Mager Courant.
De Oorlog.
TWEEDE BLAD.
Dinsdag 21 November 1916.
59ste Jaargong No. 5905.
Binnenlandsch Nieuws.
Plaatselijk Nieuws.
Wegen» defect der telegraaf
lijnen tot Alkmaar, GEEN
marktberichten.
Marktberichten.
Gemengd Nieuws.
«jet groote nieuwB komt ditmaal van het Mace
donische front. Monastir is gevallen* Dit is eigen
lik het eerste belangrijkste succes op het Macetio-
front en de strijd daar is nu geheel op Ser-
II t" V.Ia/4 •»TÖY»«r/lV"\Y»0 V» 4 U H'n/. finn avwVvam 1 f11 C
heilgebied overgebracht, 't Was in December 1915
puitschers en Oostenrijkers Monastir bezetten en
thans is die stad dan weer door de Bulgaren en
nuitschers ontruimd. Het is voor de Serviërs een
eerkelijke triomf, dat zij nu weer de eerste stad
van hun rijk in handen hebben.
Monastir Bitolje de grootste stad van Ser
vische Macedonië, ligt aan de Dragor, een zijrivier
van de Tsjerna, aan den voet van den berg Periste-
ri en aan den westrand van de vruchtbare hoogvlak
te van Pelagonia. Monastir, doof een spoorweg met
Saloniki verbonden, is een plaats met grooten han
del, vooral in manufacturen, katoenen, garens, sui
ker', vruchten, specerijen, meel, graan, opium, vruch
ten, kaas en tapijten, en telde 5555000 inwoners.
Wel typisch is het dat de Duitsche berichten spre
ken van een zoogenaamde vrijwillige ontruiming,
omdat het bezit der stad de vele offers die het kostte
niet meer waard was. Generaal Sariail, de opperbe
velhebber van het Engelsch-Fransch-Servische leger
heeft dan nu zijn eerste stap als het ware gedaan,
maar er staan hem en zijn troepen nog reuzenmoei-
lijkheden te wachten. Een vinnig-vechtende vijand
en een uiterst moeilijk bergachtig terrein, dat ge
makkelijk in staat van verdediging is te brengen,
zijn een paar dingen, waar niet te licht mee moet
worden gerekend.
Van het verdere Macedonische oorlogsveld geen
nieuws, daar is de toestand nog hetzelfde.
Dat de geallieerde pers luid juicht over het hier
behaalde voordeel, spreekt vanzelf. Uit Parijs wordt
over het voorafgaande gevecht en het bezetten van
Monastir het volgende gemeld:
De slag die sedert 10 November woedt aan het
oostelijk front, tusschen de Tsjerna en het Presba-
meer, eindigde met de volkomen overwinning der ge
allieerden De 19e November bracht het einde van
een groote manoeuvre, waardoor de Duitsch-Bulgaar-
sch «troepen, die de streek van Monastir verdedigden
tot den terugtocht werden gedwongen. In den avono
van 18 November namen de Servische troepen Gru-
n«sta, ten o. van de Tsjerna. Denzelfden nacht viel
Jaratsk in de bocht van de Tsjerna in handen der
Fransen-Servische troepen. Hun succes voortzettend,
maakten de geallieerden zich na een schitterend ge
vecht, meester van de hoogte 137 en bij het aanbreken
van den dag verdevenzij de Bulgaren uit Marokko.
Denzeldfen dag werden verschillende Bulgaarsche loop
graven] infcs genomen, in de richting van Dobromir
aoor de Servische troepen. Deze kranige voorwaart-
sch ejiewqging dwong de Duitsch-Bulgaarsche troepen
de laatste posities van Monastir te ontruimen. De
Fransche cavalerie op den voet de Duitsche achter
hoede volgend, rukte in den ochtend van 19 Novem
ber, door een Pransch-Russische infanterie-colonne ge
volgd, de stad binnen.
In den loop van den dag drongen de Fransch-
Russische troepen onmiddellijk ten n. van Monastir
op; zij maakten Zich successievelijk meester van hoog
te 821, van het dorp Verklina en kwamen in deni
omtrek der Karana Douzani, dat zij onmiddellijk aan
vielen De vervolging wordt zonder ophouden voortge
zet 622 gevangenen en een groote hoeveelheid mate
rieel vielen den geallieerden in handen.
Een groote vergoeding voor de Duitschers ls hun
succes tegenover Roemenië.
Aan de Zevenbergsche grens gaan de verbonden
legers nog maar steeds vooruit en Falkenhayn is
het gelukt om door de torenpassen heen te drin
gen, de vlakte van Wolhynië te bereiken.
In den Tolgyes-pas, op den uitersten noord-ooste
lijken hoek van Zevenbergen, waar de Russisch
Roemeensche troepen tot nog toe tegenstand boden,
hebben de Duitsche en Oostenrijksche troepen deze
verdedigende stelling bestormd en genomen, zoodat
de troepen der centralen daar in de vlakte zijn af
gedaald en de Russisch-Roemeensche afdeelingen
geheel op Roemeensch gebied zijn teruggeslagen.
Bij Orsova, in het Zuiden, aan de IJzeren Poort
van den Donau, zijn de Roemeniërs eveneens te
ruggeslagen en bereikten de Duitsch-Oostenrijksche
troepen reeds den spoorweg van Orsova voor Crai-
ova, in Roemenië. Op alle punten van de grens is
dus de strijd naar Roemeensch gebied overgebracht.
Het laatste legerbericht uit Berlijn meldt, dat de
Duitsche troepen Craiova, de hoofdstad, van Weste
lijk Wallachye reeds naderen.
Wij kunnen gerust neerschrijven, dat het met Roe
menië niet goed gaat.
Uit St. Petereburg aan de Daily TelegraphIn wel
ingelichte kringen verwacht men dat het geheele Duit
sche invalsplan in het Bureu-daJ zoo goed als zeker
gedoemd is om te mislukken. Falkenhavn's troepen
zullen niet opgewassen blijken tegen de taak om door
het Roemeensche centrum heen te breken. De jongste
ondernemingen van den vijand in' het Jiu ti Alt-da'
i beschouwd metn als een bewijs da thij zich ongerust
maakt over de bedreiging van die linies.
De Engelschen hebben nogmaals een^ stapje op het
Westelijk front vooruit kunnen doen. Na het noodige
•.grof geschut" zijn "de Engelschen tot den aanval
overgegaan.
Ten zuidwesten van Serre, aan den weg van
MaiUy—Serre, ten noorden van de Ancre, en in
Grandcourt en ten zuiden van dat dorp, dus voorbij
®t. Pierre-Divon, hebben zij de Duitsche linie kun-
terugdrukken; de Duitschers zijn, naar luid van
min bericht, in vooraf gereed gemaakte stellingen
^«gegaan. De Engelsche telegrammen zeggen: ten
van de Ancre, dus bij Grandcourt, gingen wij
owo yard8 vooruit over een front van 5000 yards:
len noorden van de Somme, dus aan den weg Mail-
y—Serre, bezetten wij het hooge terrein ten zuiden
Miraumont.
wlsachen door hardnekkige plaatselijke aanvallen
aan de Ancrë. Zeer verbitterd waren de steeds her-
ksAlde aanvallen tegen onze stellingen aan den weg
MaiUy Serre en ten Z.W. van Beaucourt, die In
hevige gevechten van man tegen man en met hand
granaten werden afgeslagen. Nadat al deze, de ge
heele week voortgezette gedeeltelijke aanvallen wa
ren mislukt, beproefden de Engelschen het den 18
dezer nogmaals met een algemeenen aanval op hei
de oevers van de Ancre. Ondanks den inzet van zeer
sterke artillerie is ook deze doorbraakpoging volsla
gen mislukt De vijand is op het 12 K.M. breede front
overal afgeslagen en de onbeteekenende voordeelen
op enkele punten behaald, hebben hem zware, bloe
dige verliezen gekost Het plaatselijke succes in den
hoek aan de Ancre hebben de Ehgelschen met een
gevoelig verlies op een ander punt van het front
moeten betalen. Zij hebben door een Duitschen te
genaanval reeds den 16en het terrein bij den heu
vel van Warlencourt, dat zij dèn Hen met zooveel
moeite en zooveel bloed hadden gekocht, weer ver
loren. Deze heuvel is een afgeplatte hoogte, die hun
den weg naar Bapaume verspert Van dit steun
punt hoopten de ^Engelschen verder te kunnen door
dringen. Met Serre moest het een tang vormen, waar
mee zij de Duitsche stelling aan de Ancre dachten
af te knijpen.
De Duitschers deden den 16en om half zes 's mid
dags zonder voorafgaande vuurvoorbereiding, een
verrassenden aanval. De vijandelijke bezetting, een
compagnie sterk .vluchtte op 2 onderofficieren en
17 man na, die onbewapend gevangen zijn genomen.
De bezetting bestond uit Australiërs, die groote oor
logsmoeheid aan den dag legden en vertelden dat
alle Australische troepen» aan het Somme-front nog
slechts hopen op spoedige aflossing.
Even weinig succes hadden de Franschen, die zich
in gedeeltelijke aanvallen uitputten. Hun tegenaan
val in den avond van 17 dezer tegen de Duitsche
stellingen bij Saillisel kon niet door het Duitsche
vuur heenkomen. Den volgenden dag zijn hun aan
vallen op het geheele vak van Sailly-Sallisel aan den
N.W. rand van het bosch St Pierre Vavst onder de
zwaarste verliezen in elkaar gezakt. Ook hun druk
tegen onze flank bij Pressoire is bij het geringe aan
vankelijke succes blijven steken.
Als men de gevechten in de vorige week aan de
Somme nagaat, krijgt men den indruk dat de groote
slag in op zich zelf staande aanvallen is uiteengei-
vaiïen.
"uraumont.
,.1 dus weer een stapje vooruit op den och nog
zo° kngen weg.
ye Duitsche berichten spreken van mislukte En
Feische en Fransche aanvallen, zoodat op de verdere
?®81en van het front bepaald gëen successen zijn te
ehalen geweest.
Dit Berlijn wordt ten minste gemeld:
ye aanval der Engelschen is niet voorbij de door
d«Je,rdedi&ers volgens het plan betrokken gren
en!? ,8 zuiden van de Ancre kunnen komen,
kleine plaatselijke successen ten Z.W. van
Qte ?n Grandcourt De heuvels van Serre, waar-
aanv i, hun vooral te doen was, zijn na wanhopige
Sern en in handen der Duitschers gebleven. Uit
IW Üelf ziJn de Duitschers weer verdreven,
fcestp. 2 opgezette en door sterk geschutvuur
op i1 r'dQ aanvallen van drie versche legerkorpsen
de Nov. meer beoogden dan bereikt is en
de tu/ ^cken er geenszins aan dachten zich met
ti<w,e dorpen Beaumont en Beaucourt te verge-
herhBo! 'ükt behalve uit gevonden bevelen, uit de
die v„uitingen van Engelsche correspondenten,
Sfischi j iR bereikbare nabijheid gekomen stra-
Toen H?oel Bapaume spreken.
6 vit Rroote stormloopen waren mislukt, hoopte
d den indruk van dien tegenslag uit te
- ANNA PAULOWNA.
De bouw van een bupgexwoonhuis voor rekening
van de familie de Wit alhier is onderhandsch opgedragen^
aan W. Voorman Pa te Schagen,.
WEEREPOLDER.
Tot Molenmees ter is gekozen de heer P. Kooiman
te Lutjewinkel.
OOSTERPOLDER.
Tot Molenmeester zijn herkozen de hoeren J. Nobel
te Lutjewinkel en J., Timmerman te Alkmaar.
BOND VAN ZUIVELFABRIEKEN IN NOORD
HOLLAND.
Aigeimeene vergadering op Maandag 4 Dec. 1916, 's
morgens 9 uur in Café „Central" te Alkmaar.
Op de agenda komen voor:
Ballotage nieuwe leden: Gewone leden (fabrieken)
„De Céres" te Starnmeer- „Céres" te Zijpe„Prins
Hendrik" te Alkmaar; „De goede Verwachting" te
Groot-Schermer.
Buitengewone leden: Gebrs. Zijp te Abbekerk, L.
H. C. Soetens tfl Ureem.
Verkiezing, van een lid van de Aankoopscommissie
aftredend en herkiesbaar de Hr. D. de Boer Dz. te
Stompetoren.
Verkiezing van een lid van de Commissie voor de
Kaaskeuringen, aftredend en herkiesbaar de heer Th.
v. d Meer te Heer-Hugowaard.
Verkiezing van een lid van Bestuur en een plaats
vervangend lid van Bestuur van den Algemeenen Neder-
landschen Zuivelbond voor het jaar 1917 en behandeling
beschrijvingsbrief Algemeene Vergadering F. N. Z.
Benoeming van eene finantieele commissie voor het
nazien van de rekening van 1916.
Het Bestuur stelt voor hiervoor de fabrieken „Aurora"
te Opmeer, „Prins Hendrik" te Sijbecarspel en „Ben-
ningbroek aan te wijzen.
BestuursvoorstelOm een onderzoek in te stellen
naar de wenschelijkheid tot oprichting van een Zui-
velbank «n voor de eventueale voorbereidingen eerin
commissie te benoemen, bestaande uit de "heeren: Ir
K. Koster, Wieringerwaard, A. Commandeur, Berk
hout, D. de Boer Dz., Stompetoren, Th. v. d. Meer,
Heer-Hugowaard, A. Sellemans, Alkmaar en G. Nobei,
Lutjewinkel.
Uitreiking van de prijzen aan Heeren Kaasmakers
van de Zuivelfabrieken: „Brederode", Egmondermeer,
„Concordia", Berkhout; „Juliana", Koegras voor het
behalen van het hoogste aantal punten met hun pro
duct op de kaaskeuringen 1915.
Mededeeling over de melkvoorziening.
Maatregelen ten behoeve van de Kaascontrole, door
Dr. L. T. G. Scheij en den Secretaris.
Mededeeling over de voorziening in de behoefte aan
kaas voor binnenlandsch gebruik, door den Secretaris.
Vakschool voor Kaasmakers te Hoorn, door Dr. L.
T. C. Scheij.
Begrooting 1917.
SNEEUWSTORM.
Men schrijft uit Nieuwediep aan het Hdbld.:
Indien „professor" Falb nog leefde, de man, die
een vijftiental jaren weervoorspellingen uitgaf, die
meestalniet uitkwamen, en indien hij Zater
dagavond en Zondag in Den Helder ware geweest,
zou hij deze dagen in zijn kronieken hebben om
schreven als „kritieke dagen van de eerste orde".
Nadat het sinds ©en paar nachten stevig gevroren
had, stak Zaterdagmiddag de wind heviger op en
voerde uit de grauwe lage luchten ijzel aan, die als
een dun laagje de straten bedekte, en de voorbij
gangers met zijn scherpe puntjes gevoelig in het
gezicht trof. Maar langzamerhand ging de ijzel over
in fijne, droge sneeuw. En zoo gevfel het, dat in
den middag een tocht door de straten van onze stad
levensgevaarlijk werd. De sneeuw was door den fei
len wind overal op hoopen gewaaid, maar op de on
bedekte gedeelten der straten was de gevallen ijzel
bevroren en had deze ze spiegelglad gemaakt. Op
de hoeken der straten, waar de wind de voorbijgan
gers in den rug pakte, was glijden het eenige wat
men doen kon, en verscheidenen, die een der vele
bruggen hier passeeren moesten, eindigden met een
knieval uit vrees anders te water te waaien. De
stalhouders weigerden te rijden en zoo was men
op zichzelf aangewezen en moest men maar zien
hoe men er door kwam.
Helaas is het niet zonder ongelukken afgeloo-
pen voor wat Den Helder betreft Niet alleen dat
reeds Zaterdagavond de treinenloop verstoord en
de poetverbinding in de war was, niet alleen, dat
telefoon- en telegraafdraden waren afgeknapt,
waardoor de verbindingen iüet de provincie was ver
broken, maar vermoedelijk zijn ook een paar men-
schenlevens verloren gegaan. Op de terreinen van
's Rijkswerf vonden een paar adelborsten Zondag
morgen het lijk van den sergeant-majoor bottelier
De M werkzaam aan het Koninklijk Instituut van
de Marine. Het lijk had een wondje aan den slaap,
waardoor dö mog'ölijkiiGid niot is buiteng"GsIot6n, dat
de overledene ten gevolge van den wind en de glad
heid is gevallen. Wel was overal zand gestrooid,
maar door den feilen wind woei dit weer spoedig
weg. Verder is een 19-jarige jongen, J., sinds Zater
dagavond verdwenen. Men vermoedt, dat hij toen
hij een boodschap deed, door een windvlaag te wa
ter is gewaaid. Maandag heeft men den geheelen
middag gedregd, doch zonder resultaat
Behalve deze persoonlijke ongevallen zijn nog eeni
ge hoornen omgewaaid, waarvan een op de Zuid-
straat door een winkelraam kwam te vallen.
HET WEDVOEREN VAN BELDEN NAAR
DUITSCHLAND.
Het lid van de Tweede Kamer Duijs heeft den mi
nister van 'buitenlandsche zaken de volgende vragen
gesteld
1. Ib het aan de regeering bekend, dat sedert eeni-
gen tijd de Duitsche overhead duizenden inwoners van
het bezette gebied van België gewelddadig naar Duitsch-
land laat wegvoeren
2. Is het juist dat betreffende den terugkeer van
Belgische vluchtelingen, waarvan duizenden thans ge
deporteerd worden naar Duitschland, destijds over
leg is gepleegd tusschen de Nederlandsche regeering
en het Duitsche opperbestuur, blijkens een publicatie
van den heer Zimmerman, burgemeester van Rotter-
&im dato 17 October 1914?
33 3. Is het juist, dat bij dit overleg de Duitsche regee
ring zich tegenover de Nederlandsche regeering ver
bonden heeft, o. a. de teruggekeerde vluchtelingen
niet naar Duitschland te vervoeren, zooals blijkt uit
een officieele publicatie van onzen Nederlandschen
consul-generaal te Antwerpen, den heer J. A. van don
Bergh, dato 17 Octobcr 1914?
4. Acht de regefcring, indien bovenstaande feiten
juist zijn, hier aanwezig een woordbreuk der Duitsche
overheid tegenover onze Nederlandsche regeering be
gaan, en zoo ja, welke stappen denkt de regeering te
doen of heeft zij bereids gedaan om het eens gegeven
woord der Duitsche overheid tegenover haar te doen
eerbiedigen? Volk.
HOORN.
Voor de verkiezing van een lid der Provinciale
Staten, vacature-Wonder, zijn gisteren officieel can-
didaat gesteld de heeren A. Commandeur te Berk
hout, r.-k., en R. Visser Lz. te Berkhout, lib.
GEMEENTE SCHAGEN.
GeborenHendrikus, zoon van Arie Bakker en van
Cornelia Stam.
WINTEDLEZINGEN,
De eerste winterlezing heeft Zondagavond plaats
gehad. Dr. Norel heeft ons verteld van de Fritjof-
Sage. v
Het was, dit mag zondeT eenige overdrijving wor
den gezegd, een bijzonder mooie avond. Er was
flink bezoek en Dr. Norel heeft op zeer onderhou
dende wijze ons den inhoud van deze Sage weerge
geven, de diepe gedachten van den Noorschen dich
ter daarbij openbarend.
Het doet ons genoegen dat deze eerste proefbij-
eenkomst, om het zoo eens te noemen, zoo goed is
geslaagd, dat mag dunkt ons alle aanleiding zijn
om een comité te vormen en een programma voor
dit winterseizoen vast te stellen.
WINKEL 20 Nov.
Appelen f 7 a 14, peren f 7 a 7.25, kool f 2 a 9.50,
nep f 5.75.
WARMENHUIZEN, 18 November.
Aangevoerd: 31500 stuks witte kool f3.70 a 29.80,
25150 stuks roode kool f 2.80 a 15.80, 4350 stuks gele
kool f 4.10 a 12.80, 70 baal uien f 7 a 7.20, 38 baal
wortelen f 3.80, 3 wagons witte kool f 440 a 497, 17
snees Deensche witte kool f 24.
ALKMAAR, 20 Nov.
Aangevoerd 18 koeien en ossen f 300 a 350, 2 vette
kalveren f 100 a 120, per ned. pond f 1 a 1.20, 28
nucht kalveren f f5 a 25, vette schapen f 22 a 42'
340 vette varkens 88 a 105 p. ned. pond.
AMSTERDAM, 20 Nov.
Ter veemarkt waren heden aangevoerd 360 vette
koeien waarvan de prijzen waren le kwal. 120 ct
2e kwal. 110 a 115 ct, 3e kwal. 100 a 105. ct., per
K.G., 90 melk en kalfkoeien f 300 a 425, 67 nuchtere
kalveren f 16 a 22, 120 schapen f 30 a 35,
DE DUITSCHE BOER EN DE OORLOG.
Men schrijft aan de N. R. Ct.:
In het algemeen zullen allen, die belang stellen
in den inwendigen toestand van de oorlogvoerende
landen wel een hoogen dunk bezitten van het or
ganisatievermogen van Duitschland en onwillekeu
rig daaraan de gedachte verbinden, dat het geheele
Duitsche volk afgezien van zeker percentage, dat op
oorlogswinst uitgaat, als één man het pogen om or
de te brengen in de distributie steunt Dit schijnt
volstrekt niet het geval, te zijn. In de Christliche
Welt is de houding van „het land" onderwerp van
een levendige discussie. In dit weekblad was door
den redacteur naar aanleiding van den levensmid-
delennood in sommige steden een opwekking ge
plaatst tot de dienaren der kerk om stad en land
elkaar te doen begrijpen en zoo tot de hoognoodige
samenwerking te brengen. In het laatste nummer
plaatst een predikant van het land een felle aan
klacht tegen den boerenstand. Hij vertelt, hoe hij op
den dankdag voor den oogst zijne gemeente, uit
ambtenaren beslaande hij is werkzaam aan een
inrichting op een boeren dorp vermaand heeft
tot dank ook jegens de menschen, die door zwaren
arbeid dien oogst binnen hebben gebracht. Zijne
vrouw heeft toen te hooren gekregen: dat kan er
hier voor dominee door, maar in de stad had hij het
niet durven zeggen. Hij bekent zelf, dat hij deze Op
wekking maar half voor zich zelf kon verantwoor
den. De boeren zijn buitengewoon zelfzuchtig en ui
termate ongevoelig voor de behoeften der stedelin
gen. „Als wij den prijs niet krijgen, dien wij wen-
schen, eten wij het liever zelf op of laten het ver
gaan". „Laat die stadslui nu maar eens honger lij
den; ik drink melk tegen de kjippen op". „Wij heb
ben er immers voor gewerkt. Hij verwondert zich
niet, dat het land ln gebreke is gebleven bij het
teekenen voor de oorlogsleening. „Geen cent geven
wij er voor". En dat het er bij de opneming van voor
raden zoo schandelijk om weg is gegaan, verklaart
hij als een volkomen échec van de stadsmoraal. De
stand als zoodanig afgezien van eenige indivi
duen schiet erbarmelijk te kort in het gevoel van
saamhoorigheid met het geheele volk.
Hij vreest, dat het nooit zal lukken de stedelingen
den boerepstand te doen begrijpen als hij blijft zoo
als hij is. Hij hoopt, dat anderen betere indrukken
ViPÏiViP'n ffpUrPoen
EEN ZEPPELIN DOOR DE RUSSEN NEeRGe-
SCHOTEN.
Uit ST. PETERSBURG,18 Nov. Bij Sarny hebben
wij een Zeppelin neergeschoten. 300 K.G. bommen
twee kanonnen en 2 machinegeweren uit het lucht
schip zijn ons in handen gevallen.
De bemanning van de Zeppelin, bestaande uit 26
koppen, is gevangen genomen.
UIT BRUSSEL.
Uit betrouwbare bron vernemen wij, aldus de N.
R. Ct., dat alle gemeenteraadsleden en schepenen
van de stad Brussel in hechtenis zijn genomen. De
gemeenteraadsleden zijn na 24 uur weer vrij gela
ten. De schepenen blijven onder toezicht van de
Duitsche autoriteiten.
De maatregel houdt, vermoedt men, verband met
het wegvoeren van de werklieden.
GRIEKENLAND EN DE ENTENTE.
Uit Athene, 20 November. De geallieerden hebben
den eisch gesteld, dat aan de Duitsche, Oostenrijk
sche, Turksche en Bulgaarsche gezanten hun pas
poorten zullen worden toegezonden. De regeering
acht dezen eisch onaannemelijk.
Er is een ministerraad gehouden onder voorzitter
schap van den Koning ter bespreking dezer quaestie
De Koning heeft den Kroonraad bijeengeroepen te
gen 10 uur hedenochtend. Er heerscht groote be
zorgdheid.
De geallieerden eischen, dat de genoemde gezan
ten Woensdag zullen vertrekken.
DE STEENKOOL OP SPITSBERGEN.
Dc uit Noorsche ingenieurs en financiers samenge
stelde commissie, die naar Spitsbergen werd gezonden,
ter onderzoek van de steenkoollagen in de Advent-
baai en in Green Harbour is thans te Christiania te
ruggekeerd. Nog moeten nieuwe steenkoollagen zijn
ontdekt. Volgens de tot dusver gedane schatting zul
len de mijnen Noorwegen bijna 30 jaren lang van
kolen kunnen voorzien.
DE DEUTSCHLAND.
De Handelsonderzeeër de Deutschland heeft het op
zijn thuisreis al heel slecht getroffen. Nauwelijks de
Amerikaansche haven uit of zij liep op een der ver
gezellende Amerikaansche sleepbooten met het gevolg
dat deze sleepboot zonk en ae bemanning verdronk.
De Deutschland was zoozeer beschadigd dat zij weer
naar de haven moest terugkeeren.
Aangaande den juisten toestand van de Deutschland
wordt strenge geheimhouding in acht genomen. Men
verzekert dat het inwendige niet beschauigd is en zij
over enkele dagen weer zal kunnen vertrekken.
Een lid van de bemanning heeft over de toedracht
van de aanvaring verteld, dat een van de sleepbooten
onverwachts voor de duikboot kwam, en deze laatste
haar toen van achteren trof. De ketels ontploften en de
sleepboot zonk. Alleen kapitein Hirsch, van het ge
ïnterneerde Duitsche stoomschip Neckar, werd van
degenen, die aan boord van de sleepboot waren, gered.
Hirsch greep een reddingboei, die van de duikboot was
uitgeworpen.
Het Duitsche gezantschap beschouwt het ongeluk,
dat de Deutschland overkomen is, als zeer betreu
renswaardig, omdat volgens zijn zeggen, het materiaal
dat de Deutschland aan boord heeft, in Duitschlana
dringend noodig en de officieele post van het hoogste
belang is.
v VÓÓR DE INSTANDHOUDING VAN HET RAS.
Het Journal des Debats heeft van „een Fransche
moeder" een brief ontvangen, welken het blad na
lange -aarzeling publiceert, omdat daarin een der ern
stige quaesties is gelegen, welke de Fransche families
hebben op te lossen.
De brief luidt:
„Ik ben moeder van vijf kinderen ik heb dus
mijn plicht tegenover het vaderland wel gedaan. Zal
dat ook gezegd kunnen worden van mijn dochters?
Zal ik ze zien trouwen? Mijn echtgenoot is ambtenaar
met een vrij goed salaris; verder bezitten wij slechts
weinig vermogen. Onze kinderen zijn opgevoed in een
zeer beschaafd en ontwikkeld milieu; wij behooren
tot die oude, gezeten burgerij, welke zooveel heeft
bijgedragen tot den bloei van Frankrijk en die het
vaderland thans vela van zijn beste strijders levert.
Dit beteekent dat onze dochters met een huwelijksgift
welke belachelijk is ia verhoudttot de tegenwoordige
behoeften, tot nu toe geen gelegenheid hebben gevon
den om te huwen en deze na den oorlog nog veel
minder zullen vinden. En dan... Een familie, die krach
tig de toeneming van de bevolking zou kunnen bevor
deren, loopt gevaar ongeveer uit te sterven.
Indien wij slechts twee kinderen hadden gehad, zou
ik thans zeer waarschijnlijk grootmoeder zijn en welke
zorgen zouden ons bespaard zijn gebleven. Niet dat
ik er spijt van heb; maar ik zeg dit om er op
te wijzen, dat voor de talrijke gezinnen, waarvan de
kinderen thans meerderjarig zijn, er ook wel iets ge
daan mocht worden. Wij merken liet met de belasting
en dat terwijl we nog steeds kinderen tot onzen last
hebben. Waren we arbeiders, dan zouden zij een vak
kennen zij zouden kunnen verdienen en huwen, ter
wijl enkele moreele hoedanigheden....?
Hebben onze ouders verkeerd gedaan *een weinig te
sparen voor de nakomelingen: en wij, hadden wij ge
lijk vijf kinderen op te voeden in plaats van een
of twee, daar het vaderland niets doet om voordeel
te trekken van hetgeen wij het hebben gegeven?"
Het Journal des Debats erkent, dat het vaderland
nu niet veel kan doen om de onrechtvaardigheid goed
te maken, welke men vroeger niet heeft weten te
voorkomen. Het blad wenscht, dat althans de thans
bestaande toestand een les moge zijn en dat de ze
den van vóór den oorlog niet hervat zullen worden,
als er vrede gekomen is.
Het feminisme dat de vrouwen op den weg van
den intellectueelen arbeid voert, vormt thans een be
dreiging voor het ras. Men moet de moeder behouden
voor het begin.
Om het feminisme den goeden weg uit te sturen,
moet er daarom een anderen weg gegaan. Een andere
geest is noodig, die de moeilijkheden van het leven
aanvaardt en middelen zoekt in de persoonlijke ar
beid, niet in de erfenis. Den dag, dat dit ideaal ver
wezenlijkt is, zullen de jonge meisjes een echtge
noot vinden en de zeden vrijwillig veranderen. Laat
ons hopen, zegt het blad, dat die dag nabij is. Het
welzijn van het ras is de prijs.
VAN HET ROEMEENSCHE GEVECHTSTeRReIN
De Balkanoorrespondent vuil de Times meldt dd.
15 November uit Boekarest: Niettegenstaande het gevoel
van veiligheid, veroorzaakt door de bewonderenswaar
dige verdediging van de Roemeniërs, is toch het feit,
dat in de laatste dagen groote versterkingen aan infante
rie voor de Duitschers zijn aangekomen, van ern
stige beteekenis. De grqote macht kan in de passen
niet worden gebruikt, maar de Duitschers zijn reeds
in staat de vermoeide troepen af te lossen en blijken
ook zware artillerie in actie te hebben gebracht op
eenige punten aan de Roemeensche zijde van de Kar
pathen. v
Er kan weinig twijfel bestaan, of in de eerstvol
gende weken zal een sterke poging worden gedaan, de
linie van de Karpathen te doorbreken, en het zou een
dwaling zijn, den ernst van den toestand, geschapen
door de aankomst van deze groote versterkingen, te
onderschatten. De ernst van den toestand vereischt in
tegendeel snel handelen door de Roemeniërs en door
de geallieerden Rechtstreeksche hulp kan. alleen komen
van d ezijde der Russen (die reeds, door "de over
neming van een breed stuk van het front in Molda
vië, de taak van de Roemeniërs hebben verlicht). De
41ste Pruisische divisie, die in het Jiul-dai de lldé
Beiersche divisie heeft vervangen, heeft een dagorder
van den Keizer gekregen, waarin onder meer staat „wij
moeten den vijand vernietigea"
Het probleem, hoe door tijdige maatregelen den druk
op de Roemeensche grens te verlichten, is het belang
rijkste van alle problemen, waar de geallieerden op het
oogenblik voor zijn gesteld.
Hel bericht van een ontmoeting van Hindenburg
Falkenhayn en Mackensen te Belgrado bewijst het be
lang, dat de Duitsche opperbevelhebber aan den veld
tocht tegen Roemenië hecht.
De aanvallen der Duitschers in de Moldavische Kar
pathen hebben oogenschijnlijk geen resultaat gehad,
maar waren mogelijk alleen ais demonstraties bedoeld,
maar de druk in de richting van de Walachysche
vlakte, in het bizonder in het Altdal, wordt met toe
nemende kracht voortgezet
Hier is de vijand gekomen op korten afstand van
Kurtea de Arges.
TEGENMAATREGELEN VAN DE ENTeNTe.
Uit LONDEN, 18 November. De Daily Express ver
neemt uit Parijs, dat de geallieerden geen tijd hebben
laten verloren gaan voor de beantwoording van de
Duitsche levée en massa.
De berichtgever van het blad heeft uit hooge diplo
matieke kringen inlichtingen ontvangen, behelzende
dat thans te Parijs een raad van vertegenwoordigers
der geallieerden zitting houdt, om te beraadslagen over
de maatregelen die moeten worden genomen om de
nieuwe krachtsinspanning der Duitschers tegen te gaan.
De te nemen maatregelen zijn onder twee rubrieken
te brengen: le. militaire maatregelen, en 2e. economi
sche maatregelen.
Asquith beraadslaagt met Briand over den diploma-
tieken toestand, terwijl Lloyd George met Thomas
(Confereert over den aanmaak van munitie. De militair*
leiders der geallieerden houden dagelijks besprekingen
met elkaar over den militairen toestand.
De correspondent verneemt, dat de besprekingen
over de economische quaestie reeds zijn geëindigd.
