ROMMELKRÜD),
DE JONGENS FAN DEN MALEN
al zeer weinig vertrouwen; in WeLlendjams
brandweer en zijn spuit, wanneer men voort
ging assurantiepremiën te betalen.
Zoo gingen in drukte en bereddering zes we
ken voorbij. Zes weken van ernstige voorberei
ding. De brand, die het waagde uit te breken,
zou de Wellendammers gereed vindenl De
brandja, maar die brand kwam niet. Het
brandweertjespelen begon menigeeni te ver
drieten, men snakte er naar te toonen wat men
kon, vooral de president vond 'het meer dan
betreurenswaardig dat hij af zcru moeten tre
den, zonder een indruk, een blijvenden rodSruk
in de gemoederen zijner medodorpeüngen ach
ter te laten. Een brand; zou hem vereeuwigd
hebben, zou een aureool van vlammen om zijn
roode haren hebben doen schitteren.Brandt
kwam er maar eens brandt Hij werd er balf
ziek van. Doch de. brand bleef uit en de dag
van zijn aftreden naderde, al meer en meer.
Eindelijknog maar acht dagen en zijn
profetenmantel zou vallen op den schouder
van een ander.
1 Was een warme nacht in den nazomer.
Slapen kon hij meit; zijta idiée martelde hem on
ophoudelijk, gunde hem geen oogenblik rust.
Onder den noteboom voor zijn buis zat hij neer
en-rookte zijn pijpje.
Een flauwe windvlaag zette nu en dan aan
van om den hook en deed de bladeren vreemd
ruisohcn in de grocxte schenierstilta.
In H oude bouwvallige schuurtje tenzij: blaat
te heel ever. de gei^
De president van Wellcndaan'a brandweer
korps zag hoe de maneschijn op het strooien
dakje blonk, hoorde hoe de deur klepperde bij
dc geringste windstrijking.
Hij zag 't en dacht....
Brand! Ja, brand! Als dat oude ding nu eens
in brand stond! Wat was er aan verhuurd?
Over een paar weken zou hij H toch voor den
grond smijten en door een nieuw vervangen
t Was of een geheimzinnige macht hem
voortdreef, hem dwong 1» bandelen. Hij stond
op, deed de deur van 't schuurtje open, haalde
er de geit uit en bond hert dder aan een boom,
terzij aan den anderen kaïrt van 't huis. vast
Het dier blaatte even eni vond het vreemd, oen
wandeling te maken in den maneschijn.
Zender beving, zonder aarzeling streek Wel-
lendam's brandweer-president een lucifer af en
hield hot vlammetje voorzichtig onder een
Oplossingen zenden naar L. Roggeveen, Spui
07, den Haag.
Vervolg.
Kleine Grietje was jarig!
Weten julie allemaal nog wed, wio kleine
Grietje was? Neen, niet allemaal geloof ik!
Dön wil ik je dat nog wel eens verbellen. Klei
ne Grietje was een zusje van Henk eni Jan
Nieuwenhuizen, het dochtertje van den mcle
naar, Ze was twee jaar, en nu werd ze drie. Ze
noemde zichzelf altijd: Iet je. Natuurlijk kon ze
nog niet g jed praten» maar dat vonden haar
ouders en haar broertjes wel aardig, 't Was een
leuk gehoor, om die kleine meid te hooren- bab
belen. Met wie babbelde se dan? Met haar.
ouders en broertjes natuurlijk in de eerste
plaats, maar ook met baar poppen, met de
poes, ja met alles. En als de poppen niets terug
zeiden, vond ze dat niets erg. Ze deed toch net,
erf ze alles heel goed verstond, en of de poppen
wè! praatten. Als de poes „miauw" zei, zei
Grietje ook „miauw" en dat beteekende de eene
keer „ja", en de andere keer „nee", al naar dat
bet Grietje te pas kwam. Ze kon met die poes
aardig sollen. 'Dikwijls sleepte ze het arme dier
aan zijn staart of aan zijn ooren naar 1 «uiten.
Ze wist niet, dat dit pijn deed, t was dus geen
vlossen stroohoek. De puntjes stroo vatton
vuur, schitterden een oogenblik alk sterretjes,
aarzelden even onder de krachtige aanblazing
van den wind. Toen sloegen plotseling een paar
vlammen de blanke armen omhoog en het gou
den vuurhart werd groot er en grooter, hijgde
onrustig in het srteTker stoomend biesje.
Hij vloog naar binnen, zette zijn uniformpet
op en rende de dorpstraat in onder het &£X>ep
van: „Brand)! Brand!" De stalhouder was <fo
eerste, die ach bij' hem voegde en naar den
stand van zaken informeerde. Het duurde een
heel tijdje voor een tiental leden van Weilcn-
dams brandweer bij elkaar waren. Niemand
wensohte zich te venooner;. zonder uniformpet
en men kan evenmin aan uitrukken denken
zonder muziek.
Maar haast je dan toch! Haast je d;.n
toch, schreeuwde de president angstig, we ker
men nog te laat!
Wel neen, man, zei de smid; een goede
ouderwetsche brand duurt vijf, zes uur, soms
nog langer!
Hij kon toch niet vermoeden, dat de geachte
voorzitter bedoelde, dat het branden.^* perr
niet van dien omvang was, dat het een
uur uit kon houden!
De president antwoordde niet, maar «velde
naar huis terug; vast besloten er desnoods <v k
de planken van 'ti varkenshok aan te wa*r?.n.
Reeds in de verte zag hij een rosser» gloed oen
omtrek verlichten. Hij kwam dus nog niet te
laat! Hij begreep niet dat uit het geitenhok,
zulke hoogs vlammen konden opstaan en
terbiji komende bespeurde hij tot zijt? schrik,
dat het woonhuis reedb gedeeltelijk in lichte
laaie stond. Men was druk bezag er uit te dra
gen, wat er uit te dragen was.
De wakkere president snelde naai het dorp
terug De tonen der muziek klonken hem roede
tegen en bij het spuithuisje naast de kerk, o»
wier toren onheilspellend; de bombims door
de nachte stilte werden geslingerd, verzamel
den zich de wakkere spuitgasten van WeBexv-
dam, praatten zij, lachten zij, of het een pretje
gold.
Komen jelui haast? gilde hij radeloos.
Dat is te zeggen, zed da stalhouder, zo
kunnen de- Boa-Constrictor niet krijgen. De bak
ker is van ochtend naar K_ gegaan om een
broer te begraven, en komt morgen pas terug.
plagerij van haar. En de poes krabbelde h«ar
ook nooit. Moeder zei wel eens: „Grietje vi>->r-
zicht.ig! Niet de poes aoota pijn doe*l" En dan
liet Grietje hom ook dadel ijk Ioopen
Nu was de kleine meid jarig!
Ze begreep zelf natuurlijk heeletnaal niet,
wat dat beteekende, dat ze jarig wai. Ze zag
alleen, dat ze veel kadeautjv» kreeg, van va
der, moeder, Henk, Jan en van de ooms cn
tante's.
Dat vond ze natuurlijk wel prettig. Mischtec
dacht ze wel: „jarig rijn berteekent veel moois
krijgen!"
Willen jullie weten, wat ze zoo Bi kreeg?
Van vader en moeder een prachtige poppen
wagen, mooi donkergroen geverfd, mot roodo
biesjes. In den wagen lagen kussentjes en de
kentjes. en' in de k^.p hingen een paar gordijn
tjes. Net als bij een echte kinderwagen kon do
kap overeind gezet en neergehaald worden.
Grietje was er heel erg mee in haar schik en
ze legde dadelijk al haar poppen er In. Waren
er wel vier! Dat ging natuurlijk niet. en moe
der vertelde haar toen, dat die groot© pop, die
Anna heette, er alleen in moest Moeder hielp
haar, en toen Anna rustig lag te slapen, ging
Grietje rijden.
Van Henk en Jan kreeg ze een groote plak
chocolade. Dat die plak niet lang hoe! bleef, be
grijpen jullie wel; allemaal kregen ze er een
stukje van, de poes ook en Anna ook, maar de
Hij heeft den sleutel in rijn zak gehouden.
Duivels jammer, kwam de onderwijzer er
tusschen, dat we geen vice-spuithuisje-sleutel
bewaarder hebben aangesteld, dan had zoo iets
niet voor kunnen komen.
Goed en wel, maar de heeio boei brandt
bij me af! Ik trap de deur in!
Ta ta ut, zei de stalhouder, dat behoort
tot de ingrijpende maatregelen, welke mot al
gemeens stemmen dienen te worden goedge
keurd!
Maar do president lette niet op hem. De
angst maakte hem half waanzinnig en onder
den ïcrschen druk van rijn schouders bezweek
hot slot; do Boa-CcHistrictor werd naar buiten
gesleurd, do stoot werd opgesteld en onder de
vrooiljke tonen van „Dtat gaat naar den Bosch
toe" bereikte men eindelijk do plaats dos oo-
heils»
Helaas, toen de slang onder algemeen gejuich
in de droge sloot naast het huis werd gelegd,
zakte juist het dak ècl
PLAE^ESf 2? SASBSt EN TUTW.
(Vragen, deze rubriek betref rende, in te zen
den aan den. hoer BL van Keulen, Tuinbouw-
vakonderwijzer in de teelt van Siergewassen,
Veeneniaan 38, Hoorn. Alleen postzegel voor
antwoord insluiten, a*3 bericht per post ver
langd wordk'i.
C1Xfirn
(Naar aaaleè-Ür.* v>d teu. rraasg van mej. Kor-
ver te Zaandam.)
Be volledige aar:c. vaa de- CSra is Givbv
Maitiato, ook wei Hmsantcphy'Hum Miniatum;
welke ia&tete os&m a,* -aiercod of ineörékleurig
beAeek: at, is «ai Ksdgsseha ptot W ettcaat
geen kame?p2ató ia ra*. oveifMftend als dc Cïf-
via en in wetucg ontbreekt rij dan
ook. Ieder kan ze goü&akkeHjk door rijn scheu
ten vermeerderen. Heiaas worden deze
echter door vele fflemhen maar al te vaak in
een te groeien pot gnvJL met een zwaar grond-
mengsei, waardoor dan het overgroot© deel óf
te loor gaat, óf een- kwijnend bestaan lijdt Men
zette ze daarom liefst in kleine potjes in zandi
ge aarde. AI naar de planten roeerder of min
der warm staan, zulten ze 's winters vroeger of
later bloeien, 't Bfcste- is gewone kamerfcempe-
twee laatoton bedankten. Een toen at Grietje
die Stekjes ook. maar op. Maar ze v «-telde Ia-
ter toch aan iedereen, dat de poes en de pop
hun chocolade ech£ nadden opgegeten»! „Ja," zei
vader dan, ^ka& is waar, maar ze hebben Griet-
jee mond gebruikt, .nietwaar kleine peuter?"
„Moeder, fit kan caet missen", zong de
kleine peuter als antwoord,
„Hoe komt se daar nou weer aan?" vroeg
meed er. „Ven wie beeft ae dafc geleerd?"
„Ik denk, dat ze t van Dkan gehoord heeft",
zei Henk.
Dina was het dienstmeisje, dat moeder den
laatste» tijd kwant helpen.
„Ken je <ta* versje- va» Dina?" vroeg Henk.
„Dina", zei Grietje. Ea ze zong weer veidev.
„t fe toch zoo stil om mij heen."
Dat gebeurde allemaal ki den morgen, nog
voor de jongens naar school waren.
Terwijl ze zaten te ontbijten kwam de post
met een paar ansichten van tante Marie uit
Amsterdam en van <fe nichtjes en neefjes, alle
bei voor Grietje, en ook een felicitatiebrief van
oom Jan uit den Haag voor de heele familie.
Oom Jan schreef er ook nog wat anders bij,
voor Henk en* Jan!
„Wat dan. vader?" vroeg Henk.
„Stil maar, je zult het subiet hooren" was
vaders antwoord.
Wordlt vervolgd.
ra tuur. Van half Juni' tot half September kun
nen de planten geheel buiten staan op een be
schaduwd plekje. Met evenveel succes kunnen
ze echter ook den goheelen zomer binnen: Wij
ven, als ze maar voldoende versche hicht krij
gen. Ze vragen des zomers een ruime begieting.
Pas in het begin van de 16de eeuw, ook reeds
in de laatste jaren van: de vijftiende, kwam
hierin verandering. Hoi was de tijd van de Re
naissance, de wedergeboorte vanwetenschap en
kunst. Het was na de uitvinding der boek
drukkunst, waardoor de beoefening der weten-
Vanaf 'October wordt spaarzaam gegoten, daar schap werd vergemakkelijkt. De korkreforma-
ze anders geen bloemknoppen zullen zetten. Bij de van Luther, die streefde naar vrijheid van
het verschijnen der bloemstengels wordt gelei- Godsdienst, ging gepaard met een drang naar
del ijk meer water gegeven. Het verpotten kan vrije beoefening der wetenschap. En deze tijd
om de twee of drie jaar worden gedaan na be- bracht naarstige beoefenaars der sterrenkunde,
eindiging van den Woei Voor aantmengsol De uitvinding van vorek ijker en microscoop
neme men een krachtige samenstelling bestaan
de uit bladaarde, compost en rivierzand.
liggende buiten ome aardsche verhoudingen.
We wiRen nog een poging doen eenig idee
te geven van de wereldruimte.
Stel u ons zonnestelsel de zon met de pla
neten, de aarde incluis zoo verkleind voor,
dat we het in een kamer van 8 M. middellijn
kunnen plaatsen. Dan ia de zon midden in die
kamer zoo groot als een graankorrel, terwijl
de verst verwijderde planeet Neptunus den
wand van de kamer raakt En nu d» sterren
afstanden in dezelfde verhouding. Dan is de
buurman, hierboven genoemd, 25 K M. van. de
ze kamer verwijderd. De Poolster is dan 3^0
K.M. en Regulue 625 KJrf. van de kamer ver
die
maakte de studie dea' sterren gemakkelijker. De
Bij oude maeningen ten opzichte van den vorm en
het erverpotten den grond stevig aandrukken, de grootte van de aarde konden geen stand wijderd, waarbinnen de zon. en de planeten go
lft. den zomer veel vJoeimeet toedienen is nood- meer houden, nadat Cohimbus Amerika had horgen zijn.
een r.idekt en ©enige tien rallen jaren later Magei-
liaen voor 1 eerst een reis om de aarde maak
te. Het rotsvaste geloof ki de onfeilbaarheid van
Dafc&t*.
Dahlia's vormen een sieraad van den ssin. kelen gebracht,
als ze in Woei staan, zooals dat op heden het a toen kwamen
geval is. Men moet echter de nieuwe** soorten Kepier en Galüel, mannen van studie, wier te-I
Zakelijk, vooral echter voor planten,
vórig jaar niet verpot rijn.
We keeren tot onze zou terug.
De aarde is een groot© bol met een omtrek
van 40 mi'.lioen meter, maar de omffek van de
Aristotelas en- rijn ujJ^enooten werd aan t wan zon is bijna 110 maal zoo groot. De zon is een
bol, waaruit meer dan een milüoen aardbollen
Copernicua,gevormd zouden kunnen worden.
hebben, de ouderwetsche kunnen in edsoon- ven gewijd was aan do wetenschap, en dra
heid niet halen bij de nieuwere. Heeft xnezi de Liftster sfcx» gaven eau «te verouderd© denk-
grooce Pioen-Dahlia's» of Decoratieve awrtte,
rn wil men groote Noemen hebben, <ïai» is hot
aan te raden, de ri'knoppen bij de eerste Woeoi
weg te breken. Op die manier variorijgt r-scsn
pracbtbloemen.
K. TAN BOM
Veerden eeuwen 1-mg waa de aarde het mld-
deipuol g»weegt van bei terial Copamactra
bracht een nieuw surisolwaarbij de zon als bet
middetpusc werd besr-ho«wd waarom de aarde dat het uitbarstingen rijn
jen öe ander* ptennt zieh bewogen. Copemi- !iu»n ?n caldum, en dat
om teerde, dal de aarde ln M uren een weute- lengte van 3a 4 honderd duiseoi K,K beatl-
Met sterke kijkers heeft men de zon dikwijls
ja voortdurend waargenomen en daarbij vel
schillende lichtverschijnselen ontdekt. Zoo
heeft men gezien, dat zich sceos geweldige ra
nge tongen vertonen aan den rand der zon»
vo< rai bij een joBsverikJsterins goed waar te
remen. Onderzockin©fen hebben aangetoond,
van waterstof, he-
die
WAJRX -yoCHDEN.
M au roasn zijn. daar rijn ook éoomeii
Op iedez* efobe volg: da vloed.
Geea loon ia zalig zonder arbeid.
En zonder leed geen fevcn wwt.
Lüig rai haar «s mankte.
H* brak er een geheel nieuw tijdperk
ken.
is natuurlijk nog veel
verrellen
toot 4e astronomie. Vooral de 18e en F*le eeirwj Tan 4e zon, maar dit zou teveel technische
rijc w»r da aterreckundo een rijd van Moet en
r^rekgaog g^weesc. «iet het minst door de ufc-
vindisg vszl aoeeds fe*car» inetminenten.
te» drêperr atxtih? heeft ot» ook mee? van
bel majestueuze b«r-» lichaam, de aan, geleerd.
«i.^nschappe«ijke uitwijdingeo risrhen, dis
voor een teek moeilijk te volgen zijn. In elk
geral blijkt uit bovenstaande wel teer duide-
I:;k, dat allee wel met (kronende andera hn-
mclfichamen in verband staat, van zoo entzag-
Zwakke karakters verwoneo enkel wat Ni©*, dat we nu reetts iagewijd rijn omtrent het rekkende grootechheid is, dat men zich geheel
süstheid. wanneer het er op aankomt ©vn weeen vac dit hemellichaam er blijven nog buiten onze aardsche begrippen moei plaatsen*
d^aashei te doen.
vel© onopgeloste raau1Sen maar we ripi toch n>en trachten zich er een goede voorstel-
Een kwaadspreker kwetst drie menechsu
tegelijk: van wien hij spreekt, tot wien hij
spreekt, en xiciizelve.
Het rijks-re kleed is vaak gevoerd met hsste-
lsod.
j ling van te maken.
GRORNLAHrDu
ieis wijver gwortten.
V. e weten ia de eerste plaats, hoe ver de zot^l
vac ons verwijderd k De afstand van do aarde
tot de rsm bedraagt ongeveer 150 millioen ki-4 5 J M
lometers 1 gmoto «land in de NoordcJijke IJszee
1 aan den naaan Groeufemd komt, lijkt onbegrij
pelijk, want groen is het heelemaal niet Hal
bestaat uit kale rotsen en bergen zoo ver men
Dk getal zegt zoo op zichzelf niet veol,
dat hei zoo slecht te vergelijken is met
maten, zoo geheel valt buiten de afstanden op
orrze aarde, waarvan de omtrek slechts 40.000
De lijdenaschool is meeetal de beste leur-
school, maar wie Terstandjg- ia leert ook uk K.M. ia Zoodra we in het heelal
voorspoed veel.
kijken kan en zelfs in den zomer is alles met
sneeuw bedekt. Van de beigen glijden reusaoh-
e entige gletscliers tot aan de kust, waarvan mi en
vil ien noemen, knu^r. we behoefte aan een an- a «a j r-
J dan een groot stuk afbreekt, dat ais een ijs-
j dere maat. tN e gaan daarbij uit van de «nel- .ra#4
heü waarmede het Jicht zich voortplant, dat is
mot 300.000 K.M. per seconde. Dat wil ze
Als. men plotseling een licht ontsteekt, dan zal
datzelfde licht na. één tel reeds zichtbaar zijn
een afstand van 300.000 KJrfDat is 200 snel,
dat wij met onze aar Ische begrippen kunnen
DE ZON» reggerr. Het licht heeft geen tijd noodig om zich
Vol bewondering is van de vroegste tijden «f; 7<>ort te planten. En toch heeft het zonlicht 8 TOrhtTindolooü laTTTKhthit
naar dit machtige haneïiiehaam opgatfen, sm-1 minnien en 20 secowten noofflg om <te aarde ta Sleetóa leven menachen.
der welks üebt de aarde mtaal onhew«®baar .«reiken. Als dtm de ion plotseling -ewdween, ^kimo-9 m hot ulmMt
um rijn. Eeuw na eeow heeft rij haar lirht- ee ^den we nog 8 m-.r.tuen en 20 sectmden lang korten romor wonen re ln
a__a_.«- wuwötralets wsarremeo. Maar daarna zou
berg in zee ronddrijf t en langzaam naar het zui-®
der» met de zeestroomen meegaat en dan gelei
delijk aan in het warmere water smelt Maar
in sommige tijden van het jaar kunnen die ge
weldige ijsbergen tamelijk gevaarlijk worden
voor de scheepvaart.
Het is een ruw oord, waar sneeuwjacht en
felle kou de heerschappij voeren en de wlntetv
warmtestralen naar ons uitgezonden. De xm. i
de volslagen donker worden.
door va-schillende hetdensche volken
opperste god aangebeden ex» geëerd.
Ket spreekt bovendien vanzelf, dat drü groot- karren. De sterren zijn oneindig re«l«r van ons
sche hemellichaam voortdurend een object verwijderd,
van studie Is geweest voor hen, die zich beog
een tent van rencGerenvellen, togen den winder
r- bouwen ze zich een hut, half in den grond uit-
Do zon Is van de hermolhchamen een onzer na- Dlu,.MMilll V; r~
gegraven, bedekt met walvischribben en huiden,
waarop een laag aarde en sneeuw. Door een
langeD ingang kruipen ze er op handen en voo-
ten in. Een traantlamp geeft gedurende den lan-
En om de afstanden der atwrren uit te druk-
hiriden mei de bestudeerlng van hef fitoeo-1 ken gebruikt men het licht jaar als moot. Een gen Poolnacht een wefeüglicht.
pheeren over zon, maan en sterrii. De oudste lichtjaar is de alatend die het licht in één jaar De Eskimo's rijn klein en loei Ijk, hun hoofd
MtroMTOisch® heschOTwingsn giügen steorfs tiit aflegt. Dat is du» 385 maal 24 maal 60 maal 60 is groot, tan gericht plal mot een feradrakteB
aariE midtlelpout. waarom alles maal 300.000 KM. of osgsreeó- hillloen KM. neus. De huid fa koperkleurig mot traan en
eiiaalde. Dit gcoeentrische wereldsysteem is Weten, de ster, die het dichtst bij de aarde vuil bedekt, de haren hangen wanordelijk en
ontworpen door PWemaeus, in OTemeiMtem- staat, is 4K lichtjaar mn ons verwijderd. De sluik over voorhoofd. Zij dragen klearen van
ming met de leer van Aristotelee, en heeft veer-lichtstralen, die wij van haar opvangen, aijn zeehonden- of reraiierhukfen gemaakt
öen oeuwen lang stand getiouden. Sedert Pto- j dus reeds 4X jaar ondsrwe» Slechte gedurende den korten somer komt er
lemaeus in de lste en 2e eeuw na Christus j Dat is de naastbij i«gende ster. Do meeste oenige drukte en leven langs de kust. Dan
was olko leer, die afweek van de zijne en van zijn honderden, som ge duizenden lichtjaren komen ar schapen'ter wnlvischvangst uit de
ha vxhtstromnntn v^vat-batlvïh»ontor\ omw» a i ..mm ae - w- 11 w i
beschaafde wereld. Maar voor de rest vaa fcdfc
de wijsgeerige beschouwingen, van Aristotoles
al bij voorbaat veroordeeld.
van de aarde verwijderd.
I Het zijn duizelingwekkende afstanden, geheel I jaar blijft het ar stil en eenzaam*
