AliGiüti Biens-
^ÖARIEEESlt BOIP
DIE tl m M KEUKEB
KÜKI KR^GEBDlttE
KEUKEftCJ<KEI,GUS
AARDEWERKEMMIIE
ISinEEn OOGWEHK
GEBElftiGJD MEI EEK
WEIlilG VIH OP EER
Vochtiger doek
Woensdag 24 Januari 1923.
668te Jaargang. No. 7168.
Uitgevers i N.V, v.h. TRAPMAN Co., Schsgen
EEKSIE BLAD.
Ingezonden Stukken.
QVEftAL VERKRVGb/m.
-STöOÖlBU5SEri
YOETBA ÏI
SCIA6ER
CllttlT.
Pit bl«td vexflchljnt viermaal potf wook: Dinada#, Woonada#, Donder
dag en Zaterdag. Bij inzending tot 'b morgeus 8 uur, worden Advor-
tentién nog zooveel mogelijk in het eoratuitkomend nummer geplaatst.
POSTREKENING No. 23330. - INT. TELEF. no. 20
Prija por 3 maanden 11.85, Loaao nammoEO 8 conti ADJRBNTEN-
TIöN van 1 tot 5 tegela 11.10, icdorp rogol mooH CO cont (bowijano.
inbegrepen). Grooto lettors worden nnas plaatsauimto berekend»
DIT NUMÜER BESTAAT UIT TWEE BLADEN
ZAAIZAAD AANBIEDINGEN, ENZ.
Namens een Zweodseho Lunubuuwcoopciatie zag men
dezer dagen in ecu zeer grootsch opgezette reciame-
advertentio in hel landbouwblad „De Boerderijalle
graan- en zaadsoorten van Svalöï zonder eenige terug
houding, aiies ui* origineeie waar aanbieden,
hier zag men dus nogmaals dezelfde misleidende
middelen toegepast, gelijk vroeger reeds meermalen
door andere Zwcedsch-Iiollandsehe combinaties waren
beproefd. Onmiddellijk heb ik daarop bijna alle Be
sturen en Landbouworganisaties in Neüeriand daarmede
in kennis gesteld, met verzoek de landbouwers voor die
aanbiedingen te waarschuwen. Aan dit bericht werd do
vertaling van oen. briet toegevoegd, die vroeger in een
sooi'lgenjk geval door de hetreliende Zweeusche firma
aan naren Hollandschen vertegenwoordiger weid gezon
den. Deze vertaling luidt aldus:
JDc namen Zcgehaver, Kroonhaver, Groounogolhaver,
Klokhaver, Goudenrcgeuhaver, Fyrishavcr, Goudgerst,
enz. enz. zijn door Svaiöf wettelijk gedeponeerd, liet is
derhalve uitgesloten, dat wij evenmin als eenige
andere Zweedsche firma onze zaden als origineeie
Zegthaver. origineeie Fyrishaver, enz. zouden mogen
aanduiden
De aanduiding „origineel' enz. mag alléén siech'ts
door Svuiüï. als oorspronkelijke voortbrenger oezer
soorten, worden gebruikt, en verzoeken wij U deswegeu
de aanduiding „origineel achterwege te laten.
Svalöï hecht aan hel allééurecht in dut opzicht grooto
waarde en heeft daarvoor ook gegronde reden, daar de
benaming „origineel" een belangrijke reclame-waarde
heeft"
In een heden uit Svaiöf ontvangen schrijven wordt er
op gewezen, dat hij bedoelde coöperatie direct tegen deze
ourodcio concurrentie werd geprotesteerd, tevens daar
bij verzoekend, dat onmiddellijk opdracht aan haren
iioilandsehen vertegenwoordiger moet worden gegeven,
dat deze liet jmisbruikmaken dier ougeoorlooiuo be
namingen direct behoort te slaken.
Nog meen tk tevens vc .v aanbiedingen namens 'den
Zweedacheu kweokcr W&ibull te moeten waai schuwen j
die eveneens Zegeliaver uit Zweden iaat ofireeren.
Inplaats vua to vermelden, dat deze haver „naverbouwde
Syalöfa" is, volgt achter de aanbieding ac toevoeging
,.iu origineeie verpakking'. Ook deze aanbieding is
Jus bijna even misioidend als de eerstgenoemde, liet is
bedroevend, dat er telkens nog .weder leveranciers
zijn, die langs uhe denkbare en ondenkbare kronkel
wegen verwarring trachten te stichten. Evenzeer is het
bedroeyond, dat dezett. blijkbaar immer nog landbou-1
wers kunnen vinden, die zoodanige misleidende aan-
biedingen ondersteunen. Langs dezen weg meen ik
daarom speciaal alle landbouwers zelf nog dringend I
ie moeten verzoeken, dergelijke verwarreudc aanbiedin
gen te helpen onderdrukken.
Door do Zweedsche zaaigranen van Svaiöf is in de
iaatsto jaren een grooten ommekeer in den Nedorland-
sehc.f Aanbouw teweeggebracht} moge de daarmede
»ameti.'jut^endc zaaigraanhondel worden beschermd
togen ü-.:> vele knoeierijen, die nog steeds blijken to
butaan - n mogelijk te zijn.
Iegelijk met het 'bovenstaande meen ik er nadrukkelijk
op te moeten wijzen, dat ondanks het onlangs te Wuge-
ningen .gnomen besluit nog meerder© corporaties en
nandelaren in hun advcrteniiOB en prijscouranten ver-
zuunon den nahcuwduur bij veredelde rassen te ver
melden
Ik constateer hieruit dat bij de moeste dier aanbie
dingen meerendoels alles bestaat uit ouderen nabouw,
en dat men bevreesd is, daarop weinig of'geen aanvraag
te krijgen, indien zulks zonder terughouding \vor<
meegedeeld. Inderdaad ij deic vrees gegrund, omd.
slechts weinig landbouwers van aanbiedingen, waarb
laten gaan? Hebben wij hen gevoed en gered, om
deze brave, arbeidzame, godsdienstige en beschaaf-
do mcnschen geestelijk en maatschappelijk te laten
verkommeren?
Hoe grieft ons, als Doopsgezinden, onze onmacht!
Maar niet alleen als Doopsgezinden gevoelen wij
ons beschaamd, Ook als 'Nederlanders. Want deze
60.000 mcnschen, die van ons hunne redding ver
wachten, zijn van denzelfden stam als wij. Zij zijn
van Noderlandsche horkomst. Zij spreken nog in
hunne huizen een taal vol uitdrukkingen van Hol-
landsche huizo. Zij kenmerken zich nog door Hol-
iandsche zindelijkheid, Hollandsche spaarzaamheid,
Hollandschen eenvoud van leven, liefde voor kerk
en school, werken van barmhartigheid, enz., Kortom,
zij hebben hun vaderlandsch karakter nog niet ver
loren.
Zullen wij hunner dan in hun nood niet gedenken
als Nederlanders?
Daarom waag ik het een beroep te doen op het
geheele Nederlandsche volk.
Helpt ons, deze menschen te redden en hun wel
vaart te herstellent
De eer van den Nederlandschen stam is er mode
gemoeid!
Nog 80.000 gulden hebben wij er voor noodig. Voor
ons onbereikbaar, klein groepje als wij zijn, maar
wat is het voor heel ons volk?
Die f80.000.— moeten er binnen 14 dagen zijn, an
ders is het onmogelijk vóór den lente-zaaitijd het
koren to koopen o.u ter plaatse te brengen.
Reeds nu nijpt de tijd. Helpt ons daarom zonder
beraad; en zonder uitstel.
Elke gave, groot en klein, is hartelijk welkom.
Bij voorkeur door storting op do postrekening 2292,
kantoor Haarlem, onder vermelding: voor hot zaai
graan Zuid-Rusland, van de heeren Guepin en Van
der Vlugt.
Da. F. C. FLEISCHER,
Doopsgezind Predikant.
Secretaris der Algemeene Commissie v. Buitoni.
Noodén.
Markt 5 te Winterswijk, Postrekening 14868.
Bjf
dt
lat
- ----- aanbiedingen, waarbij
vermeldt wordt: „oudere nabouw", gebruik zullen ma
ken. Des te meer blijkt hieruit evenwel, aan welk oen
groot plichtsverzuim iedere verkoopcr zich .schuldig
maakt, indien hij op dit punt zijn medcdeclingen achter
wege laat, of erger nog, verminkt of onjuist weefgoeft
Ondergeteekende zou graag omtrent klle in die richting
onvolledige of onjuiste publicaties worden ingelicht.
Blijkens een uitvoerig verslag in de bladen is door
den heer J. Heemstra, Rijkstuinbouwconsulent te Gro
ningen, in een der gebieden, waar de zoozeer gevreesde
aardappelwratziekle in 1922 op onrustbarende wijizo
is opgetreden, een zeer interessante en voorat waarschu
wende lezing gehouden over deze ziekte.
Afgaande op het verslag, werd in verband daarmee een
uitvoerige beschouwing gegeven over verschillende aard
appelsoorten, n.L
lo. voor wratziekte zéér vatbare soorrten;
2o. zeer weinig vatbare soorten;
3o. absoluut onvatbare soorten.
Ik zou haast vermoeden, dat 'de verslaggever bij het
weergeven van verschillende soortnamen, omtrent welke
U8 wetenschap op grond van deskundige proeven zeer
goede verwachtingen heeft, één der nieuwere aard
appelen per abuis verzuimd heeft aan te duiden, n.L
i>Triumf-aardappel van den kweekter Veerkamp.
Waar deze aardappel door den heer Prof. Quanjer te
Wageniijgen beschouwd wordt als een vermoedelijk
voor wratziekte absoluut onvatbare soort, als een der
zeer weinige rossen, die absoluut onvatbaar is gebleken
voor vuur of kringerigheid en op grond van deze
en vele andere zeer gunstige eigenschappen door Z.Hoog
geleerde wordt beschouwd als de vermoedelijke plaats
vervangster van de Eigenheimer, zoo lijkt het al zeer
onwaarschijnlijk, dat de lieer Heemstra de „Triumf'
neeiemaal ongenoemd zou hebben laten passeeren.
In een der landbouwbladen werd dezer dagen bij
wn opwekking over zaaizaadontsmetting een zeer dui
delijke voorlichting over dit onderwerp verstrekt. Als
oorbehoedmiddelen werden daarbij' genoemd kopcr-
ïi°oLi6! FSp,ulu?t en- heelemaai niet „Germisan".
In andere bladen bleek uit het verslag cener landbouw1-
dat men bijv. tegen strenenziekte in gerst
lu hi 6en evenS0ed wegend middel beschouwde
als het nieuwere middel „Germisan."
4„n zoo^'e' andere publicatie heeft mij
zeerste verbaasd, omdat alle deskundigen in den
PLANTENZIEKTENLEEB.
XXX.
Vragen, dezo rubriek betreffende, in te zenden aan
den heer X. van Keulen, Veencnlaan 88, Hoorn.)
Mijn dank aan den heer R. van der Meer, koster
Westerkerk, Enkhuizen, voor het bericht, dat hij mij
zond inzake het voorkomen van kerkuilen te Enk
huizen. Hierdoor was ik in de gelegenheid een groot
aantal proppen te verzamelen.
Ook mijn dank aan den heer A. Benjamin, Noord-
Beeinster, die mij eveneens een partijtje proppen toe-
zo id. Tot mijn spijt waren het 'echter niet ae proppen
van kerkuilen, maar van een ander soort. Ook den heer
J. Smit Dzn. te Dovcnkarspel voor het bericht omtrent
het. besproeien der koolkanten met Bordeauxsdie pap
tegen don valschen meeldauw. Ik hoop nog meer
berichten to ontvangen. Waar bleven de Andijkers met
hun berichten? Ook den heer P. Steltenpool nogmaals
mijn dank voor het zendon van een "partijtje oogziako
aardappels.
HET WORDT TIJD!
Het wordt tijd om te gaan sproeien met carbolineum.
Wf hebben eenige weken geleden reeds gezien, Waar
tegen wo handelend moeten optreden.
Een grootc last is het zoute, brakke water op verschil
lende plaatsen, vooral daar waar men veel hoeft te
besproeien. Daar is men genoodzaakt putten te 'gravon
om zich van zoet water to voorzien. Als men nu eerst
zoef, water rvcemt om de carbolineum op te lossen, en
men voegt er dan voor do rest brak water bij, dan
behoeft men niet zooveel zoet water te gebruiken.
Half om half zal wel gaan deuk ik. Wie hoeft er
ervaringen omtrent dezo kwestie?
UIENBRAND.
Uit Wageningcn ontving ik het volgende schrijven:
5I:i verband met de kwestie of Urocystis cepulae (uien-
brand) met zaad kan worden overgebracht, zouden
wij, willen probeeren zaad te winnen van brandzioke
uien. Wellicht is het LJ mogelijk, om jonge uien-
5 U N LIG HT
EM TWINftfw'
Ï£VER'arSEEPW!*
schikt zijn om uitgeplant te worden."
Bt geef deze vraag weer door aan de praktijk.
Wie dus deze ziekte meent te hebben op zijn zaai-
bedden, sture er dus een partijtje. Het is een onderzoek
in verband met den uitvcer van uienzaad naar En
geland.
laatsten tijd als om strijd de bijzondere werking van
„Germisan" roemen, vooral tegen bovengenoemde ziekte
in gerst.
De Plantenziektenkundigen Dienst in Wageningfen,
zoowel als elke andere wetenschappelijke inrichting
op 't gebied van plantenziekten, beveelt het „Germisan
onomwonden aan, als het beste bestrijdingsmiddel tegen
strepenziekte, terwijl daarentegen bij 'tal van deskundige
proeven is gebleken, dat kopervitriool tegen die steeds
meer gevreesde ziekte een betrekkelijk slecht afweer
middel is.
Het is wel zeer bevreemdend, dat tegen die vele des
kundige adviezen in nog in een Iandbouwvergadering
dergelijke onjuiste en wat erger is verwarring
stichtende beweringen kunnen worden geuit.
Met zeer veel dank aan de Redactie voor de plaatsing
van het bovenstaande, Hoogachtend,
UEd. dw. dr.
M. WIERSUM.
Groningen, 20 Januari 1923.
EEN BEROEP OP HET NEDERLANDSCHE VOLK-
In Zuid-Rusland, bevinden zich de ianbouw-ko-
loniën van ongeveer 60.000 Doopsgezinden van Ne-
derlandsche herkomst.
Toen deze door de bolsjewistische revolutie en het
bendenwezen van roovende en plunderende onge
regelde revolutionnairen in de grootste ellende wa
ren gedompeld; is in 1920 door eenige Nederlandse])e
Doopsgezinden gesticht de Algemeene Commissie
voor Buitenlandsche Nooden, waarvan Ds. A. Bin-
nerts Sz. te Haarlem, voorzitter, Mr. Jan W. van der
Vlugt aldaar penningmeester en ondergeteekende
secretaris is.
Toen een jaar later ook Zuid-Rusland door den
allerverschrikkelijksten hongersnood werd bezocht,
VOGELCULTUUR.
die zoovele andere gouvernementen van Rusland
heeft, getroffen, heeft de Algemeene Commissie haar
werk en doel uitgebreid en niet alleen de 60.000
Doopsgezinden, maar ook de overige bevolking in
die streken, ongeveer drie millioen menschen
tor zijde gestaan. Meer da.n een jaar lang heeft zij
in J3 Oekraïne en in de Krlm ongeveer 45.000 hon-
g. ciijders gevoed en in het leven gehouden en ver
der aan de geheele bevolking naar omstandigheden
de belangrijkste diensten bewezen. En nog altijd
zet zij haar werk onverdroten voort.
Om haar nu voor het vervolg te kunnen redden
en nieuwe hongersnooden te voorkomen, is het nood
zakelijk de landbouwondernemingen der Doopsgezin
den aldaar weer op de been te helpen, want daar
van is de geheele bevolking afhankelijk.. Die vorm
den den kern van den landbouw en waren zoo te
zeggen, model-boerderijeri.
Daartoe is in de eerste plaats noodig zaaizaad.
Onder de Nederlandsche Doopsgezinden hebben
wij getracht hiervoor f 100.000 bijeen te brengen.
Onze gemeenten zijn echter ook door den nood des
tijd» zeer zwaar belast. Zij zijn klein en door de
verandering in de maatschappelijke omstandighe
den, moeten zij' in vele plaatsen het acht of tien
voudige van vroeger opbrengen voor de gemeente
lijke behoeften. Ondanks de uitorste krachtsinspan
ning en ondanks den geestdriftigen goeden wil van
vele onzer gemeenten, is het niet mogen gelukken.
Slechts f 20.000 konden wij voor dit speciale doel bij
eenbrengen.
Zullen wij dan hu de eens zoo bloeiende landbouw
onderneming der Doopsgezinden in Zuid-Rusland
reddeloos te gronde laten gaan? Zullen wij hen en
met hen do overige bevolking, dan tocb verloren
pHHtaartiellHIMH.91
deze vogels veelal nestgeJegenheid, hetwelk jn verband
staat met hun wijze van broeden. Zij moeten daar een
holte voor hebben, daar het z.g. holenbroeders zijnL
Vroeger hadden ze die gelegenheid wel, daar er nog
veel wilgenboomen. knotwilgen voorkwamen, maar daar
deze hoe langer hoe meer verdwijnen, komt er een
tekort aan geschikte nestgelegenheid, en die moeten wij
hen nu verschaffen, door het ophangen van nestkastjes.
Als we bedenken dat meezen in den tijd dat ze jongen
hebben honderden keeren per dag naar hun nestje
vliegen, om de jongen te voeden en als we bedenken
dat dat voedsel uitsluitend bestaat uit rupsen en ander
ontuig, dat zich in onze fruittuinen ophoudt, dan
krijgt men eenig inzicht in het nut dezer vogeltjes. Hang
daarom nestkastjes op in uw tuinen. De prijs hiervan
is niet in evenredigheid van het nut, hetwelk de vogels
afwerpen. Ik weet niet zeker maar geloof dat de prijs
eer: gulden per stuk is. Wie wil het eens probeeren of
nieuwe aaftschaffen? Ik ben bereid ze op de tuinen
te komen ophangen, indien gewenscht. Het aantal dat
men wenscht, kan bij mij opgegeven worden.
De Controleur bij den Planten-
ziektenkundigen dienst te Hoorn,
K. VAN KEULEN.
SCHOORL.
Voor de voetvalvereeniging S.V.V. T en III was het
Zondag weer een rustaag, door het afkeuren van
terreinen. S.V.V. I moest te Wormerveer en S.V.V. III
te Bergen gespeeld hebben.
S.V.V. II speelde Zondag op eigen terrein tegen Koe
dijk 'I cn won met 2C
