y» cent
Raad Nieuwe Niedorp.
Plaatselijk Nieuws.
tot en met 20 gram: 3 cent
boren 20 tot en met 10Q gram6 cent
voor elke 100 gram méér (of gedeelte daarvan.)
3 cent
Men ziet hier dus uit dat alleen zwaardere brieven
hooger worden belast dan tot dusver.
III. Drukwerken. Het port voor drukwerken wordt
gebracht op 1 cent per 50 gram (of gedeelte daarvan).
D5t beteek ent, dat voortaan alleen de zwaardere druk
werken iets hooger worden belast n.1. die boven een
gewicht van 1 pond Het tarief voor nieuwsbladen
Blijft ongewijzigd dus:
per nummer (tot 55 gram).: V» c®111-
bov/en 55 tot en met 150 gram: 1 cent.
voor jelke 50 gram meer (of gedeelte daarvan)
IV. Kwitanties, enz. Voor het invorderen van
gelden op kwitanties, wisselbrieven enz. wordt voortaan
geëischt per kwitantie:
tot en mat I l: 5 cent
boven f 1 tot f 2571/» cent
f 2o of hooger15 cent
DSt tarief is dus vrijwel geheel gewijzigd. Bovendien
is gelijk tot dusver Dij de uitbetaling van het
totaal Bedrag nog een recht verschuldigd, dat is vast
gesteld voor een postwissel van gelijk bedrag
V. Postpakketten. Voor postpakketten zal voortaan
verschuldigd zijn
tot 1 Kg: 20 cent
boven 1 tot 3 Kg: 25 cent
bowen 3 tot 5 Kg J 30 cent
Dfen blijven er nog over enkele nieuwe tarieven,
waarvoor geen wetswijziging noodig is, doch die de
minister heeft verklaard te zullen invoeren.
VI Adreskaarten en douaneverklaringen. Déze
kosten thans 4 voor leent, voortaan, echter 2 voor
1 cent
VII Telegrammen. Elk woord telegram wordt
5 cent duurder dan het thans is. Het -minimum van
een gewoon telegram wordt dus 30 cent, stads-telegramj
men 20 cent (tien woorden). Een. dringend telegram
echter kost voortaan 3 maal het gewone tarief, dils
als minimum 90 cent, in de stad 60 cent Dat is een
flinke prijsverhooging.
VIII. Telefoon. Elk telefoon-gesprek wordt met
5 cent verhoogd. Een gewoon gesprek van 3 minuten
za ldus voortaan 35 cent kosten, een dringend get-
sprek f 1.05.
DURE ERWTENSOEP.
Te Amerongen e.o. worden de Kaapscne groene
erwten opgekocht voor f 33 per H.L.
HIJ WAS IN DE WAR.
De Radd van Laren vergadert, de heeren zijn al
een heel poosje aan den gang en daar schuift ein
delijk wethouder Van den Brink binnen.
Wethouder v. d. Brink: Wat bennen Jelui d'er al
vroeg.
Wethouder Smit: Je docht zeker om 10 uur hè?
Wethouder v. d. Brink: Neen, half elf man, en ik
zal je bewijzen dat het zoo is, kijk m'n briefje maar.
Wethouder Smit: „Kijk Jij maar eens Janl"
De heer Hamdorff: Je bent glad verkeerd man,
dit is de oproeping voor de vergadering van 27 Juli,
Je b#nt een paar maanden4in de war.
Wethouder v. d. Brink: „Oh, zoo".
ZIJPER VERLOTING.
De eerste prijs, paard, kar en tuig in de Zijper
verloting is gevallen op Na 5210, collectie van den
heer F. Veul, 't Buurtje, winner C. Kuiper te-Helder.
De tweede prijs viel in de nummers van den heer
A. van Twuijver alhier, die in het geheel niet min
der dan 66 prijzen trok, waarbij 11 stuks vee.
—OUDE NIEDORP.
De vereeniging voor straatverlichting alhier ver
gaderde Woensdagavond in het café van den heer
T. de Jong. Negen leden waren aanyvezig. Nadat de
voorzitter, de heer A. Wonder, de vergadering met
gepaste woorden had geopend, en de secretaris, de
heer J. A. van Eerden de notulen had gelezen,
kwam aan de orde rekening 1915'16. Deze door de
heeren P. Schaap en A. van Zoonen nagezien, werd
in orde bevonden met een voordeelig saldo groot
f 5.78 Ontvangen was r 86.84, uitgegeven f 81.05X.
In de plaats van den voorzitter die af moest tre
den als bestuurslid en niet herkiesbaar was, werd
benoemd de heer Jb. Pluister.
Te beginnen met October zullen de lantaarns weer
branden.
Nadat nog eenige zaken meer van huishoudelljken
aard waren behandeld, werd de vergadering met
woorden van dank gesloten.
ONGEREGELDHEDEN.
Te Beek en Donk- N.-Br., waar de burgemeester
geen. vermakelijkheden op de kermis wilde toestaan
hebben ongeregeldheden plaats gehad. Tal van ern
stige vechtpartijen werden geleverd. Op een gege
ven oogenblik werden revolverschoten op de politie
gelost, die de menigte toen met een geduchte sabel
charge uiteensloeg.
JACHTOPZIENER GEWOND.
Te Tilburg is gisterennacht de Jachtopziener Haar-
bosch door zekeren Kokken met een geweerschot
levensgevaarlijk verwond. De dader is voortvluch
tig.
Nader meldt men;
Gisterenmorgen waren een paar heeren met twee
jachtopzieners aan het jagen aan den Rielschen
Weg. In de verte zagen zij den bekenden strooper
H. van Kokken uit Tilburg. Een der jachtopzieners.
J. H. uit Goirle, liep op hem toe, doch op 5 meter
afstand schoot Kokken hem in de borst. De ge
troffene viel neer en werd in hoogst bedenkelljken
toestand per auto naar het ziekenhuis te Tilburg
vervoerd. De dader wist te ontkomen en is op het
oogenblik nog niet gepakt
VERGOEDINGEN VOOR WATERSNOODSCHADE.
Het Prov. Kerkbestuur van Noord-Holland heeft in
zijn eergisteren gehouden vergadering aan verschil
lende kerkvoogdijen van gemeenten, dit door den
watrsnood schade hebben geleden, vergoedingen toe
gekend. Het werd hiertoe in staat gesteld door de
gunstige beschikkingen van de Alg. Synode en van
de Alg. Commissie voor Watersnoods- en andere
rampen en door giften van onderscheidene kerk
voogdijen, Met de toegekende bedragen zullen on
derscheidene kerkvoogdijen nog slechts voorloopig
geholpen zijn. De inkomsten zullen ln menige ge
meente belangrijk minder zijn dan in andere jaren
en vele kerkvoogdijen daardoor moeite hebben aan
hare verplichtingen te voldoen. Het Provinciaal
Kerkbestuur hoopt ook in deze moeilijkheden na
der te gemoet te kunnen komen, maar heeft daar
toe nog meer steun dringend noodig. De hulp aan
de Diaconieën uit de overstroomde streek zal in een
volgende vergadering worden vastgesteld.
NIEUWH NIKDORP.
De verkoop der bloempjes ten bate van da Gezins
verpleging heeft f 18.13 H opgebracht
Vergadering van den Raad van Nieuwe Niedorp
op Woensdagavond 13 September 1916. Afwezig de
heer Wilken. Voorzitter burgemeester Koopman, die
de vergadering opende, waarna de secretaris de
notulen las, die werden goedgekeurd.
Voorzitter deelt mede, dat de aanvulling der be
strating bij de tram heeft plaats gehad.
De heeren B. Sieawerda, D. Brouwer en P. de Boer,
benoemd als leden der schoolcommissie, hebben be
richt gezonden die benoeming aan te nemen.
De begrooting voor 1917 der Langereizerschool
in ontvangst f 1464.80 en in uitgaaf f 2264.80 wordt
door den Raad goedgekeurd en zal naar Hoogwoud
teruggaan.
Voorzitter zegt, bericht te hebben, dat een nieuwe
zuigstang voor de brandspuit te Langereis f 105 kost.
De heer K. Wit vindt het ook hoog, maar het zal
toch noodig zijn, tot aanschaffing over te gaan. An
ders heeft men in tijden van nood niets aan de spuit
I Naar aanleiding van het rapport van den heer
K. Olie dat aangeeft, dat het ook mogelijk is dat aan
de brandspuit zelve wat mankeert, wordt besloten
eerst nog beproeving te doen. De Raad besluit, een
slang voor f 105 aan te koopen, als het noodig is.
Ingekomen is een schrijven van de Vereeniging
van Kleine stedelijke en plattelandsgemeenten, die
eerstdaags zal opgaan in de vereeniging van Neder-
landsche gemeenten, om lid te worden van laatst
genoemde vereeniging. De onkosten beloopen daar
voor nog geen f 10.
De heer Kuilman acht hét voor de belangen der
kleinere gemeentel* heel goéd lid te zijn. In onze
geheele landsadministratie is een zekere bevoor
rechting van de groote steden. Als lid van zoo'n ver-
oeniging, die de helft van de inwoners van Neder
land als lid telt, staan we sterker tegen den invloed
op heel ons maatschappelijk leven, dat eigenlijk
wordt beheerscht door de elschen der groote steden.
Spreker is er voor om lid te worden.
B. en W. stellen ook voor om lid te worden. Voor
zitter vindt als we lid worden, krijgen we ook weer
meer gegevens en meer kijk op de zaak.
Met 4 stemmen voor, de heeren Stammes en Van
der Stok tegen, wordt besloten lid te worden.
Ten aanzien van de salarissen van Burgemeester
en Secretaris, stellen B. en W. voor, zich neer te
leggen bij de regeling, die Ged. Staten hebben mee
gedeeld te willen treffen. Omtrent den Ontvanger
zouden B. en W. willen adviseeren, diens salaris te
verhoogen, het bedrag te bepalen door den Raad.
De heer Kuilman zegt, indien de salarissen van
burgemeester en secretaris worden verhoogd, vin
den B. en W. ook termen, verhooging voor te stel
len voor den gemeente-ontvanger die zeer veel
werk heeft; meerdere drukte als bijv. door het gas
bedrijf, door Belgische vluchtelingen, door nu weer
de distributie, enz., wordt aan zijn werk toegevoegd.
De heer Van der Stok vindt de drukke werkzaam
heden in deze tijden eigenlijk geen reden tot blij
vende verhooging.
De heer Kuilman vindt het salaris van burge
meester bijv. thans ook voldoende en het opdrijven
van die salarissen gaat eigenlijk ook niet. Dat blijft
en ze kunnen niet verlaagd worden. Als de Raad nu
zegt: wij achten de salarissen van burgemeester en
secretaris voldoende, dat zou kunnen en dan was
toch een meening uitgesproken. En dan zou daarbij
aangegeven kunnen worden dat als burgemeester
en secretaris verhoogd worden, dan ook billijkheids
halve de gemeente-ontvanger verhoogd dient te wor
den.
De heer Stammes: Maar 't verschilt, dat het hier
in één hand zit.
De heer Van der Stok vindt: het salaris van den
gemeente-ontvanger is in billijke verhouding met
het salaris, dat burgemeester en secretaris thans ge
nieten. Maar worden burgemeester en secretaris ver
hoogd, zooals Ged. Staten aangeven, dan adviseert
de Raad, dat ook de ontvanger verhoogd moet wor
den, om billijke verhouding te behouden. Zóó stelt
de heer Van d er Stok voor om te antwoorden.
De heer Kuilman zegt, dat met het niet genoem
de bedrag van verhooging voor den gemeente-ont
vanger, eigenlijk f 50 is bedoeld.
Algemeen wordt goedgevonden in den zin als door
den heer Van der Stok voorgesteld, te antwoorden
en dit antwoord vóór 15 September in te zenden.
De regeling van de brandweer komt nu ter sprake
en handhaven B. en W. hierbij hun in de vorige
vergadering ingediend voorstel. De regeling wordt
nog eens in onderdeelen nagegaan en ten slotte, zoo
als ze door B. en W. is voorgesteld, door den Raad
goedgekeurd.
B. en W. zullen de menschen aanwijzen, die de
spuiten zullen bedienen, 25 manschappen in het ge
heel: 15 voor de spuiten in de kom, 5 voor Moer
beek en 5 voor de Langereis.
Ten opzichte van de straatverlichting stellen B.
en W. Voor de in de vorige vergadering meegedeel
de en op 1 September aangevangen regeling te be
stendigen en het bepalen der uren voor
aansteken en uitdoen aan hen over te laten. Het
is de bedoeling, gedurende de maand September om
de andere één lantaarn te branden. Met 1 October
te beginnen alle straatlantaarns te branden.
De neer Stammes dacht, dat 't om de andere één
lantaarn laten branden als een maatregel van zuinig
heid bedoeld was voor deze tijden en dus voor langer
dan de Septembermaand alleen, om, als later meer
hormale tijden komen en het gas weer bijv. 8 cents
is, ze allemaal weer te bezigen.
De heer Kuilman becijfert, dat het branden van
alle lantaarns op f 480 komt en als de helft vSn 't
aantal lantaarns brandt, zullen de kosten dus f 240
zijn Maar dan heeft de gemeente ook minder voordeel
in zijn gasverbruik. Dat moet ook in 't oog gehouden
worden.
De heer Stammes en v. d. Stok meenen dat dat anders
wel kan worden weggecijferd.
De heer Kuilman zou er niet voor zijn om op
den duim om de andere één lantaarn te branden
Wij zijn hier toch niet in een stadium om met half
licht te zitten ein we zouden daarmede voor eiken
vreemdeling een bespotting zijn.
De heer Stammes verklaart zich ook niet voor het
blranden van de halve straatverlichting, maar wilde
maar eens wetenj wat de bedoeling is
De heer Kuilman vindt als er steenkolemgebrek is
of te weezen is, dan zou 't heel wat anders zijn.
dan zou er noodzaak tot bezuiniging zijn. Maar steen-
kolengebrek hebben we niet.
Voorz. zegt, dat met 1 October alle lantaarns .weer
zullen branden en de uren daarvoor door B. en W.
worden vastgesteld. Ten opzichte van de nachtbran
ders stellen B. en W. voor 3 lantaarns 's nachts te
laten doorbranden, 1 t>ij D,r. Maats, 1 bij de tram en
1 bij de Bullebrug (Westeinde).
De heer K. Wit vindt bij de tram Dinsdags- en
Donder dasmorgens wel nuttig, maar overigens overbodig.
Voorzitter vindt die lantaarn bij tram toch evengoed
wel nuttig om 's hachts te laten doorbranden.
De heer Kuilman vindt als de drie bedoelde lan
taarns branden, dan heeft men licht genoeg in 't
dorp om zich te kunnen redden en dan is het heele
dorp verlicht
Anderen bestrijden dit en de heer Stammes zegt:
als met 3 lantaarns het heele dorp verlicht is, waar
om steken we er dan 30 op?
De heer Van der Stok vindt, als die lantaarns bij de
Bullebrug brandt teui dan eerst bij Dokter weer een,
dan heb je toch nog geen voldoende licht. Spreker
is tegen het laten doorbranden van 3 lantaarns.
De heer Stammes vindt die bij de tram laten door
branden wel goed, maar enkel Dinsdags- en Donder
dagsmorgens.
De heer Kuilman: Dus einkel voor de boeren. Het
kan in dendonkeren tijd 's morgens om 7 uur ook
neg donker zijn.
Bij stemming over het laten branden van 3 lahtaarns,
of één, stemmen 4 heeren voor éétn lantaarn te laten
doorbranden. Aldus besloten.
Vóór 3 lantaarns stemden voorz. en de hoer Kuilman.
Omtrent de uitvoering dor Distributie wet voor deze
gemeente wordt medegedeeld, dat tot leden der levens
middelen commissie zijn aangeprezen de Burgemeester
Jals voorz., de gemeentesecretaris als secretaris, de
heeren A. Visser, A. Heinstman en J. Goet als leden.
Waar het ral kunnen voorkomen, dat de commissie
voor sommige werkzaamheden betaalde hulp noodig
heteft, wordt machtiging gevraagd en verleend) de kos
ten daarvan op de rekening der commissie te boeken.
Voorz. zegtWelk werk er uit ral voortvloeien,
weten we niet, maar het ral veel zijn.
Dezen middag is een ciculaire ingekomen, die aart-
geeft. dat vriiwel ieder zijn raad ral mogen houden.
Spreker stelt zich voor, dat de graanbeweging zoo
good tols van de baan is en wij daarvan weinig drukL
te zullen hebben.
De secretaris leest den inhoud der circulaire, die
de geoorloofde hoeveelheden als veevoeder voor paarden,
hoornvee, schapen geiten, varkens, enz. aangeeft voor
"Rondvraag nihil. Sluiting volgt, waarna de raad zich
in comité-generaal begeeft.
MARKTOVERZICHT.
De markt was heden haar evenwicht kwijt: aan
voer en vraag wogen niet tegen elkander op, zoo
dat het noodzakelijk gevolg was, dat er ln de prij
zen eene kleine wijziging ontstond. Deze wijziging
was ten nadeele van den aanvoerder. Door te groo-
teh aanvoer van slachtvee liep de markt zoowel bij
koeien als schapen iets terug. Eerste kwaliteit
koeien werden op 60 62 cént geschat. Wij noteer
den voor den heer J. Stam te Oudkarspel f 490.
Melk- en kalfkoeien waren prijshoudend trekkend
Pinken en nuchtere kalveren vast.
De aanvoer wolvee was in alle soorten en kwali
teiten belangrijk. Vette schapen liepen tot f 50.25
voor den heer C. Schoorl; fokschapen met minder
aanvoer f36; lammeren tot f24. Hoewel de uitvoer
van vette schapen thans wekelijks plaats heeft, is
de lust tot het koopen van nieuw weidevee nog
niet buitengewoiui.
Vette varkens waren met z'n drieën, voor de beste
werd 46 cent betaald. Ken zending regeeringsvar-
kens uit Utrecht staat bij het spoor.
In kippen kwam geen verbetering. Oude kippen
60 4 70 cent, zware hanen fl 4 1,25, jonge haantjes
20 4 25 cent; jonge uitvoerhaantjes van boven 2 pond
waren gewild, hiervoor werd f 1.20 4 f 1.50 betaald.
De laatste prijs natuurlijk voor iets zwaardere waar
Eieren met vlugge markt liepen tot 10 cent.
LANDSTORM.
De Landstormplichtigen der jaarklasse 1910, wor
den ingelijfd als volgt:
C. Blaauboer op 5 October; J. de Boer 14 November;
J. Borst 14 November; K. Groen 9 of 10 November;
H. Huigen 9 of 10 November; J. C. Prins 9 of 10
November; K. Roggeveen 16—20 October; D. Schwan-
tje 9 of 10 November; C. Slikker 9 of 10 November;
A. v. d. Vlies 14 November; H. Woudenberg 9 of 10
November.
HARING.
Naar we vernemen zal voortaan de regeeringsha-
ring door verschillende winkeliers worden verkocht.
De maximumprijs blijft f 0.04 per stuk.
GEMEENTE SCHAGEN.
Geboren:. Elisabeth, dochter van Gerrlt Borst en
van Grietje Snip. Theodora, dochter van Johannes
Revers en van Catharina Cornelia Glandorf.
TELEGRAFISCH WEERBERICHT
Verwachting tot den avond van 15 September.
Stormachtige tot krachtige, later afnemende N.W.
tot W. wind. zwaar tot halfbewolkt, aanvankelijk nog
buiig, overdag zachter.
SCHAGEN, 14 Sept
2 Paarden f 350 a 500.
15 Stieren f 130 a 400.
57 Geldekoeien, mag. f 250 a 350, matig
150 Idem, vette f 220 a 490.
60 Kalfkoeien f 32P a 460, matig
54 Pinken T 170 a 230.
28 Nuchtere kalveren f 12 a 22.
210Schapen, mag f 26 a 36.
545 Idem, vette f 32 a 50.25.
68 Lammeren f 16 a 24.
5 Bokken en geiten f 3 a 12.
3 Varkens. vette, p. K.G. f 0.80 a 0.92.
118 Biggen f 7.50 a i6. v
37 Konijnen f 0.30 a 1.25.
300 Kippen f 025 a 1.50.
3ö9 K.Ó. Boter f 1.75.
25 K.G. Kaas f 0.60 a 0.80.
16487 Kipeieren f 9 a 10.
WARMENHUIZEN.
Donderdag. Nep. f 4 50 a 4.90 uien f44
4,20v drielingen f 3 a 3.50, blauwe f 2,65, slaboonen
nf 6^40 a 8, roode kool, binnen! f 5 50 a 5.90, builen!
f 14 a 16(40, witte kool, binnen! f 12 a 15 20, buitan!
f 13.50 a 21.80, gele kool, binnen! f 11.90 a 14.8Q,
buiten! f 13.90 a 15.20.
LANGEDIJKER GROENTEVEILING. Broek op L.
Woensdagmiddag. 38 zak aardappelen. Julias
f 2.25, blauwe f 2.70, Eigenheimers f 2.05, 186 baal
uien f 4 a 4.60 137 baal gele nep f 5 a 5.40 idem
drielingen f 3.60 a 4, 300 K.G. slaboonen f 8.40 a
9.10, 56 baal wortelen, binnen! f 1.90 a 1.95, buiten!
f 2.35 a 3 500 rammenas f 18.40 a per 1000.
Donderdagochtend. 6000 bloemkool, binnen!
f 11.50 a 15.50 buiten! f 23 a 35, 2e soort f 9.90 a
12(60, 38700 roode kool, binnen! f 3.70" a 7.20, buiten!
f 10.50 a 18.20, 20300 gele kool. binnen! f 8.60 a 14.80,
buiten! f 11.50 a 16.90, 25400 witte kool, binpenl.
18 a 14, buiten! f 15 a 26.20, 2700 bos wortelen
f 2.90 a 5.70.
NOORDERMARKTBOND. Noordscharwoude.
Woensdagmiddag. Blauwe aardappelen f 2 a
2.25, gele nep f 5.50 a 5.80. idem drielingen f 3.70 a
3.90 uien f 4.20 a 4.70.
Donderdagochtend. Roode kool binnen!, f 3
a 7.70, buiten! f 6.10 a 21,70, witte kool binnen!
t 12 a 16.70, buiten! f 12.70 a 25.10 gele kooI, bin
nen! f 5 a 13.20, buiten! f 7 a 15.80, bloemkool,
binnen! f 14.50 a 16.50, buitien! f 18 a 24,wortelen
per 100 bos f 6.50 a 6.80, idem per baal, binnenl.
f 1.70 a 1.85, buiten! f 3.10 a 3.35, koolaanvoer
54975 stuks,.
WINKEL 13 Sept.
Appelen f 7 a 15, peren f 8 a 28, pruimen f 14 a
28, tomaten f 12.50, slaboonen f 6 a 9.50, uien f 3.80
a 6. kool f 4 a 12, komkommers f 6 a 10.50 snij-
boonen f 3.65 a 4,35 per 1000, aardappelen f 1.60 a
2, eieren f 9,25.
PER TELEGRAAF.
GRIEKSCHE TROEPEN IN DUITSCHLAND GE
ÏNTERNEERD.
BERLIJN, Officiëel. Toen de Duitsch-Bulg&or-
sche troepen zich door het offensief van Generaal
Sarrail genoodzaakt zagen ,bij een tegen-offensief
Grieksch-Macedonië binnen te rukken, stond het
vierde Grieksche legercorps met het geweer bij den
voet achter den tot de Stroema vooruitgeschoven
Bulgaarschen linkervleugel in de steden Seres, Dra
ma en Kavalla. De maatregelen der gealliëerden
waren bedoeld om het Grieksche legercorps te nood
zaken de zijde der Entente te kiezen of om deze
Grieksche troepen hetzelfde lot te doen ondergaan
als de afdeelingen van de 11e Grieksche divisie, die
in Saloniki werden overweldigd. Het verkeer met
\thene 4 as verbroken en wordt door de Entente ge
controleerd of verhinderd.
De commandant van het 4e Grieksche legercorps
♦n Kavalla zag zich daarom gedwongen zelfstandig
e handelen, daar deze toestand onhoudbaar was,
doordat zijn troepen door honger en ziekte werden
bedreigd.
De Grieksche Commandant te Kavalla verzocht op
12 September aan het Duitsche opperbevel, zijn troe
pen tegen de Entente te beschermen en een onderkomen
en verpleging te geven. Aan dit verzoek wordt voldaan.
Om iedere scphending van de neutraliteit te voorkomen,
word in overleg met den 'Commandant, besloten de
Grieksche troepen volledig gewapend en uitgerust, als
neutralen naar een verblijfplaats in Duitscnland over
te 'brengen. Zij zullen daar gastvrijheid genieten tot
Griekenland door de Entente-troepen ral zijn verlaten.
EEN GEVAARLIJKE TOCHT.
Van den Hongaarschen correspondent van de N.R.Ct
Kapitein T. Kappus van hest O.-H. oorlogsperskwtus
tier beschrijft in zijn werk Blut und Eisen, dat bin
nen kort bij Jujius Hoffmann in Stuttgart het licht
ral zien, een gevaarlijken tocht
Pikzwart was de nacht, drukkend laag hingen de
•wolken. De berken aan beide zijden van den weg
stonden onbeweeglijk ien stom en links en rechts
scheen het eindelooae wit der sneeuwvelden als oen
flauwe grauwgrijze schemering door de duisternis. De
auto snorde en raasde, dat zijn motor sidderde, met
sneeuwkettingen om de raderen over den hard gevro
ren straatweg, doch zonder licht en zonder signalen
te geven als een geweldig vormloos monster, dat
jammerend, steunend en zingend zich een weg door de
De jonge officier achterin ta een groote reispels g*
'huid die slechts 2 ronde brillenglazen en het puntje
van zijn neus vrij liet klopte zip kameraad aan h'et
Vuurrad op den schouder en nep hem toe „sneller"
De andere greep naar den hefboom vun den veraneUer
en «rok zijn schouders op. Kapitein Braindl begreep
rtït beteekende. Het ging niet sneller; hipjS
weer achter in den wagen zitten en sloot zim ooge?
Zijn hart klopte, meen!- hij, even snel als de machi
ne En zijn hersens hielden zich uitsluitend mel de
eene vraag bezig, of hei hem gelukken zou de ontvan.1
iXl^zou en moest «dokken. Hot moest De auto
meed met een snelheid van 80 KM. »n t uur en de
tunnel was niet verder dan ten hoogste 40 K.M. Iln
half uur hoopte hij het (loei van oen tocht te hebben
bereikt en zijn taak daar was slechts hot werk van
Se mnuten. De mijtnen wanen goed gel^d, 15
Meter Oostelijk van het tnangulatiepunt 730 tn
hoop hout bevond zich de batterij om zo te, doen out-
ploffen. Natuurlijk, wanneer het gelukte daarheen te
dTS vloog langs een scheroe bocht. De b*
stuurder had de koppeling verbroken de hefboom
naar voren gedrukt; tweemaal achter elkaar kreeg <je
wagen een hevige schok, maar vooruit ging het, rate.
lend en knarsend &oor den donkeren nacht, Kapitejj
Braindl was weer rechtop gaan zitten. Hij moes goqj
oppassen en op zijn hoeae zijn, daar de eigen acofcfl,
hoede deze streek reeds gisteren had ontruimd
Doch hij hoorde en zag niets. Alleen de ïjskoufc
snijdende wind floot hem om de ooren, en de motor
bromde zijn eentonige melodie, gehaast en adernloo^
alsof hij wist ■wat op het spel stond. Plotseling stopt#
de auto. De machine liep onregelmatig en schudde de
wagen als een koortslijder. De bestuurder sprong op
Warm geloopen! Over vijf minuten kunnen w ij eerst
doorrijden. Ook de kapitein stapte uit en met zijn elek
trisch zaklampje verlichtte hij even den kilometertel
ler. Nog 25 K.M. vermeldde hij.
Daarna luisterde hij met ingehouden adem, want
nu de motor zweeg en de nacht zoo stil m -vijandig
hem omgaf, kreeg hij angst voor die donkere stilte,
voor het spookachtige van dezen wilden, gevaarlijken
tocht... zijn zenuwen waren gespannen.
Waar bleef de vijand? Waar blven zijne ruiter»?
De vliegers hadden bericht dat twee vijandelijke co
lonnes oprukten,.... ©Ik oogenblik moest hij mitsdien
op kozakken of voorhoeden stooten. En de gepant
serde trein, die al sedert meer dan viar-en-twmtig uren
achter het vijandelijk front onder stoom stond? Zou
die wellicht reeds vertrokken zijn, of bevond hij
zich wellicht jusit in den tunnel dien hij moest op
blazen?
Braindl strekte zich; hij moest rustig en koelbloe
dig blijven Hoe staat het er mee? vroeg hij aan den
bestuurder, die met de machine bezig was.
Wij moeten nog wachten I
De hulpbestuuraer gaf hem een kan petroleum eo
opende een vëntiéL Sissend ontweek walmende, stinj-
kende stoom uit den cylinder. Doch langzaam koelden
de heete wanden af. Weet go precies waar wij van den
straatweg af moeten? Dtenk er om, vlatk achter het
eerste dorp^
Juist.
En na eeaiige oogenblikkm
Stap in, we gaan weer.
Met een geweldigen ruk bracht de motor den wagen
op gang en weer snorde de auto met de grootste sme!
heid langs den weg. Over kleine, krakende, houten
bruggen, tegen steile hellingen op, en met zoo een
vaart langs nellingen naar omlaag, dat de inzitienden
er een oogenblik misselijk van werden.
Op éénmaal flikkerde een lichtstraa!.... een schot
was gevallen.
Dat is de vijand. En op eenmaal beoordeelde de ka
pitein volkomen bedaard en rustig de toestand; van
angst voor het donker van den nacht en dc dingen dit
komen zouden was nu geen sprake meer.
Zoo snel els mogelijk door net dorp! riep hjj den
bestuurder toe.
Daarna zette hij zich rechtop met de karabijn h»-
schen zijne knieën. Dfe toestand scheen heel eenvou
dig te zijn. Buiten het dorp stonden voorposten in hst
dorp sliep de vijand. Achteloos en onvoorzichtig al»
altijd. Hij zal reeds aan het andere einde van. het dorp
Zijn, vóór men hem bemerkt.,.
Plotseling weergalmt een roep door den nacht
een scherp bevel vijf schoten uit de sloot geven
antwoord, de laatste zingt seconden lang door de
lucht....
De auto vliegt voort, steigert een oogenblik, en
springt dan over iets, dat gillend op den weg ligt, een
mensch of een dier....
Voorwaarts, slechts voorwaarts.
De bestuurder ligt voorover gebogen op zijn stuufr
De kapitein omklemt de kaf van zijn karab(jd
zoo vast, dat zijn vingers hem pijn doen.
In het Noorden zijn oen paar sterren zichtbaar ge
worden. Hert dorp blijft rechts en links van den wed
liggen: als een droom. Voortdurend hetzelfde beeld
langs den heelen, erg vernielden straatweg LagevidV
kahte huizen, zwak perlicht, hier en daar menschen
af en toe een schot, daarachter paardengetrappel,
als schaduwbeelden, bliksemsnel voorbijglippend ctn
even snel in het donkere niets verdwijnend.
Kapitein Braidl doet zijn pels wat open en bemerkt
nu eerst hoe warm hij het heeft en dat hiet zweet hem
van het voorhoofd op zijn bril drupt
De slechte zijweg noopt den bestuurder langzamer
te rijden; de wagen springt vani de eene zijde van den
weg naar de anaere, maar hier is het stil.
Bij den spoorweg staat een schildwacht, die de auto
stilletjes laat doorrijden; ongetwijfeld denkt hij er
niet aan, dat het een vijandelijke is.
Nu nog tien minuten, nog zeven, nog vijf....
De kapitein zit op den grond van de auto en stu
deert daar de kaart met zijn raklamp en compas;
maar de naald van het kompas Wiegt in de rondte
alsof zij krankzinnig was geworden. Natuurlijk j
het ijzer van den wagen, de magneten....
Ilij trekt zijn reisdeken nog beter over zijn hoofd,
opdat een straal van zijn lamp hen niet verrade. On
der hem ratelt en blaast de machine, en hij heeft een
gevoed alsof zijn lichaam uit elkaar ral springen. Mat
beide vuisten drukt hij op zijn borst.,. Kalm, kalm.,.,
Een eeuwigheid schijnen hem de minuten.
De merkwaardigste gedachten komen bij hem op-
Ja, de bestuurder heeft-het goed, die heeft aanhoudend
met zijn motor te doen spreekt met haar, voelt
haar. Maar hij moert 6lecnts afwachten, zonder
te doen wachten..^..
Eindelijk.....
De auto springt over de vlakke ondiepe sloot, rijd1
een stukje over het vrije veld en stopt bij een drie
tal beuken, waar de wagen veilig staat.
Tot weerziens. In een half uur bén ik terug."
Met een krachtigen handdruk hebben zij afscheid
van elkaar genomen.
Braindl tracht tastend zich een weg te banen; het rsr
diumblad van zijn compas geeft de richting aan.
Hert gaat steil bergop. De weg is dichtgewaaid;
maar hij herkent elke struik, eiken boomstronk. Hirf
en daar zinkt hij tot over de knieën in de sneeuw. Hu
trekt zijn pelsjas uit en Iaat haar in d<? sneeuw li'4-
gen. Op den terugweg zal hij hem wel vinden. W<
licht ook niet. Wat komt het er op aan..
Of de vijand hier schildwachten neeft uitgezet Na
tuurlijk, 't is een hoogst belangrijk punt. Maar hij
ziet en hoort niets. Of toch? Wat is dat voor een ge
luid? dat nog zwakke bniisen in noordelijke rich
ting? Hij blijft stil staan. Hoe klopt zijn hartl Ew
kan alleen een trein, zijn, een trein die komt
Hij begint hard te loopen, valt, staat op, valt nog
eens, baant zich met zijn handen een weg door ae
koude, brokkelige sneeuw, die vau alle zij don naston.
En hpt eentonige gebrom komt dichterbij. Hij
zich haasten, doch net linkerbeen doet hem erg P'J©
het is warm, en steekt Een ruk in de hoogte
kan het hem schelen, vooruit En plotseling®
hij, bijna verrast, aan het doel van zijnn tocht H®
kleine groepje boomen aan zijnn rechterhand; dat is h«
De koude noordenwind blaast door de holle takk<» u®
