Drieven uit Rome.
Raad Wieringerwaard,
Van allerlei uil de Men-
schelijke samenleving.
Voorzitter zegt, dat een aanvang: is gemaakt,
de opzichter vroeg1 echter, of de weg volgen- het
kadastrale plan moest worden uitgezet of wei
direct op een -.breedte van 5Vs M. i
Hierover ontwikeiken zich enkele discussiën en
wordt besloten den weg eerst volgens het kad .tnue
plan uit> te zetten- Opgemerkt wordt nog, dat de
verbreeding wel hoofdzakelijk aan de Zuidzijde van
den weg gezocht moet worden, daar die kant het
minst- bebouwd is en aal men hiervoor grond moeten
onteigenen-
De heer Oden gaf nog in overweging den weg op
6 Meter te maken.
De heer Oden informeert nog, of het niet weh-
eohelijk is, tot vlugge verscheping van het ge
maaide zeegras over te gaan, daar er, vooral aan
de Oost; al vrijwat in voorraad is-
Voorzatter zegt, dat dit zoo vlug mogelijk wordt
gedaan, doch het zeegras moet eerst behoorlijk
uitbroeien.
De heer Minnes lioht nog toe, dat hot altijd
moeilijk is om de maaiers naar den zin te ma kon
Zij moesten beter hun eigen belang begrijpen on
alleen uitgebroeid gras afleveren- Het komt soms
voor, dat de keurmeester order geeft van een be-
pandden klamp të levéren, wat dan eerst wordt
gedaan, doch wordt dan meteen een op het land
liggenjden rand (afgeleverd-
Hierover ontwikkelen zich nog enkele besprekin j
gen eri wordt opgemerkt, dat r.u eenmaal om de
West de persgelegenheid beter is als om de Oost*
dooh hieraan is niets te veranderen.
Ook wordt nog gesproken, dat heb maar wenscibe-
lijker zou zijn, ongn.ummea.xie consenten at' to geven,
daar hier ook nogal mede gescharreld wordt.
Ook wordt nog gesproken over een maaier, die
nog geen geld voor afgeleverd zo-gras heeft ontvan
gen.
Voorzitter zegt, dat deze Zich dan -maar ten
raadhuize moet vervoegen, dan kan deze zaak
besproken en waarschijnlijk opgehelderd worden.
De heer Lub zegt naar aanleiding van het schrij
ven van den opzichter Poel gedeeltelijk tevreden
gesteld te zijn en. vindt gpr. geheel ontslag we.'
een te krasse maatregel en stelt daarom aan den
raad! een motie voor, waarbij namens den raad
aan opzichter Poel een schrijven wordt gericht met
een ernstige berisping over de plaats gehad hebben
de fout en to besluiten hein te handhaven als op
zichter, doch tevens te besluiten, om, zoo ooit weer
een dergelijk ernstig verzuim door hem gepleegd
wordt, «jiiverbiddelijk ontslag te verleenen-
Voorzitter zegt, zich_ met deze motie te kunnen
vereenigen en wordt, in stemming gebracht, deze
motie aangenomen 'met'7 stemmen voor en 2 tegen
Voor de heeren Kaan, Bosker, Minnes, Kooi, Lont,
Oden en Lub, tegen de heeren K- Engel en M.
Bakker. t
Verder spreekt de heer Lub nog over wegver-
breeding van het beharde weggedeelte nabij Smerp.
Het gras groeit daar teveel over den weg.
Hierin zai worden voorzien.
Tevens zullen op voorstel van den heer Bakker,
nog wat brandnetels worden weggehakt.
De heer Minnes merkt op, dat in de vorige ver
gadering niet definitief Besloten is, of dö hei-stel
nng aan de woning te Oosterland publiek zal wor
den aanbesteed. Spr. zou hier voor zijn. Hiertoe
wordt besloten.
De heer P. Kaan stelt voor, naar aanleiding;
van de begiftiging van den heer A. Zomerdijk, keur-
meester, toet cLe orde van Oranje Nassau in zilver, j
deze namens don faad daarmede een felicitatie te
zenden, waartoe met algemeene stemmen wordt
besloten. t
Hierna sluit voorzitter de openbare vergadering
en zegt den raad nog ©enige mededeehugen te
moeten doen.
bijdrage wordt geffaagd. - «maneschijn en onder de arkaden, die voor de
De gemeentebegrooting wordt aangeboden metmonumentale boerderijen gebouwd rijn, kómen de
eindbedrag1 ad f-46146.42Va. Bij de uitgaven een kalkoenen in lange rijen te voorschijn; dom en log
post voor onvoorzien .geraamd ad f-2837.89V2. weggelen ze voort; een blonde jongren, blootvoefcs
B. en W. stellen voor deze begTooting in handen. eri lompen, Iaat ze grazen; ze vinden, evenallsf
te stellen van een commissie van onderzoek en de vette eenden, eten m overvloed. Er is water
willen daarvoor alle 5 raadsleden benoemen. Vorige en groen, er is schaduwrijk geboomte en vrucht-'
jaren lieten we de begrooting circuleer en, doch we haar akkerland in de vallei aan den voet van het
vinden 't beter om een commissie te benoemen. Eugenisch gebergte, dat Veneto begrenst. Door
Aldus besloten. zoo een pittoresk landschap', dat aan Limburg!
De begrooting van het Burgerlijk Armbestuur! herinnert, gaat de wd£ naar het plaatsje waar vóór
sluit in ontvangst en uitgaaf met een bedrag va-n de kerk de rood-granieten aarkofaag staat, waarin,-
f-7018.69, w.o. t 6000 subsidie van de gemeente. de eerste lyrikue van Italië werd neergelegd. Want
Het laatste punt is: Intrekking besluit suppie- deze was de eerste dichter in deze contiijen, die
toire begrooting 1925. van de wereldsche liefde zong, daarom is het
Deze suppletoirs begrooting was gemaakt in ver- j goed, dat zijn gebeente hier midden onder het
band met een te betalen bijdrage aan de H.B.Sw 1 volk staat en onder den blooten hemel, te midden
te Alkmaar. Nu blijkt evenwel, dat die bijdrage, van stoeiende kinderen en vrijende paartjes,
welke mededeeling van de betaling na 1 Juli was;
ontvangen, uit den gewonen post vah bijdragen. E'iTIA FLE8
moet worden betaald. I
•3; ©'i W. verwachten, dat eik jaar de kemiicr
fevi.g na 1 Juli zal komen, zoodat dan een
ubbêle raming over 1925 overbodig is en daarom
zonder bezwaar hot geheel© saldo op den dienst
1926 kan overbrengen- Mot algemoou stommen
wordt tot intrekking besloten-
Bij de rondvraag zegt de heer Waiboer dat over
het geheele land hulp wordt verleend aan Borculo
en vraagt hoe of B. en W. er over gedacht hebben
om b.v, met lijsten rond te gaan.
Voorzitter zsegt ,da.t B- en W. deze zaak reeds
hebben besproken en waren besloten om een oom
missie voor dat d ,-el te benoemen. In de eerste
plaats zouden we hiervoor alle raadsieden willen
benoemen, aan welke oommissie dan nog eenige
andere personen toegevoegd kunnen worden.
De heer Waiboer, alsmede de andere heeren,
kunnen zich met dit voorstel vecreenigen.
Niemand meer het woord verlangende, woerdt de
openbare vergadering opgeheven, waarna men nog
in oomité gaat.
Als het te warm in Rome wordt, is het prettig
eens een uitstapje naar de noordelijke provinciën
te maken, waar zulke belangrijke stadjes zijn, en
waar het landschap zoo'n groote bekoring bezit.
Zoo waren we dezer dagen weer eens in Padua,
de meest karakteristieke steden
PLANTENZIEKTEN LEER
163.
AARDRUPSEN.
Daar er een paar nieuwe middelen tegen deze
schadelijke insecten bestaan, wil ik een en ander
vertellen over de levenswijze van -dit insect.
Deze nieuwe bestrijdingsmiddelen zijn Parijsch
groen en zemelen en Carbonite. iGaame zou ik nu
bericht ontvangen van hen, die met deze nieuwe mid
delen proeven willen nemen. Ik kom dan gaarne ter
plaatse de bestrijding zelf uitvoeren.
Aardrupsen zijn beter»bekend ónder den naam
van pooters of poeren, en vreten op bet oogen-blik
aan de meest verschillende gewassen. Zij overwin
teren als rups; zoolang de grond bevroren is houden
zij zich schuil en vreten niet; zoodra echter de voor-
jaarswarmte ze weer wekt, vreten zij nog een tijd
lang aan de gewassen-, maar veranderen dan spoedig
in een bruine-pop, die in een eivormigen klomp sa
mengeperste aarde besloten is, De practijk noemt de
ze poppen „draai-omude-kop". Enkele keeren verpopt
de rups reeds vóór -den winter. In 't laatste geval
komit de uil (zoo wordt de vlinder van de aardrups
genoemd) wat vroeger te voorschijn dan wanneer de
rups als zoodanig heeft overwinterd. Uit de pop
komt dus een uil te voorschijn en geen kluitjesdra
gers zooals de practijk wel meent want, ik heb vaak
hooren beweren: „De kluitjesdragers brengen de
pooters", wat geheel foutief is, zooals we hier kun
nen opmerken. De vliegtijd van de uil verschilt zeer.
I Hij vliegt van MeiJOctober. 'Er wordt ook wel van 2
zoodanige afdoende hulpmiddelen! beschikte: dat m*
voor nieuwstijdingen, voor de meest, officiéél© en?
langrijke berichten zelfs was aangewezen op de diei
sten van de koeriers en postloopers, wier snelhe'
somwijlen in de geschiedenis der volkeren een fa
tor van brteekenis heeft uitgemaakt. Handel en ve
keer hebben van de postverbindingen onmiddellï
voordeel getrokken; in de internationale betrekkin»
der volkeren, in het bijzonder in hun diplomatiek m
keer, hebben, ge'ijk meer dan een-s betoogd is
mi telegraai geheel eene omwenteling tot stand vvot?
te brengen
En hoe, zoo vragen wij ons vanzelf nieuwsgierig
ging het wel in die dagen, dat post en telegraaf on^
kende middelen van gedachtenwisseling waren; fajj!
dagen, dat zelfs de ingenieuse uitvinding van deïW
sclie telegraaf, die van kerktoren tot kerktoren de k
richten overbracht, nog niet in 'smenschen brein wat
opgekomen. In de oudheid is van een postwezen zm
wij het kennen, natuurlijk geen sprake; in Babyte
Egypte, China, Griekenland, ja zelfs in het gro-,
Rome heeft men zich met boden te paard en te u
moeten tevreden stellen. Van de Griekschc heremote
men behooren Deinostenes, Philoneides en Pheitk
die den grooten weg van Athene naar Macedonië
n^n het etmaal afliep om den inval van de IW
onder Darius te melden, tot degenen, die door hua
snelheid beroemdheid hebben verworven. Cice?u
Caesar roemen Linurnische slaven als goede fek
in Rome, die naar het wastafeltje tabellari (2$
geheeten. Rome heeft als op zoo velerlei gebicl^.
op dit gebied het eerst eenige organisatie gescW
Reeds Antigonus heeft in de kleine Aziatische kt'%
tochten drommedarissen voor liet overbrengen vank
richten gebruikt; Alexander de Groote wist een&
meeldienst te organiseeren. In Rome echter vomda
de koeriers eene afzonderlijke klasse, die men
darii, ook wel diplomarii noemde naar de vrijpas^
waarvan zij waren voorzien. Hun voornaamste taal
was natuurlijk de berichten ten 'aanzien van
varrichtingen over te brengen, maar met de uitbrai-
ding, die het Rojmeinsche Rijk onderging, werd de te
hoefte aan een permanenten dienst geschapen.
gustus was de eerste, die door middel zoowel
boden te paard als wagens den cursus publicusj*
richtte, voor welken particulieren op eerste vordering
hunne voertuigen moesten afstaan. Van de cursus pa.
bUcus konden in het bijzonder militairen, staatsamt.
tenaren, die in 't -bezit van keizerlijke vrijpassenu
ren. gebruik maken; de aldus geschapen staatspes
stond onder toezicht van den preifectus praetoria,&
in de afzonderlijke provinciën door de prefecti y&
culorium werd vertegenwoordigd, onder welke
aeenten en de boodschappers dienst deden, terwijl<k
postmeesters zoowel met het toezicht óver den diem*.
als over dat der gebouwen waren belast.
een van de meest karakteristieke steden van
N MaSfen sterk verrees het od de umnhoooen Hij vUf^ 7" MeiJOctober. ik- wordt ook wel van 2 lasten evenwel de Wo0^ der
Aiaentag en sterK verrees net op de piunnoopen generaties (geslachten^ gesproken. Vroeger ol later, mBjnsehe irehi'eden door den ooafdinn.t 1™.—
van de stad die in de dagen van Augustus na al naav den vliegtijd van het insect, leggen de vrou- ""f7 fTfbieden d.oor den postdienst kram,
Rome de rijkst© der wereld was. welijke uilen bare eieren aan lage planten: er wor-
Vergadering1 van den Raad, op Maandagavond
8 uur, onder leiding van Burgemeester Hannghuw
zen, tevens secretaris.
Aanwezig allen-
De notuïien der vorige vergadering worden na
voorlezing onveranderd vastgesteld.
In verba-nd met de notulen dealt voorzitter mede,
dat God. Staten hebben bericht, de aangevulde po
litieverordening te hebben ontvangen- Op 18 Augus
tus heeft de afkondiging 'plaats gehad, zoodat het
thans reeds van kracht is.
Van het hoofd der school, den heer Sieswerda,.
is bericht ontvangen, dat hij zijn pensioengrond
slag, zooals deze op 30 Juni 1922 was, wil hand
haven. - I
Voorzitter licht toe, dat Ingevolge de nieuw©
Pensioenwet de ambtenaren hun pensioengrondslag
zooal3 deze 30 Juni 1922 was, kunnen behouden, mits
zij daarvan voor 1 September kennis hebben ge
geven. Gaat of is het tractement na# dien. achteruit
gegaan, dan kan doorbelanghebbende door bij
betaling worden voorkomen, dat zijn pensioen niet
achteruit gaat. In de nieuwe Pensioenwet is ook
nog een wijziging gebracht-, wat betreft liet verhaal
van de bijdragen voor inkoop van dienstjaren, doch
B. en W. hebben gemeend, in deze geen voorstel
te moeten doen, omdatdit voor onze gemeente
van bijna geen beteekenis is.
Ingekomen is van het gemeentebestuur van
Zoeterwoude een verzoek om adhaesiebetuiging aan
een door hen te verzenden adres aan de Tweede
Kamer inzake intrekking wet zomertijd.
B- en W. stellen voor om adhaesie te .betuigen.
De heer Speets vraagt of dit óm dezelfde mo
tieven wordt vooigeateld, alls in het adres aan
gegeven.
Voorzitter iZegt, dat we hier in een boerenstreeïó
toet landbouwbedrijf verkeeren en dus voor 'tl
meerenideei ook tegen den zomertijd zijn.
Met algemeene stemmen "voor adhaesiebetuiging-.
Punt 2 is voorloopige vaststelling rekening Bur^
gerlijk Armbestuur, rekening Gem. Eleefcr. Bedrijf
«en Gemeenterekening. i
Bij monde van den heer Speets wordt van alle drie
rekeningen rapport uitgebracht.
Ie. Burgerlijk Armbestuur (commissieleden Peper
en Speets)ontvangst f-7674.56, uitgaaf f 6655.87,
saldo f-1018.69.
2e. Elootricitoitsbedrijf (commissieleden Waiboer
en Speets). Tijdvak 18 Aug 192431 Deo. 1924:
ontvangst f-3425.11, uitgaaf f'2231.74, saldo f1193.37
Tijdvalkl 1 Jan.1 Mei 1925ontvangst f-3896.36, uit
gaaf f-3278.881/!}, batig saldo f 612.47$». Buitengewone
ontvangst en uitgaaf f-33000.
3e. Gemeenterekening 1924 (commissieleden Blaau-
boer, Waiboer en Speets). Ontvangst f-51143.85,_ uit-
)gaa± f-48777.94Va, saldo f2365.90V2, kapitaalsdienst
f-67700.
De heer Speets -zegt, dat alles met de meeste
nauwkeurigheid js nagezien en men alles in vol
maakte orde heeft bevonden.
Namens de commissies wordt dan ook voorgesteld
tot goedkeuring der rekening, onder dankzegging
aan de administrateurs voor hun acenraat beheer->
Voorzitter stelt dan v.oor om pvereenkometig het
advies van de commissie* de divers© rekeningen/
voorloopig aldus vast te stellen, waartoe met al
gemeene stemmen wordt besloten.
Verder sluit Voorzitter zich gaarne aan bij de
hulde aan de administratie gebracht. De rekemn-1
gen getuigen van een goed "beheer. Inzonderheid!
het Electricdteitsbedrijf heeft veel werk gegeven
De commissies van onderzoek wordt 'dank ge
bracht voor hunne bemoeiingen, inzonderheid aan
den heer Spfeets, die met veel ambitie alle 3
rekeningen heeft helpen nazien-
Volgt- aanbieding gemeentebegroting 1926.
Voorzitter deelt mede, dat is ingekomen de be
grooting van de Gezondheidscommissie, waar geen
Keizer himenie II stichtte er in de XlIIde eeuw ^ien wei 500 eitjes op een hoop gelegd; in totaal kan
een universiteit, -die een centrum van beschaving een wijfj e wej 1000 eieren afzetten. Ongeveer 14 da-
voor Europa wera en door de studie der oudheid die gen lajter ko.jnen de rupsen er uit te voorschijn. Na-
mer beceienü werd, ontwikkelde ach op den ge 1 tuurlijk worden deze vroeger of later in het jaar
bwrtejpond van Titus Lmus (59 v. Ghr.) nol/ 1 schadelijk, naarmate de eieren eerder of later ge-
eerst d e stiooming in kunst en letteren, die man
gewoon is, het tijdperk der Renaissance, der her -
gebcAite, te noemen. Welk een charme, gaat er
ook nu nog van deze zoo weinig gemorderniseeide
hoofdstad van Veneto uit!
De Birchiglione, een van de .kleine rivieren, die
deze provincie besproeien, verdeelt zich op korten ÏSiSïïsStZÏSÏS Kbbenird'ze^als'men^
af tand van de vesting, in smalle takken; daar. aardrupssoorten gemeen neppen is deze^ ais men ze
door vinden we hier grachtjes die even aan Amers
foort ol aan een onzer andere waterrijke kleine
steden doen denken, maar wat verder woelt een
kieone stroom bruisend onder een der oud-Ro-mein -
eche bruggen door, zooal® er een paar nog op dezen
bodem zijn blijven staan, die eertijds bij na goheei
dooi de Hunnen verwoest werd.
De vruehtenmarkt, met haar overvloed van
vooral'de spitsmuizen, mollen, roeken,
de eerwninjige poJeizen die er staai m dior de spreeuwen en kwikstaarten rekenen Onder de hms-
arkaden dienaar van alle zijden omsluiten. Deze dieren moeten vooral worden vernield de kippen en
dn varVnne n, q to. tynomo oton Vnnrta nara en ai aaror\
schadelijk, naarmate de eieren eerder of later ge.
legd zijn. Overdag houden de rupsen zich op in den
grond, waar zij gedurende het najaar vreten aan de
wortels van koolzaad en koolplanten, terwijl zij ver
der zeer gaarne zich inboren in mangelwortelen,
koolrapen, knollen en aardappelen. De rupsen zijn
dik, glad .en onbehaard, Een eigfenschap die alle
uit den grond haalt rollen zij zich C- of spiraalvor
mig ineen.
Zoodra de vorst den grond stijfdoet worden,
kruipt de aardrups -dieper in -den "grond tot een diep
te van 1 d.M'., enkele verpoppen daar reeds tegen den
winter, de meesten echter vreten in.'t volgend voor
jaar nog 'n tijdlang, hoewel ze dan zelden zoo na
deelig worden als in 't najaar.
Tot de natuurlijke vijanden van de aardrupsen
bogengangen geven trouwens aan de geheele stad
een sohüderacihtig aanzien en men kan er door
de straten loopen, zonder door den regen of de
heeto zonnestralen gehinderd ie worden-
Als we, komend uit zoo'n donkere straat, in
eens staan op het plein waar de Santo'' zich
verheft, zijn we verrast. Het is een groote kerk
met koepelvormige daken, die kortweg de „Santo'
genoemd wordt, omdat hier de Heilige Antonio van
Padua begraven werd.
Tijdens de wreode bombardementen van de
(Oostenrijkers, na het debacle van Caporetto, wei*
'den in de daarop volgende weken niet minder
(dan 160 inwoners van Padua gedood, maar hoe
veel schade er door de moordtuigen aangericht
werd, het graf van den heilige, die zooveel ge
nezingen^ deed, bleet gespaard.
Daeglijks .knielen vromen hier in dankbaren eee
bied neer of, het voorhoofd gedrukt tegen de sar
kotaag die het gebeente van den „Santo' bevat,
bidden tij hier 0111 genezing- van ziekten «>tJ kwalen.
Deze kerk is rijk aan meesterwerken, van Dona-
telLo vooral en buiten op het plein staat zijn be
roemd rui te>rsta,nilbeeld van Guattamelata, de
vechtersbaas, die deze plaats domineert.
Als we het plein zijn overgestoken, komen we op
een eigenaardig ovaal terrein, dat met boomen be
plant en door een rij marmeren beelden omsloten
is. Onverwacht en fantastisch rijzen daar die
levensgroot© «poppen ob tusschen het groen; het
rijn standbeelden van menschen, die allen iets
met de stad uit te staan hadden; allen bezochten
hier de universiteit of waren in Padua geboren-
Het rijn er meer dan tachtig. Gustaaf Aaolf ver
rijst naast Livius. J-ohan Sobieski staat tusohen
Tasso en Ariosto, Petrarca naast GaÜilei, die hier
a-an de universiteit doceerde- Als we die wonder
lijke schimmen bemost en verweerd daar in de
avondschemering tien paradeeren, herinneren we
ons hoe Eleonora, - Duse vertelde, dat zij hier
aan de hand van haar moeder rondloopend, geboeid
werd door die spookachtige gestalten. „Ik wist,
noch begreep iets van de nameni die ze me noem
den,zei ze, „maar die geweldige verschijnselen
écihenen mij zoo Indrukwekkend en mooi,, ze
werkten geweldig op mijn. verbeelding-....
We kunnen hier nu niet. meer komen, zonder ons
te -herinneren, (hoe de groote tragédienne daar eens
rondliep ais een armoedig gekleed kind, hongerig
vaak en met uitgetrapte schoenen en we dachten
weer aan haar mooi graf jn Asolo noordelijk van
Padua, gedekt door een eenv.oudigen steen waarin
alleen haar naam is gebeiteld. Hboge dennen
omsluiten de zerk, ma&r deze is open aan de
tijde van de Grappa, van den hooien berg waar
zooveel Italianen vielen ,en naar wier besneeuwde
toppen Duse vaak met verlangen opzag: met een
verlangen naar eeuwige rust en bevrijding van
aardsdne zoog en leed....
Iéts hooger dan Padua ligt het kleine Arqua, een
plaatsje waaraan de naam van Petrarca onafschei
delijk verbonden is, sedert deze groote veertiende
eeuwsche dichter hier zijn laatste levensjaren sleet
en er op het pleintje voor de kleine kerk, in een/
monumentale sarkofaag ter ruste werd gelegd.
Als we door het mooie, vruchtbare land gaan om
dit schilderachtige oord te bezoeken, dan zijn wij,
die gewoon zijn aan de grootsche. eenzame, maar
dorre campagna om Rome, verrukt over de weelde
van dit land. Het zijn al groene akkers waarin ae
TTiais .en hop hoog opschieten; ze .rijn omzoomd
door kettingen van wingerdranken, die diep neer
hangen Onder den last van blauwe druiven. Welk
een weelde de donkerpurperen trossen, 'zoo bij
duizenden langs de wegen te vinden. De voorbij
ganger kan er tioh naar hartelust aan te goed
doen- Daaronder staat het vochtige gras aan
de varkens, -die ze gaarne eten. Voorts parasieteeren
de larven van sluipwespen en sluipvliegen in het
rup9enlichaam.
Bestrijdingsipiddelen waren er tot dusver wel,
maar ze waren niet afdoende. Ik noem:
I. Het omploegen en met kainiet bemesten van
den grond na den oogst.
II. Het doopen van de jonge planten voor bet
verpoten in loodarsenaat.
III. Het gebruik maken van vergiftigde lokmid
delen-, waarvoor o.a. met een arsenicumpraeparaat
vergiftigde klaver kan dienen
IV. Het gieten van benzine in den grond.
Daar deze bestrijdingsmiddelen, zooals men licht
begrijpen zal, niet voldoende kunnen zijn, wilde ik
het nu eens met bovengenoemde stoffen p-robeeren.
Wie dus veel last van aardrupsen heeft, schrijve
mij even.
De Controleur b. d. Plantenziektenkundigen
dienst te Hoorn.
K. VAN KEULEN.
11.
HET NATIONAAL, EN HET INTERNATIONAAL
POSTWEZEN.
Hebt gij aldus heeft de bekende strijder voor
pacifisme en internationale, organisatie, dr. Alfred II.
Fried uit Weenen, in een zijner yele, aan dit onder
werp gewijde artikelen, gevraagd wel eens gedacht
over de kunstige en veelomvattende organisatie,
waarvan blijk geeft het feit, dat gij, wonende tot in de
diepste bosschen van Australië, maar op eene bepaal
de, daartoe aangewezen plaats in uwe omgeving een
door u beschreven stukje papier neer hebt te leggen
om bet, door tal van onzichtbare handen gedragen,
met alle middelen der moderne techniek, gebracht te
weten naar welk ander uiteinde van de wereld gij wilf,
desnoods paar het donkerste Afrjka, naar het nog in
ontginning zijnde Zuid-Amerika? Hebt gij uzelf wel
eens afgevraagd of eene wereld, die in staat is geble
ken eene zoodanige organisatie van gedachtenwisse
ling te scheppen, voor zichzelve nog georganiseerd
moet worden? En komt gij niet, bij het overdenken
van alle de daaruit voortspruitende gevolgtrekkingen
tot de conclusie, dat eene zoodanige wereld georgani
seerd is, dat zij vormt een en hetzelfde geheel? Inder
daad, wanneer men aan den vooruitgang der wereld
samenleving, die onontkenbaar is, zijne volledige aan
dacht wijdt, kan men niet tegenspreken, dat de ont
wikkeling van hPt internationaal postwezen en het
nauw daarmede -verbonden telegraaf- en telefoonver
keer tot de beste draagsters van, het internationalisme
en daardoor van de internationale beschaving be-
hoiJrt. Wanneer wij zien hoezeer in den oorlogstijd zij
het ook slechts zeer gedeeltelijk, onze economische
wereld verstoord was, wijl de regelmatige postale en
telegrafische verbindingen alles te wenschen overlie
ten, ddn moeten wij ons wel afvragen hoe onze voor
ouders hun handel, toch waarlijk niet minder dan de
onze, 'dreven. En wanneer wij dan bedenken hoe wij
met vrienden en bloedverwanten, die zelfs in de meest
verwijderde streken der wereld leven, regelmatig in
verbinding kunnen blijven, dan móeten wij tot de er
kentenis komen, dat in vroeger dagen door vertrek
heel wat meer banden werden doorgesneden dan thans
het geval is.
Zoozeer eigenlijk zijn post en telegraaf één met ons
kanten, die ons aan Holland herinneren; groot© tegenwoordig leven, dat wij ons niét kunnen voorstel-
zilverblanke eenden koeeteren zich daar in den len hoe het is geweest in dagen, dat men niet over
te rusten; het misbruik, dat daarvan door veta
werd gemaakt, heeft de achtereenvolgende fe
zer8 geleid tot ingrijpende veranderingen die Ara
dius 111 401 ertoe brachten prajetoria, van het
gebruik van den cursus allen, met uitzondering
van den publious, uit te sluiten. Latere wetten,
die tot opheffing van de goederen- en pakketdien
sten leidden en die den poet tot een uitsluitend®
paardenpost terugbrachten, hebben de ontbindite
voorbereid van dit merkwaardig© instituut, dat
weldra in de volkerenverhuiting geheel verloreo
'ging. De Romeinsohe staatspost was voor den tijd,
waarin jrij dienst deed, een wonder van orgam-
sate; niiet alleen te land strekte tij rieli uit ore
alle gebieden die Rome beheerschte, maar ook te
zee was. zij verbonden met Afrika, Klein Azië ei
Spanje. tn het bijzonder de havan van Rome;
Ostia ws de hoofdplaats van de postsdhepen, w
een afzonderlijke haven- en zeopostmeester ra
(gevestigd.
Dat het denkbeeld van den regelmatigen pa-
dienst noch in Europa, noch daarbuiten de hit
schere losliet, blijkt wel uit het feit, dat Kareü
Groote in navolging van Ghlodwig een drietal né
toatige postverbindingen in Eet leven riep, waairs
de .eene vanuit Auxerre over Zuid-Ih-ankrijk nsa
Spanje ging; de tweede over Lyon naar Mi
'en de derde over Parijs en Aken naar Duif
Lodewijk de Vrome heeft dezen arbeid voort»
zet om poststations in het leven te roepen, die la«
door Lodewijk XI tot steunpunt zijner Alaitrs
courriers rijn gemaakt. Deze deden over vier pos
station® dienst, geheel gelijk dit in Spanje reeds
onder Alphonsus X (125212ö<l) gosciiiedde met
mandatero's. In Italië, waar Venetië reeds in de
vijftiende éferuw aan de eerste regelmatigs ooo-
ranten het aanzijn .gaf, zijn regelmatige postver
bindingen aan het einde der middeleeuwen ia
zwang gekomen; Engeland is er toe overgegasa
toen Eduard IV rijn oorlog met Schotland voer
dei, later hebben Brandenburg, Karei V en de
Republiek der Nederlanden het gegeven voor
beeld gevolgd. Zelfs in Rusland werd onder Iwaa
III een .extra post voor personenverkeer ondet
Michaël Romanov, maar eerst in het midden d«r
zeventiende eeuw een regelmatige brievenpost tel
gesteld. De Spanjaarden nebben in Peru en Mexico
bij hunne komst geheel georganiseerde koeriers
diensten gevondendeze voerden van Ousöo, de
oude hoofdplaats der Inca's, tot aan zee en zij rijn
het .geweest, die Montezuma, den heerscher vaa
Mexico, van de komst der vreeiiide witte mamieo
in kennis hebben gesteld.
Trouwens, dat het denkbeeld der regelmatige
postverbindingen allerminst een zuiver Europees»
denkbeeld is ie achten, moge wel blijken uit het
feit, dat historisch vaststaat, dat in het Oos
ten reeds in de zeventiende eeuw een regelmatig
Arabische postdienst werd gevonden, als welks op
richter kalief Moawya wordt genoemd. Deze diei^
is onder de opvolgers van den kalief uitgebreid
en groote postwegen rijn aangelegd, de belangrijk
ste van welke van Bagdad naar Mekka,v oerde, om
de totaal ,930 poststations onderling te verbind®-
En deze postdienst hééft, ook in de tijden, datp
Islamitisch wereldrijk in verval geraakte, ajte
beteekenis behouden. Zelfs in China en Japan te
stonden in overoude tijden gelijke diejiStem Maré
Polo weet ons te berichten, dat vanuit Peking regfc'
matig hoeriers vertrokken naar allen deelen J®
het rijk en dat deze staatsdienst over ineer të
2000 onderling verbonden stations beschikte.
Wie zich de moeite zou willen getroosten om?
historische ontwikkeling van den brievenpost VC:
verschillende landen na te gaan, zou daarbij
troffen worden door hoogst eigenaardige overt®.
stemmende verschijnselen, die erop wijzen, të|
behoefte en voldoening aan die behoefte stewa
hand aan hand gaan. Naarmate zich inV
land het yerkeer uitbreidde, ontwikkelde zmh
handel sterker en naarmate deze grooter omvaw
nam, werd ook de inrichting van den regelmatig®?
dienst voor uitwisseling van berichten meer
zakelijk. De „Vereenigde Staten van Amerika w
ben reeds langen tijd voordat tij onamatgj&jL
land werden, hun uitnemend ingerichte^
geschapen gezien»; reeds in 1683 stelde WilR
Penu
ïapen gezien1; reeos in j.000 üwjiuü vv ^"^rv. -
raar alle groote steden "van Pensylvanië
men in; 'in 1710 werd de eerste postmastergea®»»
benoemd. .u
In 1790 strekt *t gebied van den Amerikaans»,
post zich slechts uit over 75 poststations; in loW*
ren er 68403 met 151.000 ambtenaren. En in
als Mexico, Brazilië en de overige Zuid-Amen*
sche Staten moge de postdienst niet op eene^ooa
o Sla33,
ook Egypte en°de bereisde gedeelten van Azië
regelmatige postverbindingen. In China en Japa
stonden zij reeds lang voordat de Europeanen Jj
organisaties stichtten; voor een deel hebben zy
thaans hunne karakteristieke eigenaardigheden
behouden.
ontwikkeling kunnen wijzen, toch is °°k daar
uitnemende organisatie verkregen. Australië en
