a VAN DIT EN VAN DAT
T1 EN VAN ALLES WAT
nifiiinnnfinirnïïnnniiminniininiinniiinifiiniiirninTnirniiiiiiniiimnnniiiinniininninnnmMiimnnninninin'
PANTOMIME
ROMMELKRUID-
Bijvoegsel der Schager Courant van Zaterdag 21 Februari 1925. No. 7592.
r<t
ml
VA
hi
8CHAAKMAT.
Een onbezorgde, rijke stakker,
Die met z'n geld geen raad meer wist,
Die zich met al z'n handigheidjes
Toch nog in 't leven had vergist,
Wou op een dag weer zorgen hebben
En arbeid in zijn leeg bestaan,
Omdat ie anders door zijn weelde
Nog wel eens eerder dood kon gaant
Op Maandag had ie schele hoofdpijn,
Op Dinsdag last van podagra,
Op Woensdag kreeg ie eksteroogen,
Op Donderdag malaria,
Op Vrijdag was ie lang niet lekker,
Op Zaterdag te sterk bezweet,
Op Zondag had ie laat van hlkjei
'Door al het eten, dat ie deed!
D i e kwalen wou ie overwerken
In noesten arbeid, stug en straf,
Al wist ie van het harde leven
Dan ook geen sikkepitje af.
Hij kocht zich een manchester-pakkie,
Een tweedehandsche overjas,
Hij huurde een kale zolderkamer
En dacht, dat ie een werkman was!!
De eerste morgen schrok ie danig,
Hij had geen ham bij z'n ontbijt,
De tweede morgen was ie driekwart
Van al zijn idealen kwijt,
Toen stond ie suffig voor z'n kostvrouw,
De waarheid was ie niet gewend,
Die schold 'em voor een stuk mesjogge,
Voor een verkleede weeldeventü
En toen ie eindelijk mocht werken,
Zoo goed en kwaad als dat dan ging,
Bleek ie een minderwaardig tiêpe,
Een hopelooze zonderling!
Men kon 'em nergens voor gebruiken
En overal kreeg ia de bons.
Omdat ie enkel was geboren
Voor 'n pelsjas en een bed van dons!!
Nu rijdt ie in z'n luxe auto
Weer zuchtende het leven door,
Met iedYen dag een ander kwaaltje,
Daar heeft ie ook z'n weelde voor!
En tot z'n schrik heeft ie begrepen,
Dat al z'n geld voert naar gemis,
Omdat er voor zijn verder leven
Geen and're keus meer over isl!!
KROES.
Februari 1925.
(Alle rechten voorbehouden.)
Diclytra of Dielytra en niet Cletria (Zie hierboven).
Wat de cultuur van Cyclamen betreft, vooreerst
moet er voor gezorgd worden, dat de knol zich boven
de aarde bevindt. Voorts wil zij niet warm gekweekt
worden. Het ia dus geen plant voor de woonkamer,
waar flink gestookt wordt. Ook kan zij' echter geen
vorst verdragen, roodst de beste plaats die men haar
geven kan een plek op de vensterbank is, waar het
flink licht is en waaT de temperatuur ongeveer 50
graden Fahr. ie. Op zulk een plaats gezet zullen de
bloemen zich na elkander ontwikkelen en niet zelden
zullen er 20 30 gelijk open zijn. De plant moet af en
toe met slappe gier begoten worden en matig vochtig
gehouden worden. Bij het gieten moet men goed op*
passen, dat er geen water tusschen de bladeren en op
den knol blijft staan. Hierdoor zouden èn knol èn
bloemen gaan roeten. Uitgebloeide bloemen en gele
bladeren moeten voorzichtig bij den knol weggesne
den worden.
Tot zoover deze week. De volgende week hoop ik
de kweekwijze in den zomer te behandelen en ook
de cultuur van Begonia's te beschrijven.
K. VAN KEULEN,
Tuinbouwvakonderwijzer.
Planten in Kamer en Tuin»
Ti.
PRIJSRAADSEL No. 5.
Het geheel telt 28 letters en is een spreekwoord
ontleend aan het boerenbedrijf.
4 10 22 28 12 25 zijn huisdieren.
9 3 15 7 18 13 vindt men veel aan Frieslands
kust.
20 8 19 11 5 23 21 6 ia een prettige sport.
In een bljenkcrf vindt men veel 7 24 2 17 21 13.
27 16 26 11 5 2 12 21 17 8 13 is een vreemd
woord voor inblazen of ingeven.
In den Bangert zijn dezen winter veel 1 S 14 27
12 19 gebouwd.
Dit is dus weer het laatste prijsraadsel van deze
serie; men kan weer kiezen uit de boekjes van de
serie „Weten en Kunnen" en wel uit Onze mooiste
Kamerplanten, het Rozenboekje, Narcissen of Hy
acinthen of Tulpen in Kamer en Tuin, Bloemen
teelt in Kleine Tuinen, Plantenziekten in I^leine Tui
nen (2e deeltjes), Eéjarige Sier- en Snijbloemen, Vaste
Planten en Onze mooiste Heesters. Wie het vaakst
meegedaan hebben, hebben de meeste kans op een
prijs, maar dit moet de eerste beginnenden niet af
schrikken, zij komen immers ook eens aan de beurt.
Oplossingen wacht ik in tot 10 Maart.
Vraag 51. Mej. M. O. te Oude Niedorp vraagt:
„Zoudt u zoo goed willen zijn de volgende vragen ln
de „Schager Courant" te willen beantwoorden:
1. Wanneer is het de tijd om een 2.tal roze boomp
jes te verplanten? Moet zulks door een vakman ge
schieden of kan het ook door een leek gedaan wor
den T
2. Wanneer kunnen Pioenrozen verplant worden?
3. Cletria (Gebroken Hartje), wanneer kan die ver
poot worden?
Antwoord: De winter is de tijd om allerlei planten
te verpoten. Dus die tijd is er thans. Pioenen kunnen
ook best verplant.worden, maar ze willen liever vast
blijven staan, wat den bloei betreft
het gebied van'de luchtvaart, die hij in 1910 ln een
beek beschreef, gaven aanleiding tot voortgezette ex
perimenten. Hij heeft zich ook tot zijn dood onafge
broken met vlieg-technlsch en meteorologisch werk
bezig gehouden en het was hem bijzonder aange
naam, dat de Eiffeltoren een van de voornaamste
draadlooze stations werd, waartoe hij door zijn groote
hoogte bij uitstek geschikt was. Ook de aeathetische
waarde van den Eiffeltoren die aanvankelijk als een
„leelijk geraamte" werd gedoodverfd, is in onze eeuw
van de machine erkend. Verscheidene kunstenaars
hebben zijn karakteristiek silhouet in hun schilde
rijen en beschrijvingen verheerlijkt en de dichters
hebben bij dozijnen dezen „nieuwen toren van Ba-
bel" bezongen. R. N.blad.
VEILIGHEIDS ARMBANDEN.
BIJ bet persen of ponsen van voorwerpen bij mas
saproductie zijn veel ongelukken voorgekomen. Be
halve uit de normale menschelijke overwegingen ia
dit ook af te keuren uit het standpunt van efficiency,
omdat immers ondanks alle gewoonte de mogelijk
heid van verwonding een rem is voor de snelheid
van dengene, die het toestel bedient Bovendien is
het een nadeel voor de gemeenschap, wanneer de
Baby voert den Zomertijd in.
CYCLAMEN EN BEGONIA'S.
Vraag 52. Mej. A. G. te Alkmaar vraagt: „Gaarne
zou ik van U, door middel van de Schager Courant
eenige inlichtingen hebben aangaande de kweekwij-
ze van Chiclamenf en) roodbloemige Begonia in mand"
Antwoord: Eerst wil ik er even op wijzen, dat de
aaam Chiclamen niet juist is, dit moet Cyclamen zijn,
•venzoo is de Latijnsche naam van Gebroken Hartjes
DE BOUWER VAN DEN EIFFELTOREN.
De naam van den ingeneur Alexandre Gustave
Eiffel is wereldberoemd geworden door den Eiffel
toren, dien hij heeft gebouwd. Deze toren, die zich
boven Parijs verheft met een hoogte van 1984 voet,
is het hoogste bouwwerk, dat ooit is opgetrokken,
wanneer men ook alle andere bouwwerken: wolken
krabbers, pyramiden enz. medef-ekent. Toen de EI-
feltoren 36 jaar geleden werd gebouwd, Werd hij alge
meen als een wereldwonder begroet, ofschoon men
destijds de beteekenis, die hij in wetenschappelijk
opzicht nog eens voor de dTaadlooze telegrafie en
voor het luchtverkeer zou krijgen, nog niet kon
voerzien. Eiffel bouwde den toren op eigen kosten en
op eigen initiatief, om een proef te nemen met zijn
censtructiewijze. Hij had zich tevoren als bruggen
bouwer onderscheiden en in het jaar 1858 door den
bouw van de spoorbrug over de Garonne bij Bordeaux
naam gemaakt. Later kon hij zijn constructiewijze
toepassen bij den bouw van andere bruggen, zoowel
in Frankrijk als in Portugal en Hongarije. Van
hem is ook afkomstig het ontwerp van het station
\an Boedapest en verder was hij als ingenieur werk
zaam bij de eerste pogingen om het Panamakanaal
te graven, tot de debacle volgde. In 1885 verklaarde
Eiffel gebruikte bij dezen torenbouw evenals bij
1889 een reusachtigen toren te bouwen en het ge
weldige werk bleef twintig jaar lang zijn eigendom,
tot het in het bezit over ging van de stad Parijs.
Eiffel gebruikte bij dezen torennbouw evenals bij
zijn andere ingenieurswerken nieuwe vormen van
boogconstructie van zeer groote wijdte. Hij is echter
niet alleen als ingenieur werkzaam geweest, maar
heeft ook wetenschappelijke onderzoekingen gedaan,
waartoe zijn toren he<m aanleiding gaf. Hij deed ge
regeld meteorologische waarnemingen, die hij ver
scheidene jaren achtereen in een geregeld verschij
nende metorologische atlas publiceerde. In 1907 gaf
hij een werk uit met den titel „Resultaten van de
proeven ten opzichte van het weerstandvermogen van
de lucht, uitgevoerd op den Eiffeltoren". Toen de
luchtvaart in opkomst was, stelde hij zich onmiddel
lijk in verbinding met haar voornaamste pioniers en
zoowel de gebroeders Wright als Blériot, Voisin,
Handley Page, e.a. hebben van zijn medewerking
groot nut gehad. Hij had ook op de constructie van
de eerste vliegtuigmotoren en de eerste vliegmachines
grooten invloed. Zelfs zijn fouten waren voor het on
derzoek niet zonder nut en zijn proefnemingen op
productiviteit van een aantal menschen vermindert
door kwetsuren; de kosten om de menschen te doen
herstellen of te onderhouden, drukken ten slotte op
het fabrikaat. Als men dus alle gevoelsargumenten
op zij^zet, blijven er nog talrijke andere over, die
zullen maken, dat er een dwang ontstaat, hetzij van
overheidswege, hetzij als gevolg van zeer nuchtere
berekeningen, dat men probeert ongelukken te voor
komen.
Een der nieuwste methoden ervoor bestaat in het
gebruik van armbanden, die automatisch de handen
wegtrekken, zoodra ze de gevaarzone naderen. De
banden kunnen zeer gemakkelijk «n de polsen ge
sloten worden met een gesp, die ook weer zeer snel
te openen is. Ze zijn verbonden met een stelsel van
stalen koorden, die door een standaard heen omhoog
gaan en in directe verbinding staan met den neer-
dalenden stempel. De lengte Is zoo afgemeten, dat
het niet mogelijk is om bij dalenden stempel met d$
hand in de buurt te blijven, zoodra de afstand kri
tiek zou worden. Door middel van een hefboom is het
mogelijk de lengte, waarover de armbanden terug
getrokken kunnen worden, te doen varieeren van
2.5 c.m. tot het tienvoudige hiervan. Alle onderdeelen,
die de afstanden van de handen tot de pers bepalen,
zijn zoo gemaakt, dat ze afgesloten kunnen worden.
Dit is noodig, omdat de arbeider bijna steeds het nut
van de toestellen inziet, als het te laat is en het dik
wijls is gebeurd, dat de veiligheidstoestellen door
hem niet gebruikt of onklaar gemaakt werden. Het
geheele toestel met standaard ia zoo gemaakt, dat
het ook een stoeltje draagt met een ruggesteun voor
dengene, die de pers bedient.
In de normale gevallen zal de arbeider zijn handen
op tijd terugtrekken, zoodat hij absoluut niets merfct
van het terugtrekken van de armbanden. Alleen als
hij te onvoorzichtig was, zal hij het voelen aan dat
terugtrekken. Alles past zich zeer snel aan en in
korten tijd geeft het toestel zoo'n enorm gevoel van
zekerheid, dat de productie nooit geremd zal kunnen
worden door eenige vrees voor een ongeluk.
EEN NIEUWE BESTRATING.
Een Zwitsersche firma fabriceert een nieuw soort
bestrating, bestaande uit gewapend gietasfalt. Dit
systeem verhindert volgens hetgeen de uitvindster
daaromtrent mededeelt, niet alleen stofontwikkeling,
doch biedt op de beste wijze weerstand aan het euvel
der moderne bestratingssystemen n.L het ongelijk
matig afslijten van het oppervlak. De bestrating
wordt op de volgende wijze gemaakt. Als onderlaag
of fundeering is een vastgewalste puinlaag voldoen
de. Hierop wordt een draadnet met een maaswijdte
van ca. 0.10 M. «n daarop een asfaltlaa? van ca.
0.06 M. dikte aangebracht. Het net wordt nu zoo lang
door aanspannen en opheffen zijner einden heen
en weer bewogen tot het nog weeke asfalt het net
aan beide zijden gelijkmatig bedekt heeft. De aldus
gevormde samenhangende laag belast de puinlaag
zoo gelijkmatig, dat de anders gebruikelijke beton-
laag gespaard kan worden.
Gezegd wordt verder dat de druk van belastingen
van allerlei aard op het etraatoppervlak door deze
gewapende laag gietasfalt niet eenzijdig werken kan,
doch op de onbelaste vlakken veerend wordt ver
deeld, Hierdoor wordt het vormen van kuilen en
verzakkingen tot een minimum gereduceerd en waar
deze tengevolge van onvoldoende constructie van den
onderbouw toch zijn ingetreden door de contractie
van het draadnet gedurende de koelere nachttem-
pcratuur spoedig geögaliseerd. Het systeem wordt
vooral voordeellg genoemd om het wegvallen van
de onderlaag van beton en het bijna volledig ver
vallen van onderhoudskosten. De tijd zal moeten
leeren of de uitvindster niet te optimistisch geoor
deeld heeft.
EEN NIEUWE DRIJFRIEM.
Voor een vinding, die gedaan is ln Europa, wordt
nu in Amerika reclame gemaakt. Het betreft een
drijfriem, die zich (volgens de aanprijzing) vast
zuigt aan de riemschijven en bij het overgaan tot
het losse gedeelte weer gemakkelijk eh zonder schok
loslaat. Het vasthechten van een riem om de schijf
is van groot belang, omdat alleen daardoor het
overbrengen van de kracht mogelijk is.
De nieuwe riem bestaat uit gewone met eiken
schors gelooide huid, die op zich zelf niet zoo ge
schikt is voor drijfriemen. Deze geschiktheid wordt
echter verkregen doorgaan den schijfkant een voering
to maken van reepen sponsachtig chroomleer. Deze
reepen zijn niet volkomen aaneensluitend en wor
den vastgehecht door middel van holle koperen na
gels met massieven kop. Deze nagels maken als het
ware een groot aantal tuigkamertjes, die voor goe
de hechting moeten zorgen, terwijl een luchtlaagje,
dat zich tusschen chroomleer en schijf zou be
vinden gemakkelijk ontwijkt doordat de reepen niet
aaneensluiten. De Amerikanen spreken van „ten-
tacular belting" en in werkelijkheid vertoont de
afbeelding van den binnenkant van den riem een
karakter als van de tentakels van een inktvisch,
die ook beschikt over zuignapjes. Als groot voor
dcel wordt opgegeven, dat de riem voldoende hecht
om met een zeer geringe spanning zonder te slip
pen te kunnen werken. Het overbrengen op de losse
schijf gaat even gemakkelijk als bij andere riemen.
Het looien met eikenextract of -schors garandeert
een groote sterkte van den riem, terwijl het minder
goed hechten van dit leer geheel en in ruime mafö
vergoed wordt door de constructie en het chroom
leer, dat goed gevet is. De chroomleerreepen zijn
van 18 m.m. tot 26 m.m. breed en de dikte is on
geveer 3 'm.m. Om den riem te onderhouden is al
leen noodig een paar maal per jaar het chroom
leer opnieuw in te vetten. Natuurlijk is de prijs
hooger dan van andere riemen, maar de aanprijzing
spreekt van bijzondere trekkracht, vergelijkbaar
met die van een ketting, gepaard aan bijzondere
kleefkracht aan de riemschijven.
Welke prijs er voor gerekend wordt in verschil
lende maten wordt niet vermeld.
EEN GRAFMONUMENT VAN ZILVER.
In de oeroude aan sage rijke stad Praag, in Bo-
hemen, bevindt zich de bekende prachtige St. Veits-
Dom, met de schitterende 41 vensters, de marmeren
vloer, de 12 uiteenloopende kapellen en nog andere
rijke praalwerken. In een van deze 12 kapellen be
vindt zich het graf van den heiligen Nepomuk, den
schutspatroon van Bohemen. Het graf werd voor
200 Jaar door den Weenschen goudsmid gemaakt en
bestaat uit een zilveren pronkkist waarin de over
blijfselen van den heilige en vijf zilveren standbeel
den, die een allegorisdhe beteekenis hebben. Vier
zilveren engelen houden beschuttend een purperen
baldakijn over het monument en aan zilveren ket
tinkjes hangen verscheidene lampen, ook van zil
ver, die de ruimte met een gewijd licht vullen.
WAAR KOMT MICA VANDAAN?
Allen kennen wij het mica, de dunne op glas
gelijkende stof, die voor vele doeienden gebruikt
wordt en in de huishouding het meest voorkomt in
deurtjes van kachel* en haarden. Mica is een delf
stof en komt voor in alle granietsoorten. Het ver
toont zidh in donkere aderen in de granletblokken,
die gebruikt worden voor groote gebouwen. Bruik
baar mica wordt echter alleen aangetroffen in de
mica-rotsen in Rusland, Engelsch-Indie en de Ver-
eenigde Staten. Vroeger leverde Moscovië (Rusland)
alleen deze delfstolf, vandaar dat het mica ook wel
Moecovisch glas genoemd wordt. De bijzondere ei
genschap van de mica-granietrotsblokken is, dat zij
slechts in één richting splijten en wel in nauwkeu-
rig evenwijdige vlakken. Dit splijten der blokken
schijnt eindeloos te zijn. Men krijgt steeds dunne
velletjes, die altijd; glad en glanzend blijven. Er
bestaan, evenals kolenmijnen, ook mJcamijnen met
gangen en schachten, waarin de arbeiders en de
arbeidsters afdalen.
Op ongeveer 100 M. diepte worden de mica-aders
aangetroffen en nadat de mannen de delfstof hebben