Machines.
urol
een
Schoenen en Petten.
Tulpenpellers en
Spruitkoolplanten,
een Bakkersknecht,
2,00.
Bobby Hooischudder en
een ZwadKeerder,
Goédkoope
solied en net Schoenwerk,
beneden alle
concurrentie.
J. P0RTEG1JS,
-Pelsters.
Hooi te koop,
tot het rilden van Aard
appelen en Groenten
R.K. Dienstbode.
Jacob Cornelis,
Dameshoeden
f 5,00.
Kinderhoeder)
Firma S. Droog
vroege roode en late gele
was hier afgeweken en per auto, dus heel modern,
oen rit gemaakt naar Amsterdam. Daar het weer
prachtig was, is deze manier van reizen uiterst ge
notvol geweest en vooral do terugweg, daar de heer
Posthumus uit Schagen, van wien de groote en
kleinere .auto's waren gehuurd, oen heel inschikke
lijk man bleek te zijn en op geen litertje benzine
keek. Was de afspraak „heen en terug Amsterdam—
Eenigenburg", hieraan werd de hand niet gehouden,
daar genoemde heer ten pleiziere der schooljeugd de
terugtocht over Sloterdijk, Halfweg, Haarlem, Heem
stede, Aardenhout over Bloeinendaal enz., heeft ge
reden, zooveel mogelijk hierbij de gelegenheid geven-
do om het bezienswaardigo te bezichtigen. Was dan
ook de afrit uit Amsterdam om 5 uur aanvaard, eerst
om 10 uur arriveerde men te Eenigenburg, luid zin
gende en toeterende, zoodat de geheele Burg z.g.n.
oj) stelten stond en de burgers allen in vroolijke
stemming geraakten.
Een woord van lof aan den heer Posthumus zij
hier dan ook wel geplaatst, daar ook nu weer door
hem aan de oudere burgers een klein autotochtje
werd aangeboden, waar gretig gebruik van werd ge
maakt, zoodat op dezen laten avoncï, velen nog nooit
in een auto gezeten hebbende, zulk een ritje maak
ten.
Voeg ik hier de hoop aan toe dat zij die deze feest
vreugde hebben aanschouwd, doordrongen zijn van
het feit dat het schoolkind jaarlijks een feestje toe
komt, dan staat het v^st dat dit evenals in vele
plaatsen zal volgen en zooals voorheen om de jaar
of wat als vervallen is te beschouwen.
DE VEENDERIJ TE SINT PANCRAS.
Op verzoek nemen wij het onderstaande uit de
Nieuwe Langedijkor Crt. ovor:
Werkeloosheid is een leelijk spook. Wanneer zij
in niet geringe mate optreedt is zij èn voor de
vverkloozen èn voor de gemeente van beduidende
schade. Maar hoe er in te voorzien? Niet altijd heeft
de gemeente het noodige werk voor de hand liggen
en er inoet :.oms naar middelen worden gezocht dé
werkloozen werk te verschaffen.
De vraag: Op welke wijze de werkeloosheid te be
strijden? kwam ook te Sint Pancras aan de orde.
Deze zaak was niet met een handomdraaien uit de
wereld. Van alle le&nten werd de zaak bekeken en
eindelijk kwam men tot het besluit, dat een oplos
sing kon worden, gevonden, wanneer de in deze ge-
ir .,u- liggende veengrond tot turf werd gemaakt.
Men beoogde daarmede een tweeledig doel: In de
eerste plaats werden de gronden, die zich daar
voor leenden, productief gemaakt en in de tweede
plaats kon hierdoor de werkeloosheid op uitnemen
de wijze worden bestreden.
Besloten werd zich zoo mogelijk de medewerking
te verzekeren van de gemeente Koedijk, wier wer-
keloozen dan tegelijk „onder dak waren gebracht".
Nadat het geheele plan uiteen was gezet en voor
elkaar was gebracht en geregeld door een commissie,
daartoe benoemd,, werd voor de verdere uitvoering
het practische werk betreffende, de voorlichting ge
vraagd en verkregen van een bekwamen voenarbei-
der.
Maar bij alle dingen zijn soms maren en hier
was een leelijke maar. De eerste Sint Pancrasser
turf had niet voldaan, die kwam bij den Achterweg
vandaan, waar meer zand was dan veen. Doch na
een ernstig ingesteld onderzoek, was men nu op den
goeden weg. In den Zuidbeverkoog lag AYi H.A. best
veengrond, die uitnemend geschikt werd bevonden
voor steek- en baggerturf. De stoute schoenen wer
den aangetrokken en in samenwerking met Koedijk
de werkzaamheden aangevangen. Tot vervening van
dit deel der gemeente werd overgegaan.
Maar, voor dat de eerste spade in den grond werd
gestoken was reeds heel W£d voorbereidend werk
geschied en den 4 April kon met 51 man worden be
gonnen, die door elkaar f 4.per dag verdienden.
Het weiland is nu tot oen veenderij geworden,
waarop de werkzaamheden zeker vijf jaar zullen du
ren. Voor de bemaling wórdt gezorgd door een „Her-
cules"-molen, geleverd door de Fa. Stokvis en Zonen
u Rotterdam en waarvan de onderbouw werd ge
maakt door den heer K. Termaat te Sint Pancras.
Het is zeker niet van algemeene bekendheid, dat
de gemeente St. Pancras een stukje „Drenthe" be
zit Natuurlijk komt deze veenderij in-geen vergelij
king met de uitgestrekte veengronden die aldaar
bestaan en in den laatsten tijd door de ontzettende
veenbranden zoo van zich hebben doen spreken.
Maar toch is deze „veenderij" voor de gemeenten
St. Pancras en Koedijk van groote beteekenis.
Ook wij hebben nu deze veengronden eens in
oogenschouw genomen, en wij kwamen zeker niet
op" een ongunstig of ongelegen tijdstip.
Den weg er heen moet men echter weten. Wanneer
.men aan de Oostzijde der gemeente over de spoor
lijn is gekomen, is men op den goeden weg. Vlak
bij het wachthuis is een boerderij waar men het erf
opgaat door een draaihek. Van dat erf voert de
v.eg naar de veenderij.
Wij lieten ons niet afschrikken door de waarschu
wing: „Streng verboden toegang", waaronder het
rqkende artikel van het Wetboek van Strafrecht en
liepen vrijmoedig het landpad op.
Aan het einde daarvan rechtsom en wij kwamen
in „de Venen".
Wij baanden ons een weg over een heel smal pad,
langs hoopen steekturf, die daar stonden te droo-
gen en bereikten al spoedig de „plaggenhut", be
stemd voor arbeiders en directie. We werden ont
vangen door drie commissieleden, de heeren Van
Kampen, de Secretaris, D. Koosterboer en J. Schuit.
Als zetel werd ons na de begroeting een aardon wal
letje gepresenteerd, droog als kurk en zetten ons Zoo
behaaglijk mogelijk neer. Wij troffen het. Men was
juist bezig een nieuwe regeling te treffen voor hen,
die den gcheelen zomer in de „veenderij" willen blij
ven doorwerken op een bepaald loon, terwijl verder
werd overeengekomen, dat voortaan niet meer per
roede, maar in daggeld zou worden gewerkt. Toen
werden de arbeiders geroepen en na een vriend
schappelijke bespreking in den meest democrati-
schen geest, waarbij ook de arbeiders hun stem
konden laten gelden, bleek het ons, dat deze liever
per roede dan in daggeld werkten. De oplossing
zal zeker ïveds zijn gevonden, maar de commissie
van drie moest de zaak nóg eens onderling bespre-
ken.
Deze bespreking vond plaats onder leiding van
den secretaris, den heer Van Kampen, naar aanlei
ding van het feit, dat de werkloosheid met ingang
•van j.1. Zaterdag als geëindigd werd beschouwd en
van de 20 arbeiders, die thans nog met dezen arbeid
hun brood verdienen, moest worden geconfereerd,
'waarbij hun werd gevraagd, wie wilde blijven vol
gens de door de Commissie voorgestelde loonrege-
ling.
Toen werden wij de veenderij rondgeleid en had
den wij gelegenheid een en ander in oogenschouw te
nemen.
Men was druk aan het baggeren. Het veen wordt
voor zoover het baggerturf betreft; tot de zand- cn
kleilaag uitgegraven, in bakken geworpen, fijnge
stampt, tot een dikke brij gemaakt en later op het
land uitgeworpen, waar het, nadat het is uitgezakt,
wordt aangestampt om het scheuren der turf te voor
komen, waarna de aangestampte laag in turfdikte
en lengte wordt gesneden met een speciaal daarvoor
bestemde machine. Ziedaar in het kort de bewer
king. Scheuren of barsten mag deze turflaag niet,
want bij het doorbreken zou dan de turf geen turf
meer zijn, maar slechts brokjes en molm.
Nu vangt het drogen aan. De 'tuirf wordt aan hoo
pen gezet en al -die turf moet op tijd worden ge
keerd, een voor een .waarmede, toen we kwamen,
•en of twee man bezdg waren.
Het is een heelo uitgestrektheid', en voordat de
"laatste turf zal zijn1 gestoken of gegraven, ja, dan
gelooven we, 'zullen wel vijf jaar zijn verloopen.
Ongeveer 2 millioen steekturf en 600000 bagger
turf staan reeds aan 'hoopen. De steekturf wordt
verkritgbaar gesteld tegen f fl per 1000 en toen wïj
naar die kwaliteit informeerden werden wij bij de
leverbare steekturf gebracht. „Die doet voor de
Drensche niet onder zei de commissie in koor en
wij namen daarbij een turf in onze handen. Ze
wordt reedis. gebruikt en voldoet bij uitnemendheid.
We liepen nog oens om, overzagen het geheel en
kregen den indruk dat het „geen gekheid was, zóó'n
onderneming op touw te zetten." De goheelo opzet
getuigt van degelijkheid en betrouwbaarheid. Men
zou dit toch waarlijk niet begonnen zijn, wanneer
men wist, dat er geen goede turf zou woixien gegro-
Nen, of gestoken.
Neen, naar het ons voorkomt, ,ds d'e turf uitnemend.
In ze is niet 'alleen best, maar zooals de heer Kloos-
t jrboer zei, goedkoop bovendien". N u weten wij wel,
oat ook do tegenwoordige prijzen dn de Venen niet
'1 oog zijn, maar en dit is het verddonstelijke van
uit werk, do werkeloosheid wordt op kostelijke wijze
bestreden, de arbeiders VE'RDliENEN hun loon
waarvoor reeds door de Commissie f 10.000 is uitge
geven; de geheele omgeving 'kan vóór don winter de
este turf krijgen, die er is voor weinig geld, en een
betrekkelijk onvruchtbare veenlaag ia op de beste
wijze productief geblaakt,
Wil men meer van deze zaak weten, dan wonde
men zich tot een der (heeren, dio zitting hebben dn
aetze commissie: C. Beets, voorz., J. van Kampen,'
secretaris, D. Kloosteiboer, J. 'Schudt, D. van d'er
Voudë, A. Verduin, die gaarne bereid zijn alle ge-
wenschte inlichtingen te verschaffen.
.We waren eerst an plan het onbepaald lidwoord
„eén" voor het opschrift te plaatsen, maar zooals
het er staat is het goed: Het is: „DfE Veenderij, te
Sint Pancras, EEN Veenderij bij uitnemendheid."
GROOTE BRAND TE TILBURG,
iTe Tilburg is gisteren de looistoffenfabriek van W.
Voos Co. geheel afgebrand Een vrij grooto voorraad
looistoffen 'ging verloren. De aan de fabriek verbon
den leerlooierij brandde, gedeeltelijk af. De brand
werd om 10 uur, ontdekt en breidde zich aoo snel
uit, dat toen de brandweer ter plaatse kwam, 'het
vrij ruime gebouw met inhoud in iiiohter laaie stond.
De schade wordt op pl.m. f 200.000 geschat. Oor
zaak onbekend. Assurantie op beurspolls dekt de
schade.
DE STUDIETOELAGEN VOOR MINVERMOGEN
DEN.
's-Gravenhage, 15 Juni. In ziju memorie van
antwoord op het voorloopig versilag, der Tweede
Kamer betreffende het wetsontwerp tot aanvulling
en verhooging. van het tiende hoofdstuk der Staats-
begrooting voor het dienstjaar 1920 (verschillende
onderwerpen) verklaart de minister van Landbouw
dat voor zooveel de afdeeling Landbouwonderwijs
betreft het niet juist is dat de voorgestelde, verboo
gingen me erende els reeds zijn uitgegeven,
Dex minister deelt mede, dat 'hij meer gevoelt voor
het toekennen van studietoelagen door tereenigin-
gen., die zich ten. doe'1 stollen steun aan minvermo
gende jongelieden van goeden aanleg te ver 1 oenen
dan door het Rijk. Vooreerst, omdat eene vereeni
ging zich bij het doen van onderzoek en bij het ar
gumenteeren van haar 'beslissing vrijer beweegt;
voorts omdat eene vereend ging ook vajj particuliere
zijde geld voor dit doel kan bijeenbrengen en ein
delijk omdat eene vereeniging ook steun kan verlee-
nen in dén vorm van een voorschot, dat de gehol
pene, als hij later daartoe door zijn eigen arbeid
•in staat is kan terugbetalen. Het is de bedoeling
aan elke vereeniging, diie zich op dit gebied wil be
wegen, subsidie toe te kennen tot 4/5 van het bedrag,
dat aan studenten der iLandbouwboogeschool en der
Veeartseni.ikundjige Hoogeschool als studielage wordt
toegekend.
HET R.-K. EPISCOPAAT EN DE GEMEENTE
POLITIEK.
Kenige dagen geleden is opgenomen een bericht
volgons hetwelk uit roomsch-katholieke kringen te
Amsterdam aan de hooge roomsch-katholieke geeste
lijkheid was gevraagd, of het bekende advies van
het episcopaat betreffende het niet-samengaan van
roomsch-katholieken met de sociaal-democraten, ook
betrekking had op het bestuur van de gemeenten.
Van een antwoord op die vraag hebben wij sedert
nergens iets gelezen. In de R.-K. Gemeentepolitiek,
onder redactie van den heer A. B. Michielsen te
Haarlem, is over hetzelfde vraagstuk hot volgende
te vinden:
Onze lezers hebben ongetwijfeld kennis genomen
van het schrijven van het Doorluchtig Episcopaat,
gericht aan den R.-K. Bond van Kieskringorgani
saties, welke dezer dagen te Utrecht vergaderde.
Natuurlijk slaat dit belangrijke stuk in de eerste
plaats op het samengaan met andore fracties in do
landspolitiek.
De Hoogwaardige Bisschoppen hebben zich ten op-
'zichte "hiervan eenstemmig uitgesproken, dat de co
alitie van de rechterzijde dient behouden te blijven,
terwijl daarentegen een samengaan met de S.D.A.P.
dient veroordeeld.
Maar al is dit veto niet in de eerste plaats uitge
sproken voor de gemeentepolitiek, toch mecnen wij
zacht gezegd wel te mogen aannemen, dat zij
die zich ook in de gemeentepolitiek aan deze uit
spraak-houden, meer in den geest der Bisschoppen
handelen dan' zij die meenon hier hun heil wel is
samengaan met de sociaal-democraten te mogen
zoeken.
PRINS HIRO-HITO.
De Japansche kroonprins brengt in deze dagen een
bezoek aan Nederland.
Over het bezoek van Hiro-Hito van Japan aan
Europa, schreef Sujita, prof. ètan de hoogeschool te
Tokio, een artikel in L'Europe Nouvelle. Daarin zei
hij: Prins Hiro-Hito is 20 jaar oud. Hij is den 29en
April 1901 te Tokio geboren en de erfgenaam van
een van de oudste keizerrijken. Hij heeft nog drie
jongere broers. Mager, slank en met een open gé-
laat, dat vaak een glimlach toont, heeft de prins de
middelmatige taille van de mannen van zijn ras.
Zijn gelijkenis mat zijn grootvader, den beroemden
keizer Matsuhito, die, na de revolutie van 1868, Ja
pan op moderne wegen heeft gebracht, is frappant.
De prins heeft goed gestudeerd op de colleges der
peers van Tokio. Hij heeft zich vooral met nauw
gezetheid toegelegd op datgene, wat hij moest weten
voor de rol, die hij geroepen was in de wereld te
spelen. De beroemde admiraal Togo, de overwinnaar
van Tsoesjima, werd belast met het hóoge toezicht op
zijn opvoeding en de meest beroemde meesters van
de universiteit gaven hem les. Later legde hij er
zich op toe, daar hij zichzelf van alles rekenschap
wilde geven, om door persoonlijk- onderzoek en stm
die de kennis te vervolmaken, die hij aldus verkre
gen had.
De prins heeft zich verloofd met prinses Magako,
dochter van prins Kuni en verwant aan het kei
zerlijk huis. Dit a.s. huwelijk is de oorzaak geweost
van levendige en talrijke polemieken. Zijn verloofde
behoort niet tot de „clan" van adellijke families,
die volgens een privilege en een zeer oude traditie
het recht hebben hun dochters aan een troonopvol
ger af te staan. De jaloezie van deze familie's kwam
spoedig los. De moeilijkheden namen pas een einde,
na het aftreden van prins Jamagata, president van
den particulieren raad, in Februari 1.1. Ook de reis
van den keizerlijken prins was aanleiding 'tot op
gewonden gebeurtenissen. Er kwam zelfs een kleine
politieke crisis van. Het is dan ook de eerste maal,
dat een Japansche troonopvolger het land van zijn
voorvaderen heeft verlaten en er ontstond dan ook
een hevige oppositie onder de Genro, de handhar
vers van de duizendjarige tradities.
Men vertelt, dat een menigte onverdraagzame en
fanatieke patriotten besloten hadden om zich voor
de wielen van den keizerlijken trein te werpen om
het vertrek te beletten.
Toch zijn de gemoederen langzamerhand bedaard
en zonder incidenten kon de kroonprins zich den
3den Maart aan boord van den kruiser Katori, ge
ëscorteerd door den kruiser Kashima, inschepen. Den
8en Mei kwam men te Portsmouth aan. Na een ver
blijf van omstreeks drie weken is de kroonprins naar
Parijs vertrokken. Daar viel hem een warme ont
vangst een deel. IliJ bezocht in Frankrijk de meest
beroemde gedeelten van het front: Artois, de Somme
en Verdun, en Elzos-Lotharingen. Vervolgens bezocht
hij Be(giö.
BUITENGEWOON RIJKSSUBSIDIE SCHOOL-
BOUW.
De Lager-onderwijswet 1020 bevat evenals haar
voorgangster een bepaling, dat de Kroon, Gedepu
teerde 'Staten gehoord, aan gemeenten, die door do
uitguven tot een behoorlijke inrichting van haar la
ger onderwijs vcreischt, in verhouding tot haar mid
delen en anclere uitgaven onbillijk zouden worden
bezwaard, uit Ilijks kas tijdelijk subsidie kan wor
den verleend.
Voor dit doel komt in de laatste Jaren op de be
grooting voor een post van f 1.200.000, waarvan on
geveer f900.000 bestemd was voor buitengewoon
rijkssubsidie in de kosten van schoolbouw. Aan de
meest benarde gemeenten, die noodzakelijken school
bouw niet konden bekostigen, bracht deze post in
menig geval uitkomst.
Thans dreigt déze wetsbepaling vrijwel een doode
letter te worden. Naar wij vernemen is als gevolg
van do zooveel hoogere bouwkosten en den ongun-
stigen toestand der financiën van vele gemeenten
reeds in Januari over het geheele bedrag voor 1021
beschikt moeten worden en heeft de minister van fi-
nanc n geweigerd een hooger bedrag beschikbaar
te stellen. Ondanks de gunstige adviezen van Ge
deputeerde Staten zijn dientengevolge verschoideno
aanvragen wogens gebrek aan rniddolon op de
staatsbegrooting zonder meer afgowezen.
Menige gemeento zal dientengevolge voorgenomen
bouw of verhouw van scholen moeten opschorten,
to meer omdat reeds dadolijk de moeste gemeenten
belangrijk© bedragen moeten beschikbaar stellen
voor bouw van bijzondere scholen, welke sedert 1
Januari 1920 geheel voor haar rekening komt. liet
gevolg hiervan zal in vele gemeenten zijn, dat wal
de inrichting der schoolgebouwen betreft, het open
baar onderwijs weldra bij het bijzonder onderwijs
zal ten achter staan.
De nu ontstane praktijk doet voor de gemeento-
kassen ook geen groote verwachtingen koestoren van
do bepaling, tijdens de, mondelingen behandeling in
urt. 205 der wet opgenomen, dat aan gemeenten een
jaarlijksehe tegemoetkoming kan worden verleend
als zij onbillijk worden bezwaard door do jaarlijksehe
uitkoering aan do bijzondere schoolbesturen vau on
geveer 6 der te schatten waarde van op 1 Januari
1921 bestaande schoolgebouwen voor bijzonder onder
wijs.
OVERWINTEREN OP SPITSBERGEN,
Voor dii nederzetting vam het mijnbedrijf, he-twelk
tam Rotterdam uit in den vorigen zomer >te kaap
Bohenaiam op 'Spitsbergen ia gevestigd, is aen over-
wimoringsafdeeling achtergebleven. Tot deze behoor
de d'e 65-jarige dokter J. W. A. Dooren'bos uit den
Haag, die thans is teruggekeerd en< van izijn ervarin
gen een en ander heeft medegedeeld aan de NjR.Cit.
(Dr. Dorenibo9 vertrok. 11 Sept. 1920 en kwam den
2Östen d.a.v„, toen het nog overal open water was,
te Advent Bay aan, vanwaar .(hij na een tweedlaagsch
verblijf, naar kaap Bohemam ging. Hij vond daar de
soliede houten huizen, magazijnen, enz., welke de
Nederlandsche expeditie er gebouwd 'had, en de
overwintering,safdeel'inig, die bestond uit den heer
van Olle'fen, die als eerste machinist op de iMont
Cenis deel 'had uitgemaakt van de expeditie, met
12 man (van wie de Noorsche jager Olsen in October
met >een Russischen ingenieur en twee anderen ver
drenken is, tengevolge van het omslaan van1 de boot
waarmede zij naar 'buiten waren gegaan). Boven
dien was er het begin van mijnontginning, waar
aan de arbeiders van expeditie gewerkt hadden.
Den 21 sten October verdween de zon, om plaats
■te makeni voor een schemering, die 'half November
was overgegaan in het donker, dat drie maanden
bleef heerschen. Gedurende dien tijd zag men des
avonds uren achtereen het Noorderlicht, staande in
■het iZniiden. Nd half Januari begon het weer lichter
te wordon, totdat op ld Februari do zon boven de
bergen verscheen.
Het klimaat kenmerkte zich door zware sneeuw
stormen,, die wel eens vier dagen achtereen aanhiel
den, De temperatuur daalde 'tot 40 graden Celsius en
meer onder 'het vriespunt.
De heer Doorenfbos was van oordOl, dat het Spita-
bergsche klimaat met zijn opwekkende, priikkelonde
koude, zeer gezond is. De lucht is er natuurlijk zeer
•zuiver .en men moet er alleeni voorzichtig zijn. iMen
went, er spoedig zoodanig aan' de koude, dat
do mannen bij een temperatuur van 10 graden
onder mui de deuren open1 hielden, maar wie
er zich tegen d'e hevige koude niet afdoende
beschermt, door de bandon te bedekken, het ge
zicht met waseliné in te smeren, de voeten in eenige
sokken en kousen on in rondierschoenen te ste'kon,
ondervindt daarvan onmiddellijk de gevolgen, Maar
o-verigofis heeft de overwintoringsexpeditio ten op
zichte van den gezondheidstoestand niet te kampen
gehad, met ziekten die aan den invloed van hot 'kli-
J maat toe te schrijven zouden zijn geweest, on ook
eenige andere ziekte van beteekenis is er ntetbij
voorgekomen.
De beste medicijn) tegen allo ongewenschto invloe
den is ook op Spitsbergen .aldus dr. Doorenbas, de
arbeid.-De mijnwerkers arbeidden er lederen dag van
7 tot jialftien, van 10 tot 1, van 24 en van half 5
tot 6; soms was dit onmogelijk doordat dé mijn ten
gevolge van de meters hooge sneeuw niet te bereiken
was. HIJ voor wion dezo arbeid niet bostemd1 was,
deed' er ander werk. Do dokter zelf b.v. hakte er dik
wijls Ijis. De vrije tijd werd doorgebracht met lectuur,
mot het herstellen van de kleeding. De gramophoon
speelde er eon liedlje uit de 'bewoonde wereld1 en de
afzondering daarvan: wend mede verbroken door do
draadlooze, die zelfs verbinding kroeg met het station
op Bandoeng on die d'e overwinteraars op de hoogte
hield van de gebeurtenissen in de wereld der men
schen. Bovendien kwamen er meermallen Noorsche
jagers medische hulp izoekeh. Zij brachten rendiior-
vleesch mee en zij bleven doorgaans eon paar dagen,
hetgeen den mannen ©en welkome afwisseling be
zorgde. Voorts werden er ski--tochten gemaakt; klem
men gezet, waarin witte en 'blauwe vossen werden
gevangen en er werd' jacht gemaakt op sneeuwhoen-
ders. Ijsberen heeft men er slechts een paar gezien..
Voor het overige ging men vroeg naar bed, zoodat de
•tijd stee dis met bezigheid gevuld was.
Op 8 April ankerde de Noorsche postboot aan' den
ijsrand'. De eerste brieven móesten met hondensledem
20 K.M. over het ijs worden gebracht.
Den 30sten Mei ging dr. Dooren'bos naar Green
ttaihour, dat tot ver in het jaar open blijft en met
i ijzeren schepen volgens hem zeker gedurende 6
jnuaudein -van ht jaar te bereiken is, hetgeen vöjq
belang da voor het mijnbedrijf van do Nederlandsche
Spitsbergen Compagnie, dat daar thans gevestigd
wordt. De eerste twee transporten waren er reeds
j aangekomen en de arbeid was er in vollen gang. Het
I ijsschip de iBragaiïza, bracht, dien dokter naar Trom-
so, op wolken tocht het zich over een afstand van
45 mijl een weg door het pakijs moest banen en ver
volgens nog met hevige stormen te kampen 'had, en
van Tromso keerde dr. Dooren'bos over land terug
naar het vaderland.
De overwinning op Kaap Boheman is dus mot
succes ten eind© gebracht. In spijt van do moderne
hulpmiddelen, di© een vergelijking met de vroegere
overwinteringen waaraan menig Hollander ten offer
is gevallen, bezwaarlijk maakt, had zij toch betee
kenis, zeker in moreel opzicht. De bekende Noorsche
Spitsbergen-reiziger Avro Staxrud -noemde Kaap
Boheman, toen hij van dr. Doorenbos hoorde dat deze
daar ging overwinteren, „the most desolate place"
van Spitsbergen. De stemming van het kleine aan
tal overwinteraars heeft er zich uitstekend gehou
den, al was liet er in de donkere koude vanzelf niet
altijd rozegeur en maneschijn. En zeker is het, ver
zekerde ons de opgewekte G5-jarige dokter, die op
Centraal Borneo bij een mijnmaatschappij is ge
weest, tijdens den oorlog bij de ambulances in den
Balkan en te Parijs in den Pré Catelan gewerkt
heeft, dat men er zijn menschen voor moet uitzoeken.
Kleedt en voedt men geschikte personen goed, wordt
er matig geleefd en geregeld gewerkt, dan levert
zulk een overwintering op Spitsbergen geen belang
rijke bezwaren meer op. Dat daarbij mannen noodig
zijn van ervaring, en dat het goed is als men er den
moed weet in te houden en door opgewektheid op
komende stemmingen weet te verdrijven, spreekt
vanzelf.
Zoo'n overwintering leert den menschen ook, zoo
zeide dr. Doorenbos, hoe gelukkig zo toch kunnen
zijn in de beschaafde wereld. Al doet^die bescha
ving je na zoó'n tijd wel eens wat vreemd aan, bv.
als je al dadelijk- te doen krijgt met menschen, die
papiertjes met visums e.d. heel gewichtig vinden,,
de terugkeer in de bewoonde wereld heeft toch groo-
I te bekoring, en het is b.v. een eigenaardige gewaar
wording, als je na zoovele maanden voor het eerst
I weer een vrouwenstem hoort,
i De Nederlandsehe Spitsbergen Compagnie gaat nu
ook op Green Harbour overwinteren, maar dan meer
'in den trant zooals de Engelsche, Noorsche en
Zweedsche maatschappijen dat op Spitsbergen reeds
doen, n.1. in groote nederzettingen, die een leeszaal,
een pianola, een biljart hebben. Die op Green Har
bour krijgt zelfs haar bioscoop.
A dmtentïhi
INPLAATS VAN KAARTEN.
Geboren:
Zoon van
D. SPAANS
en
G. SPAANS-Kooij.
Barsingerhorn, 13 Juni 1921.
INPLAATS VAN KAARTEN.
Geboren:
Gerriije Vrouwtje,
Dochter van
C. KLINK
en
T. KLINK-van Leijen.
Kolhorn, 15 Juni 1921.
GROOTE SORTEERING
Dooazilde, Schaaen.
TE KOOPeen
bij G. VAN ZOONEN, Mr. Smid,
Julianadorp.
GEVRAAGD:
en een Dienstbode,
R. K., liefst uit den boerenstand,
bij G. VAN SCHAIK, Schagcrbrug.
Vanaf heden zullen door mij
worden verkocht: alle soorten
benevens de nieuwste modellen
Petten 'en Hoeden,
tegen prijzen
Beleefd aanbevelend,
KOLHORN.
Heden nog 6 stuks gebruikte Maai
machines, met dikken óf dunnen
Balk. Worden op proef geleverd
2 Hoolschudders, prima.
1 nieuwe Driewieidekar, voor een
koopje.
ALLES MOET WEG.
Tevens nog een
Smidsknecht,
gevraagd, liéfst zelfstandig kun
nende werken.
A. RENTENAAR, Elfccf Sme crij,
Veenhuuen, Heer liuijnwaard Noord.
GEVRAAGD: door W. VAN
LIEROP en Zonen:
Adres Molenvaart, Anna Pau-
lowna.
bij A. MUL Pz., Lutjewinkel.
■"JjebrcW
in doozen van 30-60 «noo c
p bij opotnï. en olie drqgi^en.
AJ1UWHAKDT. ZCTT
De ondergeteekende beveelt
zich beleetd aan
naar de veiling te Anna Paulowna.
P. VAN DUIN, Breezanl
TE KOOP:
20.000, bij C. WUIS, AnnaTau.
lowna.
TE KOOP:
Koolplanten,
Mangelwortelen en
liiipenplanten,
bij W. GO VERS, St. Maarten.
Terstond gevraagd 'een nette
Adres: Firma NEUVEL, Spoor-
buurt, Anna Paulowna.
GEVRAAGD:
bij J. BRUINSMA, Nicuweweg
F 46. Anna Paulowna.
TE KOOP GEVRAAGD:
een Platte Wagen,
draagvermogen 3000 4000 pond.
Brieven franco onder no. 46,
Bur. v. d. Blad.
