van De dingen om ons heen. ZATERDAG 19 JANUARI 1918. M?. J 9 a r g i n g, Sfo. 6142 EERSTE BLAD. Uit en Voor de Pers. Leerwaren Folo-Artikelen Toilel-Artikelen, enz. J. STUUiiiViAN, Kapjier-Haarwerker, J. R.KEUSS J! i UitgeversTRAPMAN Co. PB ACHT COLLECTIE J. Schoori Pz., 4S» Deposito's, Rekeningcourant, Credieten, Hypotheken, Effec ten voor geldbelegging, Coupons, Incasseeringen, Assurantiën, Inschrijving op elke nieuwe leening, franco provisie. Binneniandsch Nieuws. fAbAK SCHAGER COURANT. Dit blad verschijnt viermaal per week: Dinsdag, Woensdae Donderdag en Zaterdag. Bij inzending tot 's morgens 8 ure wor den ADVERTENTIËN in het eerstuitkomend nummer geplaatst SCHAüCN, LAAN O 5. lol. Tetaph. No. 20 Dit nummer bc»t»*t nlt rtrte bladen. Amerika en wij. De Nieuwe Courant te Den Haag schrijft Voor mitrailleurs was 2Vi miluoen uitgetrokken. Aan gekocht zij" HXkJ Amerikaansche mitrailleurs mei atfuit verwisselstukken enz. Deze wapens waren aan1 den. ri n..M Schayen. Hoe thmm drJndwhïndffien^taTn ïrL?Pt I 'tndsche reSeerin8 niet ronduit hoeveel conver- wege verschuldigde schadevergoeding, is op het oocen blik nog niet bekend....'' „Voorts waren in .Amerika gekocht 100 millioen pa tronen a 7v» ct.. waar voor dus f 7Vi millioen was uitgetrokken. Nadat ze waren afgeleverd en betaald hé»*»fl de Amerik'iuneeti«» r# rin-» i i i u10 Zij o]) flïluor© W1JZ0, (lfl.11 OOOr gci1 pu* I i - i g ook luerop beslag i hlieke oorlogsleening bijeen „gescharreld" hebben. Ilf»t HpdrflD" rtrwt* Clfrvrkt.TtHinrsrriii OrtDU Ziehier een paar veelzeggende voor ons nationaal gevoel tlieu vernederende zinnetjes uit minister De Jonges schriftelijk antwoord aan de Kamer betref- •lende het aanhangige buitengewone crediat voorOorlog. Wij krfjgen in den laatsten tijd nog al eens aanma ningen van landgenooteu le booren, dat we toch voor zichtig moeten zijn met uitlatingen en oordcelen over Amerika en moeten trachten de handelingen van de groote Republiek tegenover de neu.ralen Ie begrijpen en naar haar juiste waarde te schatten. Maai wat de minister van Oorlog hier mededeelt, is toch waarlijk om iedcren Nederlander het bloed aan hel koken te brengen. We oatvangen geen voedingsmiddelen voor mensch en dier en geen meststoffen uit Amerika meer. om dat men daar vreest dat deze in den eencn of anderen vorm aan uuiLchiHud tea goede zullen ko.nen. He. zij zoo; 't is een argument. Maar pretendeert de Re- gceriug Qcr Unie hetzelfde ten aanzien van dc krijgs- middcien, die onze Hegecring in Amerika besteld en na fcvcr.ng. betaald heeft? Zoo ja. dan is dit nie>s anders dan een drieste loochening van on/e goede trouw. Of wel, wordt het een Anrverikaanach belang geacht ar ueuirale landun van Europa, te beletten zich in loasyerliezen zijn geweest? Die oorlogsleeningen toch hebben geld van de eene portemonnaie in de andere gebracht. Wie vroeger koop man was en omdat er toch geen zaken te doen waren, heel zijn geld in oorlogsleeningen stak, krijgt zijn 5 pet De ijzerfabrikant of chemische fabriek wordt be taald met het geld, dat de koopman Stortte, En nu mag er verschil beslaan tttóscnen de rente van den een en 'do winsten van dc;< éAdtt tlf) «- resultaat is, dat het gold de wereld met uit is. De fabriek moet op den een of anderen dag weer »an- kloppen bij der, koopman, grondstoffen noo liet bedrag door Groot-Britonnië, Duitschland, Oos- dig heeft. En als de oorlogsindustr.»;." langzamerhand ding zoo ongeveer te berekenen is. Alle andere landen noemen een cijfer en daarmede heeft men tevreden te zijn. Zij gaan nog verder en verstrakken in het geheel geen gegevens omtrent do bedragen, die zij op andere wijze, dan door een pu- j venrijk, Frankrijk bij eigen banken of ln den vreom- de opgenomen, onttrekt zich aan elko controle. Al weer zegt men wat men daarover kwijt wil zijn en niets meer. Dientengevolge loopen de ramingen omtrent de op genomen bedragen zoo sterk uiteen, dat het geen nut heeft cijfers te noemen. Zelfs de meest deskun dige financier en econoom moet bekennen niet meer te kunnen, dan er een „slag in slaan". Een methode, die geen enkel effectenbezitter ooit zal volgen, als het hem ernst is zijn geld te behouden. Door die methode toe te passen zou hij zich wagen op het „terrein der onwaarschijnlijkste waarschijnlijkheden" gelijk Morgan het noemde. En deze Amerikaan, door wiens handen toch bijna alle leeningen gingen, die van Engelsche zijde ln Amerika geplaatst werden, moest erkennen het totaal-bedrag hoogstens te kun nen gissen. Behalve de opbrengsten dier leeningen echter en de belastingpenningen, die de verschillende staten voor hun oorlogvoering hebben besteed, komen er nog andere factoren op de eindrekening, die bij den vrede de wereld zal worden aangeboden. Ten eerste alles wat te land en ter zee vernietigd of beschadigd is. Ook dit bedrag is slechts zeer in ophouden te bestaan, komt het daarin gestoken geld tot veel lageren prijs weer ter beschikking van de nor male productie. Het groote bezwaar is, natuurlijk dat de extra-winst van den een slechts mogelijk was door verlies of winst derving van zoovele anderen. Iets wat intusschen op kleiner schaal in elke handelscrisis het geval is. El lendig voor wien liet treft, maar de gelukkige spe culant gaat dan óók een villa en een automobiel koo- pen, al is dat geld verdiend, terwijl de doodsklok" luidde ,.op het Damrak'' Nu luidt hij' over heel Euro pa en toch hoe smartelijk ook voor de betrokken personen .zijn die verschuivingen van veel minder belang dan de verliezen, die de gemeenschap lijdt, door vernietiging van producten en productiekracht. UITKIJK. Weerbaren staal le houden teneinde dke schending I het ruwe te schatten en misschien is het beter ook van hun neutraliteit te voorkomen, ot. indien zij ge thans van ramingen af te blijven. Men denke slechts schiedt. krachtdadig af te slaan? En is dal belang aan de totaal-afwijkende opgaven der duikbootcom zclls zóó overweldigend, dat het de Vereenigdc S.a ten dwingt zich meester te maken van eigendommen eener vreemde Regeering. welke bij hun onderdanen gekocht zijn en waarvoor deze de kooppenningen hen nen geïnd? Aan een bevriende Hegecring die eigen dommen afhandig te maken, zonder dal eigen behoefte aan oorlogsmiddelen hen daartoe oqk maar ecnigszins noodzaakt; ihuners, de wapen- en munitie-fabrieken ln alle staten der Lnie werken dag en nacht en luttd is .de hoeveelheid van het aan Nederland toebohoorende materieel dat zich in Amerika bevindt, vergeleken bij hetgeen daar in een enkele week tot eigen gebruik geproduceerd wordt. wat een onbevangen Amerikaan in normalen ge moedstoestand zou zeggen, wanneer hem een geval als dit objectief werd voorgelegd? I guess. this is a case of robbery„... mandanten en der Britsche admiraliteit omtrent de in den grond geboorde schepen. Wie zal dan de waarde van schip en lading vaststellen? En wie zal beslissen of men de waarde voor den handel, dan wel voor de oorlogvoering, of ten slotte de waarde, die het schip ln normale tijden na den vrede zou liebben gehad, als basis der raming moet aannemen. De lezer zal ons toegeven, dat de waarde van een lading dynamiet en die van een door de regeering gehuurd schip danig verschilt van de waarde, die reeder en koopman er in 1913 of In 1920 aan toe- OmtreDt de verwoestingen te land ontbraken even eens alle cijfers. De eigenaar noemt ze givot, de verwoester noemt ze gering en omtrent de schade tijdens een bombardement zooals van Kamerijk, Yperen, enz., enz. waagt geen van beiden zich aan OVERAL VERKRIJGBAAR. Da zwaarst* verliezen. Waarschijnlijk zal tot de vredë gesloten is, nie mand iu staat zijn te zeggen hoeveel geld deze vlaag vsn razernij de wereld gekost heeft. En misschien zullen we het nooit weten. Natuurlijk ls titans ten naaste bij bekend, hoeveel do ooriugsleeningcn van verschillende grooto landen officieel nebben opgebracht. Maar bulten de regee ringen en de directies van <je verschillende groote banken dier landen, weet alweer geen sterveling, hoeveel geld en hoeveel aandeelen in vroegere leenin- trn te zamen dio zooveel milliard der „o zoo bijzon der goed geslaagde" leening helpen grootmaken. Toch is het een groot verschil of men een lee ning van een milliard sluit en een milliard in geld ontvangt, dan dat men bijv. drie honderd millioen geld en zeven honderd millioenoude schuldbekente nissen krijgt. Vooral maakt dit een verschil in oor logstijd. Want in do meeste landen zijn er slechts zeer weinigen, die zich het hoofdbreken met de quaestle: hoe al dio schuld eenmaal zal worden te rugbetaald? i Wanneer men nu bij het uitschrijven eener lee- nlng 0.3 geld en 0.7 oude schuldbekentenissen ont vangt, dan Is dat deel der oude schuld wel gedelgd, maardit is thans bijzaak. Wat men noodig heeft is geld of geldswaarde om oorlogsmateriaal te koo- pen: schepen, kanonnen, munitie, voorraden, levens middelen en honderd andere dingen, die menwel voor geld krijgt, maar niet voor terugbetaalde schuld bekentenissen. Tenzij men ze natuurlijk te- gen zoo hoog mogelijke waarde aan den man brengt. En dus een verlies lijdt. Want de methodo van lee- nen der oorlogvoerenden is bijna altoos geweest: te rugnemen van oude oorlogsleeningen tegen ongeveer den Tiitgifteprljs. Dit terwijl de beurswaarde belang rijk lr.gcr was. Zoo men die ingeloste aandeelen dus opnieuw ln circulatie brengt, kan dit alleen gebeu ren tegen de beurswaarde, dus met verlies. Om dus de werkelijke financieele positie der verschillende landen na te gaan, la het niet alleen noodig vost te stellen hoe groot de opbrengsten der verschillen de» leeningon geweest zijn, doch ook hoe telkens daar bij de verhouding geweest is van geld tot oude aan- deolen. Daarover zwijgen alle regeeringen. Zelfs de Neder- oen raming, omdat ten slotte niet vaststaat, door welke partij, bij het heen en weer gaan van den strijd, de schade veroorzaakt ls. Een derde factor ls het verlies van menscheiifevens en menschenkracht. Sneuvelen, verwondworden. aan li chamelijke of geestelijke ziekte lijden bcteckent: ver- metiging van arbeidskracht, dus van algemeen kapi taal. Het lijkt cynisch te becijferen, wat elke rccruut waard Ls en toen kan men dien factor niet bulten be schouwing laten. In ^ijn eerste tien levensjaren, waarschijnlijk £elfs in de eerste veertien of vijftien, heeft hij niets bijge dragen tot dat maatschappelijk 'kapitaal. Integendeel: zijn voedsel, kleeding. woning ligging, hebben zijn ouders zijn onderwijs bovendien den Staat geld gekost. Dit geld Ls, hoe dan ook. onttrokken aan de pro ductie, aan de algemecne welvaart. Doch het werd besteed, (cynisch alweer, niet waar?) omdat ouders en staat laicr hoopten tengevolge van het grootbrengen en onderwijzen „aan hun rekening le komen". Daadna heeft de jongeman misschien eenige jaren mede gepro duceerd, .waardoor het voorschot aan de gemeenschap is ingehaald. Misschien ook niet.... Sneuvelt hij, dan heeft de gemeenschap een kleinig heid, de ouders echter hun ouderdomsverzorging af te schrijven. Waarbij het feit, dat hij gehuwd of later huwend de zorg voor een gezin op zich zo«' nemen, hetgeen nu ook wegvalt. Zoo hij „alleen maar" onbruikbaar wordt, (blind, lam, armloos, krankzinnig of zoo ietsl) is het nadeel voor de gemeenschap nog veel grooter. Dan mist zij niet alleen zijn productiekracht, doch zal in de meeste gevallen een belangrijk deel aer algemeesie productie voor hem Ten event. zijn gezin) moeten afzonderen. Hat getal der gedoodc, verminkte, blijvend zieke soldaten, matrozen en burgers is alweer niet te ramen. Evenmin als de rol, die zij speelden of zouden spe len in de algemeene productie is vast te steiten. Wat vernield en verwoest werd is weg. De arbeids kracht en het productievermogen dier millioenen is weg en het wegvallen vormt een blijvende debetpost op elke bcgrooting. i Zou het misschien niet kunnen zijn, da. uc gc.a- Iceningen wij laten nu rouw, ellende, verdriet en dergelijke inponderabilia buiten besprekingI y- len slotte toch nog het minst belangrijke deel der oor- OVERSTROOMING IN ZUID-LIMBURG. Men. meldt uit Maastricht: De Maas is sedert gistermiddag 4 uur nog 92 cJd. gewassen. De stand was om 12 uur 4.18 M. of 46.19 boven N. A. P. Zij is buiten haar oevers getreden en stroomt door de dorpn Heugen, Limmel, Borgharen en Gronsveld. De kelders der bewoners van Wijk en St Pieter staan onder water. NIEUWE NIEDORP. Naar we uit juiste bron vernemen, heefthet co mité voor Winterlezingen het voornemen om belang stellenden weer eens een aangenamen en nuttigen avond te bereiden door den heer van Maanen, leeraar aan de H.B.S. te Helder, op Donderdag 24 Januari te laten optreden, die een belangwekkend onderwerp heeft gekozen en dan zal spreken over Theosofie. Zie des betreffende advertentie in dit blad. ONGELOOFLIJKE TOESTAND. Men schrijft uit Eefde, Gelderland: In ons vriendelijke plaatsje zijn wij verplicht^de huizen te verlichten met eenige distributie kaarsen!... de kleine hoeveelheid petroleum telt niet mede en zulks niettegenstaande dóór de gemeente de kabel loopt, die Zutphen sedert jaren van electriciteit uit Deventer voorziet en tal van hulzen en stichtingen in Eefde geheel geïnstalleerd zijn om electrisch licht te branden. Door Ncdorl, Mettray, door het ziekenhuis, door het krankzinnigengesticht en door tal van particulie ren zijn adressen gezonden aan Ged. Staten van Gel derland, aan die van Overijsel en aan den minister van Waterstaat, met verzoek te willen toestaan, dat ■door de bewoner* van Eefde stroom onttrokken wordt aan den ln den Rijksweg liggenden kabel, terwijl daarbij gewezen werd op de groote moeilijkheden, w aarin de genoemde stichtingen, wegens de zeer on voldoende vorJlcbttng, verkeeren. Door het gemeentebestuur van Gorsaal, waaronder Eefde ressorteert, werd eveneens alles gedaan wat mogelijk is im aan dezen ongelooflijken toestand een eind te maken en den gemeentenaren electrisch licht te bezorgon. Echterallee te vergeefs! Men blijft bij kaars licht zitten En waarom? Omdat de kabel Deventer-Zutpben aan de provin cie Overijsel behoort en de Ged. Staten, van Gelder land niet willen toestaan, dat behalve voor Zut phen stroom in liun provincie geleverd wordt langs een niet aan de provincie toebehoorenden ka bel. Géén Overijselsch.0 stroom op Gederlandsch ge bied! De kabel moet éérst door Gelderland van Overijsel worden overgenomen, voor en aleer dp bewoners van Eefde er stroom van mogen' gebruiken. De Ged. Staten dezer provincie kibbelen nu al jaren lang over den prijs van dat stukje kabel en de minister wil of kan niet ingrijpen!. Bezwaren bij de electrische centralen te Zwollo en Arnhem bestaan niet. Is het niet ongelooflijk dat tal van personen en instellingen de dupe zijn van gekibbel tusschen twee colleges en dat blijkbaar niemand bij machte is aan dien twist een einde te mak én? En dat nog wel in den tegenwoordigen tijd, waarin algemeen geeischt wordt zoo zuinig mogelijk met de verlich- Zouden er geen pogingen gedaan kunnen worden om een interpellatie in do Kamer uit te lokken, ten einde zoodoende een oplossing te verkrijgen? Er zal dan weer een gelegenheid te meer zijn om Holland op z'n smalst maar dan op z'n allersmalst te bewonderen. W ARMENHUIZEN. Loop der bevolking over het jaar 1917. Bevolking op 1 Januari 19171013 M„ 933 Vr., totaal 1946'. Geboren in 1917: 31 'M.. 32 Vr.. gevestigd: 86 M„ 91 Vr totaal vermeerderd117 M.. 123 Vr. Overleden ni 1917: 19 M.. 16 Vr., vertrokken: 52 M„ 63 Vr., totaafl verminderd: 71 M., 79 Vr dus totaal hljf»- komen 46 mannen en 44 vrouwen. Op 1 Januari xuio totaal ingezetenen 2036. - BURGERERUG. De hier bestaande tooneelverocmmng. dfe sinds lan gen tijd voornamelijk tengevolge der mobilisatie geen teeken van leven moer gaf, is weder opgericht Naar wij vernemen, zal dit voorjaar een tooneelstuk op gevoerd worden. NED VEREENÏGTNG VAN AKKERBOUWERS. In de laatst gehouden Hoofdbestuursvergadering van de Nederlandscne Vereeniging van Akkerbouwers (V. N.A.) te Rotterdam gehouden, onder voorzitterschap van den heer A. 'Colijn, lid der Tw©od« Kamer, waren, naast de Hoofdbestuürelefei, aanwezig de heeren Britzei te .Usquert en Kloppenburg te Niehove cjm te ejp.fektin over aansluiting NcwrMilk' Groningen met ae V.N.A. Naait vele «aden» raken werti ook de uit» voe» vac oÈdcre pe«rd©ffi (ümscIms: 12 jaar) te genover de IVï-jarige rui es. besproken. Besloten werd te gelogeaertjjd een krachtige actie te voeren om als nog den uitvoer van d« jonge paarden te verkrijgen en daarbfj aan te dringen op een hoogeren prijs, daar 'die dieren met veel kosten door den winter worden gebracht. Uit een schrijven door den Voorzitter uit Wage- ningen ontvangen, blijkt, dat een partij klaverzaad, sterk verontreinigd met Cuscuta (warkruid) en geweigerd voor den invoer in Oostenrijk, wel in Nederland is toe gelaten. De boeren moeten dus op hun hoede zijn en alleen onder controle koopen. Aan een commissie van drie leden met den Secreta ris werd opgedragen na te gaan. in hoeverre het to verwezenlijken is over te gaan tot het uitgeven van een eigen orgaan of gastvrijheid te erlangen bij een bestaand orgaan. De neer van Beuningen hield een inleiding over het ontwerp van een wet tot regeling der grondbelasting. Er werd besloten adhaesie te be tuigen aan het adres, door 't Bestuur van het Ne- derlandsch Landbouw-Coinité aan de leden der Staten Generaal gezonden, maar daarbfj nog toe te voegen, dat de kosten der bemaluag der kleigronden tot zelfs verviervoudigd zijn. Nogmaals zal tegelegenertijd en ter bevoegder plaatse aangedrongen worden om voor allen toe le staan een gel ij k procent handelsgewassen te mogen gaaien. Per request zal aan den minister van Landbouw verzocht worden om zaaigraan van paardentandmais beschik baar te stellen om daardoor in de behoeften van groenvoer in den herfst 1918 te voorzien. NIEUWE NIEDORP. Uitslag der verkooping bij toeslag ten overstaan van notaris Air. A. P. H. de Lange, to Alkmaar, in het café de Beurs, te Schagen. van een boerenplaats te Moer beek. gem. Nieuwe Ntedorp. groot 12.07.14 H.A. Koo- per K. Delver, Anna Paulowna, voor f 37470, NIEUWE NIEDORP. Donderdagavond vergaderde de gasvereeniging alhier in het lokaal van den heer T. de Jong. Tegenwoordig waren 24 leden. De voorzitter de heer A. Wonder Pz. opende met een welkom ae vergadering, waarna de notulen door den secretaris, den heer M. Kooij- man, werden gelezen, welke onveranderd werden vast gesteld. Van N. Niedorp was bericht ingekomen, dat door onze gemeente in het jaar 1918 25525 kub. M. tas waren betrokken. De rekening over 1917 door tte eeren P. Groen en W. Langedijk nagezien, werd goed gekeurd met een voordeelig saldo, groot f 28.76Yi. Ont vangen was f 112.36V2, uitgegeven f 85,60. De heer A. Mijts, die af moest treden als bestuurs lid, werd herkozen. In de plaats van den heer A. Wonder Pz., directeur, die wegens vertrek uit deze gemeente als zoodanig bedankte, werd gekozen de heer Jb. Pluister, Door benoeming van laatstgenoemde ontstond een vacature in het bestuur. Bij herstemming tusschen de heeren A. v. Zooncn, en W. Langedijk. werd eerstge noemde gekozen. Het salaris van den secretaris werd voor 1918 evenals in 1917 vastgesteld op f 5 Volgde sluiting, waarna werd overgegaan tot uitbetaling van rente. ST .MAARTEN3VLOTBRUG. Woensdagavond hield de vereeniging Nul en Genoe gen een vergadering in het lokaal van den heer G. Veuger. Aanwezig 15 leden. Na opening volgde lezing en goedkeuring van de notulen dcT vorige bijeenkomst Beloten werd de volgende feestelijke bijeenkomst te houden op Zaterdag 2 Maart. Benalve de gebruike lijke lezing zal weer alles in het werk gestéld wor den die avond zoo genoeglijk mogelijk to maken. Ge handhaafd zal worden art. 3 van het reglement, n.1. Kinderen beneden 16 jaar niet toe te laten tenzij die iets ten beste geven. Het voorstel om bal te houden ua de 2e feestel. bijeenkomst en niet te rooken, gedu rende de vergadering, werd verworpen. Aangenomen werd het voorstel omg nieuwe boeken aan te schaffen. Aangezien er veel gevoeld werd om in de bibliotheek ook vakboeken op te nemen, werd daartoe beloten. Verder werd besloten catalogussen te laten drukken en deze verkrijgbaar te tellen tegen den kostenden prijs voor leden 'die boeken lezen. Tenslotte werd medege deeld dat nog een 11-tal personen als lid waren toef- getreden. Niets meer aan do, orde, sloot de voorzitter de vergadering, in de hoop dat ieder weer zou medewer ken tot het welslagen van de volgende bijeenkomst ST. MAARTENSBRUG. ti Mcj. de wed. C. Spierdijk—de Heer is naar wij ver nemen geslaagd voor het diploma B Kraamverplcging. kOLHOHN. Alhier zijn vele gezinnen geheel zonder petroleum. De winkelier van wien zij steeds betrekken, ontvangt om 'welke reden ook, niet en kan dus niets leveren. Andere winkeliers houden 't vootr hunne eigen vaste klanten. Velen gaan nu maar bfj 't duister worden te bed. BUDR NIBBORP. Het bestuur van de Ned. Herv. Kerk alhier heeft eenige zware iepen boomen laten vellen. Het tophout hiervan werd aangekocht door het bestuur van de Pro- tetantsche voogdij alhier, die het weggaf aan 50 ge zinnen; dat het dankbaar werd aanvaard in dezen benarden tijd is te begrijpen. De stammen der boomen werden verkocht, ieder een stuk 'die het wenschte san dc leden der kerk. GEMEENTE 7.IJP* Ingechreven van 15—18 Januari. 1918. Geboren: Alida, d. v, G. A. Kuüper en C. M. Dig- num. Aaltje, d. v. Jan Doorn en A. Koning. Wilhel mus. z. v. G. Ligthart en C, E. Slijkermaa

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1918 | | pagina 1