Alfiutti Nieiis-
Aiurtmtie- Luünillil
Louis Bouwmeester
'Dekens moet men nat ophangen
De droogmaking der Zuiderzee
ELR8TI BLAD.
Bixmeniandsch Nieuws»
komt NIET Yrijdag 29 Febr.
maar Zaterdag 1 Maart.
Dinsdag 26 Februari 1924.
S E HA
67ste Jaargang. No. 7390.
It blad verschijnt viermaal per week: Dinsdag, Woensdag, Donder-
ig en Zaterdag. Bij inzending tot 's morgens 8 uur, worden Adver-
ntiön nog zooveel mogelijk in het eerstuitkomend nummer geplaatst.
UlliieversN.V, v.h. TRAPMAN Co., Schsoen
POSTREKENINO No. 23330. INT. TELEF no. 20
Prijs por 3 maanden f 1.65. Losse nummers 6 cent. ADVERTEN-
TlëN van 1 tot 5 regols f 1.10, iedere regel meer 20 cent (bowijsno.
inbegrepen). Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
DIT NUMMER BESTAAT UIT TWEE BLADEN
n do daaruit voortvloeiende gevolgen voor de vis-
Bherij ln het algemeen en voor die te Van Ewijck-
sluis in het bijzonder.
Een blijkbaar vergeten kant van het vraagstuk.
Door K. KEURIS Azn.
Vervolg.
Bn het Noordelijk deel van het af te sluiten ge-
jed. dat in werkelijkheid het Zuidelijk gedeelte
.e Waddenzee is. zal na de afsluiting de vis-
cheri.1 op alikruiken, oesters en walken Cal dezo
rie soorten schelpdieren zijn gezochte nandels-
rtikeien, welke voornamelijk naar Engeland,
frankrijk, en België worden uitgevoerd) tot het
«rieden gaan behooren. Hetzelfde zal het geval
ijnmetde mossed visscherij (zoowel voor consumptie
Is voor mest of eendenvoer) en de visscherij op
leesterren (een gezocht bemesting-s-artikel). Deze
cheip- en schaaldieren vinden n.L hunne versprei-
tin g- voor het meerendeel in water met oen zout
gehalte van 1530 por mille. In water met lager zout
fehalte worden ze niet aangetroffen. Het leggen
'an desn afsluitdijk zal dus al spoedig den dood
liervan ten gevolge hebben. Ja, zelfs reeds lang
foor den dijk is voltooid, zal het zoutgehalte reeds
soozeer zijn afgenomen, dat van uitoefening van
leze vormen van visscherij ten Zuiden van den dijk
ïagenoeg geen sprake meer zal zijn. Alleen in de
lirecte omgeving van het nog openliggende gedeelte
oestaat daarop nog eenige kans.
Uit deze opsomming blijkt dus wel, dat met uit
zondering van de spieringvisscherij, waarvan nog
moeilijk iets met zekerheid valt te zeggen, alle
jandere takken van visscherij, welke van belang kun
nen worden geacht door de afsluiting der Zuiderzee
of geheel óf voor een zeer groot aeel ten doode
zullen zijn gedoemd. Wil er dus nog van visscherij
,in het afgesloten gedeelte sprake zijn, dan zullen
nieuwe vischsoorten vanuit rivieren en binnenwa
teren moeten worden aangevoerd of eigener bewe-
ging moeten optrekken. 'Geschiedt noch het een,
och het ander, dan zal de visohstand, vergeleken
bij den tegenwoordigen toestand, vrijwel tot nu)
worden gereduceerd en zullen de vreugdekreten
over de totstandkoming van de afsluiting worden
geaccompagneerd door het luiden van den doods
klok over het Z ui derzee-vissch erij bedrij f
Wij hebben straks reeds betoogd, dat dit voor
de betrokken visschers niet alleen, zal beteekenen
het ontbreken van het tot heden gebezigde middel
van bestaan, maar dat daarmee ook het d&arvoor
benoodigde bedrijfskapitaal volkomen waardeloos
zal worden. Niemand toch, zal het in het hoofd krij
gen, om zich netwerk aan te schaffen, dat niet
meer zal kunnen worden gebruikt voor hot doel,
waarvoor het is gereed gemaakt. Een enkel vaar
tuig zal misschien nog iets opbrengen, doch door
het overgroot» aanbod zal de prijs, daarvoor ont
vangen, niet in vergelijking kunnen worden ge
bracht, met het bedrag, dat het als onderdeel vatf
het bedrijf voor deai betrokken visscher vertegen
woordigde. Bovendien houde men in het oog, dat
de visscher als regel zijn vaartuig laat aanpassen
aan het bedrijf, dat hij er mee wenscht uit te oefe
nen. Bij den bouw wordt daarmee terdege rekening
gohouden. Vervalt nu zulk een bedrijf, dan is de
practische waarde van het vaartuig direct reeds
aanzienlijk gedaald, omdat het voor andere vormen
van visscherij moeilijk te gebruiken valt. Vooral bij
de Zuiderzee-visscherij worden ettelijke vaartuigen
aangetroffen, die slechts voor speciale doeleinden
-kunnen worden gebezigd.
De Zuiderzee-visschersbevolMng weet dus, dat
er ™°r k0n een tnd zal aanbreken, dat zij in let
terlijken zoowel als in figuurlijken zin, aan den
.dijk zullen staan. Wat staat hun dan te wachten?
Aanpassing aan andere vischmethoden zal slechts
aan een zeer klein gedeelte uitkomst kunnen bie
den en waar dit nog wordt beproefd, zal het in
eDü geval gepaard gaan met groote uitgaven voor
nieuw te maken vischtuigen, daar de tot heden ge
bezigde py den nieuwen vorm van visscherij .niet
zullen zyn te gebruiken. Zich in een ander vak be
kwamen, is slechts mogelijk voor de jongeren, hoe
wel ook dezen er weer eenige jaren mee achteruit
zullen worden gebracht. Maar de ouderen, wat moet
jdaarmee gebeuren? Wanneer zij zich, uitgestooten
;mt hun vroeger bedrijf, voor andere werkzaam
heden zullen gaan aanmelden, zullen zy, totaal onge
schoold als zy daarin zijn, de laats ten zijn, die daar-
•voor worden aangenomen, terwijl zij, bij afloop der
werkzaaniheden, altijd weer de eersten zullen zijn,
loie genust kunnen worden.
Het was noodig, dat er een regeling werd gevon-
iden, waarbij do directe schade voor de vissohers
jnaar billijkheid zou worden bepaald en tevens werd
tegemoet gekomen aan de indirecte schade, welke
:zy hierdoor nog lange jaren zouden ondervinden.
Zeker, diezelfde visschers zouden liever in het vak
zijn gebleven, dat zij altijd hadden uitgeoefend,
trotseeronde weer en wind, zooals ook hunne vaders
en grootvaders dat steeds hadden gedaan, zooals
5L5 i°° aan kunne kinderen weer hadden ge
leerd, als vrye menschen, die, al naar hunne gods
dienstige gezindheid, slechts God of Natuur als
meester wensehen te erkennen, maar als er nu
{S. j zoovele andere belangen waren die
F 1<^r0°87naking eischten, dan mochten
■jLvfi er niet langer tegen verzetten en zouden zij
tevreden moeten stellen met eene gerechtvaar-
JhfiTde tegemoetkoming, waarbij ook in hunne be-
langen zou worden voorzien.
d,viLi?',Vr-c*u"Me tegenstand der visschers tegen de
a nen werfl dan ook oogegeven en
1 0,y) £ezek 111 eene actie voor een billyke schade-
oosstelhng. Maar dit was, gezien do vele belangen,
5°<?r droogmaking zouden worden ge-
verwacht0 °°K W minste, dat mocht worden
Eh werkelijk had het voor een oogenblik allen
De zuivere Fijne LUX vlokjes welke
in een oog-wenk een overvloedig
schuim geven, zijn de beste vrienden
van een deken.
Zet een deken te weeken in een LUX-
sop en hang ze nat op dan zullen zij even
zacht en luchtig blijven als nieuw.
LUX
DE LEVER'S ZEEP MAATSCHAPPIJ VLAARDINGEN
Fabrikanten van SUNUGHT en TWtNK.
schijn, dat aan dezen wensch op rechtvaardig^
wijze tegemoet zou worden gekomen. De instelling
van den Zuiderzee-raad? waaruit ook een sub-com
missie werd gevormd, die ten doel had, na te gaan,
welke nadeelen voor de Zuiderzee-visscherij aan
droogmaking zouden zijn verbonden, de verschil
lende gegevens in een rapport te verzamelen en
daarbij hare conclusiën te geven, welke de regeering
bij een eventueel samen te stellen regeling tot richt
snoer zouden kunnen dienen, wekte verteouwen bij
de visschers en gaf hun de hoop, dat de Regeering
ook voor hunne belangen een open oog had.
Dit vertrouwen werd gesterkt, toen genoemde
Commissie op verschillende visschersplaatsen zit
tingen hield, waarbij de visschers in de gelegenheid
werden gesteld hunne wensehen en grieven nader
toe te lichten. Evenals men dit altyd bij dergelijke
gelegenheden waarneemt, werd er ook hier door
enkelen wel eens overdreven, doch het gros der
visschers, die gehoord werden, bleef op den bodem
der werkelijkheid^ en stelden de zaken .voor, zooals
deze waren. De hier neergeschreven meening schéén
ook door de Commissie te worden gedeeld, wanneer
men thans mag afgaan op verschillende uitlatin
gen van leden der bedoelde Commissie.
Behalve de regeling der schadeloosstelling voor
de oudere visschers, stelde de Regeering ook in
uitzicht, dat voor de kinderen der visschers, die bij
gewonen gang van zaken in de visscherij zouden
zyn opgenomen en voor diegenen, die hierin reeds
opgenomen waren, de mogelijkheid zou worden
opengesteld, tot het bezoeken van een of andere
vakschool op kosten van den Staat, waarbij dan
tevens rekening zou worden gehouden met cte als
gevolg hiervan door het gezin gederfde inkom
sten, (b.v. wanneer de vader-Bchipper inplaats^ van
zijn zoon een andere tydelnke werkkracht in dienst
zou moeten nemen, om het bedrijf gaande te kun
nen houden.) Dat dit niet een uit de lucht gegrepen
veronderstelling is. moge blijken uit het feit, dat
op verschillende plaatsen rond de Zuiderzee reeds
meerdere visscherskinderen aan dergelijk buiten
gewoon onderwijs hebben deelgenomen, waaarbij ge*
rekend werd op vergoeding van kosten door den
Staat. Wy weten zelfs, dat een persoon van gezag
in Friesland (den naam laten wy hier achterwege)
er by verschillende visschers qp heeft aangedron-
Sen, dat zy hunne kinderen hiertoe in staat zou-
en stellen, omdat men verzekerd kon zijn. dat
de Regeering dit voor hare rekening zou nemen.
Echter is het te verstaan, dat een regeling, waar
bij aan zoo vele en zoo verschijlcnde belangen recht
dient te worden gedaan, niet maar in enkele
weken voor elkaar zou kunnen worden gebracht.
De visschers, die meenden, dat thans ooi: hunne
belangen door de Regeering werden gediend,
wachtten in berusting af,t hoe de schaderegeling
der Regeering er uit zou zien. Nog een weinig go-
duld dus, spoedig zou men het nu wel weten!
En men wachtte maandenWant de Commis
sie bleek héél wat tyd noodig te hebben, om haar
rapport inzake de aan de visschers en nevenbedry-
von te verleenen schadevergoedingen of concessies,
etc. te verwerken en overal die regelingen te vin
den, welke op bepaalde gevallen van toepassing
dienden te worden gebracht.
En men wachtte een jaarWant eindelijk was
toch de Commissie met haar rapport gereed geko
men en nadat dit door den Zuiderzeeraad was
goedgekeurd, was het aan den Minister verzonden,
opdat deze er kennis van zou kunnen nemen.
En men wachtte meerdere jaren.1 Want cb»
Minister, die naast deze kwestie nog zooveel andere
zaken had te regelen, kon natuurlyk niet maar in
een vloek en een zucht het omvangrijke rapport
bestudeeren, doch diende eerst de voorgestelde re
gelingen van alle kanten goed onder de oogen te
tien, of hier of daar geen onbillijkheden ten aan
zien van de eene categorie tegenover de andere
bleken te zijn ingeslopen.
En de visschers wachttenwachtten nog
maalsen wachten thans nog steeds!!
En inmiddels werd het Amsteldiep tot 4Vi Meter
onder den waterlijn afgedamd, werden te Den
Oever op Wieringen de verschillende voorbereiden
de werken voltooid, werd eveneens een aanvang
gemaakt met verschillende voorbereidende werk
zaamheden te Van Ewijcksluis en De Kooij, ja,
zelfs werd reed aangevangen met den afsluitdijk
Van Ewijcksluis—Wieringen, met de afdamming
Van hek Amsteldiep dus.
Met de uitvoering van dit laatste werk wordt ech
ter aan de Zuiderzee-visscherij de eerste direct
voelbare slag toegebracht. Want het Amsteldiep is
een der toevoerkanalen, waardoor de visch uit
Noord- of Waddenzee naar de Zuiderzee trekt, of
omgekeerd. Zeker, er blijven ook tusschen Den
Oever op het Oosteinde van het eiland Wieringen
en de Friesche kust nog meerdere stroomgeulen.
over, die voorloopig nog enkele jaren de verbinding
tusschen Zuiderzee en Waddenzeo zullen uitmaken,
maar de afsluiting t van het Amsteldiep zal toch
voor de Zuiderzee-visscherij in het algemeen reeds
duidelijk voelbaar zijn. En zeker wel het meest voor
die visschers, die wonen op dat gedeelte der kusb
lijn, waar de stroom, welke thans nog door het
Amsteldiep loopt, zich nu nog rechtstreeks doet
gelden, doch die, nadat deze afsluiting tot stand zal
zijn gekomen, daarvan slechts weinig meer zullen
merken. Het zullen dus de visschers van de Noord-
Hollandsche kustlijn, vanaf Van Ewijcksluis tot on
geveer by Medemblik en de visschers van Haukcs
en Westerland op Wieringen zyn, die het eerst en
het meest door ueze afdamming zullen worden ge
troffen. Want verschillende van de daar uitgeoefen
de vormen van visscherij hangen óf met den stroom
door hot Amsteldiep, óf met het zoutgehalte vap
het water, dat tengevolge van dien stroom, dage
lijks van uit de Noordzee wordt op peil gehouden,
samen. Het is zeer wel mogelijk, dat in den eigen
lijken kom dor Zuiderzee ait jaar nog weinig zal
worden gemerkt van de belemmering die de afdam
ming van het Amsteldiep zal veroorzaken, hoewol
óók de mogelijkheid bestaat, dat de haring- en
ansjovis-visschery er nadeelig door zullen worden
beïnvloed. Met zekerheid valt dienaangaande niets
te zeggen, omdat niet vooruit kan worden voor
zien, hoe vroeg of hoe laat de eigenlijke „trek"
van deze vischsoorten dit jaar zal plaats hebbed
en in hoe ver gevorderd stadium het hierbedoeldq
werk op dat oogenblik zal verkeeren.
Wordt vervolgd.
Reclames.
Iedereen heeft bij tijden een zacht laxeermiddel
noodig voor de lever en ingewanden. Fosteris Maag-
pillen werken rechtstreeks op de lever, wekken ae
vloeiing der gal op en verschaffen natuurlijke wer
king oer ingewanden. Slaap, eetlust en een goed
humeur worden door Fostor's Maagpillen verzekerd.
Prijs per flacon van vjjftig vorsuikerde pillen f 0.65;
in apotheken en drogistzaken.
WARMEN HUIZEN.
Naar wij vernemen, zal met ingang van 9 Maart
a.s. de malariabestrijding in dit distriot geëindigd
zijn.
W ARMENHUIZEN.
Op de lijst van eigenaars en houders van paarden
in deze gemeente, welke gedurende de maand Fe
bruari ter inzage ligt ten gemeentehuize, komen 57
namen voor. liet totaal aantal voor een eventueels
keuring in aanmerking komende paarden, bedraagt
75.
OUDESLUIS.
Naar wij vernemen, heeft Mej. G. van der MeU-
len, welke alhier reeds langer dan 20 jaren als
onderwijzeres werkzaam is, dezer dagen officieel
berioht ontvangen uit 's-Gravenhage, dat zij op de
lijst van benoembaar ondenvijzeres ie geplaatst bij
het openbaar lager onderwijs aldaar.
OUDESLUIS.
Zaterdagavond had .alhier de tweede en tevens
voor dit seizoen laatste, buitengewone vergadering
plaats van de sociëteit burgerkring", in lokaal-
Sluis. Evenals dé eerste bijeenkomst was de op
komst heel goed.
Nadat door voorzitter do bijeenkomst waa ge
opend, werd begonnen aan oon nogal uitgebreid
programma, bestaande uit zang, voordrachten en
eau tooneelstukje. Zoowel- het een als het ander
werd goed weergegeven en viel zeer in don smaak
der aanwezigen. Éen dankbaar applaus was hier
van zeker wel het beste bewijs. Het was dan ook
ruim middernacht, toen voorzit,tor de; vergadering1
sloot, onder dankzegging aan allen die hadden bij
gedragen tot het welslagen van dezen avond. Daar
na had nog een verrassing plaats, waaraan eenige
Srijzen waren verbonden. Alle nog aanwezigen ae-
en hieraan mede en 't verwekte veel hilariteit en
hield do bezoekers nog langen tyd bijeen. Van deze
bijeenkomst kan dan ook worden gezegd, dat zij
weer uitstekend is geslaagd.
ZIE ADVERTENTIH.
OUDESLUIS.
Hoewel hier nog geen enkele woning aan de
hoofdbuis van de waterleiding is aangesloten, wordt
er toch al druk water afgetapt en wel ten behoeve
van de in dienst zy'nde machines by de Zuiderzee
werken aan de Van Ewijcksluis. Twee daarvoor in
gerichte vaartuigen met een inhoud van 80 en 50
kub. Meter, komen hier wekelijks om gevuld te
worden, hetgeen geschiedt in de-éroote sluis, waar
bij juist een öindkraan is aangebracht. Voor deze
werd dit water gehaald uit den Helder.
OUDKARSPEL.
Vrijdagavond had een ouderavond plaats, welke
door verschillende oudere bezocht was. De projectie
lantaarn bewees weer goede diensten. Er werden
voor de kinderen der 4 klassen sprookjes vertoond,
nader toegelicht door het onderwijzend personeel.
De kinderen werden verder onthaald op een kopje
chocolade.
Het was een aardige avond voor allen, welke ze-
kei heeft meegewerkt tot het doel om de ouders
dichter bij het onderwijs en het personeel te bren
gen.
LANGENDIJK.
Bij de te Zuidsch&rwoude gehouden yerkoopmg
van tuinbouwland werd als hoogste prijs besteed
f98 per snees, als laagste f47.—.
LANGENDIJK.
Zeer veel is er in de afgeloopen week weer van
Langendijk aan groenten vervoerd. Per spoor wer
den verzonden 272 wagons van 10.000 K.G. en nog
ongeveer 800 ton per vaartuig. Als men weet, dat
de prijzen nog steeds oploopen, tot ongeveer f1600
perr wagon, dan is het duidelijk, dat er zeer veel
werdt ontvangen.
NOORDSCHARWOUDE.
We vernemen, dat ook hier bij een eendenhouder
een aantal eenden zijn gestolen.
ZAANDAM.
De Zaandamsche Winkeliersvereniging heeft het
initiatief genomen tot het houden alhier, einde Juni,
van een tentooristelling van voortbrengselen van de
Zoansche nijverheid. B. en W. hebben bij den ge
meenteraad het voorstel gedaan, den Burcht voor
dit doel kosteloos af te staan. Aan de tentoonstel
ling zal ook een Lunapark worden verbonden.
