Serviërs, zegt de correspondent, zijn een boe
renvolk, dat niet aan weelde is gewend. Brood, dik
ke n:elk en aardappelen zijn de voornaamste voe
dingsmiddelen. De laatste jaren heeft Servië bijna
teeds van oorlogen te lijden gehad en het vlol de
vrouwne moeilijk, bij de afwezigheid der mannen,
het land te bearbeiden. Servië is arm geworden
De Servische soldaat is er aan gewend geraakt
een leven van ontberingen te leiden. Vaak zonder
eten te hebben gehad, vochten zij met een 'verbazing-
wekkend uithoudingsvermogen.
De correspondent vindt veel trekken van gelij
kenis tusschen den Serviër en den Ier: zijn weinige
behoeften en zijn goed humeur. De twee meostge-
bruikte woorden zijn „nema" (neen) en „dobra"
'(goed;. „Nema" is het resultaat van de vier laat
ste jaren van gebrek. Men kan een heele straat vol
winkels afgaan om een eenvoudige koopwaar te
loeken; overal kan men hetzehde antwoord krij
gen: „nema". Verder is -'alles „dobra". Gij vraagt
den gewonden of zieken soldaat^ die wacht om op
genomen te worden in een hospitaal, hoe het met
hem is; glimlachend 'antwoordt hij „dobra". 1 Gij
vertelt hem dat de Duitschers komen met drie
maal grootere overmacht om 'Servië van de kaart
te vegen en zorgeloos lacht 'hij met glinsterende
oogen „dobra"!
Maar helaas, zegt de Times-man, - is er een derde
woord, véél gebruikt': „subra" en dat betookent
„morgen!" Ook dat is Iersch.
Het is onmogelijk zich den Serviër anders te.den
ken dan als soldaat, en dat is volgens den'corres
pondent, de voornaamste oorzaak van de zwakte van
Servië's militaire positie. Er zijn geen reservo'e. Al
les wat vechten kan, staat aap, het front. Slechts!
in Nisj ziet men mannen van dienstplichtigen loef-
tijd, in burgerkleeding; dat zijn de ambtenaren van
de ministeries.
DE VERLOREN ZOON.
Algemeen is door do Pers hot Bijbolsóh Dramn von
Willem Smulders Pr. „De Verloren Zoon" zeer gun
stig beoordeeld. !En nu wij er Zondagavond in de
zaal van den heor Heijsela,ar tweo -bedrijven van
hebben gezien, voegen we gaarne ^ns gunstig oor
deel bij die vele anderen.
Het Drama „De Verloren Zoon" is met veel ta
lent geschreven en het zoo roerend-mooie Bijbelsoh
verhaal dat den auteur hier tot leidraad heeft ge
diend, spreekt uit dit,zijn werk tot ons in al zijn ver
heven innigheid. In goedvloeiende 'verzen worden
ons verschillende episodes voor oogen gestold, die
ons troffen en waaruit wijding sprak.
En hét was te constateeren, dat de opti'- Jonjden
un taak met geheele overgave vervulden, vervuld
varen yan een krachtig streven om iets moois to
leveren,. En al mocht dat niet steeds aan allen go-
lukken stemming was er toch, zoowel op het too-
nee' als in de zaai. En dit was in do omstandig
heden, waaronder het drama Lier werd gespould,
geen gering succes. Wupt, het moet ons van het
hart .wat Vas de aankleeding Van het tooneol
jillerpooverst. Wat had de algemeene indruk veel
grooter kunnen zijn, als de omgeving niet zoo finaal
in scherp contrast was geweest met den inhoud van
de verzen. De meest rijke fantasie kon aan deze
omgeving niets passends geven. Jammer, echt Jam
mer 1 i i
Laat ons nu 'nog 'zeggen, dat de zang zeor goed
erzorgd was. 1
De zaal, die we tot achter toe staande vol had
den verwacht, was maar matigjes bezet.
LANDSTORM.
Van de jaarklasso 1612 zijn voor den werkelijken
dienst goedgekeurd:
Petrus Baars, Jacobus Marinus van den -'Berg,
Levie Cohcn, Johannes Dionisius. Huiberts, Cornelis
lieijzer, Lambertus Kossem Jan Abraham Mooij
Thomas Ruijter, Arend Scnoorl en Sianon Stam.
GEMEENTE SCHADEN.
Geboren: Jan Jacob, zoon van Jan Jacobus Chris-
iaan Vremeulen en Maria Henni. Trijntje, dochter
an Jan Schoorl en Alijida Hendrika Hagedoorn.
TELEGRAFISCH \VLERBLR1CH1
taar waarnemingen verricht in den morgen van den
IG October 1915, medegedeeld door het Koninklijk
\letcorologi6ch Instituut te De Bilt.
Hoogste barometerstand 771.0 te 'Bodo, laagste
arometerstand 757.4 te' Wisby.
Verwachting tot den avond van 27 October.
Meest matige N. tot N.O. wind, gedeeltelijk be
wolkt, weinig of geen neerslag. Overdag iéts kou
der in het Noorden.
ALKMAAR, 25 Oct. 1915.
Aangevoerd 32 koeien en ossen f 250 a 380, 24 vette
talveren f 40 a 95, per K-G. f 0.90 a 1, 32 nuchL
dem f8 a 20, 929 velte schapen f 30 a 69, 300 vette
arkens f 0.64 a 0.94 per K G.
AMSTERDAM, 25 Oei 1915.
VeemaxkL Aangevoerd 212 vette koeien, le kw. 100
104 et-, 2e kw, 92 a 98 ct, 3e kw. 87 a 91 ct., 105
nelk- en kalfkoeien f 300 a 410, 36 nuchtere kalveren
i 12 a 16, 23 schapen f 25 a 40, 315 velte varkens,
>een handel.
WINKEL, 25 Oct 1915.
Appelen f 1 a 4.40, peron f 1 a 5 per mand, no'en
f O.371/2 a 0.45, koolrapen f 2, kool f 3.25 a 10 per
100, aardappelen f 1.20 a 1.25, spruilkool f 1.80 per zak.
in'oordscharwüude.
Zaterdagmiddag.
Aardappelen: eigenheimers f 1 a 1.20, nep f 3.70 a
t, drielingen f 6.90 a 7.60, grove uien f 6.60 a 8.50.
Zaterdag 21 wagens.
Maandagochtend-
Bloemkool f 8.70 a 11.90, roode kool f 4 a 18.70, gele
;ool f 3.30 a 12.20, witte kool f 4 a 25.10, per wagon
vitte kool f 363 a 368.
Maandagmiddag.
Aardappelen: eigenheimers f 1 a 1.20, blauwe fin
1.30. gele nep f 3.o0 a 4, drielingen f 6.80 a 7.40, grove
uien f 7.80 a 8.60, wortelen f 1.80 a 1.95,
Dinsdagochtend.
Bloemkool f 7.80 a 12,90. roode kool f 2.10 a 18.50,
gele kool f 1.70 a 13.90, witle kool i 2.40 a 24.70, per
.vagon witte kool f 363 a 366.
BROEK OP LANGENDIJK.
Zaterdagmiddag.
426 baai uien 6.30 a 8.30, 311 baal wortelen f 1.05
