DERDE BLAD.
S t a a t s I o t e r ij.
Uit en Voor de Pers.
Spaander's Kleeding.
Binnenlandsch Nieuws.
r'n H uisapotheek-
voor 50 centen
Hoestsiropen
voor Kinderen
Tegen slapeloosheid, Overspanning. Gejaagdheid, Prikkelbaarheid en Examenvrees,
gebruikt men de Zenuwstlllende en Zenuwsterkende MIJnhardt's Zenuwtabletten.
Zaterdag 24 Januari 1925.
68ste Jaargang. No. 7576.
Trekking van Donderdag 22 Jan.
5e Klasse. 4e Lijst.
No. 14196 f 25.000.
Nos. 3418 19253 19386 f 1000.
Nos. 9502 13327 13855 f 400.
Nos. 5072 17572 f 200.
Nos. 902 1744 2359 6086 13951 17915 20976 22041 f 100.
Prijzen van f 70.
6G
131
311
320
441
494
635
738
742
797
953
1206
1220
1309
1326
1362
1511
1584
1814
1837
1952
2317
2323
2382
2484
2631
2681
2684
2914
3293
3362
3691
3721
3787
3803
3816
4049
4067
4229
4339
4433
4682
5272
5722
5728
5835
5854
6149
6209
6349
6436
6444
6521
6535
6598
6621
6676
6768
6S96
7024
7213
7319
7465
7615
7880
7979
8208
8267
8284
8321
8324
8511
8523
8589
8652
8665
8944
9089
9116
9279
9809
10116
10209
10234
10250
10266
10312
10484
10742
11074
11175
11230
11348
11766
12166
12257
12450
12464
12569
12609
12916
13297
13477
13539
13576
13638
13722
14162
14427
14474
14G56
15041
15198
15319
15441
15454
15591
16150
16376
16393
16631
16658
16718
16797
17304
17399
17407
17455
17552
17580 17602
17660
17683
17754
17884
18163
18250 18329
18488
18686
18905
19030
19196
19213
19236
19326
19475
19481
19656
20204
20259 20277
20311
20334
20377
20492
20568
20590 20669
20742
20829
21006
21205
21228
21354
21427
21476
21568
21940
21991
22193
22245
'22309
22616
22620
22703
22713
22811
22850
22915
22927
R.K. STAATSPARTIJ EN SJJ.A.P.
De „Voorwaarts" acht het waarschijnlijk, dat sa
menwerking tussehen R. K. Staatspartij en S.D.A.P.
in 1925 onmogelijk zal blijken Als reden noemt het
blad:
Omdat wij, ondanks al het misbaar, dat te
genwoordig in het katholieke huis gemaakt
wordt, niet gelooven, dat het vlammend zwaard
van Sint-Michaël in staat zal zijn om den geest
van reactie en conservatisme uit te drijven.
Niet alleen, omdat die geest nog zeer machtig
is.
Maar ook, omdat we al meenden op te mer
ken, dat de vlammen van dat zwaard beginnen
uit te dooven.
Het zou het Rotterdamsche orgaan wel spijten,
maar niet zoo heel erg verbazen, „wanneer dat
vlammenzwaard ten slotte niet veel meer bleek te
zijn dan 'n blikken sabeltje!" 1
De bewaking van den verdachte is van dien aard,
dat hem alle middelen om zelfmoord te plegen,
ontbreken. f
EEN LAPPIE VAN 1 1000.
Te Dinteloord werd Zondag jl ten nadeele van de
wed. V. tijdens kerkgang een bankbiljet van f 1000
gestolen. De politie arresteerde de gebroeders P.,
doch moest hen weer vrij laten. Nadien echter kwa
men dergelijke sterke aanwijzingen naar voren, dat
men hen opnieuw aanhield. Thans hebben zij be
kend. Het zijn Jongens van 17 en 20 jaar. Zij zijn
naar het Huis van Bewaring te Breda overgebracht.
GEMEENTEPOLITIEK.
In de laatste vergadering van den gemeenteraad
van Hedikhuizen hoeft de heer van D. wijziging
van art 21 dor politieverordening voorgesteld, waar
door het sluitingsuur .der café's van 10 op 11 uur
werd gebracht.
In het debat merkte de voorzitter op: U doet
zeker dit voorstel omdat ze u gisteravond opge
schreven hebben.
Het voorstel werd nochtans aangenomen.
'Daarna besloot de raad een brief te richten tot
den- minister van binnenlandsche zaken, omdat de
burgemeester een electri-sche «aehtlantaam laat
branden*tegen het besluit van den raad in.
De raad zegt daarin o.a. „dat het strijdig is met
alle wetten, dat zjjn voorzitter zijn eed' schendende,
zich daardoor boven de Kroon stelt; dat hierin een
gevaarlijk precedent wordt .geschapen en gevoeglijK
een gedeelte der Gemeentewet kan worden opge
doekt, indien zulks onberispt wordt gelaten"
TE WATER.
'Te Vlissiragen is gisteren bij de aankomst van de
Provinciale boot uit Breskens het touw los geraakt
waarmede een vierpersoons auto aan boord stond
vast gebonden. De auto ging aan het rijden en
reed de buitenhaven in. Daar er niemand in de auto
zat liep alles zonder persoonlijke ongelukken af.
EEN TEGENVALLER.
Uit Helder, 22 Jan. De algemeene beschouwin
gen over de begrooting hebben Maandagavond in den
Raad een ietwat abrupt einde genomen tengevolge
van de verdaging der behandeling, toen vijl leden
aan het woord waren. De zitting van Dinsdagavond
werd geopend met de mededeeling door den voorzit
ter, dat hei college wenschte over te gaan in comité-
generaal, daar de wethouder van financiën eenige
mede deelingen aan den Raad wilde doen. die ver
moedelijk vertraging zullen geven in de verdere be
handeling. der begrooting. In verband hiermede
werd de openbare zitting gesloten, terwijl ook die
van Woensdag- en volgende avonden niet ia doorge
gaan.
Wij! vernamen, dat de mededelingen van den wei
houder van .fintnciën betrekking hadden op de op
brengst der inkomstenbelasting 1924, welke aan
merkelijk minder is dan was geraamd en dat de ra
ming voor 1925 diensvolgens moest worden verhoogd.
wettelijke regeling zijn door Gedeputeerde Staten
van Limburg reeds stappen gedaan, om verbetering
voor te bereiden. Samengesteld zal worden een com
missie, waarin zitting hebben een vertegenwoordi
ger der gemeenten Heerlen, Kerkrade, Sittard en
Brunssum, wier riolen geloosd worden in bedoelde
beken, van de Staatsmijnen, van de Vereeniging tot
behartiging der belangen der Limburgsche mijnindu
strie. Bovendien is aan de gemeentebesturen van
Heerlen, Voerendaal, Klimmen, Wijnandsrade,
Hoonsbroek, Nuth. Schinnen, Spaubeek, Geleen,
Munstergel een, Sittard, Nieuwstadt. Susteren, Born,
Roosteren en Echt, verzocht in hun geme3nte e*>n
vergadering bijeen te roepen van eigenaars van- gron-
den of gebouwen liggende in 't overstroomlngsgebied
der Geleen. Elke gemeente kan- dan oen vertegen
woordiger aanwijzen dezer belanghebbenden; deze
zestien vertegenwoordigers der benadeelde eige
naars wijzen later een of üyoe leden aan in de com
missie die het vraagstuk aer vervuiling der beken
met al de gevolgen daarvan zal hebben te bestudee-
ren en een regeling voor te bereiden*
Ook te Sittard wordt dezer dagen een vergadering
belegd' van belanghebbenden in deze kwestie.
HET GEVAARLIJKE WAPEN.
De schilder Th. P., te Asten, had van een vriend
een broek gekocht en vond er een revolver in. Hij
trok aan de haan, het ding ging af en trof zijn
vrouw ,die bij de kachel zat, in den buik. De onge
lukkige is derect per auto naar het R.K. gasthuis te
Helmond overgebracht.
DRAAGT
ALKMAAR—HOOKN.
D E ONTDEKTE MISDAAD.
Aangaande de door Muylwijk afgelegde beken
tenis verneemt het Hdbl'd. nog het volgende:
Volgens zijne verklaring was zijnerzijds geen
enkele voorbereidende maatregel in verband met
de komst van den oommissionnair Busoh, getroffen.
Ook de opdracht aan de beide werklieden, een
metselaar en diens hulp, om 's avonds terug te
komen; fijeld met het later op den) dag van 22 Oc-
■tober 1915 gebeurde geen verband. De veranderin
gen in de garage waren "bijha gereed, MuyJfwijk
./had nog slechts d^eze twee-arbeiders in zijn dienst,
en het was te voren ook wel gebeurd, dat zij: 'S
avonds kwamen overwerken. Toen Busoh verscheen
heeft Muylwijk hem ontvaugen op zijn kantoor, op
de eerste étage, boven de breede gang' die van den
Overtoom naar de garageruimte voert, en van
welk kantoor een trap leidt naar de garage. Oude
bekenden ais zij waren, liep het gesprek: over zaken,
en kwamen .fmanceelie aangelegenheden aan de
orde. Muylwijk drong er opgaan, dat de commis-
sioniiair hem opnieuw geld zou leenen. Rusch wei
gerde dat met groote beslistheid, daar de ander
reeds bij hem in achterstand was. Een. twist ont
stond, de bouwondernemer maakte zich daarbij zeer
driftig met het bekende gevolg. Toen hij, tot "zich
zelf gekomen, aldus Muylwijk, zag tot welk ernst'g
gevolg zijn drift had geleid, kwam onmiddellijk de
gedachte bij hem op, dat> hij thans alle kans had
onder verdenking te komen, een moord te hebben
begaan. Na zich van Rusch portefeuille te' hebben
meester gemaakt, heeft hij' den versl'agene nair
de garage gebracht, Daar nam hü-een van de sinds
jaren injsijn bezit zijnde groote verhuiskisten, smeet
er Zijn slachtoffer in en zette do kisffmet inhoud
op de plaats, waar ze de vorige week werden ont
dekt.
In de instructie is verklaard, dat Muylwijk, toen
hij daarna in zijne woonvertrekken kwam, er zeer
ontdaan uitzag. Hij1 was ook zeer geagiteerd, toen
de werklieden kwamen en zette do arbeiders drin
gend tot spoed aan. Een der arbeiders) zag op dien
avond van 22 Oct. 1915, nadat hij. omstreeks half
negen met zijn kameraad teruggekomen was, een
kleine verwonding aan een der handen van M-iyl-
wijk. Do metselaar kreeg opdracht verder aan het
eénstoens muurtje te werken, waaraan Muylwijk bij
de komst der arbeiders, bezig was.vHij' had feitelijk
de onderlaag gelegd-
Er is nu gebleken, aa.t dit muurtje niet -werd
opgetrokken naast doch op de kist, die slechts met
een laag puin en zand van enkele decimeters was
bedekt. De „hulp7 van den metselaar droeg do
groote roode Waalsteenen aan, niet meer dan een
vijl en twintigtal; zijn maaiTtrok het muurtje ver-
der op en Muylwijk deed niets dan den werkman
l naasten. Dat de beide werklui "tijdens het metselen
een hollen klank hebben waarg saonieu, is tot nu
toe niet gebleken. Wel "heeiu het onderzotk aan
het licht gebracht, dat het patje, in welks nabijheid
de kist stond, kerhaaldeAfk is overgeioopeu, de
kist bleek daardoor aan den buitenkant hier en
B daar vermolmd. Volgens deskundigen had dit echter
op liet vergaan van, don inhoud zoo goed a/s geen
I woedHet „ontbindingsproces''' wordt op cem ge
middelden duur van 'tien jaren gesonao en' het
H&tdekte overblijfsel maakte daarop geen uitzon
dering.
b-ii het onderzoek van het geraamte door don
daartoe aangewezen deskundige, en de me't minder
nauwkeurige schouwing door de doctoren uer ju
stitie heeft pp het gebeente geen enkel® iraecaur
«au het licht gebracht. Het gelukte evenmin de
tioodsoorziiak van Busch vast te stellen. Noch m
de kist, noch in do tot flarden vergane kleeren ia
6® re vol verkogel gevonden.
Het gerechtelijk onderzoek wordt nog. naar ver
schillende zijden voortgezet.
Er liep een gerucht, dat Muylwyk zich in rijn
fel van het leven had beroofd. Diti 10 niet gebeurd#
goed voor brand- snij- en stootwonden,
verouderde wonden, zonnebrand, aam
beien, spierpijnen, spit, rheumatische
pijnen, wintervoeten, springende handen
en nog veel meer, koopt ge met een
pot Akker's Kloosterbalsem, de snel
werkende merkwaardige veelzijdige zalf
HET FAILLISSEMENT VAN DE NOORD-HOL.
LANDSCHE BANK.
In verschillende bladen kwam, aldus de Alkm. Crl.,
bet volgende bericht voor:
„De Noordholl^ndsc'he Bank zal, al-S wij goed zijn
ingelicht, in sunat blijken een eerste uitkeering van
4G pet. aani crediteuren te doen. Verder is er nog ver
schil vanraeening over de vraag of bij directie en
commissarissen indertijd aandeelen zijn geplaatst,
wat volgens de jaarverslagen wel, doch in-feite niet
zou zijn gesctued. Ter grootere zekerheid is in ver
band met deze plaatsing van aandeelen, indertijd
beslag gelegd op effecten en gelden van directie en
commissarissen voor een bedrag; dat f 100.000 ver te
bover. gaat- Mocht de plaatsing van de aandeden
werkelijk hebben plaats gevonden, dan zou er nog
een belangrijk 'hooger percentage aan crediteuren
worden uitgekeerd."
Ons is gebleken, dat de verificatievergadering, d:-
vergadering, waarin wordt vastgesteld wie de credi
teuren zijn en hoe hoog het bedrag van crediteuren
is, 6 Mei a.s. zal plaats hebben.
Het zal een ieder duidelijk zijn, dat pas dan kan
worden vastgesteld hoe hoog het percentage van de
eerste uitkeerjpg kan zijn.
De bewering, dat wanneer dé plaatsing van do
aandeelen werkelijk heeft plaats gehad (om dil vast
te stellen zijn de directeuren en commissarissen ci
vielrechtelijk 26 Februari gedagvaard), het uit te
keeren percentage belangrijk hooger zal zijn is
met het oog op het creditbedrag onjuist. Dit kan
hoogstens 3 pet. bedragen.
GASVERSTIKKING.
Donderdagmorgen belde oen dienstmeisje te Zwolle
aan de woning, bewoond door mevrouw wed, L. J.
Dannenberg van Dijk—Van der Werf en mej. G. Dan-
nenberg van Dijk, leerares, tevergeefs aan. De politie
werd gewaarschuwd, die zich toegang verschafte en
de heide dames, door gas bedwelmd, in een slaap
kamer vond. Het bleek dat een kraantje van een
gastoestel openstond. Doktoren slaagden er niei ip
met een zuurstof-apparaat de levensgeesten van me
vrouw Dannenberg van Dijk op te wekken. De doch
ter werd in zorgwek kenden toestand naar het, Sofia-
ziekenhuis overgebracht. Er bestaat echter veel kans,
dat zij in "leven blijft.
DE PLAATSELIJKE KEUZE.
De Eerste Kamer heeft het wetsontwefp-Rulgers
in zake de plaatselijke keuze, met 28 tegen 20 stem
men verworpen.
DOOD!
In de loods aan de scheepswerf te Heelhuizen. bij
Bemmel, is Dinsdag een karretje waarop ijzeren
platen werden vervoerd, van het hoog gelegen spoor
gevallen. Het kwam terecht op dein 16-jarigen, B. W.»
die kort daarna is overleden.
BELASTING PERSONEEL.
Bij het dienstvak der belastingen is, met name in
Amsterdam en Rotterdam, voor dé uitvoering van
den scheepvaartdienst een nijpend tekort aan ge
schoolde kommiezen.
Dit tekort is ontstaan doordat een groot aantal
kommiezen den dienst plotseling, althans vroeger
dan in den regel te doen gebruikelijk is, met pen
sioen hebben verlaten. Deze uittocht was een ge
volg van de door de regeering ingediende voorstellen
tot belangrijke verslechting van de pensioenwet.
Ten einde nu in dat tekort te voorzien, zijn een
aantal dier gepensionneerde ambtenaren weer in hun
gewone werk in tijdelijk dienstverband te werk ge
steld. evenwel tegen een belooning, die belangrijk
lager is, dan de bezoldiging, welke voor dien arbeid
geldt.
Het hoofdbestuur van den Centralen Nederl. Amb
tenaars bond heeft nu aan den minister van finan
ciën verzocht, de thans gëldende belooning van
f 3.90 per dag op te voeren tot een bedrag, overeen
komende met de maximum jaarwedde van den rang,
waartoe de betrokkenen behóórden, nl. f 300.
VERVUILING DER BEKEN IN LIMBURG.
De Limburgsche redacteur der Msb. schrijft:
De kwestie der vervuiling onzer beken door mij
nen, industrieën en gemeentelijke rioleering is hier
in den Ia tasten tijd wel actueel In afwachting eener
ONTWER P-DIENSTREGELING SPOORWEGEN
1925—1926.
I De Kamer van Koophandel en Fabrieken voor
I Hollands Noorderkwartier, gevestigd! te Alkmaar,
maakt bekend, dat ten haren kantore, Oudegracht
182, de ontwerp-dienstregeling 1925—1926 van de Ne-
derlandsche Spoorwegen voor belanghebbenden ter
j inlage ligt.
Opmerkingen betreffende dat ontwerp behooren
vóór of op 31 Januari a.s. aan den Hoofdinspecteur-
Generaal der Spoor- en Tramwegen te 's Gravenhage
ingezonden te worden
ANNA PAULOWNA.
Aan A. Blaauboer, dienstplichtige der lichting 1923,
is opnieuw één jaar vrijstelling van' dien dienstplicht
verleend wegens kostwinnerschap.
ANNA PAULOWNA.
Politie. Verloren «een portefeuille, inhoudende
eenig geld' etc. Gevonden een paar kousen. Inlichtin
gen te bekomen ter secretarie.
ANNA PAULOWNA.
Zonder den prikkel van' hot „bal na" was de laatste
T.A.G.O.-avond weer flink bezocht en gaf alzoo het
verheugend bewijs, dat er toch ook altijd nog heel
wat menschen zijn, die enkel ter wille van 'het ge
presteerde zelf, zich een gang naar „Veerburg" ge
troosten, in de verwachting iets moois of iets goeds
te hooren, En wij gelooven niet dat Frans Hulleman,
die ditmaal voor T.A.G.O. optrad, hen in die verwach
ting zal hebben teleur gesteld.
De heer Hulleman begon met de voordracht van
,J)e Zonde", door A,graas Maas-van der Moer, een fijn
en gevoelig verhaal, diat den zielstoestand teekent
■van een jonge non, die voor eenigen tijd in de verple
ging gaat en door het oudste dochtertje van d'e door
haar verpleegde moeder de reine weelde van kirader-
genegenheid en daardoor het mooie geluk van de we.
reldsche liefde leeart. kennen. De belijdenis van haar
inraerlijken strijd tussehen het religieus© en het
aardsche liefdeleven werd op uitnemende wijze ver
tolkt. Mooier .nog vonden velen de vooïflracht van
het anti-militairistisch gedicht „Slachtveld" van Van
Collem. Trouwens, de heer Hulleman is begaafd met
een volle, welluidende en buigzame stem, die wel In
staat is zulke ernstige stukken boeiend' voor te dra
gen, maar in het comiscbe genre, waartoe „Moderne
Ans" en het fragment uit Heijermans' „Schakels"
den overgang vormden, iigt zeer zeker toch wel zijn
grootste kracht. In dat Schakels-fragment werden
de verschillende persoonlijkheden Prancras Duif, zijn
broer Hein en diens vrouw, door stemnuanceer/ing,
gelaatsuitdrukking en nu en dan een slechts sober
gebaar, zoo meesterlijk weergegeven, dat men dit
geheele tafereel als voor zich zag.
Na de pauze kregen wo uitsluitend humoristische
stukken. Bijzonder lachwekkend was „Het Huwe
lijksaanzoek": Een Fransche muzikant, die om de
hand van een Amsterdamsch meisje komt vragen,
doch geen woord Hollandsch verstaat, waarom de
neef-pistonnist als tolk moet fungeeren en daarbij zijn
„kennis" van de Fransche taal uit op een wijze die
'het publiek aanhoudend deed schateren van pleizier.
Ook Jan Feith's „Als vreemdeling in Amsterdam"
ga^ allerlei hoogst koddige staaltjes van de „kennis"
van vreemde te hooren. terwijl wij in „De Bokswed-
I strijd", verteld door een vrouw uit de Jordaan, den
J origineelen humor van het onvervalschte Amster-
J damsche dialect te genieten kregen.
't Was dus weer een mooie T.A.G.O.-avona en ten
gevolge van het voortdurend contact tussehen voor
drager en publiek heerschje er een gezellige stem
ming in de zaal
Mllnhardfs Borsthonlngslroopf 0.60
Mijnhardt's Thijmsiroop f 0.75
Anga-siroop (ook bij Kinkhoest). f 1.75
Bij Apotheker* «n Drogisten
WIE RIN GER WAARD.
De heer t. Raven alhier heeft uit de hand gekocht
van den heer K. Diks^aal te Moerbeek een boeren
woning met. ruim 3 H.A. wei- en bouwland aldaar.
SCHOORL
Woensdagavond vergaderde de tuinbouwvereeni-
ging „Schoori", in de zaal van. den heer, J. Beeld
man.
De voorzitter de heer R. Wognum opende de ver
gadering met een hartelijk welkom en memoreerde
in het kort wat in 1924 was gebeurd. Verder zegt
spreker dat de vereeniging dit jaar, 25 December,
25 jaar heeft bestaan, en opende de vergadering met
den wensch, dat dit 25e jaar een gelukkig jaar mag
zijn.
Uit het jaarverslag blijkt, dat er 144 leden zijn, 99
in de gemeente en 45 buiten dé gemeente. Een voor
uitgang van 14 leden.
Hierna deed de penningmeester rekening en ver
antwoording. De ontvangsten waren f293.15, de uit
gaven f272.0lM, saldo f21.13^. Eigendommen f145,
aldus een batig saldo van flG6.13&.
Deze rekening werd in orde bevonden.
Punt 4. Nieuwe leden. Bij acclamatie werden deze
aangenomen.
Voorzitter stelt voor als iemand tusschentijds lid
wordt, eerst de contributie te laten betalen. Dit werd
goedgevonden.
Voor het opgeven van glas bestaat nog gelegen
heid. Eenige opgaven worden gedaan, die spoedig
zullen worden uitgevoerd.
Bespreking Oost-Indische kers. Dit had een gunstig
verloop, Evéneens over den verkoop van een kleed
en een wagen.
Bestuursverkiezing. De heeren R. Wognum, D. Rus
enW. Keizer, worden met groote meerderheid herko
zen en namen hunne benoeming aan.
j Voozitter zegt dat schorseneelenzaad is besteld.
Verder werd behandeld den aankoop van aard-
beiensloffen. Hiervan werden er 3250 aangevraagd.
I De aankoop van slaboonen werd aangehouden.
Snijbloemen te veilen zal worden aangevraagd. Ge-
I tracht zal worden 1325 boonenstaken aan te koopen.
Na rondvraag sluiting onder dank.
'T ZAND.
De boerenplaats van den heer J. Boots te tzand,
groot 12.50 H.A., is verkocht aan den heer J. Com
mandeur te Hem. nabij Veenhuizen.
ST. MICHAEL-ACTIE.
De onderhandelingen tussehen Prof. Aengenent en
het hoofdbestuur van „St. Michaël" zijn Donderdag
middag beëindigd.
Prof. Aengenent is met,het volledig hoofdbestuur
van „SI Michaël" tot een overeenstemming gekomen.
HET WERD STEEDS ERGER.
Uit Rotterdam, 22 Jan. Een 22-jarig jongmensch
moest voor zijn baas een hit verkoopen. Hij ontving
f 110 voor het dier, doch in plaats, dat hij dit geld
aan zijn baas afdroeg, ging hij er voor aan den boe
mel. Daar de jongen echter wel begreep, dat zijn bdas
het er niet bij zou laten zitten, deed hij Dij 'de po
litie aangifte, dat hij het geld verloren had. Men ver
trouwde hem evenwel niet en toen hem het vuur
wat na aan de schenen werd gelegd, verklaarde hij,
dat hij in een berucht huis aan den Dubbelen Gang
beroofd was van f 110. Ook dit verhaal kwam de po
litie weinig geloofwaardig voor. Men liet hem foui-
leeren en toen bleek, dat hij in de voering van zijn
vest f75 had verstopt. De jongeling gaf ten slotte
toe, dat dit geld van den verkochten hit was. De rest
had hij al opgemaakt. Hij is in verzekerde bewaring;
gesteld
EEN ZIEKTE ONDER DE HOENDERS.
In „De Klein veeteelt" wordt melding gemaakt van
een zeer ernstige ziekte, welke in de Lijmers onder
de kippen is uitgebroken. De ziekte uit zich als volgt:
De dieren houden plotseling met den leg op en la
ten het voer staan. Ze loopen traag, de staart en vleu
gels bijna over den grond sleepend. De afgang is dun,
soms slijmerig, geelgroen, een enkelen keer met iets
bloed ertusschen. 's Morgens liggen er dood onder de
zitstokken. Het proces neeft blijkbaar niet lang ge
duurd, want de cadavers zijti nog zwaar. De kam is
gekrompen. Licht-blauwachtig. Maakt men de dieren
open, dan blijken de longen en de lever aangetast
de kleur ft groenachtig geworden en het stinkt vree.
selijk.
Dit is volgens den berichtgever het beeld van de
zoo besmettelijke Kleirasche ziekte, die wel iets weg
heeft van cholera, maar bij deze laatste vallen er
gewoonlijk veel meer slachtoffers tegelijk en het
gaat dan nog vlugger.
Het»gevaar van uitbreiding der Kleinsche ziekte is
bijzonder groot. Tengevolge van den hoogen water
stand staan thans alle slooten in de Lijmers met el
kaar in verbinding. Eén kip aan de Kleinsche ziekte
of cholera gestorven, besmet het water en kan bij
dezen hoogen waterstand de hoenders in de heele
streek aantasten.
Ira verband met het groote gevaar wordt do raad
gegeven, een of meer cadavers op te zenden naar de
Rijksseruminrichting te Rotterdam of het Instituut
voor parasitaire en infectieziekten1 te Utrecht. Dan
weet men zeker van welke ziekte thans sprake is. Is
het de Kleinsche ziekte, dan moet terstond de hulp
van den veearts ingeroepen worden, die daarvoor
serum kan krijgen.
Het geldt hier een vijand die in al zijn geledingen
vernietigd moet worden. Geen partiëele bestrijding
dus; dë boeren moeten den strijd gezamenlijk aan
binden, want anders helpt het nog niets. Op de be
sturen van de landbouw-organisaties rust de p'icht
aan de bestrijding leiding te geven en vooral den
minderen man te steunen.
DE ONTWAPENING.
Tegen het denkbeeld van' Prof. Van Embden, over
ontwapening en de giftgassenoorlog is kapitein
Maas het scherpst in oritiek gekomen. Thans heeft
Prof. Van Embden als antwoord op. dit militairistisch
geschrijf weer een tweede brochure uitgegeven.
'Ira dat antwoord lezen we o.m.:
JDe grondslag der brochure-Maas is een groot mis
verstarad. De schrijver heeft de pech zijn e i g 0 n 1 ij-
k e tegenpartij niet te kennen, In 92 der 94 bladzij
den, die zijn geschrift telt, waant hij de bestrijder te
zijn van mij, en mijn „oncontroleerbare" zegslieden.
J5erst het Dierentuin-debat op 30-9-'24 heeft hem ge
leerd1, dat de meeste door mij, gebruikte bronnen die
van den Volkenbond zijn. Toch had het Volken
bondsrapport hem bekend kunnen en bekend behoo
ren te zijn; het had bij do verschijning zijner bro
chure reeds ruim 2 maanden geleden het licht ge
zien:
En later:
De positie van den' heer Maas is op zijn zachtst
gezegd, grotesk. Hij „vernietigt" de vreeselijko waar
schuwing, die de Volkenbond en zijn deskundigen
aan de wereld voorhouden. Alsnu juichen een aan
tal beroepsgenooten van den heer Maas. Desgelijks
doen de dagbladen en politici, die aan het bewape
ningsstelsel verankerd liggen. Dit alles is toch ei
genlijk vftj onbelangrijk.
Maar de zwakte van zijn standpunt blijkt niet al
leen uit deze algemeene beschouwing. Ook de con
crete middelen, die hij voorstaat, en zijn verdere ar
gumenten zijn, reeds voor leekenoordeel. duidelijk
van poover gehalte.
De heer Maas, tracht onze gewetens te sussen met
den vooruitgang der gasmaskers (ook tegen onbe
kende gassen!) en de rest zijner afweermiddelen. En
het ontgaat hem kennelijk, dat, wijl deze middelen
geheel ondeugdelijk zijn tot bescherming der bur
gerbevolking, voor haar in elk geval de onbeperkte
wreedheid weer zal intreden en gruwzame marte
ling haar lot kan zijn.
Kap. Maas geeft aan dat voor de werkzame ver
gassing van 1 K.M.2 noodig zijn 25000 Kg. mosterd
gas en om dit toe te dienen i00 zware vliegtuigen.
Voor een oppervlak als Amsterdam of Rotterdam,
door hem gesteld op 36 K.M.2 zou dit dan, zegt hij,
vereischen 3600 Farman vliegtuigen, „d.i. rond 18
maal de sterkte van de huidige zware bombarde-
mentsvloot van Frankrijk", en een verbruik van
mosterdgas, nagenoeg gelijk aan de helft van de to
tale productie in Frankrijk in 1918 en 1/10 van die in
Duitschland in 1917 en 1918.
Aangenomen dat het hulsel der moderne lucht-
bommen evenveel weegt als hun gasvulling gaat M.
blijkbaar uit van een draagvermogen van 500 Kg.
bruto bomgewicht per avion.
Prof. van Embden becijfert dan, dat in plaats van
3600 slechts 200 a 340 vliegtuigen daarvoor noadig
zouden zijn. Verder schrijft hij:
„Maar bovendien: het geheele uitgangspunt van
mijn bestrijder deugt niet.
'Vooreerst blijkt kap. M. de dwaasheid te 'verde
digen, dat men zich over niets bezorgd heeft tc ma
ken, zoolang niet in één aanval geheel Amsterdam
vergast is. Worden dus in één nacht in hoofdzaak
b.v. slechts de 2 stadskwartieren tussehen Spaarn-
dammerdijk en Vondelpark aangepakt (oppervlak
ruim 4 K.M.2, inwoners in 1920 184.000), dan is de
aanval smadelijk mislukt en kan Nederland zijn
lands,,verdediging" roemrijk voortzetten.
Daarnevens begaat M. evenwel de alles beheer-
schende fout, tot grondslag zijner berekening de vraag
te nemen: hoeveel gas is er noodig om een ge
vechtsterrein onhoudbaar te maken voor troepen die
voorzien zijn van gasmaskers en geprepareerde klee
ding.
Maar voor een stadsbevolking staat de zaak als
volgt: Lettend op de gassen die reeds onverdrage-
lijk, resp. giftig zijn. bij een verdunning van 1 deel
op 10- tot 50 millioen deelen lucht en die in gas
vorm tot 8 maal zoo zwaar als lucht wegen, vindt
men per K.M.2 stadsoppervlak bij 20 M. hoogte een