cl
Onbegrijpelijk China.
j Beneden cois is de poort, die het vervoer naar ea wie ooit Canton bezoekt, moet niet vergeten
aifc China doorlaat. Wij zien dé kameelen .aan den de tempel' met de velé Buddah's te bezoeken. Hij
kant van den weg of op de binnenplaatsen! der zai dan verwonderd kijken naar een Buddah in
torbergen rusten, totdat het daglicht verdwenen zal Europeesche dracht uit de middeleeuwen. Die
rin en de beurt aan hen komt, 6 kameelen achten* Buddah is Marco Polo.
Om de Democratie.
Zaterdag 14 November 1925.
68sle Jaargang. No. 7742.
TWEEDE BLABn
wauscib koesterde, met rust en in het bezit van vooral eens in den1 catalogus te oontroleerön ot de
eigendom gelaten te worden. voorwerpen, welke gij het meest bewondert, niet
Doch het was een vrome wensch, die echter juist uit het Ming-tijcfperk stammen.
nietLverhoordj werd, want steeds weer verschenen Wanneer ge aan een Buddah of een Kwan' Yin#
uit het Noorden de oorlogszuchtige buren.
I (godinj. komt, moet gij eens rustig er tegenover
V andaar dat ér in China reeds meer dan duizend 1 gaan zitten en u overgeven ün berustend bezaemj
jaar een spreekwoord bestaat dat' ïuidt: Vrees Mocht ge bij het korter of langer aanschouwen van
niet den haan uit het Zuiden, doch wei' 'den wolif I het gelaat tegenover u. een neiging gevoelen tot
uit het Noorden.
glimlachen dan is het
vn.
Peking. Do grootste der Engelsohe classieke
rijvers heeft geschreven: „Wïhat ia there in u
me?'- Hij schroef d'it omdat hij juist vond, dat er
ontzettend veei zit in een naam.
agen. Zonder u 'te willen beleedigen,. gij
ieljke lezeressen en lezers uit Sohagen, vraag
Wat zegt deze naain tot de wereld? De naamf
{én zegt enorm veel tot_ den Sohagenaar, die
geboren en getogen of die er heen gekomen is
!ajn gezin en zijin arbeid! om zich heeft zien
q, of die er geboren is en nu in Overzeesohe
ojfcen werkzaam, zich nog de Sohager Courant
sturen, omdat hij voeling wil,houden met zijn
«wtegrond en met het Schagen. waar zijn wieg
ft gestaan en een teedere moeder hem vol
ge verzorgd heeft.
}eking. Ik herinner mij, hoe ik jaren geleden
ir het eerst naar Peking zou gaan. Het was alsof
i voor mij een horizon vol mysterie zou gaan
inbaren en er trilde iets in mij van verlangen
•vreugde. Toch had ik reeds veel van de werold
jon. Ik kende bijna all'e werelddeolen. bijina
i hoofdsteden, ik had alle Wereldzeeën bevaren
ilve.... do Lauwerzee, St. Petersburg, Moskou
Wladiwostock kende ik even goed als New York,
oden cn Parijs, maar toch was voor mij Peking
vol' verwachtende bekoring.
[k had reeds veel' over Peking gelezen, over de
ld. die minsten® twee duizend jaar oud en nog
eis in volle glorie de hoofdstad van het onmete-
te Hemelsche Rijk is.
Reeds eerder, reeds honderden jaren voor de ge-
jrte van Christus was Peking gesticht als hoofd-
ld van een Koninkrijk yam, Ohineezen, van lieden,
i in Mesopotamië verslagen waren en door de
Winnaars van vechtlustige helden tot. sohuch-
pe vluchtelingen geslagen waren en met moeite
nood een schuilplaats vonden, daar waar thans
king staat. Plet bleef een zwak en schuchter
k, niet meer opgewassen Legen den strijd om het
staan, die onder meer krijgsmansdeugden eisch-
deugden dus,- die in Mesopotamië tegelijk met
ii macht en woonplaats verloren waren gegaan.
Poch deze lieden bezaten andere deugden zij
iren arbeidzaam, intelligent, vindingrijk en be
ten eeoi organiseerend talent.
Het waren eigenlijk ideale burgers, die nuttige
bindingen deden ,ön hun bureni met rust heten.
Voor hen zou geen Volkenbond moedig zajn ge-
teesfc om te trachten orde te bewaren tussohen z.g.
iristenvolken.
8teeds werden deze rustige burgers, deze vreea-
me lieden bedreigd. Altijd weer trachten van
it het Noorden andere volken zich van hum bezit
«ester te maken, hen te knechten én te verdringen^
Uit oude kronieken is gebleken, dat reeds lang
Jjar de geboorte van .Christus de druk! van de uit
kl Noorden opdringende Barbaren zoo geweldig
*d. dat Chi Huang Ti, die de grondlegger ge
ld kan worden van het rijk hetwelk wij kennen
Jhina, besloot zoowel zijn hoofdstad Peking als
grondgebied door hooge muren te beschermen.
o"a muren bestaan nog. De muur rondom
heb ik reeds in mijne voorgaande artikels
ioemd', De z.g. Groote .Muur, die het land omsin-
heb ik bezocht en wel op verschillende plaat-
Ik heb deze muur gezien, daar waar zij bij
TT TTJ nnr. tin a,in/1lfrfj An 1,11
niet van groote artis-
maakte, .dat hoe da-n ook in af die eeuwen door I Helaas hebben vefe van diegenen, die plotseling
de regeerings v orm in China er mocht uitzien, er gingen voelen voor Aziatische Kunst, niet de ge-
ringste notie van Azië, van de Aziaten en van/
hun kunst Vandaar veel deftig gedoe, ma^r weinig
fraais/ in hun bezat. Enfin, laten we de poging
om Aziatische Kunst te loeren en te doen begrij
pen en liefhebben, waardeeren. Wie de kubst van
een volk wil begrijpen,moet eerst de historie van
dat volk kennen. Ik herinlner mij 'hoe een der heeron
van de Vereeniging van Aziatische kunst een paar
jaar geleden heel deftig sprak over: dit is een Ming-
beeldje, maar toen ik hem polste, bleek hij niet
Die vrees voor de Barbaren tut nét IS oorden tieke waarde, doch een prul'.
steeds eendracht heersohte omtrent één punt: h^t
tegenhouden van de Barbaren uit nét Noorden.
Dikwijls was China in verschillende koninkrijken
verdeeld, ,o.a. in de z.g. „Tien Staten", een ander-
maar was het onder een piaohtig vorstenhuis, b-v.
de Fang-dynastie vereenigd en 't is gedurende die
periode van macht, dat het Zuidelijk gedeelte met
Canton, aan het Rijk werd toegevoegd.
Maar hoe de regoeringsvorm ook was, of er één
machtig vorstenhuis regeerde vanuit de hoofdstad
Peking, of dat er tien versohiliionde rijken van uit j te weten, wat Ming eigenlijk beteekend. Maar
tien verschillende hoofdsteden bestuurd werden, toch meepraten en deftig doen.
het vólk liet dat feitelijk koud. Het volk was ar- I De Ming's waren ta bevreesd voor do Barbaren
beidzaam, vmdingrijlc, phii'osop'hisch en1 nam eJJköni (uit het Noorden, dat zij van zuiver Ghineesiclh,
staatsvorm zonder yeaü protest of belangstelling geslacht en dus wars van strijd Peking tot hoofd-
aan. Z,oo is het thansi_ nog. Er zijn in. Otu.ua stad namen voor en al'eer zij van de veiligheid vain
millioenen Ohineezen, die auet weten, dat China een vestiging aldaar overtuigd waren.
KATviiKnAir ia «n 1««+. Zij hadden hun eigen hoofdstad gesticht, Nan
king, aan de groote rivier do Yang-tse gelegen,
Nanking de Zuidelijke Hoofdstad.
-Toen do derde Ming-keizor Peking tot woonplaat®
koos, overtuigd geen overlast van de Barbaren uit
het Noorden te zullen ontmoeten, maakte hij een
grove fout.
Reeds waren Manchu-stammen van plan geweest
naar het Zuiden, naar China op# te rukkön en hunt
geluk te beproeven. De avonturiers hadden slechts
een leider noodig en vonden dezen in Nurhachu.
Kort daarop begon de inval' in China, eerst werd
de Liaotung, een wingewest van Chihli veroverd en
daarna ging het op Peking, op de meest gezochte
piek af.
Langzaam rukte NurhaohU vooruit, steeds weer
vond bij den Grooten Muur een onoverkomelijken
hinderpaal. Wel honderd keer stootte hij het hoofd
tegen deze verdedigingslinie, met den bouw waar
van bijna 18 eeuwen voor Nurhachu als bolwerk
tegen de Barbaren begonnén was.
Uitgeput na een halve eeuw van strijd overleed
Nurhachu zonder zajn doel' te hebben bereikt. Wel'
had hij Mubden veroverd, doch Peking, zijn eigen
lijke doel, was.onbereikbaar gebleken.
Zijn zoon en opvolger Tai Tsung zette de door
zijn vader begonnen imperialistische politiek voort,
échter met dit versohilC dat 'hij ach wel' wachtte
het voorbeeld van zijn vader te volgen wat betreft
diens aanvaJépolitiek. Tai Tsiung liet de -Oostelijke
verdedigingslijn bij Shan II,ai 'Kwan lilnks liggen
en begaf zich naar het meer westelijk
deel'to.
een Republiek geworden is en die het koud laat,
mits men hen maar laat betobben en niet te veel
besteelt en mishandelt.
Bestolen, uitgezogen en mishandeld werden de
Ohineezen steeds, daar zijn ze aan gewend, dat is
een overlevering van vader op zoon, aiduizenden
jaren lang.
Doch moord en doodslag vreesden zij en dat
gevaar brachten steeds weer de Barbaren uit het
Noorden.
Terwijl 'Attila in de vijfde eeuw onzer jaartel
ling Europa met zijne Hunnen brandschatte, droil-
gen andere Hunnetn door de Ohineezen Hwinghioo
genaamd China binnen. De oude geschriften ge
wagen nog van allö verschrikking door deze duivels
over Oliina gebracht.
Eindelijk, in do tiende eeuw braken de Khitains
een Manchu-Tartaarsoh volk zich baan in
China, veroverden Peking en heerschten van uit de
ze plaats als hun hoofdstad over China.
JDe Khitans kwamen uit Midden Manohurije. Het
waren rare snaken, dapper, vroolijk en zorgeloos.
Zij zouden zeker niets voor vrouwenkiesrecht ge
voeld hebben, want zij hadden de grootste min
achting voor de vrouw. Die minachting ging zoo
ver, dat zij zich piet ontzagen, om somtijds on-
gelukkige vrouwen den rug open te snij dén en het
loed 'te drinken, overtuigd dat. dit een zeer ver
sterkende drank was. Of het hierdoor kwam, dat
weten wij niet, maar de Khitans bleken sterke
kerels te zijn, die twee en een halve eeuw la.ng
door de macht van het zwaard hun positie m China
wisten te handhaven en wel' onder den titel1 van.
Liao of 'IJzeren dynastie.
Ten slótte had de invloed der Chineesohe bescha-
-ving zich bij de Khitans ook doen gelden, zij waren
verslapt en niet meer opgewassen tegen eeh ander
Manchu-MongoolSahe volk, dat China binnenviel. De
Kins verdreven of overheerschten de Khitans en
trachtten China te regeeren. Dit tijdperk wordt
genoemd dat van de Zilveren dynastie.
De Kins waren echter geen lieden met organi
seerend talent, het waren geen heersohers, want zij
konden jzjoh zelf niet beheersehen, het waren en
bléven ruwe barbaren, die aan den drank verslaafd
spoedig te niet gingen, toen er een machtig man
uit Mongolië China naderde.
Genkhis .Kalm de Groote Mongool1was in
het begin van 'dé 13e eeuw in de onherbergzame
Hsing-an bergen van Moingolië geboren.
Genkhis Kahn wist de verschillende Mongool-
sche benden te vereenigen ónder zijn I'eidinlg en trok
aan het hoofd dezer jVtongoi'en op China af, ver
sloeg en verjoeg de Kins en vestigde zich te Peking
en met hem begon dé dynastie der Yuans.
Gedurende dit tijdperk ondergaat Peking een
groote verandering.
Kublai Kah.11, de kleinzoon van Genkhis, besloot
tot het bouwen van de Ta-tu of Groote Residen
eeuwen
rukte nadat hij_ zich door een huwelijL
Mongooléche prinses een behoorlijken ruggesteun
verzekerd had van uit de Mongoofsche vlakten dpor
de bergpassen t op het Vurig begeerde Peking af.
Na herhaaldelijk teruggeworpen te zijn, gelukte
het hem tenslotte door te breken en Belang te
bereiken. Daar lag dé Wonderstad voor hem. Tai
Tsung sfoeg het beleg voor de zware, hooge muren,
doch te vergeefs. De vesting was te machtig voor
hem, hij kon Peking niet binnen dringen. Tai
Tsung stierf en werd opgevolgd door zijn klein
zoon van 5 jaar. De door de Manoliu-edoien bo
noemde regent had meer succes dan do twee Man.-'
chu-heerschers ten opzichte der veroveringspoHtiek
Dit succes had hij echter niet te danken aan groote
wapenfeiten, doen aa.n het toeval', dat de Chinee
sohe generaal, die do Shan Ilai Kwan-poort tegen
hem verdedigen moest, die voor hem opende en hem
'verzooht hem te steunen, in het dempen van, een
Oproer, dat te Peking was uitgebroken.
De Manchu's, eenmaal' binnen Peking, herstelden
er inderdaad de orde, doch ten behoeve van zich
zelf. Zoo zien wij dus na een 70-jarigen oorlog in.
1644 de eerste Manohu-vorst op den D raken troon te
Peking gesteld. Zij zaten pf> dien troon tegen, den
wil van net Chineesche volk, doch dat moest buigen
-voor de macht dezer Manohu-heerschers en hun
sterken aanhang van Manchu's en_ Mongolen.
De Manchu-dynastie zou pas eindigen in het
begin der 20e eeuw, toen oen revolutie een 'einde
maakte aan het Keizerrijk' China, nada.t Kwan Su,
de Keizerin-Weduwe eu de ongelukkige Keizer
overleden waren.
Kwan Su heeft dezen keizer gevangen Weten te
houden, hem allé macht weten te ontnemen, maar
zij heeft tevens door haar optreden ais Aeerselieres
den weg gebaand voor de revolutie, die aan haar
dynastie een einde maakte en eeU rtieuw tijdperk,
dat der Republiek China opende.
ia v tie, de tegenwoordige Tartaren-stad van Peking.
Hai Kwan aan de zee reikt en eindigt en in: in teg-ensteTing- met de oude Chineesche stad. De
midden, daar waar zij de woestijn van Gobi laatste was ovaal, de nieuwe stad werd een vier-
_«>ersoht. - I kant geheel' aan de Noordzijde der oude stad en
Over heuvelruggen en door dalen, over bergkam- beheerschte deze geheel
Imen, onafgebroken slingert déze Groote Muur Zich Deze nieuwe stad. de Tartaren-stad, is omgeven
ondom China. De Tartaren-muur te Peking is door geweldig hooge muren, waarop men met èen
tooger on breeder, de poorten daarvan zijn op j vierspan gemakkelijk kan draaien, voorzien vain
ich .zelf forten, met hooge, artistiek ontworpen torens en poortgebouwen. De laatsten zijn op jtioh
torens en groote binnenplaatsen, maar de Groote zelf forten, waarbinnen eefn paar legercorpsen pa-
Muur is een' schepping van mensohanhanden:, pié rade kunnen maken. In een woord een) versterkte
bewondering afdwingt en verwondering" wekt. Eeuw stad van een af meting en eön kracht, die dadelijk
en lang is daaraan gewerkt. Twoeduizend jaar 1 doet begrijpen waarom van bet tijdstip van het
nadat de eerste steen ge'.'egd werd, wérden nog bijina bouwen van de Tartaren-stad, Peking de enorme
MO kilometer aan dien muur toegevoegd, steentje overmacht over geheel' China heeft bezeten. Van
op steentje, alles baksteen. dien tijd dateert de overheersching van Noord-
Wanneer men op een der wachttorens, die re- China over Zuid-China, eene overheersching, we'ke
?elmatig op de muur gebouwd zijn, staat en men ik nog persoonlijk in 1908 geconstateerd heb, toen
ziet oni zich heen, dan voelt men zich zoo kléin ik te Canton de gast was van Chow Fu. de door.
en nietig, links en rechts strekt de muur zich uit. Peking aangestelde grijze onderkoning 'der Zuide-
nover de gezichtseinder'reikt, regelmatig gebouwd, lijke provincies.
slechte door de wachttorens voor eentonigheid be- Het was gedurende de regeering van 'de Yuan-
waard, ongeveer 15 nieter hoog en 6 meter breed, dynastie, dat de Italiaan Marco Polo China, bezocht,
als een geweldig breedë1 slang slingert de muur zich De invloed van Marco Polo op Chineesche zaken)
verder. is zeer groot geweest en .het schijnt, dat er nietl
Achter ojns ligt het Chineesche Rijk en voor ons veel' gebeurd had moeten zijn of China zóu een
%t de woestijn van Gobi. Christenrijk geworden zijn.
war met één geleider., die vooruit, loopt en het Marco Polo heeft zijn verblijf in China besohre-
touw vasthoudt, dat door den neus van den len ka- ven en is in verrukking over de pracht en praal van
■meel gaat, aan wiens staart -weer een touw be- het Hof te Peking.
v«%d is naar den neus van kameeL' no. 2| en zoo Hij vertelt dan ook# hoe ontzaglijk het China
venier tot no. 6, die een bel aan heeft. De ge- van de 13e eeuw# vooruit was op pet Europa van
«tor stapt maar door, hoort hij plotseling met de 13e eeuw. Wie China bezocht heeft, die heeft
het geluid van de bel, dan ontwaakt'hij met de verzekering van Marco Pol'o niet. noodig. Wii
uit zijn droomerijen, want dan is er on- gelooven hem gaarne, wanneer hif óns niet alleen-
^jweMcht zijn zijn kameelen gestolen. dat verzekert, doch ook beschrijft de grootsche
h terwijl' het dag is, gaan karren, met paar- feesten, welke hij heeft bijgewoond,
ot ezels bespannen, den langenl karavaanweg Wanneer men China bereist daarmede bedoel
buitendien nog honderden losse paardje®, ik natuurlijk niet het even aanléggén in Sha'nfèlhai
naar de markt te Peking gaan, evenals koeien, of Tientsin, maar een doorkruisen van Ohina's biio
Wiens en geiten. nenl'anden, dan voelt men zich kleini tegenover Let
Het is een onbeschrijflijk; verkeer en een driikté Chineesohe volk, tegenover die Mongool'sche en
van geweld. Het is dan ook de groote karavaan- Manchu-heerschers, die dat volk wisten op te drij
van Peking naar Nisjni 'Novgorod. ven tot een -kunstzin die onvolprezen is. Symph/>
heuwenlang heeft dit vervoer reeds plaats gehad nieën van rood' en geel' en groen werdeni in de
wellicht zaï dit- vervoer nog eeuwenlang aldus meest grandiose bouwwerken aangebracht, sym(-
plaats hebben, ondanks spoorweg, automobiel en phonieën niet van Gustav Mahl'er, maar 'symlifhiou
mgmachine. nieën van een werkelïjken grootmeester, van Beet-
...hier in China denkt men niet bij jaren, doch hoven.
eeuwen. Daarom is het zoo onbegrijpelijk voor Zet u. lezeres of lózer, eens geel, rood on groen
haastig gebakerde Westerlingen, die liefst bij naast elkaar. -
pjnaen denken. rKiint ge dan begrijpen, dat men die kléuren
l, zei reeds, dat tweeduizend jaar .nadat met verbinden kan tot een volmaakt harmónisch geheel?
Douwen van den Grooten Muur begonnenwerd, Dat geschiedde in China in tijden, dat aa)n Am-
^-kt1 voortgebouwd. De Barbaren, die Verdam n-as een charter gegeven werd, waardoor
wü net Noorden hun invallen deden en een) stuk het feitelijk pas begon te bestaan,
uur op hun weg aantroffen, deden geöm aanval Die Mongoolscho heerschers waren striidba»*©
omh i.inimr' maar waren slim genoeg om er en strijdlustige lieden en de kunst uit hun tijdperk
flmeeii te trekken. is dan ook krachtig doch niet verfijnd. Zij maak-
arnnr eg",eering" deed dan weer een nieuw stuk ten echter p'aats- voor een andere heerschappij, die
1547 a48,11*&ouwen:.werd dan ook in het jaar der Ming® en nu krrgen wij de periode, waarin de
is dn ]n f011 ons meer. zoo vreemd Chineescne kunst t^t een bloei gekomen is zoo groot,
dé Mr°rtut j PaLr sang Chineesche dynastie, dat men heden ten dage moeite heelt al1®' Westeru
Miog-dynastie aan 'den Grooten Muur ge !ing de volle schoonheid daarvan te beseffen.
T.Tit de Neder'andsriie dagbladen is mij gebleken,
Öe Groote Muur getuigt o.a. van de macht van dat ér in Amsterdam' een tentoonstelling van Azi-
he bekwaamheid en ijver van het volk. rr.tm-nr.nA ^rnnw t n„
Muur getuigt ook van de vredelie-
Onlangsverscheen een brochure van den leider
van den Vrijheidsbond Mr. Dresselhuys, onder bo
venstaand opschrift. (Deze brochure niet te verwar
ren met Mr. Oud's naslagwerk onder denzelfden ti
tel, waarvan in dit voorjaar tegen het einde der
zitting van de Tweede Kamer
scheen).
beperken tot hetgeen onmiddellijk uit de afscheiding
voortvloeide, hoopten de liberalen .tegelijkertijd het
staatsbestuur in democratischen zin te hervormen;
zij .verlangden vervanging van de getrapte verkie
zingen voor de leden van de Tweede -Kamer door
hel tweede deel ver- rechtstreeksche j^rkiezingen, uitbreiding van het
kiesrecht en vooral de invoering van koninklijke
Wat is „democratie"? vraagt hij. .Wel weet hij, dat onschendbaarheid en ininisterieele verantwoorde
er bibliotheken vol boeken bestaan, vol van geleerd- lijkheid. De strijd tusschen liberalen en conservatie-
heid over dit begrip, en met evenveel definities, maar v-en eindigde met de overwinning van de laatsten.
dit brengt ons eer tot verdere begripsverwarring dan
tot duidelijk begrijpen. Naar zijne meening is „de
mocratié' een „welhaast politiek versleten woord",
Maar aan de uiteindelijke zege der democratie was
niet te ontkomen. 'De volksbeweging van 1848 bracht
in de grondwet de beginselen, waarvoor de libera-
dat in onzen tijd opnieuw dienst moet doen. Ik geloof, len in 1840 tevergeefs hadden gestreden. Misschien
dat deze uitspraak de begripsverwarring slechts zal
doen toenemen.
Democratie is geenszins een begrip, waarmee
slechts in de laatste tientallen van jaren is ge
schermd. 'en dat thans, na het verkrijgen van' het al-
is er in de jaren, na 1848 ook wel gezegd, dat de de
mocratie had afgedaan, dat het woord „welhaast
politiek versleten" was. Edoch de geschiedenis leert
anders. 1
Met het voortschrijden der politieke ontwikkeling
gemeen kiesrecht, kan worden opgeborgen. Integen- van bet volk, kwam "de democratie die in 1848
deel, democratie is de toepassing in het openbare werd bevredigd met nieuwe ejschen. De staats
leven van een bepaalde mentaliteit, een mentaliteit,
die niet van vandaag of gisteren is, maar die door
alle tijden heen tot uiting is gekomen; natuurlijk ver
zaken,- waren in 1848 gebracht 'onder den direct.en
invloed van bet volk, althans van de daartoe aan
gewezen groepen Steeds duidelijker kwam de
schillende -naar gelang van omstandigheid, van wensch naar voren, fot die groepen steeds meerdere
van plaats, van tijd en van volk, maar toch steeds te betrekken, opdat waarlijk de regeering zou wor-
voortspruitende uit eenzelfden innerlijken
drang, die aan geen tijd gebonden is.
De eerste eisch der democratie^ is, dat regeermacht
en wetgeving steunen op de vrije, georganiseerde wils-
den uitgeoefend ten behoeve van, onder controle
van, maar dan ook onder verantwoordelijkheid; van
het geheele volk. De strijd, die in de gelederen der
liberalen hierover werd gestreden, gaf in 1901 hpt
uiting van het geheele volk. In onze geschiedenis aanzien aan de vlij zi n n ig-d e m o cr a t e n. Met
zien we telkens weer die eisch tot uiting komen, invoering van algemeen kiesrecht en evenredige
wanneer de regeering nalatig blijft, zich aan te pas-t vertegenwoordiging is de laatste stap gezet op den
sen aan d'en door de omstandigheden gewijzigden weg der ataatkundige democratie,
volkswil. „Het democratische beginsel, dat heel iets js daarmede de taak der democraten van de baan?
anders is dan het revolutionnaire, zat _liier de Geenszins!! Vooreerst hebben zij pal te staan voor*
menschen in het bloed." En geen wonder! Terwijl wij
tegenwoordig' van „christelijke" zijde steeds moeten
hoóren, dat de Overheid slechts Dienaresse Gods is
in de Memorie van Antwoord over Hoofdstuk I
der Stafctsbegrooting 1926 kunnen wij weer lezen,
dat „het gemeenschappelijk uitgangspunt, dat van
God Almachtig alle.gezag en recht is af te leiden,
den drie rechtschen fracties het steunpunt schenkt,
dat elke andere partijgroepeering zou missen"
werd in het midden der 17e eeuw aan de gerefor
meerde jeugd hier te lande geleerd, dat „de Over
heid eene menschelijke ordening is, en de wijze, waar
op zij is vastgesteld is overgelaten aan der menschen
vrijheid". Het is duidelijk, „dat een jeugd, die bij
zulke beginselen werd opgeleid, die op de catechi
satie hoorde van eep gezag, dat eigenlijk berustte bij
de vertegenwoordigers van het volk, die het tijdelijk
weder terug konden nemen, door de kerk zelve de
mocratisch werd opgevoed. „Kan het dan verwonde
ren. dat bij de eerste democratische uiting op staat
kundig terrein, de woelingen in de tweede helft der
18e eeuw, zooveel predikanten van naam aan de
zijde der patriotten stonden en ijverden voor de
rechten des volks?" Het volk verlangde invloed te
hebben op den gang van zaken, en daardoor herstel
van- zijne grieven, die vele waren en rechtmatig: de
het behoud van bet verkregene, en voor de juiste
toepassing ervan, te waken tegen ondermijning der
democratische praktijk door nationalistische en fas
cistische strevingen. Maar daarenboven heeft de de
mocratie de veel omvattende taak t-oe te zien, dat
over het geheele terrein, dat de overheid bestrijkt,
alle bestuurshandelingen worden gedragen door het
belang van het geheele volk, opdat de regeering
geschiede door het volk, voor het volk. 'Te velen zijn
geneigd, het algemeen belang te verwarren met het
eigen belang, of met het belang van een. bepaalde
groep! Tegenover zu-lke handelingen waartoe zij
leiden leert ons alweer de voorgeschiedenis van
den patriottentijd komt de democratie in verzet.
Wil men niet de opleiding der Indische bestuurs
ambtenaren 'onder den invloed der koloniale onder
nemers^ in plaats van vóór alles Jbret. oog gericht te
houden op het belang der koloniale blanke en
bruine bevolking?
Is er niet een streven merkbaar, om het volkson
derwijs -dienstbaar te maken aan de belangen der
kerkelijke machthebbers? Worden do scholen, on
der ^erwaarloozing van het openbaar onderwijs,
nog meer dan tot nii toe, aan de ouders overgege
ven, dan zal h-et gevolg zijn beter onderwijs voor de
toestand van het volksonderwijs liet alles te wen-1 kinderen van welgestelde ouders, en verlaging van
volk. atteehe kunst ge-wend i*, waar. b.éhaV© veel
iu-uur getuigt ook van ae vredelie- vrv>raï van *nsterd/i.*us"hft verzamel''.^r- v~e'
Het W van vorsten en volk, dat tevreden was S'-ho-n- uit binnen- en buitenia-,d L "bij'eengeVa-Lt i ~op®t
fStenwfiS bözafc, geen avontuurlijke krijgs- Tk raad de lezeressen en lezers van d-> Sehag'-r j 'p«
Wilde f&ifiTI A„.iJort«nomDin 71-vn.T, -run... o a r» A QTa J".cn rivno* fi,
schen over, de inning der belastingen ging met vele
ongerechtigheden gepaard, bij de rechtsbedoeling
was van gelijkheid van alle burgers voor de wet geen
sprake. In Augustus 1786 werd te Amsterdam een
vergadering gehouden van 70 voorname patriotten
uit het heele land, zij wenschten een regeering bil
vertegenwoordiging van 't volk. gegrond op den aard
der constitutie en de privilegiën der bijzondere ge
westen, met een daaraan ondergeschikt stadhouder
schap. erfelijk in het huis van Oranje. Met de eischen
der democraten, die men vooral moet zien in het
licht van d i e n tijd werd evenwel geen rekening
sehouden. Het onvermijdelijke eevolg was de om
wenteling die in 1787 uitbrak, toen mislukte, maar de
aanleiding werd voor de omwenteling van 1795. die
aan het stadhouderschap voor altijd een einde
maakte.
Na 1813 vierde in Europa de reactie hoogtij, ook in
VoHerla^d Maar daardoor werden Juist de aanhan-
■n's ripr ^emóoratie tot nieuw leven o-ewekt. Toen ^e
IMng van België een voldongen feit was.
het -onderwijspeil óp de „volksscholen". Daarentegen
is de taak der democratie, zorg te dragen, dat ons
algemeen vormend lager ondervVijs Verbeterd worde
en' aan allen gelijkelijk ten goede kome, opdat vol
daan v<-orde aan den eisch gelijke kans op ont
wikkeling voor allen.
En ligt, het niet in de bedoeling van de tegen
woordige regeering, naast het opleggen van nieuwe
lasten maar bij voorkeur indirecte! de directe
heffing van het inkomen te 'verlichten? Deze maat
regel heet noodig voor de kapitaalvorming, komt in
derdaad slechts een betrekkelijk kleine groep ten
goede. Daartegen zal de democratie front maken, op
dat niet zachtjes aan tot een aanfluiting, worde de
leus belasting naar draa.g.k.r.a.c.h.t.
Nooit zal de taak der democratie teneinde zijn.
De mentaliteit, die de oorsprong i-s der democratische
staatsmanskunst, vloeit voort uit' naastenliefde. De
tegenstanders, wier wachtwoord is eigenliefde, zijn
nog -niet verslagen, zullen in deze wereld nooit ge
heel verslagen worden. De strijd zal duren tot de vol
de erondwet aan den nieuwen toestand wor- eindiging der wereld. Maar elke overwinning zal de
nfpnast democraten met nieuwen moed bezielen om te vol-
i,i öw" a»wuuuuiujüö JYiijgo- "iv 'aau uo wo i <-.i i i u. u r;i p" ?i>' Tii'pr>BSl nciuuoidlBll mei nieuwen UI
wuae gaan ondernemen, doch slechts een Courant aan, deze tentoonstelling te bezoeken en Terwijl de conservatieve partii de herziening wilde harden bij hun edel streven.
