Tsjecho Slowakije.
N
Staatsloterij.
Predikbeurten*
Plaatselijk Nieuws.
Marktberichten*
vraagstuk, die men de „fax© der ontspanning" tou
kunnen noemen en dat de belangen van Italië krach
tig sullen gewaarborgd worden bij de regeling, waar
over vaag gesproken wordt of bij ieder atelael, dat
zou voortvloeien uit do diplomatieke besprekingen
met het oog op een eventueel© intergeallieerde con
ferentie.
STRESEMAN SPREEKT.
De Rijkskanselier Streseman heeft het woord ge
voerd en daarmee beantwoord een der vele redevoe
ringen van Poincaré. Belangrijk is deze redevoering
daar wat bij over de Roerkwestie heeft gezegd. Eerst
moet de buitenlandsche politiek worden opgeloaPvoor
de financieele kwestie van het Duitsch^ Rijk in orde
kan worden gebracht. Deze regpering. aldus Strese-
inan, heeft rich van de eerste dagen harer ambts
aanvaarding de oplossing van het Ruhrconflict tot
taak gesteld. Deze kan niet geschieden alleen door
de voortzetting van.het lijdelijk verzet. Door massa-
politiek is deze quaestie niet te regelen. Het doel van
het lijdelijk verzet kan slechts zijn het Rijksgebied
te bevrijden, maar het tegenwoordige contact met
Frankrijk toont tevens de bestaande moeilijkheden!
aan. Voor Duitschland is de quaestie der souvereiiü-
teit over het Rijnland en het herstel der vrijheid van
het Ruhrgebied van het hoogste belang en het is be
reid daarvoor reëele waarborgen te geven.
De Fransche minister-president heeft onlangs ver
klaard, dat hij aan de positieve zekerheid, die Frank
rijk in handen had, de voorkeur gaf boven theore
tische rechten, en hij was niet voornemens panden
tegen algemeene waarborgen in te ruilen. De waar
borgen, die Duitschland heeft voorgesteld, behooren
volgens hem tot de hypotheken, welke het verdrag
van Versailles den geallieerden op het gezamenlijk
bezit van het Dultsche Rijk en de landen verleent.
Deze opvatting van den Franschen minister-president
berust op een abuis. Volgens het verdrag van Ver
sailles is Duitschland voor het nakomen zijner ver
plichtingen alleen aansprakelijk met het vermogen
des Rijks en der landen. Wat spr. heeft voorgesteld,
betreft echter de onmiddellijke opvordering van het
particulier bezit en gaat derhalve op dit punlt verder
dan het verdrag van Versailles.
Het is eveneens een realiseerbaar pand, de garan
ties van het verdrag van Versailles voor het oogpn-
blik echter niet. Naast het rijk9bezlt moet ook het
privaatbezit ten behoeve van het Rijk als pand wor
den gegeven en wel tot een bepaald percentage. Dit
bezit zou als reëele waarde in een „Tretihandgesell-
schaft" kunnen worden ingebracht, in welker directie
de schadevergoedings-schuldeischer8 zitting zouden
kunnen nemen. De rente uit de hypotheken zou aan
de Treuhandgesellschaft komen. Deze zou in staat
zijn door de uitgifte van obligaties een leening op
te nemen. Daardoor zou de mogelijkheid ontstaan
ook Frankrijk onmiddellijk in het bezit van een groo-
te som te stellen. Evenzoo zou de rente-betaling bin
nen redelijken tijd vlottend kunnen worden gemaakt.
De Rijkskanselier verklaarde verder, dat hij hoopt
op de mogelijkheid eener regeling.
Frankrijk heeft herhaaldelijk verklaard, dat geen
annexatie in zijn voornemen ligt en dat het niet aan
de Ruhr denkt te blijven. Engeland, België en Italië
zullen wel met deze opvatting accoord gaan. Voor
Duitschland is het de vraag, of zijn bedrijfsleven de
lasten zal kunnen dragen,
Spr. zeide er met voldoening op te kunnen wijzen,-
dat het huidige kabinet door leidende peieonen uit
het bedrijfsleven aanbiedingen waren gedaan, die
Duitschland tot de heden voorgestelde betaling in
staat Zouden stellen.
DE ONTRUIMING VAN KORFOE.
Uit Londen, 12 September. De toestand, in zake
Korfoe blijft te Londen de aandacht trekken. Daar de
Italianen zich bereid hebben verklaard het eiland te
ontruimen, zoodra zij verzekerd zijn van de nako
ming der voorwaarden van den Gezantenraad, is men
natuurlijk te Londen het meest geneigd te gelooven.
dat die belofte zal worden nagekomen.
Men hoopt, dat de bijeenkomst van den Gezanten-
raad te Parijs, die tot heden was uitgesteld om baron
Avezzana in de gelegenheid te stellen instructie van
Mussolini te ontvangen, in staat zal zijn allen twijfel
weg te nemen en alle geruchten toft zwijgen te bren
gen door den datum van de ontruiming aan te ge
ven.
De ingewikkelde aard en de gevaren van den toe
stand worden in officieele Londensclie kringen ten
volle erkend en het verlangen komt tot uiting dat de
spanning moge worden verminderd en het gevaar
voor onvoorziene incidenten weggenomen door een
duidelijke uiteenzétting van Italië's bereidwilligheid.
Men verheugt zich erover dat Londen en Parijs
overeenstemmen in zake de wenschelljkheid van de
spoedige ontruiming van Korfoe.
WEER EEN MOORD IN EEN TREIN.
Uit Berlijn, 12 Sept. In den trein, welke heden
morgen om 6 u. 3 min. aan het Anhalter Bahnhof
uit Frankfort a. Main aankwam, is een ernstige mis
daad gepleegd. Een tot nu toe onbekend gebleven pas
sagier werd namelijk in een wagon 2de klasse over
vallen en met een ijzeren stang dusdanig mishan
deld, dat hij aan de bekomen wonden is overleden.
De dader is onbekend.
Voor het station Grossbehren. hetwelk de trein 5 u.
50 min. passeerde en dat op ongeveer 1 K.M. afstand
van het Anhalter Bahnhof gelegen is, werd tusschen
de rails het lijk gevonden'van een in zijn bloed
badenden man. Onmiddellijk werd algemeen aange
nomen. dat de ongelukkige, hetzij uit den juist voor-
gesnelden trein, was gevallen ef geworpen. Men sein
de het gebeurde naar het Anhalter Bahnhof, waar de
trein door politie- en stationsbeambten werd afge
wacht. Alle reizigers werden aan een nauwgezet on
derzoek onderworpen, doch niemand kon als ver
dacht. worden aangehouden. In een wagon tweede
klasse werden bloedspatten gevonden, terwijl in de
zelfde afdeeling onbeheerde bagage waarschijnlijk
dus van het slachtoffer aanwezig was. Het slacht
offer zelf is geheel beroofd. Men vond noch een por
tefeuille, noch eenig identiteitsbejvijs op hem. Tel.
Heft wae ©en bijzonder geanbmeew! en door do
wijze waarop het gevoerd werd, hoogstaand debat.
Te acht uur begonnen, werd do vergadering eerst
tegen 12 uur gesloten, toch bleef men tot het einde
met groote aandacht het gesprokene volgen,
DE MELKPRIJS.
Door de melkslijters was de melkprijs met ingang
van 9 dezer met één cent verhoogd en dus op 13
cent. Niet alle melkslijters evenwel konden zich
direct neerleggen bij deze verhooging, die oorzaak
was van het bedingen van een hoogeren prijs door j
de boeren. Het gevolg is dan ook dat thans geen
uniforme prijs meer bestaat bij de slijters, de een I
vraagt 12, een ander weer 13 cent voor zijn melk.
ZONDER LICHT.
De slagerabediendo H. B. zou Dinsdagavond nog
even naar Kolhorn te kermis gaan. Het was al tegen
half 10 toen dit plaai tot uitvoering kwam en daarom
maar gauw op de fiets gestapt zonder licht en full
speed. Dat ging goed tot hij aan den Kolhorner Kaai
in botsing kwam met een ander rijwiel. Bewusteloos,
hevig bloedende, werd1 H. B. bij iemand binnen ge
dragen en na een poosje werd hij met een passeeren-
de vrachtauto, van den heer Dekker te St. Maar
tensbrug, naar Schagen gebracht. Dr. Melchior acht
te den toestand- niet direct gevaarlijk. H. B. weet zich
mets meer van het ongeval te herinneren. Een flink
blauw oog en een neuswond waren verder het ge
volg van de botsing. Het meisje, dat van den ande
ren kant kwam aanfietsen, bekwam wonder boven
wonder geen letsel.
Trekking van, Woensdag 12 Sept.
4e Klasse. 3e Lijst.
No. 22885 f2000.
No. 9723 10807 18779 11000.
No. 10798 17820 f 400.
No. 19038 f200.
No. 5071 6900 8010 9517 13612 14188 18086 10918 20675
100.
jPrMWn -yea» 165.
32
131
164 169 302
327
831
376
584
672 728 890
918
962
1010
1062
1095 1128 1322
1537
1587
1831
1746
1783 1860 1602
1931;
1930
2043
2169
2215 2261 2295
2318
2371
2380
•2410
2484 2502 2514
2625
2527
2543
2567
2580'2584 2590
2621
2647
2719
2771
2789 2925 3012
3106
3160
3179
3223
3291 3316 3320
3330
3395
3406
3649
3733 3740 3788
3852
3854
3948
4066
4089 4097 4170
4264
4291
4294
4300
4307 4369 4395
4403
4503
4058
4706
4753 4818 4855
4950
4999
5024
5030
5068 6165 5198
5204
5208
6245
5300
5337 5484 5480
5486
5612
5666
5576
6665 5685 5709
5733
5735
5740
5754
5840 5906 5962
6005
6045
6179
8210
6285 6293 6385
6393
6395
6333
6399
6437 6505 6532
6609
6668
6681
6713
6758 6789 6800
6859
6896
6926
6966
6968 7055 7291
7303
7319
7344
7404
7428 7437 7528
7555
7589
7787
7818
7861 7882 7892
7918
7904
8008
8080
8099 8115 8143
8215
8251
8281
8394
8484 8486 8496
8507
8514
8548
8549
8609 8611 8681
8684
8708
9138
9146
9225 9313 9371
9396
8447
9667
9566
9588 9602 9631
965-5
9693
9719
6776
9798 9832 9926
9070
9971
NOORDERMARKTBOND, Noord-Soharwonde.
12 1(123. Soh-tsohe muilen f 6.70 a 7.40.
Ouken f8.30 a 8.70. Sohoolmeatera fS.80 a 6.30.
Eigenheimer» f4.80 a 8.40. BI. aardappelen f4.70
a 6.80. Kleine aardappelen fl a 1.20. Speroieboonen
f 18 a 62. Zilvemep 20.10. Vale nep f8.80. Grove
uien f55.80 a 7.30. Drielingen f8.50 a 9.50. Gele
nep f 11.80 a 14.70. Peen f 3 a 3.80. Roode kool f 2.90
a 5. Witte kool f 2.60a 8.20. Gele kool f 2.60 a
3.80. alles per 100 Ks. Boswortelen f2.40 a 3.60 per
100 bos. Bloemkool Ï7.60 a 13.10. 2e soort f 1.30 a
2.30 per 100 stuks.
Aanvoer op 11 Sept.: 21625 Kg. aardappelen,
1518 Kg. spereieboonen, 450 Kg. ailveruien, 1986 Kg.
vale nep, 11020 Kg. grove uien, 3800 Kg. peen,
34850 Kg. roode kool, 30825 Kg. witte kooll, 16075
Kg. gele kool, 6575 bos wortelen, 13053 st. bloemk.
ZONDAG, 18 SEPT,
NED. HERV, GEMEENTE te:
Schagen, voorm, 10 uur, Ds. van Dijik.
Nam. 2 uur, ZondhgaschooL
Caliantsoog, geen dienst
Dirkshorn, geen dienst.
Oudesluis, voorm. halfelf, Ds. Buiskool.
Julianadorp, voorm. halfelf, Da Onnekes. Doop.
Haringhuizen, voorm. 10 uur, Da v. Loon.
Oude Niedorp, voorm. 10 uur, Da varf Meura.
Veenhuizen, geen dienst.
Eenigemburg, voorm. 10 uur, Dr. Snethlage.
Anna Paulowna, voorm. 10 uur, Da GroeneveldL
Heerhugowaardi, voorm. 10 uur, Ds. Broek erna.
Winkel, geen dienst
Wieclngerwaard, geen dienst
Kolhorn, geen dienst., vacature.
DOOPSGEZ. GEMEENTE te:
Barsingerhorn, voorm. 10 uur, Da v. d. Veen.
Nieuwe Niedorp, voorm. 10 uur, Da Haara
Hippolytushoef, voorm halfelf, Da Leendertz.
scheidspreek.
GEBET, GEMEENTE te:
Anna Paulowna, voorm 10 uur, Preeklezen,
Nam. halfdrie, Preeklezen.
EVANGELISATIE te:
Schagen, voorm. 10 uur, de heer Poethuma.
Nam. 7 uur, de heer Posthuma.
Af-
HET KONINGSCHAP.
Woensdagavond traden in de zaal van den heer
L. Zwaag alhier op de heeren Ds. Boeke van Scha
gen en Ds. Schermerhorn van Nieuwe Niedorp, om
te debatteeren over het Koningschap. Ds. Boeke was
pro, Ds. Schermerhorn contra. De zaal was dicht ba
set met een belangstellend publiek.
10014 10069 10074 10093 10177 10190 10221
10328 10474 10644 10680 10637 10747 10794
10882 10900 10913 11027 11133 11183 11267
11474 11494 11529 11548 11551 11620 11836
11923 12021 12030 12141 12255 12325 12411
12449 12470 12519 12573 12645 12711 12748
12763 12769 12867 12873 13028 13087 13289
13335 13337 13355 13401 13412 13597 13603
13750 13784 13859 13884 13910 13948 14015
14069 14071 14133 14185 14241 14246 14353
14373 14377 14409 14419 14462 14480 14508
14521 14539 14559 14598 14629 14672 14693
14739 14949 14982 15017 15037 15118 15132
15225 15285 15396 15413 15440 16475 15548
15548 15571 16606 15699 15767 15796 16842
15871 16017 16019 16033 16034 16141 16158
16271 16274 16348 16406 16414 16417 16247
16433 16632 16593 10684 16763 16789 16905
17243 17270 17325 17341 17342 17345 17372
17387 17402 17460 17485 17518 17633 17715
17783 17824 17851 17869 17935 17976 17977
17982 18021 18040 18064 18059 18093 18114
18152 18177 18383 18517 18563 18588 18804
18712 18768 13798 18812 18990 19003 19025
19064 19077 19204 19285 19323 19316 19356
19386 19401 19445 19482 19529 19535 19670
19744 19759 19775 19777 19797 19840 19879
19888 19910 19936 19947 19995 20062 20073
20183 20142 20192 20220 20401 20412 20405
20645 20646 20634 20710 20734 20760 20781
20788 20834 20881 20894 20919 20966 20138
21123 21136 21142 21143 21177 21241 21248
21252 21288 21293 21295 21351 21381 21309
21401 21417 21493 21509 21547 21583 21-623
21635 21637 21659 21680 21687 21704 21727
21757 21766 21S10 21821 21846 21867 21908
21926 21936 21967 2.1991 22653 22083 22085
22111 22121 22145 22168 22204 22325 22357
22375 22521 225445 22639 22.698 82745 22754
22803 22888 -22892 22920 22928 «3950 22978
SCHAGEN, 13 Sept.
13 Stieren f150 a 300, 6 geldekoelen, mag. f 200 a
350 69 idem, n»tte f 300 a 500, 43 kalf koeien f $75 a 500,
7 pinken f 190 a 250, 13 nucht kalveren- f 18 a 80 48
schapen, mag. f 36 a 48, 266 idem, vette f 44 a 50, 216
lammeren f 32 a 36.
81 varkens, vette, per Kg. f0.74 a 0.83. 141 big-
r' en f18 a 26. 442 kippen f 0.50 a 1.20, 49 eenden
0.60 a 2.25. 98 Kg. boter f2.20 a 2.25.
7214 st. kipeieren f7 a 8. 688 st. eendeieren f8.50.
HOORN. 12 September 1928.
120 Varkens: vette varkans f0.76 a 0.81, Londen-
pohe varkenB f0.72, 48 Lammeren f28.50.
Handel vlug.
WARMENHXJ1ZEN, 12 September 1923.
Bloemkool f7.90 a 10.10. Slaboonen f20 a 24.
Sohotscbe muisen f5.80 a .730. Negentigvoud f8.50.
Blauwe eigenheimers f4.30. Blauwe f5.80 a 6.70.
Witte kool f 2.60. Gele kool f 2.50 a 8.20. Roode kool
f2.20 a 3.70. Vale nep f7.80. Gewone nep f 10.90
a 11.80. Gewone drielingen f9 a 9.10. Gewone uien
f6.10 a 6.70. Boswortelen f8.70 per 100 bos. Losse
peen f2.70 per 100 Kg.
Aanvoer: 5952 Kg. aardappelen. 7500 Kg. witte
kool, 2350 Kg. gele kool, 6775 Kg. roode kool,
217 Kg. vale nep, 1320 Kg. gewone nep, 237 Kg.
gewone drielingen, 550 Kg. gewone uien, 1368 st.
bloemkool, 286 Kg. slaboonne, 525 bos wortelen, 1000
Kg. losBe peen.
1 LANGENDIJKER GROENTENVEELING.
12 Sept. 1928. Bloemkool, le soort f4.90 a 7.60.
Idem, 2e soort fl.40 a 4.80, per 100 stuks. Worte
len f2.50 a 8.20 per 100 bos. Losse wortelen f2.90
a 8. Roode kool. Ie soort f8.40 a 8.10. Gele kool, le
soort f2.49 a 3.60. Witte kool, le soort f2.40 a 2.70.
Sehotsche muisen f7 a 7.50. Sohoolmeesters 5.20 a
6.80. Blauwe f 5.90 a 7.50. Duo f 5. Drielingen f L70
a 1.80. Kleine aardappelen fl a 1.30. Uien, le soort
f6.40 a 6.70. Drielingen f6.70 a 9.60. Gele nep
f 10.70 a 12.60. Slaboonen f 19.50 a 22.80, alles per
100 Kg. Aanvoer: 28760 stuks bloemkool, 3150
bos wortelen, 8955 Kg. losse wortelen, 79200 Kg.
roode iool 88800 Kg. gele kool, 92500 Kg. witte
kool, 18500 Kg. aardappelen, 8550 Kg. uien, 1225
Kg. slaboonen.
Borovsko, 13 Augustus 1923.
Gisterochtend rijn de heer Resl en ik weer per brik
nvar Dolni Kralovice geweest en het is naar aanleiding
daarvan, dat ik deze brief als volgt inzet. Die aanleiding
was een gesprek aan de stamtafel der heereboérén uit
den omtrek, over Holland, waarover we -het al meer
hebben gehad en telkens in denzelfden géést. Maar
ter zane. Ik heb hier een zeer gewichtige taak niéts
minder dan mijn vaderland verdedigen met alle macht.
Gelukkig niet met vuur en zwaard, o n«©n, ik ben
totaal ontwapend. Zelfs mijn zakmes heb ik in Holland
vergeten. Maar met een vloed van woorden en stukkén
van overtuiging. En bij de behandeling van dit onder
werp, zal ik mijn vaderland gemakshalve maar Holland
noemen, een Nederland weten ze hier niét dat ér
bestaat; het heet hier Hollandsko en mijn persoon wordt
aangeduid als Hollandian,©n m'n totalen naam van
zeven letters kunnen ze onmogelijk uitspreken. De
eerste drie hebben ze geen llast.meé, dé naam Jan kom»
hier ook veel voort maar. de laatste vier gaat niet.
En aangezien ook hier geen mensch bij1 zijn voornaam
wordt genoemd ben ik op deze wijze verdoopt.
Holland wordt hier zoo ongeveer beschouwd als een
schutsgebied van Duitschland, waar nogai wat Fran
schen en veel1 Engelschen wonen en daarom niet recht
streeks door Duitschland wordt geregeerd. Dat zal den
lezer wel weer onmogelijk schijnen, maar het is per
ongeluk zooi Dat is hier met België al net eender, dat
wordt ook niet als een onafhankelijke staat beschouwd,
maar als een schutsgebied van Frankrijk. De naam
België hoor je hier bijna heelemaal niet noemen. Maar
dit is nog veel1 beter overeen te brengen dan dé
eerste bewering, daar België van 1914 tot heden steeds
met Frankrijk in „campagnoinsch&p" werkt en daarbij
in een verhouding is gekomen als een driejarig zoontje,
dat met rijn groote papa wandelt. En ook wat zc hier
van België willen zeggen en denken, laat mij koud,
daar moet maar een andere- verdediger voor komen, om
dat goed te praten.
Maar dat ze ons goede Holland beschouwen, zooals
wij voor gedn orolog Moresnet, het kleine stukje onzijdig
gebied op de Nederlandsch-Duitsch-Belgische grens, want
ait is wel de meest juiste vergelijking, daar kom ik
met de meeste kracht tegen op.
Diegenen die hier over 'Holland spreken, hebben hun
wijsheid voornamelijk opgediept uit de Tsjechische bla
den, plus nog wat overgehouden uit de schoolbanken
en de rest van hooren zeggen.. Want de meesten rijn'
nog nooit over de grenzen van hun land geweest en dan
tenminste niet in Holland.
Laatst echter, ooka an de stamtafel, zat ik' te vertellen,
dat in Holland. ge%i wouden en geen bergen waren en
dat de grond veel vruchtbaarder was en dat het vee
veel beter was enz. enz, toen e©n oude héér, dié
met open mond en ooren had zitten luisteren, mij op-
bescheiden manier in de rede viel' en zeidé, dat hij
het lang niet mjet me eens was. HIji was pokn JHoIlainJdl
geweest en daar zaken gedaan en ©en stuk! door Holland?
gespoord, ntear hij had een gansch anderen indruk
opgedaan dan wat ik vertelde. Hij had zelfs den indruk
gekregen, dat Holland veel van Tsjecho-Slowakije had.
Toen hij uitgesproken was, eensklaps groote spanning
en stilte; twee zulke tegenovergestel dé mééni&igén bij
een vriendschappelijk onüerhoud; het werd zelfe druk
kend stil. Ik was eerst verbaasd over 'a man mededeel ing*
maar trok daarna van lieer met de vraag, waér hij dén
wel' in Holland was geweest, ik dacht n©g altijd aan een
misverstand. Maar ik Was echter mis, want het ant
woord was; „Wel; met den trein van Aken naar Maas
tricht en terug; het was in 1893."
Nu, wat de man zei was gedeeltelijk waar, hij had
{irecies dat gedeelte gezien, wat nog ©enigszins op dit
and gelijkt,, maar natuurlijk kon ik mijn meening
ook niet opgeven, dus volgde nog een lang debat, of
liever een vraag-en-antwoorden-spelOngelukkig haa ik
geen goede kaart van Nederland meegekomen, dus had
ik heel wat te ^verhakkenimmers, mijn tegenpartij had
rijn standpunt met eigetn oogen aanschouwd en zooiets
doet strak staan. Speciaal dat Holland er een eigen
taal op na houdt, rap je hier de m©n»chen niet aan 't
verstand brengen. l>e meest gekke meemingén wordé»
als waarheid aanvaard, behalve mijn meening dat Hol
land een eigen taal heeft. Het grootste gedeélté wéét
niet beter, aan dat ze in Hollama Duitsch spreken, een
ander deel vindt van een soort Engelsch, zelfs hoorde
ik een weetveel beweren, dat de taal in Holland stérk
Fransch is, dit kwam volgens hem door den grooten,
Invloed die Frankrijk altijd op België en Holland hah
uitg&cofevl, speciaal de Fransche revolutie van 1794—
1813 had haar' stempel op Ue Hollandsche taal gedrukt en
ook vorige revolutiën in Frankrijk, omdat er telkens
veefl! Franschen.naar Holland uitweken. En ook een deel
hakt bij onze gesprekken hierover den knoop door, door
tot ed conslusie te komen, dat Hollandsch niets ander»
is dan de drie bovengenoemde talen gemengd, dus zoo
iets van zooveel' procent 'Duitsch, zooveel procent En
gelsch, en de reet Fransch. En met alle mogelijke
argumenten verdedigen ze hun meening. Bijvoorbeeld
Zwitserland heeft ook geen eigen taal, daar wordt in de
verschilliende deelen Duitsch, Fransch en Italiaansch
gesproken en toch zoo zeggen ze rijn «r Zwitsers,
aie beweren dat ook zij hun taal hebben, maar dat
komt nergens anders dooj^ dan dat op de scheiding der
taalgebieden gemengd wordt gesproken «n dit wordt
den Zwitsersch genoemd. Dan vragen ze weer of België
een eigen taal heeft «n ik moet natuurlijk zeggen van
nietaaar spreken ze Vlaamsch, Hollaaidsch en Fransch,
wat hun weer doet zeggen, dat die kleine staten géén
eigen taal hebben, 't rijn niets anders dan de <4aalecteri
der groote talen.
Laatst hadden we n» beëindiging van het debat een
gesprek tusschen den beer Resl en de anderen én
vertelde eerstgenoemde dan, dat rijn zoon op Winkel
was. En daar begon het weer opnieuw. Aha. Winkel,
daar heb je het al. een Duitsch faoord. Ik neb lechter
altijd wel wat Hollandsche correspondentie bij me en
en vooral mijn pas is een machtig bewijsstuk, daar
die alle vier talen waarover het debat gaat. bevat en
dan geef ik dat te lezen, wat hun meening wel eenig»zin*
verzwakt. Het Hollandsch kunnen ze in den regel
heelemaal niet lezen, ik hun Tsjechisch trouwe api ook
piet. -
Voorts wordt Holland hier altijd een klein land
gevonden, wat ik ook met aUe macht tegenspreek. Hierbij
gaat het debat ala volgt. Hoe groot is Holland 33.000
vierkante kilometer. O. dat is niet veel, Bohemen is al'
52.000 en dan hebben we Moravië en Silezië nog.
Wat is de hoofdstad van Holland en hoeveel' inwoners
heeft die? Amsterdam, met 700.000 inwosners. O, dat
is niet veel, Praag heeft meer dan 1.000.000 inwoners.
Dien kant wil ik het echter luist heen hebben» en dan
berin ik te vertellen over de Hollandsche Koloniën,
dat onze Koningin over bijna 70.000.000 onderdanen
regeert, dat Holland geweldig groote bezittingen heeft
in Oost-Indië en West-Indië, dat niet alleen daar Hol
landsch wordt gesproken, maar ook in Zuid-Afrika en
in Amerika in het gebied der groote meren voor eeri
deel. enz.
Eenmaal werd mij gevraagd of Holland die koloniën
van Engeland had. Gekregen, bedoelde de vrager zeker.
Ik antwoordde, dat het juist andersom' was, Engeland
heeft ze nog net genomen.
Voorts vergeet ik ook niet, met trots dep koers van
den Hollandschen gulden te noemen, waarbij dan wordt
opgemerkt, dat de gulden wel hoog staat, maar voor
den oorlog ook altijd al, daar hij toen ooki al twee
kronen was. Terwij ik dan weer opmerk, dat de gulden
nog altjjd bijna de nominale waarde haalt, terwijl de
Tsjechische kroon maar 'n zevende deel daarvan naait.
En zoo gaat het door. -
Ik mag die debatten graag, het leert mij Duitsch spro
tten en mijn tegenstanders wallen ook niet liever, daal
ze graag van alles en van Holland wat willen weten.
En ook worden de gesprekken op de meest vriendschap
pelijke manier gevoerd; ook onze corpulente gastwirt
neemt er een werkzaam aandeel bij in, door groote
glazen bier aan te dragen voor drooggesproken kelen en
natuurlijk de noodige woordjes meepraten. Gister hield
hij zich echter alleen met het eerste bezig, daar hij izeéir
onder den indruk was. Hij' had zich namelijk s morgens
bij het scheren op een gevaarlijke wijze opeagemaakt,
een centimeter lange en mogelijk ook diepe sneoé,
v.ak ende' het oor. Een golf van bloed, volgens zijn
beweren, wat ik graag wil gelooven, was er net gevolg van
g;\mst. Nu was de plaats des onheüs echter beboorfiik
met chemische middelen bedekt. Dat het anuers raak-
ge.oopen was. was nog zeer goed te zien; <k man 5vas
voor niets niet zoo stil, ik nad nog nooit zod n gróót
scheerongeluk aanschouwd.
Meestal duurt onze worst- en bierconsumptie met de
daaropvolgende gesprekken een uur, daarna komt de
wagen voor ©n vertrekken we. Het is echter voor mij
een heel gezellig oponthoud; als de aanwezigen niet
tegen mij spreken wordt altijd Tsjechisch gesproken,
geen woord Duitsch, maar dan nog is het interessant om
aan te zien, die met handen en mond sprekende club,
want dit is bij deze spraakzame menschen de gewoonte,
om met alle mogelijke gesticulaties het gesprokene té
verduidelijken.
Eiken Zondagmorgen rijden de heer-boeren uit den
omtrek naar Dolni Kralovice; eerst worden zaken gedaan,
winkelen, soms ook te kerk, en vervolgens aanleggen.
Ik heb boven behandeld en naar ik hoop. bewezen,
dat Holland hier te veel -beschouwd wordt als een
weinig beduidend Jand; hierover heb ik echter nog
meer te zegge,n. Uit den geheeln omtrék, ook' zélfs
van Borovsko, gaan er heel wat menschen naar Weenen.
Voor een deel voor zaken, voor een deel in de labriêkén
en werkplaatsen arbeiden. En als ik het met het* over
Holland heb, is altijd hun meening, dat de Hollander»
heele goede menschen zijn, omdat er uit Weenén zoo
veel kinderen in Holland verpleegd zijn. Waarschijnlijk
is Hollands roem in Weenen groot, want bijna alle
menschen die er geweest waren, kwamen met dat oordéél
terug en deelden het mij mede zonder dat ik er naar
vroeg. Maar hier komt ons land en rijn producten
veel te kort, in velerlei opricht. Om wat voorbeelden te
noemen het volgende. Hier op mijn kamer staat een kast
met bijna 300 boeken, voor een flink' deel Tsjechische»,
maar ook heel wat van buitenlandsche schrijvers, na
tuurlijk in 't Tsjechisch vertaald, er is maar één
boek bij in de Duitsche taal, anders allen in de
eerstgenoemde taal. Er zijn werken van Tolstl, May,
Dumas, Zola, Bourget en ook van veel minder beken
den. maar geen deel van of over Holland. Daof is $r
nog een kastje met studieboeken; ook daarin komt
Holland veel te kort. Het Hollandsch-Friesch© rundvee
wordt met een regeltje of tien bedacht, het Groningen
blaarkop-vee alleen den naam1 vermeld en ons roodbont
IJssel-vee wordt niet genoemd. De Hollandsche paarden
10 regeltjes, waarin niets dan algemeenheden worden
gezegd. Schapen worden alle mogelijke rassen genoemd,
maar geen Hollandsche, kortom, met alle vee, als ze
nog genoemd worden, op een onbeduidende wijze.
In een der boeken vond ik echter een» afWéélding wan
den Hollandschen itier Derk, genomen op 2 jaar en 4
maanden ouderdom en een afbeelding van de koe
Ceder, oud 11 jaar en 6 maanden. Tevens ook nog
een foto van Hollandsche konijnen, heel goed genomen.
In een ander boek vond £k een afbeelding van Holland
sche kippen, wat voor ras weet ik echter niet; inplaats
van een kam hadden ze zooiets pp den kop als de
uilebaarden onder den keel hebben. En dat alles, terwijl
deze boeken alle soorten en rassen van dieren béhan-
delen en overal flinke beschrijvingen van geven. O.a.
een heeiJ relaas, over zebu's en buffels.
Het Nederlandsch Rundveestamboek en andere be
langhebbende organen mogen hier wel eens flinke récla
me maken. Een Nederlandsche week' houden in Praag,
gelijk, ik meen wel van bet vorig jaar, in Madrid. Maar
mijn voorraad stof hierover raakt uitgeput, ik' zou lang-
draderig worden, temeer daar bij^a netzelfde al zoo
veel 'door meer bevoegden is behandeld.
We keeren tot de boerderij terug. De oogst wordt tzoo
langzamerhand verzameld. De ganzen hebben, evenals
de grond, hun producten moeten leveren; eenige zakkén
veeren is de opbrengst. De beesten zien ér tamélijk
gehavend uit. Natuurlijk was het plukken vrouwenwerk.
De rogge en de gerst zijn onder de pannen en ik
zal even beschrijven, hoe we dat hier doen, natuurlijk
op z"n Tsjechisch. De graanschuur is een lang, recht
hoekig gebouw, dat langs den oprijlaan van den hof
staat;. Twee vierkanten dienen voor doorrijden, alle»
wordt binnen gelost, de wagens rijden beladen zoo
binnen en worden leeg aan den anderem kant er uit
getransporteerd. Zooals ik reeds gezegd heb, is er vast
personeel voor lossen; daar er overgespannen woirdt,
gaat dat bijna geregeld door. Ik heb eerst gemeld, dat er
acht vierkanten in waren, er rijn er echter negen^
In den regel worden» twee halve vierkanten tegelijk
volgestapela. Daar die vierkanten over de geheelé
breedte der schuur rijn, is dat te breed om ineens op
te stapelen, maar wordt eerst de helft bij den ingang
gedaan, daarna bij den uitgang.
Dat is mét dorschen ook gemakkelijker. Daar er echter
niet "bij elk viertchnt gereden kan worden, woijden er
twee helften tegelijk volgemaakt en wordt het graan dus
zooveel achteruitgewerkt. Op den wagen staan 2 mannen
te afsteken en ala 't nog laag is, zija er W de schuur
acht vrouwen aan 't stapelen fin doorgeven. Dit wordt
alles met de handen gedaan; er rijn anders vorkeft
genoeg.
Doven de doorrij-vierkanten zijn hulpzolders jjemaakt
wan loöse sparren «n als 't nu hoog word* te fcpsteken,
konden ze mooi twee cmeningen in die sparrefi maken,
doo rze gewoon weg fe leggen, maar ait wordt niet
gedaan. Dan konden twee vrouwen met vorken het graan
weer hooger opvoeren. Maar dat doen we niet, dat is fe
practisch. Zoo gauw de stapel een meter van den
hulpzolder af is wordt daar een gat vrijgehouden,
waar twee vrouwen blijven steen te doorgeven. Is de
stapel weer anderhalve meter hooger, dan weer zoo'n
ruimte houden ©n dat gaat zoo door. Deze ruimten
worden zoo klein mogelijk gehouden en alles woWt
met de handen doorgegeven. Zoodat, als het op 't
laatst hóóg wordt er een regiment vrouwen op de
schuur is. De mannen hebben nooit hoog op te steken,
die kunn©n het besloffen. Anders wel een mooi gezicht,
zoo'n arbeidsmethode en die trap in den graanhoop.
Als de bovenste ploeg uitgleed, kwamen ze allen franco
naar beneden, maar 'ongelukken heib ik hier nog niet
zien gebeuren. Nu worat die opstapeling bij de ledige
helft gemaakt en dient dus ook om later de andere helft
hoog op te voeren en dan voor twee vierkanten één
zoo'n trap, dan neemt het juist niet zooveel ruimte
weg als men wel zou denken, ofschoon er natuurlijk
over de geheele aanschuur gerekend, toch nog menig
wagentje kon geborgen worden. Ik mag dat werk
graag zien doen, 't lijkt wel een circus, zoo sportief
Er aan mee helpen, behoef ik geluikkig niet; aaar i*
volk genoeg voor. Hiermede weer voldoende.
P.S. 15 Augustus. Ik heb' vandaag vrij. ©n niet alleen
ik. maar gansch Tsjecho-Slowakije; 't is namelijk een
ruit of feestdag. Mijn scheurkalender verméldt 't woord
Nnbvz en de letters P. M. Ik heb al aan wal menschen
gevraagd, wat dat beteekende; van één kreeg ik ten
antwoord: Heilige Maria, en de anderen wisten het niet,
waarom het rustdag was. Nu, 't is mij goed.
De heer Resl is al een paar keer op jacht gewelf
echter zonder jachthond, die ligt nog altoos op sterven
en gaat niet dood. De japht is nog niet geopend, (maar
er wordt al druk geschoten. Er schijnen toch nog nazen
te rijn, al heb uc ze nog niet gezien. De faeer Riesl
heeft echter nog niets thuis gebracht, dat rit hem ander»
niet in den jager, maar in ae hazen, die loopen óf Voor,
óf ra het schieten weg. Einde.
