Alieitei Nieuws-
Labor
Op de fiiwetbesehaa in linehen.
Raad Callantsoog.
De TABAK die U zoekt is
Woensdag 4 ("Vtob«,r 1922.
65ste Jaargang. No. 7106.
Uitgevers i «.V. v.h. TKAPMAN Co., Schagen
99
ft
FIIANSCH
DUITSCH
ENGELSCH.
A. f. G. LEIDCR1TZ-D. H. SCHENK, Hooidond., Amsteldijk 47, Amsterdam.
umn
COURANT.
Dit blad verschijnt viermaal per week: Dinsdag, Woensdag, Donder
dag en Zaterdag. Bij inzending tot 's morgens 8 mur, worden Adver-
tentiön nog zooveel mogelijk in het eerstuitkomend nummer geplaatst.
POSTREKEN1NO No. 23330. INT. TELEF no. 20
Prijs per 3 maanden f 1.65. Losse nummers 6 cent. ADVERTEN-
TlêN van 1 tot 5 regels 11.10, iedere regel mee» B0 cent (bewijeno»
inbegrepen). Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
Vergadering van den Raad op Zaterdag 30 Septembcf
1022, des morgens 11 uur.
Aanwezig allen.
Voorzitter do heer J. Koster, burgemeester, tevens
secretaris.
Na opening zegt Voorzitter, dat de raad zooeven op
zoor aangename wijze afscheid beeft genomen van bet
hoofd der school, den heer Joh. Langhorst, Spr. hoopt
dat hij daarbij in juiste bewoordingen hoeft woergo-
gsven de gevoelens die bij ons ten Opzichte van dén
eer Langhorst bestaan, liet is zeer zeker een groot
verlies, dat de gemeende door het vertrek van het Hoofd
der school treft, daar de heer Langhorst een uitnomctnid
onderwijzer was, die met hart 'en ziel poogde het
onderwijs op hoogcr peil te brengen. Spr. hoopt, dat het
dc raad straks zal mogen gelukken in zijtrx plaats iemand
te benoemen, die in de inpaste toekomst in even groote
mulo hot vertrouwen van den Raad zal verdianen.
Do notulen van de vergadering van 15 September
worden ongewijzigd vastgesteld.
Meegedeeld wordt, dat Maandagmiddag kwart over
tweeën do Commissaris der Koniuri® oen bezoek aan
onze gemeente zal brengen, the net zeker op prijs
>nl "stellen, wanneer behalve B. en W. ook de raads
leden bij dat bezoek aangetroffen zullen worden-
Woensdag hoeft plaats gehad een beproeving van de
brandspuit. Op advies van opperbrandmeester e® brand
meesters in besloten do brandspuit te occcpteere®.
Aan P. Vos is opdracht gegeven in het gebouwtje,
waar de strandgoederen worden geborgen, een hieuw
stol deuren te maken.
Verder doet Voorzitter mededeeling, dat Woensdag
avond eeii begin vatn brand is ontstaan ten huize vort
den heer Langhorst, waarvan de oorzaak
onbekend is. De toestand liet zich aan
vankelijk ernstig aanzien en spr. wil in het 'openbaar
een woord van wöardeering spreken tot den neer S.
Kooger, door wiens cordaat optreden, een ramp is
voorkomen, die zeer 'zeker groot had kunnen worden,
jr. dankt den heer Kooger voor zijn optreden.
Enkele tredacticwiizigingen worden gebracht in de
rordoning op do vteesehkcuring.
Voorzitter deelt mede, dat de vlecschkeurmgswet de
Spr. dankt den heer Kooger voor zijn optreden.
Enkele lp
verordening
Voorzitter
mogelijkheid bied dat gemeenten 5 jaar ontheffing vragen
de z.g. huisslachtingen, voor zooverre heit betreft var
kens, schapen en geiten, in do vlecschkeurlngswet op
te nemen.
De meerderheid van B. en W. wil van die ontheffing
geen gebruik maken. Ook do commissie, belast met de
uitvoering van do vleeschkeuring, is van oordeel, dat hei
niet wenscheiijk is, dat een der gemeenten één dergelijke
gunstbepaling heeft en officieus wordt medegedeeld, dat
deze ontheffing gegeven wordt aan bijzonder groote uit
gestrektheid, waar de huisslachting in elk huis regel Is.
Voorzitter wijst er nofl op. dat wanneer wol' ontheffing
mocht worden verleend elk vervoor van ongekeurd
vlOesch verboden Is.
De minderheid van B. en W., de hoer Sleutel, wil
wol ontheffing vragen, we moeten -Zien te krijgen wat
er te krijgen is en spr. meent, dat huisslachtimgen nogal
tamelijk voorkomen en daarvoor moet dan keurloon
worden betaald als geen ontheffing wordt gegeven.
De heer Kooger meent dat daar tegenover staat de
gezondheid van de mcnschen- Niet altijd zal de ver
strekking van ondeugdelijk vleesch door derden geschie
den, maar de menschen zjjm er door onkunde zeil
ook wel1 eens do oorzaak van.
Voorzitter meent, dat hot doel1 van do vleeschkeuring
is, keuren van al het vleesch en dat is een zeer ernstige
bedoeling.
Miet 5 tegen 2 stemmen wordt besloten gec® onthef
fing te vragen, de hoeren Van der Plas en Sleutel
wilden wel ontheffing vragen.
Vastgesteld worden de vcrorderrfnge® bp do heffing en
invordering van keurloon .voor vee on vleesch. Het
keurloon zal bedragenvoor leder eenhoevig dier f 5,
rund f 5, kalf f 1, nuchter kalf f 050, varken 3,
schaap 1, en geit f 1.
Blijkens kasopname "op 37 September was overeen-
Komstig hoeken en bescheiden in, km f 7640.63.
Volgt benoeming van hoofd der Openbare Lagere
ooi1.
School De voordracht luidt 2 1. E. Smit' Ënkhuizc® 2.
A. C. Boekwijt, Meiken-Ilinnon, 3. B. Verhoeven te
rioogland.
De raad gaat In comité en na heropening wordt do
hoer Smit met algemeen© stemmen gekozen. Indiénpt-
treding 15 November, doch getracht zal worden den
benoemde hier eerder te krijgen.
In verband van de vroegere bespreking om het na-
deelig saldo van den dienst 1921 te doen drukken op
1922, wordt een 4e suppletoire begrooting tot een bedrag
van f 1662.071/2.
Begrooting 1923. De commissie, belast met het onder
zoek der begrooting, en bestaande uit de raadslede®,
behalve die beide Wethouders, merkt bij den post jaar
wedde gemoente-ontvangcr op, dat zij het betreurt, dat
geen verlaging van bezoldiging kan plaats vinden, omdat
rij het salaris 'geen juiste verhouding met de werk
zaamheden aangeeft B. en W. zijin het met die opvatting
eens en gewezen wordt op het onderzoek, dat de
Vereeniging van Burgemeesters en Secretarissen instélft.
In de volgende vergadering kan misschien worden beslo
ten hoe de raad het salaris van den toekomstige®, ont
vanger wil regelen.
De post kosten Warenwet wordt gebracht van f 225
op f 200, omdat de kosten minder zijn geworden.
De commissie stelt voor de post kosten vleesch-
kcuiingswlet te brengen vain f 1 op f 50, omdat zij meent
dat de noodslachtingen, die kosten zullen vorderen-
Na toelichting door den Voorzitter blijft de post op f 1.
In verband met do uitkoering aan'andere gemeenten
voor in die gemeenten schoolgaande kinderen, stelt de
commissie voor den post van f 300 op f 700 te brengen-
B. en W. gaan hiermee accoord, het was Voorzitter voor-
Loopig ontgaan.
Bij den post kosten verpleging krankzinnigen, geeft de
commissie in overweging, dat B. en W. zullen trachten
de krankzinnigen 'naar een goodkooper gesticht over te
plaatsen, indien de goede verpleging daaronder niet lijdt.
B. en W. zeggen in hun antwoord, dat zij pogingen
doen, dat de gemeente ontheven wordt van de betaling
van verplegingskosten voor 'krankzinnigen.
Voorzitter hóeft deze kwestie reeds eerdér tér sprpké
gebracht, en meent dat die verpleging gemeenschaps-
.r>rg behoort te zijn.
Door de meerderheid van de commissie wordt voor-
gestold op de begrooting een post van f 25 te plaatsen,
zijnde do subsidie voor rust- en vacantieoorde® voor
jinocnte-ambtenaren.
P*; meerderheid van B. en W-, Üe Wethouders, willen
het oens genomen «landpunt handhaven GD. wenschen
geen post op dc begrooting tc plaatsen.
De heer Kooger wijst op bet nul ven dergelijke in
richtingen en wil die instellingen steunen.
De heer Sleutel meent, dat wanneer Steun werd
gegeven en een der ambtenaren moest van de instél-
inig gebruik maken, evengoed de kosten nog door de
gemeente moesten worden betaald.
Daarom komt het spr. niet noodig voor, subsidie te
geven. Anders zou het zijn, wanneer de gemeente door
lid te zijn, geen meerdere kosten had, ingeval een harér
ambtenaren werd verpleegd. Spr. wijst verder op de
malaise.
Voorzitter zegt, dat wanneer er malaise is, men toch
de plicht heeft meer leed en zorg te lenigen. Spr. is
van oordeel, dat een jaarlijksch ófferen voor ee® dus
danige inrichting, een Uitgaaf Is, volkomen op haar
plaats. Hij hoopt, dai door een der Smbtenaren dezer
gemeente van de inrichting nooit zal behoeven te worden
gebruikgemaakt, maar wanneer van andere gemeente®
iemand dat leed mocht treffen, mogen we niet nalaten,
een (steentje bij te dragon in de hoop dat leed te
verzachten.
De heer Kooger gelooft ook niet, dat bij subaidieertng
de gemeente mindere kosten zou hebben, bij eventueele
vxn 'tging. doch wanneer de menschen geld noodig
hebben, moeten we dat geven, in bot vertrouwen dot de
Inrichting hygiënisch Wordt verbeterd
Do heer Sleutel wijst er op, dat we heelemaal niet
weten of de inrichting steun noodig hoeft, misschien
is er well oen groot overschot En daarom acht spr.
zich niet verantwoord geld beschikbaar, te «tellen.
Voorzitter: Dus al» de vereeniging ziek is1, moet ze
gesteund worden en als ze gezond is niet. Spr. zou
zeggen, «Is ze gezond is, houdt haar gezohd. dan beweegt
ze zich Vrijer en slaat de vleugels moer uit.
Het voorstel-Kooger om f 25 subsidie te geven, wordt
aangenomen nuöt '4 tegen 3 stemmen-"Tegen stemden dé
hoeren Kruisveld, Van der Plas en Sleutel.
De oommissie stelde voor een subsidie te verleé-
nen voor alcohol-bestrijdlng. B. en W. kunnen zich
daarmee vereenigen en f 10 zal op de begrootbg wor
den geplaatst.
De heer Kooger dankt B. en W. voor dfat bestelt.
Van do VakteekOnschool te Schagen is het verzoek
ingekomen om subsidie ©n wel f 10 per leerling. Aan den
tegeniwoordigen cursus neemt uit deze gemee®.té één
leerling deel.
Algemeen goedgevonden.
GROOTE HITTE.
veroorzaakt
RIEKENDE HUID ^4
llFEBUOy verwijdert onver. B
wüld de onaangename reuk f
en men gevoelt zich over f*
^^het gansche lichaam we."
der aangenaam en frischj
V Het beroemde JXX3DE
Whv tabkt in deroode ctej
van de N.Y.
ZWART MtRK
GROEN
BLAUW
ROOD
VERKRIJGBAAR
Anna Paulowna:
Anna Paulowna
Callantsoog
Dirkshorn
Van Ewijcksluis:
Julianadorp
Kleine Sluis
Koegras
St. Maarten
St. Maartensbrug:
St. Maanensvlotbi ug
Oudkarspel
Schagen
Schagcrhrug
Schoorl
Valkoog
Warmenhuizen
Winkel:
't Zand
Tabaksfabriek J. GRIINO,
Kroningen.
PRIJS per pond per ons
40 cl 16 cl.
fc4j4teaJeaie»3w"S!lgtóZ«ep«sii Lux.
45 cl
55 ct.
62Va Cl.
18 cl.
22 cl.
25 cl
bij onderstaande adressen
C. DE BOER.
Fa. P. N EUVEL.
M. HOEK.
P. DEKKER.
1. VELDMAN.
M. NOOT.
G. DE JONG.
A. VAN STIPRIAAN.
W. H. ROGGEVEEN.
G. VEUGER Han.
K. VEUGER Hzn.
P. BERKHOUT.
Fa.Jb. MOLEN AARGrossier
Wed. C. THOMAS.
H. J. LIJNBACH.
A. BUIK.
P. PASTOOR Czn.
COÖP. ,.DE TIJDGEEST".
Wed. N. P. KÉIJZER.
De commissie stelt voor de belasting op tooneel-
verlooningen te stellen van 10 op 20 pCt. en de
heffing van balbelasting minstens op f 5. Goedgevonden.
Bij den post verhaal pensioenbijdrage® geme»enben
ambtenaren stelt de meerderheid van B. en W. voor,
dat verhaal boe te passen tot het imaximum dat het Rijk
telnat. De meerderheid van de commissie wil de toe
stand van thans handhaven en stelt daarom voor, de
ontvangst post van f 652.90 terug te brengen op f281.15
en de meerdere kosten dus door de gemeénté té doé®
bijdragen.
Voorzitter geeft achtereenvolgens het woord aan de
meerderheid van B. en W., en aan de minderheid van
de commissie, die respectievelijk bestond uit de wet
houders en de hoeren Van der Plas e® de Wit
De heer Sleutel meent dat waar het Rijk hier
voor gaat de gemeente mag volgen. De tijd eischt een
strenge bezuiniging e.n wij hebben de plicht dat te doen.
De pemaioenstorting is van ruim f 800 opgevoerd tot
ruim f Ï200 en de wethouders zijn van oordeel, dat wat
de wet toelaat, ook op de ambtenaren verhaald dient te
worden.
De heer Van der Plas is het 'hiermee volkomen eéns.
Het is wel! niet mooi, dat We daardoor bezig zijn de
inkomsten der betrokkene® te verminderen, maar die tijd
zullen we wel krijgen. Het inkome® yan de meeste
menschen is verminderd. De wet geeft er het récht
toe, waarom zouden we het niet doen.
De heer Koogcr is het niet eens met het systeem
eerst ge\en en dan terugtrekke®. Spr. oordeelt hét «ys-
6teem staatspensioen evenmin goed omdat hij is voor
pensionnceriing zonder premiebetaling- Voor spr. maakt
net niet uit, of het nu een burgemeester betréft of niet
\Y'an(neer bet hier allemaal burgemeesters betrof, dan
zou spr. nog tegen dat meerder verhaal zijn. Als ee®
pensioen kan worde® geven, dan moet 'dat gebeuren,
of anders heelemaal niet.
Voorzitter zegt, dat het voor nem een niet gemakkelijk
standpunt is, om een 'beschouwing ovter deze zaak te
geven daar hij er zelf bij betrokken is. Maar hij zit hier
ook om de belangen van de gemeqnte-apibtenjsrdn te
behartigen. Spr. wijst op het feit, dat de raad het
unaniem eens was, waar het betrof verlaging van salaris
voor den gemeente-ontvanger, omdat we meenden dat dit
salaris niet in overeenstemming was met de werkzaam
heden. Waar een meerder verhaal van pensioen-bijdrage
is een verkapte salarisverlaging, hebben we ook bier te
vragen, zijn de werkzaamheden, die door de gemeente
ambtenaren worden verricht, i® overeenstemming met
hun salaris. Spr. is er van overtuigd, dal de bezoldiging
absoluut niet te hoog is. Hij1 fzal thans niet voorstede®
de salarissen te verhoogen, maar torn ér ook ®iet aan-
Spr. wijst er op, dat het hier ook salarissen van 125,
f 65 en f 50 betreft en spr. vindt het bedroevend, dat
daarvan de pensioenbijdrage® moeten worden bekostigd
De heer Sleutel zegt, (fat Voorzitter toch bekend ts,
dat in gelijke gemeenten als Callamtsoog, mindere salaris
sen worden betaald. Of de salarieering ^u te hoog
of te laag zijn, kan buiten beschouwing worden gelaten.
Voorzitter: kunt het buiten berekening laten, maar
als wethouder ia U bost op de hoogte vanae werkzaam
heden en het is dus geen bezwaar voor JJt om te
bepalen of de salarissen te hoog of te laag zijn.
Het voorstel van (fa meerderheid van B. en W. om
het maximum-verhaal toe te passen, "Wordt aangenomen
met 4 tegen 3 stemmen. Tegen ae heeren Boontjes,
Hollander en Kooger.
De bemerkingen van de commissie zij® hiermee af-
gehandedd en voorzitter vraagt, of iemand nu nog iets
orver de begrooting heeft te zeggen.
De heer Van der Plas zegt. dat op de begrooti®£
voorkomt een post van f 100 als subsidie aan (fa V.V.V.
Blijken* eea bericht iu do Sehager Courant is i® (fa
kwtstgehoud«u fver^wierix^ V.V.V. (fa bógrootitig
behandftld en vasl^esldd op f 212, waaronder de ge-
nieenlesufaddte was v»ui f IÜÜ, dus bijna de helft. Op die
vergadering 12 menSche® aanwezig e® fipr. maakt
daaruit op, dat er niet veel ambitie voor de vcreenfa
ging bestaal. En spr. ka® zich dai vo&rsteOIe®. Het ia
een klein gedeelte van de gemee®le, dat met hét b és taan
van de vereeniging te maken heeft. Spr. is niet tegen
het beslaan der vereeniging, maar waar er in het dorp
menschen zijn, die wei eenigszins voordeel van de
vereeniging hebben, meent hij dat ze dat kleine beetje
contributie wel kunnen opbrengen. Waar het andere
gedeelte van de gemeente niet gebaat is bij het bestaan
oer vereeniging, is spr. er niet voor, die f 100 te
bestemmen voor subsidie aan de V.V.V., maar zag liever
die f 100 besteed aan de werkverschaffing, dat is meer
doelmatig voor de heele gemeente.
Voorzitter: Uw bedoeling is dus de subsidie aan
V.V.V. te schrappen?
De heer Van dér PlasEn die f 100 besteden vooi
werkverschaffing.
Voorzitter: Ja, dat komt straks, dat Is een angeftje
onder het gras. Spr. wijst er in de eerste plaats dan op,
dat hij dacht dat de goheele commissie het 'met die
subsidie-verleening aan V.V.V. ecns was. Spr. zit hier
niet als vertegenwoordiger van V.V.V., maar als vertegen
woordiger der gemeente en hij vindt het dan diep treurig,
een dergeliike beschouwing te hebben moeten hooren
van een 11(1 van den Raad. Spr. heeft het meer gezegd,
zich niet te kunnen voorstellen, dat iemand, die lid Is
van den raad, dus de geheele gemeente vertegenwoordigt,
niet het nut inziet van het vereenigingslévtnAls er
één vereeniging is die recht heeft op steun van elk, van
welke richting ook, dan is het V.V.V., een vereeniging^
die steeds heeft gestreefd de armoedigheid in het aorp
op te heffen. Als men de oogen opendoet en in de®
zomer eens het dorp rs&dgaat, dan zat men toch' zien, het
streven en werken in het belang van het dorp, maar i®
het belang van de gemeente bovendien- Elk streven tot
verbetering, door welke vereeniging- en in welk deel
der gemeente ook, moet gewaardeerd worden. En als
m*.n dan nagaat hoe met f 112 wordt rondgesprongen
en wat men verkrijgt roet f 100 steun van do gemeente,
dan zegt spr. eero aan zulk een vereeniging- Als de
middelen het toelieten, zou spr. de eerste zijn, om dien
steun te verhoogen en spr. weet dat er hier zijn, die er
ook Zoo overdenken- Helaas kunnen we het niet doe®,
maar spr. betreurt een beschouwing als door den heer
Van der Plas gegeven.
Voorzitter brengt in stemming het voorebal-Va® der
Plas.
De heer Kruisveld moet het "eerst zijn Btem uit
brengen en weifelt oen oogen"blik stemt tegen.
Voorzitter: Dat dacht ik toch ook.
Het voorstel wordt verworpen mot 5 tegen 2 stemme®.
Voor stemden de heeren Van der Plas en SleuteL
Voorzitter vraagt, of de heer Van der Plas nu voor
stelt den post kosten werkverschaffing te verhoogen.
De heer Van der Plas? Neen, nu niet, de geUdmicL
delen laten het niet toe.
Spr. zegt, dat hij in de commissievergadering niet over
den post beeft gesproken, maar Voorzitter beert toen zelf
gezegd, zit je nog te piekeren over de V.V V. Het stukje
vbn de Schager Courant "dat spr. vóór zich had liggen,
whs hem toen niet duidelijk.
Voorzitter: Het is jammer, dat U Jtet toen niet naar
voren heeft gebracht.
De beer Skutel zegt, dat bij deze begrooting dus aan
hoofrfalijken omslag moei worden opgebracht f 15000.
Het «al te bezien siaan of dit bedrag geïnd ka® worden-
Waar Idkxxr de gemeente zooveel werkzaamheden voor bet
rijk moeten woklen gedaan, wil spr. poginge® zien afl®-
gemand, de posten: rükebijdrage in do hmshoudeüjkQ
Kosten on rijksbijdrage in de salarissen van burgemeeste»
en secretaris, verhoogd te krijgen.
Voorzitter fa het met de opvatting <$80 heeren Sleutel
volkomen ©end en wil daartoe alle pogingen aanwende®.
Evenals de heer Sleutel wijst spr. ook op de ongelijkheid
van de rijksbijdrage in de huishoudelijke kosten-
Erfcijn gemeenten die per inwoner f 4, f 3 en f 2 krijge®,
onze gemeente daarentegen t 1.66^.
De begrooting wordt hierna vastgesteld in totaal op
f 33576.55, met een post hoofd-dijko omslag van
f 14422.911/,.
De begi-ooting van het Burgerlijk Armbestuur wordt
WQstgestéld op f 2934.001/,, gemeentelijke subsidie f 1360.
Bij de rondvraag dankt de heer Kooger voor de
vriendelijke woorden, door Voorzitter gesproken over
den brand ten huize van bet Hoofd der School, waarbij
spr. niet anders dan zijn plicht heeft gedaan-
Hierna sluiting.
Gij kent van deze talen niets eni wilt het toch gaarne zoover brengen, dat gij 'n eenvoudig boek in die talen
kunt lezen, gewone gesprekken en correspondentie kunt voeren. Of ge weet er iets van en wilt gaarne Uw
kennis uitbreiden. In beide gevallen vraag proefnummers van ONS STUDIEBLAD, voor 6lke taal een af
zonderlijk blad. Prijs f 0.60 per maand. Zend ons onderstaand biljet in open enveloppe met 2 cent postze
gel gefrankeerd.
Naam
Adres
BW B ONTVANGT GRATIS 7 PROEFNUMMERS -«
Als het int München begint te regenen, weet het er
niet van ophouden, hadden ze ons gezegd en zoo was
het; in de twintig dagen, die we er waren, zagen we
nauwelijks één uur zon en het gladde plaveisel van
Beieren's hoofdstad glom als een spiegel, terwijl het
hemelwater er onafgebroken overheen spoelde.
Voor tien jaren brachten we ook eenige dagen hier
door, heel de omgeving maakte toen wel een anderen
indruk; duizenden militairen in hun vroolijk, licht
blauw uniform liepen over de zonnige, breede boule
vards en de Beieren zelf wat waren ze dik, goedig
en blozend de geheele bevolking scheen nu een an
dere. Geen enkele militair, dat doet bet zonder
lingst aan in een Duitsche stad de burgers waren
bijna slank geworden, de gezichten nerveuser en
bleek. Wel drinkt de Münchenor nog zijn biertje en
zijn do .Bierstuben" vol bezoekers, maar zeker nut
tigt ieder een goed aantal glazen minder per dag,
ze hebben zich langzamerhand van het geliefde
brouwsel moeten spenen en wat de zenuwachtigheid
van die menschenmassa betreft, herhaaldelijk vroe
gen Duitschers ons, of we ze niet verbazend geprik
keld en opgewonden vonden geworden. De vrouw
van een generaal, die nu aan het hoofd van oen cera-
miekfabrleK: staat, zeide: „werken is heerlijk, maar
die ontzettende prikkelbaarheid van bet personeel en
van lederen afnemer waarmee we te doen hebben, is
zoo vermoeiend; vroeger do gemoedelijkhei den ge
willigheid in persoon, neemt de Beier nu alles kwa
lijk en het grootste doel van mijn correspondentie en
dagtaak bestaat daarin, vrede te stichten en misver
standen uit den weg te ruimen. Hoezeer de psyche
van de menschen hier door den oorlog geleden heeft,
dat merkt niet de vreemdeling, maar wij, die dag
aan dag daar de gevolgen van ondervinden."
We zaten met een jongen man, een krachtig Ger-
maanseh type, in een „Weinstube". Hij knoopte een
gesprek met ons aan, want tegen een Hollander zijn
ze hier bizonder voorkomend en hartelijk. De onver-
dragelijke parmantigheid, het autoritaire, opgeblaze-
no heeft plaats gemaakt voor een gevoel van mach
teloosheid.
Zij dragen zwaar aan de vernedering en aan wat
zij zelve hun schande noemen maar ze zullen daar
beter van worden. „Tijdens den oorlog ben ik offi
cier geweest" zei de jonge man, „ik ben gaarne been
gegaan nadat ik mijn land gediend had en werk nu
zooals wij allen werken, maar als het signaal gebla
zen wordt, blijft geen man thuis; we zullen geen ka
nonnen en geen chemische grondstoffen meer heb
ben, doch in den guerilla oorlog, die dan volgen zal,
worden alleen de volken gespaard, die neutraal ge
bleven zijn, of die nog meer deden die gehandeld
hebben zooals Holland ten opzichte van zekere
vluchtelingen, die ik niet hoef te noemen, 'n daad die
we nooit zullen vergeten die guerilla-oorlog kan
niet uitblijven na wat ons wordt aangedaan, maar
wij wachten en werken.".
Ja zij werken en daargelaten of de lugubere
voorspelling van dezen oud-strijder vervuld zal
worden, door hun w e r k e n in deze dagen van bitte
re beproeving, verdient dit volk de bewondering van
heel de wereld. In de „Gewerbeschau", die dezen zo
mer in München geopend werd, legt dit taaie ras een
schitterende proeve van zijn k u n n e n af. Op elk ge
bied zijn hier de mooiste stalen van industrie en
kunsthandwerk. Ik spreek nog niet van de machine
rieën, locomotieven, motoren, vliegtuigen en wat dies
meer zij, maar ik denk aan die uitgestrekte hallen
vol kristal, porselein en aardewerk, aan de grandioo-
se meubel-afdeeling, waar als stroomen water de
fijnste stoffen van de zoldering neer golfden lang3
kasten, buffetten en tafels, die er allen zoo logisch ge
construeerd uitzien;, hoe angstwekkend broos was
daarentegen verleden jaar in Parijs op de „Salon
d'automno" die uitstalling van stoeten, waarop we
