Opzettelijke Brandstichting.
TWEEDE BLAD.
Arrondissements Rechtbank
te Alkmaar.
T
w
Woensdag 13 April 1921.
64ste Jaargang. No. 6804.
Zitting van Dinsdag 12 April 1921.
Dekzeil weg.
De eerste zaak gold heden don beklaagde Gustav
paetzhold, die in verzet was gekomen tegen een
hem wegens diefstal van een dekzeil opgelegd von-
n*Er waren geen getuigen in deze zaak. De O. v. J.
requireerde,*de stukken in handen te stellen van den
rechter-commissaris om uit te maken of eventueel
voorwaardelijke vooroordeeling van beklaagde zou
kunnen worden opgelegd.
Gesloten deuren.
Volgen drie zaakjes met gesloten deuren.
Te ruim elf ure werd in behandeling genomen de
zaak van den heer Officier contra den beklaagde
Jacob van der Oord Janszoon uit de Moerbeek, ge-
gemeente Nieuwe Niedorp.
Aan beklaagde, sinds eenigen tijd in voorarrest
vertoevende in het Huis van Bewaring te Alkmahr,
is ten laste gelegd: opzettelijke brandstichting te
Moerbeek, Nieuwe Niedorp, op Zondag 21 Nov. 1920
en op 29 Januari 1921 valsche opgave doen in een
authentieke acte.
Wanneer men de ilek, waar op 21 November brand
is geweest, in oogenschouw neemt, ziet men daar
nog verschillende overblijfselen, als in de naburige
sloot drijvend kozijnhout, voorts een massa stee-
nen en puin op de plaats, waar eens de kaasfa-
briek stond. Kortom: een ruïne.
De beklaagde wordt de zaal binnengeleid. Hij be
antwoordt de gebruikelijke vragen.
Op 5 Februari 1880 is hij te Oude Niedorp gebo
ren, terwijl hij woonachtig was te Moerbeek, gem.
Nieuwe Niedorp. Beklaagde is 35 Jaren oud en vee-
verloskundige van beroep.
Er is veel belangstellend publiek op de zitting
aanwezig.
De President vraagt aan beklaagde of in 'Januari
1920 de kaasfabriek in de Moerbeek door notaris
v. d. Veen in veiling gebracht is. Bekl. antwoordt
bevestigend en zegt, er bij tegenwoordig te zijn ge
weest. De kaasfabriek is toen opgehouden. Beklaag
de is toen in onderhandeling getreden met den heer
C. Harp uit Alkmaar, die gemachtigde was van de
heeren Grondsma en Kool uit Alkmaar, eigenaren
der fabriek. Beklaagde zei, de kaasfabriek voor
f3500 te willen koopen, maar op conditie, dat het
perceel met als koopsom f7000 zou worden over
geschreven. Daarna is het overgeschreven bij notaris
Van der Veen.
President: Voor f3500?
Bekl.: Neen, voor f7000.
President: Waarom f7000?
Bekl.: Omdat als ik het weer verkocht, ik kon too-
nen, het heeft me zooveel gekost.
President: En zei Harp dat hij het goedvond.
Beklaagde antwoordt bevestigend.
President: En op 29 Januari is het pand door nota
ris Van den 'Bergh overgeschreven.
Beklaagde: Ja.
President: En als gemachtigde voor de verkoo-
pers trad op de notarisklerk Gorter?
Bekl.: Ja.
President: Zei u tegen den notaris dat u het voor
f7000 had gekocht.
Bekl.: Ja.
President: En zulks niettegenstaande u wist, dat
u het voor f3500 had gekocht en u f3500 betaalde?
Vroeg de Notaris niet, hoe het kon dat u f3500 be
taalde en dat er niettemin f 7000 stond.
Beklaagde: Ik weet niet, of de notaris aanmerking
had.
President: En hebt u daarna het pand tegen brand
schade verzekerd, door bemiddeling van den agent,
den heer De Sonneville?
Bekl. antwoordt bevestigend.
President: Voor hoeveel?
Bekl.: Voor f30.000.
Pres.: Voor f30.000 en dat een pand dat u kocht
voor f3500 en waarvoor u f7000 als hoofdbedrag bij
de overschrijving opgaf....
Beklaagde: Ja. Toen ik bij den agent De Sonne
ville kwam heb ik gezegd, 't kost mij geen f 10.000.
Maar 't ls een best huis. En de Sonneville zei dat
het er niet toe deed wat het mij had gekost. Hij
vroeg wat het waard was. Ik zei f30.000 of mogelijk
wel meer. Hij zei toen f35000 als bedrag om te
verzekeren. Ik verklaarde toen dat dit niet mijn be
doeling was. De verzekering werd op f30.000 geslo
ten.
De President merkte op, dat bekl. de eerste toch
was, die f30.000 als bedrag noemde en vroeg of het»
perceel in herbouw was verzekerd.
Beklaagde zei, dat niet te weten.
De President acht het toch nogal van belang of
het in herbouw is en het perceel dus weer moet
worden opgebouwd, dan wel of bekl. de f30.000 zoo
in de hand krijgt.
Bekl. zegt, het niet meer te weten.
De President wijst er op, dat beklaagde al eerder
brand heeft gehad. Eens toen hij bij zijn zwager
woonde in de Wester-Moerbeek. En eens, in 1917
toen bekl. in het café met kruidenierswinkel in de
Ooster-Moerbeek woonde.
Bekl. bevestigt dat. Hij heeft nadat het café is ver-
brand, nog 2 maal in een ander huis gewoond, voor
hij in de voormalige kaasfabriek kwam.
De President vraagt of toen in 1917 café en win
kel zijn afgebrand.
Beklaagde zegt niet te weten of 't in 1917 was;
café en winkel zijn beide afgebrand, zegt hij.
De President: Was 't in herbouw verzekerd?
Bekl.: Neen. 't Was voor f4000 verzekerd. Ik had
het voor f 5000 op naam.
De President: Jawel, maar u heeft toen misschien
dezelfde streek uitgehaald als met die f 3500 en f 7000
bij den notaris bij de overschrijving.
Bekl.: Neen. Ik kocht twee huizen bij elkaar. De
beide huizen met inventaris had is voor f5000 op
naam. Het andere huis (naast het café) is niet afge
brand. Dat huis heb ik voor f3500 verkocht.
De President: U hebt heel goed gevaren met dien
brand. U kreeg f4000 assurantiegeld?
Bekl.: Neen, f2000. Ik was te laag verzekerd. Ik
kon het er niet weer voor bouwen. Ik had er 1H
jaar gewoond. Maar ze zeiden dat ik ook eigen risico
had en betaalden mij f2000 uit.
De President: Maar met dien brand toen u bij uw
zwager inwoonde toen was u toch verzekerd met uw
goed.
Beklaagde: Ja, toen heb ik ruim f900 uitgekeerd
gekregen voor kleeren en motorrijwiel.Ik had een
keurige garderobe en een stoomfiets.
President: En de oorzaak van den brand was on
bekend?
Beklaagde: Ja»
PrsiflJsnt: Ook van tttn brand van café «n win
kel was oorzaak onbekend?
Beklaagde: Ja.
President: Deze brand van de kaasfabriek, daar is
de oorzaak ook onbekend van?
Beklaagde: Ja.
President: Dat is toch zeer opvallend en dat geeft
te donken. Op Zondag 21 November J.l. is er brand
geweest in de door. u bewoonde kaasfabriek. U
heeft uw vrouw toen uit logeeren gestuurd.
Beklaagde bevestigt dat er 21 Nov. brand was In
het door hem bewoonde perceel. Zijn vrouw was te
logeeren bij Peper te Amsterdam.
De Prosident: Anders ging uw vrouw gedurende
de laatste anderhalf Jaar nooit uit logeeren.
Bekl. zegt, dat ze wel meer uit logeeren ging.
Ook ging bekl. wel eens te zamen met haar bij
familie logeeren. Dien 21 November is or wedstrijd
geweest door beklaagde georganiseerd. Ër warin
prijsjes aan verbondon. Chocoladereepen, oigaretton,
enz. Bijna elke week was èr zoo'n wedstrijd, bijv.
hardrijden op fietsen, of iets dergelijks. Dien
avond om 7 uur vond de prJJsultdoeling ton huizo
van beklaagde plaats, waarna bekl. naar Winkel ls
gegaan. Beklaagde erkende, desgevraagd toen onder
weg eerst nog bij P. v. Twuiver in de Moerbeek si
garen te hebben gekocht.
De President vroeg of bekl., toen hij naar Winkel
fietste, den brand gezien heeft?
Bekl. zegt: neen. Toen ik bij v. Twuiver sigaren
had gekocht ben ik even verder, ter hoogte van de
boerderij van Jan Zijp even blijven staan om mijn
sigaar a»n te steken.
President: Is u veldwachter Pooi tegengekomen?
Beklaagde weet dit niet.
President: Uw perceel is toen geheel verbrand?
Beklaagde: Ja, nagenoeg wel.
President: U had een werkster?
Beklaagde: Ja, Heintje Smit.
President: Wat was haar taak?
Beklaagde: Zij kwam op bepaalde tijden. Ze had
meer werkhuizen.
De President: Maar u veegde den zolder aan en
zoo. Dat is toch het werk van de vrouw of de werk
ster.
Beklaagde: Ik deed dat werk wel meer. De helft
van de kaasfabriek bewoonde ik. Het overige was
onbewoond. Er waren ramen op zolder om te luch
ten. Die had ik wel een9 open. Nadat ik den zolder
had opgeknapt, heb ik de ramen opengezet om te
luchten. Die stonden den Zondag 21 November open.
De President vindt dat vreemd bij zoo'n koude als
er toen heerschte. U die zich met vrouwenwerk be
moeit, waarom sloot u na een kwartiertje luchten
bijv. die ramen niet?
Bekl.: De ramen in het slaapvertrek waren alle
dagen open. Mijn vrouw die heel zwak is, moet fris-
sche lucht hebben.
De President: Er is 's avonds licht op den zolder
bij u gezien.
Beklaagde zegt. dat dit zeer goed kan. Hij ia nog
op zolder geweest met licht avonds. Om briketten
te halen en de kachel bij te stoken. Dat was te
ongeveer half zeven.
President: En u heeft gezegd, dat u uw Jas kwam
halen.
Van der Oord erkent tegen de politie ervan te heb
ben gesproken dat hij zijn jas had gehaald. Maar
tevens heeft hij brandstof gehaald om de kachel te
stoken om het warm te houden en om zijn kleeren,
die hij moest aanhebben, wat te laten doorwarmen.
Als bekl. van zijn uitstapje naar Winkel terug zou
zijn, had hij nog bezigheden en wilde hij ook daarom
de kachel wat opstoken, om het dan nog warm te
hebben.
De Prosident vroeg of v. d. Oord veel naar Am
sterdam ging.
Ja, was het antwoord, nogal dikwijls. Ik kwam er
voor zaken. Eerst had ik Marken, den laatsten tijd
had ik veel Kronen. Den 21 Nov. had ik 2 millioon
Kronen.
President: U had die in uw brandkast?
Ja, zei beklaagde, daar bewaarde ik ze.
President: Wilde u den volgenden dag weer naar
Amsterdam?
Beklaagde antwoordde van wel.
President: Zijn de Kronen in uw brandkast geble
ven?
Neen, zei bekl. Er kwamen toen ik bezig was de
Kronen te tellen eenige jongens om prijzen van den
gehouden wedstrijd. Ik was gedeeltelijk met tellen
klaar, toen de jongens kwamen en toen heb ik in
haast den geheelen bundel Kronen niet in de brand
kast, maar in een andere kast, die ook op slot kon,
gelegd".
„'Du# ze zijn veibrand?"vroegde President belang
stellend.
Ja, antwoordde v. d. Oord.
Maar waarom hebt u ze dam ook /niet in d'e (brand
kast gelegd, was 's Presidenten wedervraag.
Ja... izel v. d. Oordi, berouwvol, ik wou, diat ik
ze maar In die brandkast had gelegd', iNu zijn ze
verbrand!...
Pres.: vraagt verder, hoe was het met uw finan
ciën, had u geen schulden?
iDe aangesprokene lichtte toe, dat 'hij altijd zijne
schulden betaalde.
Pres.: (Had iu geen1 bekrompen iftnantdeele omstan
digheden?
INu ja, ik moest betalingen doen, zei bekl. en ik had
den ■volgenden -dag de kronen daarom willen verhan
delen. Ik ben nog met 2 mdllioen kronen bij den
'bankier van der 'Stok te Nieuwe Niedorp geweest
om ze te beleggen, «naar van der Stok wilde dat niet
met het oog op de valuta. Ook ben 4k bij makelaar
F, Jong geweest. Eveneens zonder resultaat. Ik had
toen geldgebrek. Er waren al rekeningen terugge
gaan, die ik niet betaald had.
(Door den president wordt op beklaagdes weelderi-
gen levensstandaard gewezen: Bekl meent, dot die
niet weelderig wa&
U zat met uw financiën krap, zegt de President.
U zat met di'e kronen. ÖDde moest u met verlies ver
koop© n.
Beklaagde: Ik had f 6000 hypotheek op mijn huis.
De Ai'kxnaarsche Bank, gevestigd op het (Hofplein,
had het bezorgd.
'President: f 6000 hypotheek voor het pand waar
voor u f 3600 gegeven had? En die andere f 2500?
...,„Heb ik bij mijn andere geld gestoken en er meu
belen' voor gekocht", zed v. d» Oord.
'De O.vJ. merkte hier op, dat beklaagde's vrouw
zelden alleen uitging. Bekl. bevestigt «ddl
Mr. Muller, bijlzittendl rechter, wijst op eendge on
juistheden ini de verklaring van beschuldigde en
vindt het zeer toevallig, dat zoowel bij den brand in
September 10H7, het café, als bij;;dien van 21 Nov.
jl. vrouw van der 'Oord, ComeLia Dam genaamd' en
thans als getuige opgeroepen', doch wogens ziekte
niet verschenen, „toevallig" 'beidekeeren niet thuis
was. 'En met dat café en bijbehooren was beklaag
de in. totaal voor f 12700 verzekerd, tewijl hij straks
aan den 'President een veel lager bedrag opgaf. En
bovendien had hij toen een meringverzek-ering geslo
ten tot uitkeenling van. f 35 per week. Zoo heeft v. d.
Oord het aan. den rechter-commissaris opgegeven.
Bekl. weet het nu niet dn finaissesma-ar ais hij
het den rechter-comm. zoo heeft opgegeven), don is
het zoo. Miaor thans weet hij het niet.
Mr. Muller zegt, dan, is toch uwe opgave van daar
straks lang niet jiuist.
Beklaagde: Ik meen dat het zoo was in' 1917, dat
ik verziekend was voor café f 4000, voor 't daaraan
grenzende huis t 2000, voor herberg- en winkelinven-
iaris f 2000. Voor alle waren en dranken f 2000.
Voor huisraad en inboedel f 2000 en voor 2 rijwie
len en motorfiets voor I 700.
Mr. Muller: Maar dan weet u het nu toch nog
wel, want dat klopt precies. Zoo wordt het precies
f 12700. En. u had neringverzekering f 25 per week
vor café. en1 f 10 voor nering en stal per week is
totaal f 35 per week.
>De President: U heeft het mij dus straks te laag
opgsgtvsn, béKtaraigfls. Tfu Ktojtt hef wïl ®n v mA,
me, dat u veel te laag toen verzekerd was.
Bekl.: Z§ hebben me toen dn 'totaal vijf en een
toalfduilzenid gulden uitbetaald.
Mr. Muller: 'Die zaak van 1017 is toen doodgebloed
omdat er gtvon voldoend bewijs was.
Nu wordt met het getuigoniverhoor aangevangen,
De eerste getuige de de heer C. Harp, Directeur van
een melkinrichting ie Alkmaar. Deze verklaart dat
do fabriek, dlo is verbrand, niet aan hom behoorde.
Die behoorde aan die heeren 'Gnondisma en Kool. Ik
was hun gemachtigde en ik was voor een klein deel
belanghebbende. Ik had geen zakelljik recht, maar
in die combinatie 'had ik nog eonig geld zitten, nl.
in de inventaris. We hebben do fabriek opgericht,
maar het gina niet en de fabriek werd verkocht.
Doch ze werd opgehouden, We werden het toon
oen®, dat Grand-sima en Kooil de fabriek dan' voor
f 3500 aan v. d. 'Oord' zouden vorlcoopen.
President: 'En hoe giinig het vorder?
Getuige zegt, datweet ik niet precies. Ik heb met
Gromdsma en Kool afgesproken om de fabriek voor
f 3500 te vérkoopen. (Beluaagdie wilde het voor hoo-
geir bedrag laten overschrijven als waarvoor hij het
gekocht hadL
Be President: Had u, getuige, geen aanmerking
toen hij bij; het passeeron van de acte het voor hoo-
ger bedrag wilde beschreven zien en hadden Gronds
ma en Kool ook geen aanmerking? Is u niet geweest
bij Grondsma en Kool?
'Getuige: Neen.
President: Hebt u hen geen stuk laten tee'kenen?
Get.: Dat weet ik niet. Wel weet ik, dat bekl. het
voor hooger bedrag wou laten overscrijven» Er is
met 'Grondsma en Kool over gesproken.
President: Maar,, toen v. dl Oord een ondier 'bedrag
wenschte te zien melden, als waarvoor hij het
kocht, diat was toch iets bijzonders, U weet daarvan
toch wel iets te zeggen?
Get.: Ik weet niet meer hoe het met Gromdsma en
Kool is besproken. Ik weet niet of zij het' direct
goedvonden. Beklaagde heeft mij geen stuk gegeven
Beklaagde zegt op 's Presidenten vraag: Ik kwam
bij Harp en ik zei f 3500 als koopsom te willen ge
ven, Maar op conditie dat het voor f 7000 werd over
geschreven. Van uit de woning van iHarp werd direct
getelefoneerd' naar Grondsma en Kool. Die antwoord
den, dat ze het goedvonden. Zij' vonden het wel
vreemd, vroegen ook naar het waarom, maar von
den het toch goed. Ik had1 het pand' voor f 3600 ge
kocht, maar 't moest eerst voor f 7000 worden over-
gescheven, dan koop ik het, zei ik.
Get.: Ik kan het mij niet goed1 herinneren. Maar
daar had iik niet mee nood'ig dat moesten Grondsma
en Kool zelf weten,
IDe 'President: Bekl., hebt u een stuk gegeven aan
Grondsma en Kooi?
(Bekl.: IDat weet 'Ik niet.
'Presdlent: Maar er is toch een hoofdcontract ge
maakt?
IBekl.: Ja, dat kan best wezen. Ik weet nl'et pre
cies, hoe het gegaan ia.
President: Was het een voorloopig hoofd contract?
IBekl.: Ik denk van wel. Ik weet het niet zeker.
President: Wias het op zegel?
Bekl.: Neen. Harp heeft mij gezefd: die stukken van
het huis heeft Kool. Ik" ging naar Kool én kreeg
van hem de eigendomsbewijzen van het huis.
'President: Hoe is het tot stand gekomen met de
f 7000.
Bekl.: Ik ben naar Notaris van -d» Bergh te Stella
gen geweest en ik zei, dat ikhet huis voor f 7000 had
gekocht en dat .ik met f 3600 kon betalen. De nota
ris-klerk Gorter heeft volmacht gehad1 van de ver-
koopers en die heeft het geld van1 mij ontvangen.
Getuige (Harp zegt: Ik heb Grondsma en Kool niet
iets loten teekenen.
Tweede geit. is Bi eter Kool Jbz., 30 jaar oud en kaas
handelaar te Alkmaar. Deze zegt-: Ik ben met
Grondsma eigenaar van de kaasfarhiek in de Moer
beek. Wij' hadden die samen gekocht voor f 7000.
Doel was -tetrachten winst te maken. We richtten
een Naaml. Vennootschap op, er is nog 'een fabriek
gekocht en toen is het bedrijf dm- één fabriek euitge-
oefend. Maar U 'ging niet. Toen besloten wij tot ver
koop. De fabriek is .toen opgehouden. TIarp zei la
ter: Ik heb een kooper. Van d. Oord wilde het pand
voor f 3600 koopen.
President: Get. Harp ziel, dat u is opgebeld gewor
den?
Get. zegt: 'Bij' mijn weten is er niet over getelefo
neerd'. Beklaagde Van der Oord is bij me gekomen
en heeft me gezegd, dat Notaris v. kL. -Bergh geen be
zwaar hiad, dat het voor f 3500 werd gekocht en voor
f 7000 overgeschreven zou worden,
President: Etl u geloofde hem op zijn gezicht, dat
Not» v. di. Bergh goedvond dat 'beklaagde het pand
voor f 3600 kocht en dat het voor f 7000 in de acte
zou komen...
Getuige: Ja. Het was ook een zeer drukke dag
voor mij.
President: Dat wil- ik aannemen. (Maar u wist toch
dat het voor f 3500 was gekocht en u hebt toch ge-
teekend een lastgeving om het voor 1 7000 over te
schrijven. Beklaagd)© zei, dat Notaris v. d» Bergh te
Sohagen het goedvond en u aanvaardde de waarheid
van dat beweren zoomaar zonder te telefoneeren met
v. d. Bergh. U hebt het zoo maar goedgevonden.?
IBekL: Uk ben van Harp naar Kool gegaan, die mij
direct de stukken heeft gegeven. Er is wei getelefo
neerd van- IHorp naar Kool.
President tot get.: Bekl. zegt, dat nadat er ls ge
telefoneerd, hij naar u is geweest om <Le stukken
en u hem dde gaf.
G'etuige: Ik herinner het mij niet.
De volgende getuige is de notaris-klerk Willem
Frederi'k 'Gorter uit iSchagen. Get. zegt, ik was ge
machtigde, van Grondsma en Kool hij een tramsport
van een kaasfabriek. Bekl. was hij mij geweest en
hadi gezegd, dat pand -te hebben gekocht voor f 7000,
terwijl Ihiji met fl 3600 betalen kon. Hij zed, dat de vol
macht klaargemaakt kon worden. Later heeft Kool
de volmacht weer teruggezonden, maar had er iets
verkeerds in geschreven en is toen een nieuwe vol
macht opgemaakt gewonden. Van Grondsma en Kool
had ik een schrijven dat zij mij machtigden tot over
dracht van het pand, waarvan de koopsom f 3500
w-os -tegen overgave van- f 3500. Zij wisten dat hei
pand -voor f 7000 getransporteerd zou worden.
'President: In dat schrijven wondt geen ander be
drag ais f 3500 opgenoemd.
'Get.: Maar Kool wist dat het voor f 7000 overge
schreven zou worden. In de kwitantie staat ook f 7000
genoemd.
President: De kwitantie spreekt van f 3500, ter vol
doening van 'den kostprijs ad f 7000. De brief van
Grondsma en Kool machtigt -u slechts tot f 3500. Het
-is toch vreemd; u maakt een notarieele acte op, dat
onaanvechtbaar zal vaststaan, dat voor zeker bedrag
iets is gekocht door v. d» Oord.
Get.: Maar het werd niet lager dan' -de koopprijs
opgegeven, don' zou het niet mogen. Nu het hooger
w-erdi opgegeven ging dat wel.
President: Waarom zou lager niet -toelaatbaar zijn
en dit wel?
Get.: Om den fiscus.
De President: Meermalen worden deskundigen be-
eediigd om de waarde van een huis te weten.
Getudge: De acte waarin' f 7000 is vermeld, is op
gemaakt in opdracht van v. d» Oord, En' de verikoo-
pers wisten er van. Als een assurantie of een 'hy
potheekbank een post wil behandelen, dan is het
zaak voor hem om schatting te doen plaatsvinden
en niet op de acte af te gaan.
President: Er staat niet in- de notarieele acte, dat
de vehkoopers met f 3500 genoegen namen, terwijl
het voor f 7000 is verkocht. U heht de zaak aan den
Notaris voorgelegd?
Getuige: Ja, zeker.
President: U is agent van de Nederlandsche Maat
schappij van 'Brandwaarborg, -te Tiel. Voor welk be
drag wilde u v. d. Oord's pond verzekeren?
Getuige: Ik zei, diat ik het wel voor f 10.000 wilde
verzekeren, ta hefïxniwwaéTde. I* heb ttwg» ttaaraa
schrijven verzonden en vervolgen» poldi ontvangen.
Ik echreef aan' van der 'Oordi dat hlf kon komen om
den polis in ontvangst te nemon. Met Schager ker-
mie zag ik hem in den atoomcarouMel en sprak
hem aan. Ik vroeg hem of hij de polls ikw-am halen.
Maar hij antwoordde: Wal... ik ben al lang bij een
ander verzekerd. Ik hernam: Maar ik heE u toch
geschreven? U zult toch d-n elk geval de kosten heb-
en te betalen. Veertien dagen later kwam bekl» bij
mij de kosten te betalen en ik heb toon de polls
-teruggestuurd.
President: Maar u wist, dat hij het voor f 3500 had
gekocht en u wilde het voor f HO.OOO verzekeren.
Getuige: Maar 't wia» lm herbouwwaarde. Als Je
zo-odets weer moet opbouwen
(Beklaagde: Ik1 heb den brief, waarvan Gorter
spreekt, niet dan handen gehad. Eb Ik heb me dui
hij oen -ander verzekerd'.
De President: Nu, het kan waar zijn, dot u den
brief van- Gorter niet hebt ontvangen. (Maar ook kan
hot heel goed zijn-, dat u inmiddels voor f 80.000.—
klaar kom/ kodhen en 'dat u toen niet meer yan Gor
ter en de verzokerlmg wou weten.
Bekl.: Ik wist niets van Gorter ©n lk bon dus
een poos bij twee maatschappijen verzekerd geweest,
zonder -diat ik' het wist.
-President zegt: Van der Oord' heeft de eerste vol
macht meegehad maar Kool ©n Kool heeft toen daar
in -als gemachtigde notaris v. dl Bergh vermeld. Ter
wijl itoch de notaris geen gevolmachtigdie 'kan zijn.
U, getuige Kool, hebt de eerste volmacht verkeerd
behandeld. Toen is een nieuwe volmacht opgemaakt.
De heer Kool: Ik had' eenigszins bezwaar tegen dat
bedrog van' f 7000.
iDie vierde getuige is de heer Jacobus Johannes d'e
Sonnavil-le, oud 40 jaar, assuradeur te Amsterdam.
Deze zegt: In U voorjaar van 1920 ls beklaagd© «tan
mijn kantoor gekomen. Hij' wilde zijn pand tegen
brandschade verzekeren. Hlji zei, -dat ik zijn vader
kende. En- naar aanleiding daarvan zijn vader
w-as mij als een net man. bekend heb Kk hem ver
zekerd.
IDe President: Maar de zoon ls nleit altijd zooalg
de vader!
Getuige: Beklaagde zed me, dat het te verzekeren
pand was die zuivelfabriek .te Moerbeek. Ik heb ver
staan, dat hij 'zei het panid voor f '17500 te hbben ge
kocht. De waard© noemde hij' f 2500 of f30.000 Ik
heb toen gezegd, het voor f36000 in verzekering te
willen nemen. We werden eens de verzekering op
f 30.000 te bepalen. Dat was dan op beurspolis; niet
in herbouw. -Maar tegen een vaste taxatie.
President: 'En als beklaagde doeor de rechtbank
wordt vrijgesproken?
Getuige: 'Dan ontvangt hij' de f 30.000.
(De President: Dat is toch een zeer -lichtvaardige
zaak. Heeft u dat zelf gedaan?
Neen, zegt getuige, de moatschapp!).
Beklaagde bestrijdt de getuigenverklaring, 't Is
niet waar, dat lk zei, het pand' voor t 17500 te heb
ben gekocht. Hij zei, het voor f 35000 te willen ver-
zékeren.
President: Als het geding eindigt met vrijspraak,
voor u, dan krijgt u de f 30.000.
'Beklaagde: IM'aar de assurantie zelf zegt van niet.
Mr. Hudzenga, uit Hoorn1, -verdediger van beklaag
de, vraagt, waarom geen formulier van aanvrage
voor verzekering «moest worden geteekend.
Getuige de iS'onwaville zegt, dat wordt bij verze
kering op beurspolis nooit gedaan.
iMr. Muller: Al9 u -d'e hoofdacte en de daarom ver
melde som van' 1 7000.had) te zien gekregen,
zou u toch mde-t f 30.000 als bedrag voor verzekering
geaccepteerd) hebben, getuige?
Getuige de iSornnav-ille: Neen, dam had' ik met
f 30000 niet accoord gegaan.
IBéklaagde: IDe iSonnavllle -vroeg, wat is het waard?
De waarde 'dat is het voornaamste. Als er voordeel
uit voortvloeit, is dat voordeel voor den kooper.
De zitting wordt nu geschorst tót vanmiddag 2 uur.
IDe volgend'© -en vijfde getudge is Hülitlje de wit eg»
van' Jan 'Kouwenberg, te Moerbeek ©n 48 jaar oud.
De vrouw van- Matthlj» Peper te Amsterdam ds een
dochter van' het echtpaar Kouwenberg. Hl-ltje ver
telt, 'diat de vrouw van J. v. d. Oord wel bij Peper
'heeft gelogeerd. Peper'® vrouw ds van- 14 tot 20 Nov.
bij getuige geweest. Zaterdag 20 Nov. is de wouw
van bekl. meegegaan naar Amsterdam, 't Wies al
lang besproken, dat bekl.'® vrouw bij' Peper zou lo
geeren. Get. zegt, dat bekl. tusscben 14 en 20 Nov.
wel 'bij haar aan' hul® kwam in Moerbeek. Toen
heeft gei. eons gezegd': Jaap scheelt je wat. je lijkt
wel zoo zenuwachtig. Maar bekl. had (toen gezegd
dat hem niets scheelde.
IDe zesde getuige ds rijksveldwachter G. Middelberg
uit Winkel. Deze heeft op 12 Nov. den brand gezien.
Die brand was oök te zden als men stond bij den
winkel ivan Vion Twuiver (waar bekl. na -sigaren te
hebben gekocht, even heeft «toon kijken, niet ver
van het h-uls van ZIJip.) Maar- 't was ook 'een groote,
goed' zichtbare brand., zei get. De brandkast is latei'
uit deni ibnand naar t café van.' Bart gebracht. Den
7 Januari -is get. 'bij de opening van dene brandkast
tegenwoordig geweest. Get. heeft noodt groote verte
ringen van- bekl. gezien. Wel was deze oen liefheb
ber van biljarten en motorrijdion. Bekl. heeft me op
mlj-n vraag gezegd, laag verzekerd te zijtti. Later zei
hij, dat hij voor I 30.000 was veróekeixL en dat de
agenit dat niet te hoog had gevonden, 't Meubilair
was volgens bekl» laag verzekerd. Oorzaak van den
brand wist bekl. niet. (HIJ was met ldcht naar den
zolder geweest. Misschien was 't lampje oorzaak ge
weest. HIJ gaf alléén wat toe, bij óns gesprek, als
hij zag, dat ik het positief wist. Bekl. was wat ze
nuwachtig»
Bekl. zegt, dat de toenmalige gemeenteveldwachter
van Nieuw© Ndedorp (die met 1 Januari Jl. den po
litiedienst verlaten heeft) hoofdzakelijk het woord
deed. -Pool heeft me uitgescholden. (Hij voegde me
toe: Jie hebt kien brand aangestoken» Ein j© vrouw
heb je zeker al het huis uitgesleept, hè? Ja, zed ik
toen, want ik werd óók vol! Ik werd toen als 'een
beest, -als ©en hoind door Pool toegesproken. Voor
bofveel ben je verzekerd'? werd me gevraagd. „Daar
heb je niets mee noodig," zei ik, want ik was vól.
Dat wordt zoo, als je zulke taal moet hoeren, van
hem, -die de wet vertegenwoordigt» Pool zag nogal
rood' en ik dacht, hij kon wel drank gehad hebben.
De President zegt, dat bekL nu niet verder zoo
moet doorgaan en niet nog meer onbeschoftheden
moet gaan zeggen, D'at geeft niets.
Beklaagde: IDie menschen -(de poldtd©) hebben 'haast
geen fatsoenlijk woord tegen me gezegd. Pool zed:
Je ken er beter een vermoorden, dan je huis in
brand steken. Geef me maar ,an hoor, /Middelberg
is er bij. Ik ga toch over 'een paar weken -bij de
politie vandaan'!
Get» zegt, -desgevraagd- -diat het drift van Pool was
wat door beklaagde, 'die nogal praatjes had' on-stond.
Van uitschelden door Pool is echter geen sprake ge
weest.
Mr. Hulzenga vTaagt, of Pool is uitgevaren»
Get. zegt: Wat men uitvaren noemt, misschien
heeft hij wel wat ruw gesproken.
President: Zou u 'het niet zóó gedaan hebben?
Get.: Och, 'k weet niet, ik ben kalmer van aan
leg» Maar er was geen beleeddging in wat Pool zei.
Get. zegt, als men van- Moeiibeek -naar Winkel fietst,
moet men wel den brand zien, zooals die 21 Nov.
was.
Mr» Muller zegt, diat bekl» zich over Pool uitlaat.
Maar beklaagd©'® verleden is niet onaangevochten
wat zonderling verdwijnen van1 goederen bij brand
betreft» In 1917 bij den brand van 't café, zijn ver
schillende "(verzekerde) goederen weggehaald.
De zevende getuige is Dirk Pool, 55 jaar oud, thans
assuradeur. Tot en met 31 December j.l. is getuige
gedurende een 30-tal jaren gemeenteveldwachter te
Nieuwe Niedorp geweest.
Get. zegt, dat bekl. den brand moet gezien heb
ben toen hij naar Winkel fietste. Bij zijn verhoor
kregen wij den indruk, dat het alles was, wat hij zei»
