Alieim Nieiïs-
MmttMit- ei LuüiiiM
Dinsdag 15 Februari "921.
64ste d.T.arqang Tio. 6772.
UITGEVERS: TRAPMAN CO., SCBAGEN-
De vereeniging der
Langendijker gemeenten
CU ACE
)it blad verschijnt viermaal per week .'Dinsdag, Woensdag, Donder-
}ag en Zaterdag. Bij inzending tot 's m. 8 uur worden Advertentiën
zooveel mogelijk in het eerstuitlcomend nummer geplaatst.
POSTCHEQUE en GIRODIENST 23330. INT. TELEF. no. 20.
Prijs per 3 maanden f 1.55. Losse nummers 6 cent. ADVERTEN
TIËN van 1 tot 5 regels f 1.10, iedere regel meer 20 ct. (bewijsno
inbegrepen). Groote 'letters worden naar plaatsruimte herekend
Z&r©ji<iaigiavK){n)d! weaidi dm Cmcofhdiüa die ojarnjgeikom-
dülgidie aperibiattfei v.e£r®ad)e<niln|gi gjelhoaiDei^ wfalaa" ib©-
sptekien wand] hieft miut viam sanmenrv oagiinlg vtam ge
meenten. Een Igmooit tajamftal fbalaingtstbefllllerwien wia® txp-
geikoanen, die groote aaM wiais (bijmiaj (geheel igevu-M:
Ate véoitzaltter fiumgiaeindie da (heer iC. iPaainHbemg', dü®
mat idla wligienldie woioiildien dia veaigiadieawilgi lopiendia:
'Geiachte (veolgiadleaMUg.,
Namen© idla voonstiamidieirs. tod; ■veraemdigiinigi tvlam ge
meenten, iinl ^elt 'hdjlzolnldiea* 'vtami dia iLaangentilijkier ge
meenten, kicüe kfiefzi© v.eaigaldeirdinlg (hebben belegd^ haat
iik u alten viam biairte walHdoim.
Er iis mee/dis/ rvieieH ©vier IdtiHl omldleirwlefftp geisdhlnévieii.
en Igieispnoikten,, viooiraili idooir h©n dlle mierenen, vol
doe ndlen reldleri te .(hebban, telgen die .vecnerendigiinlg vain
dio Liamiglenidiijlkea* gemeenten te zijtni
Aamiviainlkelijfk. maenSdlen wie beter te «Holen dieae zaak
ilieK de? <t (OfjAnuhifiKtr >tla ibélhitt/nlcleülorii, lallzoo kUe paiiblte-
H6 optalie t© hè wenken, wxxnail -toen die aaiaik dloor
Oadi. Stetem dmi Ibamidien wais gegqvien viam iaën d/ub-
tëlie igsroeip vertrouw© mamlemc&iien 'UiL't elk© geimeen-
W, en ©olk omidlalt men zoo spoeddig geneigd te die
■in.k een pbüiiitdielkia tdcod. te geven.
We mie© tikten, «Haïti Lelt Ibe'tem wois (bet «mtiiemzoak viam
«dot len negen aiam diiie 56 (boeten te moeten ©verta
len. Wia zdjaii mag 'diezelfde gekllacht© toeigiadiaiami, diodh
Wt oprttedien vatnl «lei (tiegenlsltamldeirs en ook soms
hummie wijoaa viam; «xprtaiedem ziji ooataaiaik, «Halt we (het ge-
wensdhit hebben geoordeeld ©to(k dmi Let openbaar on-
se motieven dlaiaatolmitmenlt ©enis klenhaiair te maken.
De vergaderingen «fiie vkkh* hert beharnkMen vam
Itót eomisept wordlen Igelhoaidien, ga/ah lalfle fin comité,
lioodait u keelde otnlkminidiig aou blijven iviam die .raden
Jwiamora' «ij vkxxnstiatoldleais, trwieftltegenetialatrudle die ver-
fsdhililendie aiamltijfgiinigen .toch dieza aaiak zoo vurig
Ölijvleni voloalsltiaiafns. jlai, zeQlfa hieft laiainttial (viofomatlainldlars
im dia ma'djen en die <xxmlmiilsisdiee gtnooatem eni gjnotolteor
wondt
Hmbt men möielte idlajni tefgienmuortliiefveni Lelt voor
de Laiuldi, idiaJt die ipoiihllaieikia opimiie meer en maar ver-
n paslt ..orfdit, wiait aeikier vaefli sdhialdle Haam doen wan-
Hweir da vediaendigdlnlgi, Idlie er ivtodlgienls tomze opvatting
JB zeker iziaJ .kioimien, aenimiaiaü! iden fait igiewordien, ia.
o3» u .eien 'iirxizichit te. gerven van Idie motd'aven dia
«I %re>t laLgiemeen, vlo«)r rvaneendigtünlg plieditien, miaeruden
w goadi <ta dioen idiei laivomidj dmi itwaa idieelien te ispilit-
m, 'wtaianoarK w,e voor die .paiuizia Ihiet mruit van. aaimen-
1 raegiiinig! aini (hiat lallgemaen iziuilien toelhainlclie'l'en ien pa
die pauzia Ihiek miuit viaml isiamienvoegiiinlg vain idle- 'Lam-
gienjdiijlkieir igamaenkenL Wia (hiopen, idjait dietze öJvomld
in lalilia ikiaflimlte izlaQi vdocrfbijl giaiam ten vami dia igellegen-
keoJdi tcxt' «ielbiat Oif helt stelten vami ivrag(en ieen zoo muim
mogieilijik idioidh. gepaislt igeibmuiilk ziaO womdien gomaiaikt
[Wij heleigigeni idiaz.e vang.adieiitimgi, om' u ka vemtelten,
•.tfajaatam we meenten, Idlak vemeendgimlg. gewieniadhit te
«n iom die lefenizdjdiiigo vloioiilliiiclhltlimig wieg 'ta nemen, iAjn-
'dienen helbltfen op lainidiera pliaJatlsen tgeaegidl, waiainom ze
I er (tegen zijmi, terwdjil' (luen hdjer no® tijdi en gteliegenfheüxl
[gegeven woiHcllt, idia tdiotor omiS' laiamlgévoemdje gmomiden
te ihastrijdien. Mek Idleaa enkieflie wooiiidi eruverkiiiaair ik
die vargadiemimig vctor geopend) en gaef hek woohd' nam
dien heer -dia Vries, voor (hek heöiamjdeten vam Ihek raetdis
inaagediaelidia lofnidjemwarp.
Dlaiainnia Uirtaidi «He (hlaer d|e Vitiieö, wiétihouidier Valni Pur-
rnarendj, op mek "hek omidlarwerp ,jHek nuk vam sa-
mienvoelgiimg \iaml kleimie gieimieentien din hek lallgiemieen.
Hat Idioet miiji, zeigft «ia iheeir dia Vaiies, een igirook ge
noegen, hier ,voor u Ihat miuk vami isamienvoegtilng van
geanaenken ka mio<~'^ (uakeenziatitten. Aills wethouder
varn> Puirtnemenld1 (ben i<k eenügszdmis met kiaze aaalk op
die lhi_o(olg|ta en w,e(eft hola mien itnachlt op ladile tmlcKgieiliijfke
vuiamiemen idia ©aimienlvoegiiinlgl (te' helemimetnen Ook hij
utnis (heieifit hiek veel isitio.f opgewtaiaalcli.
'Die liidleiei satoienvoefgpmlg vtilnldlt ledhltetti meer en meer
ünfg|am|g} Ümi (NladlerliamJdl dkteh vaeilial1 isttia|a|t imeni "otok
palf van da wiijize vami heistrijidiiing. AH» sanuenvoagding
telgen ihlllias' ümiging, zou1 !hiat zielkiar imdisldladiilg zijd, -ar
aan mee ka iweaikien, 'doidh alk iziaili iu itiradhlten drmidie-
lijlk ka maken, waarom wij' idlazie aaialk voiornsitaiam. Dat
de (ildlae miek mdieruw dis, hewijist wel, dlat readis dm' 1850
in'iinli/sltier Tihonibiaclkla ünl «11a 2le Klaimier pQlealtitie vopr1 het
nut eirvain. Diak hek tniiiat isneder, geigaaini dis, Idiaairvoter
z'ulHen zeker verschiililiendia otoatziaiken zijn.
De ovieathaidJ dirimigt er op taan, za zdien .ar (hek alge-
melen mluk Vain ain) otmidiat hie|t olpi dien 'diuiur otnmogie-
1 lijïk wordt op deze mamdier die maclhiinie (gaande ka
'houldjen. Er zall zelker na samenvoegdmg voor de he-
1 stuursimimohtiimig imjmidier noodiigi zdjn. ook (biji da prx>-
1 vdmeie.
Nu helhben we dn iNedierlamid) 1110 geaneeuiten, een
;j beliamighlijke vermiinderki® diaiarvan moet op den dluur
,eon groote heispamimg geven. iDe Staaitsixmimdissdie
Leeft 'daarop ook kardegje gewezien ten maegeklieeld,
jöiat (het iaën eiisch das ttiildls qjs, dlait deze zaak met
Jdje meeste spoed kar hanldl ge namen wooldk.
f 'Hat te niat gewlenscht, zögt hek rappotrlt, die var-
andpperi/nlg Hamgar ka har|d(hiaven. fMiemdgia hairgemetee-
j ter o.f (ambtenaar dis mdiat dn die gellielgjenihedJdJ Ide werlk-
zaamJheden 'dke Ehierni worden opgieldragieni, ailtijd goed
uit te voeden. 'Die functies «dlscthen maar en maar
omitwiilkikialiitaigL Killeimia gemeenten zuülten spaedig niet
mie er Idle krachten kiumlnien ikrijigen, dfiie za oioodüg
he|b(bien, alldiuls !hat Staiatsrappodt.
ilml idie '.Skaakscommissaia Ihaersdhlen verschilltenidle
j (mieeniingien omtrent de mditvoerimlg, dlöchl dlat er ®a-
mlenvoe(gitalg moest ikotmten, Idaiarover wtaalen lailten (heit
j eienis. iDr. Jiam vam Leeuwen wilidie no(g verder igiaiam
en idie isamenvoegomgi verpilliclhitenld! islteilllen, voor elke
©emeentie itJok 10.000 zdiellien, hiilnmlen idle vdjf Jaar.
Iinl ide Laimgiehdlij!kier €auir)amlt wedd omlamgis ge-
sdhrevlen «dlalt die pOlalntaien Itlolt (stetmlenjvotelgnmg 'Piutrme-
renid 'van idie haiatni waren. Ik wkll Ihliier 'echlter uitdruk
kelijk vaiMaren, dlait dlit niet (het gevail dia
Opposditde. oinltmaet men overal ziaü ook hdier laöm
dien Liamgienld'ijlk zdjn, wiak gedoeitelijik vebkliaiairibaiar
is. Toch iskaialt hiat valst, dlat die sannenjvoegding zal
">kalalüs (hiebjbteni, wiak zieker ieen elk rail' gevoelen.
Zooalis dm1 .het Harldlellshteld gelsdhrevien te, hehhen
Cieldi. Staken ide ieidtiing getaomen rWxxr die samienvoe-
ginig \1anl die iZlalatnisltireek en 'hielt iis mM. te v.erwjom-
•deiten, laills bdmnen zeer koa+ten (tijld een speciiaHe com-
Tniisisdie ziall komen ivoor samenvoegiimig vam' gemeen
ten to; het aillgemeien.
Hiet zal ook «ie hestie maiaitregjel iblijken te zijn. «Hat
de 'lied'dünig van GeidL Skaten mnitgiaiat; dlaJaoidJoor zal
te. :de oersite pliaialts wérden voorktotoen, dlait een en
kele lairtm/e gecneenrtie itiuissdhen idle samenvaefgiinlgen
ibtijkt 'liigigen, idke mdieanianld Ihebhien wiL
Als die Beenteter (bij Puirmerenid! zou komen, «Ham
aicihitltiei men |da aiikgeortrekkheddl te groot dloch wtak zooi
mien gtezefejdl h^btbten, latei wie lailleen hielt heisite dleel
van idle Be-emisker gervraiaigdi 'hiadldten? Die samenvoe
ging ien iamlniemkie zrijtm geien .prolducken vam dien toatt-
sftien kdjdl, dlooh ziijinl reldd's opgekamten din' die kiniappe
'kappenj, dtile Voor jiattlen 'helt (beisltuiur om) (hlalnidien hhid-
Idlen. Hielt wtordit) lechtler m|u hefspoeldliigd idioolr die steeds
hooger wxirdlenJdle salarissen. Mij te oiffdoieieJ meeig.e-
dieeilid, idialt in G.rotalithglen wiaiar 57 gemelenrtten zijüoi, hij
Geld. Skaten helt voorstel laiainfhiangdig te om 'dit aian-
15 dm ke kritmiaem. 'Dialt te miog Aeit® anders idam
hu zoo ziaJl ecihter. hetsparing möiek kuminien iuiitiblflj(vien
Ln (hek algemeen bekangi moeit samenvoeging vami ge-
meientien pliaiats Ihehhen, en wed zoo .ulijtgelbredid mo
gelijk.
lAami 'dien iLjamgiendijk wdaidlt ia|amgevaer<di, diak Ha-
imienivoe|giilnig' hdier (niet Itot isitapld moek komen, om-
idiajt hek goidsdliie matig toattiakker idö|ti m'iet toeliaal Wialt
Iheefk edhlter gojdsdüenSt mek soanienlvoegilngi van ge-
metentien) ke maken. Die goldsdlienst kan er din' (hek
imlïnisk miie|t mee hepeakt1 wooidlen. Wi© moeten d'e zaïak
nudhlter heziilen len mtiiek aüieis er hijlhialien wiaifc er miiets
mee ke malden (heeflt.
Er wiaridt oiolk gezegd, hiek te voor, ©en of aindiere
gemeenlt» na|deeiiger. Ook hdier te dlait dn dien hreede
helsprakien, idoclh mag idlat ©en motief zijn (tegen sa
menvoeging .en vto«)lr1aJll vjooir Ihlen idile dien godisdtilenst
e<r bij (hallen? VejeMI ^komt het voor., "dak die gemeten-
ten mek helt meeste kiapiitja|aH de imiiiniste behoeften
hebtblen, d|odh diak te zeer verkltelarhlaiar, omdlalt die
larihefl/ders biji wieakelJootslhedid enz., (diineot op otverhedkis-
kteuini zdjm laiamgeiwezen, wiak voor (de (heter gesdku-
leterden nilek Idfiredt noOidügi. te
Ook zaek men h'dtj, «diak de efigenaiars van groote
fabriekjeni -eTkhetrtg 'gajajni wanten, en- Idlu's Idiie Mxrriteks-
pliaiaksien op (dien Idluur ■uiiiM'udtend oiik larbeid'ers gaan
heis'Jalairu, waardtoolr zij. 2iiclh tnhlelt meer kummien (hadnui
pen. 'Hs het ihkl/lijik. 'dak bv BttotemiendJala-l hek kapdr
taiail (heeft, wiat dn 'amldene gemeenten veaigiaiandl wordt.
Herziienitnig van idle toaliaisjtamigiwat te dm. ddlt veThand
wiel naoldiaalkeliijik, en oolk de samenvoeging vam' ge
meenten (kiami hier nutitng werk vernichtlen.
Is (het viam) Broek een skatnldpoimt, dak ze er itegen
zijp- Omldlalt izie 'die meeslte kapokajallktnacihk (hezdJt? Men
vraagt icxms lallls 'SJD.A.P.'.etns wel leenis, 0-f samenvoe
ging voor otnis zooveel) waiamd te, dlalt we olnis er druik
over ihefhoeven ke miaik'en. 'Ail'a er sasnienvaeging tot
stand gekomen te, zoo wlaiagt men, dam, wa.t idlen-
ken j-uflliie diatni ke idoon? Er te zeker zieer veell ke
«dioen. We moeten melt de koekotmlstt, soms miek de
verne toekomst reklendmg Ihouidjen 'en we mogen ed-
sdhlen <vian idlei gemeenfscbiap, diak zie lud'tvoeirlt wat ze
tok hed tenveraudimldl heeft., wiak N dan bij samien-
voiegiing Valn igemeenlten, beker mogelijk zaH zijinL
lm dM veotbaindl iwijst spreker op he|t ond'erwijis,
waiarover veel geschreven, gesproken en gedebat
teerd! te voorail 'omldlajt het voor de ohtwdkkeddng /viam
de maatschappij van hek gmooitske (bellang te Het te
bet eeniige walt vooral «Hoor een arbeider aian het
kind kan wooidlen maegegevten. Schoolartsen te ze-
ker van het gnotokske beiang Voor de vokkisgezotad-
heiid em ook van de schiooLzatetems te O-a. dn 'Pur-
merend (het rasullitlaat oiditetakenid. Deze pumlten zijm
voor getoaenlsdhiap en dndlutsknie van het gnookste be-
'lang. Ten lopzichlte vam de sdhoodgeflidlregeliimg (kam
meer utnMormlirtieölt verkr.egen worden, waantdkxxr de
conciuirrenitde kuisschen openbare )en bijzondere scho
len weggenomen Ikan wlordien. Voor idie gemeenten
iis holog schoolgeld vam weinig belang, omdlalt deze
1 geidlen koch ia|an! hielt IRijk kotmJen.
(Hiek woningvraagstuk ks VoOTail de 'liaartSte jlaren
aian idle oppervllalkte gekotmien 'd|oich isdlechke wfotoiiingen
•zijn ieen gnoolte ramp volor 'die voOfltegeiZondheid' len voro
die zeldlekijkhedidL Heit te leen tejak van de gameente-
beisrturen, ihiierin zoo goed mlogelijk ke 'Voorzien; ook
samlenivoegiing van gemeenlten kalm hier veel ten
goede mditwlerkien. Dak samenvoeging Van Funtanerenid;
en Beemister mdiet tolt isltainld gekomen te, heeft Puir
merenid! dn "Vieahiand) met den iwiotnliinigibouw reeds
f 350.000 geiklolslt en o'olk kloiStte hek 3 (ton oim/dalt er
te iiarng met bouwen getwiacht te
Ook wialtleniaildkng (üs1 ©en piuin|t van bellang, Hier voior-
komimg tvah besmetting en door slatmenvoegimg vlam
gemeenlten, feiail lefen gemeenjte Idle voorziening v,an
een hleeille 'skrteek blieft "tegen kuinlnlen hoiuldten.
iV'ertordieniisnigten lop aililieried: gebdied (kumnen nket be-
hoiorliij'k wbrdien aiiiftgievoerd, omdlalt ©en malbiurige ge
meente rndiek maeiweiriklü. Vierder wijs ik op .tuberouillo-
©ebestrijldliing, moedlenschapsztoirg en kraiamvrouw-
verplieigiing, punten, die voor ld© gemeenschap ivarn
het griooltisöe belang zijn en idie djokxr «een groeit© ge
meente ker haihd) kmntnlen wordlen genomen. Vlokko-
men geef dik köe, dlait döiti mdet aondier, fita/alnitieelie moed-
lijkheden ttolt stahd ke brengen te, Idoch ais hek din
helt (bellang van 1de 'gem'efenischaip te, mag hek op "fd-
tnajnltiieelie grcfnlden miilek on(mogelijk gemaaklt wtorden,
Om iaën en amlder mogeüjk te iniaken, kam 'eén be
tere fdtnamltJiieeille regedding 'tiussdhen QRljk en gemeenke
goeldle diensten bewijzen en -voor da regeerimig aal
dült zieker mogeQijk zijmi, lallls .er edmldlellj'k eenis '©en aam-
de koimk aiahi 'die grtoolte .udltgaven vokw, het zoo mte-
IN'a die paoiize wtolrdk heit Woerd gevoerkl door den
heer P. Zeeanlaini, vah Z/uidlsdhiairfwouldle, met 'helt on-
dlenwefrp y,Hek huk van vetneienaging vain' de IJamgen-
dlijlk'er gemeenlten."
Sprekler wijislt er op, diak' reedis din 3 vam. die 4 ge-
mieenlten dlolor alalaidis- en .commliisisd.eleidlen "uitspraak
gedaiainl te, A'lllieien rest inog die coirojmnisoie te Noobldi-
ischarwoiuldlei. Viefeil igewichit, zielgt iSpreiker, verwlachlt dk
ndielt 'valn idlezie veirgadleiriitog len het izal! ook' bij idle hoo-
gere icé'lliegeis geen filnlvilioeid hebben. 'Die ingeiaekenen
vami dleni Llamgen|dlij|k (biehloioren .echlter Ite wieken wat
er voor en Itegen dis, vcforall' nu idle kegenstainidlers zich
reedls op lailillerTlei wijlae helbbfen luditgesproiken;
'Helt wias iln Diecieinber 1019 ldla|t idiezie zaak te Zuid1-
SchlaTwouidie dis alstnhlainlgig geimlaalklt', hilelt dloor perso
nen, Idloch' dlolor tfledltien ,Hiek dis geen iSloc.-Diem. edisch
en het behoeflt' o|oik miek aflls zoodlalndg worden opge
valt tZIe kiummen zeer goedl afgescheiden
vami elllkie ipoHliltiek i^talamL Ik (hoop, diak die zaalk zoo
mieukrlaail mogediijlk zail wordlen bekeken. Er dis raédls
veel over gespolokten, en geisichliievien, dloch nlog tndet
vottldioendie. Eien compiHiiinenk hdier, «Hak van Idle zijdie
vam. tegenJsjtalnidlers 'die Wenisdh /gerndk wlerdi 'dlalt he|ti nu
m©t die diwlaize rijmpjes maar eenis niit moet zijn-
Ais wij: din ©en zaak isibelllding riemen, Iddlenien we dok
ke zeggen wiaarom en «Kami wil ik naiar voren brén
gen Jdle pumlten ddé hiér biji ©etrldierie saméruvoegiiag
haidldicn kummien kok i^tainldl (koanien en1 idliie ttln« idle kae-
karnst voor uditvoering vatbaar zuilien zdjmiToen de
BluirgemeeSter vami (Nojordlsc'harwoudle reedls jlaTen ke-
rug, melt i©en .pdialni vloior redindgiingSdlienisIt kwlaim. is
h©t ook dm' Zuddlschaatwouldie keholops besproken, .dloch
met/een achit'erwiege geschoven. Toch was het zoo
opgezet, dlat er veel kante wiais, dlat hek gelen icenlt aan
«ie gemeente zou koStien. 'Vdtotr hek rtotamienekellsel leent
zdich die iLlalngenidiijik luditStdklend ©n Vofor beane^trilrig- zijn
•die flaecaildenl vatnl veell' nut V.eefl meSt wooldk hier dluur
betala-Mi, idiooh bok veel' wtouidft op ruesaichftige wijze
vermorst. Wij: late iSuD.AP.'eals hebben geaneen|d' onis
srtlainidipuinlt te moekeni hlepaten; dmi .eien cursusvergaide-
rdmg hebben we er reedls Atroleger helt onze valn ge
zegd), Hek heeflt kwaiaid! tblaadi gezek, dJoch wie hebben
gezegd!, waiailcxm we vooTsltlalnld/ers 'zijn. SOan» te men
.er sarcastisch ©n 'spMttenldl Itagenbver gaan skaan, de
emisk' ils itronwien® aini Idleiae heelle zaak ke veefll miaar
dldhlteolen! geschoven.
Im) Bro©k hebben .zl© mdt zekere isympaithte gespro
ken voOgens (hluminie gedladWteni len hek w|as imlo«)Üi, d|a<t
ze idiaar tevens nömldluiilt geizlegdl hlejbben;, 'dlait het Voor
Ziuriidlschlairwouidle" mjog rnöieft mbödlig te, .dlat cae het
bnbekjio vinp 'Broek (aa(nkreklcier, 'zooalis wnigszim»
SD.ialenidi Ötoi -die IJalrïgeniJlij'k'er geschreven w.vdt De
gpjulachltle (viatnl pamilsikeiepen .aijt kroro/v\éniiï Urn' Zuilfdlschfelr-
wouldle dm) hek mimlat nielt voior
Lni Broek heefk imien helt over idle (hteltoirtedhe balndlen,
zdjtn; idiezie göSdhiaipén bij1 Idle Broeken brug, waiar de
grens huniher gemeente te? Aks «Hak zoo wiais, dan
moet het oo(k mlilelt koiminlen vtoiookottnen. diak Van» d'e
omgeveeir 400 tHLA liamldl Idtiie Sin' iZuMschlarwauld'e lig-
gien, een ignololt dleel .edgendloim van Bro©'k©rs zdjmi
Mek bijzomldleile VolldOenlilnig, .lias dik, idlesjtijdls, een ver-
ellag in die Liamlge ndlijikier Gouramk vlaln1 31 Jam"uari: 1920
waaróm! gezegd wToTdit, idlak vastgehauidlen ajah' ©en. be-
©tiaamidlen koetsltainid; comiservaltóief dloch begrijpelijk ais,
dlalt zeikier 'die htellönie vain voel waardle de, idioch mén
dlalanibij iniilelt' diwepen moeit, 'dlaalr we lamders nog het
riidldlaiftijldiperk zouidlen hebben.
Eigeniaiairdiig «dio.elt; hek echter aiaini, wamlnieer men
cxngevieer, .een jlalar ïakier hert. aiamdlig opslteH vam' -dien
heer Ivleizer, zooadls idle Btualgiemeester hek luiitjdirukite,
ledsk
Bij, (die sbiidhltflmg vain idle gaisfabrdlek vididle Broek «dJie
dia(ar Iheibben,, ©n |t©nisdo(t|te dis hejt kechmöjsch aldviles ge
vleesd Idlait idleae igepHiaialilsIt te walar ze nu sltaiak.
De heer Heerman heeflt helt dim zijln ralaid ©oio. jaidisk
gezegd, ldla|t idle eilieckrafioaitdle f 30000 mleer geholst heeft
,:i©jor Idle Itieger^Meitkiihg vatni ©en igeimieen|te ©n idiat 'die
wieg llamgs. idle .Ddiepismeer dlolor dje '.tegenfwiebkjitnig van
©en gemeente vjani idle baan geigaian isu Dfaiarvami te
hek gevofllg, geweest, diat «die huizen, van "dien wantimgr
(bouw aan1 idlen, Oosltkianlt gelklomlen zijn, iterwijl 'aam Idlem
Witetkiamlt idie koekotoisit is.
De gesdhiedteniils vami Idle wiateirllleiildling iklennlen we
tallilienL Een gemeenke houdlt die geheel©, voorzdiemliliig
(tegen. De OUatojgedüjiker ©chrijft: 28 maadlsllelden' kunnen
meer 'dlami 13, dlOoh 4 kiummiert ©ornls obk cm ©er diami 24.
Ook Idle MjU^O-kweisitiiie te1 ©en lijtdlenisgeschiiedleiiis
Hlc ho(op 'er miog helt beste vlami, Idlocih vree©, idialt er
dolk dSit jlaar nog mliiek veel" van ondierwij© zal komen.
Inzake idie M.ULLjO. gimg (hielt cndiek melt f edleratdleve sa-
cmtenw©(rkitag. Jik heb idle houjdlimg van "d!e .vtrijlziiiinigen
ke Broek wiajt dliap gevonidten, vOorail ook oanicllat ae' er
blij.k©ns med/edieelöing vatoi Idlen heer IK SQlOt ■viaml over-
turigdl zajn, idialt hek o.plenb|aar ©akdlerwijs dlaiar, wel ielen9
he|t isrtnjefkdinldl te. Helt te hellaials imiajar, ai te wiajar. Ap-
pllanjis «lilt idle veigadlenilng
(Hielt chriistielijtk 'dnidiemwijls als dn Broek zeer gaedi, «ddt
zij (tjolt hum ©er geze|g|dL- Wiak Wacihlt cmis dm1 die toekomst
ailis b.v. de retefflgimgedtenis't en die Weg 1'amgs de
DriiepSmeer weer eens ialam' die «widle kbmien itn; «die 4
gemeenlten? Deze en meer idSmgen hebben om® Idlermia-
te alangepalklt dlalt we Idle haOdizaked'ijkh ed|dj van sa-
imienvoegiilng gevoeillen,
Tien löptziilchlte Vatoi Broek anajak Bik cm© mke-t bévTeesd,
idlaib d|e hedillige goedleTen dtn' gevalar aullien komen. Wie
zou 'eri b.v. lalami .dlen'keni, daar de ikermte weer iln te
i^tellilieni, of hek aanltak. veaigiammüingen tuiflt te bredldlen.
Djiltl te .eicih'tr Ihlelt pedlanlte, ze ziien ziidlilzelve ie©niga-
zijnis te hloog laiain tegenover -die ainldlere idleell©n van dien
Laingenld'ijik. Olo|k hiier isltoeleflt men ten zeerste naar
©iMilwiikikieUdlng, all te' hielt d|a(n! meer op gebdied! valn
kunst. ;Dat vdndlt (men din. Broek nilet. Vleal wlordlt 'hdier
op' idlilt igebileldl geprètekeeirdl, idlak idle koelts idler cri'tdJek kafi
•dJboinstaan, 'Zalng, .muziielk, gymnastiek ©n voedbal zijn
aekler üintsteüillitagen, Ida'e idle laapldlachk dier getoeenltiehe-
isltiuren verdliienlenj, Da jotogens behoeven mdlelt hun
©dhijlngenolt ain ismeaflge 'kroegen ke .zoeken, idloch er
moek hen dlami iets 'andlers gebodlen wobdlen.
Hielt deedi mij teeidl diak 'fin Blroek ca-dtóiscfh. gesproken
werdl over voetllbal op Ztotakfialg. Aiatu dien heer R. Sfiot
©en 'complimenk voor die bezadolgfdle wijze van opltrer
«Hen; .echlter een veagelijikfimg te maklen met .een an
dere gemeente, zal altijd moeilijk zijn en vooral een
vergelijking met Wormerveer gaat mank. Worm er-
veer is een gansch andere gemeente; 18 politieagen
ten zullen we toch zeker hier niet noodig hebben,
al roest het hier wel eens een enkele maal. Wormer
veer is een fabrieksplaats en Enkhuizen een ha
venplaats. Hier is een vergelijking met Langendijk
nooit te maken. Ik heb mijn best niet gedaan om
gegevens te verzamelen, juist omdat deze niet zui
ver zijn te geven.
Ik yoor mij, zie hier zeker een besparing van 5 k
f8000.—. Het moet besparing brengen, dat kan niet
uitblijven.
Gemeentebeheer is een vak geworden. Opleiding
daarvoor is noodzakelijk, ook voor kleine gemeen
ten, die het niet betalen kunnen. Als'de Langedij-
ker gemeenten vereenigd zijn, zullen verbeteringen
tot stand kunnen komen, die nu niet, of met veel
moeite uit te voeren zijn..
Stichting van een bewaarschool is nuttig en noo
dig; subsidie voor volksgezondheid, vereeniging tot
steun en ziekenhuisbedrijf ten zeerste gewènscht.
/Is de gemeentehuishouding goedkooper wordt,
zullen we zeker meer waar voor onze centen krijgen.
Broek zegt, dat ze zichzelve steeds heeft weten te
redden, doch hebben ze voor hun mooie brug, waar
op ze zoo trots zijn, geen f2000 steun van de Lan-
gedijker Groentencentrale ontvangen. Ze hebben een
prachtstuk straat naar de brug van K. v. d. Molen,
doch ook daarvoor ontvingen ze steun. Zo hebben de
stortdammen bij de laadplaats, doch ook daarvoor
ontvingen ze een douceurtje van de L.G.C.
De veiling wordt zeer zeker billijk door hen ver
huurd, doch als er flink verbeterd moet worden,
taoet dit door de L.G.C., dus ook door de 8 andere
gemeenten gedaan worden.
Ze hebben het recht te roemen op hun mooie vei
ling, hun mooie brug, hun prachtige straat, doch
laten ze niet zeggen, door eigen kracht.
Wij hebben werkelijk het Broeker broekje niet
noodig, zooals smalend de Langedijker schreef. Ze
is niet echt, want de stof komt voor een groot deel
uit andere gemeenten. (Applaus.)
Broek gaat prat op de samenwerking, doch ik
zou wel eens willen zien of ze aan een verbeterden
tramdienst, waarvan vooral Oudkarspel en Noord-
scharwoude zouden profiteeren, zouden willen mee
doen. De gemeente Langendijk zal echter zorgen
dat alles zoo goed mogelijk voor elkaar komt.
Broek en Noordscbarwoude hebben beide hun
sluisplannen, kan dat niet beter uit een centraal
punt geregeld worden?
Als we alles goed bezien, komen we tot de conclu
sie, dat samensmelting noodzakelijk is.
Oudkarspel trekt ten slotte aan het kortste eind
ten voordeele van Noordscharwoude, dat kan niet
uitblijven. Broek komt met de historie naar voren,
doch als we de historie laten spreken, is het jam
mer dat niet 75 jaar eerder Langendijk één gewor
den is. Dan zou zeker het plan van den ouden bur
gemeester Kroon het spoor langs de buizen
tot stand gekomen zijn en zouden we niet om met
burgemeester Kroon van Oudkarspel te spreken, ge
had hebben die twee pooten te Broek en Noord
scharwoude zonder personenvervoer. Dan was
heusch de prachtige waterweg waarover de Lange
dijker schreef en ook het lijntje van Swager er nooit
gekomen. Het was dan niet noodig geweest. Het mag
nu gemakkelijk zijn achteraf te praten, doch als
Langendijk vier blijft, begaan we weer dezelfde fou
ten. Het kan zeker beter gaan als Langendijk één
geworden is.
Als men de zaak van R.-K. zijde beschouwt, wekt
het bevreemding dat onder hen nog tegenstanders
gevonden worden. Het parochiaal bestuur toch heeft
geheel vanuit een centraal punt plaats. De conse
quentie eischt dat zij er ook voor zijn, dat bet bur
gerlijk bestuur van een centraal punt uitgaat.
Ik hoop dat de stemming in de burgercommissie
te Noordscharwoude zoo is, dat ze den Raar waarin
slechts één zich voor vereeniging uitsprak, een goede
strop bezorgen. De teekenen schijnen daarvoor reeds
niet slecht te zijn. (Applaus).
Voor het debat gaven zich op de beeren Van
Spengler en Keizer.
De heer Van Spengler zegt o.a., niet verwacht te
hebben bier het woord te zullen vragen, doch met
zooveel genoegen heb ik de beide sprekers aange
hoord, dat ik er gaarne een woordje aan toevoeg.
Onbekend maakt onbemind en zoo is het ook met
deze zaak. Spreker wijst er naar aanleiding van de
redevoeringen die in Broek gehouden zijn op, dat
niet alleen Broek, doch elke gemeente hare traditie
heeft. Men had het daar echter ook over de historie
en over de natuurlijke ligging, doch heeft de natuur
niet van Langendijk één gemaakt? Welke onbe
kende zal het gelooven 4 dorpen te zijn gepasseerd,
als hij van het eene eind naar het andere gegaan
is? De natuur maakte er een geheel van. De door den
heer R. Slot gehouden rede heb ik met veel genoe
gen gelezen, liever was ik er aanwezig geweest, doch
ik had niet het voorrecht Broeker te zijn. De heer
R. Slot haalde echter bij het finantieele vraagstuk
n.b. het voorbeeld van een fabrieksstad je als Wor
merveer aan, welk voorbeeld in alle gevallen mank
gaat. Ik meen dat alle Langedijkers dezelfde belan
gen hebben en het dan ook niet noodig is de zwar
ten van de blanken gescheiden te houden. Als Lan
gendijk éen is, zal ook de openbare school te Broek
geen stiefkind meer zijn, zooals de heer Slot in zijn
betoog meedeelde. (Applaus).
De voorzitter zegt, dat de woorden van burgemees
ter Van Spengler nu wel niets hebben van debat, en
ook niet als vraag kunnen worden beschouwd, doch
allen zullen zeker met veel genoegen naar Z.Ed. ge
luisterd hebben. Hij dankt den heer Van Spengler
voor het gesprokene en geeft hierna het woord aan
den heer J. H. Keizer.
De heer Keizer keurt het af, dat hij in de rede van
den heer De Vries een ruikertje van het socialisme
moest vinden, zegt dat het hem niet meevalt, dat de
de voorlichting die hij steeds in zijn blad van beide
kanten geeft, nu wordt uitgespeeld, haalt er bij een
paar berichten die in de Schager Courant hebben
gestaan, oefent critiek op de wijze van aankondiging
der vergadering, zegt dat deze zaak is benut om po
litieke denkbeelden nit te spelen, waarvoor heeren
Soc.-Dem. zelfs de groene tafel in de raadszaal niet
ontzien, soms onder opoffering van de gemeentebe
langen.
Ik heb zegt spr., niet de overtuiging gekregen, dat
het een idiëele toestand zal worden, doch wel dat
we verder in het moeras zullen komen. Mijn con
clusie is, zegt spreker, dat we nu nog overgeleverd
zouden zijn geweest aan het lijntje van Swager, als
de Langendijk vroeger éen geweest was. Wat we
hebben, hebben we gekregen door plaatselijke ener
gie en ik acht het wel toevallig, dat ze juist in
Zuidscharwoude alle 14 voorstanders zijn. Heeft ver
eeniging ook in het buitenland plaats? Hebben de
kleine gemeenten zich in de oorlogsjaren niet be
ter kunnen bedruipen dan de groote? Is de admi
nistratie in orde waar eminente koppen aan het
roer zijn? Staat Amsterdam niet voor een finantiëel
bankroet, zoo, dat de Soc.-Dem. wethouders nu de
gevolgen van de 8 Juni-staking gebruiken om er uit
te tippelen. U was zeker nog niet zoo heel gerust,
dat u het gewenscht achtte deze vergadering te be~
leggen. U haalt aan de samenvoeging van de Zaan
streek; ik wil het best gelooven dat Zaandam dat
wil, want ze zitten aardig in het moeras. Zou Pur-
merend woningbouw gekregen hebben als de Beem-
ster daarin iets te zeggen had gehad? U had het
o\er gelijkheid van onderwin, doch heb tot heden
geen enkele Soc. school opgericht. Van het nut van
dat onderwijs is.u zeker nog niet overtuigd. School
artsen en Zusters zijn te Purmerend ook zonder sa
menvoeging gekomen. Sport steunen waar men
sportief gezind is, kan er door, doch moeten we
daarvoor hier ons geld uitgeven.
Tenslotte haalt spreker een bekende fabel aan
van een nol en een leeg vat, waarmee de uil door
de helderst klinkende te kiezen, bedrogen uitkwam.
v erschillende aanwezigen konden meermalen hun
a i"^rin^ ^efre^ende de diverse aantijgingen nau
welijks bedwingen en onderdrukte teekenen van af-
meermalen het gevolg van.
De heer De Vries zet de punten die ei; het meest