Alieieen limis
DE LANGE DE M0RAAZ
Garage KEHNEMERLAND - Bergen.
Zaterdag 10 Januari 1925
68ste Jaargang. No. 75f@.
Uitgevers N.V, v.h. TRAPMAN Co., Scttogen
EERSTE BLAD.
Uit het hart Yan Holland.
6 Cyl. AUTOMOBIELEN.
Vrede op aarde, ofjeen belangrijk aantal'
VERGOEDEN:
Deposito-rente, een jaar vast4'|20
In rekening-courant3
Trampraatje.
Voor Uw succes
WYBERT
tbuneru^iutsco Nieuws
Dit blad verschijnt viermaal por wook: Dinsdag. Woonadog, Donder
dag on Zatordag. BIJ inzending tot 'omorgona 8 uur, worden Advor-
tontlftn nog zoovool mogelijk In hot oorstultkomond nummer goplnatst.
POSTREKENING No. 23330. INT. TELEP no. 20
Prijs por 8 maanden fl.65. Loaso nummoES 0 cent. ADVKRTRN-
TIöN van 1 tot 5 rogols f 1.10. lodezo sejol moes 80 cont (bewljsno»
inbegrepen). Grooto lottoza worden nana plaatsruimte bozskóndj
DIT NUMMER BESTAAT UIT VIER BLADEN.
Heel Den Haag is op het oogenblik één hinder
laag. Elke hoek van een straat kan een diender
verbergen, die aast op rijwielen zonder het nieuwö
vei bandje, aast op de extra drie guldens voor de
schatkist.
Het is bovenmate loffelijk, dat onze politie, die
toch ook tegelijk brandweer is en die waarlijk ge-
eenige akelige van deze feesten is. dat de uitnoodi- j
gingskaart aan de garderobe wordt ingehouden, zoo-
dat men het ding niet kan laten omlijsten om in
salon of vestibule te worden opgehangen zooals
de platen van allerlei Kerstnummers van, .weekbla
den pour épatei**le bourgeois, di£ niet hofiahig is.
Als een ondernemend industrieel van die invita
tiekaart eens een reproductie maakt, compleet met
de handteekening van den opper-ceremoniemeester
in facsimile en met den naam van den patiënt iin
„hofletters" ingevuld, beloof ik hem een toekomst
op financieel gebied.
Wedden dat zijn volgende belastingaanslag ,4»
afwijking der aangifte" geschiedt en twintig klassen
hooger is, zoodra een belastingambtenaar ontdekt,
dat hij die facsimile in den handel brengt?
- v. - -- - Ah, er is nog zoo voel te verdienen -voor hem die
noeg heeft te surveilleeren en na te gaan, er den speculeert op den geest van hen, die leven in den
tijd van weet af te nemen om ten behoeve van strug»le fOT highlife" AL
's Lands financiën werkzaam te zijn. Z
Maar wat mij' en ik denk ieder mensch wel
onbegrijpelijk, zal zijn, is de geheele regeling dezer Q (g Q 6 Dl tSSCX'
Toen de belasting werd ingevoerd, leefdep wij nog
ineens veel' geringer geweest is dan ten westen van,
dié kaap? Büu' had een vijand tegenover zich, die
meer water verplaatste en dus was hjj ten on
dergang gedoemd.
En hiermee is de geschiedenis van „8 oh am horst"
en „Gneisenau" ten einde.
Maar wat is er vervolgens van de Engelsohe
overwinnaars terecht gekomen? hoor ik vragen.
Dat is poedig verteld. Den Sisten Mei 1916 en in
den daarop volgenden nacht heeft er ten westen
yan de kust van Jutland een zeeslag plaat3 gehad
Afgewisseld door zang was1 het een mooie avond
en elk ging opgewekt en vroolijk babbelend huis
waarts.
AANGEHOUDEN.
Te Terneuzen is door de marechaussee aangehou
den de ontvanger der Ned. Herv. Kerk, verdacht van
verduistering ten nadeele dier kerk. Verschillende
onregelmatigheden in de kerkelijke boekhouding zijn
geconstateerd'.
Door de justitie uit Middelburg is huiszoeking ge
daan bij den ontvanger. De verdachte is overgebracht
in de dagen van opwinding over het tekort en over
de vrees voor de waardevastheid van den gulden.
Het was derhalve vanzelfsprekend, dat de inning
als een halve noodmaatregel kwam en dat men het
publiek het mes op de koel zette. Inmiddels heeft
men een half jaar tijd gehad om de zaak te bestu-
deeren. Zonder dat er echter partij is getrokken van
dien studietijd of van de reeds aanstonds gebleken
technische fouten.
Hier was nu toch waarlijk wel een betere regeling
te vinden geweest.
MODELLEN 1925.
Ik zal' U de geschiedenis vertellen van „Soharn-
Men weet thans hoeveel rijwielen ons land telt horst"en „Gneisenau"; het «al wei een beetje
en hoeveel loodjes er noodig zijn. Op alle postkan- eentonig zijn.
toren heeft men het postwisselregistratieloestel. Wat Weet U, wie „Scharnhorst" en „Gneisenau" wa-
ware nu eenvoudiger geweest dan een stuk karton renP U denkt zeker aan Pruisen, nA Jerna en
te nemen zoo groot als een postwissel en ieder Auerstadt: aan de lieftallige koningin Louise; en
wielrijder te verplichten zulk een kaart gratis dan vanzelf ook aan „maarschalk voorwaarts" en
of voor een cent verkrijgbaar gesteld in duplo in Gneisenau, den ohef van zijn generalen staf, door
te vullen met naam, adres en woonplaats om dan wiens ingrijpen de slag bij Waterloo ten voordeele
het papier door het toestel te laten loopen: een van de Verbondenen werd beslist, en aan generaal
hjelft voor de administratie een als bewijs van be_ Scharnhorst, die bij Gross-Görsohen zijn leven gaf
taling. Dit had niets behoeven te kosten. Had in- voor de bevrijding van Pruisen in 1813. Maar oen
tegendeel een batetje kunnen geven, aangezien deze hebt U niet op ae aanhaEngsteekens gelet,
kahrten het Rijk geen vollen cent kosten. Door het „Scharnhorsten „Gneisenau", die_ ik op het
bewaren en zoo noodig toonen dier kwitantiehelft oog heb, waren twee gepantserde kruisers van de.
verplicht te stellen, evenals' het dragen van het Duitsche marine, metende omstreeks 11.500 ton,
plaatje op de fiets, zou men een afdoende con- zwaarder gepantserd grootste dikte van het gor-
trole hebben verkregen, terwijl er tevens een einde^delpantscr 14Vi c.M_, pantsering der gesohuttorens
zou zijn gemaakt aan he rondrijden met gevon^L7V3 o.M., dik en zwaarder bewapend 8
den of gestolen plaatjes of vervalschingen ervan, kanonnen van 201/} C.M., behalve middelbaar ge-
vaard en zich aan den vijand vastgeklampt, totdai
dé door hem gewaarschuwde vloot van Engelsohe
slagschepen onder admiraal Jelliooe opdaagde. Om>
dat Beatty aanvankelijk in de minderheid was,
leden de Engelschen toen de grootste verliezen:
de gevechtskruisers „Invincible en „Indefatiga-
ble" gingen verloren, benevens een viertal (min
der zwaar) gepantserde kruisers. Zoodra de slag
schepen van Jelliooe die de Duitsche schepen m
aantal overtroffen aan hot gevecht kwamen
deelnemen keerde de kans; de Duitschers
tussohen de Engelsohe en de Duitsche vloten, ln naar het Huis van Bewaring te Middelburg,
het begin van den slag werd het Jcruiser-eskader De ontvanger der Ned. Herv. Kerk, die gisteren
van admiraal Beatty waartoe o.a. behoorden j aangehouden werd, als verdacht van verduistering
„Invincible", Jnflexible" en het zusterschip »In- ten nadeele dier kerk, is .naar V. D. Bureau ver-
defatigable" aangevallen door de zoo goed als neemt, heden weer in vrijheid gesteld,
volledige Duitscha slagvloofc. Natuurlijk beschikken POGING TOT BEROOVTNG.
slagschepen over meer en verder dragend gesohuilVoor de Haarlemsche rechtbank stonden heden
dan slagkruisers: evenzeer zijn ze zwaarder ge- j terecht drie beklaagden in de zaak van de aanranu
pantserd. Desondanks had Beatty den slag
aan- 'ding tegen een winkelierster in de K. Houtstraat te
Ook zou men en dit is het eenige tegenargu
ment van de zijde van den fiscus op te werpen
niemand meer kunnen verplichten tweemaal te be
talen of boete te lijden als hij zijn plaatje op welke
wijze dan ook is kwijtgeraakt. Precies als bij een
honden penning zou men hier ook een duplicaat te
gen verminderden prijs kunnen beschikbaar stel
len.
Dit is het eenige, dat den fiscus minder zou be
vallen, dat hij van een verliezer of bestolene geen
drie gulden doch slechts twee kwartjes of. zoo iets
zou ontvangen.
Natuurlijk zou hiermede gepaard moeten gaan,
dat het loket, waar het toestel staat, niet om 3 uur,
toegaat zooals nu, doch juist vooral! open
blijft zoolang het kantoor zelf is geopend.
Want de Heeren in Den Haag denken blijkbaar
dat iedereen tijd heeft tusschen 9 en 3 uur ergens
queue te maken of beschikken over personeel om
-voor hen te gaan betalen. Juist arbeiders en kantoor-
en winkelpersoneel hebben in die periode weinig of
geen gelegenheid om een poosje te gaan staan wach
ten. Vooral niet, omdat vanzelf spreekt, dat bijv. om
twaalf uur, als wanneer velen dan even tijd zou-7-
den hebben, juist iedereen geholpen wil worden, schut dan hunne soortgenooten uit andere mariv
Een andere technische fout, die noodig moet wor- nes; echter niet zoo zwaar als de later ontworpen
den verholpen, is de moeilijkheid eener goede bevesti- gevechtskruisers, waarvan zij als het ware de voor-
ging, waardoor de kans op verlies of diefstal wordt loopers waren.
een belangrijk aantal schepen.
e tijd van Tromp en
De Ruyter, toen zeeslagen beslist werden door
zeemanschap van de scheepskapiteins, door moed
en onverschrokkenheid van de bemanningen, voor
bij is, absoluut voorbij. Ondanks persoonlijke dap
perheid die zeker nog evenzeer als voor twee
honderd vijftig jaren te vinden en te waardeeren
valt beslissen in dezen tijd van den oorlog van
staal en goud, uitsluitend de hoeveelheden ijzer en
staal, die aan de schepen zijn verwerkt: hoe meer
3'zer, dus hoe grooter waterverplaatsing, hoe zwaar-
er de pantsering kan zijn, hoe zwaarder de machi
nes, dus hoe grooter de snelheid kan zijn, hoe
zwaarder en talrijker de vuurmonden, dus hoe
grooter de aanvalakraoht kan zijn. 't Is gewoon een
ngenieurssommetj a
Nu is de aanbouw van „groot materieel" in Ne
derland vrijwel van de baan' maar geldt ten aan
zien van „klein materieel" niet hetzelfde, althans
wat het aantal betreft. Moeten wij aan dien be-
Haarlem op 17 November Jl. Beklaagden waren in
de uitvoering van hun voornemen, de winkelierster
te berooven. verhinderd, doordat de politie, die tijdig
gewaarschuwd was. zich in den winkel had opge
steld. Beklaagden bekenden de afspraak gemaakt te
hebben, de winkelierster te berooven. Deze winke
lierster, als getuige gehoord, verklaarde op de vra
gen van den president, dat men haar een doek over
het hoofd had1 geworpen en haar daarna tegen den.
grond' had gegooid. Een der beklaagden waa pas
drie weken bij haar in dienst.
Het O. iM. achtte de ten laste legging bewezen,
eischte tegen den eerste beklaagde 3 jaar gevangenis
straf, tegen den tweede 1 jaar en zes maanden en
tegen den derde 8 maanden.
ALKMAAR.
ZITDAO DES DONDERDAGS IN HOTEL „YBEDELUST" te SCHAGEN.
Het was in lijn 3 der Amsterdamscbe Gemeente
tram. Echo's van hoestende lieden. Juffrouw tot
medepassagier: „Kunt U nu begrijpen, mijnheer, dat
er in Amsterdam nog zooveel hoestende en kuchende
menschen zijn, waar men toch in1 elke tram kan le
zen, dat Akker's Abdijsiroop daar zoo goed voor is.
Op mijn woord, ik begrijp soms de menschen niet!"
(Historisch.)
LIEFDESDRAMA.
Gistermorgen te ongeveer 8 uur heeft een 26-jarige
man in de Koestraat te Tilburg een moordaanslag
gepleegd op een meisje, dat de verloving met hem
had verbroken. Hij sloeg haar met een ijzeren hamer
eenige malen op het hoofd. Bewusteloos werd het
meisje in1 hoogsterastigen toestand naar het Elisa-
beth-gasthuis vervoerd. De dader is in verzekerde
bewaring gesteld.
ALLERZIELEN TE HEILOO.
1 De felle tegenwerking tegen de opvoering van
Heijermans „Allerzielen" is eon onverwacht succes
geweest voor de tooneelvereeniging „Falkland", zoo
I groot, dat de zaal is uitverkocht en men denkt de
„verboden vrucht", waarvan nu velen willen genie-
ten. tweemaal op te voeren.
Men zal zich herinneren dat het onderhoud met
den burgemeester geen succes heeft gehad en deze
zijn vergunning niet wenschte in te trekken. Daar
op is een conferentie gehouden met den pastoor,
I den heer Obdam en den regisseur Rossenbacker,
wat evenmin succes heeft gehad. Ten slotte is een
deputatie naar Den Haag geweest om een beroep
te doen op den minister, waarvan het resultaat nog
niet bekend is.
Een bericht, overgenomen uit de O. H. Ct., dat aan
den minister van binnenlandsche zaken een adres ia
aangeboden, voorzien van de handteekeningen van
900 katholieken, is onjuist. Door geen pnkelen ka-
tholiek is een zoodanig adres geteekend.
De kahtolieken hebben zoowel afzonderlijk als
wapeningsstrijd maar dan in het klein -7 trach
ten mee te doen, alleen maar om de traditie van uwuoll
Tromp en De Ruyter ia eere te houdenP Ot «mRen de vereenigingen geprotesteerd in een adres tot
wij een streep onder de rekening trekken en dan 0
de zwaarden slaan tot spaden en de spiesen tot
sikkelen?
een tang door te knijpen. Een schroèf op de as, maakten in het begin van den wereldoorlog den
loopt met weg en een daarmede bevestigd plaatje, Grooten Oceaan onveilig voor de Rritsche Tcoop-
desnoods binnen den vork vastgemaakt, is niet in vaardjj. Alleszins begrijpelijk, dat Engelschen en
een oogwenk te gappen. Als de fiscus niet het ver- japanners trachtten daar een einde aan te maken,
wijt op zich wil laden van te azen op de voor hem In November 1914 heeft er op de kust van Chili
profijtelijke veelvuldigheid van verlies en diefstal, een ontmoeting plaats gehad tusschen deze vijf
zal het zaak zijn, dat op punten, die wij' hier noem- Duitsche schepen en een uit vier kruisers samen-
"verandering wordt- gemaakt. gesteld Engelsch smaldeel. De Duitschers hadden
En intusschen duurt het calangeeren voort. We het voordeel van verder dragend geschut nl. op
begrepen overigens best de vraag van den heer „Scharnhorst" on „Gneisenau" en ze toonden
Hiemstra aan de regeering, waarin hij wees op een daarvan gebruik te kunnen maken. De Engelschen
andere leemte in de wet, n.1. dat een arbeider, die verloren twee schepen, de gepantserde kruisers
onder de bekende bepalingen, vrijstelling der belas- „Good Hope" van 14.000 ton sterkste pantser
fVf. »a<?; zou moeten betalen, als hij „toe- 15.2 e.M. met slechts 2 zware kanonnen van 23.4
val lig (helaas.) werkloos is, zoodat zijn werk niet o.M. bewapend, en „Monmouth" van 9800 ton
minstens een half uur gaans van zijn woning is ge- sterkste pantser 12.7 o.M. uitsluitend met
T^n' middelbaar geschut bewapend.
nie^b^ooft^^fietapn^P^^ii^'+^K11^111 Het Duitsche eskader is daarna opgejaagd door
op werk uit te traan Fn dit tLSl?* V£ Engelsohe en Japansche oorlogsschepen; toen het
wel v^^hJlT,h hM tegenargument is zeker in den Grooten Oceaan te onveilig werd, zetten de
g^er^>oiis ^pdhDuitschers koere om Kaap Hoorn en stevenden den
wel L^tLv vft^fld^ 'SSjSSS1 ,bedoelf' Atiantischen Oceaan in. Bij do Falklands, een
en eeen helfS»tino^i« ISoHn J!? a^J.iem^nd niet, eilandengroep ten oosten van do zuidpunt van
de controle er iikAr diJf ,Da^ Zuid-Amerika, werden de Duitsche schepen den
wordt 13 zekor- doch 88 ten Deoember door een Engelsohe overmacht
omreriimdh<ddexcuu® zUn v<x* een wettelijke aangevallen, waartoe behoorden de moderne ge-
ongerumdheid? vechtskruiser8 „Infexible" en „Invincible", water-
vi\eT\ne6st 13 °°k s^y,jd"r
aan ,1® geschuttorons 1/V. o.M. dik. Wanend met^ ka-
is een welluidende stem van
groot belang. Gebruikt daar
om vóór het zingen en spreken
de verfrisschende
TABLETTEN
Groote doozen 65 Cts.
iiinnnntiunuiniinmmmmnntnniiiimum'HnniiiiiinninminKwn
cn paleiz®' ^e'8 kappers, vele nonnen van 301/, O.M. Daarbij houdo men er reke-
tn uniformmakers en ordovorkoopera nintr moe, dat „Soharnhorst'1 en „Gneisenau" te-
allerlei toonaarden uitgescholden door gelijk kondon afvuren, vooruit of achteruit 4, op«ü
wnuwachtige dames en heeren, die vreesden niet 6 kannonen; Jnflexibio en invincible' daarentegen
.olv, iVi!'P, er .U1* beste tuig te liggen. Niettemin konden vooruit of achteruit vuur geven uit 6, opzij
hijnt alles goed te zijn afgeloopen. We hebben ten uit 8 kanonnen. Van te voren stond derhalve vast,
boord van menschen, die Donderdag- dat de Duitschers te strijden hadden met een
ochtend van hun bed zijn opgelicht om naar de Ge- tegenpartij, die in aantal' en bewapening hun meer-
^angenpoort te worden gebracht als straf dat zij dere was. Dus..... „Soharnhoret", „Gneisenau" en
boor hadden gegeven aan de koninklijke in- „Loipzig" werden na een gevecht van eenige uren
^"atleH®®1 den Donderdag waa er natuurlijk in den grond geboord; do „Nürnbcrg" trachtte den
üïh v?°OV honderd teas, die hier per dag worden ondergang te ontloopen, maar werd op de vlucht
genouden. geen ander onderwerp van gesprek dan ingehaald en insgelijks tot zinken gebraoht; alleen
hoffeest, waarbij natuurlijk de dame. die er de „Dresden" heeft zich kunnen redden. Wat
yoofhet eerst van haar leven was geweest, den bo- baatten moed, beleid en zeemanschap tegenover
ventoo® voerde en expres juist die haar vriendin- zooveel zwaarder pantser en geschut? Of zoudt U
nen gmg bezoeeken, waar zij zeker was oen kring denken, dat het zeemanschap van den commandant
aan te treffen van niet-uitgenoodigden ten Hove. Het van de „Gneisenau" ten oosten van Kaap Hoorn
den burgemeester. Alkm. Ct.
MOEDERMOORD.
De justitie te Leeuwarden heeft rechtsingang ver
leend tegen 'J. C. Blesse, die ervan verdacht wordt
zijn moeder te hebben vermoord en haar lijk daar
na in een put te hebben geworpen, hetgeen ongeveer
een jaar geleden geschied moet zijn. Een en ander
houdt verband met de pertinente verklaringen van
getuigen en de aanwijzingen, welke het sectieon-
derzoek op het lijk van de vermoorde vrouw heeft
opgeleverd.
OP WACHTGELD.
De N. R. Ct. bericht, dat de in 1865 geboren amb
tenaren. behoorende tot het hoogere personeel der
j posterijen en telegrafie, tegen November op wacht
geld gesteld zullen worden.
DE LIEFDE VERMAG ALLES.
Eenige leden van de Geref. Kerk te Oudshoorn.
die hunne bijdrage voor de kerk niet konden ver-
I hoogen, maar voor haar toch iets wilden doen. heb-
I AARTSWOUD. ben nu in hun vrijen tijd het kerkgebouw belange-
De eerste vergadering van het Onderling Nut en I009 opgeknapt Er kwamen drie schilders, een met-
Genoegen alhier, in het nieuwe jaar, kan best ge- selaar en een timmerman aan te pas. De kerk be-
I slaagd" heeten. j hoefde alleen maar de verf te betalen.
I Voorzitter opende op de gebruikelijke manier en In een der Geref. kerken in Friesland hebben on-
I herdacht een van de trouwe bezoekers welke door 'angs een aantal Jonge dames op dezelfde wijze ge-
den dood was weggerukt en een ander lid, welke handeld door al9 werkvrouw te fungeeren en de
door een val van den zolder, gelukkig weer her- kerk met bezemen te keeren.
stellende was. VERWILDERING.
Secretaris las de notulen en na het zingen van 1 De politie te Alkmaar is een bende schooljongens
het Welkomstlied, gaf de secretaris de lezing, geti- op het spoor gekomen, die den laatsten tijd zich
teld.: Een vergeten schuld, door Justus van Mau- schuldig maakten aan diefstallen van allerlei aard.
rik Aandachtig aangehord, was een luid' ap- j Drie hunner hebben onlangs zelfs inbraak gepleegd
plaus de belooning voor den spreker. in een leegstaande woning. Het is gebleken dat de
De vaste bijdrage droeg als opschrift: Do Kus, en knapen, die Woensdag een doos met bonbons in
werd eveneens door mej. J. de Beurs uitstekend een winkel ontvreemdden, voor een paar dagen te
weergegeven. Egmond aan Zee een pakje reisbiljetten voor de
I Als nu volgden: Zoo'n slimmerd, door wed. J. Koe- stoomtram hebben gestolen. De bende bestaat uit
ten; Leve het Vrouwenkiesrecht, door wed. Jonge- vijf jongens, die allen nog de lagere school bezoe-
jan; Een kleine Held. door K. Bakker; Zijn Oude- j ken.
jaarsavond, door den voorzitter; Algemeene staking, OPENING RIJKSKWEEKSCHOOL TE ALKMAAR,
door mej. L.' Bos; Voor je' plezier uit (in costuum), Men meldt uit Alkmaar.
door Jb. Bos; De drenkeling, door mej. J. Zwaag In tegenwoordigheid van B. en W. en verschil-
Jr.; Waarom Jan, Piet en Klaas trouwen gaan, lende schoolautoriteiten is in de handelsschool te
door S. WiltenbuTg; Oude Teun's Kerstavond; Een Alkmaar namens den minister van Onderwijs de
man die één dag het huishouden zou waarnemen; nieuwe Rijkskweekschool geopend door. den heer
Vrede, door mej. J. van Soelen; Het liedje in de K. Brants. hoofdinspecteur van het L. O. té Haarlem,
maneschijn, door mej. C. Timmerman; Aan een Deze nieuwe kweekschool treedt in de plaats van
ia eenend ouderpaar, door mej. J. Zwaag Sr.; Krelis de Rijksnormaallessen te Helder en Hoorn en de
en de hond, door mej. J. Bood en tenslotte door Alkmaarsche Gem. Kweekschool.
H. Bakker: Teunis van Lutjebroek gaat naar S'ché- Tot directeur is benoemd de heer G. Tjalsma uit
veningen. Helder.
