Duitschland cn Frankrijk,
n« aannam, maar nog geen vaste datum kon aan
geven.
SGHAGERBRUG.
Maandagavond had ten lokale van den heer J.
Broer opnieuw een ledenvergadering plaats van de
Coöperatieve Bcnold-gasfabriek alhier en wel op
verzoek van een aantal leden.
De vergadering die niet zoo druk bezocht was als
vorig maal, werd thans gepresidieerd door den heer
K. van Loenen, de nieuwe voorzitter, die on&en ver
slaggever mededeelde, dat dit was eert huishoudelijke
vergadering, waartoe alleen de leden toegang had
den.
Door den heer J. de Moor, werd er op gewezen, dat
vorig maal de vergadering zich bij meerderheid uit
sprak voor het toelaten van de pers, doch de voor
zitter meende dat het bestuur de voreeniging ver
tegenwoordigde en dat bestuur had met algemeene
stemmen besloten de pors niet toe te laten. Voor
zitter weigerde dan ook de vergadering in dezen
uitspraak te laton doen. zoodat onze verslaggever
het vergaderlokaal moest verlaten.
Vanuit de vergadering evenwel werd hem meege
deeld, dat evengoed voor een verslag in de Schager
zou worden gezorgd.
DIRKSHORN.
Zondagavond trad ln de zaal van den heer D.
Bruin op de Tooneelvereeniging „Nieuw Leven" al
hier. mededingende in den tooneelwedstrijd, uitge
schreven door den Prov. Bond van Dilettanten-Too-
neelvereentgingen in N.-Holland, met ..Het Spinne
wiel", tooneelspel in 4 bedrijven, door Stoutendijk.
Het stuk is actueel, spoelt in den tegenwoordigen
tijd met zijn stakingen in de verschillende fabrieken,
met de fabricatie van veel minderwaardige artikelen
De secretaris van den Bond, de heer Boekelaar van
Zaandam, opent den avond met een kort woord, zijn
genoegen uitsprekende over het enorme bezoek
dc zaal was meer dan vol en spreekt de wensch
uit. dat „Nieuw Leven", die het vorige jaar een 2<:n
prijs behaalde, ditmaal met een len prijs uit den
wedstrijd mag komon. Hierna nam de jury plaats
aan haar tafel en het doek ging op.
Het publiek zag voor zich het uitstekend aange-
kleede kantoor van de directie van „Het Spinnowiel"
waarin een groot deol van het mooie stuk 9peelr.
Niets ontbrak. De telefoon was evengoed vertegen
woordigd, als de schrijfmachine, welke soms zelfs
belemmerend werkte op het verstaan van het ge
sprokene. Achter het kantoor hoorden we de machi
nes van do fabriek snorren.
De hoofdrollen van het stuk waren, ais gewoonlijk
h'j Nieuw Leven" in zeer goede handen, terwijl ook
de hljrollen waardeering afdwongen.
'nn don eersten naam op het programma. Mevr
'e Wed. Hout, tot den laatsten. den doml-
go ven de dragers goede momenten te genieten.
Te» publiek was dan ook niet karig met applaus.
De grimeur, de heer Kuijt van Zuidscharwoude, le
verde best werk. en last not least, den reglsem. don
heer Van der Laan, ons compliment voor de verzor
ging van dn verschillende tooneelen. Ofschoon het
door de wel wat lango pauzen vrij laat werd. bleef
het jonge publiek zeer rustig.
Korten tijd na het vallen van het scherm kon de
jury den uitslag van den wedstrijd meedoelen en die
was voor ..Nieuw Leven" schitterend. De vereonigine
hooft nl den Ion prijs met SC punten, terwij! 29$
voldoende zou zijn geweest. „Nieuw Leven" gaai dus
over naar de 2de afdeellng.
Daverend applaus van het publiek bij het verne
men van dezen uitslag. Een gezellig bal sloot den
tnooJcn avond
LUTJEWIUKEL.
Vrijdag jl. gaf de heer C. Amols uit, Winkel een
lamsoance ton lokale van den heer R. Nap. Er wor
den 2 rondes gespeeld op de 4 borden.
Do uitslng was, dat do heer Amosl 6 partijen won
en tegen den heer B. Wit romisó maakte, terwijl 'de
hoor Troostheide een maal de meerdere bleef.
ANNA PAULOWNA.
Van de Vakschool voor Meisjes to Helder zijn be
vorderd: Van de 2e naar do 3e klasse, A. Koopman;
\an de 3e naar de 4o klasse, A. Stammes, R. v. d.
Wal,; van de 4e naar de Be klasse, C. Kossen, en A.
Zoete; van de Be naar de Ce klasse, B, de Vries, T.
Vissor, A. v. d. Berg. Diploma verkrogen: A. Wigbout
on A. Schermer.
NOORDSCHARWOUDE.
Uier zijn slechts 0 aanvragen ingekomen van tuin
ders, die voor het verloenen van regoonngs- of pro
vinciaal credlet in aanmerking wenschen te komen.
OUDKARSPEL.
Het Kleine Tooneel behaalde bij den tooneolwed-
ntitjd te Iloogeveen met het stuk „De Kribbebijter"
dn tierde prijs.
OUDKARSPEL.
De voor enkele maandon terug opgericht kolfclnb
zal den naam „Volharding" dragen en heelt besloten
tot aansluiting bij den Nod. Kolfbond.
WIERINGEN.
Ten overstaan van notaris Obreen had Jl. Zaterdag
avond in café van den heer K. Halfweeg ten ver
zoeke van den heer N. C. de Vries de openbare ver-
kooping plaats van de volgende onroerende goederen:
1. Huis. orf en weiland, groot#18 snees; 2. „Ram-
melakker", groot 0 snees; 3. „Zuskes", groot 22 snees;
4. „Krocht bij het Kerkelaantjo", groot 14 snees; 5.
„Jacob Mulders Krocht", groot 29$ snoes; 6. „Ak-
kerkes", groot 10 snees. Alles in combinatie gekocht
door den heer Pieter Veerdig Sz., voor f 10710.
OUDKARSPEL.
In het verslag van De Eendracht", voorkomende
in dit nummer, wordt gezegd, dat de omzet aan de
Noordermarkt f2.800.000 was, Dit moet echter zijn
f2.008.000.
GOEDERENVERVOER.
De correspondent van het Hdbld. te Oldenizaal
meldt:
Het goederenvervoer van Duitschland naar ons
land via BentheimOldenzaal is zoo ontzaglijk groot,
dat te Bentheim voorloopig geen goederen meer wor
den aangenomen, om eerst den e normen voorraad
daar aangevoerde artikelen te kunnen „verwerken''
en doorzenden.
STEUNVERLEENING EN CAFéBEZOEK.
De gemeenteraad te Westervoort nam het kloeke
besluit om van steunverleening uit te sluiten de
werkloozen. die in een café werden aangetroffen.
WORMERVEER.
Eindelijk is de gemeenteraad na een 20-tal zittin
gen met de begrooting voor 1923 gereed gekomen.
Ze sluit met een tekort van f38.000, welk bedrag
nog bij de plaatselijke belasting naar het inkomen
zal worden gevoegd, die nu de 4 ton nadert. Van
groote bezuinigingen op politie en loonen is niets
gekomen.
Eenige raadsleden wenschen bij de verkiezing niet
meer voor een zetel ini aanmerking te komen.
NOORDSCHARWOUDE.
Hot ging aan de markt Maandagmorgen weer
minder goed. De prijzen waren ongeveer fl per 100
Kg. teruggeloopen.
Al9 oorzaak daarvan werd aangegeven, dat ver
schillende tuinders het verplicht veilen saboteeren, of
zwichten voor den aandrang der kooplieden om uit
do hand te verkoopen.
Verschillende partijen moeten in voorkoop zijn,
wat tot gevolg had, dat de kooplieden op de markt
traag kochten, met het natuurlijke gevolg een druk
kende markt.
Men noemde ons een geval van een tuinder, die
zijn geheele voorraad vijf spoorwagons vol ver
kocht, voor 24 Maart te leveren.
Natuurlijk gaan ze den evengoed bij levering door
de velling, om aan den vorm te voldoen. De koop
man die zo in voorkoop heeft, drukt ze dan boven de
markt, doch de vastgestelde prijs, in dit geval f5
per 100 Kg., blijft van kracht. Ook verzekerde men
ohs, dat van de afgegeven koopvergunningen zooda
nig misbruik gemaakt wordt, dat somei 3 a 4 maal de
daarop aangegeven partij gekocht wordt., eenvoudig
omdat de verkooper verzuimde de vergunning af te
teekenen.
Natuurlijk kunnen we voor de volle waarheid van
een en ander niet instaan, doch het lijkt ons noodza
kelijk, dat een en ander grondig onderzocht wordt.
En het zal gebeuren ook, daarvoor kennen we de
voormannen in den tuinbouw reeds langer dan van
daag.
HEERHUGOWAARD.
Heden Maandagmorgen ontstond in dc woning van
C. Wester aan den Rustenburacrweg een tamelijk ern-
stigen binnenbrand, doordien uc vlam in ecu pan met
vet sloeg, dat uitgebraden werd. Spoedig werd ue bran-
spuit gehaald, doch door het zeer krachtig optreden van
inmiddels toegeschoten buren, kon de spuit buiten
werking blijven cn bleef het pand behouden, hoewa
er vrij wat. brand- en waterschade is veroorzaakt.
HEERHUGOWAARDi
Ooor de afdeoling van den Bond voor StnatPpension-
neering werd Zaterdagavond in het lokaal van den
heer A. Rus een goedgeslaagde propagacda-avond ge
houden. Door den voorzitter, der afdeeling, den heer
Brugman, werd bij de opening der bijeenkomst met
genoegen geconstateerd, dat hij namens liet bestuur aan
zoo'n groot aantal een welkom mocht toeróepen. Onze
propaganda-avonden, gaat spr. voort, zijn noodig om
de belangstelling onzer leden gaande to houden, doch
vooral ook om net ledental te Tvcrgrooten. In kórte trek
ken schetste spr. bet goed reent van den Bond in zijn
strijd tegen het thans geldend systeem.Vooral de platte
landsbevolking moet er meer en meer van worden door
drongen, dat zij als 't ware als één geheel zich bij den
Bond heeft aan te sluiten in fcigen belang. Spreker
hoopt dan ook, dat deze avond jn dit opzicht weet
vruchtbaar zal mogen zijn. Aangenaam is het spr. te
mogen constateeren, dat het tooneelgezelschap „Harmo-
hie' bereid is Jjevonden dezen avond voor een goed
deel te willen vullen met de opvoering van Onder
één dak", geheel belangeloos, stolt ze zich daartoe
beschikbaar, wat op hoogen pnjs wordt gesteld door he*
bestuur. Zeer aangenaam was het spr. to mogen mee-
deelen, dat het bestuur werd verrast met de-toezegging,
(lat de club „Onderlinge Oefening" bestaande uit dc
jonge dames Iefje en Anna Zomesr Tr. Hoster, G.
Rus en den jongeheer J. Boekstein iter afwisseling viooi-
muziékk hiet pianobegeleiding zou geven. Met 'den
wensch, dat deze avona weer goed zal mogen slagen en
een hartelijk welkom aan de aanwezige rentetrekkers,
verklaart hij de bijeenkomst voor gcopond.
Vervolgens werd nog meegedeeld, dat door ziekte
rolwisseling had moeten plaats hebben, wat natuur
lijk aan de opvoering van het tooneelstuk eenlgen
afbreuk kan doen. Na een pagr muzieknummertjes
word de aandacht gevraagd vdor „Onder écn Dak";
tor afwisseling liet. zich bovengenoemd clubje hoo
ier: waarvan we nog een extra nummertje te hooren
kregen, voor de voorzitter tot sluiting overging.
TWo bracht onder krachtig applaus der aanwezi
gen n woord van warmen dank aan „Harmonie"
voor Ue opoffering, clle de leden zich hadden getroost
doch vooral voor het inderdaad mooie spel waarvan
ze ons te genieten hadden gegeven trots do gedwon
gen rolwisseling, mocht vfrorden gezegd, dat de rol
len uitstekend waren weergegeven, waarvoor een
woord van hulde aan de spelers en tevens aan den
leider, den heer Mienis. Niet minder hartelijk was
het applaus toen do club „O.O." namens het. bestuur
en de aanwezigen dank werd gezegd voor do hoogst
aangename afwisseling die ze had bezorgd. Spr.
meent te mogen constateeren. dat een aangename
avond is doorleefd, dank zij de wolwillende mede
werking; ook is reeds succes te boeken, aangezien
een dertiental nieuwe leden zijn toegetreden, wat,
naar hij hoopt, straks nog wel vergroot zal worden.
Namens den heer Rus deelt hij nog mee. dat or nog
gelegenheid voor' een walsje zal zijn, waarna hij het
•ifflcioele' gedeelte der bijeenkomst sluit.
H rcerUUre Stand.
GEMEENTE ANNA PAULOWNA.
Geboren: Cornelia Morgarotha, dochtor van G. J.
Haverhoek on van G. Rezelman. Tom-is» zoon van
P. Ligtondag en van J. Commandeur.
Ondertrouwd, en Getrouwd: Geene.
Overleden: Pieter Rusó, oud 74 jaar, echtgen. van
M. van der Ilam. Cornelis de Haan, oud 58 Jaar,
echtgen. van K. Lugtlgi.
GEMEENTE NOORDSCHARWOUDE.
Ingeschreven gedurende de maand Februari 1923.
Geboren: Maria, dochtor van Deodorus Zijp en Pio-
tortjo Bruijn. Ada Maria, dochter van Nicolaas Stam
on Nellij Schermerhorn. Franciscus, zoon van Simon
Petrus Ruiter en Geortrulda van Straaten.
Overleden: Ariën Ootjors, oud 81 jaar, weduwnaar
van Trijntje de Geus.
ALKMAAR, 12 Maart 1923.
Op de heden gehouden weekmarkt waren aangevoerd:
12 koeien en ossen f 225—-f 450. J vet kolf, 229 nuch
tere kalveren f 12—f 20, 233 vette varkens >p. ned. pond
f 0.92- f 0.98.
AMSTERDAM, 12 Maart 1923.
Op de heden gehouden veemakkt waren aangevoerd:
376 vette koeien le kw. f 1.20—f 1.25, 2e kw. f 11.15,
3e kw. f 0.60, 100 melk- en kalfkooien f 350—f 500
per stuk, 51 vette kalveren 2o kw. f 1.10—f 0.90, 316
nuchtere kalveren f 3—f 17. vette varkens Holte ndscho
le kw. f 1.16—f 1.18, 2e en 3eskw. f 1.11—f 1.14 p. Kg.
Plaatseluk Nieuws
LYCURGUS.
Voor een tamelijk goed bezette zaal gaf Lycurgue
haar tweede uitvoering onder leiding van den heer
S. Keesman.
De avond was in hoofdzaak gewijd aan Vrije Oe
feningen, Stok- en Halteroefeningen, terwijl maar
drie nummers werktuigturnen werden gegeven.
Het gebodene was op enkele ongelukjes na van
uitstekende kwaliteit. Het was duidelijk te merken
dat de leider zich toelegt op de beoefening, van goede
.gymnastiek, die de ontwikkeling, van het lichaam
ten goede kan komen. Wij kregen tenminste voor
elke afdeeling met zorg gekozen oefeningen. Alles
droeg het kenmerk van een zorgzame leiding.
Een apart pluimpje geven wij gaarne voor de vrije
oefeningen door 3 heeren gedaan, dat waren moei
lijke, maar bijlander mooie en tevens uitstekend uit
gevoerde oefeningen. Zoo meer.
Ook het werktuigturnen, gedeeltelijk onder leiding
van den heer Wiesmeijer, slaagde uitstekend.
Tot slot kregen wij een vlot gespeeld en aardig
propagandastuk je: De sterke Vier!
Het was een bijzonder aardige avond.
N. O. G.
Zondag vergaderde de afdeeling Schagen van het
Nederl. Onderw. Genootschap alhier, in haar gewone
lokaal. De heer Schuitemaker, oud-onderwijzer te
Barsingerhorn, hield een zeer boeiende causerie over
de wording van Hollands Noorderkwartier vanaf
1500 tot op dezen tijd. als Inleiding tot de bespreking
van de aanhangige kanaalplannen voor West-Fries
land. Een volgende vergadering zal aan die bespre
king worden gewijd. Een paar mooie kaarten, door
den heer Schuitemaker zelf vervaardigd, maakten
het mogelijk, dat de aanwezigen een zeer levendig
beeld kregen van den toestand en de geschiedenis
der besproken gewesten. Een hartelijk applaus aan
het einde zijner causerie bewees spreker, dat men
zijn werk en zijn voordracht hoogelljk waardeerde.
VERKOOPINO,
Maandagavond had in het lokaal van den heer
J. K. Boontjes plaats de verkoop van het heerenhuls
van Mr. Meihuizen, tan overstaan, van Notaris Van
den Bargh.
Het huis met bij behoorenden! grond werd gekocht
door den heer G. Nobel te Lutje winkel voor de Ver-
eeniging van Landbouwhuishoudonderwijs voor de
som van f12.200.
Het tweede perceel grond werd niet verkocht.
In het perceel zullen de cursussen vocji Land
bouwhuishoudonderwijs worden gegeven.
Uit Munster, 12 Maart. Gisteravond is te Dort-
raund een bloedige schietpartij ontstaan tusschen
burgers en Fransche soldaten. Do Duitsche politie
werd te hulp geroepen. Een commissaris van po
litie kreeg een schot in den arm, een Fransch sol
daat werd gedood en vijf werden gewond. Aan Duit
sche zijde waren er vier gewonden.
Naar verder verluidt, moet in Westerholt een
Fransche wachtpost doodgeschoten zijn.
Uit Dussoldorp. 11 Maart. Gisteravond vond men
op den weg naar Buer bij Recklinghausen het lijk
vnn luitenant Coltins, van het 17o bataljon jagers te
voet, alsméde dat van Joly, een hoofdambtenaar MJ
de spoorwegen, die te Buer als stationschef dienst
deed. Beiden waren door revolverschoten gedood. De
burgen: ^ster. de hoofdcommissaris van politie en
twee notabelen van Buer zijn als gijzelaars gear
resteerd. De sluiting van de café's en bioskonen is
cmlast. Het verkeer op straat is van 's avonds 7 uur
af verboden.
Over den moord op de twee Franschen verneemt
Wol ff uit Recklinghausen: De Daders zijn onbekend,
doch twee Duitsche ooggetuigen hebben verklaard
dat de officieren door hun eigen manschappen zijn
doodgeschoten. Te Buer zijn de burgemeester, de di
recteur van de spaarbank en de voorzitter van de
Ver. van kooplieden uit het bed gelicht en gevan-
cen genomen. Het verkeer is van 's avonds 7 tot
's ochtends 6 verboden, zoodat de mijnwerkers niet
on tijd op hun werk kunnen zijn. Alle openbare lo
kalen zijn gesloten. Zondagochtend zijn de-kerkgan
gers met rljzweepen en geweerkolven mishandeld:
vele hunner zlln gedwongen Fransche biljetten aan
te nlakken en daarbij on wacht te staan.
Uit Parijs, 12 MRart.. Het voorloopi? onderzoek
naar den. moord te Buer heeft uitgemaakt dat de da
der een gewezen agent van de groene nolitie 1s. De
moord is dus i'een daad va.n vijandschap der bo-
volkmcr fnren de bezettende mogendheden, maar een
misdaad van een der vele aventsTmovneateurs uit
Rerifl^ nnnr het bezette crebled gezonden om er de
nHtaHe levendig te houden en zoo noodt naar de
Oolote opmerkt onherstelbare conflicten uit te
lokken
De bladen eisohen een voorbeeldige bestraffing
Ven do «rhuWleen.
De Petit Par'sion schrijft: Het Duitsche rijk rnoet
weten, dat geheel Frankrijk achter de regeering
slaat als deze tot strenge represailles overgaat.
Ten gevolge van den aanslag te Buer werden twee
inwoners gearresteerd' en naar do wacht geleid. Toen
zl! noogden te ontvluchten, schoten de gendarmen
waaron zij werden gedood. Do menigte bedreigde de
Fra.nsche soldaten, die daarop schoten losten en vijf
Duitschers doodden.
Do daders van den moord op de beide Franschen
te Buer zijn. nafir officieel is geconstateerd, tweo
Fransche soldaten, die na de daad onmiddellijk! zJJn
gevlucht.
De Franschen houden het raadhuis te Buer be
zet, Tn dit gel>ouw werd ook de commissaris der
crimineele politie gedood.
Fr wordt niet moer gewerkt.
Tpdiop f« Buer PO,y één moord on een Fra^sohman
wordt genleegd. zullen do Franschen den nis glize-
lnar gearresteerden eersten burgemeester der stad
doodschieten.
Tot dusver heeft d<© Duitsche landbouw voor een
Twlratr van ca. vijf milllard aan levonamiddolen t.ep
bohoove van het Ruhrgebied geschonken, zoo meldt,
oen radiogram uit Berlijn.
Gemengd Wnw«!
EEN MENINGITIS-EPIDEMTE IN MEXICO.
Do ..Tlmes-corrospowdent to Mexico meldt dat do
stad Caxaca wordt verontrust door talrijke gevallen
van ruggemerg- on hersenvliesontsteking. Van do
25 patiënten, waarbij de gevreesde ziekte is geconsta
teerd. zij in or dertien overleden; vijf personen zijn
hersteld, on do overigen zijn nog onder bohandeling.
Ook te Tehuacan heeft zich een geval met Öoodelij-
ken afloop voorgedaan. Men vermoedt dat de Ge
zondheidsdienst. welke allos ln het werk stelt om
verdere uitbreiding dor ziekte tegen te gaan, steun
zal ontvangen van hot Rockefeller Instituut. Tel.
EEN AVOND IN EEN BRANDKLUIS OPGESLO
TEN.
Veertig politieagenten, benevens brandweermannen
en burgers zijn or aan te pas gekomen om een bank-
hodienue te Paterson, ln New Jersey, te bevrijden,
die in een brandkluis' opgesloten zat. ZIJ moesten
zich met beitels en acetyleenvrammen een weg ba
nen door 18 Inch beton en 3 inch pantserplaten en
ofschoon men er na eenige uren in slaagde, zuurstof
ln do kluis te brengen, was de jonge man, toen men
hem beroikte, bewusteloos en den dood nabij. Even;
voor zes uur 's avonds had een collega de deur dicht-
geduwd not alsof hij den ander in de kluis wilde op
sluiten. Voor hHJ het besefte, werkten de automati
sche sloten, die pas den volgenden morgen weer
zouden opengaan. Verstijfd van schrik liet hij een
uur voorbijgaan alvorens hulp in te roepen.
SLAAPZIEKTE TE NEW YORK.
Volgens een Reuterbericht uit New York heerscht
den/ laatsten tijd in steeds toenemende mate de slaap
ziekte. Sedert Maandag j.1. hebben zich 23 nieuwe
gevallen voorgedaan. Sinds 1 Januari j.1. zijn er
niet minder dan 260 gevallen geconstateerd, waarvan
112 met doodelijken afloop.
ONTPLOFFING IN EEN CHEMISCHE FABRIEK
TE STUTTGART.
Uit Stuttgart, 12 Maart. Gistermiddag heeft er
in de chemische fabriek van de firma Herfkommer
en Bangerter bij de reiniging van een ingemetselde
olietank een ontploffing plaats gevonden. Twee per
sonen kwamen hierbij om het leven, terwijl drie ar
beiders levensgevaarlijke brandwonden bekwamen.
Eenige uren na aankomst in het ziekenhuis, waar
heen de ongelukkigen waren vervoerd, is een van hen
aan de bekomen verwondingen overleden.
CYCLOON.
Uit New York. Een cycloon uit het Zuidwesten
heeft het geheele land geteisterd en verwoestingen
aangericht ln een groot aantal steden. Verscheidene
menschen zijn gedood, terwijl honderden huizen zijn
vernield.
(EEN VAKVEREENIGINGSLEIDER GEDOOD IN
SPANJE.
Uit BarcelonA, 10 Maart. Gisteravond i9 op den
openbaren weg de vakvereenigingsleider Salvadore
Segui door revolverschoten gedood. De agitator
Francisco Comas werd zwaar gewond. De aanran
ders konden de vlucht nemen.
VALSCH GELD VERNIETIGD IN DE VER. STA
TEN.
Uit Washington 12 Maart. Meer dan 50.000 dob
lars aan valsch geld, in omloop gebracht door de
onlangs te New Yoj*k aangehouden bende valsche
munters is ontdekt en vernietigd.
EEN SCHEEPSONGELUK. Honderden menschen
verdronken.
Uit Athene, 10 Maart. Een tusschen het arse
naal van Salamis en Piraeus dienstdoende boot is
bij het eilandje Piyttalia ten gevolge van een storm
gezonken. Van de vierhonderd passagiers, ongfeveer
allen zeelieden, zijn ongeveer 200 verdronken.
Er wordt niet meer gewert
UIT RUSLAND.
Do sowjet-bladen voeren een uitgebreide propaganda
voor de ontwikkeling vaan het 'volk en do vorming van
©en vasten kern van communistische intellectueel-en.
Reeds lang werd allcrwege de noodzaak dezer volksop
voeding erkend, maar nimmer is het mogelijk geweest
de gemaakte plannen de verbetering te verwezenlijken^
omdat telkens weer zaken van meer urgentie den voor
rang kregen. '1 hans is men zich op het slandpunt gaan
stellen dat een leger van communistische intellectucelen
even noodzakelijk is als een roode leger en een roode
pers.
Dit probleem, aldus de Izwestla. heeft plet slechts
oen cultureelen maar otJk een poliücken kant. ..Wij
moeten arbeiders-intellectueelen hebben die na voltooi
ing hunner studiën niet gaan staan boven het volk'
^waaruit zij zijn voortgekomen, maar juist een schakel
'vormen tusschen het onontwikkelde en het intellectueel©
proletariaat. Het gemis aan succes op dit gebied is
volgens andere bladen een gevolg van de omstandigheid
aat de grooite massa van arbeiders cn boeren de deuret
uict weet ie vinden woike toegang tot do arbeiders-
onderwijsinrichtiugen geven. Nu kan ook "hiet 'gezegd
worden, dat do ruatcrieele toestand dezer inrichtingen
rooskleurig ia. Do meeste lijden aan een chronische
kwaalgebrek aan leermiddelen. Het lot der proletarisch©
studenten is niet voel beter. Aan sommige noog^scholen
zij.i de studenten er weinig beter aan toe dan honger
lijdenden en werkloozen.
Zoowe. in deu gees'eiijkcn als in den matcrieelen nood
der studenten moet voorzien worden. Zij moeten voor
zien worden van »eerbo<-ken en litteratuur zegt het blad,
wii Rurfend een klasse van intelloctueelen proletariërs
krijsen.
SPOORWEGONGELUK IN ENGELSCH-INDIë.
Uit Londen, 10 Maart. Tachtig mijlen van Ran-
goon heeft een ernstig spoorwegongeluk plaats gehad
Een trein, wélke in dc l ichting van Moulmein reed,
ontspoorde, vermoedelijk tengevolge van een ver
keerden wissel stand.
Vijf reizigers werden gedood en zeven ernstig ge
wond.
BEWONDERENSWAARDIGE GEHEUGENS.
Tot welk een geweldige ontwikkeling het mensche-
lijke geheugen kan komen, bewijzen de prestaties
van verscheidene historische personen. Zoo kende
b.v. Thomistocles alle burgers van Athene en dat
waren er niet minder dan 20.000 bij naam. Boven
dien wordt van hem verhaald, dat hij in een jaar
voortreffelijk Perzisch geleerd had. Mithridates, die
22 talen behoeischte, bewijst, dat er ook in de oud-
1 eid polyglottische wonderen bostonden. Van Senecn
vertel' men. dat hij 3000 namen in dezelfde volgorde
als hij ze slechts een keer gehoord had. kon opzeg
gen eti 200 verzen, ook in omgekeerde volgorde wist
•e retileeren. In de middeleeuwen leerde een zekere
Jozef Scallger in 21 dagen alle gedichten van Home
rus van buiten en daarna in vier maanden alle wer
ken van de Grieksche dichters. Calvijn herkende
rcenachen, die hij slechts eens gezien had met groo
te nauwkeurigheid, zelfs jaren later en nam in een
dictaat of gesprek, dat. hij eenige uren had moeten
onderbreken, den draad altijd weer goed op. Van
Pascal en Leibnitz zijn soortgelijke eigenschappen
bekend. De koning van Engeland heeft Leibnitz. wien
nooit iets uit het geheugen ontsnapte, zijn levend
woordenboek genoemd. De bibliothecaris Magliabe'
chi te Florence wist over literatenr van allerlei aard:
inlichtingen te geven. Ilij citeerde daarbij niet alleen
den schrijver, maar kende ook de verschillende uit
gaven van hun werken en do verschillende hoofd
stukken, alsmode verschillende gedeelten van oen
lokst 11ij kende bovendien de meeste Europoesche
bibliotheken tot in details. Het wonderlijkst klinkt,
wat De Roismont, van een portretschilder weei te
vertellen, die omstreeks 300 geschilderde poitretten
«er jaar nfloverde. Zijn vlugheid en zl|n bultenge-
oori succes waren slechts mogelijk doordat hij
maar oen half uur naar zijn model behoefde te kij
ken om hot vordot uit zijn geheugen to kunnt.r,
schilderen.
EETBAAR GELD.
Voor de ontdokking van Amerika was de cacao
boon in Midden-Amorika. Daar word zij vóór de
komst der Europeanon niet alleen als voedingsmid
del, maar ook als geld gebruikt on had zelfs „koers"
in de naburige landen van het keizerrijk der Azte
ken.
Gelukkig geld, zegt, een 16e eouwsch reiziger, dat
den menschen oen smakolijken en gezonden drank
levert., en zijn bezitter tegelijk voor hebzucht behoedt
daar het noch begraven noch lang bewaard kan wor-
don.
Slechts welgestelden dronken cacao, do minderbe
deelden waren to zuinig om hun geld op te eten. De
drank heotte xocoatl en daarvan is ons woord choco
lade afgeleid. Het Azteekscho woord is samenge
steld uit de woordon xococ, bitter, en at.1, water, en
beteekent, dus bitter water, omdat de cacao hitter,
zonder suiker, in water werd gedronken.
Do oudo Indiaansche Mexikanen dronken de ca
cao steeds toebereid met verschillende kruiden en
graanvruchten, specerijen, honig, rozenwater en bo
venal mals.
Men kende de meest uiteenloopende manieren van
toebereiding, maar altijd werd de cacao koud ge
dronken. Het meest voorkomende recept was de ca-
caoboonen met de graanvruchten fijn te malen en
dan met wat water tot deeg te kneden. Van dit vaste
doeg werd dan een stuk in 'n vat water omgeroerd,
met een bijzonder instrument geslagen en van een
aanzienlijke hoogte in oen ander vat gegoten, totdat
bijna de geheele vloeistof in schuim was veranderd.
Zoo werd do spijs in pompoenschalen na de maal
tijden rondgediend. Keizer Montezuma II, een bij
zonder liefhebber van chocolade, liet zich gedurende
den historischen maaltijd, dien hij ter ©ere van Ferdi-
nand Cortez, den Spaanschen veroveraar, had laten
aanrichten, dezen drank herhaaldelijk in schalen
van het fijnste goud aanreiken.
Volgens een ander ingewikkelder recept, werden
cacaoboonen en de vruchten van den pochotl, een op
do Antillen groeienden boom, in gelijke stukken ge
malen, met water aangemengd en daarna geslagen.
De te voorschijn tredende schuimende olie-achtige
bestanddeelen van de cacao werden na verloop van
tijd verwijderd en de rest werd met gekookte mais
vermengd, tot een bepaalde temperatuur ijverwarmd
en daarna van het vuur genomen. Dan werd het
vroeger verwijderde olie-achtige schuim er weer mee
vermengd en als het mengsel heelemaal was afge
koeld, was de spijs geroed. Gaarne parfumeerde men
de chocolade nog met vanille, met de bloem xochi-
natzli of met de vrucht mecaxochitl en maakte men
haar met honig zoet.
Met de Spaansche veroveraars kwam de cacao
met de voor haar bereiding noodige werktuigen naar
Spanje en werd daar een nationale drank.
Vooral dames en monniken maakten ze populair.
Eerst in de eerste helft van de 17de eeuw werd zij
door Anna van Oostenrijk in Frankrijk ingevoerd en
vandaar, verbreidde zij zich door heel Europa, waar
tegenwoordig voor 200 millioen gulden cacao wordt
verbruikt per jaar.
Reods in Spanje hebben de oude Azteekscho recep
ten veelvuldige veranderingen ondergaan, nog meer
dan in Frankrijk. Langen tijd werden aan de cacao
en de bijbehoorende kruiden bijzonder geneeskundi
ge krachten toegeschreven en de dokters lieten de
krulden zoo versch en de cacao zoo oud mogelijk
drinken, daar deze dan het rijkst was aan olie en
boter.
In Amerika bleven tot het begin van de 19e eeuw
de Azteekscho recepten in zwang, net zoolang tot ten
slotte ook iedere dame aldaar zich er op beroemde
haar bijzonder recept te bezitten. De tegenwoordige
vereenvoudigde bereiding heeft eerst haar intree ge
daan in de vorige eeuw.
