30 CENTS PER HALF POND
L
A
S
JURQEN56J
VOOR
ALLE*
-STAM DEM
OP HET BROOD
VOOR BAKKEN
EN BRADEN
SCHUIMT VN DE PAN
DERDE BLAD.
t Ui! het har! van Bolland.
Raad Harenkarspel.
Zaterdag 1 December 1923.
66ste Jaargang. Mo. 7343.
Een jubileum komt nooit alleen. Het eenige ver-
schil tusschen het eene en het andere is, dat je het
1 een, zooals hijv. een gouden bruiloft of iets derge-
I lijks. met al dan niet rasse schreden, doch in elk ge-
I val met groot zekerheid zit naderen, terwijl 'n an-
r dot o je overvalt als een dief in den nacht.
r Dat zijn bijv. zulke feesten, als, dat je van den
prins geen kwaad wetend een tentoonstelling binnen-
1 kuiert en daar plotseling wordt begroet met fanfares,
buigende bestuursleden, persfotografen en andere
I vriendelijkheden. Terwijl je dan voor je zelf niet weet
of je de prins van Honolulu bent, of een Amerikaan-
sche bokser of een cinemaster of iets van nog verhe-
vener drukking, blijkt het plotseling, dat je als eer
ste of vijfhonderdste of zooveel duizendste bezoeker
j recht hebt op een echt verguld horloge, een bon voor
twintig pakjes melksuiker of een gramofoon in
kistMaar onderwijl sta je in het Leven en weet
den volgenden dag heel de buutr uit de krant dat je
je kosibaren tijd verdoet met „slenteren langs ten
toonstellingen en dergelijke dingen."
Je bent me dan de jubilaris wel.
Een dergelijke jubilaris is op het oogenblik de
Raad van State, die van de week zijn duizendste
zaak in één jaar door de afdeeling Geschillen van
Bestuur kreeg te beslissen. Men doet het niet minder
Waar zijn do tijden gebleven, dat bet met twee, drie
honderd in een heel jaa.r afliep, zonder dat de za
ken er zooveel slechter om liepen?
Mischien zelfs ging het toen beter in dien tijd, toen
er een tiende gereglementeerd was van thans, nu
een mensch geen hap brood in den mond kan ste
ken zonder dat er een inspecteur van het een of an
der of zelfs waarschijnlijk een paar van die rnenee-
i ren aan te pas zijn gekomen.
Ter gelegenheid van dit (o.i. uiterst droeve) feest
heeft, de chef der afdeeling, Mr. de Vries, een rede ge-
I houden, waarin hij o.a. verklaarde dat de oneenig-
heid in de maatschappij zooveel invloed uitoefent
I' op het openbaar bestuur en op zijn afdeeling. Dati
S- dankt je de drommelHoe meer verschil hoe
ft moer ambtenaars om de ruziemakers uit elkaar te
houden -en hoe meer rechters en hoe meer inspec
teurs en andere toeziende voogden als zooals de
heer Vries het noemde: de éénheidsgedachte van de
maatschappij te schragen.
Als je eenmaal in de geschillen zit en er dit jaar
dikke duizend door je handen moet laten gaan, kan
i ik me begrijpen, dat je jezelf begint te beschouwen
als een noodzakelijk kwaad en dat je meer en meer
den nadruk gaat leggen op dit „noodzakelijk" dan
wel op het „kwaad". Maar uit mijn hart gestolen is'
de opmerking, die hij daarop liet volgen. „Hoe krach
tiger en eensgezinder de maatschappij is, hoe min-
e der ambtenaren er noodig zijn."
Klaagt men echter in maatschappelijke kringen
k over een groot aantal ambtenaren, dan klaagt de
maatschappij echter zichzelf aan", besloot hij.
Over die laatste woorden ben ik minder gesticht,
omdat zij eigenlijk een verdraaiing zijn van de stel-1
ling van Mr. de Vries zelf. Als maatschappelijke j
kringen klagen, klaagt de maatschappij zich zelf
aan. Dit mag Mr. de Vries niet zeggen, want „in
maatschappelijke kringen" (zijn er nog andere: bui-
ten maatschappelijke in onze maatschappij denk-
i baar?) en „de maatschappij" is niet het zelfde. Als
er uit den Raad van State geklaagd wordt, door een
van de kringen aldaar, dat hun afdeeling te veel
werk heeft, klaagt daarom „de raad van State" niet.
Verre van dien, want waar zouden wij met zooveel
f verdienstelijke oud-ministers en andere groote man-
j nen heen moeten als de Raad van State, Geschillen
van Bestuur er niet was, wa&? zy uu hun gewaar
deerde adviezen kunnen verstrekken?
Andere regeeringsbureaux zouden de handen in
elkaar knijpen, als er buiten hun eigen toedoen zoo
veel werk aan den winkel was, dat er jubilea ge
vierd kunnen worden met het aantal beslissingen.
Welk beter middel is er te bedenker, om do onmis
baarheid van vole ambtenaren en beambten .aan te
toonen, dan zulk oen overstelpende hoeveelheid werk
hun door de buitenwereld op het dak gestuurd?
Deze heeren behoeven althans niet bang te zijn, dat
de bezuinipingsguillotine ook hun hoofden zal af
knippen. Want wie zou dan onze geschillen moeten
uitmaken? En ze op de lange baan schuiven gaat
ook niet. want het zijn deftige colleges van bestuur
die ruzie met elkander hebben en geen gewone con-
tribuabele burgers en betaalsheeren van ambtenaren,
die enkel maar recht zoeken. Zoolang dus maar ge
noeg wetten worden gefabriceerd en de tekst dier
wetten maar zoo slordig is samengesteld, dat men I
er alles uit kan lezen, behalve wat bedoeld is en als1
de nieuwe wetten maar voldoende ln strijd zijn met
de bestaande en van kracht zijnde bepalingen, is
het duidelijk, dat de afdeeling Geschillen van Be
stuur, het bij dit jubileum niet zal laten, doch spoe
dig wel tot duizend in het half jaar, straks tot dui
zend per maand zal komen.
Laat de maatschappij maar stil zichzelf aankla
gen: geschillen groeien als spinazie in het voorjaar.
Ik weet niet of het ook tot de competentie dezer af-1
deeling hoort, dat meneer A. in het belastingdistrict
X. van den inspecteur in hoogste instantie gelijk
kriigt. terwijl meneer B. in hot district Y. van den
grootmogol aldaar rechtuit ongelijk krijgt met pre
cies dezelfde zaak. Me dunkt dit is ook een soort ge
schil van bestuur. Is het zoo, dat ook dergelijke za
ken den Raad van State competeeren. dan verwacht
ik nog veel werk voor dit illustre lichaam, want de
belastingdecisies loopen de spuigaten uit tegen
woordig.
Alleen vrees ik, dat men uit den Haag niet veel
zaken te beslissen zal krijgen in hoogste instantie,
omdat men daar sedert eenigen tijd de lieflijke ge
woonte heeft aangenomen de belastingbiljetten een
maand of drie voor uitreiking te dateeren, zoodat de
tijd voor reclame precies verloopen is ais men het
biljet krijgt.
Op die manier krijgt meneer De Vries toch nog ge
lijk: „hoe krachtiger en eensgezinder de maatschap
pij is, hoe minder ambtenaren er noodig zijn'. Nu
eensgezind dat er veel te veel belastingheeren zijn,
en dat zij te werk gaan als meneer-zelf, dat zal wel
zoowat de heele wereld zijn.
Nu de kracht nogA.
Vergadering van den Raad op Donderdag 29 No
vember 1923, 's middags 2 uur.
Aanwezig alle leden.
Voorzitter de heer J. Burger, burgemeester, secre
taris de heer Jb. Dam.
Na opening vougt lezing der notulen, die onder
dankzegging worden goedgekeurd.
Meegedeeld wordt, dat goedgekeurd is de gemeen
tebegroting, dienst 1922, verschillende uitlotingen
van diverse leeningen hebben plaats gehad. Goedge-
keurd is het besluit tot aankoop van het terrein bij
de kerk te Kerkbuurt.
Voor het voortgezet lager onderwijs hebben zich)
te Dirkshorn aangemeld 1G leerlingen, te Waarland
16 en te Kerkebuurt 35 leerlingen.
Waar thans door het Rijk niet meer worden ver
goed de kosten, verbonden aan het geven van ver
volgonderwijs, stellen B. en W. voor, de verordening
voor het vervolgonderwijs in te trekken en ontslag
■te verleenen aan het personeel, t.w. de dames War-
naar en Hartman en de heeren Van der Laan en Re-
naud. Goedgevonden.
Van den Landarbeidersbond is het verzoek inge
komen om productief werk voor den a.s. winter.
In verband met dit verzoek stellen B. en W. voor,
een crediet van f 3000 aan hun college te verleenen
voor het uitvoeren van grondwerk bij den aanleg van
een weg tusschen Slootgaard en Waarland.
Voorzitter herinnert aan de werkverschaffing van
vorig jaar, waarbij toen door de heeren Bakker en
Dekker de aandacht werd gevestigd op de wensche-
lijkheid van de totstandkoming van dezen weg. Deze
zaak is meermalen onder de oogen gezien, ook door
MEVROUW!
Eco prachl Sl. Nicolaas Cadeau Is een
mooir LEKKEN .TAS
voor Motor, Flets of Rijtuig.
Franco zichttemiing door geheel Nrd. Holl.
SI'A dek Co
üLKMaaR.
de polderbosturen, do lichamen die de actie voor de
zen polder dienden te voeren. Voorbereidende maat
regelen werden getroffen, plannen en de begrooting
gemaakt. Het resultaat was, dat de raming in eerste
instantie f9000 was. Onder dit bedrag was ongeveer
f3000 arbeidsloon. Spr. heeft naar dit bedrag ge
vraagd, omdat hij meent, dat de gemeente niet ver
der mag gaan dan de arbeid voor baar rekening te
r.emen. Voor de overige f 6000 stonden polder Waar
land f 1000 toe, polder Slootgaard f 1000 en Banne
Harenkarspol f2000. Het tekort was dus nog f2000.
Nadien is nog een vergadering van de polderbestu-1
ren gehouden, met het gevolg, dat de Banne Haren-1
karspel zou toestaan f3000 en wellicht dacht men do
beide andere besturen f 1500.
De polderbesturen van Slootgaard en Waarland
evenwel onderzochten daarna, of de weg niet anders'
kan worden gelegd en pleegden overleg met den
landeigenaar, teneinde de weg langs de Oostzijde
van het perceel Nieuwboer te leggen. De landeigenaar
had geen bezwaar en de kosten van dien weg zullen
f 2000 minder worden.
Het werk zal dus niet kosten f9000, doch f7000.
Voorzitter bepleit daarna het verschaffen van pro
ductief werk aan werkloozen en B. en W. meenen
geen productiever werk te kunnen vinden dan de
aanleg van dezen weg. Er bestaat ook nog kans, dat j
voor een dergelijk werk subsidie kan worden ver
kregen van rijk en provincie en een schrijven is
reeds aan Ged. Staten gericht, welk college om in
lichtingen heeft gevraagd.
De heer Francis vraagt, of in de polderbesturen
nooit ter sprake is gebracht den weg langs den. spoor
dijk te leggen, wat spr. heel wat vermindering van
kosten noemt.
Voorzitter zegt, dat de bealnghebbenden, polder
besturen en ook B. en W. bezwaren hadden, omdat
men teveel buiten de kom komt. Wel zullen de kos
ten minder zijn, maar het zal nog niet meevallen.
De heer Dekker wijst op de onveiligheid ten aan
zien van het spoor van de door den heer Francis be
doelden weg en de weg gaat van den Slootgaard af
en de ontworpen weg daarentegen zou prachtig ko
men te liggen en het verlangen gaat dan ook naar
dezen weg. Spr. wijst op de billijkheid van den heer
Nieuweboer, die het land voor f 25 per snees wil ge
ven, een aanbod dat misschien nooit meer terug zal
komen.
De heer De Vries vraagt, het plan te mogen zien,
het lijkt spr. een bochterige weg, terwijl de weg
langs den spoordijk een rechte weg zou zijn. Wel
loopt de weg eenigszins af, maar voor spr. komt de
vraag naar voren, of het wel gerechtigd is voor een
weg die wat anders zou liggen zooveel meer geld uit
te geven.
De heer Dekker zegt, dat de belanghebbenden
nooit over dien weg hebben gesproken en de heer
Groen betwijfelt of, wanneer de weg langs den spoor
dijk komt, de polderbesturen wel hun subsidie zullen
geven.
Voorzitter ontraadt het leggen van den weg, ge
noemd door de heeren Francis en de Vries en ook
deze wijst er op, dat belanghebbenden, hoewel ze het
meest m' eten be' alen aan den weg, niet den weg langs
den spoo.-dijk hebben genoemd. De polderbesturen
hebben bovendien hun subsidie toegezegd voor het
plan dat B. en W. voorstellen. Spr. vindt het niet
goed een weg te leggen tegen den zin van belang-
hebenden.
Er wordt ons nog meegedeeld, waar een dammetje,
waar een bochtje enz. komt, en de heer de Vries ver
klaart dat wanneer de kosten voor de gemeente niet
zooveel verschillen, van het plan Francis-de Vries
met het plan van B. en W., het plan van B. en W.
voor de werkverschaffing beter zal wezen en daarom
zal spr. voor stemmen.
Op een desbetreffende vraag wordt nog meege
deeld, dat zooveel mogelijk het werk zal worden
1 aanbesteed en voorzitter noemt een uurloon ^an 25
cent met een werkdag 8 uur, Zooveai mogelijk
dient in stukwerk te worden gewerkt.
De heer De Vries noemt het uurloon zeer laag en
voorzitter erkent dit, doch wijst op den toestand in
onze gemeente, waar Mi particulieren voor f 15 in de
week wordt gewerkt. Men moet uiterst voorzichtig
wezen. Spr verwacht <>ok, dat provincie we) voor
waarden zal stellen, D un W. zullen dit punt trou
wens In overweging nemen.
De heer De Vries acht dit gewenscht, want hij
vindt het bedrag werkelijk te laag.
Tenslotte wordt het voorstel van B. en W, met al-
gemeene stemmen aangenomen.
Aan de orde komt een verzoek van het R.-Kath.
Kerkbestuur te Waarland om de school aldaar uiter
lijk 1 Mei 1924 voor het bijzonder onderwijs beschik
baar te stellen. In verband daarmede 9tellen B. en W.
voor, om met den schoolbouw voort te gaan.
Voorzitter herinnert aan het gewijzigde plan van
don Rijksbouwmeester, wat een tamelijke bezuini
ging zou veroorzaken en met de begrooting van dat
plan gaat de opzichter accoord.
Uit het schrijven van het R. K. Kerkbestuur blijkt,
dat als eisch wordt gestold, dat de school 1 Mei 1924
zal overgaan en opgemerkt wordt, dat op dien datum
er 7 leerlingen voor de openbare school zullen zijn.
De heer De Vries noemt het een soort ultimatum
van het R. K. Kerkbestuur.
Voorzitter had een dergelijk schrijven niet ver
wacht en herinnert er aan, dat het plan van den
Raad was om de school 15 December 1923 te doen
overgaan, doch de Inspecteur zond het plan na een
paar maanden naar den Rijksbouwmeester en deze
is tenslotte met een ander plan gekomen.
Als het te lang heeft geduurd, heeft de pastoor
ook nog wel wat schuld, want in verband met onvol
doende schoolpersoneel zou de pastoor nog 'n onder
houd met 'i Kerkbestuur hebben en bericht daarovor
zou pastoor aan spr. over 'n paar dagen zenden, doch
dat heeft een paar weken geduurd en spr. heeft toen
om bericht moeten vragen. Wat spr. in hot bijzon
der heeft getroffen is de mededeeling dat er 1 Mei 7
leerplichtige leerlingen voor de openbare school
zullen zijn. Dat is niet waar, als de toestand blijft
zooals hij thans is, zal het aantal op 1 Mei 1923 zijn
9, 1 Mei 1925 10 leerlingen en 1 Mei 1926 9 leerlingeu.
Wat de eisch van het R.K. Kerkbestur betreft, we
zullen trachten daaraan tegemoet te komen, hoewel
voorzitter er geen voorstander van is om eischen in
te willigen ,maar van den nood moet men wel eens
een deugd maken.
B. en W. zullen dus het bouwplan definitief laten
ontwerpen, opdat in het volgend voorjaar de uitvoe
ring kan volgen. Spr. wijst er op, dat deze bouw voor
een klein aantal kinderen noodig is, doch B. en W.
hebben zich, wat de schoolkwestie betreft, op een
ruim standpunt willen plaatsen.
De heer Dekker zegt dat het een gevolg is van de
omzetting der openbare school in een bijzondere
school en daarom zal er geen andere weg wezen. Spr.
heeft er al eens aan gedacht om aan die 9 leerlingen
onderwijs te doen geven door een ongehuwd onder
wijzer, met hoofdacts, die dan in de kost kon gaan,
opdat geen huis zou behoeven te worden gebouwd.
Maar de heer Renaud is er nu eenmaal.
De heer De Vries denkt ook dat deze schoolbouw
de eenige oplossing is. Om de kinderen die openbaar
onderwijs wenschen, naar andere scholen te sturen is
buitengesloten en het gaat niet op de kinderen die
openbaar onderwijs willen, naar een bijzondere school
te sturen. Bovendien de wet eischt dat aan die kin
deren het noodige onderwijs wordt verstrekt.
De heer Francis wijst er op dat de éenmansschool
al reeds niet goed is voor het onderwijs en wanneer
er nu een hoofd der school kwam die ongehuwd is
zooals de heer Dekker opperde, dan zou er kans be
staan dat -het hoofd om een half jaar of een jaar
naar een andere plaats vertrok en daardoor zou ten
slotte het onderwijs heelemaal in de goot terecht ko
men. En wanneer we dat niet wenschen, dan moeten
we ons de kosten maar getroosten die nu gevraagd
worden.
I Voorzitter is blij dat de besprekingen hier op deze
[wijze worden gevoerd, dat ziet men wel eens anders.
Spr. wijst er op dat de kerkbesturen bereid werden
bevonden de bestaande scholen over te nemen, de wo
ningen der hoofden werden verkocht, kortom alles is
geregeld, zonder dat in de gemeente een weerklank
is gehoord. De schoolwoningen hebben opgebracht
f 7000 en wanneer nu tot den voorgestelden school
bouw wordt besloten, zal bij dat bedra«r nog wat moe-
1
ei
i
c--
k*
•f*
SfiB
44
