XHG1AKELII HONGARIJE.
Ingezonden Stukken.
Marktberichten
Predikbeurten.
Plaatselijk Nieuws.
Gemengd Nieuws.
OALLANTSOOa
Zondag 23 October trad in bet lokaal van Mevr. van
Tekelenburg-de Vries op de beer Henri Nolles dé
kindei-vriend van. Den Haag, Hazelaarstr. 36.
In de middagvoorstelling, die bijgewoond werd door
een zestigtal kinderen en eenige oudérs, bêêft dé lieer
Nolles de Oud-Hollandscbe poppenkast vertoond. De
kluchtige lotgevallen van Jan Kiaassen werden in drie
bedrijven op prettige wijze gegeven. De kinderen héb
ben geschaterd. De zaal daverde telkens van vroolijk
Salach. Het was iets moois voor de jeugd, dat ze nieil
cht zullen vergeten. Daarna volgde vermakelijke goo
chelkunst, waarbij de kinderen zelf mochten meehel
pen. Do heer Nolles mag zeker de kindervriend gè-
noemd worden, hij heeft er slag van met kinderen om
te gaan en hun eenige uren van veel genot te ver
schaffen. De geheele kindervoorstelling deed de heer
Nolles "kennen als een beschaafd organisator van ge
zellig kinderfeest Jammer, dat het weer zoo slecht
was, waardoor verschillende kinderen van buiten
het dorp de voorstelling met'hebben kunnen bijwonen.
We mjeenen den heer Nolles, die reëds aan zéér
veel kinderen prettige uurtjes heeft verschaft, o.a. ook
aan Prinsees Juliana, voor kinderfeesten te mogen
aanbevelen.
's Avonds om 8 uur optreden voor ouderen. Aanwezig
waren een 40-tal personen, wat zeker ook te wijten was
aan het bijzonder slechte weer. De goocheltoeren, di,é
de beer Nolles uitvoerde, en vooral de amusante buik-
spreekkunst met sprekende en zingened automaten "wé
len zeer in den smaak. De aanwezigen hebben een
prettigen avond gehad. Ook bij het optreden voor vol
wassenen toonde de heer Nolles zich de beschaafde,
geestige goochelaar, die èn de kinderen èn volwassenen
weet te amuseeren.
BARSINGERHORN.
Het vervolg onderwijs aan de O. L. School alhier
is begonnen met 12 leerlingen.
Voor de betrekking van onderwijzer aan de o. 1.
school hebben zich 5 sollicitanten aangemeld.
WIERINGEN.
De zware Noordwester storm heeft aan de in aan
bouw zijnde werkhaven der Zuiderzeewerken alhier
nogal belangrijke schade aangebracht Vooral de
Oostdam der haven heeft over een lengte van pl.m.
200 meter nogal geleden en ia veel van het gemaakte
talud en zandwerk weggeslagen. Verder hebben de
rijksketen (schaftlokalen) ook nogal averij bekomen
en is er van een keet het geheele dak afgewaaid.
Ook is een Rijks-onderlosser (modderbak) van zijn
ankers losgeraakt en weggedreven.
GEBREK AAN WATER.
De bovenpanden van de Schoterlandsche Compag-
non'srviaarit van die Bonlte Bok af, ldigtgen izoa goed als
droog en zijn voor de scheepvaart niet meer be
schikbaar. Voor de omgeving is dat een groot onge
rief, zoowel voor de menschen als voor het vee. Ook
kan de turf niet worden weggevoerd en is het melk-
vervoer stopgezet, omdat goede landwegen ontbre
ken. Verdere producten van den bodem kunnen even
min worden afgevoerd. J.l. Maandag hebben Gede
puteerde Staten van Friesland, vergezeld van den
provincialen hoofdingenieur» den toestanjd aldaar
opgenomen. Er is nu een plan gemaakt om door
middel van een bakkenzuiger water te betrekken
uit het bovenpand van het Tjongcrkanaal en dat
door ac 10de wijk te voeren naar de bovenpauden
van de Schoterlandsche Compagnonsvaart. Vandaag
wordlt daarmee een begin gemaakt. QEtóti opmalings-
werktuig brengt ongevoor 2000 M3: water per uur in
de 10de wijk. Wanneer de waterstand in de boven
panden van do Schoterlandsche Compagnonsvaart
als gevolg van do opmaling behoorlijk is verhoogd,
zullen door aflating door de sluizen de benedenpan-
deq van die vaart ook van water worden voorzien.
Mocht ibij de opmaling van H waiter udit helt (boven
pand van het Tjongerkanaal blijken, dat dit pand te
veel water verliest, dan zal dezelfde zuiger water,
uit het benedenpand vandat kanaal naar het bo
venpand voeren.
MOTORONGELUK TE EINDHOVEN.
Uit Eindhoven, *23 October. Gisteravond reed H.
Maus, uit Stratum, op .den Aalsterweg per motorfiets
in volle vaart van achter tegen een kar. Het mo
torrijwiel werd totaal vernield, terwijl de bestuurder
zoodanig werd gewond), dat hij kort daarna overleed.
Zekore W. v. d. Boomen, die op de duo-zitting zat,
werd ook ernstig gewond, zoodat men voor zijn leven
vreest, De voorman van do kar, waartegen de motor
aanbotste, alsmede een man, die er achter op zat,
kwamen er wonderlijk ongedeerd af, niettegenstaan
de het paard op hol sloeg. Beide eerstgenoemde
"personen zijn gehuwd en vader van resp. 4 en 6 kin
deren.
DE GEVOLGEN VAN DEN LAGEN RIJNSTAND.
Uit Arnhem, 22 Oct. Tengevolge van den lagen
Rijn-waterstand heeft de electrische centrale te Arn
hem, bij gebrek aan voedingswater, geruimen tijd
stil gestaan. Van half zes tot half negen gister
avond waren Arnhem, De Steeg, Dieren, Brummen
enz. van electrisch licht verstoken. Men tracht door
buizenaanleg het euvel te verhelpen.
WTERINGERWAARD.
De vereenigiing ^uigerkring", aanvankelijk niet
een ledental van ruiim '100, is ombonden. Het scheen
wel of de ambitie zoo op eens was verdwenen. Mis
schien zou 't beter gegaan zijn, wanneer het meer
«Nuitsajveuniden waren gebleven, ofsovhoon voor ver-
oeniglingsleven ook onlder de burgerij niet bijzonder
veel wordt gevoeld.
OUDKARSPEL.
Uitslag competitiewedstrijden van IJl. Zondag: D.
TjS. I, alhier tegen RjS.V. II te Bergen, met 4—1 in
hot voordeel van D.T.iS. Wit-Blauw II alhier tegen
S.V.V. MI te Schoorl, met 8—2, in het voordeel van
W. B.
WINKEL.
In een te Schagen gehouden vergadering van Bur
gemeesters, en Secretarissen in het Kanton Schagen,
waarbij -ook .tegenwoordig waren de heer Verdtegen
wethouder van den Helder en de directeur van de
Districts-Arbeidsbeurs, heeft naast de droogmaking
der Zuiderzee, ook een voorziening in mu te ver
wachten werkloosheid leen' punt van ernstige be
raadslaging uitgemaakt en is men tot de beslissing,
gekomen om de gemeentebesturen te verzoeken ter
plaaliise eene vergadering te hebben met andere li
chamen, als waterschappen, teneinde te weten 'te ko
men, welke werken er te doen zouden zijn.
1 WINKEL.
Aan de coöperatieve broodbakkerij „de Tijdgeest"
alhier 1a vergunning verleend om in afwijking van
het bepaalde bij de Arbeidswet, des voormiddags
tusschen 2 en 4 uur meltj voorbereidende bakkersar-
beid 'te mogen beginnen.
a WINKEL.
«Met ingang van 1' November a.s. is mej. C. Bruïn
kantoorbediende bij de Posterijen en Telegrafie te
Winkel, ais zoodanig overgeplaatst naar het kantoor
Velsen.
VALKKOOG.
Zondag trad 'de alom gevierde D. Pool op In heï
café van den heer J. v, Schoorl alhier. Even als al
tijd had de komst van Daantje velen naar Van
Schoorl doen gaan eö zonder spijt, daar door allen
genoten is. Hij is dan ook als cabaretzanger en In
voordracht eenig in zijn soort. Wij roepen daarom
Daantjo een tot weerziens toe. Een gezellig bal be
rtoot dezen avond.
NIEUWE NIEDORP.
Zondag JL werd alhier op het terrein van den
heer J. Langedijk een voetbalwedstrijd gespeeld door
do club uit Lutjewinkel tegen N.V.V. II alhier. De
Niedorpers wonnen met 4—5.
TEGEN DE SALARIEERING VAN BURGEMEES
TER EN ONTVANGER.
In de raadsvergadering van Hoogwoud, gehouden
Donderdag 20 October jl. (waarvan uitvoerig verslag
werdi toegezonden aan onze lezers te Hoogwoud en
omgeving) werd met 6 stemmen, de heer Portegies
was afwezig, besloten, het salaris van den burge
meester te bepalen op f2000. Dab van dien gemeente-'
ontvanger werd op f 1000 bepaald
Gedi. Staten hadden deze salarissen bij hunne
laatste salarisregeling voor Burgemeesters en Secro-
itarissen en Ontvaniger.s respectievelijk bepaald op
f2500 en f1400. De post presentiegelden raadsleden
werd van f 200 op f 150 gebracht
OUDKARSPEL.
in verband met het in werking stellen van de
kamerovens voor het gasbedrijf aan den Langendijk
en St Pancras, waren voor Maandagmiddag de raden der
5 gemeenten uitgenoodigd tot een bijeenkomst m „Con-
cordia".
De Voorzitter van de Gascommissie, Burgemeester
Brinkman, leidde de vergadering, heette allen welkom én
wees op hetgeen tot stand gekomen is, waarbij de hoop
werd uitgesproken dat nu het leed geleden is.
Z.E. memoreerde de oprichting van het gasbedrijf
door de vier gemeenten in 1909, deelde méde, dat
einde 1910 het aantal verbruikers 1000 was, met 'een
productie van 35000 M3., terwijl dit heden 2200 ver
bruikers is met een proauctie van 900.000 M3.
Het bedrijf begon met 2 ovens, één van 5 en éen van
6 retorten, in 1911 werd een derde gebouwd met 8
retorten, in 1912* kwam er een tweede gashouder bij,
van 1500 M3. inhoud, naast de bestaande van 1200 M3.
In 1913 werd de 6 retorts-oven vervangen door een met
8 retorten. In 1917 werd da 5 retorts vervangen door ©en
met 8 retorten en vanaf 1917 waren gedurende dien
winter alle ovens in gebruik, zoodat zonder eenige re
serve gestookt moest worden. In 1919 werd 'dan ook
besloten, een plan op te maken tot vergrootingvan do
fabriek, omdat het niet mogelijk was zoo langer door
te werken.
Zoo werd het, besprekende en overwegèndè, 1920,
toen de commissie kennis kreeg van de resultaten dér
daar in 'werking zijnde kamerovens, waarvan het gevolg
was, dat ook hier tot kameroven-bouw besloten werd
In December vpn hetzelfde jaar werd reeds de
fundeering gelegd door den aannemer Wind te Medemblik
en half iApril werd een aanvang gemaakt met den bouw
van de kamerovens door de ünna Klörme uit Don
na undt, welke ovens heden zooverre gereed zijn, dat ze
in gebruik kunnen worden genomen.
Naadt door ;den directeur nog een uiteenzetting was
'gegeven van hetgeen heden op het fabrieksterrein zal
worden gedemonstreerd, gingen allen daar een kijkje
nemen.
Wo kregen toen te zien, hoe, voortbewogen aoor ceh
electro-motor van 12 P.K., die hoog boven m het lift-
gebouw staat ©en kolenbak met een inhoud van 1600
K.G. kolen de lift naar boven wordt gehesehen, daar na
het opentrekken van een schuif in ©en der kamers wordt
geledigd welk werkj e, bijna zonder handen-arbeid slechts
een tijd vordert van ongeveer ©en minuut, de bak komt
daarna weer naar benoden en zoodra deze aan het eind
punt gekomen is, valt een handel, waardoor ze automa
tisch uit haar werk gesteld Is.
Het vervoer van cokes naar het cokes-reservoir ge
schiedt op geringere afstand, verkregen door het omhalen
van een wissel.
Heeft uit de kolen de gasproductie plaats gehad, welke
van 12—18 uur duurt, wordt onder de kamer eer*
wagen gereden, juist groot genoeg om dien inhoud van de
kamer te bevatten. Door een enkele handbeweging draai
en de deuren in haar hengsels en valt de gloeiend© cokes
massa in den wagen. De wagen, die op rails loopt, wordt
in den bluschtoren gereden en daar met water besproeid
waardoor blusschi.ng plaats heeft en de dampen door
den hoogen houten schoorsteen het luchtruim intrekken.
Inmiddels is de kamer weer «opnieuw met oen voor
raad van 1600 K..G kolen geladen. Het geheel is een
werkje van een paar minuten, waaruit dan ook wej
verklaard wordt, de groot© arbeidsbesparing.
De cokes wordt uit den bluschtoren gereden, de bak
op dene wagen wordt aan een luchtbaan met electrische
kracht omhoog gehesehen en voort gaat het langs de
luchtbaan naar de plaats waar de cokesvoorraad weer
mot een hoeveelheid vermeerderd wordt.
Deze luchtbaan is echter nog niet geheel gereed, zoo
dat het nog wat behelpen is.
De groote ovens zijn reeds gedurende een paar dagen
in gebruik, omdat de toestand van de oude ovens het
niet mogelijk maakte, langer te wachten dan strikt
üocxlzakelijK was.Hct is bijna zeker, dat het dan ook
daaraan ligt dat de gastoevoer de laatste dagen, aan
merkelijk boter is. Hoe dan ook, de oud© ovens be
hoefden yeraieuwing en dan is natuurlijk de beste weg,
deze verneiuwingen 'aan te brengen volgens do nieuwsté
vindingen en vooral als deze nieuwste vindigen oor
zaak zijn van vermindering van uitgaven, grooter pro
ductie uit dezelfde hoeveelheid kolen en beter gastoévoér.
Door deze verbeteringen zal het aantal personecü-Iedén
met enkelen verminderd kunnen worden on we meénén
wet te weten, dat de yter losse arbeiders roeds dé médé-
deeling ontvingen dat hun arbeidskracht na 1 Novemb.
niet meer noodig is. I
Daarbij zal do arbeid voor de blijvende arbeiders
gemakkelijker zijn geworden, zal de gasprijs lager kun
nen worden gesteld, zaï de betere toevoor hot "aantal
klachten tot een minimum doen beperken, zalmaar
laten we ophouden, het mocht eens al te mooi worden
voorgesteld.
Na bezichtiging van een andor, waarbij de heer direc
teur- en enkele technische arbeiders voor de noodigè
voorlichting zorgden, gingen we nog een poosje terug
naar „Concordia", waar nog door enkele heeren een
woordje gesproken werd.
De heer Elönne, die zelve aanwezig was, deelde
mee, dat aan deze ovens de nieuwste verbeteringen
waren aangebracht,
Do heer Keizer schetste het ontstaan van do acety-
loenfeias(fiaft>rie(k te -Oudkairspél, do pogingen Ite Zuid-
scbarwoude voor ddrogeengas door een izelkere van
der Zee, do stichting van do gasfabriek, de aanslui
ting door Slt Pancras, enz.
Burgemeester van Spengler van Zuidscharwoude,
sprak izijn vreugde uit voor de eensgerindheid) in
detze van do vijf gemeenten, schetste in het kort de
totstandkoming van die ULjOv&chooI, waarbij die
medewerking nielfc- verkregen werd en sprak als zijn
vasfbe ovieriuliging uit' ydia)b alles zeker veel vlugger
zou loopen, wanneer de 'geheele La/nigeru&ijk stond
onder (ten flink bestuur.
Verder werden geschetst de verdiensten van den
directeur in het bedrijf, werd spijt betuigd omdat de
oud-voorzitter van iBroek door hot gure weer njet
aanwezfig kon zijn, word er op gewezen dat de bóe
ren Brinkman, J. Kroon en A. Barten nog de eeni-
gen izijn, die vanaf do oprichting in de gascommissie
zitting hebben, werd melt waardeering gesproken oreer
het werk van de firma Klönne, enz.
Ongeveer o uizes uur werd de bijeenkomst geslo
ten.
VERKIEZING HOOGHEEMRAADSCHAP.
N. Niedorp, 20 October 1921.
Mijnheer de Redacteur,
Gaarne zag ondergeteokende het volgenldo in Uw
blad1 opgenomen, en we! naar aanleiding van de can-
didaatstelling van heer Eriks van Petten, voor
Hoofdingeland in heit district Helder. Waar het ge
bleken is, dat de heer Eriks en de heer G. A. G.
Verstegen op één en dezelfde lijst' gecandideerd zijn,
waar het verder gebleken is dat er onderteekenaars
van deze candidateniijst zijn, die wel wilden toee-
keneni op deize lijst, indien daarop ook den naam
van den heer Verstegen voorkwam; waar hot ver
der is gebleken, dat de heer Verstegen niet in aan-
imerkliinlgi w-enscht te komen en ook niet kan komen,
daar meen# ondergeteeken'de, dat het de morecle
plicht is-van den heer Eriks (indien dit nog niet is
gebeurd) zijn candidat/uur in te trekken.
•U, Mijnheer de Redaoteur, dankend voor de
plaatsing,
G. GAIJAARD,
N. Niedorp.
LANGENDIJKER GROENTEN VEILING, Br. op L.
24 Oct. Roode kool f4.9Q a 7.80, 2e soort 12 a
4.10, gele kool f2.50 a 4.30, witte kool f2.50—3.70,
2e soort f 1.60 a 2,20, bravo's f 6.60, kleine 11.80, red
star 16.50, uien, driel. 16.80 a 7.50, uien fll a 12.10,
losse wortelen f6.80 a 7, 2e soort f 150 a 4.20, alles
per 100 Kg.
Aanvoer: 49400 Kg. roode kool, 66000 Kg. witte kool,
17000 Kg. gele kool, 18350 Kg. losse wortelen, 7900
Kg. uien, 5150 Kg. aardappelen.
ALKMAAR, 24 Oct.
Op <lo veemarkt waren heden aangevoerd: 13
koeien 'en ossen f 400600, 10 vette kalveren f 110—
260, per Ned. pond f 2—2.40, 28 nucht. kalveren f 16—
30, 43 vette schapen if 5258, 478 vette varkens f 0.80
—1.02, per Ned. pond.
AMlSTiERDAMiSCBE VEEMARKT.
Op de heden gehouden veemarkt waren aange
voerd: 343 vétte koeien, le kw. f 1.55—1.70, 2e kw.
f 1.10—1.20, 3e kw. fO.75—-0.85 per Kg.; 120 melk- en
kalikoeten f 5007O0, per stuk, 52 graskalveren f 70—
130; 55 nucht. kalveren f 15—28, 187 schapen f 30—
50, 918 vette varkens, le kw. f 1.16, 2e kw. f 1,14, 3e
kiw. f 1.00 per Kg. schoon gewicht.
WARlMiENlHU'IZfEN, 22 Oct.
Roode kool f 3.50 a 7.20, gele kool f 3.70 a 3:80, wiltte
kool f3 a 3.30, uien f 10.80 a 1150, nop f7.80 a 8.10.
driel, f6.50 a 6.60,- .peen f6.70 a 6.80, uitschot roode
kool f 1.20, uitschot witte kool f 0.40 a 2, blauwe
aardappelen f 6.90 a 7.20, bravo's f5.50, Aanvoer:
11575 Kg. roode kool, 1400 Kg. gele kool, 84350 Kg.
witte (kool, 5075 Kg. uien, 1500 Kg. nep, 4250 Kg.
peen, 7225 Kg. aardappelen.
WARiMENiH ULZEIN, 24 Oct.
Roode kool f 5.40 a 7.50, gele kool' f 4.10, witte kool
f3.20 a 3.60, uien. f'12.40, uitschot witte kool f2.40
a 2.80, blauwe aardapp. f 750 a 7.40, bloemkool f 20.10,
Aanvoer: 18100 Kg. roode kool, 2700 Kg. gele kool,
49650 Kg. witte kool, 1575 Kg. uien, 1500 Kg. aard
appelen.
WINKEL, 24 Oct.
Appelen f 4 a 16, peren f 3 a 22, spruitkool f 4 a 16,
bieten 18 a 3.50, wortelen f 1 a 2, uien f3 a 5, alles
per 100 pond. Andijvie 14 a 5, per 100 stuks.
ALKMAAR, 24 Oct.
Heden weid besteed: Bloemkool f 4 a 33.40, per -00
stuks. Roode kool «f 4.70 a 6.80, gele kool f 4.10 a 6.90,
per 100 Kjg. Wortelen f6.20 a 9.10, per 100 bos. Ap
pelen Ï0.Ö8 a 0.24, peren f0.07 a 0.43, per Kg. Sprui
ten f 45 a 59, .spercieboonen f 82 a «106, per 100 Kg.
ALKMAAR, 22 Oct.
Op de heden gehouden weekmarkt waren aange
voerd: 18 paarden f350—700, 4 veulens, 114 koeien
en ossen f370—700, 53 nucht. kalveren f1428, 291
vette schapen f40—60, 6 mag. varkens f4852, 198
biggen, 10 w., f14—21, 12 bokken en geiten 14—20.
ALKMAAR, 22 Oct.
(Boterprij'S: Hoogste markt fl.50, milddblmarkt
f 1.45, laagste markt f 1.40. Aanvoer 1717 kop. Kip
eieren f 18—20, eendeieren f 13—14.
DONDERDAG, 27 Oct
EVANGELISATIE le:
Schagon, nam. 8 uur, de 'heer Boon. Bybellrataa.
ONS WITTE KRUIS.
Het bestuuur van de afdeeling Schagen van Het
Witte Kruis heeft een circulaire gezonden aan oen
groot aantal burgers onzer gemeente, die lid van
Het Witte Kruis konden zijn en dat niet zijn. Een
gedeelte van deze circulaires is opgehaald met als
resultaat dat reeds een 60-tal nieuwe leden zich heb^
ben aangemeld. Wij twijfelen niet of als alle circu
laires zijn opgehaald, zijn minstens 100 nieuwe leden
geworven. Dan is het goedl
VOORDRACHTAVOND.
De Schager Bestuurderabond had tegen jl. Zater
dagavond een 'voordrachtavond uitgeschreven.
De heer J. Stormhelm van Amsterdam gaf verschil
lende ''""•gmenten uit de legende on de heldhaftige,
vrooUvio.- ©ni roemrijke daden vam Uilenspiegel on
Lamir Goedzak, van Charles de Goster.
Wie heft werk kent), izal met ons eens zijn, dat het
nieit gemakkelijk is een publiek dat in doorsnee met
bet, werk niet bek'endj is, den diepen dn en tmooien
bouiw van het wenk izoo naar voren te brengen, dat
het om -eens huiselijk te spréken „hot doet
Do heer iSterheim, dat zelf reöds gevoelend blijk
baar, gaf een. uitvoerige inleiding om zijn gehoor
als 't ware te verplaatsen in het milieu door hem
«zoo aanstonds voor hen Ite ischilderen.
lEen verdienstelijk voordrager als de heer Sltern-
heim is, igelooven wij wel, dat het hem gelukt is te
boeden, de groote isltilte die in do zaal heerschte was
'daarvan wel hét bewijs.
Tot élot gaf de boor Öteraheim enkele »ocialia-
eého verzen.
ZAAK VERKOCHT.
iHet koffiéhuiis ,,'t V-osje" van den heer J. Boon, aan
hét iMaikftpteki, da verkocht aan den heer C. Slik,
alhier.
GEMEENTE SCHAGEN.
Geboren: Jeannette, dochter van Jan Albertua Ro-
dolph Löbler en van Guurtje Wonder.
POLITIE.
Verloren: een groene muts; een blauwe muite met
groenen rand.
Inlichtingen ter Secretarie.
DREIGENDE STAKINGEN.
Uit Berlijn, 4 October. Hier dreigt een groote
verkeersstaking. De taxi-maatschappij eischt een ta
rief dat tienmaal zoo hoog is als voor den oorlog
en zal van morgen af geen taxi's laten rijden, tenzij
het gemeentebestuur dien eisch inwilligt.
Bovendien heeft het personeel van den tunnelspoor
looneischen gesteld, waarover nog wordt onderhan
deld. Mislukken deze besprekingen, dan dreigt een
volledige stopzetting van bet bedrijf.
GEVAARLIJKE BRAND TE PARIJS.
Uit Parijs, 24 October. Een hevige brand ontstond
gistermiddag in het fort te Aubervilliers, de Fau-
bourg Noordelijk van Parijs. Er was bijna een
groote catastrophe veroorzaakt.
Tegen vijf uur ontdekte men in de werkplaats
waar gasmaskers worden gemaakt, een rookzuil. De
brand breidde zich weldra uit naar omliggende werk
plaatsen en dreigde de bewaarplaats van granaten,
patronen en gasbommen aan te tasten. In allerijl
kwam de brandweer van alle zijden aanstormen,
ook de Parijsche,* welke binnen een uur dertig stra
len op de gevaarlijke bewaarplaats kon richten.
Het hoofddoel was, deze bewaarplaats voor ont
ploffing te bewaren.
Met grooten moed, te midden van de vlammen, die
het pakhuis omcirkelden, hield de brandweer uren
tegen de hitte stand. Reeds begonnen andere pak
huizen met kleine voorraden patronen te springen,
evenals kleine granaten, waardoor levensgevaar
voor de brandweer ontstond. Enkelen kregen zeer
lichte verwondingen.
Inmiddels werd het aangrenzende voorstadsdeel
afgezet. De bewoners kregen order, voor zoover bij
het vuur, hun huizen te ontruimen, terwijl de ver
der afgelegen bewoners order kregen, zich naar de
bovenverdiepingen te begeven, omdat, indien de gas.
bommen ontploften, kans op vergiftiging zou ont-
'#uam. De ongelukkige bewoners zochten in den re
gen overal een goed heenkomen, met meeneming
van alle dingen, waaraan zij het meest gehecht wa
ren. Om acht uur verminderde de vuurgloed en wer
den de ontploffingen, welke tot aan de poorten yan
Parijs konden worden gehoord, zeldzamer. Om ne
gen uur was men den brand totaal meester. Het ge-
vaar voor de bewaarplaats van gasbommen v/#
geheel bezworen, waarom te tien uur do bevolkioa
permissie kreeg naar haar huizen terug'te keeren,
Aldus was een groote catastrophe voorkomen.
EEN INVAL VAN VROUWEN.
De ge-m/eenteraacLazititlng 'te Glaisgow werd Dond*
dag plotseling gestoord door een 'inval van vrouw*
d-n idie raadszaal. lEr wa3 een optochJt van wehkloo
zen geweest om le protesteeren «tegen de uitzetting
van huurders, dde hun huur niét hadden betaald,
imaar de raad weigerde een depultatie der protestoo*
renden ite ontvangen. Toon de raadszitting gehouden
werd, verscheen opeens in de deur een leider der ar
beiders, gevolgd door tel van vrouwen, die hun
.Jbalbies" bij zich hadden. De raadszitting werd go-
schorét.
VERMINDERING DER VROUWELIJKE CRIMJ.
NALITEIT.
Wij lezen in die .^Maasbode" die volgende Inlichtte,
-gen uit de Londensche „Times":
De laatste jaren zijn -speciale gevangenissen voer
vrouwen gesloten en di-fc verschijnsel valt nog voori
durend waar te nemen.
Ofschoon dit feit ook samenhangt met een str*
ven naar bezuiniging, wordt het toch wel voorname.;
lijk door een voortdurende «groote vermindering van
vrouwelijke 'gevangenen veroorzaalkt. Deze vermin..
dering, is zeer reëel. Gedurende de 10 jar, eindigende
de 1914, viel 't dagelijiksche gemiddelde van vrouwen
in de gevanenis van 3.198 tiot 2.375. In 1920 bedroeg
dit cijfer 1.209. Nog slechts eenige jaren geleden, wa
ren er ongeveer 100 gevangenissen voor vrouwen.; op
het oogenb-ltk zijn er nog slechts 25 en van deze had
den er slechts 6 im 1^20 een dagelijksch gemiddelde
van 50 vrouwen.
De vroegere (koning van Hongarije'was den laafe
stoen tijd, na de mislukking van zijn laatste bezoek
aan Hongarije in Zwitserland en genoot daar het
asylrecht.
(Eensklaps komt die (tijding dart. koning «en koningin
per vliegtuig hun woonplaats hebben boreilkt en tooi
Oedenburg in Hongarije zijn aangekomen. Het) heette
dat koning Karl on zijn 'gemalin ergens in stilte den
tienden verjaardag van hun huwelijk zoudon vieren,
en eensklaps étaat de halve wereld in actie nu deze
imonaroh in zijn oud koninkrijk verschijnt.
Drie 'onbekende lieden hadden Donderdag' een
vliegtouiig besteld' voor een vlucht van Duebendorf
naar Genève .en terug. 'Even voor hot opstijgen kwa
men twee vermomde personen aan per automobiel,
dde met drie anderen in het vlieg*"1g stapten, dat da
delijk opsteeg en de richting van Genèree koos.
Te Genève is het vliegtuig nooit aangekomen en
later kreeg de Zwiltsersche régeering bericht, dat de
koning en zijn gemalin vertrokken waren.
De militairen toe Oudenburg hebben zich bij den
aankomst .van den koning en izijn gevolg direct aan
zijn zijde ge-schaard on riepen hem uit tot koning van
Hongarije.
Het bataljon van kolonel1 Osztenburg kreeg op
dracht den koning per .trein naar Boedapest te ver
gezellen.
Na eenige strubbeling Ja de koning te Boedapest
aangekomen.. Zondagavond Is de helft van het gar
nizoen tot hem .oreergeloopen.
.D'e Hougoarsche regeering Is do'or den komst van
koning C&arl volkomen nrorrast, 'üe ge.zawten van de
Staten der kleine entente hebben bij den minister-
van hultenlandsche zaken en den regent verklarin
gen overhandigd, welke daarop neerkomen, dat de
terugkomst van .den koning den vrede in Midden-
Europa bedreigt en dat ,als de Hongaarscho regee
ring de Karli-stische onderneming niet met zijn eigen
middelen kan meester wonden, de staten der kleine
entente zich genoopt zulllon zien in te grijpen.
Uit alle latere berichten blijkt, dat deze poging
van koning Karl en niet het minst van zijn eer
zuchtige gemalin Zita, weer op een mislukking zal
uitiloopcn., scherp verzet als er komlt zoowol van het
binnen- als bet buitenland.
De troepen van koning Karl zijn in do nabijheid
vian .Boedapest bij Boedaoers, met de troepen van den
regent IHortlhy slaags «geraakt.
Een delegatie van socialistische arbeiders beeft
alle 'Bteuni aan de tegenwoordige regeering toege-
(Weenen wordt do toestand ernstig geacht. Do
regeering heeft de noodige maateregelen tegen den
monarchistischen staatsgreep getroffen.
De Vossische Zeitung vernbemlt nog, dat -de keizer
lijke trein van Oedenburg, naar Raab door dde trei
nen met soldaten was vergezeld. Tusschen Acs en
Komorn «hadden) an-tl-KarÜtoten de spoorbaan opge
broken zoadat de reis moest worden onderbroken.
Karl schijrit vast besloten, eventueel met geweld Boe
dapest te veroveren. Te «Boedapest zijn tegenmaatre
gelen getroffen.
IDo berichten ul/li Wes^Hongarije zeggen, dat aldaar
zestig duizend man Karllétfsche 'troepen zijn gecon
centreerd. Deze (bestaan uit Hongaren, Tirolers, Stier-
mark'örs, Oostenrijkers, Beieren en Kroaiton, Tus
schen die karlistien en de aanhangers van Hejjas zijn
botsingen voorgekomen.
Uiit nadere berichten blijkt, dat de troepen van
koning Karl op 11 Kilomter van Boedapest klop heb
ben gehad. Zijn troepen schijnen in vollen terug
tocht naar Hereeglhalom, 60 (Kilometer van Boeda
pest. Er ds door generaal Hege-dues nog gep.oogd «om
met de regeering tot een vergelijk te komen, maar
tevergeefs.
De tijding dat koning Karl in Hongarije te aange
komen, heeft ook in Tsjecho-Slowakije groote be
roering gebracht en de regeering. daar is gereed om
«tot het' uiterste op te treden.
D;e Raad van Ambassadeurs gaf aan de geallieer
de vertegenwoordigers te Boedapest opdracht, de
Homgaarsche regeering aan te manen, de afzetting
van Karl ite proclameeren, hem te arresteeren en
het l-and uit te zetten. In het tegenovergestelde ge
val wijzen de geallieerden alle verantwoordelijkheid
voor de gevolgen af.
Naar het „Neue Wiener Taghlatt" van wel inge
lichte zdj-de verneemt, zijn ex-koning Karl en ex-
koningin Zita hedenmiddag door 'de troepen van
Horthy gevangen genomen.
Uilt Boedapest wordt gemeld: De militaire actie ls
voortgezet -en geviolgd door een terugtocht der troe
pen des koning-s, die tal van gevangenen 'Verloren.
De koning met zijn gevolg en de troepen .vertrok
ken met gereed gehouden itreinen in d© richting Ko
morn. De regeering acht de militaire actie daarmee
geëindigd, daar zij van meening is, dat de koning
geen kans meer heeift om door noemenswaardige ver
sterking zijner strijdmacht zijn militaire positie te
xerbeteren.
Voor zoover de toeéfcand in de middaguren is te
overzien heeft Horthy een volslagen overwinning
behaald. Karto vooruitzichten zijn minder gunstig.
Zijn troepen zijn teruggedrongen, en hij heeft ook
nie-t do algemeen© geestdrift gevonden, waarop hij
blijkbaar gerekend had. De koning beschikt ech
ter nog steeds over een voldoende (troepenmacht om
die van Horthy te verslaan.
Reuter meldt nog, uit' Weenen: Zooeven te hier
bericht ontvangen dat na «do gevechten van heden
de Karlistische Itroepen zijn verstrooid, waarop bun
leaders de vlucht namen en. ex-koning Karl aan de
regeeringstroepen werd overgelaten.
Naar verluidt, werd Kart met alle consideratie uit
geleverd aan kolonel F«aJvy den commandani) vau
de regeerlngstoro.epon.
