Predikbeurten.
Plaatselijk Nieuws.
Marktberichten.
Gemengd Nieuws.
Birmenlandsch Nieuws.
4
EVANGELISATIE te:
DONDERDAG, 29 Sopt
Schaden, nam. Ihaifaoht, Ds. Boelke. Bijbellezing.
ZONDAG, 2 OCT.
NED. HERV. GEMEENTE te:
Schagen, voorm. 10 uur, iDs. van Dijk. Doop.
Valkkoog, voorm. halftien, De. Tinhollt.
Anna Paulowna, voorm. 10 uur, Ds. Onnokes.
Huisduinen, nam. 7 uur, Ds. v. Graetihuijsen.
Heerhugowaard, voorm. halftien, Da. Broekema.
Oudkarspel, voorm. halfltien, Ds. de Leeuw.
Winkel, voorm. .10 uur, Ds. Nijenhuis Ockhuijsen.
Oude Nietdorp, geen dienst.
Veenhuizen. voorm. 10 uur, Da. Damaté.
Harenkarspel, geen dienst, wegens vacature te Veen-
huizen.
Haringbuizen, voorm. 10 uurè Ds. v. Loon.
DOOPSGEZ. GEMEENTE te:
Hiippolytuahoeif, voorm. 10 uur, Ds. de Maar van
Texel.
Nieuwe Niedorp, voorm. 10 uur, Ds. Haars.
Biarsingerhom, voorm. 10 uur., Ds. v. d. Veen.
EVANGELISATIE te:
Schagen, nam. 7 uur, de iheer L. B. Hoekstra, Hoorn.
Breezand, voorm. 10 uur, de lieer Boon.
Nam. 7 uur, de iheer Boon.
GEREF. GEMEENTE te:
Anna Paulowna, voorm. 10 uur Preeklezen.
Nam. halfdrie, Preeklezen.
BLOEDVERGIFTIGING.
Een dezer dagen krabde vrouw S. alhier een
puistje op haar been stuk, wat bloedvergiftiging
tengevolge had. Nog juist bijtijds werd de dokter
geroepen die dadelijk tot operatie overging. Nu is de
toestand der vrouw, naar we vernemen, vrij gunstig.
WEER EEN HOOFDPRIJS.
Van de Medemblikker verloting viel in de collec
tie loten van Arie van Twuijver weer een der hoofd
prijzen, een 2>*-jarige merrie. De gelukkige winner
is de heer G. Bruin, Ruige weg.
POLITIE.
Verloren: Een paar sokken en een tandenborstel.
Gevonden: Een sleutel.
Inlichtingen ter gemeente-secretarie.
SGHAGEN, 20 Sept.
5 Paarden if 175 ,a 425, 8 flitderen f200 a 370, 41 gel-
dekoeien, mag. ff 260 a 525, 82 idem, vette f 450 a 690,
81 kalflkoeien f400 a 750, 6 graakaliveren f 50 a 86, 40
nuciht. kalveren f 18 a 28, 7.90 schapen, mag. f 40 a 50.
310 idem, vette f38 a 40, 206 lammeren f28 a 40, 8
bokken, èn geiten f4 a 15, 39 varkens, mag. f40 a
52, 60 idem, vette, 'p. Kg. f 0.90 a 1.04, ,160 biggen f 12
a 24, 102 konijnen f 0.50 a 2.75, 402 kippen f 1 a 5, 50
eenden f0.75 a 1,50, 51 Kg. boter f3 a 3,10, 4407 kip
eieren f 14 a 16. 337 eend eieren 1.12.
ALKMAAR, 28 Sept. 1921.
Aardappel 10.07 a 0.36. per Kg., Bloemkool
1 15.30 a 21.40 per 100 st. Roode kool f 4.20 a 6.80
per 100 Kg. Gele kool f 4.10 a f 6.50 per 100 K.G.
Wortelen f 12.60 a f 14.80 per 100 bos. JUien f 7.80
a 9.60, per 100 lig. Spinazie f0.44 a 0.98 per 10 Kg.
ICropsfla f 1,20 a 4.30, per 100 st. Snljlhoonen f&l a 85,
'spercieibioonen f 56 a 74, per 100 Kg.
LANGENDIJKER GROENTEN VEILING, Br. op L.
28 Sept. BüOeimkool, le soort f 11.40 a 17.80. 2e
soort f3.60 a 5, per 100 stuks. Roode kool f2.70 a 4.30,
2e soort f 0.80 a 2.10, gele kool f2.80 a 4.70, witte kool
f3.10 a 5.10, alles perilOO Kg. Wortelen f 11.30 a 11.90,
per 100 bos. Kleine aardapp. f2.50, red star f7, ram
menas fö, gele nep f'8.90 a 9.40, drielingen 16.40 a
8.50, uilen f8.80 a 9.40, 2e soort f2.50, losse wortelen
f5J20 a 6.20, alles per 100 Kg.
Aanvoer: 1130 st. bloemkool, 91500 Kg. roode kool,
111000 Kg. witte kooi, 35300 Kg. gele kool, 650 bos
wortelen, 28750 Kg. losse wortelen, 17650 Kg. uien,
400 Kg. gele nep, 1775 Kg. aardappelen, 400 Kg. ram
menas.
NOORDERMARKTBOND, NoordacharWoude.
28 Sept. de Wet f7.10, duken f6.20, schoolmees
ters f620 'a 720, eigenheimers f5.90 a 7.90, blauwe
aardapp. f8.10 a 8.50, bravo's f7.10 a 7.80, roode ster
f620 a 6.50, drielingen f2.90, spercieiboonen f43 a 45,
ziliveruien f4, kroten f3.90, grove uien f 8,10 a 8,70,
drielingen f6.50 a 6.90, nep f8.40 a 8.90, peen f 530,
roode kool f2 a 5.70, gele kool f3.20 a 4.40, witte kool
f3.10 a 3.90, alles per 100 Kg. Boswortelen f 520 a
1020, per 100 bos.
WiAiRMiENH U IiZEN, 28 Sept.
«Roode kool fl.40 a 2.80, gele kool f3.10, witte kool
f2.90 a 3.20, uien f8.50 a 8,80, nep f820 a 8.60, driel.
f6,10 a 6.60, peen f5.30, blauwe aardapp. f6.80 a 7.90,
drielingen f 2 a 2.10, Aaovoer: 8600 Kg. roode kool,
700 Kg. gele kool, 64350 Kg. witte kool, 3650 Kg? uien,
2325 Kg. nep, 12715 Kg. peen, 2425 Kg. aardappelen.
WANKEL, 28 Sept.
Appelen f4 a 14, peren f 4 14, slaJboonen f 15 a
20, snijboonen f 20 a 25, uien f 3 a 5, alles per 100 pond,
komkommers f 3 a 10, per 100 st.
AMSTERDAM, 28 Sept.
Op de heiden gehouden veemarkt waren aange
voerd: 224 vette kalveren, le kw. f2.40, 2e kw. f 2,16,
3e kw. fl.70 per Kg. 50 nucht. kalveren f20—-30, por
stuk, 688 vette.varken®, le kw. f 120, 2e kw. f 124, 3e
kw. fl.14 per Kg. schoon gewicht.
EEN ORIGINEEL DENKBEELD.
J. A. H. Hopkins en 47 andere New-Yorksche bur
gers van aanzien hebben zich tot een commissie ver-
eenigd en zich per brief gewend tot president Har
ding met het volgende voorstel:
De President moet vinden de 48 de open
bare meening in de Ver. Staten polsen over een
schema om aan de geallieerden die schuld hebben
aan de V. SU die schulden kwijt te schelden, naar
de mate dat zij* geallieerden hun wapeningen
verminderen. De ontwapening van de Unie zou dan
in hetzelfde tempo moeten geschieden.
De toelichting van het voorstel-Hopkins is, dat de
derving der voorschotten, die de geallieerden- had
den genoten van de V." St., voor de Unie weer zou
worden goedgemaakt door de verlaging der eigen
militaire lasten, hetgeen natuurlijk belasting-verla
ging zou beteekenen. Bovendien hebben de Ver-
eenigde Staten indien zij het plan-Hopkins c.s.
zouden toepassen een dwangmiddel tegen de ge
allieerden in handen. Want willen Engeland, Frank
rijk en Italië niet tot vermindering der bewapenin
gen overgaan, dan kunnen zij door de Unie worden
aangesproken voor rente en aflossing van hun
schulden aap de V. St.
GEEN VERDERE FABRICATIE.
Uit Berlijn, 28 September, Directeur-generaal
Basch van de Badische Aniline- en Sodafabriek
verklaarde aan vertegenwoordigers van de pers, dat
de fabricage van ammonium-sulfaat-salpeter niet
zal worden hervat, niet omdat dit niet mogelijk is,
maar omdat men van meening is, dat na een der
gelijk ongeluk dit product niet in den landbouw
moet komen, waar doelmatige bewaring en toezicht
zeer moeilijk is.
HET POLÏTIE-SCHANDALL TE CHICAGO.
Uit New-York wordt aan de Daily Mail gemeld, dat
de autoriteiten een onderzoek hebben ingesteld naar de
beschuldiging, geuit door den hoofd-commissaris van po
litie, datd ehelft van het politiepersoneel is betrokken bij
den clandcstienen drankhandel.
Uit de verhoren, die reeds hebben plaats gehad, is
gebleken, dat kroeghouders reeds maanden lang hun
mkoopen hebben gedaan bij verkoopers die tot de
politie behoorden. Deze leverden zendingen whisky in
de politiewagen, die gewoonlijk dienen voor het vervoer
gevangenen. De politie berekende een extra-belooning van
vijf dollars voor elke kist whisky die op die wij» werd
bezorgd. Er is een lijst opgemaakt van honderd politie
beambten, die bij dezen drankhandel zijn betrokken. Een
bende mannen, hoofdzakelijk bestaande uit politie-be-
ambten, had de laatste maanden een winst van meer dan
1 millioen dollar gemaakt een winst van meer dan
overtreding van het drankverbod.
SLUWE BANDIETEN.
Vele winkeliers te New-York zijn heit slachtoffer ge
worden van nooverijen, waarbij een aardig uitziend
meisje een hoofdrol speelde. Zij hield de wacht, ter
wijl haar medeplichtigen zich beijverden, de geld-
laden te lichten.
De New-Yorksche politie noemde haar miss Alibi
en ofschoon zij met haar mannelijke compagnons
misdaad op misdaad pleegde en niet kon worden ge
vat, heeft zij door haar hartstocht voor het schrijven
van minmehrieiven en door de zwakheid van haar
mjnmaar om deze brieven te bewaren, in plaats van
zie te vernietigen, een onweerlegbaar bewijs vom haar
scihuldi gegerven.
De modus openandi van dit edele trio was de v-ol-
gende: Het meisje ging den tot doelwit gekozen win
kel binnen op een oogenblik» dat er geen andere klan
ten waren. Zij bleef dan wat bij de deur staan dra
len om de zaken, die in de uitstalkast waren ten
toongesteld, eens te bezien, en onderwijl wat bon
bons udt haar doosje etend. Zoodoende fungeerde zij
in werkelijkheid als uitkijkpost. Haar twee metge
zellen kwamen dan na haar den winkel bonnen en
Her wijl een hunner dan den winkelbediende met zijn
."revolver in bedwang hield, ledigde de ander het kas
register. Deze laatste maakte zich dan snel uit de
tvoeten, gevolgd door den eerste, die, wanneer hij dan
Ihet schijnbaar hevig geschrokken meisje passeerde,
isnel' zijn revolver in haar bonbondoosje wierp. In de
«opwinding van het oogenblik zou niemand deze klei-
me beweging bemerken en zelf®, indien de politie ter
plaatse kwam, zou ook deze er niet aan denken, dit
^kleine meisje te verdenken en eens een onderzoek
fin haar doosje met bonbons in te te stellen. 'Indien
(dan tjjen van de mannen werd gepakt, misite men op
Jhem de bewuste revol/vër en zoo had hij altijd een
fkans, dat het onmogelijk zou zijn, hem aan te wij-
V&en als de schuldige.
Dit systeem ging dan ook goed, net zoolang totdat
'een van de mannen, die onder verdenking van de
detectives stond, in zijn kamer werd gearresteerd en
&nen brieven op hem vond.
Iin die brieven vertelde het meisje hem .in geuren
ten kleuren, van haar avonturen, waaraan zij had
deelgenomen en in .een van de brieven zeide zij, dat
toij hem d'e revolver zou teruggeven op dezelfde wij
ze, waarop zij hem zoo dikwijls voor hem had ge
dragen, nl. in de doos met chocolaadjes.
ZWARE BRAND TE PARIJS.
Uit Parijs, 28 September. Een ontzettende brand
woedt in het hartje van Parijs. Het bekende Ma-
gasin du Printemps, reeds eerder door brand ver
woest, staat in lichtelaaie. Hedenmorgen half acht
bemerkten wakers, dat bij de electrische geleiding
der hoeden-afdeeling, vermoedelijk door kortslui
ting een brand was ontstaan, welke zóó snel uit
breidde, dat do eigen spuiten machteloos waren. In
éón oogenblik vulde de groote koepel van het link-
sche gebouw zich met rook. De brandweer werd in
allerijl gewaarschuwd, maar vóór zij arriveerde,
stond de geheele linkervleugel, die pas nieuw is, in
lichte laaie. Het gebouw maakte,den indruk van een
geweldigen oven. De groote spiegelruiten sprongen,
zakten uit, smolten en vielen op straat, zoodat het
voor de brandweer gevaarlijk was, de vuurzee te na
deren.
De geweldige brand in het nieuwe gebouw van de
Printemps heeft vandaag het heele verkeer in de
war gestuurd. In een wijden omtrek waren de stra
ten afgezet. Den heelen dag verdrong zich achter de
hagen vun agenten en soldaten een woelige menigte,
die niets van den brand zag, maar het jagen der
rookwolken volgde. Daar de Printemps in het hart
van de stad staat, waar anders het verkeer het
drukst is, bewerkte de afzetting geweldige opstop
pingen. Leullier, de prefect van politie, nam zelf de
eerste maatregelen. Men vermoedt, dat de brand in
de keuken van de theesalon is ontstaan. Daarbij was
er een voorraad licht ontvlambare stof. Het nieuwe
gebouw heeft een groote uitgestrektheid, Het bevatte
voor millioenen koopwaar. Het gebouw met de in
richting stond voor 24 millioen in de boeken Inge
schreven. Het heele kapitaal van de vennootschap
Printemps bedraagt 40.500.000. De directie schat,
dat maar een tiende van den heelen voorraad ver
loren is. De verkoop en de aflevering voor de pro
vincie in het hoofdgebouw wordt morgen hervat:
de opslagplaatsen bleven ongeschonden, de achterzij
van het nieuwe gebouw heeft evenmin geleden. Ove
rigens is het geheel uitgebrand. Gelijkvloers ziet
men niets dan een warrelklomp van verwrongen
ijzeren staven. Wel staan de gevels nog overeind,
met het geraamte der koepels. De rest is ingestort
en hot schijnt de vraag of de gevels kunnen behou
den blijven. Van binnen heeft een ijzeren zuil het op
gegeven. Den heelen middag bleef de bouwval roo
ft en en richtte de brandweer daarop verscheidend
stralen. Verzekering dekt de schade. De directie ver
zekert, dat niemand van het personeel voor het
nieuwe gebouw, op 2300 geschat, zal worden ontsla
gen. De persoonlijke ongelukken zijn onbeduidend.
Alle ladderwagens en 2 ziekenauto's waren uitge
rukt. Dit is de tweede ernstige brand in de Prin
temps. de eerste brak in 1881 uit. In 1865 was het
magazijn gesticht, in 1882 werd bet heropend, in
1906 was men het bouwwerk van het nu verbrande
gebouw begonnen, in 1910 is dit gedeelte ingewijd. Do
oorlog vertraagde de werkzaamheden. Naar men
weet was het nieuwe gebouw nog niet voltooid. De
directie behoudt goeden moed. Ze beschouwt den
brand als een tegenslag, niet als een ramp, vooral
dank zij onder andere de tijdige afsluiting van 1e
onderaardsche gang die het oude met bet nieuwe
gebouw verbindt.
Uit een nieuw onderzoek naar do oorzaak van
den brand in de Printemps zou gebleken zijn dat
deze te wijten is aan kortsluiting.
's Avonds om half zes was de brandweer den brand
in de Printemps meester. Er zijn zeven brandweer
mannen gewond, van-wie 3 vrij ernstig, evenals drie
ordebewaarders.
BRAND IN DE VLIEGLOODSEN TE EVERE.
Uit Brussel, 28 September. Brand heeft vannacht de
loodsen op het vliegveld van Evere, die in gebruik zijn
bij den internationale vliegdiensten Amsterdam—Brussel
—Parijs en Brussel—Londen, vernietigd. Er zijn zeven
vliegtuigen verloren gegaan. De schade wordt op ette
lijke millioenen geschat. De oorzaak van den brand
is de ontploffing van een lamp, waardoor een Jbenzine-
voorraad ontvlamd is Ook de .werkplaatsen zijn vernie
tigd.
Slechts de dienst Brussel—Londen is tijdelijk gestaakt.
De overige diensten worden geregeld voortgezet
OM DE WERELD HEEN.
Smith, de Britsche vlieger, die verleden jaar van En
geland naar Australië'is gevlogen, is van plan, nu een
vlucht om de wereld te doen.
De Daily Mail verneemt, dat hij zijn plan jiog vóór
den winter denkt uit te voeren met een amphibie-vlieg-
tuig. dat zoowel op water als op land kan neerdalen.
Zijn route zou zijn Engeland, dwars door Midden-
Europa, Mesopotamië, Indië, China, Japan, vandaar
noordwaarts over de Behring-zee, Canada en Britsch-
Columbië.
EEN OUDJE. „r.„.
Te Falmouth is dezer dagen mevr. William Rogers
overleden. Zij was 104 jaar oud.
SCHANDELIJKE EISGHEN.
Volgens de Daily Mail heeft alderman Bonstred m
den armenraad van Mille End medegedeeld, dat een
van de w.erkloozen, die om onderstand vroe£, uit zijn
gezin een "wekelijksch inkomen had van 7.10 sh. (f 90)
en zeer verbolgen was, toen men hem bedeeling Weiger
de. Er waren andere gevallen, waarin de leden van het
gezin 4 en£ 5 in de week inbrachten en het was
een schandaal, meende hij, dat zulke gegadigden om
onderstand vroegen, vooral daar sommige leden van
den armenraad niet eens zulk een inkomen hadden.
„DAAR, WAAR MEN VAN HONGER STERFT".
Onder deren somberen titel geeft Podessjewki in de
Moskousche Iswestra een reeks scheten uit het honger-
gebied. Hier volgen korte uittreksels uit enkele er van.
De boer «ging voort in zijn verhaal: .,Toen begon
het hongeren, zonder eenige hoop op uitkomst., juist
in den oogsttijd. Vele gingen in net geheet niet naar
hun velden, waar geen halmpje groeide. Andere kwa
men met 10, 20 of zelfs 30 pond van den desjatin naar
huls. Het oogsten ging eigenaardig toe. Het koran
werd niet gesneden, maar de boeren kropen op hun
knieën over het veld en plukten eiken halm afzonder
lijk, opdat er geen verloren zou gaan. Het koren werd
ook noch gedorscht, noch gemalen, maar zooals het
daar was op den kachel gedroogd en, met stroo ver
mengd, in een handmolen gemalen. Daarmee was jiet
meel klaar. f
Steeds vaker hoort men thanssedert Paschen hebben
wij geen brood gezien. Het laatste stukje hebben wij in
den paaschnacht opgegeten
Dan volgen uitvoerige beschrijvingen van de spijzen,
die de boeren bereiden. Het meest verbreid is de „sati-
roecha"; in een ketel wordt water opgezet en als het
kookt, wordt er een handvol meel in gedaan. Zout is
sedert lang niet meer voorhanden.
In een dorp had een boer een koe gestolen, haar
buiten geslacht en het vleesch naar fen verlaten kel
der gesleept. Het verdwijnen van do koe was een heelé
gebeurtenis in het dorp. Na eenige dagen vond men
door den reuk de overblijfselen van de koe m den
kelder, overdekt «net wormen. Bij de ontzettende hitte
was het Vleesch snel tot ontbinding overgegaan. Niette
min had de dief er zich eiken nacht van gevoejd
Gras, allerlei aas. hout, dat is het .doodenmenu der
boeren
Wij gingen de straat door. Daar staat een huis met
dichtgespijkerde vensters, het vierde, het vijfde, het
zesde, zijn eveneens verlaten. Wij gaan een hut binnen.
De boer Iwan Kastsjkin en zijn vrouw zijn bezig te
Srobecren den ketel op het vuur te krijgen. Zij zijn
aar echter te zwak voor. Ik kijk in den ketel; daar is
het eten voor <j^n geheelen dag iaDe ketel is tot den
rand vol water. Daarin drijft stokkig gras....
Op den kachel zitten in het donker twee kinderen
van 5 4ot 7 f'aar. Zij doen denken aan waspoppen uit een
panopticum en zijn even onbeweeglijk, niet bleek, maar
wit. De oogen zijn blijven staan en zijn zonder blik,
als bij die poppen.
„Hoe heet Je?" vraag ik tibn het jongste kind. Geen
antwoord, geen beweging. „Mikolslca heet hij", zegt
de moeder. „Nu is al meer dan één nacht de slaap niet
over hem gekomen. J>en geheelen nacht hebben zij
daar zoo gezeten. Zij vragen ook niet meer om eten
en sterven toch niet. Het is een kwelling ze aan te
zien...." Ik vroetf haar, de kinderen van aen kachel af
te halen. De oudste kon zich nog staande houden. Maar
Mikolska zakte dadelijk op den grond neer. Toen hij
stond bood hij een scnrikkelijken aanblik, als het huisje
op kippebeenen uit het sprookverhaal. Zijn beenen waren
dun als lucifers en daarboven een wanstaltig grooten
buik, als een opgeblazen bal„De oudste kan het
nog wel een week uithouden", zei ae moeder, „maar de
kleine Mikolska zal morgen wel wegsterven...." Later
hoorde ik, dat de moeder gelijk hadMikolska stierf den
volgenden dag.
GEMEENTE ZIJPE.
Getrouwd: Carel Frederik Wilhelm Blotevogel, oud
26 jaar en Catharina de Boer, oud 23 jaar. Nicolaas
Johan Silver, oud 28 jaar en Grietje Smit, oud 27 jr.
DG LANDBOUWARBGXDERSWET. 'He» tooi.
Ontwerp. Een 54-urige arbeidsweek.
's Gravenhage, 28 Sept. De minister «van AYbeid
beeift bij den Hoogen Raad van Arbeid aanhangig
gemaakt bet voorontwerp «van een Landlbouwarbei-
derswet. Aan de toelichting wondt het volgende ont
leend:
Ter motiveering van die wteni&chelij'kfheid van wol-
tellijlke regeling en bescherming 'van dten landbouw-
arbieid wijst de minister op de beteelkenla die hot
aftellen van bepaalde grenzen aan die arbeidsdag heeft
ivoor de geestelijk-zedelijke omltwiikJkeiing ook van den
arbeider in den landbouw, zoodat deize minder be-
izwaren op zijn weg vindt bij de vervulling van zijn
algemeen menschelijke roeiping; voor den gehuwden
arbeider sluit dit mede de mogelijkheid in om het
geizinslavten tot hooger bloei te brengen.
Wat de werktijd betreft, wondt bepaald, dat de on-
dermetnor geheeil «vrij blljiflt om te werken wanneer
hij wil. I
Wat hei gezin betreft, heeft de minister besfl.oten de
echtgenui/ce van het bedrijfshoofd en arfjn kinderen
van 16 iaar en ouder buiten alle wettelijke bepalin
gen te laten en inwonende bloed- en aanverwanten
tot en toet den derden graadl van 18 jaar en ouder
van de bepalingen omtrent arbeid®- en rusttijden uit
te zonderen; boven laatstgenoemden leeftijdsgrens.
Wat de inwonende dienstboden betreft, wordt aan
genomen, dat de werkzaamheden van vrouwelijke
dienstboden, wanneer zij 'een gemengd karakter dra
gen, niet al® landbouwarbeid in den zdn der wet te
beschouwen. Evenals .voor de kinderen van het be-
driJifShoofd geldt déze uitzonderingsbepaling alleen
voor personen van 16 jaar of ouder.
Ten aanzien .van inwonende knechts werd bepaald
eene alleszins bruikbare regeling op den grondslag
eener gemiddelde nachtrust van negen uren. Wordt
dia ar bij vrijheid gegeven in de drukke periode met
een uur minder te volstaan, dan kan hiervoor een
vergoeding 'worden gevonden in eene overeenkom
stige verlenging op een tijd, wanneer die omvang der
werkzaamheden geringer ia.
Hoewel In laatstgenoemden tijd de rusfcpooaen op
fele boerderijen dikwijls langer dan tien uren zijn,
vindt de minister geen aanleiding om ook déze in
het ontwerp vast te leggen.
De minister is van oordeel, dat, voor zoover het
mannen betreft, op dien grondslag van. 54 uren per
kalender week eene goede regeling van den arbeids
duur voor die verschillende deelen van het jaarv kan
worden getroffen; daarvan is dan ook in het ont
werp uitgegaan.
Hij meent, dat, waar het de eerste wettelijke rege
ling op dit gebied geldt, het niet wenschelijk en, in
verband met den reeds besproken aard van den
landbouwarbeid, niet noodlzakehjk is, in het algemeen
sterker in te grijpen.
Als maximum-duur van den diagelijkschen werk
tijd wordt gedacht aan zeven, acht, negen of tien
uren. Hét aal deze regeling over het geheel zeer ten
goede komen, dat élk jaar met (Voorlichting van com
missies uit de belanghebbenden wordt vastgesteld
voor welke deelen van het jaar de genoemde werktij
dten izulilen gelden, zoodat met de bijzonder behoeten
van de verschillende streken kan worden gerekend.
Het ontwerp laat het bedrijfshoofd de gelegenheid
om de uren, waarop gewerkt izal wonden, naar eigen
inzicht te bepalen.
Voor een goeden gang van zaken in het bedrijf kan
er veel van afhangen diat de mogelijkheid om met
overschrijding van den toegestanen werktijd derge
lijke werkzaamheden te verrichten wordlt geopend.
Het kwam den minister daarom .wenschelijk voor
in dit ontwerp een teenvpudige regeling op te nemen,
welke bij een minimum van omslag voldoenden
waarborg voor een richtige naleving biedt. Uitgegaan
is van de gedachte, dat aan elk landbouwbedrijf in
den drukken tijd zondpr een voorafgaande aanvrage
de gelegenheid moet wenden gegeven om den werk
tijd voor .mannen met inachtneming van 'n, bepaadla
grens, te verlengen. De minister meent, die grens bij
twee uren per dag te -móeteii bepalen, hetgeen hem,
naast de vrijheid, welkte hij den werkgever wil. laten
tot het verdeelen der werktijden van een kalender-
week over de werkdagen (art. 19), alleszins voldoen
de voorkomt. Het aantal dagen, warop dteze verlen
ging van werktijd ten hoogste zal mogen worden toe
gepast, stélt het ontwerp, In verband met den om
vang van de drukke periode in het bedrijf op 42. Ten
einde het misbruiken van de bevoegdheid verleend
bij nat. 18, 4e lid te voorkomen, wordt het hoofd
der onderneming de .verplichting opgelegd, 'ieder®
gebruikmaking te vermelden op eene door hem on-
derteekende lijst en hiervan aan het eind van ieder®
w'eek, waarin een dergeflijke vermelding plaats vond,
kennis te géven aan het orgaan of den persoon, wel-
'ke daarvoor is aangewezen. Als regel zal dit zijn de
"plaatselijke 'commissie, aan welke bij de uitvoering
'der wet een belangrijke plaats is toegedacht en waar
over in leen ander gedeelte dezer memorie de noodi-
ge mededeeiiingen vóórkomen. Naast de 3 genoemde
'uitzonderingen op de voorschriften betreffende den
arbeidsduur, moet er een van geheel andore strek
king .worden geplaatst. Deze heeft betrekking op
•soorten van landbouwarbeid, welke veel overeen
komst vertoonen met den arbeid in 'fabrieken.
Terwijl het ontwerp in het algemeen geen onderscheid
maakt tusschen den werktijd van vrouwelijke en manne
lijke arbeiders, bevat het een paar uitzonderingsbepa
lingen, die vooral zijn te bezien uit het gezichtspunt van
de verzorging der huishouding en derhalve inzonderheid
op den arbeid van gehuwde vrouwelijke arbeiders betrek
king hebben .In de eorste plaats beperkt artikel JL5 den
arbeidsduur voor deze categorie tot ten hoogste acht
uren per dag.
Ook ligt het in de bedoeling bij den uit te vaardigen
alg. maatregel van bestuur voor de ongehuwde vrouwSij-
ke arbeiders, die een huishouding te yerzorgen hebben,
den landbouwarbeid in loondienst op Zaterdagmiddag
uit te sluiten.
Verder stelt het ontwerp in art. 5 het absolutie
verbod van landbouwarbeid voor vrouwelijke arbeiders
binnen 8 weken na hare bevalling
Een andere groep, die ©ene afwijkende regeling be
hoeft, wordt gevorraa door de jeugdige personen, waar
voor het ontwerp als grens naar boven den 18-jarigen
leeftijd stelt.
Voor leerplichtige kinderen acht do Minister het
noodig den loonarbeid geheel uit te sluiten. Kinderen van
10 jaar en ouder mogen tusschen schooltijd cn tusschen
8 uur 's morgens en 6 uur 's avonds" gedurende ten
hoogste 4 uur per dag lichte arbeid in het bedrijf der
ouders verrichten.
Met betrekking tot den Zondag houdt het ontwerp
zich in art. 12 aan den bijna zonder uitzondering
door de landbouwende bevolking gevolgden regel,
wanneer het allen loonarbeid op Zondag verbiedt met
de mogelijkheid om bij algemeenen maatregel van
bestuur uitzonderingen te maken voo rde noodwen
dig eiken dag te verrichten werkzaamheden, alsrno-
de voor die gevallen, waarin het tot den volgenden
dag uitstellen wan bepaalde werkzaamheden oenig
product belangrijk in waarde zou verminderen of
verloren doen gaan.
Op grond van verschillende overwegingen heeft de
minister alleen den vrijen Zaterdagmiddag voor da
gehuwde vrouw in het ontwerp vastgelegd, terwijl
hij van de mogelijkheid om deze bij algemeenen
maatregel van bestuur krachtens art. 16 aan andere
groepen van arbeiders deelachtig te doen worden,
gebruik denkt te maken voor de ongehuwde vrouwe
lijke arbeiders', die een huishouding te verzorgen
hebben.
Het ligt in het voornemen In den algemeenen
maatregel van bestuur ter uitvoering van art 17 een
bepaling op te nemen, krachtens welke by werin
zoamheden ir he' open veld onder ongunstige weers
gesteldheid met toestemming der arbeiders door don
werkgever van het wetsvoorschrift omtrent de rust
tijden afgeweken zal kunnen worden.
Verder worden nog bepalingen gemaakt tot voor
komen van ongevallen en het verbeteren van hulp.
DE ONTPLOFFING IN EEN ZWEEDSCH SCHIP.
Uit Groningen, 28 September. Hedenavond half
zeven had een ontploffing plaats in de machineka
mer van de Zweedsche driemastschoener „Hedvig",
liggende in het Eeraskanaal bij Groningen. Er ont
stond een groote brand, daar het schip met hout ge
laden was. Het schip brandde geheel uit. De machi
nist werdt ernstig gewond en is naar het Academisch
Ziekenhuis vervoerd.
WIERINGERWAARD.
Verbeterd bericht. Bij Koninklijk bpeluit ia-h*.
noemd tot Heemraad van den polder Wiennge^waarö
de heer C. Waiboer Az., alhior.
ANNA PAULOWNA.
Het besluit tot overplaatsing van den heer O.
Speets, besteller bij den Post- en Telegraafdienst al
hier naar Hilversum, waarvan wij in een vorig num
mer melding maakten, is weer ingetrokken.
ZUIDSCHARWOUDE,
De 12-jarige P. G. kwam bij het voetballen te val
len, waarbij hij een arm brak.
NOODRSCHARWOUDE.
Aan do U.L.O.-school zal ook onderwijs in de nut
tige handwerken gegeven worden, waarvoor bereids
gegadigden zijn opgeroepen.
ZUIDSCHARWOUDE.
Het laatste buitenconcert van Kunst na Arbeid zal
gegeven worden Zondagmiddag 3 uur in do nieuwe
muziektent. Dat kan, weer en wind dienende, weer
een genotvolle middag worden.
KOLHORN.
Sedert een week wordt alhier in de Nederl.'Herv.
Kerk school gehouden. De klassen zijn verdeeld over
cathechisatielokaal, Nutsbibllotheek en kerkgebouw;
in het laatste zoodanig dat godsdienstoefeningen
hun gewonen gèng kunnen gaan. De kinderen zijn al
reeds aan deze ongewone lokalen gewend. Met de
slooping der school wordt nog deze'week aangevan
gen.
KOLHORN.
Het schilderwerk aan de te verhouwen school werd
aangenomen door den heer A. Schoon alhier en zulks
van den aannemer J. Schenk.
KOLHORN.
De oogst van de gemeentetuintjes is grootendeels
binnen. De aardappelen zijn van uitnemende kwali
teit en de opbrengst zeer bevredigend. Bij de tegen
woordige duurte van dit volksvoedsel komt eerst uit,
welk een zegen deze tuintjes voor arbeidersgezinnen
en ook kleine burgers, kan heeten.
ALKMAAR.
Het Centraal Stembureau voor de verkiezing van
leden van den Raad dezer gemeente heeft heden in
de plaats, opengevallen door het vertrek van den
heer O. J. Verkerk, SD.A.P. benoemd verklaard de
heer H. van Drunen.
WIERINGEN.
Maandagavond had te Den Oever de openstelling
van het van Rijkswege gebouwde ontspanningsge-
bouw ten behoeve van de arbeiders bij de Zuiderzee
werken plaats. Het gebouw ziet er allerkeurigst uit,
zoowel van binnen als van buiten. Men vindt er lees
tafels, met allerlei boeken, tijdschriften, dagbladen
enz., een piano, biljart, dam- en schaakborden,te
veel om op te noemen, benevens een welvoorzien
buffet met allerhande alcoholvrije dranken en bieren.
Te ongeveer 8 uur opende burgemeester Kolff met
een hartelijke toespraak de instelling, met den
wensch dat de diverse arbeiders hier na gedanen
arbeid gezellig bijeen zouden zijn, om de rusttijden
en lange avonden door te brengen en dat allen een
drachtig en vriendschappelijk met elkaar zullen om-
gaan.
Vele belangstellenden woonden deze openmg bij,
ja de zaal was eivol en had de heer IJpma, die de
dorstigen en hongerenden zal laven, met zijn bedien
den de handen vol, om allen van iets te voorzien.
De muziekvereeniging Apollo luisterde dezen
avond met enkele mooie muzieknummers op, zoo
dat er al dadelijk een gezelligen geest heerschte.
Burgemeester Kolff hoopte dan ook dat Apollo nog
menigmaal in deze zaal een concert ter afwisseling
zal geven.
Het doel van deze instelling is dat de arbeiders der
Zuiderzeewerken bun vrijen tijd niet in de herbor
gen zullen doorbrengen, maar hen in de gelegenheid
te stellen in het ontspanningslokaal na inspanning
voldoende ontspanning te kunnen vinden door »iet
lezen van boeken, het doen van pianino- en biljart
spelen, dam- en schaakspelen enz., enz. De exploita
tie der zaal berust bij de vereeniging Omhoog alhier,
welke lid is van den Volksbond tegen drankmis
bruik. Jammer echter dat hun voorzitter Ds, J. M.
