NERINGDOENDEN!
DAARVOOR IS ADVERTEEREN
IN DIT BLAD DE BESTE MANIER
De Sform-Ramp over
Oostelijk-Nederland.
verschuldigd zal zijn van hot bedrag, dat op 1 Dec.
a.s. aan de gemeente zal worden uitbetaald.
Een antwoord daarop is nog niet ontvangen.
Voorts is de Directie voornemens Ged. Staten voor
te stellen, voor de straatverlichting te Zijdewind,
'iVeld en de Weel, tot den aanleg waarvan Uwe
vergadering besloot in hare openbare zitting d.d. 13
Mei j.1te vergoeden eon bedrag van föOO.gelijk
aan het bedrag, waarvoor door Uwe vergadering
den Men Juni j.1. de aanleg ondershands is aanbe
steed.
Wij hebben de Directie verzocht dit bedrag reeds
op 1 September a.s. betaalbaar te willen stellen, ton-
oinde te voorkomen, dat de gemeente tot genoemd be
drag eene geldleening moet sluiten voor een tijdvak
van 1 Sept. tot 1 Dec. d.a.v.
Ook hierop kwam nog geen antwoord in.
Indien evenwel de straatverlichting vanwege do
provincie zal worden geëxploiteerd, zal de gemeente
een straatverlichtingscontract voor de geprojecteer
de 22 straatlantaarns dienen aan te gaan. Bij 800
branduren zal dan de gemeente voor de straatver
lichting eene jaarlijksche vergoeding verschuldigd
?ijn van pl.m. f474.
Ingevolge art. 4 van het ontwerp-straatverlichtings-
contract is de verwisseling van lampen zaak van de
gemeente en dient zij tevens te betalen de kosten van
nieuwe lampen. Wij meenen, dat hiertegen geen over
wegende bezwaren zijn aan te voeren.
Moenende Uwer vergadering hiermede de noodza-
kelijke inlichtingen nopens de voorwaarden van over
name van het electriciteitsnet te hebben gegeven,
stellen wij, waar ons de voorwaarden aannemelijk
voorkomen. Uwer vergadering voor, tot overdracht te
besluiten.
Wijders stellen wij U voor, het op 1 Januari 1925
resteerende bedrag der met de Levensverzekerings
maatschappij „Utrecht" te Utrecht op 15 Dec. 1922 ge
sloten geldleening oorspronkelijk groot f18000.—, op
1 December a.s. af te lossen en ons College te mach
tigen, hiervan overeenkomstig de voorwaarde in het
leeningscontract tijdig aan voornoemde maatschappij
mededeeling te doen en voor de vervroegde aflos
sing één procent te vergoeden, hetgeen als voorwaar
de in gemeld contract is gesteld.
De heer Van der Oord vraagt wat de oorzaak is
dat het G.E.B. niet voldoende rendement geeft, zijn
er te weinig aansluitingen?
De Voorzitter antwoordt dat de heer Van der Oord
de voordracht blijkbaar niet goed heeft gelezen en
haalt uit die voordracht de passage aan, waarin wordt
medegedeeld, dat het bedrijf levensvatbaarheid
blijkt te bezitten en de uitkomsten der exploitatie zoo
danig zijn, dat in tégenstelling met eenige andere
gemeenten, een behoorlijk rendement kan worden
verzekerd. Doch daar tegenover staan de in de voor
dracht genoemde motieven, die voor B. en W. aan
leiding zijn geweest, den Raad voor te stellen tot
overdracht te willen besluiten.
De heer Molenaar vraagt of bekend is hoeveel de
stroomprijs zal bedragen als bej bedrijf overgaat aan
de provincie.
Voorzitter deelt mede, dat blijkens het tarief van
het P.E.N., de stroomprijs 42 cent per K.W.U. zal zijn
en 10 cent voor ieder K.W.TJ. die men meet gebruikt
dan de raming door het P.E.N. Thans is de stroom-
prijs gemiddëld 52 cent.
De heer Ligthart vraagt hoe het zal gaan wanneer
de provincie niet accoord gaat met de enkele be- I
palingen die B. en W. in hun voordracht stellen. Heeft
dan de overdracht niet plaats?
De Voorzitter zegt, dat het betreft ondergeschikte i
punten en spr. kan niet direct zeggen hoe zal worden j
gehandeld, wanneer de provincie die bepalingen
niet mocht accepteeren.
De heer Ligthart wil in dat geval aan B en W.
de machtiging verleenen met de provincie te onder
handelen.
De Voorzitter doet toezegging, dat wanneer de voor-
waaiden dan wat verder mochten gaan dan in de
voordracht vermeld, B. en W. den Raad hiervan
mededeeling zullén doen.
Met algemeene stemmen wordt hierop besloten het
gemeentelijk electriciteitsnet aan de provincie ovor
te dragen op de voorwaarden als in de voordracht
vermeld.
10. Voordracht van B. en W. tot wijziging van de
Algemeene Politieverordening en wel zoodanig, dat
het yerboden zal zijn om in 't openbaar of in be
sloten club. in vergunningen of verloflocaliteiten te
dansen met in zijn mond een brandende sigaar, pijp
of sigaret.
De heer Ligthart oordeelt dat met al die bepalingen
in de politieverordening te ver wordt gegaan en
kan zich met het voorstel niet vereenigen.
De heer Van der Oord verklaart zich voor het voor
stel niet alleen uit het oogpunt van beleefdheid, maar
ook met het ook op het groote brandgevaar dat ver
bonden is aan het dansen met in zijn mond een
brandende sigaar, pijp of sigaret.
De voordracht van B. en W. wordt aangenomen,
tegen stemde de heer Ligthart.
11. Rondvraag.
De heer Wit wijst op het gevaar dat bij het tegen
woordige drukke verkeer bestaat bij de draai in de
Moerbeek, nu daar niet meer, zooals vroeger, een leu
ning is Spr. weet niet of de gemeente of de Banne
hierin heeft te voorzien.
De Voorzitter doet toezegging een. onderzoek te zul
len instellen, het punt daarna in de vergadering van
B. en W. ter sprake te zullen brengen en er mede
deeling over aan den Raad te zullen doen.
De heer Van der Oord geeft in overweging de even
tueel aan te brengen leuning van beton te doen zijn,
omdat de vorige houten leuning door woonwagenbe
woners is gesloopt.
Niets meer aan de orde zijnde, wordt de verga
dering gesloten.
waren uit hei eindeloos lange gelid dier nauwe la
nen als gekanteld in de volle weelde van hun loo-
ver; en weldra waren het kruinen, stronken en tak
ken over de gevelde, midden doorgebroken en ver
splinterde stammen, waartusschendoor in de diepte
eon pad was gebaand. Een aardbeving scheen door
de bosschen en de schoone gaarde van de buiten
plaatsen te zijn gevaren, die overal boomen schots en
scheef, on wankel en ovor elkaar heen, uit den omge-
woolden boschgroiul had achtergelaten in eon duize
lingwekkende verwarring.
Deze woestenij werd steeds beklemder langs den
weg van Rniurlo naar Borculo, waar langzaam aan
de reeds wnt opzij gedragen- en afgezaagde staket
sels van hout en groen, in een wrangen geur van
groen sap, aan een zijde omhoog gingen langs en
over de huisjes, waarvan de daken dan ten deele in
gestort waren. Op den akker lag de oogst dooreenge-
roerd en verfenst, en de ijzeren telefoonpalen waren
verwrongen neergebogen of uit den grond gerukt,
verward in de draden, alles liggende in zuidoostelijke
f richting, die de wervelwind hier had afgemaaid. De
hooischelven, de moestuinen, de schuren, de boeren-
1 wagens, de bloemperken, verhanseld tot een moes van
natgeplentste desolatie. Dan opeens, een door een won
der bevoorrecht streekje, waar zelfs geen zonnebloem
was geknakt
Met deze enkele woorden in hun noodlottige kort
heid zou ik kunnen volstaan. Want wie is er in staat
:de ellende te beschrijven van en in enkele minuten
totaal vernielde stad, van een op slag volkomen ge
ruïneerde bevolking? Een beeld brachten puin en
drassigheid tusschen al die ineen gekraakte, ten
deele of geheel ingestorte huizen in herinnering: een
na een lang beleg totaal platgeschoten stad. waar de
bewoners in hun zielige berooidheid verwezen en to
taal vervreemd rondwaren, nu zij er geen onderdak
en geen slaapplaats, niets meer dan een op den regen
openstaande ruïne hebben. Dat waren hun eigen wo
ningen Daar zijn zij temidden van het neergestorte
en vernielde huisraad, uit winkels en kantoren, uit
huiskamers. Het steekt omhoog door de balken heen
in de dreigende ducht. Een gigantische oerkracht is
daar doorheen gewerveld en heeft er niets gespaard,
geen huis, geen boom, geen kerk, geen* viila, geen
stulp; en in enkele minuten de een zegt twee, de
ander drie, want wie telde den tijd in zijn doods
angst is heel deze stad, die door de eeuwen heen
zich gevormd, uitgebreid en ontwikkeld had, tot vrij
wel puin geworden.
Een andere correspondent maakte een auto-tocht
door een deel van den geteisterden Gelderschen Ach
terhoek en vertelt wat hij zag voor vreeselijke ver-
In Borculo was men Dinsdagmiddag reeds zoo
ver, dat men do straten weer zoo goed mogelijk
begaanbaar heeft gemaakt. De genie is overal
met het opruimingswerk bezig, voor zoover dit
althans noodig is om het verkeer vrij te maken,
terwijl brokstukken van huizen cm gebouwen, die
gevaar voor instorten opleveren, worden omverge
haald. JKen massa militairen on arbeiders waren
bozig den Borkol, die op sommige plaatsen door de
omgevallen boomen vrijwel verstopt was ,vrij te
inakon, om gevaar voor overstrooming te voor
komen.
Nu hot beeld der verwoesting in Baronie» wat
duidelijker waarneem baai* wordt, blijkt, dat de
ergste berichten niet overdreven zijn. Geen enkel
huis is onbeschadigd. Wij zijn verschillende wo
uilige' nbinnongegaan en toen bleek eerst, hoe
grillig de oyoloon had huisgehouden. Huizen, die
van buiten ongeschonden leken, bloken van bin
nen onbewoonbaar. Wij zagen huizeb, waarvan
alle muren nog stonden en hot dak nog ongo-
j schonden was en waarvan alle binnenmuren met
deuren en ramen spoorloos verdwenen waren. Ih
andere was liet buitenwerk gaaf, doch vertoonden
de binnenmuren gapende scheuren. Van sommige
woningen was het meubilair als een kaartenhuis
opgenomen en door do ruiten naar buiten geslin
gerd. Weer elders was van de zoldering, die uit
zware balken bestond, vier vijfde verdwenen, ter
I wijl de rost nog intact was.
Een inwoner van Borculo wees ons de plaats,
I waar zijn huis gestaan had. Daarvan was zelfs het
puin .niet meer te vinden. Wij spraken verder
iemand, die boen de bui losbarstte,, op straat had
gestaan om naar het onweer te kijken. Hij ver
telde, dat hij een zware wolkenmassa geelzwart
had zien komen aandrijven. Toen deze wolken
massa boven het dorp was, gaf 't den indruk, oft
alles plotseling naar beneden kwam. In# enkele
minuten was toen de verwoesting aangericht.
Het was een buitengewoon geluk, dat. dadelijk de
lichtJeiding werd stukgeslagen.^ Hierdoor was het
§evaar voor brand tot een minimum beperkt. Dat
ij die groote verwoesting, die is -aangericht, niet
meer personen ernstig verwond zijn, is te verkla-
i ren uit het feit, dat vrij wel geen enkele woning is
I ingestort, maar dat de huizen rijn weggewaaid,
i Doordat de bewoners binnen waren, liepen de
j meesten slechts schrammen en kneuzingen op. On
der de gewonden zijn dan ook slechts een zestal*
die ter verpleging moesten worden opgenomen.
De bewoners aragen hun lot zeer gelaten. Zij rijn
allen nog versuft, terwijl het geweldige verkeer en
het drukke bezoek van vreemdelingen hun eenige
MET DE 'WINKELWEEKFEESTEN
KOMEN DUIZENDEN MEN8CHEN
IN ONZE GEMEENTE I WILT GE BIJ
DIE VELEN ÜW ZAAK AANBE
VELEN P HUN UWE WAREN
TOONEN P -
ZOO JA I LAAT DAN IEDER WETEN,
DAT GE ER ZIJT, EN WAT GE
VERKOOPT! - -
Het ergste is de Katholieke kerk met het aangren
zend Dominicanenklooster te Langenboom er aan
toe. De toren is van de kerk gerukt en ten onderste
boven neergesmakt in den tuin; het dak der kerk is
jvol gaten. Het gebouw is geheel uit zijn voegen ge
rukt. De gebrandschilderde vensters zijn tot gruizels
geslagen.
Pater Wennekendonk was op het oogenbllk der
ramp In hot kerkgebouw aanwezig met eon paar jon
gens. Opeens schoen alles in lichte laaie to staan, doch
oen donderslag kwam niet. Moteen kwam gierend
de toren omlaag gestort, sloegen de koorbanken
stuk. woei een groot stuk van het kloosterdak weg,
wrong de stormwind zelfs een gordijn in een kamer
enkele malen rond en wierp hij een dikke brij van
zand en slijk tegen en door het gebouw.
Een twintigtal huizen is ook hier ongeveer ineenge
slagen.
Terwijl daken afwoeien en woningen hier en do
naburige Maasdorpen invielen, stortte de ontzettende
orkaan zich op de kerk en het klooster. Beide bezwe
ken onder de stormslagen en de bedakkingon worden
als het ware weggezogen.
Gelukkig zijn er geen dooden, wel echter verwon
den.
Van het klooster is niets over dan rechtopstaande
muren en enkele kamers, welke nog vrij intact blo
ven. In deze kamers huizen thans de. paters, zoo goed
en zoo kwaad als dit gaat.
De ruïne is niet meer op te bouwen, zoodat hetgeen
er thans nog staat, zal worden afgebroken.
De belangstelling voor het jammerlijk verwoeste
Borculo, blijft enorm. Honderden auto's, alle volge
propt met nieuwsgierigen, uit alle deelen des lands af
komstig. bedekken de wegen. Een eindelooze file is
voor den ingang van het stadje- opgesteld. Marechaus-
!sees handhaafden uitstekend de orde; alleen in de
I nieuwe buitenwijken, die ook schrikkelijk geleden
I hebben, worden de kijkers vrijgelaten; in het stadje
j zelf mag niemand zonder verlofbriefje van den burge
meester binnen.
Gelukkig is het weer ten goede gekeerd; een stra
lende zomerdag op de witte zandwegen ia het
gloeiend heet maakt het geheel iets minder lugu-
j her dan het Dinsdag was, toen de stortregens de ge-
Iteisterde dakloozen nog meer kwamen kwellen.
Bewonderenswaardig is het wat de genietroepen in
1 vier en twintig uur verricht hebben. De straten zijn
j weer begaanbaar; ontwortelde boomen, omgevallen
palen van telefoon en electrisch licht zijn opgeruimd;
het puin en de dakpannen zijn opgehoopt en van alle
kanten rijden boerenwagens volgeladen met dakpan
nen en planken aan. Overal wordt al getimmerd; ie
dereen is in de weer om van de ruïrfes te maken wat
er nog van de maken is.
De voorziening van voedsel marcheert; er zijn
voorraden brood en boter gekomen, zoodat ieder wat
krijgen kan.
I Allerwege in den Achterhoek is het opruimingswerk
krachtdadig ter hand genomen, het verkeer over de
wegen is dan ook grootendeels hersteld.
Ook de herstellingswerken aan telefoon-' en tele
graaflijnen zijn met kracht ter hand genomen, even-
zoo de electrische geleidingen voor licht en kracht.
Ook is te Borculo de waterleiding weer in orde ge
maakt.
Onder de energieke leiding van Burgemeester De
Muralt, zijn comité's tot stand gebracht, die in ver
schillend opzicht leidend en organiseerend optreden.
De Burgemeester trok Woensdag naar Den Haag
voor conferenties met verschillende Ministers. Na
tuurlijk is da steunverleening aan de getroffenen en
de wederopbouw van het stadje het doel van deze
conferenties.
Heden brengt Minister De Geer een bezoek aan
Borculo.
VVoensdag was er reeds de Koningin met Prinses
Juliana. Zij ging ente voet de bouwvallen der stad
en het opruimingsweric door de genietroepen be
zichtigen. Het aantal toeschouwers was overgroot.
Om twaalf uur hebben H. M en gevolg in den oot*-
wagen van den trein, die afgehaakt was aan het sta
tion te Lochem, den lunch gebruikt. Daarna hebben
de Koningin en de Prinses een bezoek gebracht aan
het ziekenhuis te Lochem. en vervolgens ging de Ko
ningin de gewonden, -die ondergebracht zijn te Zut-
phen en te Deventer, bezoeken.
Te kwart over één vertrok de Prinses van Zutphen
naar Apeldoorn.
Reclame?-
De j'euk en ontsteking van alle jeukende huid
aandoening-en, ais gordelroos, dauwworm, eczeem,
enz., moeten spoedig zwichten voor de antisepti
sche en genezende eigenschappen van Fosteifs Zalf.
Inderdaad een probaat geneesmiddel. Per tube t 1.
DE VERWOESTING VAN BORCULO DOOR
EEN CYCLOON-
Aan de NI R. Crt. ontleenen we de volgende be-
t schrijving;
De prachtige heerwegbaan van Zutphen over Ruur-
lo, met zijn statig geboomte als een allee, maakte
vanmiddag, opgefrischt door den regen en nog tel
kens weer door nieuwe piasbuien schoongespoeld, in
geen enkel opzicht den indruk van te voeren naar
het tooneel van een natuurramp, zoo titaansch van ge
weld, als wij in ons gematigd klmiaat misschien nog
nooit hebben ondervonden. Integendeel hadden de
dreigende luchten de vacantiegangers geensziens ver
mogen af te schrikken, en in schier eindelooze files
van auto's en wielrijders bewogen zij zich daar voort,
alsof uit alle zomeroorden van het Geldersche de
vlucht voor vandaag juist daarheen was.
Maar voorbij Vorden moesten chauffeurs en fiet
sers hun onbezorgde vaart voor 't eerst onverwachts
remmen, want daar lag een zware eikenboom neer
gesmeten dwars over den weg, het wortelstel uit de
aarde hoog omgekanteld En slechts over den berm
zou het verkeer behoedzaam worden voortgezet.
De verwondering over dien gevallen en ioch gaven
reus werd eerst beduchtheid, toen ontsteltepis, ein
delijk verbijstering, voor wie den klinkerweg verder
vervolgden. Want meer en meer eiken en beuken
j woestingen.
In het dorpje Kilder, behoorende tot de gemeente
iBergh, had de cycloon flink huisgehouden. Berichten
'hieromtrent waren nog niet naar buiten gedrongen..
Een boerderij was door den bliksem getroffen en to
taal afgebrand. Het huis van den schoenmaker Jan
sen was in puin gewaaid. Jansen zelf werd zwaar
gewond en men vreest voor zijn leven. Twee boerde-
I rijen van Borkus en Peters zijn door den storm ver
nield. De molen van de weduwe Willink werd, zoö-
als men dat noemt van de vang geslagen. De wieken
werden door den cycloon in duizelingwekkende vaart
rondgedraaid, totdat de geheele molen in elkaar werd
geslagen. Men heeft een stuk van de wieken 3 K.M.
verder teruggevonden. Er werd ons hier verteld, dat
tijdens den cycloon de lucht geel-zwart was. Men kon
geen 3 meter voor zich uit zien.
In Ruurlo is een zware boom torecht gekomeji
op het hotel A^venarius, waardoor de serre wérd ver
woest. In het dorp zelf zijn geweldig zware boomen
fewoon afgeknapt. Vele huizen zijn beschadigd, twee
mizen ingestort, nl. van Wolsing èn Brihkeirbof.
Wat ons op dezen tocht vooral' opviel is, dat
slechts weinig boomen ontworteld rijn. Vrij wei alle
rijn boven den grond afgebroken. V ah de meeste
rij hstukken yan J tot 2 meten" van den stam
blijven staan. Sommige boomen zijn tientallen
meters weggeslingerd. De geheele weg-, dien de
pycloon genomen heeft, is door gevallen boomen
afgeteekend. Naar we meenden te -constatee-
ren, is de strook, dien de cycloon verwoestte, on
geveer l-a2K.M. breed. Alias wat daarbinnen ligt,
is vrijwel weggevaagd. Niets vermocht de kracht
van den wind te weerstaan.
Men kan gerust aannemen, dat duizenden boo-
me nrijn neergeveld. Hooi- en koronoppers rijn
door den wind meegenomen.^ Wij spraken een
boer, die een korenopper bij rijn huis nad liggen,
welke hem niet toebehoorde, en waar rij vandaan
kwam wist hijzelf niet. In de telefoondraden langs
den weg hangen hier en daar korenschoven, die
men eveneens vindt op de wegen ah in de sloten
en grachten. Landbouwwerktuigen, die buiten
stonden, vindt men soms een kilometer verder terug
In het geheele gebied, waar de cycloon passeer
de, is geen huis onbeschadigd. Het is ondoenlijk
een opsomming te geven van alle vernielingen, doch
op onzen tocht zagen .wij honderden boerderijeh
en woonhuizen, die alle meer of minder ernstig be
schadigd waren, Van de een was het dak wegge
slagen; van de ander was een stuk van den gevel
ingedrukt. Wij zagen eon groote boerenschuur,
waarvan het dak verdwenen was. De boer wees
ons, dat bij een buurtman op het land het dak
vrijwel geheel ongeschonden terecht was gekomen.
Vrucbtboomen rijn bij honderden vernield. De
veldvruchten zijn tegen den grond geslagen; kool-
akkers rijn pp sommige plaatsen geheel verdwenen.
Telefoon- en telegraafpalen rijn vernield of als
ijzerdraad gebogen. De draden slingeren overal
langs den weg. Kortom alles wat door don Cycloon,
gepakt werd, was reddeloos verloren. Hoeveel scha
de hier overal' is aangericht zal eerst later kunnen
worden vastgesteld, daar het vrijwel onmogelijk
is daaromtrent ook maar ©enigszins betrouwbare
gegevens te verkrijgen.
afleiding bezorgen. Vanmiddag was het autover
keer in de omgeving van het verwoeste dorp zoo
groot, dat men reeds ver in den omtrek honder
den en honderden auto's op de wegen zag staan.
Iloe de toestand echter vannacht zal zijn, wist nie
mand. Er is geen licht en geen voedsel, en slechts
met groote moeite kan uit de omgeving ©enigszins
in den nood worden voorzien. Niemand heeft on
derdak, omdat hier niet, zooals in de moeste ge
vallen, de een den ander kan .helpen, daar er
geen enkel huis ongeschonden is. Verschillende
bewoners hadden iu de ruïnes van hun huis met
behulp van planken en dekens zich een onderdak
verschaft. Anderen huizen in de kelders of in
stallen, 'die nog overeind waren gebleven. Ook
wist niemand vanmiddag, waar de vele militairen,
j moesten worden ondergebracht, daaxwkampeeringsr
j materiaal niet aanwezig was. Als men daarbij be-
I denkt, dat den geheelen middag een druilige re-
I gen viel, kan men zich eenigsrins een voorstelling
1 maken van de sombere stemming, die over deze
streek ligt.
Te LANGENBOOM en ZEELAND is de verwoesting,
hoewel het hier meer verspreide hoeven en wonin
gen betreft, niet minder geweldig, dan in Borculo en
omgeving.
Eén der medewerkers van De Maasbode, die den
geheelen dag in de geteisterde dorpen Zeeland en
Langenboom doorbracht, vertelt;
De verwoestingen, die beide dorpen geteisterd heb
ben zijn het werk van enkele minuten geweest. De
orkaan of cycloon schijnt bij het onderstation der
P.N.E.M nabij Uden de aarde te hebben geraakt en
is vandaar met bliksemsnelheid uit Zuidelijke in
Noordelijke richting voortgeraasd.
Bij Uden zijn boomen afgeknapt en is het net der
P.N.E.M. geheel verwoest
Het dorpje Zeeland zelf is in de kom nagenoeg on
gerept gebleven.
Onbeschrijflijk moet de kracht van den storm ge
weest zijn in de gehuchten Oventje, Trent en Gras-
peel. Toen het donderend geraas zich deed hooren,
wisten de landbouwers niet meer waai zij' blijven
moesten. Overal woeien de daken uit elkaar en wer
den de muren der eenvoudige boerenhuizingen en
stallen ingedrukt en uiteengeslagen. De oogst, gebor
gen in schuren en mijten, werd door den storm opge
nomen en als scheurpapier verspreid Tientallen boo
men knapten af; een heel dennenbosch werd door den
orkaan neergeslagen. De stammen der boomen schij-
|nen met geweld gedraaid. Heele boomkronen zijn
leeggeschoren. De storm nam alles op, wat hij grijpen
kon. Een heele bijenstal met meer dan vijftig korven
vloog door de lucht. De kap van den molen te Oven
tje werd meer dan vijfhonderd meter weggeslingerd
en de onderbouw van zijn voetstuk gewrongen.
De bewoners, die zich buiten gewaagd hadden, wer
den opgenomen en weggeslingerd door den storm.
Kinderen woeien over het dak van een schuur. Een
landbouwersknecht werd in draaiende beweging over
een lengte van meer dan honderd meter voortgerukt
en tegen een heg aangesmakt Degenen die hun hui
zen niet verlieten, lagen weldra onder balken en
puinen. Verwonderlijk is het, dat er slechts twee
dooden zijn en twee zwaar gewonden.
Ook wordt reeds allerwege de steunactie over het
geheele land georganiseerd. Tallooze collecten worden
gehouden, in allerlei vorm. Uit Den Haag is een heele
wagon levensmiddelen gezonden. Gemeentebesturen
geven bijdragen In de eerste opwelling wordt spon
taan reeds veel bereikt. Echter moet de steunregeling
centraal georganiseerd worden, anders loopt ze na de
eerste spontaniteit dood.
Daartoe is door bemiddeling van den Minister van
Binnenlandsche Zaken en L. opgericht een Nationaal
Steuncomité tot leniging van den nood in de geteis
terde streken. Leden van het Comité zijn de heeren:
i Dr. C. J. K. van Aalst te Amsterdam; S van dén
Bergh Jr., lid van de Eerste Kamer, te Wassenaar;
jhr. S. van Citters te Brummen; mr. D P. D. Fabius
te 's-Gravenhage; mr. Abr.. van der Hoeven te Rotter
dam; dr. N. M. Josephus Jitta te 's-Gravenhage; jhr.
H. Loudon te Wassenaar; mr. dr. F. A. C. graaf van
Lynden van Sandenburg te 's-Gravenhage; mr W. A.
Mees- te Rotterdam; mgr. dr W. H. Nolens te 's-Gra
venhage; F. J. M. van Ogtrop te Amsterdam; jhr. J. H.
Roëll te 's-Gravenhage; F. M Wibaut te Amsterdam.
In Gelderland is een Provinciaal Comité gesticht.
De tijd der verslagenheid is voorbij; aanpakken tot
herstel is nu de boodschap. En dat wordt in den Gel
derschen Achterhoek goed begrepen!
Maandagavond heeft ook over geheel Oostftri es-
tand een ongekend zwaar onweder met vele regens
011 "le?",en daar hagelsteenen zeer veel sdhadè
j aangericht. In Leer en andere plaatsen viel de
j bij stroomen. Het water liep de huizen
j *n, de straten werden onbegaanbaar, het verkeer
stond gedeeltelij'k stil.
Tal van ongelukken ,door den bliksem veroor
zaakt, zijn te melden uit Weener, Norden, Witt-
mund, Ekel, HagermarsohFalhum, Barnholt, We-
serimrerPolderBlersum, Smacens, enz.
Benige 'huizen ,ook boerderijen, gingen ïn de
vlammen op.
De wervelstorm, die in het Oosten van ons land;
zoorn ramp veroorzaakt heeft, heeft op rijn verde
ren tocht Noordwaarts ook in West-Holstein
groote schade aangericht. Vooral' de stad-IJetersem
en de gemeenten Neuerdoieb, Hoidgraben, Moo
[frege en Tornesch rijn getroffen. De hageslag hoeft
tusschen TJetersen on JÏÏLmshom over een breedte
110 K.M. de veldgewassen stukgeslagen. Te Heid-
i grabecn steeg eon hagelsteen yan P/s pond -gewicht
j door het pannen dak van eon huis. van. de ijzer
gieterij van Gurte is het dak afgerukt. Verscheidene
I huizen rijn ten deele verwoest, waardoor tal van»
gezinnen dakloos rijn. Het noodweer heeft één
1 doode en tien gewonden geeisdht, van wie éón.
ernstig gekwetst is. De oogst in de getroffen dor
pen is vernield.
256 JAAR GELEDEN.
De geschiedenis van ons land kent welhaast niet
een ramp, zooals deze week heeft gegeeseld in Bra
bant en den Achterhoek. 2y> Eeuw is het goleden,
dat een ramp van wellicht denzelfden omvang
van donzelfden aard, het toen nog op verre na
niet zoo dichtbevolkte land heeft getroffen. In
de „Utrechtsche Oudheden", van Broers en v. d.
Mande, vindt men -daarover:
Woensdag 1 Augustus 1674, tusschen zeven en
half acht des avonds, woedde boven Utrecht en
omstreken een onweder. dat de stad binnen een
half uur grootendeels bot een puinhoop maakte.
Door opsomming van de onheilen, die daarbij voor
gevallen rijn, kan men zich eenigszins een voor-
