DERDE BLAD.
Zaterdag 21 Juli 1917.
60ste Jaargang No. 6040.
Binnenlandsch Nieuws.
Raad
van
Zijpe.
Gemengd Nieuws.
Een gewaarschuwd man geldt
voor twee.
Sctiager Courant
Vergadering van den Raad der gemeente Zijpe, op
Donderdag 19 Juli 1917, des middags half twee.
Voorzitter de heer Jb. de Moor, burgemeester. Af
wezig de heer Kreijger.
Na opening der vergadering verheffen de heer De
Moor en alle raadsleden zich van hun zetels en zegt
de heer de Moor het volgende: Het is, mijne heeren,
om een zeer droevige reaen dat deze spoedeischendö
vergadering is belegd moeten worden. Het was na
zeer korte ongesteldheid dat onze secretaris van ons
is heengegaan. Wii die secretaris Slot hebben gekend,
hem in zijn arbeid hebben gadegeslagen, weten wat deze
gemeente aan hem is verplicht, zoowel in de vergade
ringen van B. en W, als in die van den Raad is
duidelijk gebleken wie onze secretaris was en hoe
hij steeds bereid werd gevonden, ons met raad en
daad ter zijde te staan. Over de wijze, waarop hij
zijn arbeid verrichtte zullen wii het allen eens zijn
en met recht kan worden gezegd, dat zijn werk steeds
in volkomen orde was en alles op tijd werd afgedaan.
Op wat hij als secretaris deed, was niets aan te
merken Dit is niet alleen onze bevinding maar dat
bleek ook uit de stukken die steeds zonder aan
merkingen van Ged. Staten terugkwamen Zooals reeds
gezegd, zijn wij het allen eens in deze waardeering
in onzen overleden secretaris, en is het plicht hulde
te brengen op deze plaats aan zijn nagedachtenis.
Ik vooral als hoofd der gemeente, die dagelijks met
hem omging gevoel duidelijk wat de gemeente in hem
zal missen en hulde aan rijn arbeid is verdiend.
Verder stel ik voor,.namens den Raad een brief van
rouwbeklag te zenden aan de weduwe.
.Vervolgens is aan de orde de benoeming van een
waarnemend secretaris, waarvoor B. en Wi voordra
gen de heer J. A. de Boer, Ambtenaar ter Secretarie
De heer Raat meent, dat B. en W; wel overtuigd
moeten zijn van de capiciteiten van den -heer De
Boer om hem voor deze functie voor te dragen en
spr. zal dan ook gaarne op dit advies afgaan.
Voorzitter zegt, ae heer De Boer met alle gerust
heid te kunnen aanbevelen.
De heer J. A. de Boer wordt vervolgens met algeL
meene stemmen benoemd. De benoemde legt vervol
gens de vereischte eeden af en aanvaardt zijn functie
De notulen worden goedgekeurd.
Ingekomen is: goedkeuring Ged. St. op verschillen
de comptable besluiten.
De heer J. Rampen Gz. had bericht gezonden zijn
benoeming tot regent aan te nemen.
De laatste kasverificatie wees aan, dat in kas moest
zijn. en was f 764.47V>-
Was ingekomen een dankbetuiging van het Militaire
Tehuis te Helder, voor de subsidie. Al deze stukken
worden voor kennisgeving aangenomen.
Goedgekeurd is van Gea Staten terugontvangen her
ziening salarisregeling onderwijzers.
Is ingekomen adres met memorie van toelichting
van kring Westfriesland van het Ned. Onderwijzers
genootschap met verzoek verbetering salarissen onder
wijzers.
De heer Pontvuijst verzoekt en verkrijgt eervol ont
slag als waarnemend telefoonhouder. Eveneens wordt
hem op verzoek 6 maanden afschrijving H.O. ver-
Van den voorzitter van Ged. Staten dezer provin
cie is een missive ingekomen, waarbij wordt mede
gedeeld, dat het raadsbesluit tot niet eervol ontslag
van Dr. Nolst Trénité niet voor goedkeuring vat
baar 4s en waarbij in overweging wordt gegeven het
.gevraagde ontslag alsnog eervol te verleenen.
Ged. Staten erkennen, dat Dr. Nolst Trénité niet
stipt zijn instructie heeft nageleefd, maar het is te
vens de vraag, of het gemeentebestuur dit ook in
alle opzichten heeft gedaan. Ged. Staten achten de
wijze, waarop Dr. Trénité gehandeld heeft, wat
betreft het niet kennen van het gemeen tebd,
stuur in de aanwijzing van den opvolger, wel laak
baar maar ook begrijpelijk en dat mag hem niet zoo
zwaar worden aangerekend dat niet eervol ontslag
wordt gegeven.
B. en W. stellen ook thans weer voor het ontslag
eervol te verleenen.
De heer Hooij wil geen eervol ontslag. Ie om do
wijze waarop dr. Trénité zich heeft gedragen als ar-
tnendokter, 2e was het schoolbezoek als schoolarts
'niet in orde en 3e heeft hij zijn burgerpraktijkgeheel
laten verloopen en waren doctoren van buiten de
gemeente verplicht de patiënten te helpen.
Verder heelt hij het gemeentebestuur onbehoorlijk
behandeld. En nu mogen Ged. Staten meenen, dat
hier eervol ontslag moet gegeven worden, maar spr.
is van een ander oordeel en al zou ae Koningin
het van spr. verlangen, hij zou niet anders doen als
hij nu gedaan heeft en zoo zal hij ook nu weer tegen
eervol ontslag stemmen.
Voorz. wijst er op, dat de Raad in deze kwestie
alleen heeft te beoordeelen de armenpractijk, met
de particuliere practijk heeft de Raad niets noodig
in dit geval. En nu mogen er over de armenpractijk
geruchten hebben geloopen, klachten zijn er noch
bij B. en W., noch bij den Raad nooit ingekomen.
B. en W. adviseerem dus evenals vorig maal: geef
eervol ontslag.
De heer Hooij erkent, dat het geruchten waren,
•maar de patiënten die Trénité als armendokter be
handelde, zijn niet in staat te klagen, die moeten
zich alles maar lijdelijk laten welgevallen. En wat
het schoolbezoek betreft is Trénité met de noorder
zon vertrokken en heeft zelf maar zijn plaatsvervan
ger aangewezen.
De heqr Appel meent ervenals vorig maal, dat de
heer Trénité niet gehandeld heeft zooals gewenscht
was, maar acht geen reden aanwezig om eervol ont
slag te weigeren.
De heer Van der Sluijs meende, dat tusechen niet
ewvol ontslag en eervol ontslag, gewoon ontslag lag,
Nu het evenwel blijkt dat dit niet zoo is, en spr. in
deze een verkeerde opvatting had, wil hJJ mede naar
aanleiding van ym. tori# van Ged. Staten, thans met
B. en W. meegaan.
De heerVwaat zegt tegen eervol ontslag te zijn ge
weest naarl aanleiding van de handelingen van Dr
Trénité. Po*>r de wijze waarop deze 't gemeente
bestuur hee i behandeld is eervol ontslag uitge
sloten. Als sÉUioolarts en armendokter was hij ge
meenteambten a<ar en waar zou het met de ambtena
ren heen moeten' als die met hun gemeentebestuur
konden handelen hls Trénité gedaan heeft.
De' heer Brak had gedacht evenals de heer Van
der Sluijs, Nu dit niet waar blijkt te zijn en de brief
van Ged. Staten ons leert dat het eervol ontslag ge
geven zal, moeten worden, gaat spr. met het voor
stel van B.' en W. mee.
Aan Dr.-Trénité wordt nu eervol ontslag verleend
Tegen de .ïeeren Raat, Zeeman en Hooij.
Adres v..ti den veldwachter D. Smit, houdende var-
zoek zijnr«jaarwedde met f 100 te willen verhoogen.
B. en W. stellen voor het salaris met f 100 te v«r-
hoogen per jaar, ingaande 1 Juli 1917.
Het salaris bedraagt f600, vergoeding fiets f20,
vrije uniform en voor kermisnachten f2.50. N
De heer Hooü erkent, dat het salaris voor deze
tijdsomstandigheden te laag is, lager is als een
boerenarbeider <h«.n« verdient. Ma*-1* de omstandig
heden blijven niet zoo, er komt een tijd ven malaise
en zal Smit dan ook met minder geld tevreden zijn.
Wij hébben nog een veldwachter en tal van andere
ambtenaren, die alle rullen komen. Spr. wijst op
komende tijden als veel kapitaalkrachtigen de Zijpe
nullen verlaten, huurboeren zonder kapitaal hun
plaatsen zullen innemen en er geen H. O. opgebracht
zal kunnen worden. Smit kan wel meer geld van spr.
krijgen maar niet als vast salaris.
De heer Van der Sluije weet niet of de tijd zal te-
rugloopen, maar ai is dat zoo, dan acht spr. een sar
laris van f600 l$ag en f100 verhooging alleszins ge
motiveerd.
De heer Raat acht in deze dure tijden het B&laris
van Smit te laag, maar spr. wil in deze abnormale
tijden geen salarisverhooglng, wel duurtetoeslag.
't Is waar, dat Smit minder verdient thans als een
boerenarbeider, maar hij'zal ook heel ander werk
doen als deze. Smit is bovendien nog gemeentebode.
Spr. had gaarne gezien dat B. en W. waren geko
men met een voorstel tot duurtetoeslag. Spr. wijst
er op, dat Smit bij zijn benoeming toch wist wat
salaris of hij kreeg en als hij thans eens wegging
zouden wij op dit salaris 'sollicitanten genoeg kun
nen krijgen.
De voorzitter wijst er op, hoe Smit 23 Jaar geleden
is benoemd en de tijden thans toch wel wat anders
zijn. Wij mogen een laag salaris als f 600 is toch niet
steeds handhaven. Het werk van een boerenarbeider
is anders als dat van een veldwachter, da's waar,
maar een veldwachter presteert toch wel zooveel
arbeid, dat een hooger salaris als f600 is te billijken.
Dat de politie gemeentebode is, wil spr. bulten be
schouwing laten, omdat het niet onmogelijk is dat
er eens een gemeentebode zal worden benoemd, als
Ik als hoofd der politie dat noodig mocht achten.
Deze zaak is ook reeds vroeger onder burgemeester
Hulst besproken-
De heer Appel is eveneens meer voor duurtetoe
slag.
De heer Mann wijst er op, dat deze redeneeringen
ook reeds zijn gevoerd bij het bepalen van de sala
rissen dor onderwijzers. Spr. weet niet hoe lang deze
omstandigheden zullen duren, misschien zijn ze na
verloop van enkele Jaren wel weer normaal, maar
spr. huivert er toch voor pm later de betrokken
ambtenaren den duurtetoeslag weer af te nemen.
Men is aan die Inkomsten gewend, het goed'kooper
worden der levensmiddelen zal geleidelijk gaan. En
al zou nu Smit in een meer normalen tijd eens wat
ruimer Inkomsten hebben, dan zou dat na zulk een
lange reeks van dienstjaren in dit geval gerust kun
nen worden opgevat als een appreciatie voor Smit's
vele en goede diensten.
De heeren Hooij en Raat repliceeren en blijven hun
standpunt handhaven. De stemming heeft tot resul
taat, dat Smit f 100 meer salaris zal ontvangen. Te
gen de heeren Raat, Appel, Hooij en Groot.
De heer Raat vraagt hoe of bij ontstentenis van
een gemeentesecretaris, nu het salaris zal worden
geregeld, en hoe de noodige werkkrachten zullen
worden verkregen.
Voorzitter zegt, dat Koster die 3 dagen op de secre
tarie was, thans 6 dagen zal komen en er gepoogd
wordt nog een werkkracht te krijgen. Het salaris
van den waarnemenden secretaris wordt bij de wet
geregeld.
De heer Van der Sluijs informeert hoe lang of het
tractement voor den overleden secretaris nog door
loopt
Deze zaak zal aan B. en W. worden overgelaten.
Hierna sluiting.
STAKING LANDARBEIDERS.
Gisterochtend is te Oudeschans, Vrleechelo, Bel-
lingwolde en omstreken een algemeene werkstaking
onder de landarbeiders uitgebroken.
BRANDSTOFFEN.
Het lid van de Tweede Kamer de heer Van de VeJ-
de heeft tot de ministers van binnenlandsche zaken
en van landbouw, nijverheid en handel de vraag ge
richt of zij bereid zijn maatregelen te beramen om
te voorkomen, dat gedurende den a.6. winter het on
derwijs in openbare en bijzondere scholen door gemis
van brandstoffen zol moeten worden stop gezet
DE UITBREIDING "VAN HET ENGELSCHE HUN-
VELD,
Uit LONDEN, 19 Juli. Van bevoegde zijde ver
neemt Reuter, dat het nieuwe Engelsche mijn veld
in de Noordzee is gelegd met het doel, om Duitsche
schepen en duikbooten te verhinderen uit de bocht
van Helgoland te komen. Derhalve is het mijnveld naar
iiet Noorden Uitgebreid langs de kust van Denemarken
buiten de territoriale wateren tot de uiterste N.W, punt
van Denemarken. Daardoor wordt aan vijandelijke
schepen belet om uit de bocht van Helgoland Noord,
waarE rond de Schotsche kust te varen en op kaap,
vaart of andere expedities te gaan Om den vijand te
verhinderen, uit de bocht van Helgoland Zuidwaarts
langs de Nederiandsche kust te varen, is bet mijnveld
naar het Westen en Zuiden uitgebreid.
Het verschil tusschen de wijze van doen van Enge
land en van Duitschland is zegt Reuter of zijn zegs
man dat Engeland de onzijaigen nauwgezet waar
schuwt tegen de zone, die door het leggen van mijnen
gevaarlek is geworden en dat het dc grenzen van die
zone meedeelt Duitschland daarentegen verklaart een
groot zeegebied als oorlogsgebied, waarin alle schepen
zonder waarschuwing In den grond worden geboord
De Duitsche wijze van doen is een volkomen eigen
machtige begrenzing van den Oceaan en leidt niet tot
het leggen van mijnen. De aangegeven zone is
trouwens zoo groot, dat Duitschland niet bij machte
is, ze met mijnen te beleggen. Indien er geen vrije
vaargeul tusschen de twee zones bestaat, dan ligt het
blijkbaar op den weg van Duitschland, de grens van
zijn zone naar het Westen te verplaatsen Dat kan ge
schieden zonder afbreuk te doen aan de militaire
waarde, die Duitschland hecht aan de „versperde"
zone, die geen met mijnen belegde zone is, welke over.
eenkomstig het volkenrecht is ingesteld.
De stappen van de Engelsche admiraliteit zijn daar
entegen uit zuiver militaire redenen noodzakelijk en
het wordt met mogelijk 'geacht, de grenzen van de
mijnvelden aanmerkelijk te wijzigen, zonder afbreuk
te doen aan hun militaire waarde.
Het kan niet te vaak worden hertiaald, dat de manier
waarop Duitschland zijn voorschriften ten aanzien van
het versperde gebied ten uitvoer legt, door elk schip dat
zich daarin bevindt, op het eerste gezicht in den grond
te boren een hoon Is voor alk wetten der menachelijk-
beid. De Engelsche autoriteiten veroorloven daarente.
een zulk een wijze van doen niet en hebben ze sedert
het begin van den oorlog ook nooit overwogen.
Naar verluidt, wordt eea regeling overwogen tot het
brengen van een kleine verandering in de grenzen van
het Engelsche mijnveld, ten einde aan de wenschem
van de Nederiandsche regeering tegemoet te komen.
DE GEÏNTERNEERDE höb
De Kamerleden Van den Tempel en Albarda heb
ben naar „Het Volk" mededeelt met den Mi
nister van Landbouw en met den Miinater van Ooi-
log de zaak der geïnterneerde Belgische mijnwerkers
nogmaals besproken. Er bestaat goede grond v
de verwachting, dat de Belgen ceratdaaga allon naar
Zuid-Limburg terug kunnen gaan- Mocht het door
tijdelijke bedrijfsmoeilijiheden niet gelijk bl; ken
terstond. allen weer to werk te «JJ»
zij dia voorloopig moeten wachten, waarschijnlijk
door het lot worden aangewezen. Rancunemaatrege-
len zullen in elk geval ui^eeioten z.jn_
DE TWEEDE LINKSCHE GEMEENTERAAD IN
T ZUIDEN.
Werd voor een paar dagen gemeld, dat ie ge
meenteraad van Roermond thans een linksche meer
derheid heeft, ook do gemeenteraad van^erkrade is
bij de herstemming omgegaan: van de 17 l^en zub
len er met September 10 tot links en 7 tot rechts
behooren.
EEN SMOKKELENDE HOND.
Woensdag werd tusechen Didam en de grens een
hond „&&nKeho'udeD" en gevisiteerd. Het bleek, aa
het dier, dat herhaaldelijk denzelfden weg had
afgelegd, op smokkelarij wa» afgericht Het had
eenige stukken zeep oin den buik hengen, di* uvt-
jos verborgen waren. Hst dier werd vervolgen», ge
heel overeenkomstig d9 wettelijke voorachriftecn,
„opgebracht".
UITVOER VAN RIBBEHOOT,
Zooals bekend is, wordt inzonderheid in de lage
landen van het Npordelijk Overijssel een soort grof
hooi gewonnen, dat onder den naam van „ribbehooi"
bekend staat en aan welker winning vele kleine boe
ren en arbeiders een dagloon verdienen.
Van den oogst van het vorige jaar zijn nog aan
zienlijke hoeveelheden aanwezig, daar de veehou
ders tot dusverre dit hooi niet wilden koopen en er
geen gelegenheid voor export is geweest
Bij het vaststellen van de overeenkomst, welke
door het Landbouw Eiport Bureau met de Engel
sche afnemers is gemaakt is de export voor een
deel van dit ribbehooi vrijgelaten. Om dezen export
mogelijk te maken is door belanghebbenden eene
vereeniging opgericht de Ribbehooi-Vereeniging,
welke onder toezicht van eene Rijkscommissie werk
zaam is.
Nadat nogmaals alle pogingen waren aangewend,
om het ribbehooi in het binnenland te plaatsen, is
in den loop der vorige maand vergunning tot uit
voer van 1.550.000 K.G. gegeven. Van deze vergun
ning tot uitvoer ia, voor zoover bekend, nog geen
gebruik gemaakt daar ook in bet buitenland moeilijk
koopers te vinden zijn.
EEN NIEUWE VREDESPOGING VAN DEN PAUS?
Uit Lugano, 18 Juli. In kringen van het Vatikaan
heet het dat de Paus op den derden verjaardag van
den oorlog een nieuw schrijven tot de volkeren zal
richten met een nieuw vredesaanbod.
„ZENUWEN" METEN.
De bijzondere correspondent der Nieuwe Courant
te Parijs schrijft:
Ai vaak had ik verhalen gehoord over de nauwkeu
righeid en gestrengheid, waarmede de „zenuwen' van
aspirant-aviateurs worden onderzocht Een militair vlie
ger op het oorlogspad moet fysiek, en vooral psy
chisch aan bijzondere eischen voldoen. En daar er zich
voor dezen dienst steeds veel meer liefhebbers aan
melden dan er plaatsen beschikbaar zijn, heeft men
gelegenheid het examen zwaar te maken.
Heden kan ik u uit eigen aanschouwing een en
ander mededeelen over de ingenieuse manier waarop
de schifting snel en billijk wordt uitgevoerd. Al zal
ik misschien niet veel nieuws vertellen aan onze avia-
tische autoriteiten, ook voor den leek is wat ik zeg
belangwekkend genoeg.
Het gewone onderzoek op gezicht, hart, enz. gaan
wij stilzwijgend voorbij. De vlieger moet natuurlijk
een paar uitstekende oogen in zijn hoofd hebban,
en in de horst een hart waaraan niet het minste
hapert Dit alles wordt eerst gecontroleerd op de ge
wone wijze, en reeds deze zeef komt het grootste
gedeelte der candidaten niet door. Maar tevens dient
men er zeker van te zijn, dat degeen, die het be
stuur over een vliegmachine zal krijgen, de noodige
qualiteiten van zedelijken aard heelt: hij moet op
indrukken van buiten snel en beslist reageeren zonder
echter te schrikken of op eeniger wijze overstuur te
raken, hij moet een groote mate koelbloedigheid be
zitten, ook den meest kritieken toestand voortdurend
overzien en beheerschen én daarbjj steeds gereed zijn
om een besluit te neirühn en het onmiddellijk tot
uitvoering te brengen. Hij moet dadelijk wanneer zich
een gevaar voordoet, de machine zoo weten te besturen,
dat nij het vermijdt, en dit zonder een seconde, ja.
zonder een onderdeel van een seconde te verliezen,
aangezien het toestel zich voortbeweegt met een snel
heid tweemaal zoo groot als die van een sneltrein
en meer dan dertig meter per seconde aflegt
Hoe nu kan men den candidaat in dit opzicht op
zijn juiste waarde beoordeelen zonder zich al te lang
met hem bezig te houden, en, natuurlijk, zonder hem
een vliegmachine in handen te geven?
De chefs van dezen dienst: ae heeren dr. Camus,
professor aan de faculteit der geneeskunde, en Nep.
per bijgestaan door twee assistenten, hebben voor het
onderzoek een reeks interessante proeven in elkaar
gezel, welke even rationeel als vernuftig gevonden zijn.
Om de besluitvaardigheid te meten en den tijd,
dien de candidaat noodig heeft om een genomen be
sluit tot uitvoering te brengen, bedient men zich van
den electrischen chronometer van d'Arsonval: een wij
zerplaat ter grootte van die eener pendule ongeveer,
waarop een wijzer rondloopt, welke den geheelen om
trek aflegt in één seconde. De wijzer begint te loopen
wanneer de dokter op een knop drukt, terwijl de pa
tiënt de beschikking over een anderen eteetrischen
stroom krijgt, die den wijzer doet stilhouden.
De eerste proef is nu uiterst eenvoudig Ge doet
den aspriant-vlieger plaatsnemen' tegenover de wijzer
plaat en zegt hem, onmiddellijk zoodra hij den wij.
zer bewegen ziet, hem te doen stilhouden door op
den knop te drukken, dien ge hein in de hënddn
geeft
Op deze wijze wordt nauwkeurig gemeten de tijd
dien de candidaat behoeft voor vier functies: lo. te
zien dat de wijzer ,begint te loopen; 2o. deze gewaar
wording over te brengen naar de hersenen; 3o. de
hersenen order te doen geven om op den knop te
drukken; 4o. dit bevel over te brengen naar de spie
ren van den voorarm.
De proef wordt tien keer herhaald, met willekeurige
en afwisselende tusschenpoozen, en van het resultaat
wordt dan het gemiddelde genomen Een middelma
tig sujet heeft voor alles bij elkaar 19 honderdsten van
een seconde noodig Zelden blijft men veel hier be
neden. Bij den bewonderenswaardigen .aviateur Nun_
gesser varieert hetgeen men ,,den tijd van psycho
motorische reactie op gezichts-indrukken" noemt tus
schen de 19 en 17 honderdsten eener seconde (ge
middeld 17.9). Bij slechte candidaten stijgt hij tot 35
a 40 honderdsten seconde; bij heele slechte tot een
seconde.
Op een dergelijke manier wordt de snelheid van
reageeren op gehoors-indrukken gemeten. Vaak ook is
het namelijk een verdacht geluid wat den vlieger waar.
schuwt dat gevaar dreigt. Om te zien of hij in zulk
een gevai in staat zou zijn oogenblikkeliik te handelen,
bedient de examinator zich van hetzelfde toestel, doch
plaatst ditmaal den candidaat met den rug naar de
wijzerplaat en verzoekt hem, op de „preselle' te druk
ken zoodra hij op de tafel zal hooren tikken Inder
daad wordt dan door op de tafel te tikken de wij
zer in beweging gébracht De duur van deze reactie
is altijd minder aan voor de visueele impressies. Zij
bedraagt bij de goede candidaten 14 honderdsten eener
seconde (13.3 bij Nungesser). Het oor werkt vlugger
dan het oog
Evenzoo meet men den tijd der reactie op gevoels
indrukken. Nu moet de patiënt op den knop drukken
zoodra hij een lichten tik op het hoofd voelt De ge
middelde duur is dezelfde als die voor het gehoor;
14 honderdsten seconde (bij Nungesser was ztf zelfs
12.9 wat al heel weinig is>
Gelijk gezegd: telkens wordt de proef met ongeregelde
tusschenpoozen tien keer herhaald, en men neemt het
gemiddelde indien de resultaten vrijwel met elkander
m bvereëhstemming zijn. Soms gebeurt het echter,
dat tij zeer uiteeuloopen, doordat de candidaat zich
vermoeit door overmatige inspanning In dat geval
tijn de eerste drie of vier tijden ongeveer bevredigend,
doch worden de volgende hoe langer hoe slechter. Zoo
tiet men bij de gerichts-indrukken bijv. vaak cijfers
om en bij de 19 voor de eerste proeven, en vervoL
gens 22, 23, 24 of zelfs 25 honderdsten seconde voor
de volgende Onnoodig te zeggen, dat zulk een candi
daat wordt afgewezen. Weer anderen zijn zeer onre.
en reageeren nu eens buitengewoon snel ^7
onderiisten seconde) es dan weer zeer langzaam. I
ze cijfers wijzen bp eea slecht geëquilibeérd zenuw,
stelsel, en komen vooral voor by menschen die Ibis-
bruik van sterken drenk of morfine maken.
I De doktoren dl ede proeven nemen tijn zoo geoe
fend, dst til meestal reeds, wanneer de patiënt bin
nenkomt aan hem zien welke resultaten de wijzer
plaat van d'Arsonval zal boeken.
Het is echter niet voldoende besluitvaardig te tijn
en de bewegingen sne lte kunnen uitvoeren. De can
didaat moet bovendien over een groote doeia koel
bloedigheid beschikken. Hij moet, met andere woor
den, niet boven tegenover het gevaer; zijn pols moet
„napoliontisch" blijven. Hij moet niet schrikken, doch
onmiddellijk reageeren in alle kalmte en zelfbeheer-
sching. Om te tien of hij daartoe in staat is, neemt
men weer de toevlucht tot een onpartijdige, onfeil
bare machine.
Ge kont waarschijnlijk wel een aardig soort speel
tuig van onze kinderen: een konijntje, dat springt
als men een gummibal ineen knijpt, die door middel
van een dunne slang in verbinding staat met het in
wendig mechaniek van het dier. Hot geheim ervan
is niet ingewikkeld: de lucht, die men door den
hal samen te drukken in het lichaam van het beestje
drijft, zoekt een uitweg door een veer opzij te du
wen en brengt aldus de achterpooten in beweging.
Wijlen generaal Marey is op het denkbeeld geko
men, ditzelfde beginsel toe te passen bij de vervaar
diging van een toestel otp de koelbloedigheid van
den patiënt te meten.
Op de borst van den candidaat wordt een groote
gummibal bevestigd, die door middel van een vrij
lange caoutchoucslang in verbinding staat met een
trommel, waarop een uiterst gevoelige naald rust
Bij elke ademhaling van het sujet wordt de bal sa
mengedrukt en wel des te meer naarmate de
ademhaling dieperi is de huid van de trommel
heft zich op en de naald dus ook. De punt van de
naald ligt tegen een langzaam om tijn as draaien-
den cylinder, en teekent op een strook koolzwart ge
blaakt papier, die om den cylinder gewikkeld is, ge
trouw de ademhaling van den candidaat af in een
regelmatige slangenlijn. Men noemt dit toestel den
„pnenimotrraaf". Als de ademhaling plotseling dieper
wordt of wanneer de patiënt bijv. een kreet, slaakt,
gaat de naald met een grooten schok op en neer, en
voortdurend kan men zonder eenige moeite van
het koolpapier aflezen in welke mate de ademhaling
ia afgeweken van de normale.
Op eenzelfde manier wordt ook het beven geme
ten. Hiertoe krijgt de patiënt een kleinen bal in de
handen, een met een zeer dunne huid, zoodat de
vorm ervan gewijzigd wordt bij de minste beweging.
Deze vormveranderingen worden op de boven-om-
schreven wijze in beeld gebracht op het koolzwart-
papier. Het toestel toont ons, dat alle menschen be
ven, ook in den toestand van de meest volmaakte
kalmte; maar dit normale beven is bijna onmerk
baar en zeer regelmatig, terwijl een plotselinge
emotie de lijn min of meer doet afwijken.
Ten slotte volgt dan nog het onderzoek van den
„capillairen" pols van den candidaat.
Meh dient een onderschedd to maken tusBchen den
gewonen „artecieelen" pols, dien wij natuurlijk
allen kennen en tot het meten waarvan Marey den
ephygmogra&f heeft uitgevonden, en den „capillai
ren" pols. De eerste is de welbekende, duidelijk waar
neembare klopping, veroorzaakt door het voortstu
wen van het bloed in de aderen en slagaderen. Na
deze groote vaten te hebben doorloopen verdeelt
het bloed zich echter over kleinere, en vervolgens
over uiterst fijne kanalen, waarin do harteklop zich
vee] minder gevoelen laat, en vloeit eindelijk door de
s.g. haarvaten, die slechts heel zwak op en neer
jrolven. De doorsnede dezer haarvaten hangt af van
de door Claude Bernard ontdekte „nerfa vaso-mo-
1eurs": zenuwen die de vezels der vaten ontspannen
en samentrekken, en deze laatste om hun beurt staan
weer in verband met het sympathisch zenuwstel
sel, d.w.z. de zenuwen die onafhankelijk van onzen
vil ziin. TTet zijn die verraderlijke vaso-motorlsche
',enuwen die ons doen verbleek en tegenover het ge-
mar en -onze vrees doen kennen, en ook zij zijn het
lie ons doen blozen en onze schaamte aan den dag
irengén. Zij zijn uitermate gevoelig voor alle aandoe
ïingen'die ons beroeren, en daar zij al onze ziels
geheimen verklappen, is het van veel belang hen te
aad plegen.
Hiertoe bedient de examinator zich van een hand-
ichoen-vlnger van onrekhare stof. Tegelijk met den
vinger. van den patiënt brengt men er een gummi
bal ln, die ook weer In verbinding staat met een
trommelvlies, welks bewegingen wordon geboekt op
den cylinder van Marey. Wanneer het bloed in de
haarvaten van den vinger stroomt, wordt de bal
lichtelijk ineen gedrukt en deze druk wordt auto
matisch onder cijfers gebracht in het koolzwart van
den draaienden cylinder.
Als men ook met deze proef klaar is, en de drie
naalden ademhaling, betven, capillaire pols rus
tic zonder al te groote schommelingen hun regel
matige curves hebben neergeschreven ln het ge
blaakte papier, lost de dokter onverwacht een pistool
schot vlak bij het oor van den aspirant-vlieger,
i Zelfs de beste sujetten schrikken hierbij op, doch
bij de goede candidaten ls de schok betrekkelijk ge-
I ring en keeren de lijnen dadelijk weor tot haar ge-
j wone golfhoogte terug, terwijl hij bij de anderen
1 herig is en de curve zeer bewogen blijft Ja, dik-
wl'ls ziet men het beven, in.het eerst tamelijk ge
matigd, erger worden twee drie seconden na het
schot en voortdurend toenemen ,en wordt de patiënt
eerst na geruimen tijd en uiterst langzaam weer be-
danrd.
Bij de goede candidaten loopt op het oogenblik
van het schot de lijn waarin het beven geregistreerd
i word tbruusk en scherp omhoog, zonder al te zeer
af te wijken, en verloopt onmiddellijk daarachter
weer normaal. De capillaire pols vertoont geen af
wijking, maar het rhythme der ademhaling wordt
tijdelijk iets versneld.
Zoo heeft de onpartijdige, nimmer falende ma
chine tegenwoordig zelfs het werk van den psycho
loog overgenomen!.
Men moet jvel erkennen, dat in vele gevallen, 't
tij uit zorgloosheid, 't tij uit onwetendheid, wij geen
partijtrekken van waarschuwingen die ons worden ge
geven wanneer een onaangenaam voorval ons bedreigt
Hoevelen bijvoorbeeld, worden door ziekte aangetast,
omdat tij sommige, oogenschiinlljk onbeteekenende on-
gesteldheden verwaarloosd hadden, terwijl die toch stel-
ge teekenen waren van een stoornis in het organisme.
Indien gij ons gelooven wilt leg dan niet, wat u_
zelf betreit, zulk een nalatigheid aan den dag. Behan
del niet met geringschatting lichte ongesteldheden, als
hoofdpijnen, maagpijnen, gevoel van afmatting, die u
overvallen en u dan verlaten, om u vervolgens op
nieuw heviger aan te pakken. Die ongesteldheden, dia
ongemakken hebben een oorzaak dia zetelt in de ver
zwakking der twee elementen van ons lichaamseven-
wicht, dat is te zeggen van het bloed en van het zenuw
stelsel; welke verzwakking zelve tol oorsprong heeft
bovenmatige inspanning buitensporigheden, geest es.
schokken, en ook guurheid van het weer en seizoenswis
selingen. Past op dat die verzwakking van het bloed
en van de zenuwen, door te verergeren, niet -erger
storingen te weeg brengt, waarvan gij u daarna niet
dan met heel veel hioeite kunt verlossen. Gelukkig
hebt gij, om die bedreiging af te wenden, een zeer een
voudig middel, daarin 1>estaande dat gij, zoodra gij
u onwel gevoelt of, beter nog, bq iedere seizoensver
wisseling, een kuur doet met do Pink Pillen, -welker
herstellende en versterkende werking aan uw Woed
zijn verminderde kracht en zuiverheid zal weeroeven,
uwe zenuwen zal verstalen en al uwe lichaamsfuncties
krachtig zal opwekken. Gij zult dan, als door een
tooverslag, ongesteldheden en afmatting tien verdwij
nen en uwe volledige gezondheid terug krijcen.
Ds Pink Pillen zijn "«rlcriigbn#-.? f 1.75 p«r doos.
•b f 9 da aen doossn nat Hoofddupov dar
Pillan, Nauaukada S14, Amsterdam
Ta Schagan bij J Bohpuis Molaastr. C 14 m vw-
dtr bij vamhBlanda apoihairan tm goada drtguvms
