SCHACER
AIiiiBti Nitiis-
COURANT.
Mrattitis- LaünilliL
l S n
*w%
Woensdag 27 Juli '921.
UITGEVERS: TRAPMAN A CO.. SCHAGEN.
VACANTIE.
Een Engelsch Landbouw
proefstation.
SS» s s
1HJ i 1
Binnenlandsch Nieuws.
N V* «ra TMDQSESir.
4,a ta ^*7*
JJ©, ©802.
Dit blad verschijnt viermaal per week rDlnsdag, Woensdag; Donder
dag en Zaterdag. Bij inzending tot 's m. 8 uur worden Advertentiën
zomeel mogelijk in uei eerstuitkomend nummer geplaatst.
POSTCHEQUE en GIRODIENST 23330. INT. TELEF. no. 20.
Prijs per 3 maanden f 1.80. Losse nummers 6 cent. ADVERTEN
TIÉN van 1 tot 5 regels f 1.10, iedere regel meer 20 ct. (bewijsno
inbegrepen). Groote jletters worden naar plaatsruimte berekend
Wegens vacantie van een ge
deelte van ons personeel zal
morgén GEEN COURANT
verschijnen. De Uitg.
Wij genieten op onze wandeltocht wan hot prach
tige bulten, doch kunnen miert. nalaten oen paar op
merkingen te melken:
Ie. dat oma gebleken is, diait do bodiecmgestoldhedd
van hot proefstation niet bijzonder vruchtbaar is
en dait men het eender oen slechten dam oen goe
den gmond zou noemen.
2o. dart. hert wol oen lust dier oogen is te zien hoe
de akkers omgeven zijn dioor boomgaarden, hoe de
weiden en graslanden hier en daar door oen enkelen
boom of door geheel e boomgroepen inplaats van een-
toooiige regelmaat oen heerlijke afwisseling bloden,
maar dlaJt dfit -toch aam eene intenstiovo cuiltuur af
breuk doet.
Doctor RusseU vertelde ioujs bij 'die gelegenheid
boe John Lawes, toen hij in bert bezit van zijn via-
derlijk erfdeel kwam, eigenlijk edgeiLaar van een
berooide boedel werd. Door zijne proefnemingen en
de bekwaamheid van zijn bezoldigden assistent Dr.
Gil'bert, kwam hij tot. de- oonciluaHe, dat kunstmest
doch vooral superpboaphiaiat* een zegen vioor den
landbouw zou kunnen worden. Maar tevens voelde
hij, dait zijn koopmansgeest hem van deze conclu
sie kon doen prpfilteeren en richtte hij in Londen
eene rupeiphosphaatfabrlek, op waardoor hij schat
ten •v-eatdÜjenidje.Éi,
Later verkocht ihij zijn aandéeienbeizdlt. Nioch de
familie Lawes, noch het Proefstation of Laborato
rium heeft sedert ©enige connectie mot kunstmest
of andere belangen.
(Maar Sir John Lawes maakte aldus dioor zijn on
derzoek zijn fortuin, wajarvatn hij 100.000 p. st. (pLm.
f 'L200.00Ö) aan zijne srtdchtdng schonk.
De grasvelden hebben bijzonder dioor de droogte
geleden en ia dua zeer moeilijk het resultaat der
proefnemingen in (hoofdzaak met alakkenmeel na <te
gaan. Gedurende den oorlog heeft de staalindustrie
dn Engedand steeds meer getracht aan die boogere
eisclben, welke er aan de kwalitedt van het staal
gesteld werden, te .voldoen, en daarmede nam heit
phosphaatgehal/te. dUs de kwalitedt van het slakken-
moei. heit afvalproduct bij de steualinidustrie af.
Het percentage van 20 pot. phosphaat in het slak-
kenmeel is te gering om in vele gevallen de groote
'kotsten v,an het vervoer van ötaialwerk tot grasak-
ker, goed te maken.
Rotham'sted tracht enkel© staalfabrieken te be-
w.egen te trachten het phtosiphiaaitgehailte te verhoo-
gen, dloch tot heiden zonder resultaat. Uit Noord-
Afritka wordt het phosphialalt ingevoerd, doch ddt
wordt ook kostbaar. Doo ralle-rled proeven tracht
Rothaanatedi nu een gewensdht resultaat te bereiken,
doch zooals gezegd, do-or de ontzettend langdurige
droogte zijn deze proeven dit Jaar vrijwel mislukt.
Wandelende voorbij het kalstee! «Ha een huis uit
een sprookje, liggende tusschen de eeuwenoude hoo
rnen, kwamen wij aan de In de onmiddellijke na
bijheid daarvan liggende grasvelden
Over deze pOrikgrasveldlen, waarmede sedert 1850
duis 65 jiaiar LanJg, onafgebroken proeven genomen
•zijn, wil ik udltvoerige mededeellmgen doen.
Deze veilden zijn reedis sedert eeuwen grasland,
men weet niet dat er oodt op die velden werd ge
zaaid'. Toen in- '1856 de proeven begonnen, was het
gewas geheel uniform. Het grasland is verdeeld In
20 proefvelden, van gelijke grootte. Elk veld is an
ders bemest, doch elk veld krijgt Jaar op Jaar de
zelfde bemesting, terwijl de zuidelijke helft van elk
veld kalk heeft..
Zie hier nu het resultaat:
Gemiddelde
opbrengst
over 57 iaar
Veld Bemesting 1856—1912
No. Ie en 2e gewas
cwt.
1 UtitislutiJfcend afmimomlakizout. B5.8
B Ontoeoooeat (alleen 8 Jaar van 1850—*60
dunger 28.0
3 Onbemest 00.9
41 iSuperphosphiaat 81,0
411 iSuperphosphaat en ammoniak 835
51 i(Noordrhelift) onbemest; na van 185ÉMW
uitsluitend1 ammoniak 14.4a
5n (Zuidihelft) volledige kunstbecmeattng, na
van 11856—W uitsluitend' ammoniak23.2a
0 Volledige kumsrtbemeiStdng, na uitsluitend
1896'68 ammoniak B7.3
7 Violledfigie kuniatbeimestling 40.9
S Volledige kunstbemesting zondler potasch 28.0
9 Volledige kunstbemestling plus ammoniak 54.8
10 Kdnstbeanestdngi «ondier potasch, maar mat
ammoniak 47.7
LU Volledige kumribamostdmg, plus extra am
moniak
Uil <al's 111, doch buitendien kde®elz.-Soda
12 Onbemest
13 Dunger en vlsoh quano, 1 m. per 4 jaar
14 Volledige kunstbem. en stikstof*. Soda-
(86 Pond)
15 didiem, na uitsluitend stdkstofz. Soda In 1858
-75
16 idem en stflkstlofz.-Sodla (48 pond)
17 Uitsluitend stüksrtofz.-iSioda
18 iZwiaveltz, potasch, soda, magneai en am
monium
19 -Stalmest, 1- m. per 4 jaar
20 dd. ld., doch In de andere 8 Jaren super-
phosplhaiat, zwovelz.-potasch, en stikstofz.
soda
a. gemdddelde van 15 jaar, 18901912.
b. geaniddelde van 12 jaar, 19051910.
66.6
73,3
28.9
54.1b
56D
B0.8
46.3
33.7
44.8b
41üb
40.7b
Wanneer men het oog over deze velden laait gaan
dan da hert verschil <van gewas me&stal te zien alsof
de grens. tusschen de velden met een liniaal getrok
ken was,
Er wordt dan -ook bijzondere zorg besteed, b.v.
door windvangers, dat gedurende de bemesting elk
veld precies krijgt, wat het toekomt.
Wanneer men ziet walt voor soorten gras en on
kruid er op de onlbemeste stukken groeien, dan kan
men ook weer constateeren, hoe de slechte soorten
elkaar niet hinderen, maar tezamen de goede soor
ten, die door gebrek aan goed voedsel toch al in
krachten afnamen, verdrongen hebben. Dr. Ruissell
verzekerde mij, dat er wel 60 verschillende gros- en
onkruidsoonten op het onbemest© veld groeien.
Wij namen afscheid van het gras en wandelden
een -heel eind door een tboschgedeelte naar het be
kende Broadhailk Field. Ik zeg, bekend, omdat ie
der, die in Rorthiamsted belang istelt, den naam van
•dit velidi kent, omdat daarop sdndls H843 jaar in jaar
uit tarwe wordt verbouwd,, ook weer op verschil
lende akkers, met verschillende bemestingen, maar
elke akker elk jaar dezelfde bemesting.
Zie hier de statistiek.
Akker
Brood Field.
Bemesting
N.V. WDE.T1JDQSES?P^
Trekking mm 300 nummers hroo»ersteSi»j
ven Notarii fl. 5. MUlilE
Mnnnrtnfl 35 Juli 1921.
ftfl, van t 20000 1377
2000 10521
1500 16912
r"S.
200 '4861 7777 16714
100 I20# 3311 3389 11992
Prfljra vbo I 90.blgen geld)
114846 1680318652
5 08 08 19215
J 6916205ITO10 78
P6 SÖ1723? 1951C
1382515356 43 34
32 69 02 67
5015448 17302 10646
00 7216523 15 87
fc612986 48 3310731
S 3405 76 7410511 13103 6717421 45
33 5963 8301 46 415608 96 72
8« 73 9 56 51 441761010042
Ö24 65 82 57 67 78 67 11 83
54 73 0055 00 10618 87 8417729 20010
1074 8544 6182 8631 34 0215705 59 45
1284 66 83 66 1075913283 24 68 20101
1305 67 85 67108731342715886 73 20224
1434 75 6227 8711007 /I 8017809 66
75 92 08 8701 2813548 93 56 60
1543 3603 6303 9 45 7015908 84 20333
- Q 8820 5013607 681795b 34
61 44 78 81 16003 83 2046/
65 63 92 80 65 94 68
67 89141120613725 8918006 78
00 81383716103 65 8l
9002 11 67 81 1812020514
9250 501395016201 41 48
90 76 14027 2018204 51
945611310 48 3818312 7l
Qooi 3ö ?bheË tójceS
Gemiddelde op
brengst over 61
jaarv. 1852-1912.
Bn«hcU <itrnn
Tam. Stroo
per acre
S52 34.8
12.0 10.3
14^ <12.1
222 01.4
0 Stalmest
3 Onbemest
5 Volledige kunatbemeatlng
6 als 5, pluis ammoniak
7 als 5 plus dubbel kwantum am
moniak 32.1 32.9
8 als 5 plus driemaal 'kwantum
ammoniak 86.0 AlJl
9 als 5 plus «tilkatofiz-floda &25.1 a252
IQ lUditsluitend dubbel quantum 'am
moniak 20.0 18.4
lil als 10 plus superpthosphaot 22.9 223
10 als 10 plus super, pl. zwavel*.-soda 2941' 28.0
13 als 10 pl auper, pl zwavel*, potasch 31.0 31.5
14 als 10 plus super, plus zawekz.
magnesium Ö8.3 28.0
15 Dubbel quantum amnuondlaik in
herfst en volledige kunistbenaesting B9J9 29.7
16 Dubbel quantum stikstof en volle
dige kunstbemestiinig a37.0 a36.2
17 gewone volledige kunstbemestdmg of 29.9 29.5
118 dubbele quantum ammoniak 4'n af
wisselende jaren 14.9 13.0
19 Uitsluitend raapkoeken b25.4 b25.7
20 Kunistbemesting zonder superphoo-
iplaiaat en ammoniak <sl9.3 cl8.2
o. giemldldelde van de„ Jaren 1885—1019 incluis.
b. 20 jaar 1893—1912.
c.gemitddelde van de jaren 1909—'1919 Incluis, be
halve de jaren 1012 en 1914, wijl geen oogst.
Ik meende u deae cijfers volledig te moeten ge
ven, omdait het zoo belangrijk Is, dat van 1843 af
steeds maar weer tarwe werd gezaaid' op den zelf
den akker en altijd maar weer onder de «elfde mest
condities els het voorgaande jaar.
Maar is het dan niet verrassend, dat een akker
die vanaf 1843 geen mest, doch wel steeds hetzelfde
zaad, nl. tarwe krijgt, nog een opbrengst heeft, al
is het dan ook een heel povere!
En vraagt U mij nu welk gewas stond het beate?
Dan ls het antwoord daarop onmiddellijk, dat met
stalmest. Zoowel aren ala stroo en kleur, was daar
van hert mooiste. Doch. de statistiek bewijst dat de
resultaten met kunstmest dikwijls verrassend zijn.
Maar buitendien moet men overal in de wereld
kunstmest gebruiken, omdat er nimmer voldoen
de stalmest is. Men heeft uitgerekend, dot in het
Vereenigde Koninkrijk 40 milliocn ton stalmest ge
maakt wordt, maar dot de helft daarvan helaas
overstuur gaat.
Buitendien moert men de stalmest feitelijk onder
dak bewaren, zoodat er geen regen en lucht bij kan
komen. Het is toch gebleken dat die aldus bewaar
de stalmest 10 pc. meer oogst gaf dan die stalmest
die op de gewone bekende wijze bewaard' wondt.
De proeven genomen met bert bewaren van stal
mest, het harde gedeelte, ondier dak en het vloei
bare in- een ierkelder, heeft oa. bewezen, dat da»
een belangrijk percentage stikstof verloren gaat.
Daar dit verband houdt miert het stikstof opslur
pend vermogen van het atroo neemt men op Ro-
tba/msted proeven ten einde dit vraagstuk op te
loosen.
Wordt vervolgd'.
5218784
318800
24
84
18821
16X53 37
WINKEL.
Langs het wOter....**
'm Mooie Juliavond! We schrijven den vijf en rtiwin-
tigstenZacht kabbelen de golfjes op de „Zwet"
('n broeide vaart achter de perceelen van Postdirec
teur, Notaris, enz.). De familie van een. Inwoner van
dót deel van het d!n deze diagen vooral zoo schioone,
-in vollen Hooimaand-bloei prijkende dorp Winkel,
dölt aan de snelvliedendle „zwet" ligt, wil gaan spe
levaren.
De familie, tóch al talrijk, was met een levens
lustige logé uit Neerlamdfs hoofdstad, vermeerderd,
'n Bereidwillige schipper was spoedig gevonden.
Men neemt plaats in de welgevormde, doch zeer
ranke roeiboot. De heer des Huizes verstandig
Huisvader moet absoluut niks hebben van dat
waterpolo.... rookt stevig uit zijn koffiebruine
,4ooTrookerM en wacht doodkalm af, die dingen die
komen zullen.
Als men behoorlijk gezertien Is en de geneugten, die
men met behulp van het smetteloos wit geschilder
de, maar uiterst ranke roeischuitje denkt deelach
tig te worden, n aanvang „driegen" te. nemen, lurkt
papa fortissimo aan zijn pijp. 't smaakt...;.. *.t 1b
hem aan- te ailenl Maar ook z'n belangstelling
is zéér gnootl Hij verwacht iets de leukerd,
Nog wondt z'n geduld op 'n harde proef gesteld.
De roeiriemen had men zoowaar vergeten. Zonder
morren verlaten de watergenoegenizoekenden de
mooie gereserveerde zitplaatajea (t'liefst „en corps")
en begeven zich op den drukken steiger in casu
de niet al te sterke walstoep. Papa doet rustig 'n
haaltje.... Krik!.... Krak!.... de walstoep
behoorde In 'n ondeelbaar oogenblik onherroepe
lijk tot de geschiedenis. Wat versplinterd brandhout
was het droevig reetje. Do Huisheer róókt aio 'n
vulkaan, maar staakt al dra z'n geWefd Nicotiiaansch
genot, om z'n lachlust bot te vieren. En geen won
dert Daar liggen de mensdhen, die uit varen wilden
gaan. Ze bevonden zich».».
Dinsdag 20 M& 1921. t
JijM «60 15909
PtQna WA l 9U— gé&i
119789 18722
18935
43
54
66
71
19044
19105
37
648419351
88 81
O 08
19570
19603
1973U
19825
77
819920
55 74
17221 90
55 71 20040
g 88 5ö
1447717347 20115
1450917408 66
47 75 77 T2 60
121 12683 4473317527 20268
34 23 2U303
33 7
91 20405
17850 31
1T93§ 80
9320500
18016 38
20640
50
00
76
84
207U4
1822620811
.77 30
85
604 -
12 Z714
61 16
724 2814
60 2968 -
818 3067 9754
21 3127 60
48 33 5606
622 54 80
86 74 6621
1012 S203 60
1100 7 Jg
62 48 .6022
73 8318 8154
62 88 6357
67 3445 78
1223 8502
60 6
73
mè
48 3704 6705
533803 26
75
1460
1575 -
77 3960
1611 4063
1750 70
1818 91
56 4137
1904
14
18354 48
18413 64
dóór in 't „malische" gros,
Waar 's Hulsheer'e stoep eens was....".
De één met één natt en voet, de ander
nog met éen kous „zoowat" denoog.Maar allen
welgemoed en udt den heidenen lach, die opklonk
was wotor -dien „Rustdgen Toeschouwer" met zeker
heid af te lelden, dat de ramp niet zoo groot was
en in ieder geval met blijmoedigheid werd gedra
gen. Het „nare" lort, dat de roedgoston trof, werd
broederlijk en zusterlijk gedeeld móórhet
sierlijke 'vaartuigje dreef, door „Lun&V zilveren
stralen beschenen, stilletjes af naar den oostelijken-
oever van de breede voorten was onbereik
baar enmorgen zal men gaan varent
VLUG REIZEN.
De Daily Mart) maakt melding van een ongewoon
snelle reis van een Amsterdamschen zakenman
per vliegtuig. Vrijdiagavomd laat ontving deze een
dringend verzoek om niaiar Berlijn te komen. Hij
huurde een ^taxi-vliegtuig" en vertrok 's nachts om
kwart over drie naar Berlijn, waar hij om 9 uur kon
ontbijten, 'is Ochtends en 's middags deed de Am-
sterdammer zijn zaken af en 'a avonds keerde hij
met zijn taxi terug naar Amsterdam. Vandaar ver
trok hij Zondagochtend om half acht, weer met
hetzelfde vliegtuig, een DJH. 9 van de KJL.M., naar
Londen. Om 10 uur was hij te Croydon. Vandaar
vertrok hij naar Lowesttoft, vanwaar hij ten slotte
's avonds over Lympne naar Amsterdam terug
keerde. Hij had In twee dagen tijds ongeveer 1500
mijlen met zijn „taxi" afgelegd.
O, DIE NIEUWE ONDERWIJSWET.
Te Schiaard, een ongeveer 300 zielen tellend dorp
je, beboerend tot de gemeente Wionseradeel, is geen
openbare school; alleen een christelijke, die bekos
tigd wordt door de kerkvoogdij der Ned. Herv. ge
meente. De kerkvoogdij en de keikeroad vormen
samen het schoolbestuur.
De school wordt op 't oogenblfik bezocht dioor ruim
40 leerlingen, die vrijwel om de helft van orthodox-
hervormde en van gereformeerde ouders zijn. Meit de
gereformeerden bestaat tot 1924 omtrent benoeming
personeel, betaling van schoolgelden enz. een over
eenkomst. Na li924.kan die van weerszijden besten
digd of verbroken worden. Hot schoolbestuur nu
heeft aan den raad van Wonseraded subsidie ge
vraagd voor een nieuw schoolgebouw. B. en W. ad
viseerden den raad dit verzoek niet in te willigen:
Diaiargelaten de vraag of een nieuw schoolgebouw be
slist noodzakelijk was, grondden B. en W. hun ad
vies voornamelijk op het feit, dat het lang niet
zeker was of die gereformeerden, die in getalstorkto
de orthodtox-Hervorunde wellicht niog eonigermato
overtreffen, na 1924 niet met een subsidie-aanvraag
voor een nieuwe school zouden komen, nu do nieu
we Lo.-wet het subsidie-verkrijgen zooveel heeft var-