Minui Nieiws- Wist U reeds datbijfalv.lEIJEN, Opruiming is? Manufacturen Bedden Meubelen. SPAAHDER's Kleedingmagazijn SPOTKOOPJES 10°|o KORTING. DE LANGE&DEMORAAZ, Alkmaar (Iliquvers t N.V, v.h. TltAPMAN Co Schagen EERSTE BLAD. ALKMAAR, Groote Kleermakerij. NIEUWE NIEDORP DEPOSITO'S. Binnen landsch Nieuws. Zaterdag 19 Januari 1924. SCHUIER 67ste Jaargang. No. 7869. Dit blad verschijnt viermaal per week: Dinsdag, Woensdag, Donder dag en Zaterdag. Bij inzending tot 's morgens 8 uur, worden Adver- tentiën nog zooveel mogelijk in het eerstuitkomend nummer geplaatst. POSTREKENINO No. 23330. INT. TELEF no. 20 Prijs per 3 maanden f 1.05. Losse nummers Q cent. ADVERTBN- TlëN van 1 tot 5 rogela fl.10, iedere regel meer 20 cent (bewijsno. inbegrepen). Groote letters worden naar plaatsruimte berekend» DIT NUMMER BESTAAT UIT TEER DULDEN. Dr. Snethlage contra Kerkeraad van Zijpe. Onder dit opschrift plaatsten wij onlangs een stuk van Dr. Snethlage te Eenigenburg, Het wederwoord volge hier van Ds. Buiskool te Schagerbrug: GEEN STAP IN DE VEREEERDE RICHTING! Hoewel ik van oordeel ben, dat twist-geschrijf over een kwestie, als thans gerezen blijkt te zijn tusschen Dr. Snethlage van Eenigenburg ter eener en den kerkeraad der Herv. Gemeente van Zijpe ter ander er zijde, in den regel zeer weinig vrucht aft- werpt, zie ik mij nu tot mijn leedwezen toen wel genoodzaakt om genoemden kerkeraad en ook mij zeil te verdedigen tegen den aanval, die op ons in het nummer van 5 Januari ;j.l. in een ingezonden Bfcuk, getiteld: „Een stap in de verkeerde .rich ting gedaan wordt. Vooral gevoel ik mij tot antwoorden gedrongen, omdat ter wille van de waarheid en tot goed verstand der zaak in het in gezonden© veel moet worden recht gezet en ik meer dan één bewering van den schrijver niet zoo maai kan laten gaan. Ik hoop, zonder mij te verliezen in phraseologie en in allerlei beschouwingen over de tekortkomingen van vrijzinnige predikanten, die, zeker omdat ze niet aangesloten "zijn bij de S.D. «A.P., volgens Dr. S. in theoretische zedelesseij en godsdienstige onderonsjes hun kracht zoeken, mij zooveel mogelijk tot de zaak zelve te bepalen, opdat zij geplaatst worde onder het licht, waar onder zij behoort te staan. Eerst dan iets over de voorgeschiedenis, Tn .de •aatste September-vergadering van den Riny Zijpe werd aan Dr. S. het consulentschap der vacature PettenCaUantsoog opgedragen. Hoewel Petten zeer dicht bij Eenigenburg gelegen is, werd met 'net oog op den veel grooteren afstand van Callants- oog, waartegen de aangewezen consulent nog al bezwaar bleek te hebben, de wenscbelijkheid be sroken van eene ruiling, n.1. in dier voege, dat, zonder dat onze consulentschappen - ik toch ben de aangewezen consulent van Zuid-Zijpe zouden worden verwisseld, Dr. S. zou catechiseeren te Burgerbrug en ik te Callantsoog. Daar een nng- collega er mij op wees, dat een dergelijke ruiling niet zou kunnen plaats hebben zonder de goed keuring der respectieve kerkeraden, is die goedkeu ring ^als voorwaarde gesteld. Het voorstel der rui ling is teen door mij m onze kerkeraadsvergadering van 5 October j.1. ter tafel gebracht en daar be hoorlijk behandeld, met het gevolg, dat het met. oo één na algemeene stemmen verworpen is en wol voornamelijk op de volgende drie gronden: a. verscheidene leden hadden bezwaar togen de BociaUstische gevoelens van Dr. S., die zioh in den laats ten tijd steeds meer van den propagandisti sch on kant had_ doen kennen, b.v. ook door zijn preeken te Eenigenburg en te Burgerbrug (vaca turebeurt) tegen de viering van net koninklijk jubileum. b. daar de belijdenis-catechisanten van Burger brug en Si Maartensbrug altijdgezamenlijk wor den aangenomen en in één godsdienstoefehifig wor den bevestigd, waren alle leden tegen een niet "beslist noodzakelijke splitsing. c. sommige leden gevoelden bovendien nmt° voor de voorgestelde ruiling, omdat, Dr. S. in zijn eigen zeer kleine gemeente van 90 zielen, zoo weinig Sastoralen arbeid heeft te verrichten, dat hij zon- er eemg bezwaar het coneulent9chap Gallantv**- Petten .zou kunnen woornemen, beter dan eenig ander predikant van den ring. Redenen, waarom de kerkeraad heeft gemeend met op het voorstel te moeten ingaan, doch het oatechistsch onderiwijs in Z. Zijpe in één hand te moeten laten. Nu kan Dr. S. naar aanleiding van dit besluit het standpunt van den kerkeraad van Zijpe wel bekrom pen vinden, doch ik depk, dat vele ouders, wien het met totaal onverschillig is in welke richting en in welken geest hunne kinderen worden onderwezen, het in dezen volstrekt niet met hem eens zullen zijn. Want waar hij ironisch zegt, dat het veto van den kerkeraad hem heeft belet „om de argelooze jeugd met zijn beginselen te besmetten", daar ziet hij toch ganse heli jk over het hoofd, dat vooral een propagan distisch aangelegd predikant als hij althans met de oudere leerlingen de groote levensvragen en de be langrijke maatschappelijke vraagstukken naar zijn inzicht en zijn opvatting behandelen zal. Nu net droevig naspel. Blijkbaar onder den indruk b9vei^"v®rmelde weigering heeft, naar mij is k -?1!' toen eerst °P 18 November in een vacaturebeurt te St. Maartensbrug van den toren ge- iooï*n *en bouding van den kerkeraad scherp ge- Intïfiii0 kL, op 25 November als voorzitter het volgende schrijven ontving: «,™Ku°n<}«van het <ioor uw college genomen besluit, m,J wegens mijn lidmaatschap der S.D.A.P. S kathechisaties te Burgerbrug waar rm» (iö groote wenschelijkheid' gebleken om in net midden der gemeente de verhouding van Christendom en Socialisatie nader toe te lichten. Ik verzoek U daarom mij het gebruik, van het kerkge bouw te Burgerbrug voor een avondgodsdienstoefe ning te willen toestaan, waarin ik zal spreken over het onderwerp „Christendom en Socialisme". Dag en uur kan in nader overleg worden vastgesteld". Daar de bedoeling van dit schrijven mij niet in alle opzichten duidelijk was, berichtte ik per om gaande Dr. S., dat hij- m.i. zijn verzoek aan de Kerk voogdij had moeten richten, tenzij het zijne bedoe ling ware om een der extra avonddiensten, die ik in Z. Zijpe vervul, van mij over te nemen. Als antwoord ontving ik toen het volgende: „Uit een schrijven van uw voorzitter cLd. 28 dezer blijkt mij, dat mijn tot U gericht verzoek om mij in het kerkgebouw te Burgerbrug de gelegenheid te ge ven een godsdienstoefening te houden,, nog eenigo toelichting behoeft. Uw voorzitter schrijft, dat dit ver zoek tot de kerkvoogdij gericht behoorde te zijn. Daartegen wil ik opmerken, dat ik mij bereid heb verklaard een godsdienstoefeinng met een tevoren aangekondigd onderwerp te willen houden, welke door den kerkeraad is uitgeschreven, die tijd en plaats van den eeredienst uitschrijft. Waar vanwege den Ring slechts eenmaal in de vier weken te Burgerbrug gepreekt wordt, meen ik mij van uw toestemming verzekerd te mogen houden, nu een lid van den Ring zich bereid verklaart een extra godsdienstoefening-te willen vervullen. Temeer waar in genoemd deel der gemeente vele leden der S.D.A.P. wonen, die aan een gewone godsdienstoefening van den Ring niet deelnemen en wellicht bij een voorge stelde godsdienstoefening van een bijzonder karakter tegenwoordig zullen zijn. Ik hoop, dat het godsdien stig belang van mijn voorstel door erkend en als zoodanig aanvaard zal worden." Beide brieven zijn in de kerkeraadsvergadering van 18 December behandeld. Het resultaat der besprekin gen is geweest, dat het verzoek van Dr. S. met alge- meene stemmen is afgewezen en wel om de volgen de redenen: onder DIreclie NOBOFitn N, Aldeelinns-chel HOVf NIER. eigen ateliers. eigen coupeur. en tot 26 Jan. a.s., op alle courante goederen Ie. De kerkeraad vindt in geen onkel opzicht een extra-avondgodsdienstoefening te Burgerbrug, waar in dan Dr. S. zou spreken over het tevoren aangekon digde onderwerp: „Christendom en Socialisme", noo- dig. De kerkeraad is het dan ook volstrekt niet eens met Dr. S., waar deze in zijn eerste schrijven be weert, dat de groote wenschelijkheid gebleken zou zijn om een dergelijke bijzondere godsdienstoefening met een tevoren aangekondigd onderwerp te houden. Van een socialistische minderheid, die nog wel ter kerk zou willen gaan, mits bij een geestverwant pre dikant, is in de gemeente nimmer eenig spoor ont dekt, laat staan eenig blijk van behoefte aan gods dienstige bevrediging ontvangen. En Dr. S„ die eerst in 1922 te Burgerbrug op beroep heeft gepreekt en daarna, sedert zijn vestiging te Eenigenburg, meer malen! te Sint Maartensbrug en Burgerbrug een vaca turebeurt vervulde, heeft daar ook nooit, voor zoo ver de kerkeraad weet, een partijgenoot onder zijn gehoor gehad. Ten overvloede zouden de S.D.A.P.ers, wanneer zij tenminste wilden, zonder eenig bezwaar de godsdienstoefeningen te Eenigenburg, die altijd door hun partijgenoot worden geleid, kunnen bezoe ken, omdat de afstand betrekkelijk gering is. En ook belet niets ter wereld Dr. S. om een zijner vacature- beurten in Z. Zijpe voor het beoogde doel te gebrui ken. Dr. S. slaat de plank dan ook bepaald mia, waar hij aan het slot van zijn artikel het 't. ergste van het geval durft te noemen, dat nu de schijn zou wor-1 den gewekt, alsof ook vrijzinnigen ten opzichte van beginselen, die zij gevaarlijk achten, op hun beurt precies erven) onverdraagzaam staan als hun rechtzin nige broeders. Die schijn toch zou eerst dan worden gewekt en van onverdraagzaamheid1 zou eerst dan sprake kun nen zijn, wanneer er in de gemeente Zijpe eene •godsdienstig-socialistische groep bestond, die werke lijk getoond had eene geestverwante prediking te be- geerém, doch in het zoeken naar bevrediging dier begeerte door den kerkeraad ware tegengewerkt. Al les te zamen genomen meent de kerkeraad dan ook met recht te mogen zeggen, dat hij in geen enkel op zicht noodig vindt het uitschrijven van een afzonder lijke avondgodsdienstoefening, als door Dr. S. be doeld wordt. Mocht Dr. S., die geen lid der Herv. Gemeente van Zijne, doch buitenstaander is, van aSNO 1801. meening blijven, dat het ten zeerste gewenscht is, dat de socialistische beginselen binnen de grenzen onzer gemeente worden gepropageerd, dan zal hij voor, het houden eener spreekbeurt wel een gelegen heid kunnen vinden, desnoods bij, de kerkvoogdij, hot gebruik van een der kerkgebouwen kunnen aanvra gen, De kerkeraadj is van oordeel, dat de S.D.A.P. een zuiver politieke partij is, die zich zelve neutraal ver klaart ten opzichte van alle godsdienst en kerk, en hij acht zich niet geroepen om een extra godsdienst oefening uit te schrijven ten dienste van de propa ganda voor bepaalde politieke beginselen, welke die ook moge zijn, dus ook niet ten bate van de ver spreiding en bevordering der socialistische, 2e. In het laatste deel van zijn tweede schrijven zegt Dr. S. zich verzekerd te houden van de toe stemming van den kerkeraad, nu een lid van den Ring zich bereid verklaart een extra-godsdienstoefe ning te willen houden, en hij motiveert zijne ver wachting mat er op te wijzen, dat vanwege den Ring slechts eenmaal in de vier weken te Burgerbrug ge preekt wordt. Hierop is onzerzijds geantwoord, „dat de kerkeraad zoodanige maatregelen heeft getroffen, dat er de ringbeurten meegerekend gedurende het winterhalfjaar vrijwel geregeld om de veertien dagen eene godsdienstoefening wordt gehouden, zoo wel te Burgerbrug als te Sint Maartensbrug, zoo dat ook in dat opzicht geen behoefte bestaat aan hulp van buiten," Het gevolg van' deze regeling is, dat er nu in de va cante parochie Zuid-Zijpe elke week gepreekt wordt en dat het aantal godsdienstoefeningen aldaar op hei oogenblik op zijn minst even groot is als wan neer er een eigen predikant ware, zoodat wat de preekbeurten betreft de voor elke gemeente nadee- lige gevolgen van eene vacautre zooveel mogelijk worden verzacht In plaats van nu te waardeeren dat er in Zuid-Zijpe althans iets, eni ook niet zoo weinig gedaan wordt om aan den noodtoestand in den Ring tegemoet ite komen en aan onze gemeenteleden de gelegenheid' te geven om geregeld ter kerk te kun nen gaan, gaat Dr. S. integendeel in zijn ingezonden stuk mijn kerkeraad te lijf, die op grond van boven genoemde regeling heeft durven verklaren, dat hulp van buiten niet noodig is, dus ook niet de door Dr. S. aangeboden extra-hulp, welke trouwens in niets anders zou bestaan dan in het houden van een preek, voordracht of lezing over „Christendom en Socialis me". En waar Dr. S. heeft gemeend in het „Algemeen Weekblad voor Vrijzinnig-Godsdiensiigen" de alarm klok te moeten luiden over den kerkeraad van Zij pe, en in zijn ijver zelfs zoo ver gaat, dat hij dezen tijd van' algemeen© bezuiniging, economische ver spilling van do ergste soort, groote onderhoudskos ten van kerkgebouwen en betaalde kosters er bij haalt, daar heeft het de verbazing van den kerke raad gewekt, dat Dr. S., wanneer hij toch extra-ar beid wil verrichten, dan niet in de eerste plaats riulp biedt aan de vacante gemeente PettenCal lantsoog, waarvan het consulenitschap hem is opge dragen, waar in de kerken slechts om dé vier we ken wordt gepreekt en waar meer dan in eenige an dere gemeente de kerkelijke belangstelling vrijwel tot het vriespunt is gedaald. Dit laatste nu kan ik niet zeggen van St. Maartensbrug en Burgerbrug, waar ik geregeld preek voor een aantal hoorders, dat wel niet groot is te noemen, doch, gezien de bekende onkerkschheid van Noord-Holland, meermalen zeifs mijn verwachting overtreft. Hiemede meen ik de kwestie die er thans bestaat tusschen Dr. S. van Eenigenburg en den kerkeraad van Zijpe, der waarheid getrouw en voldoende te hebben toegelicht. Ik heb altijd een anders eerlijko overtuiging kunnen respecteeren en zal dat blijven doen, al moet ik bekennen, dat de wijze, waarop Dr. S. deze aangelegenheid heeft gemeend te moeten be handelen, het mij wel eens moeilijk heeft gemaakt om mijn kalmte te bewaren. De kerkeraad zal zich ook in den vervolge niet door iemand of iets laten intimideeren, doch blijven doen wat zijn oordeel des kerkeraads is. Schagerbrug. Da H. Buiskool. In 't heden verschenen No. van het Alg. Weekblad voor Vrijzinnig-Godsdienstigen heeft Dr. Snethlage weer een antwoord daarop, maar nieuwe gezichts punten worden hier niet in geopend. POND VAN LANDPACHTERS. liet Bestuur van den» Bond van Landpachters in Nederland heeft in zijn laaste bestuursvergadering met algemeene stemmen het volgende urgentiepro gram vastgesteld. 1. Instelling van provinciale of districtsgewijze pachtcommissies. bestaande uit een gelijk aantal verhuurders en huurders en een onzijdigen voorzitter 2. Bevoegdheid der commissie, om op verzoek zoo wel van den verhuurder als van den huurder en welk recht den huurder ongeacht de bepalingen van het huurcontract toekomt. een aangegane huur- overeen te v.Tnietigen, indien de huurprijs meer dan 25 pet. is ooven of beneden het bedrag door de pachtcommissie als de normale huur geschat 8. Voorkeursrecht voor den zittende» pachter, wanneer de landerijen opnieuw worden verhuurd, met beroep van beide partijen op de pachtcommlssie 4. Afschaffing va ninzet-, strijk- en verh ooggel- den, zoowel bij verkoopingen als bij verhuringen en verpachtingen. 5. Wettelijke vaststelling van een billijke onko»- tenberekening bij verkooping en verhuring, waarbij de kosten worden gedragen door den verhuurder. 6. De jaarlijksche verkooping van gras en de even tueel© verhuur van gezamenlijke- of naweide ge schiedt bij openbare inschrijving. 7. Het notariaat worde een bezoldigd staatsambt 8. Het jacht- en vischrecht kome aan den pachter, 9. Bevordering van aanleg en onitginndng van gronden, waarbij financieel© steun van Staatswege worde verleend!. INBRAAK. Dinsdagnacht is in de tijdelijk onbewoonde villa „Iris" van den heer J. W. Rens, gelegen aan den Zut- fpüschen straatweg te Rhenen ingebroken. De dieven verschaften zich toegang tot de woning door het uitsnijden van een ruit in de knikendeur en vervolgens door vernieling van paneelen van tusschendeuren in het woongedeelte te komen. Kasten werden opengebroken, terwijl een schrijf bureau met een achtergelaten stootijzer geheel werd vernield. Voorwerpen werden uit de kaston over den vloer gesmeten en gaf het geheel den indruk dat als vandalen was huisgehouden. Op de vloeren werden de noodige lucifers en kaars vet aangetroffen. Door de afwezigheid der bewoners, kon de politie niet vaststellen wat er is .ontvreemd. HOOG WATER IN TWENTE. De Schipbeek, de Bolksbeek en de Elsbeek zijn bui ten hun oevers getreden. Aan Buurserbeek en Els- beek staan verscheidene huizen in het water tot 20 centimeter diep, zoodat de bewoners hun woningen moesten verlaten. DE LOONSVERLAGING BIJ DE SPOORWEGEN. Naar de Tel. verneemt, zullen de onderhandelin gen over de bezuinigingsvoorstellen tusschen do di rectie der Nederlandsche Spoorwegen en de verte genwoordigers der vakbonden, die Maandag werden afgebroken, doordat beide partijent niet tot overeen stemming konden komen, weder worden opgevat. Zaterdag a.s. zal opnieuw een conferentie plaats hebben. ANTWERPEN WORDT BESCHERMD, Men had) aanvankelijk Algemeen verwacht, dat met het oog op het' geringd prestatie-vermogen) dér Fran- sche regielijnen de exporten uit het Roergebied' veel- oor den weg via Rotterdam en Amsterdam zouden volgen dan over Antwerpen. Dit is evenwel niet het geval, want dé Belgische bezettingsauteriteiten staan er op, dait alle op een speciale lijst geplaatste artikelen, zooals ijzer, staal, kolen, machines, draad, enz. slechts dan van de cau tie ter hoogte van het volle bedrag zullen worden vrijgesteld, indien de goederen van Aken Ant werpen worden gezonden. DE VALSCHE POSTWISSELS, De beide daders van de oplichting van bijpost» kantoren te Amsterdam door middel van valsche postwissels, die Woensdag te Maastricht zijn gear resteerd, zijn Donderdag op transport naar Amster dam gegaan. Zij brachten heel wat bagage mee, alle maal te Parijs nieuwgekochte kleeren. Veel van de geïnde gelden aan do kantoren ie er niet over. In het bezit van een der daders werd ongeveer f 70 ge vonden,; de ander had nog oen paajr duizend frank bij zich. TWEE MENSCHE NIN HUN SCHIP VERDRON KEN. Woensdagnacht zijn in de Wllhelminahaven te Schiedam twee scheepjes gezonken; waarbij vermoe- del ijk twee menschen zijn omgekomen. De tjalk Wilily, groot 181 ton, had1 aan <de werf Nieuwe Waterweg 70 ton oudl ijzer geladen en was vastgemeerd: aan die stoomboot Wuppe, eigendom van de maatschappij Nieuwe Waterweg. Op laatst genoemd vaartuig bevonden zich geen menschen, maar aan boord van de Willy waren waarschijnlijk de schipper, de 27-jarige Pieter Booy, en zijn vrouw, uit Hillegersberg. Beide schepen zijn door onbekende oorzaak ge zonken. Omstreeks 1 uur 's nachts heeft een waker op de werf twee schreeuwen gehoord, maar heeft daarop geen1 acht geslagen. Om 4 uur bemerkte een dokknecht, dat de twee scheepjes, die hij wist dat daar gemeerd waren, verdwenen waren. Toen zag hij een- mast boven het water uitsteken, waaruit hem bleek, dat de beide schepen waren gezonken. De schipper en zijn vrouw zullen vermoedelijk to laat of in het geheel niet gemerkt hebben, welk ge vaar zij liepen en zullen in de kajuit verdrenken of gestikt zijn. De Willy was Vrijdag 11 Januari te Schiedam ge komen om de lading ijzer in te nemen. Ze behoort aan de firma C. A. de Grulter te Hil legersberg, BRAND IN EEN D-TREIN, Van den D-trein, die om 7.43 te Gouda moest aan komen, was Woensdagavond door het heetloopen der assen brand ontstaan, til een der wagens. Een der reizigers waarschuwde onmiddellijk den. condiic teur die den trein, door aan de onodrem te trekken, tot stilstand bracht De vlammen werdén daarop met water gebluscbt. De trein moest echter zoo spoedig mogelijk weer dooi rijden, daar de sneltrein Utrecht—Rotterdam met 3 minuten tijdsverschil achter hem reed. De vlammen sloegen echter weldra opnieuw uit de assen. Thans werd echter tot Gouda doorgereden, waar de wagen werd afgehaakt. ROOF EN POGING TOT MOORD, Bij Leiden heeft een poging tot moord plaats ge- l.a dop een landbouwer, met het doel dezen te beroo- ven. Drie personen vielen den man aan en trachtten hem te wurgen. Hij bood echter krachtigen regen weer ten gevolge waarvan de aanvallers op de vlucht sloegen. Doch zij zagen daarbij kans een bedrag van f 175 mee te nemen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1924 | | pagina 1