Alimeti Niens-
Uitgevers i N.V, v.h. TRAPMAN Co., Schagen
EERSTE BLAD.
Binnenlandse!} Nieuws.
Reclames.
Gemengd Nieuws.
Dinsdag 29 April 1924.
SCBABII
67ste Jaargang. No. 7425.
COURANT.
Dit blad verschijnt viermaal per week: Dinsdag, Woensdag, Donder
dag en Zaterdag. Bij inzending tot 's morgens 8 uur, worden Adver-
tontiön nog zooveel mogelijk in het eeratnitkomend nummer geplaatst.
POSTREKENINO No. 23330. INT. TELEF no. 20
Prijs por 3 maandon f 1.65. Losso nummore 0 cont. ADVERTEN-
TISN van 1 tot 5 rogols (1.10, lodoro rogol moor 20 cent (bowljsno.
Inbogrepon). Grooto lettors worden naar plaatsruimte berekend.
DIT NÜKX2EB BESTAAT DIT TWEE BLADEN.
DEMOCRATISCHE PARTIJ.
Do Democratische Partij houdt op Zaterdag 17 Mei
een buitengewone huishoudelij'ke vergadering te
Amsterdam. Op de agenda staat ojbl: brief van drie
leden van den vrijiz„-dem. Bond en van drie led'en
van de Democratische Partij' (inzake het vormen van
één partij) en een voorstel van' het hoofdbestuur om
met de AJgem. Nederl. Vrouwenorganisatie een fu
sie aan te gaan tot het vormen' van een nieuwe par
ty,
EEN GEFINGEERDE INBRAAK.
Jl. Dinsdag heeft de landbouwer R. te Doetinchem
bij de politie aangifte gedaan, dat er 's nachts bij
hem was ingebroken en f300 was gestolen. Tevens
werd meegedeeld, dat kort geleden tweemaal fiets
banden bi| hem werden doorgesneden en een partij
aardappels was ontvreemd. De politie stelde een on
derzoek in en na drie dagen bleek haar, dat de dief
stal was gepleegd! door R.'s eigen vrouw en dat deze
ook de fietsbanden had doorgesneden.
Drie jaar geleden was bij R. f500 gestolen. Die
diefstal bleef onopgehelderd. Thans bekende do
vrouw, zich ook daaraan te hebben schuldig gemaakt
Het geld was besteed om gemaakte schulden te vol
doen.
GEEN SABOTAGE.
Dezer dagen berichtten wi} dat zich op de rallfl
iusschen Venlo en Roermond balken bevonden had
den, die de machinist v. d. Broek, die een personen
trein ever dit traject vervoerde, tijdig opgemerkt had
eh door stoppen tot tweemaal' toe zeker een déraille
ment beeft voorkomen.
Een onderzoek heeft thans, volgens de Tel. uitge*
maakt, dat de balken waren gevallen van een wa
gen van een goederentrein, die kort daarvoor was
gepasseerd.
Den machinist tsal voor zij® oplettendheid! de ge
bruikelijke loffelijke vermelding met gratificatie
worden verleend.
SALARISVERLAGING RIJKSPERSONEEL,
'Zooals bekend is treedt 1 Mei a.s. in werking de
voorgenomen korting op het salaris van he t Rijks-
perSqneel, en wel voor de gehuwden eni kostwinners
ad 5 pet., voor de omgehuwden ad 10 pd Het schijnt
de bedoeling te zijn de volgende gedragslijn te vol
gen bij de beantwoording van de vraag, wie als kost
winners zijn aan te merken. Als zoodanig zullen
worden beschouwd1:
weduwnaars en gescheiden echtgenooten, die
een of meer wettige of wettelijk erkende kinderen of
stiefkinderen te hunnen laste hebben;
b. zij, die zorg dragen voor 'het onderhoud van
ouders, pleegouders, grootouders, broeders of zusters,
welke niet in staat zijn in eigen onderhoud te voor
zien en geen steun van derden genieten.
Een «fin ander zal beoordeeld! worden naar den toe
stand op 16 April 1924, en moet aangetoond worden
ten genoege van de met de toepassing van de rege
ling belaste autoriteiten. In twijfelachtige gevallen
beslist het betrokken Departementshoofd.
Voorts zal het verhaal der pensioensbijdrage zich
beperken tot de verminderde wedde.
Een overeenkomstige kortingsregeling zal ook wor
den getroffen voor" het tijdelijk en bet hulppersoneel
en voor het personeel in zydelingschen Staatsdienst
ZUINIGHEID.
Men schrijft aan1 bet „Volk":
Gisteren was 't keuringsdag op f eiland Schier
monnikoog. Drie veelbelovende jongelingen moesten
worden gekeurd!. Daarvoor begaven zich 1 majoor, 1
luitenant-diokter, 1 luitenant-sekretaris en 1 sergeant
naar *t eiland. Van Leeuwarden uit 2de klas (1ste
klas ontbreekt) naar Anjum, per auto naar Oostma-
hom en vandaar per postboot naar den overkant,
waar tevens overnacht moest worden, omdat dö boot
niet op denzelfden dag terug kan naar den vasten
wal.
Had men die 3 jongens in Abjum laten komen en
hun reiskosten vergoed, dani waren de kosten <fie we
nu niet durven schatten, niet booger dan een twin
tig gulden geweest.
De drie jongelingen werden afgekeurd!
EEN WINDHOOS TE 'S-GRAVENHAGE.
Gedurende het onweer, dat Zaterdagmiddag om
streeks 5 uur woedde, stak een geweldige wind op,
die in de buurt van den Wassenaarscheni weg zelfs
in een winhoos ontaarde. Het voetbalveld van H.V.V.
heeft het vooral moeten ontgelden. Hier zijn een 6-
tal zware populieren omgewaaid. Van de open tri-
bunos knapten de ijzeren spijlen af. De banken wer-
d<jn\I1**T schatting wel 50 Meter de lucht ingeslin-
gerd. Op het terrein waren een 30-tal voetballers die
©en schuilplaats zochten in het clubgebouw. Zij: beu
leefden eenige angstige momenten, omdat ook dit
van den storm, veel te lijden bad. Elen stuk' van het
d^k woei af en ruiten werden Ingedrukt.
Op eenige andere plaatsen in de stad' woeien
schuttingen om zonder persoonlijke ongelukken te
veroorzaken.
BREEZAND,
Zaterdagavond 28 April gaf Nutèvereeniging
„Vriendenkring" een openbare Nutsavomd ten bate
"EhiisZorg" in het lokaal van den heer Jb. Borst
Van den voorzitter van „Huiszorg" was een schrij
ven ontvangen, dat geen der heerefi Bestuursleden
aanwezig kon zijn en waarin de vereeniging be
dankt werd voor de moeite die zy zich wel hadden
willen getroosten.
De voorzitter van „Vriendenkring", de heer A
Raap, heette de aanwezigen welkom' én betreurde
het, dat het mooie weer na die onweersbui tegen
den avond plotseling zoo slecht was geworden,
waardoor de opkomst niet zoo groot was als men,
met het oog op het goede doel, anders wellicht had1
mogen verwachten, doch de kaarténverkoop was niet
slecht geweest. Trouwens, wat de opkomst betreft,
<ne viel later op den avond nog buitengewoon mee.
Het daarop afgewikkelde programma begon met
de lezing van mej. M. van den. Berg, die hiervoor
twee kleine stukjes gekozen had: „Een ongeluk door
geluk en „Hoe ik van mijn schoonmoeder bévryd
^rd terwijl do heer Jb. Hendriks als bijdrage gaf
„Ben werkelooze" schetsje van Juatus van Maurik,
waarna door mej. Blaauboer-Vader gezongen werd:
„Brief van> Mie Blom aan haar huisbaas Kelker."
Toen1 volgden' de tooneelstukjes „Hoe Jetje gevrijd
werd" en „Hoe Hannes weid' ingekwartierd", die bei
de verdienstel yk werden, gespeeld en groot lachsuc
ces hadden.
Na de pauze kwam Van E^vijcksluis aan1 bet woord
Mej. Plugboer zong. onder grooto aandacht „Het
Bloemenmeisje" en daarna volgde de Van Ewijck-
sluiser revue: „Emigratie", gecommentarieerd door
den auteur zelf, den heer B. die Jongh, en bestaande
uit 9 afdeelingen.
De le afdeeling, „Hannes naar Canada" werd ver
tolkt door den heer J. D. Al; afd. 2: „De chef naar
Amerika", waarin hu'lde weid' gebracht aan dton
heer Dekker, chef van bet tramstation te Van Ewijck
sluis, werdl gezongen door den heer M. J. WestStrate;
de heer A Langerys vertolkte afd. 3: „De strijd te
gen den zomertyd"; no. 4: „De verdwijning dJer Post-'
boot", waarin hulde aan den Wieringer postschipper
werd gebracht, werd!' vertolkt door den heer J. D. Ai;
de heer E. Muntjewerf bad no. 5, „Verhuizing" voor
zijn rekening, terwyi no. 8 „De gelegenheidsmuzi
kant", door den heer W. Keppel ten tooneéle werd
gebracht. De heer Jan Wiggers bracht No. 7, „Klacht
der Zuiderzeevisschera" ten gehoore, die na de droog
making hun bestaansmiddel zullen missen; aan mej.
A Keuris was de achtste afdeeling, „De Tuinman",
toebedeeld, terwyl we in de finale: „De Terugkomst
nog eens het geheele tableau de la troupe ten tooneel
kregen. De revue viel bil het publiek blijkbaar zeer
in dien smaak.
De voorzitter dankte tenslotte de dames, die zich
met den verkoop van kaarten hadden belast en
voorts allen, die tot het welslagen van den avond
hadden medegewerkt ZU hadden geheel belangloos
tüd en moeite gegeven uit sympathie voo© „Huis,
zorg."
ANNA PAULOWNA.
De heer A de Boer, onderwijer aan school I, heeft
eervol ontSlag aangevraagd, ten elndö het onderwijs
met pensioen te verlaten.
HET VERONGELUKTE VERKEERSVLIEGTUIG.
Omtrent het ongeluk, het vliegtuig H-NARS
j overkomen, deelt de directie der Kon. Luchtvaart
maatschappij het volgende mee:
Ware de vlieger door motorstoring gedwongen
tot daling, dan zou het toestel in glijvlucht zich op
het water hebben neergelegd en was het drijvende
gebleven. Het zou dan stellig zijn opgemerkt docr
vaartuigen, vooral daar de vlieger lichtkógels aan
boord had, en later door patrouilleer en ae vlieg
tuigen.
I Ware de vlieger door mist misleid en ejan het
I dwalen^ geraakt, hetgeen niet waarschijnlijk is.
daar hij een kompas aan boord had, dan zou hij
stellig een vaartuig hebben opgezocht om met
seinéü inlichtingen over den weg te vragen, of hij
zou naast het schip zijn neergestreken om zijn
passagiers en zichzelf te laten oppikken. Ook dan
ware het vliegtuig drijvende gebleven en zou het
gevonden zijn. Nu eohter tot nu toe niets is ge
vonden, ondanks alle nasporingen, is de volgende
veronderstelling waarschijnlijk de eenige:
De mist, die bij Calais hing en Pijl noopte te
Lympne te wachten, is Noordwaarts weggetrokken.
De H-N ABS heeft daarna, ©enigszins Noordelijk af
wijkende, deze mistbank niet kunnen vermijden.
De vlieger heeft dus getracht de bank te passeeren.
Daar het wolkendek laag hing, baatte het hem
niet, boven den mist uit te komen. Dus zocht hij
vermoedelijk een weg onder de bank door. Daar
deze laag op het water hing, heeft de vlieger de
afscheiding tusschen mist en zeespiegel niet kun
nen waarnemen en is met volle vaart in zee gevlo
gen. Door den slag op het water is het geheel/d
vliegtuig vernield, de vleugel afgerukt en gebro
ken, en is de romp met de inzittenden m de
i diepte verdwenen. Dit zou verklaren, waarom van
de H-N ABS geen spoor gevonden is.
De veronderstelling, dat het vliegtuig in zee
„gestort" zou zijn, is volkomen uitgesloten. Toestel
en bestuurder waren in uitstekende conditie, waar
door van neerstorten geen sprake kan zijn.
Dit verkeersongeval moet blijkbaar ook uitsluit-
fcend aan den mist worden geweten.
Uit Berlijn wordt draadloos jreraeld:
Het Donderdag met twee N ederlandsohe passa
giers te Croyden bij Londe opgestegen- vliegtuig,
dat sedert vermist werd. is aan de Engelsche kust
zonder passagiers gevonden.
Daar Tiet vliegtuig onbeschadigd is, hoopt men,
dat de inzittenden door een stoomschip zijn gered.
W ARMENHUIZEN.
Zondagmiddag had de in ons blad aangekon
digde openbare vergadering plaats van de afd.
S.D.A.P., waar als spreker optrad de heer Duys.
die als onderwerp gekozen had: „De klassenstrijd
onder leiding van Colijn."
In een gedocumenteerd betoog en op de hem
eigene wijze, behandelde de spreker een aantal
punten waarop de S.D.AP. steeds wordt aangeval
len. De spreker zette o.a. uiteen, hoe niet de
klassenstrijd door de S.D.A.P. gepredikt .wordt,
doch de klassenstrijd ontstaat door het optreden
en de handelingen van het kapitalisme, hot kapi
talisme, dat juist in de kerkelijke partijen haar
steun vindt.
De spreker tartte de kerkelijken slechts een punt
te noemen, dat in de perioden van kerkelijke regee
ring als een specifiek Christelijke regeling is tot
stand gekomen. Hy wees op ae groote uitgaven
voor oorlog en marrne, waarvoor juist door de ker
kelijke regeeringen zoo geijverd wordt en op de
begrootingstekorten, die voor het meerendeel door
de kleine inkomens en de groote gezinnen betaald
moeten worden.
Hij wees in dit verband op de indirecte belas
tingen, als belasting op fietsen, thee enz. en op
de 10 pot. die de ambtenaren zullen hebben te
missen van hun salarissen. Alles om de begrooting
sluitende te krijgen.
Ook werd er op gewezen, hoe de groote inko
mens boven de 10.000 gulden 's jaars gespaard blij
ven en op de kapitaalvermeerderingen, aie onaan
getast moeten blijven, z.g. omdat het noodig is ds
kapitaalvorming te bevorderen. Met cijfers en voor
beelden lichtte de spreker toe, hoe alle mobilisatie
schuld reeds uit den weg Zou zijn geweest, hoe
momenteel de gulden uiterst veilig z<ju zijn ge
weest- als de voorstellen van de S.D.A.P. in 1918
en ook nu weer aangenomen waren.
In beide gevallen waren het juist de kerkelijken,
die zich tegen die voorstellen verzet hebben, voor
stellen. die hun het regeeren nu zeker veel ge-
makkelijker zou hebben gemaakt.
Uitvoerig zette de spreker verder uiteen, hoe
thans juist door den heer Colijn den klassenstrijd
gestreden wordt en hoe hij eerst op de uitgaven
50 millioen zou bezuinigen, dat later 85 millioen
zou j$jn en ten Blotfce hierop is neergekomen, dat
het niet meer zal1 kunnen zijn dan 10 millioen, mits
daarmee tijd gegeven wordt tot 1930.
Do bezuinigingspunten weet men reeds; het am
vooral' bezuinigingen op het onderwijs en op de
boterham van de ambtenaren.
Wat deze streek betreft, wees de spreker op de
propaganda, die voor Bomans gemaakt is. Een man
zeer zeker met goede hoedanigheden, welke echter
geheel worden teniet gedaan door no. 2 van de
lijst, den heer van der Bilt. Zoo anti-militair da
'eerste is. zoo militair is de tweede.
Door de propaganda voor den eersten, heeft men
tevens den tweeden de Kamer binnengehaald en is
het resultaat, dat, waar de eerste tegen uitgaven
stemt voor oorlog en marine, stemt de tweede er
vurig voor, zoodat beiden evengoed uit 'de Kamer
kunnen wegblijven.
Met een opwekking om over het gesprokene na
te denken en t een opwekking tot de katholieke
arbeiders om in den klassenstrijd niet tegenover
doch naast hun medearbeiders te staan, besluit de
spreker zijn pittige en meermalen geestige rede.
Er waren ongeveer 150 bezoekers en een gehou
den collecte Voor de textielarbeiders in Twente
bracht 7 gulden op.
DOODELIJK ONGEVAL.
Op het terrein van de firmai Müllep en Co„ aan
de jobshaven te Rotterdam1, Was men Zaterdagmid
dag werkzaam met een stoom kraan. De 22-jarige
•machlnnst A V., uit de Lukthofktraat, werd' op een
gegeven moment plotseling door den onverwacht
öpstekenden wind van1 die kraan geslingerd; 'Hij
kwam jutóti vootr één der wielen terecht en werd!
overreden. Men moest de kraan opvijzelen, om het,
lichaam van den ongelukkige, die deerlijk gewond1
was, er onderuit ite kunnen halen. V. werd! in aller-
yi met een auto naar het ziekenhuis aan den CooL
singel overgebracht, doch bleek by aankom et reeds
overleden.
BOSCHBRAND TE LEENDE.
In het dorpje Leende is Zaterdagmiddag ©en droe
vig ongeval gebeurd. Den geheeïen middag nl. woed
den in de nabijheid een- bosch- en heidebrand. Daar
de rookwolken slechts van verre zichtbaar waren,
sloeg niemand er acht op.
De landbouwer J. V„ di© een onderzoek instelde,
naar hetgeen van zijn landerijen zou zijn verbrand,
vond tot zijn groote ontsteltenis zij® vader in deer
niswekkende n toestand en met hevige brandwonden
bedekt in de nabyheid van een verbrande houtmyt
liggen.
Vermoedeiyk was de man naar ©en boschje ge
gaan1 om den brand te blusschen. Gevreesd wordt,
dat de 70-jarige door afmatting of rookbedwelming
om het leven is gekomen.
DE MID DENSTAND SRAAD EN HET RIJKSIN-
KOOPBUREAU.
Het Algemeen Weekblad de Middenstandsbond"
verneemt, dat de Middienstandsraad een commissie
heeft gevormd vanj 3 loden om een onderzoek in te
stellen naar de gestie van het Ryksinkoopbureau.
Doze commissie heeft reeds een eerste onderhoud ge
had1 met dén directeur van het bureau. Haaaj rapport
zal binnen eenige maanden verschijnen.
De minister van Financiën heeft opdracht gegeven
der commissie de vervulling van1 haar taak to ver
gemakkelijken.
EEN NIEUW WEEG WERKTUIG VOOR AUTO'S.
Op 1 Mei 'ajs. wonden zooals men weet, te Bussum
de nieuwe bepalingen tegen het wegenvernielend
gejakker met zware vracht-auto's van kracht. De
moeilijkheid werd gevoeld, om de asbelasting van
vrachtauto's van het doorgaande verkeer te bepalen.
Door samenwerking van den met het verkeer belas
ten politie-inspecteur Langeveld' en den heer J. H.
van Oud'enwiel is thans een weeginstrument gecon
strueerd van zeer geringen omvang en gemakkelijk
hanteerbaar, waarmede de asbelasting op elk punt
van het dorp dadeiyk kan worden gecontroleerd.
Het is 'n combinatie van een met oliedruk werkende
„cric", waarmede auto's worden opgevijzeld en een
manometer. Door het cijfer dat het pijltje aanwijst,
nadat de voor- of achteras opgevijzeld is, met 10 te
vermenigvuldigen, verkrijgt men het nauwkeurige'
cijfer der asbelastingen in kilogrammen.
De heer Van Oudenwied heeft op dit toestel octToai
aangevraagd.
Uw eerste taak 's morgens zij zorg te dragen
voor goede ontlasting. Tenzij dit geregeld ge
schiedt, 'krijgt gy hinder van hoofdpijn, gedrukt
heid, fnaagpyn, onzuiver bloed enz. Foster'e Maag-
pillen genezen verstopping, regelen de lever, maag
en ingewanden, en versterken zoodoende uw geheele
gestel. Prijs per flacon van vijftig versuikarde
pillen f 0.65in apotheken en drogistzaken.
DE REGELING VAN HET NEW YORKSCHE VER-
Uit New York, 27 April. De commissie, ingesteld
voor een onderzoek naar de mogelijkheid, het enor
me verkeer in deze stad wat te ontlasten, heeft een
groot schema opgesteld voor den aanleg van vele
nieuwe 'spoorwegen binnen een omtrek van 40 mij
len, met als middelpunt het Manhattan-eiland. Hier
door zullen de hoofdspoorwegen belangrijk worden
ontlast. De uitgaven voor het geheele plan worden
geraamd op 687 millioen dollar. Daarvan worden 18
millioen bijgedragen door de New York en New Jer
sey Spoorwegmaatschappij. 13 millioen door de stad
New York, terwyl de rest van het bedrag wordt bij
eengebracht door den staat New York, de provincie
New York en de regeeringen van New Yersey en Co-
necticut, voor zoover deze by het plan worden ge
baat.
EEN HAASTIGE GRAVIN.
De jlfravin van Kinnoufll is Vrijdag even van Lon
den naar Perth gevlogen en terug, een afstand van
ongeveer 900 mijl, om zich te hooren veroordeelen
tot een boete van 50 shilling, wegens het overtreden
van de met bflAp auto te Perth
op 8 April. De gravin verklaarde, dat zy dien dag
voor het eerst oen bezoek bracht aan het huis van
haar man's familie en haast had gehad om or to
komen.
EEN SC HEEPSONGELUK.
Uit Adelaide, 27 April. D© Britschö vrachtboot
„City of Singapore", met een lading olie en auto's,
vatte gisteravond te PortllAdJelaide vlam'. De rivier-
brandweer was reeds bezig, die vlammen te bestriju
den, toen er een vreeseHjke ontploffing, weldra door
een tweed© gevolgd, plaatsvond. Drie opvarenden
werden gedood, elf, onder wla d© hoofdofficier, erru
stig en velen licht gewond.
Een Lloyds-telegrard' meldt, dat men het vuur op
d© „City of Singapore" meester is, Het schip bevindt
zich aan den grond midden op de rivier. Gevreesd;
wordt, dat het als geheel verloren moet worden be
schouwd.
BRUTALE AANSLAG.
In den nachttrein van Parijs naar Chartree is gis
teren ©en brutale aanslag gepleegd. Een Jonge vrouw
van 26 jaar had 's avonds om half elf den trein naar
Jouy genomen. By Maintenon, niet ver van Jouy
stapte er in den eerste-klaö coupé waarin zy tot zoo
ver alleen gezeten had. ©en man in, die een pet
droeg en over zyn gezicht een witten doek had han
gen, met twee gaten op de plaats van zijn oogen.
Vóór de jong© vrouw aan haar voornemen, om voor
deze verschijning, die wel uit ©en griezelfilm weg-
geloopen leek, de vlucht te nemen gevolg kon geven,
had de bandiet zich' op haar geworpen, haar met
een stalen voorwerp dn het gericht en op het hoofd
gebeukt en haar een handtasch met 600 frank, ont
rukt. De trein naderde toen Jouy, dat op tien kilo*
meter afstand van Maintenon ligt. Vóór de trein' er
stopte, was de aanrander uit den coupé gesprongen
en in den nacht verdwenen. Acht wonden heeft hij
zymi Slachtoffer op het hoofd toegebracht
UITSLUITING TE BERLIJN.
Ongeveer 20.000 arbeiders in het Berlijnsche bouw
bedrijf zijn gisteren door de patroons uitgesloten,
daar de timmerlieden, <fie kort voor Paschen de
staking hadden geproclameerd!, geweigerd hebben
het werk te hervatten. Over het ontstaan van het
conflict klam nog het volgende worden gemeld):
Op 30 Maart zijn de bestaande loonovereenkomsten
afgeloopen en1 bij de onderhandelingen over een
nieuwe collectieve overeenkomst wilden de patroons
dat de 9-urendag zou worden ingevoerd. E©n door
beide partijen geraadpleegden scheidsrechter meende,
dat alleen voor werken van' openbaar belang den
werktijd van- 0 uur zou mogen worden geduld, maar
ook hiermede wilden de vertegenwoordigers der ar,
beixiers zich niet vereenigen.
Voorts hebben d© patroons zich bereid' verklaard,
een loon van 78 penning per uur te betalen, terwijl
de arbeiders 84 penning tot 1 mark eischen. In het
heel© bedrijf staat thans het werk stil,
MOORD OP EEN BANK-KASSIER.
Uit Granit© City (Eflinois), 27 April De kassier
van de Granit© City National Bank alhier la ver
moord. D© moordenaar maakte zich meester van oon
bedrag in baar van 63.000 dollar.
EEN HITTEGOLF IN HET ZUIDEN,
Te Perpignan heeft de thermometer de laatste <Xai«
gen hoven de 88 gr. Fahrenheit gestaan. De lucht is
verstikkend, overal heerscht een buitengewone
droogte en de wijnbouwers duchten ©en ramp.
DE VERWEKKER VAN HET KOND* EN KLAUW.
ZEER.
Een telegram heeft melding gemaakt van de onb
dekking door prof. Dahnien van de diergeneeskun
dige faculteit te Berlijn van don verwekker van
het mond- en klauwzeer.
„Meer dan 30^ jaren lang", zoo schrijft dr. Her-
mann Legerwie in de „Germania" naar aanleiding
van deze ontdekking, „hebben de bacteriologen
van alle oultuurstaten naar dien vernietiger van
het vee gezocht, doch steeds zonder resultaat.
Professor Dahmen heeft aangetoond, dat niet de
vloeistof (ziektestof) in de blazen, welke zich tij
dens de ziekte vormen, de eigenlijke voedings
bodem van den verwekker der ziekte is. zooals
onderzoekers tot nu toe aannamen, doch dat veeleer
het tegendeel het geval is.
Prof. Dahmen vond namelyk, dat die vloeistofin
plaats van den verwekker te helpen vermenig-
vuldigen, hem binnen dertig- uren doodt.
Van dit eenmaal vastgestelde feit ging Dahmen
bij ziin verdere onderzoekingen uit en na onver-
moeiden arbeid slaagde hij er in, den verwekker
in reincultuur te kweeken.
Do groote mogelijkheid hierbij was, dat de vor-
wekker. zelfs bij de sterkste vergrootingen, on
zichtbaar blijft en zelf8 door filters heengaat,
waarin andere^ micro-organismen, b.v. de tuberkel
bacil achterblijven.
Het is echter fitrofeasor dr. Frosoh, den bekenden
leider van het hygiënisch instituut aan de dierge
neeskundige hoogeschool to Berlijn geluktj een
apparaat toe te passen, waardoor net mogelijk ge
maakt wordt, met den microscoop onzichtbare we
zens langs indirecten weg door middel van de
fotografie der ultra-violette stralen, dié niet op
het oog van den mensoh, wel echter op speciaal
daardoor geprepareerde fotografische platen, in
werken.
Het apparaat is voorzien van een zeer sterk
microscopisch lenzensysteeui.
Er worden talrijke opeenvolgende electrische von
ken verwerkt, wier lichtstralen in een prisma, op
de wijze als ae kleuren van den regenboog, ontleed
worden. De voor ons oog onzichtbare ultra-vio
lette stralen, die in een te bepalen verlenging
van den voor ons zichtbaren regenboogkleuren-
band liggen, worden door een spiegel naar den
microscoop geleid, welks lenzen alle uit zwart,
echter niet uit het anders gebruikelyke, glas, moe
ten bestaan, daar het laatste het ultra-violette
licht niet doorlaat
De bediening van het apparaat is zeer moeilijk,
daar het, bij volkomen onzichtbaarheid van het te
zoeken object, op goed geluk moet ingesteld wor
den. tot eindelijk het toeval een geschikt fotogram
doet opleveren.
Niet Tang geleden is het Eroech reeds gelukt den
verwekker van de longontsteking te ontdekten.
Thans is het beeld van den verwekker van het
mond- en klauwzeer op de fotografteche