»ff^ssssrJtffiS'^SS
"Si&WSSÏ.SSÏV»o*
Burgerlijke Stand.
Plaatselijk Nieuws.
Predikbeurten.
Marktberichten.
Binnenlandsch Nieuws.
gemeente petten.
gemeente bars1ngerhorn.
Ingeschreven gedurende do maand November 1918.
gemeente kt. pancrab.
gemeente winkel.
gemeente zijpe.
zeep.
de spaansche griep.
gee.n bloembollen naar oostenrijk.
thee.
een schoenfabriek afgebrand.
clg belang. Indien vóót de publicatie votern» hef
Uitleveringsverdrag ultgölgvoïaI liaii mootciT word011,
dat ie ook thans nog het geval.
I)e redenen, die geleid hebben tot het teokenen
van den troonsafstand acht het blad vooreerst deae,
dat de tegenwoordige Duitsche regeoring nog -n
waarborg, zij het ook een geringe, wenschte te Ireb-
hen tegen oen contra-revolutie der militaire partij,
on ten tweede, dat de keizer waarschijnlijk dacht,
daardoor meer beveiligd te zijn tegen uitlevering.
Beide redenen brengen de Nederlanders ln een
moeilijk parket. In de eerste plaats schijnen zij
door hun bescherming van don keizer do Duitsche
regoering in verlegenheid te brengen en ten tweede,
indien zij hun bescherming handhaven, verzetten
lij zich tegen het onmiskenbare besluit der wereld-
iomocratio om den keizer voor zijn misdaden tegen
bot volkenrecht ter verantwoording te roepen. WIJ
kunnen ons niet voorstellen, dat do Nederlandsche
regecring zooveel liefde voor den keizer gevoelt, dat
tij wil bllj'von in het onaangename kruisvuur der
apenbare meening.
AN T I-DUITS C H E BETOOG IN O IN PRAAG.
Uit Iieichenberg, 3 December. Volgens hier inge
komen berichten hebben Zondag te Praag inanifesta
des tegen de Duitschers plaats gehad, waarbij zoo
wel officieren als burgers door de menigto hand
tastelijk werden beleedigd. De Duitsche koffiehuizen
sn het Duitsche tehuis moesten op bevel door mili
taire patroifllles worden gesloten. De avondvoor
stellingen in de twee Duitsche theaters werden
Hoor de Tsjechische demonstraties afgebroken, In
t Duitsche Landeatheater verscheen een sergeant
?an politie op het tooneel en verklaarde dat de
voorstelling was afgeloopen. De bezoekers moes-
&n door zijdeuren de zaal verlaten, om niet in on
aangename aanraking te komen mot 't fanatiek ge
worden gepeupel
EEN NIEUWE BELGISCHE BIDDERORDE.
Uit Parijs, 4 December. Ilutin meldt in de Echo
Ie Paris, dat Koning Albert van België een nieuwe
nilltalre ridderorde ln zal stellen, de Orde van de
fser. De eerste titularis zal maarschalk Foch zijn.
daarschalk Frencb zal ook de orde krijgen. Even-
«ns de Fransche admiraal Ronarch, die het beve!
ïad over de mariniers, die zich in 1914 MJ den
feer-slag zoo heldhaftig gedroegen.
DE GEWEZEN DUITSCHE KEIZER.
De Times meldt, dat ten aanzien van den gewe
ien Keizer geen stappen gedaan zullen Worden,
'oor over de zaak mei do Amerikaansche regeering
verleg is gehouden.
EEN NOORSCH VREDESPLAN.
Uit Kopenhagen, 3 December. Volgens een offici
ële nota hebben de regeeringen der Noorsche rij
,en commissies benoemd ter bewerking van het
nateriaai ter behartiging van de gom cerise happe-
IJko belangen dor onzijdige staten vóór on na het
luiten van don vrodo. Men werd hot over het pltrti
opens een volkenbond eens. Het voorstel behelst
e algemeene verplichting om de geschillen tus
chen de staten aait een scheidsgerecht of bemid-
eling te onderwerpen, voorts de samenstelling van
en internationalen raad, een bestendig internatio
nal gerechtshof en internationaal onderzoeks- en
emiddolingslichaam. Do positie der Noorscho sta-
3n tegenover het denkbeeld van internationale in-
erklng van de bewapening en do kwestie omtrent
e internationale machtmiddelen om de organisa-
o-kracht bij te zetten, evenals de gevolgen daar-
an werden voorlooplg overwogen en zullen bij
erdere samenwerking der drie lauden nader be
preken worden. Tot de Deenscho commissie is de
ïinister van verdediging tot do Zwoedscho Bran-
Ing toegetreden. De samenstelling der Noorsche
Laat nog niet vast
PLUNDERINGEN IN KEULEN.
Te Keulen hebben plunderingen plaats gehad en
e houding der bevolking wordt steeds dreigender.
Een magazijn van confectie-klcren is door een
ïlksmenlgte volkomen leeggeplunderd. BIJ botsin-
an met de politie zijn cr dooden gevallen. Ver
sheiden menschen werden gewond. Getallon zijn
aarover nog niet bekend.
De welvaartscommissio heeft besloten voorzorgs-
aatregelen te' nemen en zonder pardon mat de
apeDs de plunderingen te keer te gaan. In do ha
mwijk ZTJh alle heibergen gesloten en groot e Btuk-
m afgezet om groote voorraden levensmiddelen
>or het algemeen in veiligheid to brenr" n. Tan
'smiddags opnieuw oploopcn in do havenwijk
lorkwamen, zijn er sterke afdoelingen polltio en
irgerwacht opgeroepen om verdere plunderingen
gen te gaan.
ZOOALS DE OUDEN ZINGEN PIEPEN DE JON
EN.
Uit Berlijn, 3 December. De „Lokdlanz." moldt, dat
de stad Posen de leerlingen der gymnasia geheel
t den band zijn. Zij kiezen scholierenraden, die
«luiten nemen dat minder zal behoeven te worden
iwerkt ext In een der hoogere klassen eischten ze
it een weinig gezien 1 eeraar de klasse zou ver
ten, anders zouden ze zeil gaan. Daarop is de
eraftr heengegaan.
GEALLIEERDE TROEPEN NAAR BERLIJN?
Uit Berlijn, 4 Dec. De Deenscho Allg. xZeittmg
eldt: Volgens den Amerikaanschen draadloozen'
enst van Belmar van' 29 November zullen ge
lieerde en Amerikaansche troepen Berlijn tljde-
k bezetten om daar politiedienst te doen.
DE ONKOSTEN DER BEZETTING.
Uit Berlijn, 4 December. De vorwarts meldt:
Generaal Nudent, bet hoofd der geallieerde wa-
instilstandscommiseie, heeft de Duitsche commls-
e een nota overhandigd, waarin voor de F.ngclsche
szettingstfoepen voor de eerste maand 40 inillioen
ark, voor.de Amerikaansche 54 inillioen mark wor-
n geëlscht. Het eerste gedeelte van 10 millioen
oet den 5en December in Duren, de overige 30 mil
ten den 12en December in Keulen worden afbo-
ald.
De verdere onkosten der bezetting zullen nog wor-
n bekend gemaakt.
KONING NIKITA VAN MONTENEGRO NIET
E-GEZET.
Uit Parijs, 4 December. In een nota ontkent de
ontenegrijnsche regeering ten stelligste het be-
:ht, dat do Skoepsjtina zou hebben besloten oin
ning Nikita af to zetten, on het land met Servië
vereenigen.
VERLENGING VAN DEN TERMIJN?.
Blijkens een Henter-telegram schrijft <lo „Times",
t op de intergeallieerdo conferentie do duur van
n wapenstilstand werd besproken, dio vermoede-
li verlengd zal worden.
Parijs zal het tooneel zijn van do Mgemeeno vro-
sconferentie, die waarschijnlijk togen het einde
n Januari zal beginnen.
VOORNAAMSTE VOORSTELLEN VAN WTLSON.
Uit New-York, 3 December. Ken bijzondere cor
fpondent van de New-York Times telegrafeert
Washington: Do voorstellen van president Wil-
i voor do vorming van een volkerenbond zijn
kbaar tot rijpheid gekomen. Het Amerikaansche
ui bestaat een internationale zeemacht to scbop-
ri als zeepolitio. Deze regeering wil r-eri nrbitrage-
:htbank vestigen met de macht om geschillen tus-
icn naties to beslechten. Alle volkeren van den
id zullen verplicht zijn hun geschillen aan deze
htbank te onderwerpen en haar beslissing zal
eindbeslissing aangenomen moeten worden,
cht een natie weigeren die to aanvaarden, dan
de Internatlonalo politie vloot optreden. Dat
lijnt In het Amerikaansche plan hot hoofdldëo to
i. Wllsori als voorzlller van <h> Ami i Ikaansclie
doscommissio, vertrekt naar Europa om dit
ikheeld ln overweging to geven. HIJ zal voorstol-
om do Duitsche overgeleverde schepen to go-
ilkeii als kern der internatlonalo polltio vloot.
vliegtuigen.
Echo do Paris vertelt, dat bijna allo Duitsche
sgtuigen, die volgen» het wapenstllstandiver-
ig moesten worden uitgeleverd, nu onder berua-
bekenden toestellen do loef tlstepkt
°UifSa, 3 December. Uit Boechaxest wordt i
meld d" 30 November, dat de koning on do konink-
Mjke familie, do» ochtend* to Boocharest terugkeer-
d'DE BEIERSCHE KHOONPBINa TIJDENS DEN
°«rt<Jn, 3 Deo. De Jfcyr Kuiter" doet onthul-
Hngi-n over da houding van den Jielor.sc.hcn kroonprins
Rupixrccht tijdens den oorlog, wolko ln do poUticko we
reld opzien zullen baren. Hot genoemde Gcntrurnshlad
deelt mede, dot .Rnjiprecht tot na den wapcnstllstund
hij zijn troepen bleef en zich nu ln Beieren ophoudt
in om niet genoemd kasteel. Rupprocht had roods no
den tweedon slag aan do Somme ln 1010 zich voor
vrodcsIuiUng verklaard. Hij zcide toen dut het voor
ons het brate succes zou zijn als de oorlog zou eindigen
nis het Homberger schieten. Mot bijzomieren nadruk
bepleitte hij ln de eerste maanden van 1918 de Inleiding
van vredesonderhandelingen. Hij wees er op, dat hel
oogenblik waarop onze troepen in het oosten vrij zou
den komen bijzonder gunstig was niet voor een offen
sief, maar voor een vredesaanbod. Rupprecht heeft
deze meening in .een memorie aan denrijkskanselier
U-pleit en ook ta een dringend schrijven aan den keizer.
Het antwoord kwam van liet. legerbestuur.
De ,.Bayr. Kurier" vertelt verder van mecningsver
schillen'van don Bcierschen kroonprins met het leger
bestuur en zegt dat het tot een scherp conflict kwam in
Februari 1918 bil hel bekende offensief. Rupprecht stond
hij zijn opmarsch naar Amiens voo de rvollooiing van
do doorbraak, op welker slagen hij bepaald kon rekenen
Toen kwam bericht van Ludendorff dat de op
marsch moest worden gestaakt. Ludendorff had be
vel gegeven, dat de legergroep van den Duitachen
kroonprins weer moest aanvallen. Wat Ludendorff
hiertoe aanleiding gaf is niet duidelijk. Het kwam
tusachen Ludendorff en Rupprecht tot ernstige wrlj
vingen en van den zomer 1918 af waren alle betrek
kingen tusachen hen afgehraken. Nog ln de laatste
dagen van den oorlog had Rupprecht doorgezet, dat
ufgezien werd van bet plan. Men had aad Duitsche
zijde nieuwe brandbommen uitgevonden, van welke
ieder vlieger vele duizenden kon meenemen. Daar
mee wilde men kort voor den wapenstilstand Parijs
bewerpen en een groot deel van de stad in brand
steken. Rupprecht kwam daar nadrukkelijk tegen
op, ook bij den rijkskanselier, met het resultaat,
dat von lilntze naar Ludendorff ging en dat do nieu
we modellen slechts ln kleinen omvang ln gebruik
werden genomen.
Ingeschreven gedurende de maand November 1918.
Overleden: Antje Houdewlnd, 68 jaar, ochtegen.
van C. Vader. Cornelis Vader, 18 jaar, zoon van Jon
Vader en van Elisaibeth Vriesman. Ariaantje Tim
merman, 28 jaar, dochter van G. Timmerman on
van Dtje Drcgiman, overleden. Oirit Purmer, oud
50 jaar, echtgenoot van Elisabeth Broertjes.
Geboren. Aagje, dochter van J. Timmerman en
van Elisaibeth Smit.
Ondertrouwd en Getrouwd: Geene.
Geboren: Reinder, zoon van Liouwe Bil en van
Gerritjo Looyenga. Trijntje, dochter van Cornelis
Kalf cn van Pietertjo Maats. Wijbrand, zoon van
Jacob Egmond cn van Maartje Zwaan. 'Alida Marga-
rotha, dochter van Jochem Blaauboor en van Neol-
tje Rootjes. Klaas, zoon van Pieten Nes en van Maar
tje van der Molen.
Ondertrouwd: Geene.
Gehuwd: Theodorus Herman ui Pagano, oud 33
jaar en Johanna liarendina van der Waal, oud 44
jaar. v f
Overleden: Ariaantje Olie, oud 55 jaar, echtgenoote
van Christiaan Keesman. Floris Bakker, oud 23 jaar,
zoon van Gerrit Bakker en van Immetje Froaii. Fran-
cina Klaver, oud, 29 jaar, echtgenoote van Jon Dirk
Snijder. Neoltje Rootjes, oud .32 jaar, echtgenoote
van Jochem Blaauboor. Jan Zeeman, oud 40 jaar,
echtgenoot van Anna Cathorina Koolj. Trijntje Moor
beek, oud 38 jaren, echtgenoote van Cornelis Her
man. Pi eter Kussen, oud 14 jaar, zoon van A is
Koa&enf en van Guurtjo Liefhebber.
Ingeschreven over de maand November 1918.
Geboren: Maar ion, z. v. Jacobus Kloosterboer en
Eefje Kokkes. Adrianus, z. v. Nicolaas Meijertng en
en Dfcuwertje Molenaar. Hendrik Jacobus, z. v. Hed-
drik Jacobus Weijiner en Anlje Hofman. Cornelis,
z. v. Simon Zeegers en Anna Kooij. Pieter, z v
Kloosterboer en Maartje ilouwens.
Gehuwd: Andries Wognum en Antje Kriek.
OverledenAaglje Wagenaar, 23 echtgen, v. Klaas
Glas. Antje Dekker, 25 echtgen. v Hermanus Olie
gemeente oude nixdobp.
Ingcschrevai over de maand November 1918.
Geboren: Anna Maria, d. v. Th. Bakker en Anlje
Kant. Joihannes, z. v. J A v. d. Fluit en Téétjé Pa.
ter. Johanöcs Andreas, z. v. P Dekker en Tr Stoop.
Getrouwd: Pieter Piijicr .en Adriana Dekker Abra
ham de Kraker en Pieiemella Ilenrebout, Cornelis
Kruijer en Geerlruida Veldman.
OverledenJohannes Andreas, z. P. Dekker en
Tr. Stoop oud 1 jaar. Maartje Bos." echtgenoote van
Dirk Kriller oud 33 jaar, Martha Elisahctli. d. v. A
v. d. Gulik en Tr. Hoedjes, oud 4 jaar Grietje Jas
pers, echtgenoote van S, Stam. oud 32 jaar. Petrus
z. v. Jan Bakker Jtaz. Jren Jantje Mul. oud 16 jaar
GEMEENTE HARENKARSPHL.
Ingeschreven over de maand November 1918.
Geboren; David, z. v. David v. d Gulik en Jan-
ncije Groot. Alhort, z. v. Willem Quast en Trijntje
Huy, Klasina, d. v. Klaas Malnneveld on Ilondrika Kos-
sen. Afra Petronolla, d. v. Wilhelmus Mooiij cn Antje
ltieresia Zuiker. Johanlncs, z. v. Nicotóas Jonker en
Maartje Engeringh.
Oiiaerlrouwd an gehuwdJan Spaatisen en Aafje
Jonker, .woduve van Macliiel Pankras Cornelis Kruiior
en Geerlruida Veldman.
Nicolaas Sloop, oud 4 maanden. Corne.
lis Kuil xier oud 26 J„ echlgenoote van Johanna Ma
ria Masleliiig. Johuinivi Knm,|)er, oud 1 maand. Mnarljo
Amels, oud 57 j echlgenoote vah Dirk Spanjaard
rranciscus Barnardus Joscphus van Slraaten,. oud 47
j., echlgono<)p van Adriaantje Jansen. Cornelis Pankras
oud IJ. Theodorus Bruin, oud 1 j A cal ha Maria
d. Eng, oud 7 maanden. Jan Weslra oud 78 j
weduwnaar van Hendrina de Groot Afra Bommer'
oud 8 j. Trynlje Hoogeboora, .oud 30 j. echtgenoote
van Johalnnes Gicling, Aafje Bruin, oud' 65 j echt.
tzenooto van Klaas Kuiper. Johanna van Duin, oud
81 J„ weduwe van Klaas Spaans. Dirk Nierop oud 40
j„ echtgenoot van Grietje Brommer. Neeltje' Komen,
oud 50 echtgenoot» van Jan van Duin. Pieter Bur
ger, oud 18 jaar.
Ingeschreven gedurende de maand JVovediber 1918.
Geboren: Alida Johanna Maria, dochter van Jan
Baars cq Van Johanna Maria Louisa Cossaar.
Gehuwd: Geene.
OverledenKlaas Stapel, 88 Jaar, echtgenoot van
Jannetjo Helnl». Aafjo Dutter, 89 Jaar, weduwe van
Jan Bakker,
IngesdhrovOn vnn 30 Nov. tot 8 Doe. 1Ö18.
OverledenCalliurlinn Koning, 8 J.. d. v. A Koning
Calliarliia Maria Sriioulen. 11 d. v. MSchouten
Grietje Dudiuk, 41 j„ eciitgefa. v. D| v thiia
UUriag dor verhuring laoderljeu behooreo.de tot
het fonds Bregmao.
1 ÏVeiland te Wfcriogerwnard, groot 2.20.50 A
Laatst in huur bij J. P. Blaauboer voor f 320, thans
dezelfde voor l 350.
2 Bouwland te Wieribgerwaard, poot 0.48 80 H A
Laatst ln huur bij D. KoasW voor l 58, thans dezelfde
voor f 70.—,
3 Weiland bij do Mönlsbrug, JSchagen. poot 1 21 70
H.A.. Laatst in huur hij J, K. Boontjes voor f 160,
thans dezelfde.
4. Weiland aan den Loeterdijk, Sdhagen. poot 0.73.70
IIA laatst ln huun bij J. K ^ioónljes voor t 110, thans
dezelfde Beide perc, iczamoa voor f 335.
5. Weiland in l>older E, Zijjw poot 92.70 HA
Laatst in huur bü Wed. K. Koster voor t 65, thans
dezelfde voor f 140.
RAAD VAN KCHAOEN.
Vergadering van don Ilaad der Gemeente Beha
gen. op Dinsdag 10 December 1918, des namiddags
half twee.
I'•linten van behandeling:
L Ingekomen stukken.
2. Voorstel tot het aangaan van een kasgeldloo-
nlng.
3. Voorstel tot opheffing van da Centrale Keu
ken.
4. Benoeming Commissiön.
Behagen, den 3 December 1918.
De Burgemeester,
J. GOIlNEiLISSEN.
DRANKWET.
Burgemeester en Wethouders der gemeente Beha
gen brengen ter openbare kenni», dat op 4 December
1918 bij hen la ingekomen een verzoekschrift van
Tamls Schenk, van beroep conciërge, wonende te
Schagen, om verlof voor den verkoop van alcohol
houdenden drank anderen dan sterken drank in de
navolgende lokaliteit: het benedenwachtlokaal van
'het perceel, kadastraal bekend gemeente Schagen,
sectie C, na 1190, plaatselijk gemerkt D, No. 42, en
gelegen aan de Landbouwstraat aldaar.
Binnen twee -weken na de dagteekenlng dezer be
kendmaking kan een leder tegen het verleenen van
dit verlof schriftelijk bezwaren bij Burgemeester
en Wethouders inbrengen.
Schagen, 4 December 1918.
Burgemeester en WVHouder* voornoemd,
De Burgmeester.
J. CORNKLIS3EN
De Secretaris
ROGGEVEEN.
GEMEENTE KGHAG2N.
Overleden: Jacob Molenaar, 44 jaar, echtgenoot
van Guurtje Van der Molen.
POLITIE.
i Verloren: Ben koperen plaatje van het Markt
wezen te Schagen
Inlichtingen ter Gemeente-Secretarie.
ZONDAG, 6 DEC.
NED. HERV. GEMEENTE te:
Burorbrug, voorn». Jwlftien. Ds. Homstra, Avondm.
fiugmburg, nam. halflwee. Ds France.
Winkel, voorm.halfliai. Ds. Nijenhuls Ockhuijseu.
Onderwerp&al. 1 17.
Nieuwe Niedorp, nam. 7 uur, Ds. Schermerhom.
Sint Maarten, voorm. halftien Ds. Unholt.
Harenkarspel, Kerkebuurt. v.m. halitien. Ds. Damsté
Julianadorp, voorm. ,10 uur, Ds. v. Grieihuijsen.
Huisdiiincn, nam. 5 uur. Ds. v. Griethuijsan
Noord.Zijpe, geen dienst.
Kolhorn, gi*n dienst.
Gallatilsoofl, geen dienst, wegens vacature.
Anna Paulowna, voorm. 10 uur. Ds. Franc».
Oude Niedorp, voorm. 10 uur. Ds. Barnouw.
Heerhugowaard, voorm. hall Oen, Ds. Broekema.
Barsingerhorn, geen dienst.
DOOPSGEZINDE GEMEENTE te:
Nieuwe Niedorp, voorm. 10 uur Ds. Ha ars.
Hippolylushoef, voorm. 10 uur. Ds. Leendertz.
WiéringerwBard, voorm. 10 uur Ds. v. d Veen.
Oudesluis, voorm. 10 uur. Ds. v. d Goot propenmt
Van Middelie.
SCHAGEN, 5 Deo.
12 paaiden f 200 a 750, 26 geldekoeieta mag f 275
b 550, 13 idem. vette. Rm. 11 vaarzen f 200 a 450
11 graskalveren f 150 a 180. 13 bucht. kalveren. Reg.
230 schapen, vette. Reg..' 1183 overhouders. f 34 a 52.
7 Bokken en geiten f3 a 7, 3 varken», mag~ f75,
27 idem vette, Regeering, 85 Mggen f20 a 30, 150
konijnen f3 a 4, 30 hanen f3 a 4, 32 eenden f2 a 250,
350 kipeieren ƒ35 per 100.
NOORDERMARKTBOND. Noordicharwonde.
4 Dec. Wortelen f 5 a 2, roode kool T 7.50
gele jcool f 6.90 a,7.i0 -witte kool 'f 3.90 a 4 10. Deen
sdie witte t 4 a 4.90. grove uien f 918 per 100 Kg.
bloemkool f 11.70, -middelbare f 2.50. per 100.
WARMENHUIZEN, 4 Dec.
Roode kool f 5.70 a .7.50, gele kool f 6.20 a 750
witte kool f 2.80 a 4.20| uien f 9.18. wortelen f 5
Dcensche vitte kool f 2.80 a 5.10, alles per 100 Kg
Bij Kon. besluit van 2 dezer is het uitvoerverbod
op zeep in eiken vorm, uitgevaardigd bij Kon. be
sluit van 4 November 1915, Stlbld. no. 461, van den
dag der Afkondiging van dit besluit zoodanig ge
wijzigd, dat de uitvoer van zeep en van zeepsur-
rogaten in eiken vorm verboden ia.
De Kroon behoudt zich voor, dit besluit tijdelijk
op'to heffen of ln bijzondere gevallen daarvan ont
heffing te doen verleenen. sïct.
Het Kamerlid de heer De Groot heeft de vol
gende vraag tot den minister van Arbeid gericht:
Acht de minister, nu de Spaansche griep zich ln
zoo onrustbarende mate uitbreidt, het niet noodig
met den meesten spoed den algemeenen maatregel
van bestuur als bedoeld in art. 1 der wet op de be
smettelijke ziekten uit te lokken, waarin die wet
voor het Rijk ook op de Spaansche griep wordt van
toepassing terklaard. f
De N. C. verneemt, dat de Invoer van bloembol
len ln Oostenrijk oin redenen van financieelen
aard verboden is.
Ingetrokken ls het verbod van aflevering van thee
als drank of op welke andere wijze ook in hotel»
Of café restaurant», wachtkamer», kajuiten sn der-
gglijikG»
Te Kaatsheuvel ontstond Dinsdagavond in de
groote schoenenfabriek van de firma Dortdiund Pen-
nock brand. De brand was uitgebroken ln h»t ma
gazijn van gemaakt schoenwerk en breidde ricb
ver ds geheels fabriek tilt. Slecht» een kleine par
tij leer kon gered worden. De schade, die door ver
zekering wordt gedekt, bedraagt ongeveer f 300.000,
De minister van landbouw heeft opgeheven het
verbod tot aflevering en vervoer, voor zooveel be
treft slaolie aracldeoile ln fleeecben. SLcL
DE ECONOMISCHE ONDERHANDELINGEN.
Van zeer bevoegde zijde wijst men er nog een»
op, dat bij de economische onderhandelingen met
de' geallieerden onze koloniën ten volle betrokken
zijn. liet spreekt immers vanzelf, dat nu een wereld
distributie van scheeperuimto en grondstoffen geor
ganiseerd wordt, N edorlandach-Indlë daarbij een b»-*
lungrilken factor uitmaakt.
EEN INTERVIEUW MET DEN GEWEZEN DUIT.
SCHEN KROONPRINS.
Heuler1» particuliere dienst seint uit Londen: Vol
gens bericht dd 4 December uit New York herft de
gewezen üuiuUie kroonprins tn dtn loop van e«n
Uing gesprek mol oen correspondent van <Je Assodar
icd jSeiu Maandag op Wieringen geeegdj
Ik heb nergens ofcland van gedaan en geen enkel
document «iderteekend, maar als de Duitsche regee
ring mocht besluiten om een republiek te stichun
overeenkomstig die van Amerika en 1- rttukriik, zal ik
volkomen tevreden zijn, als ik als eenvoudig burger
naar Duilschiand kan teru^kwron en bereid zifa om
alles te doen ten einde mijn land bfj le staan.
Ik vroeg hem, wat hij als het keerpunt van den oor
log beschouwt. De kroonprins antwoordde: „ik ben
overtuigd dat we in het begin van October 1914 den
oorlog verloren. Ik achtte onze positie hopeloos na
den slag aan de Marne, jdien we niet verloren zouden
hebben, indien de leiders van den goneralen staf het
niet op de zenuwen hadden gehad. Ik trachtte den ge
nenden slraf over Ie lialt-n toen den vrede zoo moge
lijk te bewerkstelligen, zelfs ten koste van groote op
offeringen, waarbij men zelfs Elzas Lotharingen zou
kuimen prijsgeven, maar mij werd te verstaan gege
ven, voor rnjjn eigen zaken le zorgen en mijn werk
zaamheid tot de aanvoering van m^jn legers te be
perken."
Reppend van het begin van den oorlog zei de kroon
prins..Tegen alle berichten ln tot nu toe buiten
Duitschlana verspreid, heb ik aen oorlog nooit ge-
we nicht en het oogenblik daartoe allerongeschikut ge
acht. Van meet af aan vreesde ik, dat Engeland zich
in het geschil zou mengen, maar prins Hendrik (van
Pruisen en de andere leden mijner familie waren het
daar niet mee eens."
De prins was nogal bitter gestemd ten aanzien van
het werk van den genera!en. staf, die. naar hij volhield,
de schuld ..was van de vele vergissingen, o a. net groote
Maartoffensief vn dit jaar, dat hein tegen zijn eigen
inzicht ln werd opgedragen De prins verklaarde, dal
Ludendorff de groote drijfkracht van Duitsctilknd'f
oorlog»bedrijvigheid was terwijl Hindenburg alleen lil
naam de leider was. Ludendorff .en zijn staf onderschet
en voortdurend de vijandelijke slrbdkrachten en ge
loofden nooit, dat-Amerika s aandeel aan soldaten zoo
groot was als de feilen hebben uitgewezen. Hij ttoemde
zich een bewonderaar van Wilson die. paar nii jlellig
verwacht, een recletvaardigen vrede voor het Duitsche
volk tot stand zal brengen
SCHAPER TEGEN TROELSTRA.
Dezer dagen hebben wij aan Het Volk een verkla
ring van inr. TroeLstra ontleend, waarin deze een
oproep deed om zich voor te bereiden op de moge
lijkheid, dat langs anderen dan zuiver parlementairen
weg, dé arbeidersklasse de leidende factor in ons
s laats wezen zal worden.
De heer Schaper schrijft nu in Het Volk van gister
avond een artikel naar aanleiding van deze woorden.
NVy ontlecoem er het volgende aan:
„Zou dit laatste alleen betcekenen. dat ook desnoods
door een demonstratieve algemeene staking kracht zou
worden bijgezet aan onze eis chen er zou niets
legen te zeggen zijn. Doch dit is zeer onwaarschijnlijk,
gezien het zinsverband, waarin op de Europeesche
verwikkelingen wordt gewezen en gezinspeeld op de
arbeidersklasse „als leidende lektor" bi het staats
wezen. Het moet,' zonder uitdrukkelijke tegenspraak
bel eekenen eyii revolutionaire beweging om de poli
tieke macht te veroveren, waarop men rich moet
voorbereiden.
„Is deze uillegging juist, dan zoy Troelstra dus in
de meening verkeeren, dat zijn optreden en zijn denk
wijze (op de vergissing inzake het tijilstip na) ge
heel Juist was en dat „du massa der partij" hierin
met' hem eens is. Mocht dit laatste zoo zijn het>
geen intusschen bewezen zou moeten worden dan
zou het eerst recht onze plicht zijn om te waarschuwen.
Een plicht, die niet is te ontgaan, al ls de vervulling
misschien niet dankbaar in de oogen dier massa. De
partybelangen eis chen het, vooral voor de toekomst,
misschien zelfs de naaste. Troelstra, toch beiooft, aan
zooiets naar de mate zijner krachten te zullen mede
werken. Dan zouden wij dus bümenkorl weer kunnen
blootstaan aan de gruwelijke verrassing, die ons in
de week van 1—6 November trof. Ten aanzien van
een man als onze vriend Troelstra, impressionist als
weinigen, ,zou het misdadig zijn. het zwijgm er toe
le doen.
„De ergste vergissing vah Troelsra fa niet ge
weest, dat hij zien in h^t tijdstip der mogelijkheid
vergiste. Ergere zijn deze, le. dat hij meebde. een re
volutie te kunnen maken, hog wel door déze in 't
openbaar te dekreteereh, alleen op grond van het
geen er fin enkele aangrenzende landen was geschied,
en dat fin een land, waar pas het algemeen kiesrecht b
ingevoerd en toegepast, en 2e. dat hij dit deed op
wn gezag, zonder zien om de organisatorische waar-
huwingon en besluiten te bekommeren,"
De heer Schaper deelt dan mee, dat de heer TroeL
stra de vergadering van het partijbestuur om hem 28
Nov. ln den Haag gehouden, ,niet heeft bijgewoond.
De heer Schaper vraagt, waarom daérné een verklé-
ring fa de wereld gezonden, waarin hij met een be
roep op de massa precies zijn stelsel handhaaft en
eigenlijk opnieuw oproept tot voorbereidingen tot de
revolutie?
„Dit is voor zijn kameraden In de leiding en voor
ons kader, indien zij niet beschikken over slavenzielen
niet uit te houden. Tn de Nationale is Troelstra's posi
'ie vergeleken jpet die van d». Kuiper, die over de
hoofden van ziin kader hem op de massa zyner kleine
luiden steunt. Mocht TroeLstra deze positie ambiëeren,
(Lan zou ik daaruit de conclusiën die noodig zijn
rékken Hii zal zich alleen weer kunnen vergissen
ln de gezindheid der massa I" 1
En eindelijk:
„Voor ons is het onmogelijk, een persoonlijk régime
'e dulden, dat builen congres .uitspraken om steunt of
steunen .wil op den onbewezen wil van het gros der
partygenooten. Er moet lijn zijn ta een zekere tak-
'iek; die .kunnen louter de organisatorische instantien
gevenniet een persoon, en nog wel C**1 die zóó als
Tr onderhevig is aan stemmingen."
DE NIEUWE WAGGONFABRDEK TE DOETIN-
CHEM.
In aahsluiting met het bericht inzake de op te rich
ten fabriek vatn spoorwegwaggons in gewapend beton
kunnen we nog het volgende melden
In dm nazomer van dit Jaar kwam. de civieljngetf
nieur H. Sebbelee alhier op 't idee goederenwagens van
gewapend beton te fabrioeeren, ta de eerste^ plaats
om aan 't 'Wagengebrek der G.S.M tegemoet te komen,
in de tweede plaats omdat hij een groot en langdurig
wagengebrek op alle spoor- m tramwegen ta Europ»
Verwachtte als gevolg van den oorlog In de werk
plaats der GSM. (waarvan de heer 5 directeur W
bouwde hij een' belomgoèderenwagm voor 6 ton draag
vermogen .zoodanig dnt allee» de wielstellen en t
truc on voorwerk vim ijzer waren, terwijl onder bal ken.
met vloer en boveftdak geheel uit één stuk gewapend
beton werd gegoten. 1
Het resultaat was verrassend m de praktijk met
den bctohwngen ojigedaan, door die gedurende Weke.
en vaak overbelast, in dm gewonen good<ren" t*» per
sobehdienst te latrn loopen, overireff alle verwadhuti'
^en ,E«*i tweede wagen is ds voltooiing genaderd sn
bezit reeds vele voordeelen bovsk» het eersté éxérn
