Atelier NIESTADT, Schap.
de belde Kerstdagen geopend,
Coöp. Zuivelexportvereeniging
Noordholland.
DERDE BLAD.
Door do Kerstdagen zal
a.s. Dinsdag GEEN
courant verschijnen.
DE UITG.
het
De drinkeboer en
Kerstmannetje.
Ingezonden Stukken.
Binneniandsch Nieuws.
Zaterdag 24 December 1921.
64ste Jaargang. INo. 6947
Een drihlkeboer zwaaide door een besneeuwd bosch
«ij zette vaak zijn rechtervoet Juist voor zijn linker,
oi zijn linkervoet Juist voor zijn rechter en viel dan
voorover in die sneeuw. Maar steeds wist hij weer
overeind te krabbelen, nam een ferme teug uit een
ddie hij in den zak had en beloofd"* luidkeo s
aan het ganache bosch, om wat meer op die uit
springende boomwortels te letten, temeer omdat
ze zoo Listig onder de sneeuw verborgen waren. Dit
laatste voegde hij er aan toe met een leelijk scheld
woord, dat wij hier niet wenschen te herhalen. Ook
vond hij, dat de boomen, door zoo heen en weer te
zwaaien, hun overigens zoo standvastig karakter on
eer aandeden. Dat de sterren als knikkers dooreen
rolden, vond hij daarentegen wel verklaarbaar. „Geen
wonder", zei hij, „Kerstmis is ook geen gewone dag!
Dan mag alles wel wat anders zijn dan anders". En
daarbij sprak hij, om zijn botoog wat meer klem bij
te zetten, de w van „wonder" en die K van „Kerst
mis" tweemaal uit. Hij zei nog veel. dat de moeite van
het vertellen niet waard is, als: dat het menschdom
verdorven en het leven dientengevolge een akelige
boel was maar hij kwam toch telkens terug op
de hoofdzaak: dat het dien avond Kerstmis was....
en daarin had hij gelijk.
Eensklaps stokte onze vriend1. Voor hem stond een
klein manneke met een grijzen baard en een punt
mutsje. Het had tegen de felle kou de boomen droe
gen eenrijpjapon, en ellenlange ijzelpijpen glansden
in het maanlicht de kraag van zijn grauwe pij
tot over de ooren geslagen.
Nu is ter wereld maar één ding, waarover een dron
ken mensch werkelijk verbaasd is, namelijk hierover,
dat de kruik, waaruit hij drinkt, ook nog een bodem
heft; en dus liet onze drinkeboer zich door dezen zon
derlingen bosckbewouer allerminst van streek bren
gen.
„Gooien avond, dansende heremietl" aeii hij op wei-
willenden toon.
„Ik dans niet", klonk 'het rustig. „Jij danst 11
'Dat antwoord) vond de drinkebroer grappig. Hij be
gon te lachen, ®6Ó te lachen, dat hij er achterover
van In de sneeuw viel. Nu was hij tot dusver steeds
op zijn gezicht gevallen en dan is het opstaan veel
gemakkelijker. „Ik wil niet opstaan", zei hij. toen hij
net twaalf maal tevergeefs had beproefd. „Ik wil blij
ven zitten. Het [lieven is niet waard om er bij te blij
ven staan. Zeg op, oude grijsbaard: wie ben je?"
„Kerstmannetje", zei' het ventje.
„Zoooool Zie ik je eindelijk eena weer, rakker?
Waar ben Je al die jaren geweest! En heb Jé van
daag niets beters te doen, dlan voor mijn oogen been
en weer te zwaaien?"
„Ik wacht" zei Kerstmannetje.
,.Een aangename bezigheids en vol afwisseling",
meende de drinkebroer. „Ik heb ook gewacht. Op jou.
Van louter ongeduld ben ik er toe gekomen, mijn
tijd door te brengen met...." Hij vond er de Juiste
uitdrukking niet voor en hield diaarom maar zijn
wijnkruik omhoog. „Mag ik vragen waarop je wacht?"
.,Ik wacht tot het weer Kerstmis is",
,,'M-maar het 4a vandaag Kerstmisl"
,Dronikamanspraat"gromde Kerstmannetje.
Niets grieft een dronken menech meer dan ongeloof
te ontmoeten in iets wat hij voor de waarheid houdt.
De tranen schoten onzen vriend dan ook in de oogen
en hij moest meerdere malen de kruik aan den mond
zetten voor hij zijn teleurstelling in haar gan-schen
omvang had weggedronken^
Daar kwamen van uit. de verte kJokkegalanen, Het
wanen telkens twee klanken: de een krachtig en diep,
de ander hoog en fijn. Hand aan hand, ala zoete
lieven, doolden zo over de stille, witte velden.
,^1 loovT je die kerstklok, ongeloovige heremiet?"
„Ik ben wat doof geworden-antwoordde het man-
nake. „Er was iia de laatste jaren zoo'n «onderling ge
bulder.
„Vuurwerk", zei de drinkebroer, terwijl hJj de
kruik weer aansprak. Daar moet je eerst even aan
wer tien".
„En dan", vervolgde het manneke, „hebben ze hier
dn hot bosch zoo gehamerd en getimmerd', dat hooren
en zien me vergingen. Ze maakten van die lange,
zonderlinge kisten, ter lengte van een mensch
„Een nieuwe wijze van akkerbouw", verklaarde de
drinkebroer. „De kisten^ waarvan je spreekt, pooten
®e in den grond".
„Wat groeit er uit?" vroeg Kestmanneke.
„Nieuw vuurwerk", zei de drinkebroer»
„B"rgrijp ik niet".
„Hoe meer kisten z» in' den/ grond/ stoppen,, hoe
meet plezier ze er in krijgen om opnieuw het vuur
werk te beginnen". Weer werd de kruik omgekeerd.
Ditmaal nam hij een extra-lange teug.
Kerstmannetje schudde het hoofd. „Ben ik nog niet
doof genoeg? Trouwens, al hoorde ik de klok, zou ik
toch nog denken, dat het voor diefstal, moord of plun
dering was". En het manneke zuchtte.
De drinkeboer reikte den kabouter zijn kruik.
„Hier, vadertje, drinkl Don zie je den boel weer wat
rooskleuriger".
Maar hot manneke weigerde. „Drank is goed voor
iemand die zich alleen om eigen heil bekommert."
„Je weet niet, wat je weigert", zei de drinkebroer.
j 6 S^^dheid don, veder Puntmuts!" Maar toen
hij de kruik aan den mond; wilde zetten, merkte hij
Ji° il? 8®^nzelooze verbazing, dat ze leeg was. „Als
ik daar wat vtan begrijpt" mompelde hij. „Toen ik
ze meenam was^ voli Hoe kan ze dan nu leeg zijnl"
Ten einde over het geval na te donken, gaf hij toe
aan een neiging om zijn hoofd op de borst te leggen.
Al peinzende sliep hij in. Niet omdat hij dronken was,
maar omdat hij peinsde.
Kerst manneke schrok. „Ais hij hier blijft liggen,
is hij morgenochtend bevroren!" En hij schudde den
drinkebroer bij den arm.
Maar hoe is dat bij zoo'n drinkebroer? Als hfi een
maal' slaapt doet hij hét goed. Kerstmannetje
schreeuwde hem in het oor, kneep hem met zijn klei
ne vuistjes alles vergeefs 1
W at nu te doen? ..ik zal hem verwarmen", da ent
kerstmannetje. „Vooral de maag' Dat is bij menschea
PIekv En hiJ ze,,e zich op den op en néér
Baanden buik van den snurker, luisterde naar het scherpe
gekras van een dnrend* raaf, "keek naar de sterren
fin begcu de iiaelrijptü tellen.
ioeh hij bjj gs aeveniuizand zevenhonderd «ev^n
mm, m$ kJJ vaas dm ims w fc*
woud ten laidtaarnichJjDm naderen. HIJ kroop als oen
glimwormpje tusschen de boomen door. Kerstmannetje
verbleekte. „Als ze hem maar niet Vinden'" dacht hij.
„Misschien zou ik li em in het leven houden, en
zullen, aangenomen, dat -die lantaarn in gezelschap, van
menschenftoor het bosch wandelt, hem natuurlijk uit
schudden en vermoorden." Hij sprong vlug j>p en ver
borg zich op ©enigen afstand, teneinde niet onnoodig
de aandacht der naderenden óp den slapenden drink«-
broer ta vestigen.
Do lantaarn bleek aan een .handkar te zijn bevestigd.
Een Jonge, sterke kerel duwde de kar voort ;naast hsra
liep een Zij knelden geen tien passen van den
slapende halt, namen een glinaterenden bijl uit de kar
en liepen tusschen de boompje# door, als zochten ze wat
„Hier zijn de dennen pragjiig'* zei het meisje. „Het
is jammer, dat die rijp er niet op kan blijven zitten.'Hei
eerste brandende kaarsje zal alles doen verdwijnan."
„Als onze tocht maar niet weer vergeetsch is, Lize.
De hoeveelste winter is dit nu al, dat we een boompje
halen, zonder dat Kerstmannetje zich vertoont?'
,Bc weet het niet peter. Maar we moeten de kèe-
ren 'ook niet tellen; dat is niet goed. We moeteu ge
duldig 'wachten."
De ipan wees op een boompje, dat als een eenzaam
koninginnetje temidden van kleiner gewas. „Wat dach'
je van dit dennetje, Lize?'
„Heel mooi Peter. Het is waard de rol van Kerstboom
te spelen: zie etens hoe edel de takkén om den stam
gerangschikt staan» 'Maar Jij mag niet zoo mismoedig
worden," antwoordde de, jonge man, terwijl hij in
twee slagen het boompje oom deed storten. „Hoelang ia
hfei al geleden, dat rond een boompje als dit...."
Het meisje, dat wat verderopnaar hulst was gaan
zoeken, stootte een kreet uit „Zie eens, Pétér» Hier ljgt
iemand in de sneeuw'"
Toen "liet de man het dennetje voor wat het was
en snelde haastig toe.
Kerstmannetje had vanwege zijn hardhoorigheid niets
verstaan van wat er was gesproken. Met kEmmenden
angst zag. hij het meisje dichter en dichter bij zijn be
schermeling komen. En nu hij.'den man zag omsprm-
fen en naar het meisje toesnellen, parelde hém hét
lammer zweet op het voorhoofd. Hu 'kon het in zijn
schuilplaats niet meer uithouden en kwam, voorzichtig
loerend, wat naderbij. Tiet bloed stolde hem in de
aderen, toen hij ,-in de handen van den man den hdjl
zag blinken.
j,Zou hij dood zijn, Peter?" vroeg het 'meisje met
bevende stern.
De man boog ^ich voorover. „Hij leeft, Lize. Zie maar
hij ademt." En, de kruik bespeurende, vervolgde hij:
„Ah» Daar zie ik de schuldige al 'liggen, die hem bijna
het leven had kunnen kosten/' Hij nam den drinke
broer op.
„Wat ga je met hem doen, Peter?"
„We zullen hem met onzen kerstboom in de kar
leggen en hem thuis bij het haardvuur laten ontdooien."
„Kun je hem alleen dragen?"
„Ik geloof, dat hij .niet zwaar weegt, Lize", 4
Het meisje glimlachte. '„Mijn mantel is dik en
warm", zei ze toen. „Dien zullen we over hem heén>
'sprake van. Mjjn jas is veel dikker."
„Dat weet ie wel beter, Peter."
„Maar wat drommel, wil je dan ziek worden?"
„Ik wordt niet ziek. Maar jij, die aldoor de kaï
hebt geduwd, bent verhit en zou stellig kou vatten."
En het meisje begon zich vflji haar mantel te ontdoen.
„Ik wil het niet hebben, Lize» Juist omdat ik de
ka ri duw,blijf ik warm." En de ijjgn, die intusschen den
drinkebroer in diens wagen had gelegd, jrok zijn
ui.t
Kerstmannetje was, toen hij' zag, dat de drinkebroer
niet uitgeschud en vermoord wertl,. aanvankelijk met
stomheid geslagen geweest. Alle voorzichtigheid uit het
oog'verliezend, kwam hij naderbij. Toen hij "de twee
bezig zag hun mantel èn jas yjt te trekken, sprong
hij van louter plezier wel een él in de lucht. „Niet
noodógf" riep Jnj. zal wel 'pp zijn buik geen zitten
en hem warm houden."
Beiden keken om. „Kerstmannetje f" riep heft méisjé
uit. „Kerstmannetje, ben je daar eindelijk weer?" Wat
hebben we naar je verlangd f" En de tranen sprongen
haar in de oogen.
De man schaamde zich nu eigenlijk een beetje, dat
hff (jaar straks zoo mismoedig was geweest. Maar hoe
zijn de manmefaf? Ze willen het nooit laten merken,
wanneer ze zich schaman. „Ga maar in de kar zitten,"
zei hij barsch. „En dan maar mee naar de menschen.
't Wordt tijd dat ie ie weer eens vertoont'"
Kerstmannetje deed wat hem gezegd was. Do jonge
mar)| JMaücfe het boompje, dat nog tusschen het hout
lag, en toen hij terugkwam, nam hjj het meisje in zijn
armen en kuste het.
Toon knarsion do wielen weer. Do drinkebroér sloeg
do oogen op.
„Zog ter een#, wat doe flj daar pp mijn buik?"
„Iknoud ie warm."
Daar nam de ddrinkebroer genoegen mee. En toen
zo $o kerk in het dorpje meer en méér naderden, vroeg
hij: „Hoor je nou nog $e kerstklok niet? 't Lijkt
"wel qJ do klok hier naar toe wandelt, om je te
roepen. Luiisler eens goed. Hoor je nou nog meüs?"
Kerstmannetje wilde ,„ja" zeggen. Maar er zat wat
in zijn keel.
Daarom knikte hij maar.
Dec. 1021. JOHAN FABRICIUS.
(Overgenomen uit de N. Crt., Den Haag.)
tttrn elgemftwrftee etsckem, wmimbh de dfractemi <tag
exportvereenigln* de betx- Irik*, als goed zaken
man, gaarne voldoet..
Zooals reeds gezegd, zijn het ideale bewaarplaat
sen voor,*kaas. Ventileeren, het zoogenaamde doos-
luchten, alles kan uitstekend geschieden.
Alle kaas die wij zagen droeg het rijksstempel en
wel teekenend was het, dat al die merken keurig op
de kazen, ook bij de oudste, die reeds maanden aan
wezig waren, waren bewaard gebleven. Het Hikt ons
dat een goede behandeling, ook in dit opzicht veel
goedé resultaten kan brengen.
Ér was pok een gelegenheid, voo? bet stoken y«a- de
kags, om de opzefkaas als 't WSJPé vlugge? jeer; dan
vsrkoop geschikt te maken. De centrale verwarming
die in het gebouw aanwezig 1b, biedt in dit op
zicht ook uitstekende diensten.
Op de verschillende afdeelingen zoo rondkijkend,
viel ons op, op welk een gemakkelijke en dus ook
economische wijze de kaas werd aangevoerd. Uit de
schuit op lorries geladen, worden deze lorries door
een lift naar de afdeeling boven gevoerd waar de
kaas moet zijn en met enkele werkkrachten vinden
de Edammertjes hun plaats op de rekken.
Beneden zagen wij de kaasjes rood gekleurd en
geparaffineerd voor de verzending naar Spanje, ter
wijl daar naast kazen in roode blikken met het
firmastempel in kisten werden gepakt, aangevuld
met haverdoppen voor de tropen. Al deze kisten
werden door een ambtenaar van de zuivelinspectie
geplombeerd, op deze wijze aan de consumenten de
zekerheid gevend dat het gegarandeerde product
werd afgeleverd.
Nu gingen wij nog wat lager en kwamen in de
kelderruimten, waar een flinken voorraad boter was
opgeslagen. Het leek ons een koele, dus ideale be
waarplaats voor dit product en de wijze van ver
pakking en behandeling waarborgt de grootst mo
gelijke zindelijkheid.
In een ander gedeelte vonden wij een opslagplaats
van al die ingrediënten voor de kaas- en boterbe-
reiding. Mijn vriendelijke geleider vertelde mij dat
dit een depot was van den coöperatieven aankoop
der Friesche Zuivelfabrieken te Leeuwarden.
Vervolgens namen wij nog een kijkje in de kan-
taoorlokalen en in de kamer der directie en ook daar
was alles naaai den eisch ingericht.
En hoe gaan de zaken nu? De heer Eriks vertelde
ons dat er zeer moeilijke jaren achter den rug war
ren, maar nu had men de zaak onder de knie. Het
is gemakkelijk om een exportvereeniging op te rich
ten, maar om haar te doen slagen is niet zoo ge
makkelijk.
De aanleiding tot: ons bezoek aan de gebouwen der
exportvereeniging was het openen van een filiaal in
de Hoogstraat te Alkmaar. In een keurig en hy
giënisch ingerichten winkel zal de kaas en boter
rechtstreeks geleverd door een der fabrieken, wor
den verkocht. H9t is hier direct vanaf producent
naar consument, wat zindelijkheid bevordert en
knoeierij beslist buiten sluit. Het voorheen en thans
ligt ook op dit gebied zoo ver uit elkaar.
Voorheen geschiedde de bereiding van boter
en kaas op de boerderij, thans is het de moderne
zuivelinrichtihg die haar plaats heeft ingenomen. Op
de boerderij, met hoeveel toewijding er ook werd ge
werkt, gelukte het niet steeds om een le klas pro
duct te maken, de gebrekkige en primitieve om
standigheden waaronder moest worden gewerkt, wa
ren daarvan de oorzaak. Vooral in het warme jaar
getijde waren er onoverkomelijke bezwaren, Het
pasteuriseeren van de room, een eisch voor 'n goed
product, kon op de boerderij niet gebeuren.
De modern ingerichte zuivelfabriek biedt alles
wat maar als technische hulpmiddelen kan worden
geëischt. De room gepasteuriseerd, waardoor vele
ziektekiemen gedood. Zindelijk en hygiënisch wordt
het product behandeld. Alles geschiedt bijna machi
naal. Water en stoom is voor reiniging aanwezig.
Werkelijk, alles is aanwezig voor 'n goed product,
waarop het rijksmerk zoowel voor boter als kaas nog
een bijzondere waarborg is.
Wij" verwachten voor de Exportvereeniging van
deze nieuwe poging om het publiek een goed product
te waarborgen, veel succes, wat wij haar dan ook
gaarne toewenschen.
de Btdmeor,
de plaatsruimte.
Benige huurder» der verschillende peroeélên
't vorig Jaar.
Oude Nisdorp, 23 Dec. 1921.
Reclames.
van 's morgens 10 lot 's avonds 8 uur.
Bovenstaande Exportvereeniging is enkele jaren
geleden te Alkmaar opgericht. Het is een coöpera
tie waarbij een 7-tal der grootste fabrieken in-onze
omgeving zijn aangesloten. Deze fabrieken zijn ver
plicht hunne producten boter en kaas aan deze
Coöperatieve Exportvereeniging af te leveren. Deze
producten aangevoerd voor Alkmaar met schuit, mo
tor, auto, enz., worden in het exportgebouw ge
keurd in verschillende soorten en kwaliteiten. Op
geslagen en later verkocht, wordt in verhouding
met den verkoopprijs aan deelhebbed een inkoop
prijs uitbetaald, naarmate van de kwaliteit, m.a.w.
hoe beter het product, hoe hooger de prijs, alles na
tuurlijk naarmate den prijs waarvoor de producten
zijn afgezet.
Het gebouw, waarin deze exportvereeniging is ge
vestigd, mag gezien worden. Op de verschil
lende verdiepingen vonden wij kaasopslagplaat
sen, die aan de hoogste eischen voldoen. Alles zag
er keurig netjes en zindelijk uit. Wij vonden allerlei
soorten kaas, jonge kaas zoo direct af van de fa
briek, meer belegen kaas en de zoogenaamde op-
zetkaas, het laatste is een artikel dat alleen in een
zekere periode van het jaar verkocht wordt Wij
zagen kleine Edammers, groote commissiekazen, ook
Goudsche kaas, alles van 40 plus.
Het hoofdproduct is evenwel de Edammerkaas.
Vanaf het eerstè oogenblik dat de kaasjes binnen
komen, tot aan het laatste moment der verzending,
werd ons de bewerking vertoond. Electrisch ge
schraapt, rood gekleurd, geparaffineerd of in blik
verpakt, alles naar gelang van het land van ver
zending: Sp^uje, Engeland, België, Frankrijk, waren
da landen van afzat in hoofdzaak en elk land heelt
ACHTEKUITüAING VAN DE MEREN.
Een huisdokter verklaart, dat de ergste gevallen
van nierziekte gevonden worden bij personen, diie te
veel hebben gedronken, te zwaar hebben gegeten en
een inspanneindj leven van haast en drukte geleid
hebben. Hij vergeleek hij een onderzo,ek de nieren
van een jongen man van 40 jaren met die van een
ouden man van 70 jaren. Beiden droegen die stem
pel van ouderdom. Waarom? Omdat het leven dat de
jongeman leidde, hem in den bloei van zijn leven
nieren als van een ouden man bezorgde.
Hoe verduidelijken dieze woorden niet al te dik
wijls de oorzaak van rugpijn, urinestoomissen, wa
terzuchtige zwellingen, niergruis, rheumatische aan
doeningen, voortdurende vermoeidheid enz.
Nierzwakte wordt als te voorkomen beschouwd
vergeet dit niet. Vermijd tocht en kou, wees matig
met uw eten en drinken, zorg voor de noodJge xuBt,
He haomsbewegiing, ontspanning en slaap en voor ge
regelde ontlasting.
Fostor's Rugpijn Nieren Pillën zijn oen onschatbare
hulp aan de natuur tot onderhoud en herstel van de
werkzaamheid dier nieren. Door deze organen bij te
staan in hun taak om het bloed te zuiveren, draagt
dit erkende niergeneesmiddel veel bij om de kwade ge
volgen van onbedachtzaamheid tegen te gaan.
Als de nieren verzwakt zijn, versterk ze dan met
Foster's Rugpijn Nieren Pillen. Zijn zij gezond, wees
dan zoo verstandig om haar gezond te houden.
Foster'a Rugpijn Nieren Pallen zijn te Schagen ver
krijgbaar bij de békende drogisten i 1.75 per doos.
Geachte Redactie'
Mogen ondergeteekenden een kléinè plaatsruimte tn
uw blad, voor het volgende?
Uw berichtgever uit Oude Niedoip spreekt onder zijn
bericht over de gras verpachting der dijken en wegen
van de banne Oude Niedorp, het vermoeden uit,'dat
het niet verhuurd zijn van verschillende peroeelén, wel
in verband zal staan met het /eggen der buizen voor
de .waterleiding in den komenden zomer.
D'it nu. mijnheer de Redacteur is niet oeheel juist.
Het zit n.i. veel meer hierin, dat de prijzen aer verschil
lende perceelen, die worden vastgesteld door hét banne-
bestuur, veel te hoog zjjn. De vorige jaren reeds stélden
de hoeren de prijzen der verscMle/ndè pcrceëlen zoo
hoog (er waren perceelen bij, die per oppervlakte gere
kend voor f 300 per H.A. werden aangeslagen) dat
niet alleen de huurders niets verdienden met hun daar
aan verbonden noodzakelijk te verrichten arbeid, doch
tevens een niet onbelangrijk financieel nadeél hadden.
Bij de thans plaats gehad hebbende verhuring waren
do prijzen eenigszins lager gesteld, maar toch nog zoo,
dat er perceelen waren, die per oppervlakte gerekend,
f 225 per H.A. moesten opbrenjgen. Die weet, wat aan
die verschillende perceelen groeit, zal moétén toé-gëvëii,
dat die prijs ook thans nog buitensporig hoog is.
Natuurlijk is er groote kans, dat de buizen voor de
waterleiding a.s. voorjaar of zomer worden gelegd, en
dat dit ook een niet onbelangrijke schade zat zijn. Het
bannebestuur wilde echter in deze eventueel te lijden
scadhe bijdragen, tot een bedrag niet hooger gaande
dan 50 pCt. van den totalen pachtprys; door hun zelve te
bepalen, hoe hoog die schade zal zijn en zonder hooger
beroep voor den huurder.
Met het bovenstaande meenen wij te hebbén aange
toond, dat het minder zit in het leggen dér buizen voor
DE OPHEFFING VAN DEN FOBTVRIJDOM OP
GESCHORT.
Uit- '§-GraysDha£e, .Pee, - |q de
houden Éftffite j&méjr&UtisMf was aan de ordè 49
interpellatie-Van Embdes, in gake de afacb-affinfl va»
den port-vrij dom.
De interpellant zegt dat da Karnen hioij voor een
buitengewoon geval wordt geplaatst De minister,
neemt een belofte, aan de Kamer gedaan en welke
voorwaarde was voor de aanneming van een wets
ontwerp, terug, ml. het wetsontwerp tot wijziging
van- de portwet. S,pr. herinnert aan de debatten
daarover toenmaals in de Eerste Kamer gevoerd.
De minister van Binnenlandsche Zaken sprak toen
het verlokkende woord, dat de regeering bereid was
tot een zoodanige regeling, dat op de gemeentebe
sturen geen nieuwe lasten zouden worden gelegd.
Spr. vraagt aan den Minister uitstel van afschaf
fing van den portvrijdom.
De Minister van Waterstaat erkent, dat hij de be
lofte heeft gedaan. Bij brief van 20 November U.
heeft hij zijn voornemen medegedeeld de afschaf
fing 1 Jan. te doen ingaan met de hoop, dat de Ka
mer er zich niet zou tegen verzetten. Dit was tot
nu toe niet geschied. De Minister wijst voorts op
de groote financieele belangen, dat het Rijk heeft
bij spoedige invoering.
De heer Van Emben diende de volgende motie
in:
„De Kamer overwegende, dat de zekerheid van
dde overneming door het Rijk van de kosten,
welke de opheffing van d8n portvrijdom voor. de
gemeentebesturen medebrengt, de voorwaarde
is geweest voor haar goedkeuring van de laatste
wijziging der postwet, verlangt van den Minister
van Waterstaat, dat hij bij toezegging in de ver
gadering van 17 Febr. 1.1. gedaan, door nadere
opschorting dier opheffing gestand zal doen'.
De Minister dupliceert Hij wijst nogmaals op de
financieele nadeelen, die door opschorting voor, het
Rijk ontstaan. Wordt d9 motie echter aangenomen,
dan zal spr. die loyaal uitvoeren.
De motie wordt in stemming gebracht en aange
nomen met 37 tegen 2 stemmen, die van de heeren
Vos van Steenwyck en Michiels van Kessenich.
DE BUXTENLANDSOEE REISc
Uit Zaandam, Do heer J. G. Xuifö alhi??,
aan den raad- een adrea essonden, waarin beteerd
wordt, dat da kosten ven do !a3.ts;.c L-.jltcDlcndichs
a*edia van die commissie vaor do bedrijven nasar Her
lijn, (Stockholm, Borgen en Londen, die IG&sÜ tab
ben bedragen, veel te hoog? zijn opgeveerd; nonr cijn
berekening wsa f4000 mser uitgegeven C£is £ioo-
dig was. De heer Kufjk deelde Sn rijn uifta rsca,
dat hij da Noordelijke Isasdoni meermrièp beeft be
reisd en tegelijk met die commissie daar- vertoefde;
Hij meent, dat op doze wijze het belasting betalen
voor do burgerij /een ondragelijke last wordt.
Burgemeester Ter Laan stelde voor, bet adres voor
kennisgeving aan te nemen, omdat de quaestie al
tweemaal- in den raad was gweést en dezo den post
reeds heeft goedgekeurd.
Hiermede konden enkele loden rich niet vere9n%oö
iDio heer Hondgih; vroeg, of do hoor Xhsys, die ais
wetboudler voor do bedrijven da leiding van do veia
had, da becijfering In/ hét adres kon weerleggen, In
dat geval zou da adressant vervoegd mosten worden
wegens laster. Kon do heer Duyo dat ctot, en zoa
er dus werkelijk to voel zijn -uitgegeven, dan achtte
spr. het behoorlijk dat -het to voel- botaalio lot do
gemeentekas word terugestort.
De heer Kronenborg meende ook, dat de commissie
die boeken moest opsn leggen ook cm do burgerij
te overtuigen, dait ten oasreahte de eer en de goede
moam van de commissie waren aangetast.
De heer Duys, zeide, dat deze reis per persoon en
per dag evenveel' heeft gekost als vroeger gemaakte
reizen door commissies. De koeten! van die roizon
waren toen ook voor dieni heer Kujjk wel bekend,
maar critiek werd' niet gehoord. (Dat hij er nu wel
mee aankomt en nog wel bijna oen jaar daarna,
wordt, zoo zeade die heer Duys, verklaard, uit het
feit, dat hij kort geleden uit de S. D. A. P. is ge
treden en nu' met den heerStuurman (uitgever van
de Zaanlamdsche Courant) een' campagne begint tegen
die- S. D. A. P. Gelooft men nu, dat spr. zich thans
zou verantwoorden? Er is niets onbehoorlijks ge
beurd. Trouwens, in heit gezelschap van politieke
tegenstanders en van een ambtenaar zou men zich
daarvoor ook wel voor wachten. Dit adres kon
alleen indruk maken door de wijze waarop het werd
gesteld. De heer Kuijk is handelsreiziger en reist
uit den aard veel goedkooper dan een of f ideale
commissie, die gasten moet ontvangen. In het adres
wordt gesproken van hotelkosten ad 130 pesr dag;
weet men wel, dat regeeringsgedelegeerden, xooals
dr. Nolens,, Suze Groeneweg en Oudegeest f50 p9r
dag in rekening brengen en zij' daarmee naar eigen
getuigenis nog fatsoenlijk armoede lijden? De adju
dant heef' er geen rekening mee gehouden, dot Skan-
dinavië behoort tot de duurste tonden, niets in. reke
ning gebracht voor koersverschil; dat het groot on
derscheid maakt, of men vreemd in een stad is. of
niet; veil uitgaven worden gevorderd voor het vi-
seeren van -passen en- het geven van fooien. Boven
dien heeft de firma West f7500 onv9rpl'ch't terug
betaald, zoodat eigenlijk de reis f2300 heeft gekost
•ongerekend de indirecte voordeelen.
Om wegens laster te vervolgen, daarvan is spr. mlnj-
mer teen voorstander geweest Als het klassebéwust-
zyn van de arbeiders zoo gering is. dat zij" zich hier
door tegen de 5- A. 1P. laten opstoken, Iaat men
dan ^pr. maar wegjagen. Ten ean.de alle gezeur en
~'>zanik in de (toekomst te voorkomen, stelt hij" voor,
j' elke volgende reis hert crediet door den Raaa
te laten vaststellen.
De heer Verbeek, lid van de bedrijvencommissié.
noemde de heele zaak een rellétié van een deserteur
uit de S. D. A. P. f
De heer Kronenberg en Honigh drongen opnieuw
op ,aan, dat 'de commissie de rekening zal óverleggen:
De heer Emmer meent, dat adressant een politiék aoéj
voor ocgen heefl gestaan en dat de critiek beneden
peil is.
De Burgemeester Ter Laan zeide, dat duur betrek
kelijk is. In elk geval was de reis voor de gemeente
niet duur geweest.
De heer Duys somde op, welke voordeelen uit dé
exploitatie van de gasfabriek tijdens zijn wethouder
schap zouden zijn yerkregen. waartegenover de enkélê
centen^ die misschien op oe reis bezuinigd hadden
kunnen worden, geen rol speelden. Hij was niet ^genegen,
een specificatie te geven; hij speelt ook aan andére
commissies niet gevraagd, hoe zij ,het geld hebben uit
gegeven.
Hierna werd het voorstel oni het adres kennisge
ving pan te nemen, met algemeen© stemmén aange-
nnomen, en daarna ook het voorstel van den heer
Duys om voor elke rgis in de toekomst "voorat het cre
diet door den raad te laten vaststellen.
Behoudens de goedkeuring van de regeering, .dié j>lj
het verleenen van financieel© tiulp aan de geuiêentè dö
voorwaard© heeft gesteld, .dat uit de bedrijven ©en re
delijke winst zaï worden gehaald, besloot' de raad d©
gasprij'zen met 3 cent per M3. te verlagen en te bren
gen op 14 cent voor het gewone en 14$ cent voor hes
munt gas*
OUDKARSPEX*
In een bericht in het Woeneda^.immer uit ZuM!-
scborwoude werd meegedeeld, dat ón bij da coöpera
tie èn bij da meeste bekkers hot brood nog stèsH» £3
de waterleiding, dan wel ip het vaststellen de.' prijzen I sent, per 8 «na Is, döch na tak&r Koienc» d» prfle
die omero^sS kunnen get-nemd tx^det, ^uAêad ntar' 0p 24 cant gsSracht heeft, Wa Jsu=cea «W«r oïü-
