Prijsverlaging.
Echte CoiÉche Kunstaaardewerk
J. KLERK,
Familie-Groepen,
ATELIER NIESTADT - SCHAGEH.
Bond van op Coöperatieven grond
slag werkende .Zuivelfabrieken
in Noord-Holland.
DERDE BLAD.
De Gebruiksartikelen van hel bekende
Hoogzijde 23,
gemaakt met Uw HUWtLIJKSFEESTEN,
geven een blijvende herinnering.
Zaterdag 21 April 1923.
66ste Jaargang. No. 7217.
Algemecne Vergadering op Vrijdag 20 April 1923, des
morgens half elf,, in café Centralte Alkmaar.
Voorzitler de heer D. de Boer Dz., secretaris de
heer G. Nobel, Lutjewinkel.
Voorzitter heet de aanwezigen 'welkom en zegt, dat
voor korten tijd hem de leiding is opgedragen. Bij het
opnemen van de hamer gaal onwillekeurig de "gedachte
uit naar den vorigen voorzitter, den heer H. K. Koster
,van Wieringerwaard, die in die functie zeer verdien
stelijk werk hoeft verricht voor onzen Bond. Hulde
van onzen kant is wel' op zijn plaats en wanneer er nog
eens een plaatsje opén komt in onzen Bond, verwacht
spr., dat door ons niet zal worden vergeten, het vele
goede dat de heer Koster heeft verricht. 'Met de beste
wenschen voor ons Bondsleven en de N.H. Zuivel-
bereiders, opent spr: de vergadering, nadat hij Öen
heer Dr. Scheij en den heer Geluk, secretaris van het
F.>f Z. in het bijzonder welkom heeft geheeten.
De notulen worden gelezen: ze worden onveranderd
ofoder dankzegging goedgekeurd.
Ingekomen is o.m. het Verslag van do Vakschool voor
Kaasrfiakcrs te Hoorn, over den lOen cursus.
Medegeeld wordt:
té. liet Bestuur verkoos den h^er D de Boer Dz. tp
Stoinneloren tot Voorzitter en dén heer J. BarkyMz
te Midde'.ie tot onder-Voorzitter.
2e, In het jaar 1922 bedankten' de fabrieken: (jWal1-
keTmina" te Graft. tengevolge van liquidatie en do
fabrieken „De Vlijt te Beemster, Volharding' te Hem,
Eensgezindheid" te Wervershooi, en „Wijde Wor-
,mer" te Wijde Wormer. Het Bestuur spreekt over de
uittreding zijn leedwezen uit, omdat het overtuigd is,
dat vooral voor de toek'omst samènweiicing van alle
landbouwers zoo noodig is. Het is aan het Bestuur
onverklaarbaar dat juist na een crisistijd waarin door
samenwerking de belangen van den landbouw goed ge
diend zijn,, nu de neiging bestaat om zich af te scheiden,
of juister nog, zich terug te trekken van alle organi
satorische samenwerking, Dc kosten van het lidmaat
schap kunnen eh mogen geen bezwaar zijn, omdat deze
in evenredigheid van de belangen die zijn te behar
tigen, gering zijn, terwijl' de voordeelen, die door orga
nisatie worden verkregen, 'belangrijk zijn.
Gezien do hoeveelheid verwerkte melk van de aange
sloten fabrieken is deze van 105.522.000 Kg. in 1922
verminderd op 99.250000 Kg.; deze vermindering is
nu wel niet van zoo groot belang, doch zij gaat ini
de verkeerde richting, want samenwerking is nooclig. Het
Bestuur hoopt dan ook, dat verbetering mag intredenli,
mede door bij. voortduring met onverminderde toe
wijding de belangen van dc leden te behartigen
3e. De hoeveelheid in 1922 vcrwekrt melk, 99 230.000
Kg., brengt de Bond in de positie dat nu 'een vertegen
woordiger en een plaatsvervanger in het Bestuur van
den 'A'gemeenen N :derlandschen Zuivelbond mag wor-
n aangewezen. Het Bestuur stelt daarom voor, on den
Voorzitter aan te wijzen als vertegenwoordiger voor het
juar 1923 en als plaatsvervanger den Secretaris, die
adviscerend lid van het Bestuur van don F.NZ. is. l
Allen voor.
4e. Den 13den Anriï is den dog herdacht waarop 12V»
jaar geleden de Vakschool voor Kaasmaker te Hoorn,
door den Bond van Zuivelfabrieken en de Vereniging
tot ontwikkc'ing van den Landbouw in Hollands Noor
derkwartier is opgericht.
Onder de zeer gewaardeerde leiding van den heer
Dr. Scheij en met goede medewerking van den heer
P. Jz Eriks en den heer T. dc 3ocr, is in goede-
samenwerking met de Regd'ngscommissie, gedurende
deze periode voor dc kaasmakers onzer Noord-Ho'land
schc fabrieken veel gedaan tot verruiming van heit
inzicht in de'Zuive'bereiding en mrgen wij met groeten
dank terugzien op het werk in deze periode verricht;
dit blijkt mede uit het feit, dat de Veretfnigi''\g van
Oud-Leerüngen der school de pprichting feestelijk -heeft
herdacht. Velen hebben in deze periode leering geput
uit wat hen in Hoorn is geleerd en de Zuivelbereiding
.-cfl er de onmiskenbare voordeden van genoten.
In de verschillende jaren eindigden dé cursussen
als volgt
1910—j 11 9 leerlingen, 4 toehoorders.
1011—'12 10 leerlingen, 4 toehoorders.
1912—'13 8 lecrlir^-n. 3 toehoorders.
1913—'14 11 leerlingen, 7 toehoorders.
191.4,'15 11 leerlingen, 1 toehoorder.
1915'16 4 'leerlingen 4 toehoorders.
1916—*17 9 leerlingen, 5 toehoorders.
1918'19 6 leerlingen, 1 toehoorder.
1920—'21 12 leerlingen, 2 toehoorders.
1921'22 10 leerlingen, 7 toehoorders.
Het diploma der school geniet olgeineene waardeering
en mag zeker gelijk gesteld worden jnct het diploma
van den F.N.Z. In verband met so'licitaties aan groote
fabrieken waar het diploma F.NZ. vaak wordt ge
vraagd verdient het aanbeveling dat de oud leqr-
lingen ook deelnemen aan het examen van den F.N.Z.
om ook dit diploma te verkrijgen.
5e. In 1921 werden twee cursussen voor. de opleiding
van Botermaker geopend, een Ie Alkmaar en een
tc Hoorn, onder leiding van onzen Technicus, deh
heer Miltenburg, waarvoor 9 April de laatste les werd
gegeven met het gevolg dat aan: H. Bijtenlroorn te
Uitgeest, C. Dekker te Schellinkhout, C Dekker te
Hoogkarsnel, J. Hocktra te Stompetoren, W Jongsma
te St. Maartensbrug, J Kluun te Binuenwij'zend, LI.
Ploeg te Heerhugovvaard en C. Zweet te Heerhugowaard
het niervoor door den Bond ingeste'de Diuloma werd
uitgereikt. Met deze beide cursussen is naar wij hopen
en vertrouwen ben regelmatige voortzetting van deze
cursussen verkregen, waardoor voor dit deel der Zui
velbereiding -eene wetenschappelijke opleiding voor de
Botermakers kan worden gegeven Aan onzen Tech
nicus een woord van waardeering voor de wijze waarop
deze cursussen door hem zijn. gegeven.
6e. Gedurende den winter 19221923 werd door
den heer Duif, Lecraar-ihachinist van den F.N.Z. te
Hoorn een korten cursus voor stokers en kaasmakers,
en een herhaüngs- en aa'nvullingseursus gegeven, waar
aan 16 leeVlingen deelnamen. Ook deze cursussen voor
zagen in de behoefte van mfferdere deskundige voor
lichting voor dit deel van het Zuivelvak, waarvoor den
heer Duif ook gaarne dank gebracht wordt.
7e. Door den Algemeencn Nederlandse-hen Zuivelbond
werden .maatregelen ^genomen om voor de komende
periode uitzonderingsmaatregelen voor den arbeidsduur
te verkrijgen. Tengevolge van de besprekingen, in het
Bestuur van genoemde organisatie werden de onder
handelingen met de werknemersorganisatiën geopend
en mocht het ons gelukken dat de Vereeniging van Oud
leerlingen van de Vakschool voor Kaasmakers te Hoorn,
die als werknrinersorganisatie in onze Provincie eene
belangrijke taak- vervult, deel mocht nemen aan deze
onderhandelingen.
Genoemde organisatie plaatst zich op het standpunt
dat bij de toepassing der wet rekening moet worden
gehouden mri de werkelijke bezwaren aan de uit
oefening van het zuivelbedrijf verbonden, daarnevens
huldigende de opvatting, dat eerve goede uitoefening van
het bedrijf den werknemer ook ongetwijfeld ten goede
hun belang iV
Het mocht gelukken, als resultaat der besprekingen
tot. een vergelijk te komen, waardoor voor dit jaar (1
April' 1923—31 Maart 1924) 2600 uur gearbeid raag
worden, eventueel te verdeelen over 26 weken van
55 uur, 13 weken van 48 uur ,en 13 weken van 42
uur; verder is wijziging gebracht in de regeling van
de rustperiode van 36 uur, wanneer Zondags langer dan
'4 uur wordt gewerkt: deze periode is n.I teruggebracht
op 32 uur, wat voor de practische uitoefening van
liet bedrijf een belangrijke verbetering is.
Uit een en ander blijkt dat door goed overleg door
werkgevers en werknemers goede resultaten zijn te
bereiken.
Voorzitter wijst op het succes, dat zeer zeker bewijst
het nut van collectief samenweriten.
8e. Door middel van den Gentralen Aankoop en het
Coöperatief Magazijn kunnen de fabrieken ten allen
tijde van alle benoodigdheden voor de uitoefening van
I het bedrijf worden voorzien. De controlb op de bruik-
j baarheid wordt op alle artikelen toegepast zoodat men
j verzekerd is, goede artikelen tegen billijk* prijzen te
ontvangen.
De deelname aan dezen aankoop kan meer algemeen
I zijn waarvoor wij weder eene opwekking doen.
Het bewijs dat de leveranties door den Tlond wel op
.prijs gestéld worden, mag worden venneld, dat niet
aangesloten fabrieken, langs een omweg, gaarne arti
kelen van den Bond betrekkken.
9e. Uitvoer van kaas in andere dan Edammer- en
Goudavorm, met minder dan 20 pet. vet in de droge
stof.
De aanmaak van dit product is gebleken te zijn een
groote mislukking. Het Bestuur heeft bij' „voortduring
geijverd voor- de intrekking van de Ministrieele be
schikking regelende den uitvoer van dit product, met
het gevolg, dat nu van alle kanten gebleken is,
dat ae aanmaak van genoemd product mislukt is de
■Nederlandsche Zuivelbond goed vindt dat genoemde
beschikking wordt ingetrokken, wat intusschen per- 1
Juni zal plaats hebben.
10e. Pensioenregeling, van het vaste personeel der
Zuivelfabrieken in Noordholland.
Het Bestuur hield met het Bestuur van de
Vereeniging van ..Oudleerlingen van de,Vakschool voor
Kaasmakers te Hoorn eene bespreking over dc plannen
om in deze tot eene regeling te komen.
De inleiding van den Voorzitter dezer Vereeniging,
op de Bestuursvergadering gehouden, werd met sym
pathie begroet.
De wijze waarop deze zaak bepleit wordt en de. goede
bedoeling die er voor de fabriekmatige zuivelberei
ding uit spreekt, heeft het Bestuur overtuigd van de
wenschelijkheid om deze zaak als afzonderlijk agenda
punt te behandelen en er volle aandacht aan te.
schenken, opdat in goede samenwerking getracht wordt
in deze een practiscne en goede regeling te verkrijgen.
der Plateelbakkerij „Zuid Holland",
zijn aanmerkelijk in prijs verlaagd.
Jampotten f130
Fruittesten f 2.75
Bonbondoozen f2.10
Aschbakken vanaf f 0.50
Vaasjes vanaf f 0.65 enz. enz.
SCHAGEN
11e. Van het Onderling Boerenverzekeringsfonds te
Leeuwarden werd de medcdeeling ontvangen dat zij
op verzoek van den Bond bereid is dit onderwerp
op een Bondsvergadering in te leiden. De Commissie
voor Landbouwcoöperatie verzocht dit punt op de
agenda te plaatsen, omdat zij van meening is, dat in
onze Provincie hieraan volle aandacht moet worden
geschonken.
In verband met vroegere besprekingen over het pen-
sioenvraagstuk in de Bestuurs- en Algcmeene Verga
deringen werd besloten dat de heer Jm. Blaauboer
Kz., lid van de Commissie voor .Landbouwcoöperatie,,
op de voorjaarsvergadering eene inleiding zal houden.
Van het aanbod van het Onderling Bocrenverzekeripgs-
fonds te Leeuwarden zal thans geen gebruik gemaakt
worden om eenzijdige voorlichting van slechts één
Verzekcrjngs-mnatschappij te voorkomen.
12e. De Commissie voor Landbouwcoöperatie acht
het gewcnscht dat op onze Algemeene Vergadering eene
inleiding wordt gehouden over het belang van eeiiq
oiganiSiilie voor Landbouwboekhouding.
Het Bestuur acht deze zaak zeer zeker van veel'belang
cn is gaarne bereid om hiertoe de gedegenheid te
geven- De heer J Dck'lcr, iid van genoemde
zal zich dientengevolge gaarne belast Y .m.1 het houden
van deze inleiding.
13c. Van den Algemeencn Nedcrlandst-bcn '1,iv Iboud is
een. schrijven ingekomen over de vraag vuu u.e wensriie-
li ikheid van uniforme internationale Kaaseontrole, waar
bij het noodzakelijk zal zijn dat ten aanzien van' de
Edammer- en Goudsche kaas de volvette Edammer en
de 40 plus Goudsche kans komen te vervallen.
Gezien de noodzakelijkheid om tot overeenstemming
tc komen en de hoeveelheid procentisch berekend
tegenover de gcheele [Kaasproductie kaas in deze
soorten gemaakt is het Bestuur van oordeel, dat er geen
overwegend bezwaar bestaat tot het doen van deze
toezegging omdat hierdoor de klasse 10 plus Edammer
•zal' worden gehandhaafd, waarover andere landen aan
vankelijk een andere meening waren toegedaan.
Volgt rekening en verantwoording over het jaar 1922.
Het batig saldo bedroeg aan het einde van 1922
f 8727.56, thans f 10581.75V2. Volgens de begrooting'
zou het saldo f 9000 zijn.
De rekening der Aankoop-commissie gaf in ontvangst
en uitgaaf aan f 75357.07, die der kortingen f l"-773 13U2.
Het reservefonds van den Aankoop bedraagt f 3945.66,
dat van het Coop. magazijn te Hoorn f 4600.
De rekeningen worden onder dankkzegging goedge
keurd.
Door den heer H. Walda, Voorzitter van de Vereen
van Oudl'eeriingén van de Vakschool voor Kaasmakers
te Hoorn, wordt een inleiding gegeven over de pen
sioenregeling van het vaste personeel van de N. H
Zuivelfabrieken.
Na de wenschelijkheid van pensionneefing te hebben
naar voren gebracht, zegt de spreker dat zijne Vcre^ni
ging nog niet iets concreets heefl benaald, een zuivere
voorstelling van het hoe, heeft men zich nog niet
durven maken. Het meest ideale zou zijn, wanneer
men zich en bloc organiseerde. F.en goede verzekering
maatschappij zou in don arm gen-«non kunnen worden,
Spr zou een commissie benoemd willen zien, om- deze
kwestie te onderzoeken in welke commissie (jan een
lid zijner Vereeniging zitting zou hebben.
De heer Jm. Blaauboer Kz., Barsingerhorn, hoopA
dat 'Se uitgesproken wenschelijkheid aanleiding moge
zijn tot het benoemen der gevraagde commissie. Spr.
acht het in het belang van den Noordhóllandsehen boer.
De rechtspositie van de kaasmakers dwingt ons tot dc
verzekering van het personeel, en dat het niet aan
dc maatschappij is overgeleverd.' Spr. hoopt dus, dat het
onderzoek eener commissie tot gevolg zal hebben, dat
we komen tot verzekering van ons personeel.
D£ fiéer II, K.- Koster,, Wieringerwuard, op
het belang steeds de beste krachten onder 'de kaas-
1 makers te hebben en met het oog daarop is het noodig,
dat het kaaspersoneel pensioen wordt verzekerd.
De heer P. Jen «ma «c- Luijewinfeef acht de wensche
lijkheid van pensioeaneerüig aer kaasmakers eu wel
in? «tè
ïYiïs üörijt voü* d# toek'oinbt eh du difitrl
ook te gebeuren ten opzichte van het personeel.
Besloten wordt, sen commissie in hef leven roe
pen ter fcestudeering "Van dit belangrijke rraagstuk. Tot
het benoemen eener commissie zal overleg worden ge
pleegd met dc Vereeniging van Oud-leerlingen en van
de Vakschool voor Kaasmakers en den Nieuwen Bona
van Zuivelfabrieken.
Door den heer B. Kleijn Cu. wordt rapport uitge
bracht over de werkzaamheden van den Gezondheids
dienst voor het vee.
Eerst worden resultaten gemeld uit het werkgebied
van den heer De Vink, waaruit blijkt, dat daar on
geveer 15 der dieren reageerde na het tuher-
eulineeren. Spr. concludeerde dat het wegnemen van
t-b.c. van het vee mogelijk is zonder te véél bezwaar
voor het bedrijf. Mede kwam. men tot de conclusie,
dat aankoop van vee, vooral uit Friesland, gevaar
1 oplevert, wat bleek uit het veelvuldig reageeren op
een boerderij onder vee, dat vandaar was aange
kocht. Spr. doet verder medodoeling over de voor
waarden tot aansluiting bij den Gezondheidsdienst,
welke voor geen enkele veehouder bezwaar behoeven
te zijn.
Voorzitter memoreert nog eens fret werken van de
combinatie te Stompetoren. Spr. wijst er op dat wat
in andere provincies ten opzichte van deze zaak ge
beurt, het noodzakelijk maakt dat pok in de overige
provincies hetzij individueel of organisatorisch iets
gedaar. moet worden tot het van de hand zetten van
tuberculoos vee. Elke goede veehouder begrijpt, dat
hier handelend moet worden opgetreden enj daarom
is ook te Stompetoren een 'combinatie ontstaan om
te pogen wat te bereiken. Er is door een 20-tal per
sonen" besloten, onder toezicht van een districtsvee
arts om vee dat open-tuberculoos is, te laten
afmaken, het jonge vee -pogen tuberculoos-vrij op te
fckken door gepasteuriseerde wei en al hun vee on
der controle te nemen. Spr. deelt de resultaten van
één jaar onderzoek mee. daaruit blijkt dat de onder-
melk meer besmetting meebrengt dan de wei. Thans
is besloten om de koeien die lijden aan open uier-
tuberculose, voor melk levering niet uit te sluiten,
aan de zuivelfabriek, maar deze melk geheel apart te
houden.
De heer Dr. Scheij brengt in herinnering de cir
culaire van den Gezondheidsdienst ontvangen. Daar
in wordt, gewezen op het gevaar van het bezinksel
in de wei. Men acht dat het beste in de wei, daar
in zit de meeste voedingswaarde, maar tevens zijn er
aanwijzingen, dat daarin zitten de mee9te tuberkel
bacillen en brengt dat ook 't meeste gevaar voor 't
veö. Tevens wordt gewezer. op het weren van vee
dat lijdt aan open tuberculose. Het afzonderen van
melk die niet deugt, is beslist noodzakelijk.
Voorzitter wijst nog op het feit, dat in Friesland
deze gezondheidsdienst eenvormig wordt beoefend,
hier in Noordholland komt het van "verschillende
kanten. Voor spr. is het echter de hoofdzaak, dat er
mee begonnen wordt, omde.t door het wegmaken van
deze tuberculose koeien door verkoop het gevaar voor
andere grooter maakt en dus ook noodzakelijk om
in te grijpen. Het verkoopen op de markt wordt steeds
gevaarlijker, met het oog op het feit, dat steeds meer
tuberculose koeien worden afgezet.
Tot lid van het bestuur wordt gekozen de heer H.
Kz. Koster te Wieringerwaard.
Dit geeft, den voorzitter aanleiding den heer Kos
ter te feliciteeren, omdat uit deze beslissing spreekt
waardeering voor het vele goede werk van den heer
Koster.
Tot lid van de commissie voor de kaaskeuringen
wordt herkozen de heer D. Jongejans.
Tot lid van de commissie voor de Boterkeuringen
w:-rdt herkozen de heer P. Jensma.
De heer Jm. Blaauboer Kz. leidt in het punt: Door
i organisatie naar pensioen van den boer. Spr. zegt, dit
j te doen namens de commissie van landbouwcoöpera
tie en niet mot het doel op direct succes, maar alleen
I om dit nieuwe denkbeeld eens te doen overdenken.
Spr. wijst er op, hoe steeds grooter drang komt
j naar órganisatie, ook door die menschen die men zou
kunnen noemen de antipoden van den organisator.
Het is de groot-industrieel, de handel die door het
vormen van trust en kartel, door zich dus te organi-
seoren, zich steeds sterker poogt te maken om den
strijd om hot bestaan te doorworstelen.
De organisatie moet niet alleen uitoefenen een groo
te kracht naar buiten, maar moet ons booren ook be^
ter en meer economisch loeren werken. De organisa
tie moet de hoeren als stand verheffen.
Spr. wijst op het betreurend feit, dat juist tegen
woordig fabrieken uit den Bond treden, zij doen dat
echter in do stille hoop, dat anderen dit slechte voor
beeld niet zullen volgen, opdat die anderen ook voor
hen dio economische verbeteringen zullen bereiken,
die zij ook zoo boog noodig hebben.
Pe boerenstand moet door de organisatie worden
opgeheven, onafhankelijk gemaakt on thans liikt et
een begin te komen om dat groote doel te bereiken.
Pat, kan alleen gobeuron door zelf do handen uit
de mouwen te steken. Allo onderdeelen van het be
drijf moeten meer v'erbondon worden. De verschillen
de organisaties moeten in een bond worden ver-
eenigd on do zelf gek ozon leiders moeten de macht
ontvangen, om steeds te kunnen optreden als noo
dig is.
Overal te ontbieden.
Wettelijke maatregelen noemt spr. verkeerd, alleen
de organisatie kan hier de noodige kracht geven. Wet
telijke maatregelen woeden beïnvloed door andere
groepen uit de maatschappij, die slechter zijn dan de
boeren. In dit verband wijst spr. op de Jachtwet enz.
Staatspensioen voor iedereen is spr. sympathiek,
maar het bedrag, daaruit te trekken is voor den boer
te gering, gezien het. niveau waarop zijn leven staat.
Spr. wil het pensioen voor den boer dan ook zelf
regelen, niet door een wet.
Bij db pensionneering van den boer sluit direct
aan dei zorg voor weduwen en weezen.
Nagegaan worden de omstandigheden waaronder
een jonge hoer zijn bedrijf begint. Bedrijfskapitaal,
pachtprijzen, alles is abnormaal hoog, zoodat van
oversparen van kapitaal geen sprake is.
Er moeten middelen beraamd worden om zoowel
den boer als hij is afgewerkt, als zijn weduwen en
weezen te verzorgen. En spr. wijst, hiermee in ver
band wat. in Friesland gebeurt. Daar heeft men ge
voeld, dat de organisatie dat zelf moet doen,, nl. de
Züiveifabrieken.
Spr. wil maandelijks de premie voor verzekering,
noodig voor de melkuitbetaling, afhouden. Het
moet den boer, die niet gemakkelijk tot premiebeta
ling is te brengen, dat betalen gemakkelijk maken.
En dat premiebedrag is niet hoog: Spr. noemt een
voorbeeld van een boer vap 38 jaar, zijn vrouw 36
jaar en deze zal f2.50 per week moeten betalen om
op 65-jarigen leeftijd f 750 pensioen te ontvangen, of
f 480 pensioen voor zijn vrouw als hij overlijdt, of
f 4100 ontvangen op 65-jarigen leeftijd of eerder over
lijden.
Dat is geen bedrag van premie dat van beteekenis
kan genoemd worden.
Spr. wijst er in zijn slotwoord ook aog op, dU hei
zóó zal en moet wordt n, dat de&e uitgaaf komt: te
drukken op de explotAtierekenin^ van het be&rijt dus
üifci feKï; nmt dé
beid,ri*. (Appkiië.)
De heer Spaatider acht hei p^tieioen voor het vaete
wei viiec oügowenscht, maar gezien de
slechte omstandigheden, voor het bedrijf, hoopt spr.,
dat dit plan voorloopig nog wat binnenskamers zal
blijven.
Het pensioen voor den boer noemt spï. toekomst
muziek.
De heer Busch juicht het idee van den heer Blaau
boer /oor toe en spr. noemt het verheugend, dat de
Bond niet alleen -zich bemoeit met het bevorderen
van het. maken van een goed zuivelproduct, maar dat
ook de toestand van den boer hier wordt besproken,
Spr. wekt op tot organiseeren, de eenige weg als
dat is om tot een goed resultaat, te komen voor be
drijf en gezin.
Nadat de heer Blaauboer nog geantwoord heeft op
de ingebrachte bezwaren, wordt besloten, dat de com
missie van landbouwcoöperatie deze zaak nog nauw
keuriger in studie zal nemen.
De heer J. Dokter leidt in het punt: Over het be
lang en de wenschelijkheid van de inrichting van
eene organisatie voor landbouwboekhouding. De in
leider wijst er op, dat uit de herhaalde te lezen ad
vertenties. dat een accountantsbureau zich aanbe
veelt tot het bijhouden van landbouwboekhouding,
blijkt dat er veel boeren zijn, die moeilijkheden heb
ben met hun belasting.
Veel landbouwers zien geen kans om zelf klaar te
spelen om goede opgave te doen van hun belasting en
wel omdat een hoer geen boekhoudt, dat hij er zich
niet bekwaam voor acht om dat. te doen, ook niet om
zijn reclame toe te lichten of te verdedigen voor den
inspecteur der belastingen of den Raad van beroep.
Het is algemeen bekend, dat het er met de boekhou-
dihg bij de boeren niet best voor staat. En het valt te
constateeren dat juist dit invullen van het belasting
biljet een stuwkracht is geweest voor boekhouding.
En nu acht spr. het wijs beleid dat niet elke boer
op eigen houtje naar een accountantskantoor gaati,
maar dat Wier gepoogd wordt om meer leiding aan
deze zaak te geven, opdat er meer eenheid, meer lijn
komt in de verschillende opgaven.
De inleider wijst er op dat van allerlei zaken de
beer de hulp en voorlichting van zijn consulenten
kan vragen, alleen bij zijn boekhouding moet hij
zich richten tot vreemden, die staan buiten het boe
renbedrijf.
Spreker behandelt daar het begrip van landbouw
boekhouding en gèeft uitvoerig aan wat of de boer
heeft op te schrijven en te noteeren.
Daarbij is hulp noodig en daarvoor acht spr. het
in 't leven roepen van een bureau voor centrale land
bouwboekhouding het meest gewenscht. Hij geeft
verschillende inlichtingen over een elders reeds be
stand fonds. De onkosten bedragen f 10 entree, plus
een bedrag van f 20i f 30 voor andere uitgaven.
De heer P. Jz. Eriks wijst op een bureau als door
den heer Dokter bedoeld en dat reeds bestaat, n.1.
van de II. M. v. Landbouw. Plaatselijk worden reeds
cursussen gehouden.
De heer H. Kz. Koster wijst eveneens op dit bureau
en daar is ook reeds het gewenschte middelpunt dat
de eenvormigheid kan bevorderen. Spr. wijst ook op
hetgeen de voorzitter in deze reeds in zijn omgeving
beeft gedaan, door anderen te helpen en voor te lich
ten.
Voorzitter wijst eveneens op het belangi van goed
boekhouden, maar de hoofdzaak blijft juist boekhou
den. Spr. acht het hebben van goed bijgehouden kas
boek voldoende en noemt dit een krachtig middel te
genover inspecteurs van belastingen als door deze
daarmee geen genoegen wordt genomen en men zich
tot den Raad van Beroep wendt.
Ook de heer Geluk juicht centralisatie van boek
houden zeer toe, veel heil als daarvan is te verwach
ten 'bij den Raad van Beroep als de inspecteurs zich
niet aiyn de/ boekhouding, storen, Zoo'n gecentraliseerd
bureau heeft meer vertrouwen dan een particuliere
accountant. Spr. zegt dat dit ook blijkt uit zijn er
varing met belastingzaken.
Hierop volgt nog eenig debat over de vraagt of men
propaganda zal maken voor het reeds bestaande
bureau der H. M. v. L. of dat vanwege den Bond van
Zuivelfabrieken een nieuw bureau zal worden ge
sticht.
Met enkele stemmen tegen wordt besloten tot het
instellen van een eigen bureau.
De heer Spaander vraagt hoe het nu staat met de
restitutie varu het te veel betaalde voor de steenkool.
I 1 De heer Geluk zégt, dat de uitslag van het. met het
Rijk te voeren proces nog niet bekend is. Wel zal het
ziin een enkelvoudig proces.
I De heer G. Nobel zegt, dat hot reeds uitgekeerde
bedrag, wat voyb dezen Bond f9000.— bedraagt, is ge
reserveerd tot het proces achter den rug zal zijn.
Dr. Sehey deed, naar aanleiding van het Rapport:
Uitbetaling der melk, dc volgende medederiingon
„Ons rapport is gepubliceerd; heeft de arfndacht
getrokken nok buiten-de provincie, heeft gevolgen gehad,
heeft kritiek ondervonden van mannen uit de praktijk en
de wetenschap, Wij mogen daarvoor niet "doof zijn,
doch moeten er ons voordeel mee doen. Ik' Ineen in
deze vergadering eenige persoonlijke mededeelingen te
moeten doen.
Er Wordt aan het rapport grootere draagwijdte gegc-
ven dan het verdient en dan de bedoeling van
de commissie is geweest. De vetgedrukte conetusio in hot
rapport, die door velen het rapport uitmaakt, gedlt
1 daartoe tot jnijn spijt aanleiding. Wie bbwccirt, dat
op grond van het onderzoek der commissie de betaling
haar berekend vet dient plaats te maken voor die naar
vetgehalte alleen, vergist zich. De kritiek van Pr. van
Dam, te vinden in 't laatste nummer van het off. Or
gaan, en die Ik aanvaard, toont dit ook duidelijk aani
Ons onderzoek ging over veel te weinig gevallen om
een dergelijke kwestie uit te kunnen maken.
Wie thans naar berekend vet uitbetaalt, kan gerust
daarmede nog voortgaan
De aanleiding tot het in 't. leven roepen der commissie
was het feit, dat er fabrieken zijn, die ppictiserie
bezwaren hebben tegen de betaling naar berekend vel, als
gevende te veel werk en nemende te veel melk. Ze
stelden de vraag: „Kunnen wij overgaan tot betaling
op vetgehalte alleen V"
In Friesland doet men het en dat pleit natuurlijk al
voor 'een bevestigend antwoord op die vraag. Geen
uitbetalingssysteem zal volkomen billijk kunnen zijn;
het vetgehalte zal heel dikwijls een bruikbare maatstaf
vcor het zuivelgehalte der melk wezen. De uitkom
sten van deze 14 proeven wijzen ook op de bruik
baarheid. Evenwel moet men zich goed bewust zijn,
dat de samenstelling der ingewikkelde vloeistof, die
we melk noemen, onder den invloed staat; van zoo
vele thans meer of min bekende en nog onbekende
factoren, dat men voor allerlei afwijkingen van den
regel komt te staan, vooral wanneer het de gemengd
de melk betreft van weinige -koeien, dus van kleine
bedrijven;. In het rapport wordt hierop wel gewezen;
dat had ook wel vetgedrukt mogen zijn vooral voor
vluchtige lezers. De toestand zal aan de eene fabriek
gunstiger voor de betaling naar vetgehalte alleen zijn,
dan aan de andere. Elke fabriek kan zich daarom
trent eenigszins vergewissen door na "te gaan, of de
melk van de leveranciers, die gelijk of hooger
staan in vetgehalte, ook een ongeveer gelijk of een
hcoger S.G. heeft. Een hoog S.G. wijst op een hoog
kaasstofgehalte. Wanneer er geen voldoende even
redigheid bestaat tusschen toeneming van het vet
gehalte en volle melk en toeneming van het gehalte
aan d'e andere de kaasopbrengst bepalende melkbe-
standdeelen, is het naar mijne, meening juist om met
beide rekening te houden, «hetgeen bij de betaling
naar berekend vet, al is die dan niet volmaakt,
geschiedt.
De heer Jensma verbaast zich zeer over de hou
ding hier door Dr. Scheij aangenomert. De conclu
sie van een rapport dai hij zelf onderteekend heeft,
laat hij na de eerste critjek daarop uitgeoefend, les
en laat het rappor* zonder meer .zwemmen. S;»r. kan-
mei anders fan snik een houding «vfkeure.1JKvj w-
