Alonti Nims-
Mratmtii-
Ik,
WACHT NIET TOT NET LAATST
VanRIJSWIJK's
Sctioenhandel en Schoenmakerij.
SJEERENKLEEDIING
OE COLLECTIE IS UITMUNTEND.
Zaterdag 13 Mei 1922
65ste Jaargang. No. 7025.
Ultnuvursi N.V. v.h. TRAPMAN Co, Soliagen
EERSTE BLAD.
Het ontstaan der rente
ALKMAAR'S ROEM. -
Tabaksfabriek <J. R. KF.USS Alkmaar.
Plaatselijk Nieuws
Dit blad verschijnt viermaal per week: Dinsdag, Woensdag, Donder
dag en Zaterdag. Bij inzending tot 'a morgens 8 uur, worden Adver-
tentittn nog zooveel mogelijk in het eerstuitkomend nummer geplaatst.
PQSTRF.KENINO No. 23330. INT. TELEF no. 20
Prijs per 3 maanden fl.65. Losse nummors 0 cent. ADVRBTEN-
TïöN van 1 tot B regols f 1.10, iedere regol moer 20 cent (bowljsno.
inbegrepen). Grooto letters worden naar plaatsruimte berekend.
DIT NUMMER BESTAAT UIT 5 BLADEN.
door Ir. C. NOBEL.
(Auteursrecht voorbehouden.)
Om te verklaren hoe het komt dat men aan ie
mand van wlun mon geld leent, niet slechtB het
geleende bedrug moet terugbetalen, maar boven
dien nog rente moet geven, heeft de Oostenrljksche
hoogleeraar Bühm-Bawerk een theorie opgesteld, die
GENAAKT EN NAAR NAAT
('T BETERE GENRE).
tegenwoordig zeer vele aanhangers telt.
Als men die theorie en andere theorieën leest,
komt men tot de meening, dat die kwestie zeer in-
gowikkeld is en zeer moeilijk te begrijpen, doch het
wil mij toeschijnen, dat voor hot ontstaan van rente
een zoo eenvoudige verklaring is te geven, dat deze
boven niemands bevatting gaat.
Dat er een goede verklaring voor gegeven wordt,
schijnt mij een zaak van zeer groot algemeen be
lang, want zoolang die verklaring niet gegeven is,
zal men. ook niet kunnen bewijzen, dat rentebeta
ling in de samenleving onvermijdelijk is en dat
dus degenen, die de rente, de z.g. méérwaarde der
socialisten, willen afschaffen, hun doel nooit zul
len kunnen bereiken.
Om rente te kunnen verkrijgen, moet men geld be
sparen en aan anderen uitleenen en om rente te
kunnen geven, moet men voor het geleende ,reld
kapitaal (woningen, fabrieken, pakhuizen, winkel
huizen, scholen en alle andere gebouwen, spoorwe
gen, wegen, kanalen, schepen, spoorwegmateriaal,
vee, vruchtbaarheid van den grond, werktuigen, ma
chines, voorraden, meubelen, kleeding enz) laten' ma
ken of kapitaal dat pas gemaakt is, koopen, waar
mede zooveel ruilwaarde aan producten of genot
kan worden voortgebracht, dat uit die ruilwaarde
de kosten, die noodig zijn om het kapitaal in bruik-
baren staat te houden, en de rente kunnen worden
betaald en bovendien de kosten van het gemaakte
kapitaal weer worden terugverkregen den tijd
waarin het door verslijting, verval of veroudering
onbruikbaar wtïrdf.
De rente, die op deze wijze is te verkrijgen, is een
prikkel tot sparen, doch, indien geen rente ware te l
verkrijgen, zou er toch ook wel worden gespaard,
want er zijn tal van menschen, die gaarne een deel
van het direct mogelijke genot offeren voor de ze
kerheid later ook nog te kunnen genieten of aan
hun kinderen of erfgenamen die zekerheid te ver
schaffen.
De eenvoudigste wijze van spajren zou dan even
wel zijn, geld te bewaren, aangezien dit weinig, kos
ten van toezicht en geen onderhoud eischt. Slechts
zeer weinigen zouden hun bespaarde, geld aan een
ander in gebruik geven, want zij zouden het veili
ger achten het zelf te bewaren.
Woningen zouden dan slechts worden gebouwd
door degenen, die zelf een woning noodig hebben en
het geld -daarvoor hebben weten te besparen of te
f Ieenen en dan zouden velen van een woning ver
stoken blijven, omdat hun inkomen niet voldoende
zou zijn om daarvan zooveel op zijde te leggen en
anderen hun het daartoe noodige geld niet zouden
willen leenen. Mogelijk zouden die anderen daartoe
nog te bewegen, zijn tegen betaling van een risico
premie, met het. oog op het gevaar van niet terug
betaling, maar het zouden toch betrekkelijk weini
gen zijn. Kn, zelfs indien allen die geld bespaard
hadden, dit voor anderen disponibel stelden tegei#
vergoeding van êen verzekeringspremie, clan nog zou
er niet genoeg bespaard; worden om in alle behoeften
te voorzien.
Degenen, die een huis np'odig hebben om in te wo
nen, een schip om vrachten te vervoeren, een fa
briek om in te produceeren, een werkplaats om in te
arbeiden, een werktuig om den arbeid vruchtdra-
gender te maken, zouden op die wijze lang niet al
len worden geholpen en degenen, die de producten
van dien arbeid zouden wenschen te verbruiken, die
voortbrengselen uit veraf gelegen landen of uit moer
naburige streken zouden willen koopen, zouden
daarvan verstoken blijven, omdat de fabrieken,,
werkplaatsen en machines om die artikelen te ma
ken, de schepen, locomotieven en wagens om ze te
vervoeren en de spoorwegen en kanalen, die dat
vervoer mogelijk moeten maken, zouden ontbreken.
Zij zouden dan evenwel voor die producten zoo hoo-
ge prijzen gaan betalen, dat de ondernemers wegen
zouden weten te vinden, om de menschen tot het
besparen van geld en tot het uitleenen van het
bespaarde te prikkelen. Zij zouden voor het geleen
de geld rente betalen, zonder dat de strafrechter
daarop vat zou hebben en op die wijze zou de rente,
die de voordeur was uitgejaagd, door de achterdeur
weer binnensluipen.
De repte zou dus haar bestaan tegen alle maat
regelen in weten te handhaven, omdat zonder haar
niet genoeg en niet in den meest begeerden vorm
zou worden gespaard.
Verschillende schrijvers over economie zijn door
hun overdenkingen tot de conclusie gekomen, dat
door groote voorspoed en welvaart zooveel kapitaal
zal kunnen ontstaan, dat het aanbod daarvan de
vraag zoo sterk zal gaan overtreffen, dat niemand
voor het gebruik daarvan rente zal willen betalen.
Zij verwarren daarbij evenwel naar mij voorkomt,
kapitaal, dat reeds bestaat en kapitaal, dat nog ont
staan moet of gemaakt moet worden.
Kapitaal, dat reeds bestaat, geeft geen rente,
maar een zeker profijt boven de kosten, die moeten
worden gemaakt om het in stand te houden. Dat
profijt is somtijds zoo klein, dat aan het bezit van
clat. kapitaal nauwelijks waarde wordt gehecht. Het
gebeurt immers niet zelden, dat bestaande gebou
wen, hoewel zij bij stichting veel geld hebben ge
kost, bijna geen koopwaarde bezitten, dat men een
woning voor een zeer geringen prijs kan huren of
koopen, omdat er overvloed van woningen is.
Maar. doordat de menschelijke begeerten aan geen
grenzen zijn gebonden, is er terzelfder tijd altijd
ander kapitaal te noemen, waarvan minder aan
wezig is dan de menschen er van zouden willen heb
ben of waarvan zij 't product zeer sterk begeeren
en daardoor stijgt de prijs van dat product zoo
hoog, dat er voor de ondernemers voldoende prik
kel ontstaat om van dat kapitaal bij te maken. Het
profijt van het reeds bestaande kapitaal voor zoover
dit niet tot-de meest begeerde vormen behoort, daalt
daardoor tevens, want de bezitters van dit kapitaal
kunnen zich hiertegen niet verweren en men kan
zijn inkomen slechts eenmhal uitgeven. De verhou
ding tusschen het profijt van den eenen en den
anderen vorm van kapitaal regelt zich steeds zoo
danig, dat .voor den meest begeerden vorm van pro
ductie voldoende koopkracht aanwezig is, om de on
dernemers tot die productie te brengen.
Het is dus altijd de meest begeerde voVm van ka
pitaal, die wordt aangemaakt en waarvoor de on
dernemers geld leenen om het te kunnen aanma
ken en de verbruikers zijn altijd bereid voor het
product van dat kapitaal een zoo hoogen prijs te be
talen dat daarin een voldoende prikkel ligt om dat
kapitaal te vervaardigen. Om evenwel het geld daar
voor te kunnen leenen, moeten er menschen zijn,
die het besparen en willen in leen geven en om
de menschen daartoe te bewegen, moet men lien
een zekere rente beloven. Die rente zal des te klei
ner kunnen zijn, naarmate de menschen spaarza
mer zijn of liever naarmate de verhouding tusschen
de begeerte der verbruikers en den spaarzin der be
volking kleiner is of beter misschien nog, naarmate
de begeerten minder of minder sterk zijn en de
spaarzin grooter is.
Bij sterk wisselende begeerten of behoeften aal de
renitestandaardi hoog- zijn en1 aal U profijt fvan de ver
schillende soorten .van kapitaal '.sterk uiteenloopen.
Daarom 'moet in sterk bewogen tijden die rente hoog
.worden, iridtierT niet tegelijkertijd de -geldvoorraad
zich uiteet en daardoor de rentestijging wordt tegen-
Igewertkt. In aeer,(kalme tijden daarentegeny zullen
oog "de begeerten en (behoeften niet sterk (wisselen en
taal dientengevolge de rente haar laagst mogelijken
stand bereiken.
De geschiedenis leert .oins, dat een rentestand van
3 pet. tot nog toe het minimum Is geweest,, waartoe
de samenleving het heeft 'weten te ({brengen door
hoog als het profijt. (Boor een' laag. profijt wordt dus
de verkoopwaarde eveneens laag, door l'n lagen ren
testandaard wordt daarentegen de verkoopwaarde
betrekkelijk hoog.
Zoo kan het immers (voorkomen, dat> kapitaal,
waarvan de sticfotingskosten i 10000 ihefbben [bedragen
slechts f2000 verkoopwaarde heeft, omdat de vraag
naar diat kapitaal, of naar de producten van dat kapi- i
taal izoo gering is, dat het .profijt, dat tijdens de stioh- j
ting f 500 bedroeg, gedaald ds tot f 100, 'terwijl de ren
testandaard, die tijdens idie stichting 4 pet. bedroeg,
gestegen da (tot 5 pet.
.Dat de rente Standaard gestegen is tolt 5 pet, vindt
dan cene oorzaak hierin, idat er andere vormen van
kapitaal izijtn, waarvan het product zoo 'aterk (begeerd
wordt, dat, terwijl de «tichtdngskosten van dat 'kapd-
ttoal eveneens f 10.000 bedragen, het profijt daarvan
wel f 1000 bedraagt, zoadat van het daarvoor geleen
de geld gemakkelijk 5 'pet. rente kan worden' betaald,
Door de groote winst die de ondernemers mot deze
hoort van kapitaal maken, wordt evenwel de aan
maak daarvan aeer in de -hand gewerkt en daarom
Ynoet door de stichters van dat kapitaal met de mo-
ftelijkhe.kli worden gerei:end. dat het profiji binnen
'kor,ten tijd door het groote aanbod weer .sterk aal
'dalen.
Er bestaat een (theorie, (die de rente verklaart uit
hei feit, dat de arbeid) door de hulp van het kapi
taal meer kan produceeren. en Idus die rente een deel
is van deitgesio, dat door het kapitaal meer wordt
geproduceerd. Dat derae verklaring onjuist is, iziet men
gemakkelijk in als men bedenkt, dat. to.v. onae ver
voermiddelen op het oogenlblik een kapitaal vormen,
dat weinig profijt geeft en dat ook verschillende fa
brieken, die met machtige 'hulpmiddelen wenken, in
hetzelfde geval verkeeren, terwijl daartegenover het
'woningenikapitaal, waarbij toch van verhooging 'van
'de productiviteit van (den arbeid al aeer weinig spra
ke is, tegenwoordig een hoog profijt geeft en het geld
•voor den aanmaak van nog meer woningen tegen
'een (hooge rente geleemd wordt.
Terwijl men er Idiuis niiet aan zou denken/ rente te
geVern Ivoor geld, dat zou moeten worden bestemd
om nog meer van die vervoermiddelen en fabrieken
aan te maken, ddie toch den arbeid1 .zooveel 'productie
ver maken, geeft ,men fhooge rente voor geld, dat
ivoor woningbouw (bestemd is, hoewel de arbeid daar
door niet productiever wordt.
De agiotheorie 'van Bobm-<Bawerk neemt ter ver
klaring van de rente aan, dat een aantal, deels psy
chologische, deels technische oorzaken samenwerkt
otq den mensch ertoe te brengen, dat hij de waarde
van tegenwoordige .goederen hooger schat dan die
der toekomstige van dezelfde soort en aantal. Die
psychologische wortelen dn de onzekerheid ivan die
.toekomst en de geringe zorg voor de toekomst, de
technische hangen .samen met sommige producüieom-
"standighedien, namelijk deze, dat .die technisch voor-
Prima geurige PIJPTABAK gefabriceerd door de
Neemt proef met deze prima kwaliteiten in fraaie verpakking.
VRAAGT ZE UWEN WINKELTER.
grooten spaarzin, gepaard met geringe wisseling van
behoeften. De mogelijkheid is niet uitgesloten dat de
roekomst tnog lagere rentestanden zal doen izien, dóch
er ds een omstandigheid) Idie 'tmaalkt, dal dit allicht
in ide naaste .toekomst niet het geval zal 'zijn.
lEr bestaat immers leen streven om het maatschap
pelijk inkomen Imeer gelijkmatig onder alle «men
schen te. rverdeelen, zoodat die kleine inkomens groo
ter en de groote inkomens kleiner Bullen" worden.
"Menschen met kleine inkomens hebben evenwel min-
'der gelegenheid' tot sparen dan menschen met groote
inkomens, tzoodat dkxxr die meer gelijkmatige verdee
ling de gemiddelde mogelijkheid tot sparen waar-
'schijtnlijk aal verminderen. Daarbij komt nog, dat j
menschen met (kleine inkomens imeer onvervulde be- j
ïioeften en begeerten hebben en dus de begeerte
naar .sommige vormen 'van productie .gemiddeld (ster
ker aal {worden. De verhouding' tusschen spaarzin en j
begeerte wordt dus om twee Redenen ongunstiger,
tzoodat -de rente daardoor moet stijgen.
iHoe zorgvuldiger (de bevolking met haar kapitaal
omgaat, des te langer zal het mee kunnen en des te
gunstiger wondt de bovengenoemde verhouding. Huis
vrouwen, 'diie de aan hare zoug toevertrouwde goede
ren vensionsen en toelaten, dat het linnengoed' in de
«wasscöierijen door bijtende middelen en onachtzaam
personeel in korten tijd te loor gaat; bedrijfsleiders,
die hunne gebouwen en werktuigen slecht onderhou
den of dm weer en wind laten (vergaan en verroesten,
kortom allen, idie weing of geen izorg aan bet be
staand^ kapitaal -besteden, zijn oorzaak ,dat een deel
der bevolking .gebrek moet lijden, maar werken op
die wijize tevens verhoogenld: op den] remteifftandaard.
Voor en aleer men immers aan het maken van
'nieuw kapitaal of aan vermeerdering van den (kapi
taal voorraad1 zal kunnen denken, moet eerst 'n del
van .d-e .productie, van grondstoffen, arbeid en kapi-
taaldiensten worden verbruikt om het bestaande in
goeden toestand te 'houden of het verslonsde en ver
gane te vervangen. De begeerte naar en de behoefte
aan nieuw kapitaal en meer kipltaal (zal dus .minder
gemakkelijk bevredigd kunnen worden; er aal meer
moeten worden bespaard om.aan die begeerten en
behoeften te kunnen voldoen.
1 Dat er .een groot verschil toestaat tusschen hetgeen
Ik profijt héb genoemd en de rente, wordt vooral
'duidelijk, wanneer .wij den invloed nagaan, die bed
de hebben op da verkoopwaarde 'van het kapitaal.
.Bestaand kapitaal, dtft 'een klein profijt geeft, om
dat het weinig meer begeerd wordt of in overveeld
aanwezig ds, bedt daardoor een. geringe 'verkoop-waar
de, maar die verkoopwaarde is nog des .te kleiner
naarmate de rente op datzelfde oogenbldk hooger is,
'naarmate er met andere woorden van enkele an
dere vormen van -kapitaal een grooter profijt «wordt
verkregen.
Is de rentestand'aard 4 pet., dan is >dPe verkoopwaar
de van het eerstgenoemde weinig-profijtgevend ka-
'pdtaal 25 maal dat profijt, is de rentestandaard 5
pet., dan is dis verkoopwarde (slechts 20 maal zoo
'cLeclngste methoden) die zijn, waarbij men cri-dh lang
durige, kostbare (voorbereidingen veroorloven kan en
/dit alleen mogelijk is voor idien-gene, die reeds direct
een som geldla in (zijn (bezit keert.
Daardoor ontstaat tusschen tegenwoordige en toekom
stige goederen een schattings- e i ruilingsverhoudig, die
maakt, dat f 100 nu iix waarde gelijk worden geselïat
met f 105 na 1 jaar. Als iemand eën machine koopt,
die 6 jaren werken kan en ieder jaar een voordeel
oplevert van f 100 dan zal hij die machine niet koopen
voor f 600, maar voor f 530, wa'nt de toekomstige
diensten of het toekomstige bezit van 'het bedrag van
f 100 worden op het oogenblik van den koop voor ieder
volgend jaar 5 pGt. lager geschat.
Een toekomstig product, dat na den voor de productie
noodigen tijd van b.v. 36 dagen f 100 waard) is, heeft
op het oogenblik, waarop de arbeid daarvoor verricht
wordt, slechts een gevoelswaarde 1) van f 99.50, zoo
dat Wij voor den daarin vervatten arbeid op hel oogen
blik ook niet f 50, maar slechts f 49.50 kunnen betalen.
Zoo volgt ook uit het door Dfthm-Bawerk vooropgestelde)
feit, dnt. êen zaak, die over 10 jaar, Volgens de schatting
van dat toekomstige oogenblik, f 163 waard zal zijn,
maar waarvan het toekomstig bezit op het huidige oogen
blik volgens onze schatting slechts f 100 waard is, on-
^mstootelijk, dat kapitaal een rente moet'doen van
d pCt. per jaar.
Dat dit geen verklaring is, maar niet anders dan eön
redeneering van achteren af, schijnen hij en zijhe
vele aanhangers niet in te zien.
Deze theorie maakt op mij zoozeer den Indruk van
gekunsteldheid, dat het mij onbegrijpelijk is, dat zoo-
velen, die van de zaak studie hebben gemaakt, daarin
bevrediging kunnen vinden. Een bewijsvoering nis Van
Böhm-Bawcrk schijnt 'mij niet anders dan woorden
spel, waarbij het vooropgestolde feit en het te bewijzen
gevolg zoo 'zeer met elkander worden verward, dat ten
slotte niemand et uit wijs kan worden-
Bij .de verklaring, die lk hierboven van het 'ontstaan
als U voor de komende Feest
dagen nog een paar SCHOE
NEN wilt koopen. - Vraagt
nu reeds zichfzending aan bij
Dat de rente steeds bemeten wordt naar den tijd,
waarvoor inen het geld aan een ander in gebruik af
staat, is gemakkelijk te begrijpen. Het "ligt immens
voor de hand, dat die onderlinge concurrentie tusschen
de uitleeuers en eveneens de onderlinge concurrentie
tusschen de leeners tot gevolg moet hebben, dat 'het
voor den uitleener, noch voor den leener verschil maakt
of hij in, eens voor twee maanden leent dan wel tweemaal
voor een maand en dat dus de rente naar 'tijdsruimte
zal worden berekend.
Indien de arbeiders "door hunne loonacties zouden
weten te bewerken, dat het profijt van het reeds bestaan
de kapitaal, waarmede zij werken, tot een zoo laag
bedrag werd teruggebracht, dat van het daarin gestoken
geld of van dat gedeelte, dat nog niet afgeschreven is,
niet een voor dien tijd normale rente overbleef, zou
(lil de ondernemers ervan doen afzien, voor dat doel
geld te leenen en zouden zij zich gaan richten op het
slichten van kapitaalsvormen, waarbij die toestand nog
niet bestond, En indien zulke vormen er niet waren,
zou van geen enkelen kapitaalsvorm de stichting door
kunnen gaan, omdat de ondernemers niet genoeg rente
zouden kunnen uitloven om de spaarders tot de aaartoe
noodzakelijke besparing van geld en het uitleenen daar
van tc bewegen.
Door de schaanschte van de kapitaalsvormen, waarvan
de producten !het meest werden begeerd, zou dan evenwél
de prijs van die producten zoozeer- stijgen, dat het
profijt van die kapitaal vormen weer zooveel werd ver-
prooi, dat "de winst weer voldoende werd o$i de on
dernemers tot de stichting daarvan te bewegen. Het
profijt 'zou dan zoo hoog worden, dat behalve de
rente nog een zeer hooge afschrijving van de slichtings-
kosten kon worden berekend. Door de hooge prijzen
zou dan worden hersteld, wat door de loonactie uit haar
even-wicht was gebracht.
De groote onzekerheid voor de ondernemers, die van
aanhoudende loonactie het gevolg is, zal evenwel schom-
melilngen in de mentaliteit der ondernemers in het
leven roepen, die nu eens in de eene richting van
kapitaalvorming, clan weer in de andere richting voordeel
doen zien en door het telkens hooger wordend geldin-
komen van verschillende arbeidersgroepen worden deze
schommelingen nog in de hond gewerkt, omdat de
prijzen van sommige producten 'door de steeds sterkere
vraag voortdurend stijgen, terwijl de vraag naar andere
daalt en regelmaat in deze stijging en daling ontbreekt.
Deze groote veranderingen in vraag en in onder-
neiningsrichting, werken, zooals ik reeds eerder betoogde,
verhoogend op den rentestandaaixl, zoodat door de loon
actie de renttestandaard eejr zal stijgen dan dalen.
Ik. ikan mij' voorstellen, diat eenimaal een rvrIJ
groot deel van het 'kapitaal óm eigendom komt van
die gemeenschap en dat ook-uvoor het onderhoud! en
voor de (vermeerdering van dM 'kapitaal door de ge
meenschap oelive wordit gezorgd. De (kosten daarvan
izullen dan uit verhoogde belastingen (moeten worden
bestreden, zoodat de menschen itot sparen voor deae
ikaprtoaltvorming (worden gedwongen. vBij een groot
aantal bedrijven schijnt imij dit evenwel .niet mogelijk
oonder groote schade voor een productieve en eerlij
ke samenleving en waar dit móet mogelijk ós, aal het
voor de uitoefening van ddie (bedrijtven benoodigde ka-
(pitaal het eigendom moeten (blijven van particulieren
of van vereondgingen van particulieren en aal ook
de izorg voor ihert onderhoud en voor de vermeerde
ring van dit kapitaal aan dleoe particuliere personen
of vereen.iign.ngen moeten worden overgelaten.
iHoe dit echter ook aij, een maatschappij, waarin die
menschen niets hun eigendom kunnen noemen en de
zorg voor de bewaring cn de aanvulling geheel aan
het particulier belang! wordit onttrokken, een maat
schappij dus, waarin kapitaalaanmaak voor eigen re
kening, in welken Vorm ook, voor niemand mogelijk
is, schijnt mij onbestaanbaar. En zoolang Iddt moge
lijk blijft en dus ook het besparen ivan geld en het
.uitleenen van geld om dit mogelijk ile maken, aal de
rente blijven bestaan. IZij zal eerst kun/nen verdwij
nen in een maatschappij, wiaartn het particulier bezit
volkomen da uitgesloten.
1} Het woord is van mij.
van de rente heb gegeven, moet de rente worden bé-
schouwd als een belooning voor het Aésperen van
geld, die onmisbaar is gebleken om de menscn'en te
ewegon, dit bespaarde geld beschikbaar te stellen voor
het aanmaken van de soorten van kapitaal, die op dat
oogenblik het meest' begeerd worden, maa«r waarvan
de bewaring veel minder gemakkelijk en eenvoudig is
dan de bewaring van geld en ook om voor dat doel
een vo'doende hoeveelheid geld' ter "beschikking te krij
gen
En er zijn altijd en op leder oogenolik svïTp.ti van
kapitaal, welker producten zoo j sterk kordon begemu,
aa. Mc. verbruikers- bereid zijn, daarvoor oen zoo hoogën
nrirc Ia hp't.lcn dat nlf diftn nriis hnvfln <?p nfapbriivinr»
prijs te be'?tlen, dat uit dien prijs, boven de afschrijving
van de slichlingskosicn en de kosten van feadsvhouJ,
rente Ran worden betaald. De bezitters van het reeds
bestaande Vpitam voor zoo ver dit :u6l tot d /.e
meest begeerde soorten behoort, zullen zich met
een relatief lageren prijs voor hun oroduct ènklager
nrofvjt van hun kapi'.oa! tevreden moeten stellen, want
de hooge prijs Van het eerie product verlaagt den
relatieven prijs van een of meer produC.cn.
TE WATER.
Dat kleine oorzaken soms groots gevolgen kunnen
hebben, ondervond Donderdagmorgen de huisvrouw
van den heer K. te Zijdewind, die zich per (iets naar
Schagen begaf en op Grootewal van den eenen kant
van den weg naar den anderen kant zou overste
ken. Door het oversteken van het paardepad raakte
haar bagagedrager los en in een ommezion lag de
Juffrouw, in haar fiets verward, te water. Een be
nauwd gilletje had een paar heeren die voor de Juf
frouw uit reden, op het ongeval opmerkzaam ge
maakt en deze, de heer B. van Broek op Langen-
dijk met zijn metgezel, slaagden er niet zonder
moeite in de Juffrouw nog op tijd ti redden. De
juffrouw, geheel in de war, werd door naburige
mes-hen ven Hroge kleeren voorzien.
ONZE KERMIS.
Volgens Provinciaal reglement begint onze .kermis
dit jaar op Maandag 19 Juni,
