Van dit en van dat en van alles wat!
Voor de Kinderen!
C RONYK
Even laehen.
SCHAGKN.
DE VEILIGSTE PLAATS TIJDENS EEN
ONWEER.
Een groote stad biedt de grootste zekerheid
tijdens een onweer, waarschijnlijk omdat er
zoovele huizen door bliksemafleiders be
schermd worden, schrijft de „Daily Chronicle"
Statistieken over vele jaren toonen aan, dat
het gemiddelde jaarlijksche strftecijfer in de
ze afdeeling te Londen minder dan 1 op de 5
millioen is.
De bliksem is, zooals men weet, een electri-
sche ontlading in de atmosfeer, welke wordt
veroorzaakt doordat een stroom uit een wolk
van hooge spanning overgaat, naar eene van
lage spanning, of wat minder vaak gebeurt,
vau een wolk naar de aarde. Alleen in het
laatste geval is er gevaar.
Lucht is een zeer slechte geleider, en biedt
grooten weerstand aan een stroom, die er
door wil. Dat is de reden van het lichtver
schijnsel, dat bij bliksem optreedt. De electri-
citeit gebruikt n.1. veel energie, bii haar po
gingen om door de lucht te komen.
Zeer gevaarlijk is het verblijf in het open
veld tijdens onweer. Een bliksemstraal, die
uit een wolk naar de aarde schiet, bedient
zich daarbij gaarne van een hoorn, een paal,
en ook helaas van eën mensch, vooral wan
neer deze anelloopend een schuilplaats tracht
te vinden.
Lange, spitse, alleenstaande boomen zijn
zeer gevaarlijk voor hen, die er tijdens eer od-
weer onder schuilen.
Cen aantal boomen van gelijke hoog.e bij
elkaar, biedt waarschijnlijk een evsn veilige
schuilhoek, als een straat van huizen van uni-
fcrm type.
Iadien gij binnenshuis zijt, vervolgt het blad,
sluit dan de ramen, of blijf in ieder geval niet
in de lijn van een deur en een raam staan.
Houdt u bovendien op een afstani van haar
den, schoorsteenen, gas- en waterleidingspij-
pen e.d.
Ten slotte is het gelijkvloers veiliger dan op
d ebovenverdiepingen.
KANARIES MET EEN NACHTEGAALSTE»
In Mitteilungen über die Vogelwelt wordt
een groot succes bericht, dat een kanariefokker
te Brement Karl Reich, heeft behaald.
Reich heeft een kanariestam gefokt, die er
oen zuiveren nachtegaalslag op na houdt. Dat
succes heeft hij hieraan te danken, dat hij door
een streng volgehouden temperatuursregeling
den ruitijd en daarmede de zangperiode
van een aantal in zijn bezit zijnde nachtegalen
over het geheele jaar heeft kunnen verdoelen.
Hij deed daardoor vier slagtijden, ieder van
drie maanden, ontstaan. De jonge kanarievo
gels, die hij fokte, hadden dientengevolge zon
der onderbreking nachtegalen, die hen voor
zongen.
De proeven begonnen in 1911, de eerste ka
narieman, die het timbre van het orgaan van
den nachtegaal had, werd in 1914 gefokt. In
1918 werd de eerste vogel, met typischen nach
tegaalzang gefokt. In 1921 was Reich al zoo ver
dat hij de werkelijke nachtegalenstemmen kon
missen en de jonge kanariemannetjes kunnen
nu zangles krijgen van nachtegaalstem bezit
tende aoortgenooten.
WEERWOLVEN IN OOST-INDI&
De Javanen gelooven, dat sommige men-
schen zich in een tijger kunnen veranderen.
Overdag gedraagt de wëertijger of matjan ga-
doengang zich als een gewoon mensch; 's
nachts sluipt hij in zijn tijger-gedaante over
de akkers. De eigenaar zou hem gemakkelijker
kunnen betrappen, maar hij wacht er zich wel
voor, de tijgers te storen. Als hij hen hinderde,
zou allerlei ellende hem wachten.
Er zijn ook menschen, die een matjan ga-
doengan in hun dienst hebben voor het bewa
ken gedurende den nacht van hun rijstvelden
en vruchtboomen tegen diefstal en tegen be
schadiging door wilde varkens.
Niet alleen als bewaker maar ook als detec
tive kunnen matjans gadoengan den kost ver
dienen.
De Javaan houdt er bepaalde voorwerpen,
in het hijzonder wapenen, op na, die bovenna
tuurlijke kracht bezitten, ampoeh zijn. Dit zijn
|dus eigenlijk fetischen. De kracht van deze
voorwerpen zou langzamerhand verminderen,
als men ze geheel aan hun lot overliet. Daar
om worden ze op Vrijdagavond (onzen Donder
dagavond) bewierookt. In sommige streken
worden de fetischen bewaard op een apart daar
voor bestemd zoldertje, sanggar geheeten. Nu
gebeurt het wel eens, dat zulk een wapen uit
de sanggar Lodaja wordt gestolen. Dan geeft
men een bekenden weertijger de zaak in han
den; hij weet den dief op te sporen en verslindt
dezen, de amoehan terugbrengend op de plaats
waar ze gestolen werd. Men ziet, dat heele
weertijgergedoe met de ampoehan's is voor een
Mohammedaan een kettersch zaakje uit den
ouden heldentijd. Het is er echter ver van af,
dat de Javaan het geloof aan de zwarte ioo-
verkunst zou hebben opgegeven.
De matjan's gadoengan weten verder oojc
dikwijls danig te profiteeren van de vrees, die
zij het eenvoudige landvolk inboezemen, even
als vroeger in Europa de zigeunerachtige, rond
zwervende troepen bedelaars, de schrik waren
van afgelegen plattelandssteken en vooral ook
om hun tooverkunst werden gevreesd of mis
bruikt.
Ook gewone bedelaars trachten wel eens de
vrees voor weertijgers t* exploiteeren. Zij be-
kleeden zich dan met een tijgerhuid, een mid
del dat echter volgens deskundigen volstrekt
ondeugdelijk is oin zich in oen tijger te veran
deren zonder het bezit van de ilmoe gadoen
gan. Gewone straatroovers nemen wel eens
weertijger-allures aan.
Waar noodig verschaft het volk zich zeiven
recht tegen deze pseudo-weertijger. In grooten
getale vereenigd, trekt men tegen hen op en
maakt hen zoo mogelijk af. R.Nbl.
i
OP ZIJN WENKEN BEDIEND.
Kipling, de beroemde Engelsche schrijver,
verkocht aan zijn uitgever een boek voor eep
prijs, die op een shilling per woord neerkwam.
Een grappenmaker schreef toen voor de aar
digheid den schrijver een brief, waarin hij zei-
de, dat aangezien bij hem de wijsheid en dé
tail scheen verkocht te worden, hij ook gaarne
een woord wilde koopen, waarvoor hij een post
wissel van een shilling zond.
Aan zijn verzoek werd letterlijk voldaan;
Kiplin liet den postwissel innen en zond tot
antwoord op een groot vel papier geschreven
het woord ,Dank".
RATTEN EN DE PEST.
Over de rol, die de ratten spelen bij de pest,
hebben nieuwe onderzoekingen, naar aanlei
ding van de pestgevallen van 1921 en *22 te Pa
rijs, uitgemaakt, dat ratten zeer toegankelijk
zijn voor de pestbacil.
Daarover deelt de Frankforter Umschau het
volgende mede:
De pest verschijnt niet alleen als een besmet
telijke ziekte bij de ratten, maar als een lang
durige, zeer verbreide infectie, die nog lang
blijft bestaan op plaatsen, waar de pest een
maal gewoed heeft. Daar deze infectie latent
blijft, is de rat eigenlijk veel gevaarlyker, dan
men tot dusver aannam, want de infectie kan
door verschillende oorzaken soms plotseling als
een epidemie bij dieren, soms chronisch op
treden, langen tijd onopgemerkt blijven en zoo
doende een zeer gevaarlijke epidemie onder de
menschen voorbereiden.
Hoe het komt, dat de gifstof soms plotseling
in kracht toeneemt, staat nog niet vast Wel
schijnt de overbrenging door middel van de
pestvloo daarvoor noodzakelijk te zijn. Mis
schien vrint de gifstof ook aan kracht, als zij
overgaat op pas geboren ratten.
In ieder geval is de rat een drager van de
gifstof, als op een plaats eenmaal de pest was
uitgebroken en deze stof kan telkens op een ge
geven oogenblik in kracht toenemen, dat wil
zeggen, de pest weer doen uitbreken, zonder
dat daartoe van buitenaf eenige aanleiding be
staat
WAAROM HET AANBEVOLEN WERD.
„Het doet mij genoegen te hooren dat mijn
pension u aanbevolen is door een van mijn
vroegere huurders."
„Ja, waarlijk; u moet weten, dat ik tracht e
vermageren en hij heeft toen aangeraden, hier
heen te gaan."
DIE WAS OP DE HOOGTE.
Het Jonge stadsmoedertje informeert belang
stellend hij den melkboer, of hij ook kalveren
heeft. Op zijn bevestigend antwoord zegt zij:
Och, zou u dan niet zoo vriendelijk willen
zijn, wat kal vermei k mee te brengen lederen
dag? Ik ben bang dat koemelk te zwaar op
myn baby's maag ligt.
IN DE WARME DAGEN DIE ACHTER ONS
LIGGEN.
„Wat moet Jij worden, als je groot bent",
vroeg een vader aan zijn kleinen jongen.
„Wel vader, 't liefst zou ik koetsier op een
ijswagen willen zijn."
KWESTIE VAN HERSENEN.
Hoe komt het toch, zei een EJpgelschman
tegen een Schot dat Schotten vaak veel meer
succes in zaken hebben dan Engelschen?
Kwestie van hersens, beste kerel, ant
woordde de Schot jullie moet meer visch
eten, zooals wij. Geef mij tien shilling en ik
zal je een visch sturen, zooals mijn vrouw ze
mij altijd voorzet. Dat is goed voor je hersens.
De Engelschman gaf tien shilling en ontving
den visch.
Den volgenden dag ontmoette hij den Schot
weer.
Nou, zei deze. hoe was mijn visch?
Heerlijk.
En merk je al, dat Je hersens beter wer
ken?
Neen, daar voel lk niets van. Maar tien
shilling is toch wel een hoop geld voor een
visch, nietwaar?
Zie je wel, daar heb je 't al. Je begint al
verstandiger te worden.
WARE WOORDEN.
Wie nog vijanden heeft, is niet volkomen on
gelukkig.
Geen rijk telt zooveel slaven als dat der ijdel-
heid
Liefde maakt blind, afgunst stom, haat doof,
toorn lam, en gierigheid krom.
De ervaring leert, dat de ervaringen dikwijls
niet leeren.
Tegenstanders met open vizier worden het
meest miskend.
Het leven voert ons over menige brug, die
achter ons wordt afgebroken.
Geen zegel kan zoo gemakkelijk verbroken
worden als het zegel der geheimhouding.
Bijvoegsel der Schager Courant van Donderdag 2 Aug. 1923. No. 7274
herinnering
Ze waren naar 't graf van hun kindje geweest
Op het kerkhofje onder de boomen,
Ze liepen heel stil samen 't weggetje al,
Net zoo gtil als ze waren gekomen.
De zomerwind zong door de boomen in bloei,
Langs de heg van den hof ruischte 't koren,
Nooit voelden ze dieper 't gemis van hun schat,
Van den schat, die ze hadden verloren.
Het zonnetje scheen op z'n grafje in 't groen
En een vogeltje zat er te zingen
Een feestelijk liedje van zomergenot,
Van zonlicht en kost'lijke dingen!
Maar hun kindje lag dood in z'n kistje gestrekt,
Zonder zon, door den zomer vergeten
En dat men zooveel voor een peuter kon zijn,
Dat hadden ze nimmer geweten.
Ze spraken niet veel en ze keken eens om
En ze zochten wat steun bij elkander,
Ze fluisterden zachtjes van liefde en troost,
Want de een hield zich groot voor den ander.
Van smart in dit leven, die loutert en sterkt,
Van een weerzien en zorgende hopen,
Met een nevel van tranen in 't vochtige oog
En een snik in hun kelen gekropen!
i
Ze waren naar 't graf van hun kindje geweest
Op het kerkhofje onder de boomen,
Waar de zomerwind zong, waar het zonnetje
scheen.
En de treurwilg wat stil stoud' te droomen.
En einde'lijk terug in hun eenzame huis,
Zocht zij stil in de kast naar wat kleertjes,
Hij ruimde wat speelgoed, een hoepel en zoo
En twee grappige kleine geweertjes.
Nadruk verboden.
Juli 1923.
KROES.
van dn gantsch© oude Heerlykheid
van hel Dorp
Om Scheepenen te kienen.
In den eersten, zoo zullen wy uit 25 de ryk-
ste knapen van BaraLngerhora, alle jaars ne
men ofte doen nemen, 5 Scheepenen, en uit 15
die rykste knaapen van Haringhuizen, twee
Scheepenen, zonder eenige Raade, eride die
Scheepenen zullen drie jaar Poorter geweest
hebben binnen onze Steede, eer zy Scheepenen
mogen worden.
Men aal ons Steeds nlert nopgea verzetten,
of geld of leeaen.
Item: zoo zal men niemand der Vryheden
voorschreve, van onzen wegen gebieden gold td
leenien, ook zoo zal men onzen Stoede voor-
noemt niet verzetten, nog geld daar op leenes^
nog Lyf Renten daar op verkoopen.
Waar men t Reyt houden zal
Item: men zal dat Regt en die Vierschaar al»
daar houden op Pallingo-buuren tot Barmngeoh
hora.
Van Ketrve te geven.
Item: zoo zal men onze Poorteren voornoemt
geen Kerve hooger gevon, dan van agter Zua-
ters Kind' vyf Schellingen, naarder en vorit\
elk na zynen belope; en geen Kerve te gevc%
dan van Doodslagen.
Van Pagten en Schot te reekenen.
Item: wanneer men Pagten of Schot-Roeke
nen zal, zoo zal elk van de 7 Scheepenen eeive*
anderen goeden man van de rykste en van da
Vroetste tot hom nemen, en dio 14 zullen te ze
men Pagten, en de zoo Reekenen by heurc*
Eede, ende die zal onzen Schout van onze Stea-
de daar tot Eeden; ende men zal dan Pagte*
tot alle vyf jaren eens, ten waare dat het onza
voorschreve Steede langer staan woude latei%
of dat iemandi Poorter wierda, die zoudo me*
Pagten.
Van Waarschap te zenden
Item: zoo zullen vier Scheepenen of moot
De vacantie is begonnen I Dat is jeen tijding
van vreugde en plezier voor bijna alle school
kinderen. Want, nietwaar, al gaan we nog zoo
graag naar school, al maken we heel graag
taalwerk en sommen, al leeren we geduldig
jaartallen, of Fransche woordjes, toch is een
tijdperk van vrij zijn, lang niet onplezierig. Je
kunt groote wandelingen of fietstochten gaan
maken, je kunt op reis gaan en logeeren bij
ooms of tante's, o er is zooveel te doen. Als 't
weer nu maar meewerkt! Bij regen zit je in
huis te lezen of iets te knutselen, terwijl je o
zoo graag naar buiten zou willen Nee, regen is
voor menschen met vacantie erg onaangenaam.
Zon moet er zijn, de hoele dag, om flink te kun
nen ravotten, buiten, in de wei of op het strand,
zoodat je, als de school weer begint, er bruin
en gezond uitziet 1
Wie gaat er van jullie op reis? Stuur me, als
je tijd hebt, een opstelletje over je reis. De beste
zal ik een plaatsje geven.
De oplossingen van 28 Juli zijn:
1. W
kip
b r E e d
N a a R d e n
WI E R ING E N
M a a N d a g
r o G g e
r E m
N
Het gevraagde eiland is dus Wieringen, be
kend: als de verblijfplaats van den gewezen
kroonprins van Duitschland.
I
2. NEGEN zen telwoord.
E g g E een landbouwwerktuig.
G ieri G eigenschap van een vrek.
E d E een plaats in Gelderland.
NEGEN een telwoord.
Zoo je ziet, kun je acht maal het woordje ne
gen lezen; ni. tweemaal (van voor naar achter
en omgekeerd) langs eiken kautl
3. Are aRe Als je de woorden onder
Uur Uur elkaar z<^tzooals hier-
Gas gaS naast is aangegeven,
Tot Tot komt het gezegde: Rus;
Ruw Ruw Roest voor den dag
Zoo ZOo Vandaag weer een schuif
Zea ZEs raadsel.
Sta Sta
Rat raT
I
Goed© oplossingen zonden: Aagje, Dittie en
Appie Kaan, Anna Paulowna; Nel Bakker, Scha
gen; Gerrie Boontjes, Arkel (Zoek maar, en je
zult vinden. Hart. gr. en plezierige vacantie?);
Twee neven uit Kolhora; Beta, Nellie en Gom-
mert Witte, Anna Paulowna; Jopie Slim en
Dikkie Bdgmans, Br. op Langend ijk; Grietje
Slikker, Schagen, Vier vriendinnetjes uit Wees-
perkarspel.
nieuwe raadsels,
L Schuifraadsel:
Schuif nevenstaande woorden zoo
danig onder elkaar, dat van boven
naar beneden gelezen, een beke/Wl
gezegde voor den dag komt.
31
Are
Kar
Bel
Zes
Kip
Dag
Kat
Dus
Rem
Gal
Tot
2. Vul in:
XXXXXXX 1. Een stad in Noordholland.
XEen vrucht.
X 3. Nog een vrucht.
X L Een mooie bloem.
X 5. Een lichaamsdeel
X 6. Een landbouwwerktuig.
X 7. Een medeklinker.
De beginletters vormen weer 't eerste woord.
Oplossingen zenden aan L. Roggeveen. Loei
42. Schagen.
