üitmiti Nieuws-
Mraitiiit- LaüuilM
IHOMG'S
'MAÏZENA
Uil het hart van Holland.
Dinsdag 9 September 1924.
67ste Jaargang. No. 7499.
Uiigevers i N.V, v.h. ïhaPMAN Co., ScSagca
EERSTE BLAD.
Wal men in Londen zegt.
TALLOOZE
Gemengd Nieuws.
SCaAüfiR
C0D1AHIT.
Dit blad verschijnt viermaal poe wook: Dinsdag, Woensdag, Donder
dag on Zaterdag. Bij inzonding tot 'a morgens 8 uur, worden Advor-
tontiön nog zoovool mogelijk in hot oorstuitkomend nummer geplaatst.
POSTREKENINO No. 23330. INT. TELEF no. 20
Prijs por 8 maanden 11.65. Losso nnmmots 8 cant ADVUKTHN-
TIöN van 1 tot 6 rogols f 1.10, lodoro togol moor 80 cont (bowljsno,
inbogropon). Grooto lottors wordon naai plaatsrulrnto borokond.
dit ndmjber bestaat uit twee bladen.
Er is al weer ©enigen ttfd rerloopen sedert ik uit
Parijs vertrok. Het zijn slechts 10 dagen en toöh
schijnt (het wel een jaar, wat de politiek aangaat.
In de politiek gaat het soms snel met de afwis
selende stemmingen.
Terwijl men in Parijs vroeger tegen vrede was en
en thans naar vrede snakt, zien wij in Londen, dat
ti u de vrelde er is, men huiverig is geworden en
bijna bevreesd het woord uit te spreken.
Dat is .eigenlijk de schuld der Sociaal Democraten
in Engeland.
Men heeft^de laatste jaren steeds weer den in
druk gekregen, dat de Sociaal Democraten in de
"geheele wereld, Engeland niet uitezomderdi, de
vredesmannen bij' uitnemendheid wilden zijn. Mqn
vreesde izelfs, dat een Sociaal Democraat een zoo
danig internationaal wezen wilde zijn, dat 'hij jya-
derlandsliefde apekool vond en het zingen dier In
ternationale daarvan de doordringende bewijzen wa
ren.
Het gevolg' was, -dat in Engeland het Sociaal-Demo
cratische bewind, het Labour Party-bewind, door
alle (vredelievende .lieden uit de meest uitenloo;
pende ^partijen uit het vredesoogpunt met vreugde
en verwachting begroet Werd. Nu zou vrede komen.
Men vergaf de Labour Party veel, omdat men
in Ramsay MacDonald aan hot hoofd van Buiten-
landsche Zaken een Vredes-apostel wist.
Ook Lord Parmoor, de Vredes-Lord werd zoo
wel in Engeland als in het buitenland met een
tevreden gèlukwenschje begroet. Men wist dat de
Regeering met dezen vertegenwoordiger in
het Hoogeihuis vertrouwen zou inboezemeh in bin
nen- en buitenland. Toen dan ook Poincaré stug
bleef tegenover MacDonald, die naar men wist
steeds bverleg pleegde^ piet den bekwamen diplo
maat Lord Parmoor, weid men in Engeland korse-
lig en voelde men dat Poincaré de ware broedei^
met was. Ik heb reeds een paar maanden geleden,
geschreven, hoe er achter de schermen gewerkt
word. «hq. hoe ingenomen men in Engeland was,
tóen Poincaré enMillerand heengegaan waren. Mot
Herriot als Minister-President en Doumerque als
President der Republiek, had men vertrouwen op
den Vrede.
Dat vertrouwen is niet beschaamd geworden.
De overeenkomst van Londen is tot stand geko
men, is door de Parlementen van Frankrijk en
van DuitschLand bekrachtigd en het tractaat werd
30 Augustus te Londen onderteekend.
Zonder ceremonieel, zondier eenig opzien te ba
ren, of aanstoot te geven.
Geheel anders dan ©enige jaren geleden te Vör-
saüles, toen de Duitschers door een andere deur
binnen kwamen. dan 'de Geallieerden en Geassoci
eerden en er een ijskoude atmospheer heerschtó.
Zaterdag iwas de atmospheer ook nog niet heel
warm, ernaar er was toch een ©enigszins voorkomen
de stemming, zoodat Herr Stahmer, de Duitsdhe
Gezant Wel erven verbaasd geweest zal zijn.
Maar wat zegt men nu te Londen van dit Trac
taat van Londen?
Men is er bang voor.
Allereerst de (Kanselier van de Schatkist, de heer
Philip Snowden.
Maar ook andere vooraanstaande Labourmannen.
Er is ontwaakt de oude vrees voor Duitschlan<4
de oude vrees voor den haidwerkenden, niet te
voel eischenden Duitschen arbeider en diens hard
werk enden, voortdurend denkonden patroon,
den puitsenen industrieel.
Wie zijn er nu het meest bang voor deLuitsche
concurrentie, de Engelsche patroon of de Engel-
Bcho arbeider P Welnu, de Engelsche arbeider, die
bevreesd is, dat hij zal moeten arbeiden.
Voor alles zijn bang de leiders der Engelsche
arbeiders, omdat aij wel zien aankomen dat herti
Engelsche arbeidersvolk van wat anders zal moe
ten leven dan van eeuwigen strijd, eeuwige onrust-
stokerij, door leiders, die van die onruststokerij, dien
eeuwigengtrijd leven, rijk leven, als heeren leven,
autos hebben, lid van het Parlement, soms minis
ter worden. Door al die onrust wordt het zaken-
leven, wordt de industrie verlamd en de werkloos-
heid in Engeland neemt ondanks "de stembus
beloften (van den Labour-Regeetring steeds toe.
In de laatste 7 weken is het aantal met 123.595
toegenomen, zoodat er thans 1149000, waaronder
oooöOO mannen, werkloozen rondloop en in Groot-
Bntannië. -
Dat is geweldig, dat is 26000 meer dan verledon
jaar om dezen tijd.
Waar moot dat heen? v
I}0 werklooze leeft van de „Dole", die uitkeoring
^^^enninst gebrek, maar de belastingbetaler
moet steeds meer opbrengen en de ondernemings
geest wordt ondermijnd door al die belastingen, al
aie onru^tstokerij, al die rechtsonzekerheid voor
Bijbmtenlandsche concurrentie grijpt de Brit
sche industrieel er meestal naast. Langzaam maar
zeker verarmt Groot-Britannië en de onrust neemt
^uJwr00r de angst voor DuitschLand en voor een
met Duitscnland ooöpereerend Frankrijk.
ue onri^t onder de Britsche mijnwerkers neemt
geweldig toe. Zij weten dat de Duitsche mijnen
goedkooper werken en dat dus do concurrentie van
Dmtschlajid een groot gevaar is.
Natuurlijk Wordt er schromelijk overdreven, maar
nat is te begrijpen. Hoe werd er niet vóór den
Oorlog steeds weer met angst en beven gedacht
aan: „Made m Germany". Wat was dat dom van
üe Lngelschen om te eiscihen, dat elk product een
merk zou dragon, vermeldende waar het vandaan
>x^m- Duitschers werd het een reclame.
Nu komt die angst voor hot Vxmcurreorendq
Duitscnland Weer opzetten en het zijn de leideri
J!Ljrn i ,arbeider8, die er op wijzen, die den
▼roee aanwakkeren.
dnn,r v3"* later in het Parlement heel wat over te
W^.^0n' jT* köt izal een storm in een glas
ter zijn, omdat de groote meerderheid der Parle
mentsleden vrede begeert, vrede als het univer
seel geneesmiddel ziet. Buitendien meer dan dit
Duitsch-Geallieeide tractaat trekt de aan
dacht het RuslandEngeland-tractaat. Daar zal
wat over te doen komen en (daarover kon de Re-
ring wel eens duikelen.
Over "Ge overeenkomst met DuitschlanJd! zal men
betrekkelijk spoedig uitgepraat zijn.
Men kan toch moeilijk gaan vertellen in het Par
lement hoe bang men voor Frankrijk is.
Want daar komt het eigenlijk op neer. Men is in
Engeland, bang voor Frankrijk, ziet een bedrei
ging voor Engeland in de aanstaande economische
samenw erking tusschen deze twee naties.
Terecht vreest men in Engeland een samenwer
ken van den inventieven Franschman met den uit
voerenden, ^nabootsenden, verbeterenden Duitschei
Men is en'blijft in Engeland bang voor Frankrijk,
zoowel economisch als militair.
U weet van de quaestie van een tunnel tusschen
Frankrijk en Engeland, De Engelschen durven het
(niet aan. Ik hoorde^ verluideh, dat die Britsche
oanxmissie uit allerlei kringen, welke onlangs de
tunnel-quaestie moest bestudeeren, feitelijk una
niem was ten 'opzichte der conclusie.
Die conclusie was: geen tunnel. Man blijft liever
als eiland in et een goede vloot. Mem vreest Frank
rijk. De publieke meening sluit aöh bij' do con
clusie: „geen tunnel" volkamen. Men verklaard©
mij, dat men niet gerust zou kunnen slapen, indien
er een tunnel was, waardoor plotseling troepen
zouden kunnen kamen. Ik maakte mijne tegenwer
pingen, doch mem wilde niet luisteren. De En-
gelschman is conservatief en voelt zich veilig als
een eiland-bewoner, wil dat dus blijven. Zoo wil
het de (historie en traditie van het Britsche volk.
Men sprak met genoegen over het feit. dat men
den vliegdienst naar het vasteland zal
uitbreiden, "maar aan de Zee, aan het (Kanaal moet
men niet tornen.
Dat moet blijven zooals het is met die Vloot alk
waakhond. Dan kan men rustig naar bed gaan
zeggen ze en vergeten de vliegmachine en Zep
pelin-aarrv allen van gedurende den oorlog.
Zoo is de Brit!
De Brit is ook voor vrede, maar is buitendien
bang voor concurrentie yan Duitschland en Frank
rijk. Daarom heeft de Brit thans geen vaste opinio
en is er geen vaste politiek. Dat hoort men hiet
en voelt imen hier. Het is zeer te betreuren, want
het verslapt de goed© zaak.
De Brit voelt wel dat Engeland daardoor ten
achter staat bij Frankrijk, waar men nu veel beter
weet wat (men wil.
Nu is er echter een belangrijke factor waar
mede men rekening moet houden. Het is vacantio
en de Brit met vacantie is een bijzonder mensch.
Daarbij is het Parlement met vacantie, zijn de
meeste ministers met vacantie en zijn de couran
ten zoo slap, dat men gerust kan aannemen, dat de
verantwoordelijke leaders der dagbladen ook met
vacantie zijn. De edhte, onvervalsohte komkommer
tijd.
Zoodra Ide vacantie om is en het Parlement weer
zitting heeft, zal er meer lijn in do zaak komen.
Men'oprookt van d,e val van het Kabinet MaC
Dojiald, maar anderzijds heeft MacDonald wel hot
vertrouwen als -Minister van Buitenlandsche Zaken,
zoover het den Vrede aangaat.
Zal de zucht naar vrede ten slotte zoo zwaar we
zen, dat men het Kabinet-MacDonald alle andere
Bolsjewistische en andere bokkesprongen vergeeft?
Bir William betwijfelt het en ziet o.a. in het
Werkloosheidsvraagstuk en het Sovjettractaat de
blokken, waarover (MacDonald zal struikelen.
Alles hangt daarbij echter af van de Liberalen
en op de meening van die heeren is absoiuuL
geen staat te maken. Daarover zijn zelfs bijna
alle liberalen het oens en men spreekt dan ook
meer en meer over de wensckeliiidheid van twee
partijen: Conservatieven en Labour.
Een (mijner vriendeh is echter van oordeel, dat
Labour tzioh dan zeker in twee of .drie gedeelten
zou splitsen, want dat het nu reeds geweldig
broeit en kookt in de gelederen van Labour, zoa
dat men eigenlijk niet meer spreken kan vait
Hat Kabinet als een Regeering, die de geheeld
Labourparty achter zich heeft.
Men vergelijkt MacDonald nu die in Genève is,
met wijlen President Wilson, toen die in Europa
was en is van meening, dat MacDonald indien het
Parlement thans zitting zou hebben, zeker niet als
Eerste Minister in Genève zou spreken. Dit alled
is niet opwekkend voor de toekomst, want dit alles
brengt weer in gevaar, datgene wat Europa en de
geheele wereld absoluut behoeft:
Vrede.
gerechten Wrmnen worden
bereid roet H O NI GS
MAÏZENA. Onovertroffen
als kindervoedseL Voor
puddingen, sausen en vla's
overheerlijk en als bindmid
del voor soepen en groenten voortui-
felijk. Als op het pakje onder en boven
«en sloitzegel zit, ontvangt U de echte
ze Uvr"Wtnkeber
Pruttelaars beweren dikwijls,, dat een krant ner
gens goed voor is en „dat jo die dingen best ongele
zen kunt laten".
Men wil van een kranteman niet verwachten, dat
hij het eens is met die stelling. Feitelijk zijn de
pruttelaars het er zelf niet mee eens.. Want als een
krant niet voorzag in een algemeene behoefte zou
er niet zoo veel vraag bestaan naar Maandagoch
tendbladen, zou h.et zelfs ondenkbaar zijn. dat er een
of twee Zondagavondblaadjes kunnen leven en zou
den die uitgaven, na een gevoelig deficit in den zak
der uitgevers te hebben opgeleverd, al zeer snel ver
dwijnen.
Dat dit niet het geval is en dat er zelfs nog derge
lijke uitgaven bijkomen, bewijst, dat er wel degelijk
animo bestaat voor krantenlectuur. zij he; dan ook.
dat diebe langstelling zich niet richt tot het geheele
b.lad, dodh slechts tot enkele rubrieken, bijv. sport of
financiën.
Hetgene in onzen tijd tamelijk vaak "hetzelfde is, nu
sportliefhebber in vele gevallen wil zeggen: wedder.
Doch dit daargelaten. We kunnen als vaststaand
aannemen, dat 99 pet. van het publiek een of ander
blad leest Laat ons zeggen: er geld voor over heeft
om een blad te kunnen lezen. Dat 'hem of haar op
een van de vele kolommen geeft wat hij of zij er
gaarne lee9t. Want in dit opzicht ben ik he; eens
met de pruttelaars dat verreweg het grooiste deel
van het publiek alleen de krant leest, wier beschou
wingen volmaakt-overeenstemmen met die van pu
bliek. zelL Als de Telégraaf plotseling pro-Duitsch
werd zouden er vele abonné's öp den loop gaan en
tal van losse nummersverkoopers verdwijnen. Het
zelfde zou het geval zijn als de Telegraaf deftig, of
de N.R.Crt. humoristisch werd. Terwijl aan den an.
deren kant ihet blad, dat zich gaat specialiseeren op
de uitslagen van Engelsche en Fransche wedrennen
kans heeft op een groot aantal nieuwe lezers, die
dan aan de Paris Sport" ontrouw worden. Vooral als
zulk een blad de cote van Tatter sale of totalisator
er. biji gaf, zoodat deze lieden een editie vroeger wis
ten wat er van hun rijksdaalder of tientje was ge
worden
Men mag aannemen dat 'n krant behoort tot de
levensbehoeften van den modernen mensch en dat
het gemis er aan door velen even sterk wordt ge
voeld als dat van het kopje thee 's morgens om acht
uur.
Doch dit maakt het verschijnsel dat wij thans in
den Haag en niet zoo lang geleden te Amsterdam te
zien kregen, er niet minder belangrijk, om.
Den Haag had een kwart eeuw twee groote en drie
kleinere bladen. De groote waren Vaderland en Dag
blad, rde kleine waren Avondpost, Haagsche Cou
rant en Residentiebode.
Voor zoover iemand, die niet lm de boeken dor
uitgevers kan kijken, er over kan oordeelen, liep de
Haagsche Courant 1 het volksblad bij uitnemend
heid, een stichting der Sijthoffs het allerbest. Het
Vaderland onder leiding van Macalester Loup had
een naam. Het Dagblad, het laatst overgebleven or
gaan der eertijds machtige conservatieve partij, had
toen zijn roem uit de dagen van „Damas" reeds over-,
leefd, bleef krant waarin de aristocraten trouw
den, doodgingen of papa werden. De Avondpost had
en heeft een soort monopolio van' militair
nieuws, zooals de Residentiebode door vele katho
lieke Hagenaars gehouden wordt omdat dit blad de
predikbeurten in de Roomsche kerken publiceert.
Zoo was het vroeger.
Nu is het Dagblad ter ziele. By wijze van laatste
stuiptrekking slokte het „Land en Volk" op om zelf
op zijn beurt door de Haagsche Courant te worden
geannexeerd.
De Nieuwe Courant principieeler afstootsel van
de N.R.C. 'hield' het jaren lang vol, doch keerde ten
slotte terug tot den oorsprong. Werd althans ge
annexeerd door Rotterdam en leeft sedert tamelijk
wel een schijnleven voor zich zelf.
Nu is ook bet Vaderland door de N.R.C. benaderd
en voortdurend gaan er geruchten, dat ook De
Avondpost eerlang in andere 'handen zal overgaan
en al dan niet zal worden samengesmolten met een
andere uitgave.
Zelfs als deze geruchten en zij zijn met de mees
te beslistheid tegengesproken onjuist zijn, dan
blijft toch het feit. dat Den Haag met zijn zeer eigen
aardig en buitengewoon samengestelde bevolking
niet anders heeft aan „eigen organen, dan de kleur-
looze, hoogstens „vrijzinnig" te noemen Avondpost en
Haagsche Courant, de Katholieke Residentiebode
(die in de Nederlandsche pers vrijwel fungeert als
bron voor polemieken)., de Calvanistische Nieuwe
Haagsche Courant (die volmaakt onbekend ia) en de
Haagsche bijwagen van Het Volk.
Een Ilaagsch orgaan, een jouraal d'opinlon, be
staat niet meer.
En waar zijn er meer opinies dan juist in den
Haag, waar ieder is behept met een speciale meening
i over elk punt en onderdeel van bestuur van Stad en
Land? Hoe wil men deze opinies tot uiting brengen
en comsolideeren tot een meening, waaraan, iemand,
een candidaat of een kiesvereeniging, iets heeft? En
als dit niet geschiedt, zulk een consolidatie niet tot
stand komt, wat heeft men dan aan zijn eigen opi-
hietje, dat niet tot openbare meening of stem des
volks kan worden gepromoveerd?
Het zou allemaal zoo erg niet wezon, als slechts
een van onze groote bladen in Rotterdamsche han
den was gekomen en/het andero in de macht van on
verschillig wien.
Maar allebei Rotterdamsch eigendomDat Rot
terdam „waar niemand wat te zeggen heeft, tenzij
een stoomboot is"Rotterdam, dat ons met zijn
forensen toch al zoo óverheerscht,.dat half Scheve-
ningen, en bijna de heele Laan van N. 'O. Indië en
driekwart Voorburg en Wassenaar heeft geoccu
peerd en dat nu door die twee bladen van den Rot-
terdamschen geest den ouden Haagse ben kan doen
verdrijven!
Begrijpt men de consequentie? De geest van zaken,
van werken, van eerst doen en dan praten tegenover
den geest van dien ambtenaar van het reglement,
van de deftigheid.
Voorwaar, dit conflict dreigt vreeselijker te worden
pn ik hoor dan ook, dat eenige gewoonte-misdadigers
.op het gebied van ingezonden stukken wel graag
zouden willen pogen een eigen, zuiver-Haagsch
groot blad te stichten! A.
BET BUITENLANDSCHE KAPITAAL EN BUS-
LAND.
In het Handelsblad lezen wij:
Zoodra Lenin den terugtocht der bolsjewiki uit
de oorspronkelijk ingenomen posities had aange
kondigd en het buitenlandsche kapitaal had; uitge-
noodigd naar Rusland te komen, vertoonden zich de
vreemde vogels. Het kwam den buitenlander voor,
dat in het zeer rijke land met zijn onuitputtelijke
rijkdommen genoeg winst te behalen zou zijn.
De Amerikaansche kapitalisten, ondernemend en
over voldoende middelen beSbhikkend, waren de
eersten, die aan de roepstem van Lenin hebben ge
hoor gegeven. De meesten hunner zijn echter niet
lang in Rusland gebleven en keerden terug naar
huis want bij nader onderzoek is het hun gebleken,
dat de verwoestingen zoo groot waren, dat het land
slechts in een min of meer verwijderde toekomst
winst zou kunnen opleveren. Bovendien had do
sovjet-regeering geen plan de campagne uitgewerkt
en iedere commissaris werkte volgens een eigen
systeem, hetgeen op de Amerikanen ook een slechr
ten indruk' moest makon. Welke onwaarschijnlijke
eischen sommige autoriteiten daarbij stelden, kan
men uit hert volgende voorbeeld zien. Een Ameri
kaan, die een concessie wilde hebben voor het auto
vervoer in de hoofdstad, werd uitgenoodigd voor al
les op rekening van de regeering te storten een be
drag van 50.000 dollar; daarna moest hij bijna de
helft van de straten van plaveisel voorzien, een
naamlooze vennootschap oprichten met het door hem
te fourneeren kapitaal en een vierde van de aan
deel en kosteloos aan de svojets overdragen. De Ame
rikaan keerde toen maar liever naar huis terug.
Sommige Amerikanen hebben echter hun hoop op
groote winsten niet opgegeven en zijn in het land
gebleven. Zoo heeft een groep een concessie gekre
gen op asbest-mijnen in de Oeralbergen, maar toen
de ingenieurs van de groep de gepachte mijnen heb
ben onderzocht, bleek het dat een min of meer voor
de el ige exploitatie van de mijnen de eerste jaren
onmogelijk was; alles verkeerde in een toestand van
verval en eischte veel kapitaal voor herstel. De groep
heeft toen de concessie maar opgegeven en houctt
zich nu bezig met bankspeculaties.
Na de Amerikanon zijn gekomen de Duitschers en
Engelschen. Met welke resultaten weet ieder die de
schandalen van- de Wotff- en Urquhart groepen
kent. De groote kapitalisten hebben sindsdien af
gezien van Russische concessies en in Rusland zijn
alleen kleinere buitenlandsche ondernemers geble
ven.
De sovjets hebben echter niet het kleine specular
tieve kapitaal noodig, zij hebben behoefte aan
menschen die over millioenen beschikken. Krassin
en zijn helpers hebben daarom al het mogelijke ge
daan om toch nog het groote kapitaal voor con
cessies in Rusland te winnen, maar tot nn> toe zon
der succes.
Toen bet gebleken was dat alle circulaires, aille
aanbiedingen van concessies, die groote winsten zou
den kunnen opleveren, geen succes hadden, werd een
ander middel toegepast. Er werd een Zweed, een
zekeren Aschberg, gevonden, die zich bereid heeft
verklaard in Rusland een particuliere bank op te
richten, die vreemd kapitaal naar het land der sov
jets zou lokken. Maar ondanks de kostbare reclame,
die Aschberg voor zijn onderneming beeft gemaakt,
ondanks de vele agenten in bet buitenland, die veel
geld hebben gekost, lukte het Aschberg niet zijn doel
te bereiken: de bank is opgeheven on in een in
stelling van het commissariaat van den buitenland-
scben handel veranderd.
Hoeveel vreemd kapitaal er op het oogenblik in
Rusland emplooi vindt is niet nauwkeurig vast te
stellen, maar te oordeelen naar de deposito's bij de
Linken bedraagt het niet veel meer dan een paar
millioen dollars. Den laatsten tijd is zelfs dit kleine
bedrag voor een zeer groot gedeelte naar het bui
tenland' gevlucht omdat de eigenaars er van bevreesd
waren, dat de sovjets, die veel kapitaal, dat aan Rus
sische Nepmannen toebehoorde, in beslag hebben
genomen, ook hun geld zouden kunnen opvorderen.
De politiek die de regeering tegenover de door
haar zelf geschapen handelsklasse (de Nepmannen)
voert, heeft ten gevolge gehad dat de handel groo-
tendeels stil ligt en de buitenlandsche zaken die in
Pusland afdeeiingen hebben geopend, moeten hun
personeel inkrimpen of zich uit het land terugtrek
ken.
Zoo bijv. heeft een gTOOte Zweedsche fabriek van
kogellagers, die voor de revolutie in Rusland een
groot afzetgebied had en nu haar zaken weer hervat
heeft tengevolge van de ingetreden stagnatie in den
handel en de onzekerheid over hetgeen nog gebeu
ren kan, zich genoodzaakt gezien haar peröoneel
aanzienlijk in te krimpen. Ilotzelfde doet nu ook
hot „Ocean traveling Bureau", dat veel Amerikaan
sche stoomvaartlijnen vertegenwoordigde en op welks
aanwezigheid te Moskou de sovjet-regeering zoo
trotsch was.
Er is maar een middel het buitenlandsche kapitaal
naar Rusland te lokken: toestanden te scheppen, die
den kapitalist waarborgen zouden bieden voor de
veiligheid zoowel van hem persoonlijk als van het
geld, dat hij in het land medebrengt. Dit zou echter
beteekenen het sovjet-regime opgeven en gewone
verhoudingen scheppen, zooals in de geheele be
schaafde wereld.
De bolsjewiki dachten een uitweg te hebben ge
vonden: zij boden den vreemden kapitalisten aan,
hen groote orders te waarborgen. Dit, dachten zij,
•zou de buitenlandsche kapitalisten zeker verlokken.
Loenatsjarsky heeft de aanlokkelijkheid van dit voor
stel op do volgende wijze geformuleerd: „Wij ver
plichten ons orders te plaatsen en dit niet voor een
maand maar voor tientallen jaren, want in tegen
stelling met de buitenlandsche regeeringen, wier
leven zeer kortstondig is, zal de bolsjewistische re
geering nooit tot aftreden gedwongen kunnen wor
den; haar wissels zijn daarom de best denkbare
waarborgen.
De buitenlandsche kapitalisten schijnen echter deze
meening over de onafzetbaarheid van het bolsje
wistisch gezag niet geheel te deelen. Zij eischten
daarom rëeele waarborgen en wilden geen gebruik
maken van de aanlokkelijke voorstellen der bolsje
wiki en voelden er niets voor met de tegenwoordige
heerschers van Rusland contracten voor decennia af
te sluiten.
