Alttmtfi Kiens-
Mraiatit- üilliiillal.
Uitgevers i N.V, v.ü. TRAPMAN Ce., Scbagen
EERSTE BLAD.
i ZlTïinZV*op dree'om Iich de
Cursus voor knippen en
naaien vanonderkleeding
LANDBOUWHUISilOUDONDERWIJS
Spit Ja den rug?
Kloosterbalsem
Leliaards en Clauwaards.
Dinsdng 18 November 1924
SCHA
67ste Jaargang. No. 7539.
Dit blad vorechljnt viormaal por woolc: Dinsdag, WoTmsdng, Donder
dag en 2atordag. BIJ inzending tot 'smorgons 8 uur, worden Advcr-
tonlirtn nog goovoel mrtg»dljk in hot oorut uil komend iiuiiimor gupluulst.
POSTREKENING No. 23330. INT. TELEF no. 20
Prijs por 3 maandon f 1.05. Looso nummors fl cont. ADVERTEN-
TïöN van 1 tot 5 rogols f 1.10, iodoro jcogol mooi' 20 cont (howljsno,
inhogropon). Grooto lettors wordon naar plaatsruimte borokondi
DIT NUMMER BESTAAT UIT TWEE BLADEN
Buinenlandsct» Nieuws.
HET EEUWPEEST VAN HET
NOORDHOLLANDSCH KANAAL.
Van vriendenhand zendt men ons het onderstaand
gedicht, dat betrekking, heeft op het doorvaren van
het eerste schip door het Noordhollandsch Kanaal.
En nu het aanstonds een eeuw is geleden dat dit
Kanaal is gegraven, is het wel aardig dit oude
versje eens' op te nemen in ons blad. Het is nog
eenigszins in ouden stijl, ofschoon, dat door het vele
overschrijven der familieleden van dezen Grin van
St. Maarten, wel wat heeft geleden. Men schrijft
ons ook nog dat de reis van dit eerste schip Belona
lang niet voorspoedig was en enkele dagen heeft
werk gehad om van Amsterdam naar Helder te
komen. Het schip werd, zooals ook door den dich
ter wordt meegedeeld, door paarden getrokken en
herhaaldelijk geraakten de jaaglijnen door elkaar
en kwamen de paarden in het Kanaal terecht.
Hieronder het gedicht:
Een kort verhaal van ditkanaal;
Bijeengebragt voor het nageslacht.
Wanneer men Anno schreef van 1800 Jare
en 22 mee, Ik zal het gaan verklaren,
Dae zag men hier omstreeks veel werk en zwoegen,
draven,
Dewijl toen door de Zijp werd een kanaal gegraven,
Maar nader zag men na verloop van nog 2 jaren,
1824 Dat daar de groote schepen daar ook door
kwamen varen.
Het was in de Decembermaand al op de zestiende
dag,
Dat zijne Majesteit fregat men hier door trekken
zag met 32 paarden,
Het was de Belona genaamd geboort met het kanon.
Van 44 stukken waarmee men dat begon
Het Noord-Höllandsch te openen als een vaart,
Dat veel verwondering gaf en ook veel opzigt baart.
Des andere daags zag men hier komen uit Batavia
Een driemastschip gevoerd door kapitein Zeilstra,
Christina Bernarda al met Oostindische waren.
Maar het bij ongeluk dees brug *)hier stuk gevaren
De eerste (de Belona) uit Amsterdam was bestemd
naar Willemsoord,
Om daar zijn mast en tuig gelijk een schip behoord,
In het Nieuwediep te ontvangen, mast, zeilen en
ook touwen,
Om zoo in staat te zijn de zee te gaan bebouwen.
De tweede was met mast en tuig bestemd naar
Amsterdam,
Die met een lading uit de Oost geregend binnen
kwam.
Ik heb dit kort verhaal in dit bestek gebracht,
Tot dienst voor 't geheugen voor later nageslacht.
Daarom nakomelingen- komt het u eens ter hand,
Bewaar het voor u zelf als een dierbaar pand,
Of schrijf het zelf over als een gedachtenis.
Dan kunt ge 'Zelf weten de eerste gebeurtenis.
Dit heb ik naerelaten en diend om te bewaren,
Dewijl ik nu ben oud ruim 66 jaren.
Ontvangen van mijn hand al iets van 't begin.
De teekening van mijn naam is Simon Janzoon Grin.
Bedoeld wordt de brug van de St. Maartens-
vlotbrug.
SCHOORL.
Zondag jl. werden op 't Schoorlsche Sportpark we.
der kortebaandraverijen gehouden over afstanden
van 700 tót 800 meter.
We kregen ten eerste te zien de „tot weerziens-
prijs", open voor Nederlandsche paarden (ger.), prij
zen f150, f50 en f25. De berijdef had de keuze om
aangespannen of onder den man te rijden evenals
in de volgende draverij, den „sluitingsprijs", open
voor alle in Nederland geregistreerde paarden, om
prijzen van f 200. f 50 en f 25.
In de eerste course kwamen 12 paarden aan1 de
start, terwijl er 29 als ingeschreven op 't program
ma stonden vermeld. Er werd in 4 velden geloopen,
telkens met 3 paarden, waarvan de winnaar direct
voor de finale werd geplaatst
De diverse winnaars der series waren Aura. Koos.
je W, (zeer goed gereden door een zoontje van den
heer Vos), Max Medium en Leo.
De finale, welke dus tusschen: deze 4 ging werd
schitterend gewonnen, door Max Medium, welk
paard in beste conditie bleek. Leq was tweede en
Aura kreeg den derden prijs.
De tweede draverij bracht 18 paarden in 't veld.
Hier waren 37 paarden ingeschreven, zoodat, hoe
wel voldoende paarden aanwezig waren, om goede
sport te zien, de opkomst over 't geheel weder matig
was in verhouding tot de inschrijvingen.
Hier werd in 6 velden geloopen, telkens 3 paar
den waarvan de winnaar aanbleef voor de demi-
finales.
De winnende paarden waren: Mienon (705 meter*
Putaellnde (80 OM.), Kunstier 780 M) Ouimperfe
(800 M.), Wahnfried (760 M.) en KyC (730 Md De
derde serie moest worden overgereden, daar allé
drie paarden rich aan fouten schuldle maakten.
Hierna werden 2 demifinales (teloopen, waarin
achtereenvolgens telkens 3 paarden uitkwamen; de
beide eerstaankomenden kwamen uit in de finale,
«r.?U8v.^nK lusschf" 4 baarden. In de eerste demi.
finale bleven aan Kunstier en Putaelinde., in de
tweede Quimperle en Kyles.
K J}«. el^l9tT,«d wa M een moo,e kamp tusschen
Kyles en Kunstier. welke met halve paardlenate
V1 ',wcede aankwamen. Quimperle la*
ÏSm-*.2 v rden SüS?' Put*aHiW« had. aen leer
5Sïi'JS? "^arhaptf echter flink oprotten,
doch kon rijn achterstand niet meer inhalen, 't Pu.
beide laatste paarden, welke bei.
f°°5 meter stonden, een felle kamp verwachtte
werd in dera niet bevredigd. Ook Quimperle deed 't
SètlA s eTie' Kyles daarentegen was
vrH TüSe'!j t?lriik® publiek trof 't met het weder
vrij goed. ofschoon de lage temperatuur voor velen
niet aangenaam was.
^f®f"den we reeds de laatste draverijen te rien de-
aodett, Immers een .sluitmtrspriis" zou zulk, doen
denken, t prorramma vertelde ons dit anders. Ook
23 November staat in Schoor] nojr in 3 teeken der
draverijen, t Wordt (tewaagd, daar 't seizoen ons al.
Bij voldoende deelname zal
Donderdagmiddag27 November
te 2 uur, in de SCHOOL voor
te S C H A 0 B N
de eerste les van een cursus voor knippen en
naaien van onderkleeding worden gegeven.
Duur van den cursus 15 lessen. Schoolgeld f15.—
Aangiften bij Mejuffrouw W. KOOPMAN, Schagen.
les kan geven om zulk een dag te doen mislukken.
Voor 't draverij comité is 't maar te wenschen, dat
het weder dien dag zoo gunstig mogelijk zij.
OUDKARSPEL.
De loterijvereeniging „Door ons voor ons" herdacht
Vrijdagavond den dag van het 12K-j&rig bestaan der
vereeniging. Van de 19 leden waren er 14 ter verga
dering aanwezig.
Met applaus werd kennis genomen van een schrij
ven van de directie van de N.V. de Tijdgeest, waar
in deze meedeelt voor de herdenking van dit feit
door tusschenkomst van den hoofdagent Paarlberg
een bedrag van 25 gulden beschikbaar ite stellen,
als blijk van waardeering, dat de club zich zoo een
tijd; flink heezft weten staapde te houden, niettegen
staande als hoogste prijs slechts eenmaal de vijfdui
zend werd gewonnen.
De directie complimenteerde de vereeniging en
sprak de hoop uit dat het volgende tijdperk ge
lukkiger mag zijn. Besloten werd, een dankbetui
ging naar de directie te zenden.
Daarna werden de notulen geleden, werd eenige
verbetering in bet reglement gebracht en werden van
den inhoud der kas weer nieuwe Utile-obligaties ge
kocht.
Na het afwerken van de agenda bleven de leden
nog eenigen tijd gezellig bijeen.
verdrijft de pijn
ST. PAN C RAS.
Het isw el een dag van winst, geweest: drie wed
strijden, zes punten, het kan niet beter. Het eerste,
op weg naar Medemblik, heeft ondanks zijn drie in
vallers met 02 gewonnen. Als ik den keeper mag
gelooven, dan moet speciaal hij de beste zijn geweest,
doch we verstaan dat grapje en veronderstellen, ge
zien den uitslag, dat allen hun deel wel hebben ge
had. Al geef ik toe, dat die „nul" veel zegt.
Het tweede, in strijd tegen Bergen 2. heeft met 30
gewonnen, ook hier is door allen goed gewerkt.
Oe adspiranten kwamen met een 0—3 overwinning
van Oudorp. Goed gewerkt.
NIEUWE NIEDORP.
Landverhuring door de Hed. Herv. Gemeente al
hier, Zaterdagmiddag in café „De Roode Den-"
hoorn" van den heer O. Groot alhier gehouden.
Uitslag:
De- KJeidammen, 2.89.90 H.A., huurder D. Zwa
german voor f400, vorige huurprijs f600.
Noordeind van de Grootebosch, 2.04.45 H.A., huur
der P. Stroot, voor f 340, vorige huurpr. f 260.
Noordeind van het Middenstuk, 2.51.90 H.A..
huurder W. v. d. Stoop, voor f375, v. huurpr. f460.
Noordeind van het Oogterstük, 1.21.60 H.A., huur
der C. Rood voor f 220, vorige huurprijs f 205.
Zuideind van het Halebosch, 1.35:25 H.A., huur
der J. Strijbis Az., voor f 200, vorige huurpr. f 250.
De Wester Jager, 1.84.30 H.A., huurder WJ Kamp
voor f250, vorige huurprijs f250.
De Ki^ftenbosch, 198.50 H.A, huurder W. Kamp,
voor f277, vorige huurprijs f371.
'Weide Langedyk, 1.07.90 H.A., huurder S- v, d.
Stoop, voor rl75, vorige huurprijs f281.
Totaal 14.93.80 H.A. Totale verhuursom f 2237j
vorige huursom f2677.
ANNA PAULOWNA.
.Openbare Vergadering van den Raad der Ge
meente Anna Raulowna, op Woensdag 19 Novem
ber 1924, des namiddags te twee uur, ten Raad-
huize. s
Punten van behandeling:
1. .Notulen. s
2. Mededeelingen.
8. Voorstel tot uitbreiding vanhet laagspan
ningsnet tot Kerlcweg, Kn ere weg en Kne^kade
4. Verzoek om adhaesie to betuigen aan het ver
zoek van den Ned. Bond voor Plaatselivka
Keuze, gericht tot de Eerste Kamer der Sta-
ten-Generaal om het wetsvoorstel-Rutgers in
zake Plaatselijke Keuze aan te nemen. i
5. Verzoek van K. L. van Gorkom/om' èervol ont
slag alls Hoofd van School I, met ingang van 1
December 1924.
6. Benoeming van twee leden van het Burgerlijk
Armbestuur, wagens periodieke aftreding van
de heeren R. Rzn. Waiboer en T. van IJzen-
doorn.
7. Benoeming van een lid der Commissie van
Toezicht op het Lager Onderwijs, wegens pe
riodieke aftreding van O. Koóiman.
8. Verzoek van de afd. Anna Paulowna van den
Ned. Bond van Arb. in het Landbouw-, Tuin
bouw- en Zuivelbedrijf, om maatregelen te ne
men in verband met te verwachten werkloos
heid in het as. winterseizoen.
9. Voorstel tpt he+ aangaan v*n e«n geldleenïng
voor de uitbreiding* van h°t laagspanningsnet
voor het eleetriciteitsbedrijf.
10. Voorstel tot vaststelling van eene supple-
toire begrooting.
11. Ron dvrnsg.
L'historie se repètel Wie de politiek van België
vergelijkt met de historie van Vlaanderen, kan niet
anders dan getroffen worden door de gedachte: i
Thistoire se repètel
Eigenlijk vraagt men zich af of er wel van her- I
haling sprake mag wezen of hetn iet als hetware
eene opeenvolging van feiten is, die allen op eikaar
gelijken. Nu juist, maar dan herhalen die feiten
zich dan toch en geeft de bovengenoemde uitdruk
king .de situatie volmaakt weer.
Wie waren in Vlaanderen de Leliaards? Het waren
de Franschgezinden, het waren degenen, die vóór
alles opzagen naar het blazoen der Fransche Konin
gen, naar de Lelies der Bourbons.
Daartegenover stonden de Clauwaards, de Vlamin
gen, die vóór alles Vlaamsch voelden en zich
schaarden naast de klauwen van den Vlaamschen
Leeuw.
Reeds sedert lang sieren de Lelies niet meer het
wapen van Frankrijk, maar toch kent men in Bel
de nog den Leliaard, den aanbidder van alles wat
'*ransch is.
Onwillekeurig werd mijn aandacht hierop gevestigd
toen ik onlangs een dag in Gent vertoefde. Het was
een paar dagen nadat Koning Albert in Gent was
geweest om er het groote gedenkteeken ter eere der
gevallen soldaten te onthullen.
Het viel mij op hoe ingenomen men was met het
feit, dat Koningin Wilhelmina een vertegenwoordi
ger gezonden had. Eerst doet het misschien vreemd
aan dat Baron van Voorst tot Voorst, Commissaris
der Koningin in Noord-Brabant, naar Gent gaat om
namens Hare Majesteit, den Koning der Belgen te
complimenteeren. Gent is toch maar een uur van
Biussel, 'des Konings residentie, af, waarom dan
eene speciale begroeting bij des Konings bezoek aan
Gent? Het was echter zeer wijs gezien, want de Ko
ning. kwam' zeer officieel in Vlaanderen in de hoofd
stad en de beleefdheid onzer Koningin viel in zeer
goede aarde.
Er waren militairen om Frankrijk en Engeland te
vertegenwoordigen, hoe kon dat ook anders, waar het
ging om de herinnering aan soldaten, gevallen in den
gemeenschappelijken strijd tegen de Duitschers.
Voor Holland kwam eene civiele autoriteit om te ge
tuigen van de sympathie, die ons volk voelt voor eene
goede nabuurschap.
Laten wij dat toch vooral niet te licht tellen, want
indieni wij met België niet op uiterst goeden voet
staan en wij zeker weten dat noch politiek, noch
militair van die zijde een aanval te wachten is, kan
er bij ons van ontwapening geen sprake zijn. Indien
in den loop der tijden België ontwapent en dus niet
meer met de wapenen in de hand haar territorium
zal verdedigen, kunnen wij hetzelfde doen. Ontwapent
België niet, blijft het politiek Leliaard en met Frank
rijk verbonden als oorlogvoerende natie, dan kun
nen wij niet ontwapenen zonder met mathematische
zekerheid Limbuig en Zeeuwsch-Vlaanderen prijs
te geven. Zoo niet erger!
Ik zal in eenige artikelen dit historisch uiteenzet
ten.
Laten we ons, om te beginnen, naar het Vlaande
ren van omstreeks het jaar 1000 verplaatsen. Het
was over het algemeen een moerassig land, waarin
hier en daar hellingen voorkwamen, terwijl enkele
rivieren als de Schelde, de Lys en de Yzer een
rol als natuurlijke afwateringskanalen speelden.
De door de Noormannen verwoeste kloosters van
St. Bavo en St. Pieter, die bij de samenvloeiing van
Schelde en Lys in het Oosten van Vlaanderen gele
gen waren, zijn weer opgebouwd, eene nederzetting
aanvankelijk bewoond door de lijfeigenen der
kloosterlingen, groeit meer en meer aan, doordat
handwerkslieden zich in de nabijheid der kloosters
vestigen, verzekerd van opdrachten van de zijde der
monniken.
Die nederzetting was gunstig gelegen daar tusschen
Schelde en Lys. Er ontwikkelde zich een marktwe
zen en hier in Oost-Vlaanderen onstond een plaatsje
Gent.
Van lieverlede ontwaakte er een geest van nlJver
heidszin, naast het bestaande ambachtswezen der
metselaars, timmerlieden, schilders en smeden en
naast den landbouw en de visscherij.
De nijverheid die te Gent ontstond, was voorna
melijk de lakenweverij.
Inmiddels werden met goed gevolg pogingen in
het werk gesteld om de moerassige gronden droog
te maken en in te polderen. Daarnevens werden
dijken aangelegd langs de rivieren, ten einde bij hoog
water overstrooming ta voorkomen, in één woord er
werd van alle kanten medegewerkt om het pasge
boren Gent in groei en bloei te doen toenemen.
De ligging van Gent was van. dien aard dat zij
medewerkte tot dien bloei, doch tevens gelegenheid
bood voor ijverzuchtige naburen om een aanval op de
plaats te wagen. Vrees voor overvallen door den
Graaf van Holland, den Hertog van Brabant, den
Koning van Frankrijk en den Keizer van Duitsch
land, bracht de burgers er toe reeds in 1053 de plaats
te versterken door rondom een vestingwal te con-
strueeren. Men maakte van het water der Schelde
gebruik om gegraven grachten te vullen en zoo
vóelden de bewoners zich tamelijk veilig en wijdden
zich aan den arbeid. De plaats bloeide en nieuwe
kerken werden gebouwd, daar de bestaande te klein
waren voor de sterk .toegenomen bevolking. De be
vestiging was nog wel niet heel sterk, want veelal
was gebruik gemaakt van de bestaande klooster
muren. doch men was althans togen overrompelin
gen gevrijwaard en dat was noodig omdat Gent een
bruggehoofd vormde voor Frankrijk tegenover
Duitschland en werd ook omgekeerd door den Duit-
schen Keizer Hendrik LI een tot twee maal toe een
aanval op Gënt gedaan.
Bij die tweede gelegenheid (1020), zouden volgens
de overlevering de graven van Holland voor goed uit
het kasteel te Gent verdreven zijn, doQh het komt
ntet zeer waarschijnlijk voor, daar men er van
spreekt dat in 1010, toen de reliquien van St. Bavo
in veiligheid gebracht werden, de burggraaf Lambert
slotvoogd was.
Hoe het zij, de graven van Holland waren gevaar
lijke buren voor Vlaanderen en tegen hen waren do
verdedigingswerken van Gent evenzeer bedoeld als
tegen de. hertogen van Brabant, de graven van Hene_
70nwen. de koningen van Frankrijk en de keizers
van Duitschland.
De koning van Frankrijk was trouwens do suzo-
rein van Vlaanderen.
De gevaarlijke positie van Gent verminderde een
weinig toen graaf Boudewijn V, de provincie Aalst
op de Lotharingen veroverde en o.a. aanzienlijke
Gentenaren met gedeelten daarvan beleende. Onder
die bevoorrechten tellen wij de familie Lambert. La*
ter trok een afstammeling daarvan met Willem den
Veroveraar naar Engeland eA is daar tot heden ge
vestigd en in aanzien.
Robert de Fries, die zijn broeder Boudewijn VI als
graaf van Vlaanderen was opgevolgd, had zijn gra
felijken kroon te verdedigen tegen zijne neven en
kwam pas in 1071, toen hij zijn rivaal Arnout bij
Cassel (WestjVlaandercn) versloeg, in het rustig en
onbetwist bezit van het gewest. Hij had dit ver-,
overd dank zij1 den 'steun der Gentenaren en Brug
gelingen. Hij had aan deze poorters zoowel geld als
privilegies geschonken, doch daarvoor hun steun
verworven. Robert bleef dankbaar en bevorderde han
del en scheepvaart, zoodat zich onder meer een le-
vendigen handel op de Oostzee ontwikkelde en zoo
wel Gent als Brugge in aanzien, rijkdom» en macht
toenamen.
Langzamerhand ontwikkelde zich ook de gemeen
te. De kooplieden stichten hun gilde en het Coomans-
gilde was het oudste gilde te Gent, werd echter spoe
dig door andere gevolgd.
Uit deze gilden kwamen voort do stedelijke ma
gistraten, de raadsleden en schepenen en zoo rees
daar, waar Lys en Schelde samenvloeien, een stad
uit de vlakte van Vlaanderen op, die niet alleen op
economisch, doch ook op politiek gebied spoedig een
rol zou spelen. Zoo spoedig dat zij de hoofdstad van
Vlaanderen werd en gedurende het toppunt van
bloei binnen hare vesten de machtigsten aller vor
sten het levenslicht zou aanschouwen.
Doch zoover was het nog niet.
De magistraten spraken recht, aanvankelijk werd
de „vierschaar" in de open lucht gehouden en was d
alische wet, de demineerende voor de rechtspraak.
De geestelijkheid had van zelf sprekend veel macht,
de grond, waarop Gent ontstond, behoorde aan do
3t. Pieter en St. Bavo kloosters en aanvankelijk
.verd een erfpacht betaald, die echter later reeds in
de 11e eeuw werd afgekocht
De burgers waren vrije mannen, die op vrijen
grond hunne steenen woningen gingen bouwen, bij
voorkeur kleine sterkten gelijk met een of meer to
rens. De kooplieden, reeders en industrieel en waren
niet alleen rijk doch ook bekwaam en uitmuntend
georganiseerd, hetgeen bleek toen in 1127 Graaf Ka-
rol de Goede te Brugge vermoord werd.
Het waren de Gentenaren, die te Brugge den
burcht bestormden en innamen en verhoedden dat
Ie zonen van Erenbald zich van het lijk meester
naakten. Eveneens speelden zij een grooten rol bij
le keuze van een opvolger voor Karei, ofschoon hun
^rotegé Willem Cliton niet lang den strijd tegen zijne
ivalen, Willem van Normandiö en Boudewijn van
Henegouwen kon volhouden. Hot gevolg van den
strijd om den graaflijken kroon was ten slotte het
.erschljnen van een nieuwen protégé der Gentena
ren Dirk van den Elzas, die eerst door Gent en 14
lagen later door Brugge eveneens werd ingehaald.
Doch de aanhangers van Willem Cliton zaten nog in
het kasteel van Gent, deden vandaar een uitval en
staken een groot deel der stad in brand. Do kerken
St. Jan en St. Nicolaas gingen met talrijke huizen in
de vlammen op.
Ten slotte was Dirk in het rustig bezit van Vlaan-
Jaren en legde hij zich toe op het behoud van vrede,
ten einde daarvan zijne onderdanen te doen profi-
teeren. Dirk zag terecht in den voorspoed van zijn
volk tevens zijn eigen belang. Hij bevorderde handel
•n nijverheid en stichtte het Vrije van Brugge, dit
oelangrijke instituut der middeleeuwen, zoo belang
rijk, dat toen een deel van dit Vrije, in 1609,
Staatsch Vlaanderen was geworden, de Staten voor
dit deel een soortgelijk instituut stichtten: het Vrije
van Sluis.
Nadat Dirk terugkeerde van zijn vierden tocht naar
het Heilige Land, onderweg overleden was, volgde
zijn zoon, Philips van den Elzas hem op. Hij volgde
eerst de politiek van zijn vader en wist Frederik Bar-
barossa te bewegen aan de Vlamingen vrije vaart op
den Rijn en zijne nevenrivieren toe te staan. Dit
werd door den Keizer vergund, die tevens te Aken
en te Duisburg jaarmarkten ten behoeve der Vla
mingen stichtte en een bepaalde munt liet slaan, die
ook voor de Vlamingen zou gelden als wettig betaal
middel.
Wat het geestelijk burgerrecht betreft, wist hij
Paus Alexander III te bewegen om aan de Gente
naren het voorrecht te schenken slechts tegenover
hun eigen deken verantwoordelijk te zijn. Dit was
van belang, omdat Gent geen bisdom was en de
Gentenaren tot nu toe te Doornik voor den bisschop
moesten verschijnen en dan hun zaak in het
Fransch bepleiten, terwjjl de deken van Gent na
tuurlijk Vlaamsch sprak. Daar heeft men reeds voor
het eerst de VI aam ach e taalquaestie op den voorgrond
gebracht. Men telde toen 1175, toen werd dus voor den
Vlaming recht in het Vlaamsch gesproken, enkele
jaren geleden werden de Vlamingen te Gent uitslui
tend in het Fransch berecht
In 1178 keerde Graaf Philips uit het Heilige Land
terug en was allerminst tcvredón met de trotsche
houding der rijke Gentsche bürgers, die zich in
hunne kasteeltjes (Steenen in het Gentsch genaamd)
heel veilig en trotsch voelden, vooral daar zij ge
bouwd hadden op grond die aan de kerk toe^ehoor-
Philips vaardigde in 1179 een decreet uit, waarbij
hij d,e rechterlijke macht der schepenen besnoeide,
het recht om scholen te stjchteh aan de schepenen
verbood en aan de geestelijkheid verleende. Een jaar
later liet hijhet kasteel verbouwen en versterken
teneinde de trotsche Gentenaren beter in bedwang te
kunnen houden. Hij plaatste een burggraaf als zijn
kastelein in het slot en weigerde den Ambtsheer van
1 Gent als zoodanig te benoemen. Hij had liever ie-
mand van buitenaf.
I Philip was niet alleen straf tégen Gent, doch
eveneens tegen Brugge en Oudenaard. Overigens gaf
hij weer voorrechten, o.a. het asylrecht aan Gent.
Toen Philip in 1191. tijdens den derden kruistocht
om het leven kwam, haastten de Gentenaren zich
om van zijne weduwe. Mathilde van PoitugaT. aller,
'ei voorrechten te verkrijgen.