Van allerlei uit de Men-
scheliike sam nleving.
Gemengd Nieuws.
S t a a t s 1 o t e r ij.
MOORDAANSLAG TE BUSRUM.
Een gehuwde dame uit Indië, die eon paar maan
den vóór haar man mot verlof gegaan wn«, had
zich, vorgezoid van pen inlandsohön iwiienido in. do
Oorver laan to BfUSSUiti gevestigd.
l)o man vroeg Maandagmorgen onu.eten voorschot
doch kreeg .een weigerend antwoord. Daardoor4 in
woede ontstoken, hoeft hij oen groot mes vlijm
scherp geslepen «n 's middags, toen eon herhaald
verzoek om geld onbeantwoord bleef, getracht de
dame den hals af te snijden.
De kordate jonge vrouw slaagde erin den Javaan
beet te pakken en op den grond te smijten. De
kamerdeur kon ze niet uit, omdat de deurknop was
verwijderd; ze is-toen door de serredeuren naar
buiten gevlucht.
De 50-jarige Javaan is later op straat gearres
teerd, Het mes had hij verstapt, doch het is te
ruggevonden. Heb Volk.
Nader meldt mon over dit geval:
De Javaansohe bediende, die Maandagmiddag zijn
mevrouw te Busslum met een mes aangevallen zou
hebben, is ter beschikking van do ïustitie te Amster
dam gesteld. Hiji ontkent zijn kwade bedoeling. Hij1
zou met het mes een snijdende beweging voor zijn
haPs gemaakt hebben om te kennen te geven, dat hl]
liever 'zijn hals zou afsnijden, dan langer in dit vij
andige land te blijven. Zeer waarschijnlijk is de reeds
50-jarige man door de hem vreemde Europeescbe om
geving wat uit zijn evenwicht geraakt en is hot moge
lijk, dat zijp mevrouw de situatie wat te dramatisch
heeft opgevat.
DOODELIJK ONGEVAL.
Dë zesenzestigjarige werkman F. Baars, werkzaam
bij' Van'Stolks Houthandel te Rotterdam, heeft Dins
dag een stapel planken op het hoofd gekregen. .D'e
man werd naar het ziekenhuis vervoerd en bleek bij
aankomst aldaar reeds overleden.
HFNSBROEK.
Een auto van den dienst 'Medemblik-Alkmaar van
denheer Mantel geraakte met passagiers en al bij
het uithalen voor een ander voertuig in de breed©
sloot langs den dorpsweg te Hensbroek. Het ongeval
liep gelukkig zonder persoonlijke ongelukkan af.
HEROPENING PLANOMAGAZIJN Fa- P. TH. IJP
MA.
Dezer dagen is het bekende pianomagaziin der
""fa. P. Th. Ypma te Alkmaar, aat een flinke ver
bouwing heeft ondergaan, en tijdelijk gesloten, was,
weder heropend.
De expositiezaal is enorm uitgebreid. Ze heeft
thans een lengte van 30 M. Een groot aantal pla
no's kan daar op z'n voordeeligst worden opgesteld.
De wa.nden zijn keurig •behangen. De vloer ls go-
maakt van Amorikaansch grenenhout. De g,'as-in
lood-beschildering (vervaardigd door den schilder
S.' Koster) boven de g.roobe ruit doet buitengewoon
prettig aan.
De verlichting veria-ogen door ramen in het
plafond voldoet uitstekend.
Des avonds wordt met een groot aantal plectri-
sche lampen hetzelfde resultaat bereikt.
Achter de zaafis een gerieflijk en net kantoor
gevestigd, dat weer uitzicht geeft op do daarachter
liggende werkplaats, die op ae Breeastraat uitkomt.
Do fa. IJpma heeft in deze werkplaats een spe-
oia'e elctrische bassnaren en apinhiriohting, de
eonige zoodanige inrichting te Alkmaar.
De fa. IJ piria»* heeft thans eens .zaak verkregen,
-die in elk opzicht kan ooncurreeren tegen vele
winke's in de groote steden. Deze uitbreiding, die
geschieden moest door do ïradht die de zaken der
fa. IJpma namen, bewijst, dat de ondernemers het
vertrouwen van vel^n genieten.
DE OVEREENKOMST MET DUTTSCHLAND.
Uit Berlijn wordt bericht dat de anderhandeltau
gen tusschen de commissie-Nederbragt en de Duit-
sche autoriteiten iot een. overeenkomst hebben ge
leid. De heer Nederbragt, die naar Den Haag was
vertrokken om de overeenkomst ter goedkeuring aan
de Nederlandsohe gegeering voor t© leggen is weer
naar Berlijn teruggekeerd. Heden, Woensdag, zullen
beide partijen het verdrag .onderteekenen.
Naar men verzekert, zijn He door Duitsohland
toegestane tariefverlagingen voor den invoer van
land. en tuinbouwproducten zeer bevredigend. Om
trent de Nederlandsohe concessies weet bet „Berliner
Tageblatt" nog mede te doelen, dat bet Nederland
sohe revolving.crediet dat in 1930 terugbetaald moest
worden, tot 1937 moet worden geprolongeerd, terwijl
de rentevoet, die thans 6 pet. bedraagt, eerst van
1930 af tot 534 pet. zal worden verlaagd-
Ten aanzien van de zeehaven-uitzonderingstario-
ven zal Nederland in het vervolg op denzelfden voet
als Belgiö worden behandeld,
BOTSING TUSSCHEN TRAM EN AUTOBUS.
Te Quatre-Bras, nabij Veenwouden, is Dinsdag
avond eon autobus van de autobus-onderneming
„Dokkumer Autobusdiensf' friet de stoomtram van
Bargum naar Veenwouden, in botsing gekomen-
De autobusdienst onderhoudt een regelmatige®
dienst van Leeuwarden naar Groningen. De bus waa
als gewoonlijk op dit uur, zeer druk bezet. De
autobus reed daar tor plaatse aohter eon andere
autobus aan, namelijk die van Koïlum. Deze Iaat-
'kte bus sloeg bij Quatro-Braa den weg naar Veen
wouden in. *r-
Vlak daarop zaten de passagiers, ran de tweede
bus de stoomtram aankomen. Zij riepen: „Paa op,
daar komt dè tram aan".
Het waa echter al te Iaat. Een botsing waa op-
vermijdelïjk. Wonder boven wonder ging de auto
bus de sloot in, welke daar naast den weg loopt.
-De carosserie werd totaal verbrijzeld, overigens
lïep het ongeluk nog goed af. Alleen een school
jongetje kreeg een «gebroken been en een lichte
hersenschudding. Ook een vrouwelijke passagier be
kwam een verwonding aan een der beenien, waar
door zij moeilijk kon loopen. In het geheel zaten er
zleventien mensohen iln de bus.
De autobus was-niet verzekerd. Zij deed geen
Beregelden dienst op dit traject. De chauffeur
kende den weg niet goed. Hij" is ïn voorfbopig ar
rest gesteld. Tel.
MOERBEEK,
Het landbouwbedrijf aan de Poepjeökade, eigen
dom van den heer P. Hoogland, is onderhands
verhuurd aan P. Landman en Co.
DOOR DE MAND GEVALLEN.
Men zal zich de belangrijke inbraak herinneren
die te Arnhem in den nacht van Zaterdag op Zondag
25 Oct. jl. werd gepleegd, toen onbekenden een der
winkels van de juist in gebruik genomen winkel
galerij aan den Sonsbeoksingel binnengedrongen, en
wel den goudismidswinkel van de firma Pilzecker en
dien vrijwel geheel leeg plunderden.
In totaal, werd voor een bedrag va® ongeveer f 1600
(inkoopswaarde) ontvreemd.
De inbrekers waren zeer voorzichtig te werk ge
gaan en hadden vrijwel geen sporen achtergelaten.
Toch werden «énkele vingerafdrukken gevonden,
waarvan dr. W. F. Hesselink foto's nam.
De Arnhemsche politie bleef sindsdien ijverig aan
't zoeken, doch heft gelukte haar tot dusver niet ©in
de dieven te vinden.
Todat. het toeval de politie thans de daders in han
den heeft, gevoerd, aldus vertelt de Tel.
Het. droevig •ftramo, dat zich Zaterdagavond 1.1. op
het Velperplein heeft, afgespeeld, is oorzaak geweest
dat. de inbreker» thans i® het Huis van Bewaring zijn
terecht gekomen en dat vrijwel de geheele buit weer
aan den rechtmatlgen eigenaar zal kunnen worden
teruggegeven.
Zooa's men weet heeft do politie in verband met
len doodslag op den klonv>omraker Daams aange
houden de losse arbeiders J. A. Schoot en Van He.es.
Van H. werd op vrije voeten gesteld, terwijl S.
naar hot Hnia van Bewaring werd ovargahraeht.
Voordat de man naar deze verblijfplaat» werdi ga-
leid heeft de politie; zooal» dit de gewoonte ie, vin
gerafdrukken van hetn genomen,
Zij kwam toen tot die verrassende ontdekking, dat
deze vingerafdrukken geheel overeenkwamen met de
afdrukken, die door dr.' Hesselink waren gemaakt
aan den Sonsbeeksingol.
Het gevolg was. dat ook Van H. weer werd ge
arresteerd.
Wij vernemen, dat zoowel al» Van H. thans door
de mand zijn gevallen en bekend hebben samen de
inbraak in den goudsmidswinkel te hebben gepleegd.
Over de plaats waarheen de gestolen voorwerpen
zijn gebracht lieten zij -zich echter niet uit.
Bij een «huiszoeking, die die politie instelde in de
woning van S. vond zij echter papieren die een
spoor aanwezen naar 's Heeronberg.
Onmiddellijk begaf «de politie zich, iin gezelschap
va® d«en heer Pilzecker, naar die gemeente en ar
resteerde daar oen bewoner, wiens naam in die go-j
vonden pkpieron was aangegeven, juist toon deze
thuis kwam. I® de woning werden eenige sdoradon
gevondon, die afkomstig bleken te zijn uit den win
kel van de firma Pilzecker.
De aangehoudene werd naar Arnhem overgebracht
en voorloopig ln het hoofdbureau van politie In ar
rest gestéld.
Daarna heeft de politie ter dezer stede nog twbe
personen aangehouden, verdacht van heling van de;
gastolen goederen.
Bij huiszoeking zijn, op enkele «tukken na, hedon
•alle sieraden uit den winkel aan dien 'Sonsbeeksin-
fel teruggevonden; de ringen, «dameshorloges, arm-
anden, manchetknoppen enz.
De twee personen, in wier woning deze voorwerpen
gevonden zijn, zijn eveneens in het hoofdbureau van
politie in verzekerde bewaring gesteld.
Het bleek, dat men getracht «had eenige ringen te
smelten, hetgeen tot dusver niet gelukt was. Ook zijn
uit een aantal gladde gouden ringen de merken ge
vijld.
Er ontbreken nog enkele voorwerpen, maar de
groote buit is binnen.
S. en Van H. hebben de gestolen waar ver bene
den den prijs verkocht. Zij deden ongeveer alles van
de handl met uitzondering Van enkele ringen, dio zij
zelf behielden.
De politie zet haar onderzoek vóórt.
ROTTERDAMSCHE BANKVEREENIGING.
Vblgens Mercurius, hot orgaan van den National en
Bond* van handels- en kantoorbedienden Merourius,
zijn bij de RotterdaaOhdhe Bankvereendgintg te Rot
terdam tegen Nieuwjaar 68 beambten ontslagen. op
het bijkantoor Amsterdam 112 en in Den Haag 35, in
totaal 215 personen.
DRIE PERSONEN BEDWELMD,
liu de «garage van den autohandelaar Bi Z. te
Noordiwijikerhout, werden 'drie menschen, nJ. d«e pa
troon en twee monteur» bewusteloos gevonden, ten
gevolge. van; het iiuaidletmieln varu vergiftige (gaadairnf
pen. Gelukkig slaagde de geneesheer H. erin bij
allen de levensgeesten weder op te wekken.
DE RADIO IN DE FABRIEK,
Het Volk meldt:
De Heerenveensche wasch-, glans- en strijkinrich-
ting., onder directie van den heer L. W. A. de Blinde,
heeft in haar inrichting een radio-toestel laten aan
brengen. N
Desrewenscht worden gedurende circa, twee uren
per dag. voor het personeel, gedurende hot werk,
rndiomuziek en (of) voordrachten gegeven. Behalve
hij de zwaardere machines, klinkt de muziek overal,
aangenaam. Dat deze bijzondere attontie door het
olm. 40 man sterke personeel wordt gewaardeerd,
snreekt wel vanzelf. I-Iet werk heeft er. naar de
directeur constateert, niets onder te lijden; integen
deel' er valt meer opgew#kHhekl waar te némen on
der die werken* en werksters.
Wellicht is «ieee fabriek <4© eerste iuHehttng in on*
land. waar de arbeid vergezeld gaat eij het ©en
tweetal uren per dav van radlo-muziek.
GEMEENTE ZIJPE.
Ingeschreven van 21 tot.en met 24 November.
Geboren: Chris,tiaam zoon van JohaJapes Jacobus
Ka bei en Oornelia Alma Janson-
OverledenGard Hoppe, oud 49 jaar, echtgenoot
van Trijntje Bakker. Jan de Boer, oud 20 jaar,
zoon van Pietor de Bioer en Trijntje Liefhebber.,
4M5 4M3 5018 5025 5057 5077 SISO
5110 5113 5121» «168 5217 5239 5245
5356 5137 5159 5463 5188 5514 5558
5623 5668 5762 5813 5830 5901 —92
0018 6145 0154 0220 0223 0220 0238
6261 6262 6204 6341 0362 0365 6308
0408 6558 6590 6040 0097 0703 0723
6737 6718 6899 6933 6967. 0987 7091
7115 7177 7205 7227 7242 7316 7547
7551 7618 7679 7711 7722 7799 7805
7841 7857 7906 7916 7953 7972 8009
8111 8168 8224 8272 8311 8412 8505
8533 8569 8649 8707 8741 8775 8860
8985 9039 9134 9231 9280 9281 9288
9309 9313 9330 9337 9416 9440 9528
9530 9645 9828 9952 9975 10039 10010
10045 10109 10112 10220 10223 10295 10347
10419 10450 10460 10174 10709 1071O 10730
10735 10844 10855 10861 10930 10971 11059
11061 11067 11001 11144 11226 11260 —278
11334 '11358 11418 11421 11435 11447 11570
11586 11712 11716 11768 11789 11813 —828
11862 11908 11923 12006 12039 12050 12090
12105 12159 12232 12290 12332 12344 12353
12357 12367 12389 124-46 12434 12463 12533
12701 12731 12737 12771 12827 12842 12887
12894 12896 12899 12936 13021 13035 13191
13220 13256 13273 13308 13310 13329 13354
13438 13442 13560 13716 13720 13789 13802
13858 13880 13939 13943 13969 14033 11066
14333 14411 14421 14-128 14439 14458 14548
14693 14777 14786 14801 14828 14901 14925
14927 15025 15059 15128 15145 15222 15230
15264 15265 15471 15481 15549 15633 15640
15651 15684 15691 15745 15766 15819 15858
15890 15911 15937 15996 16000 16053 16071
16158 16236 16267 16284 16334 16444 16532
16705 16776 16868 16889 16891 16950 16980
17002 17018 17021 17039 17049 17086 17089
17108 17130 17149 17189 17203 17235 17475
17539 17548 17569 17737 17780 17827 17866
17881 17889 17892 17996 18000 18014 18051
18073 18101 18155 18186 18213 18268 18283
18303 18313 18367 18374 18379 18429 18433
18439 18503 18539 18600 18605 18705 18753
18803 18809 18820 18880 18895 18986 19062
19067 19112 19115 19186 19250 19296 19302
19321 19380 19392 19464 19483 19569 19575
19576 19634 19675 19709 19752 19832 19887
19941 19959 20041 20145 20176 20196 20221
20301 20400 20410 20527 20592 2U607 20618
20626 20724 20747 20764 20772 20888 20913
20937 20992
DE KABINETSCRISIS IN FRANKRIJK.
Uit Parijs, 24 November. Briand heeft de op
dracht tot kabinetsformateur geweigerd.^
Briand deelde aan President Doumergue mee, dat
hij' niet de medowenking heeft kunnen verkrijgen,
waarop hij. gehoopt had om een ministerie te vor
men op een breeden grondslag van republikein&ch©
eendracht, welke alle .linkerpartijen zou insluiten.
Dientengevolge meende hiji zich niet met de vor
ming van het kabinet tie kunnen belasten. Onder
meer ontbood de president Doumer op bet Elysée.
Doumer is belast met de vorming van het kabinet.
Hij behield zich 24 uur voor om zijn vrienden te
raadplegen. Al» hij slaagt, zal hij. waarschijnlijk een
ministerie vormen uit de radicalen, de radicale lin
kerzijde en een of twee groepen, die nog meer naar-
rechts staan, daar bij« de socialistische voorwaarden
niet kan aanvaarden. Deze sluiten zich zelf op die
wijze uit.
In de wandelgangen van de Kamer acht men hot
onwaarschijnlijk, dat Doumer slagen zal. In geval hij
de opdracht neerlegt, zou een kabine«t Herriot-'Bluim
mogelijk zijn.
Uit Parijs, 24 November, De socialistische Ka-
mergroep heeft een motie aangenomen waarin zij
zich bereid verklaart bet bewind te «aanvaarden, «het
zij alleen, hetzij' in samenwerking met de democra
tische partijen, waarmee het de verkiezingen bevoch
ten beeft.
Briand. had de socialisten drie portefeuilles aange
boden, doch de politieke commissie dier partij achtte
het onmogelijk het aanbod van individueele mede
werking te aanvaarden zonder verdere voorwaarden
en zonder eerst den raad van.1 de fractie en het be
stuur in te winnen. Blum en Briandi hebben meege
deeld, dat de commissie meende, dat ten minste de
helft van de portefeuilles1 aan de socialisten ten «deel
moest vallen.
Trekking van Maandag 23 November,
le Klasse. 1© Lijst.
No. 373 f> 1500.
No. 706 1000,
No». 109 '1277 elk f 400.
No. 14867 200.
No®. 8617 10208 13729 elk f 100.
Prijzien van *20.
.21 77 179 189 221 345 352
362 382 386 '405 417 432 543
.553 581 625 794 1031 1117 1189
11199 1220 1228 1245 1261 1281 1333
1362 1365 1368 1374 1378 1387 1411
1473. 1488 1509 1587 1592 1602 1748
1814 1822 1833 1858 1916 1946 2125
2142 2194 2258 2329 2388 2456 2509
2516 2576 2641 2667 262 2681 2759
2768 2T789 2792 2876 2901 2926 2948
2974 3005 3029 3042 308Q 3092 3114
3130 3142 3217 3249 3265 3332 3420
3489 8533 3607 3617 3639 3712 3749
3769 3790 3819 3848 3877 3901 3941
3972 3989 4075 4123 4151 4157 4188
4223 4270 4271 4333 436-4 4466 4471
4548 4563 4565 4582 4608 4611 4633
4707 4727 4743 4764 4789 4799 4824
DE BETEEKENIS VAN BEROEMDE
LIJFSPREUKEN.
Men zou geneigd zijn te zeggen, dat wij leven in
oen tijd.- waarin de zegelringen in eere worden her
steld. Vroeger, toen in het algemeen het dragen "van
ringen tot een bepaalde categorie in de «menschelijke
samenleving bleef beperkt, gebruikte men den ze
gelring voor het caehetoeren van brieven. Tegenwoor
dig gebruikt men dezen meer al9 versiersel, zoo niet
als een soort van legitimatie, dat men behoort tot
een geslacht, dat. over een wapen, dus over afstam-!
ming beschikt. Want het is nu eenmaal het eigenaar.
d>ig§ van eiken democratische® tijd, dat naarmate
de afscheidingen wegvallen, te sterker aan die af- j
scheidingen gehecht .wordt. In een landi als Polen
b.v., waar bij' «de. Grondwet de adel is afgeschaft j
wordt met geen grooter ijver van Prins Lubomirski
en Norst Radziwill en Graaf Potocki gesproken, ook
al mag men deze «namen in officieel© stukken niet!
gebruiken. En hoewel we beeten om afkomst niets te
geven, en den medemensch te beoordeelen, naar de
innerlijke waarde van zijn zijn en-kunnen is het
niet als leven wij in een' ideaaltoestand toch let
ten wij wel degelijk op zijn afkomst. Het is waar
lijk geen Nederiendsch verschijnsel alleen, dat men,
zoo geheel onbemerkt, zoo 'geheel lief en belangstel
lend; bij nieuwe''kennissen of bekenden allereerst
vraagt naar vader en. grootvaders, kan het zijn naar
tantes en neven; kan het zijn zelfs naar de kennis
sen. Want niet waar, er«zijn in het Nederiandsch zoo
enkele van die buitengewoon vriendelijke spreek
woorden als van den waard en zijn gasten en van
het spek on. de teer!
Zij, die prijs stellen op een wapen, «tellen ook
meestal prijs op een wapenspreuk. Inderdaad, beeft
deze laatste dikwerf wel beteekenis. Want zulk een'
wapenspreuk is veelal meer dan êen <1qs gezegde; zij i
geeft heel dikwerf aan de beginselen, waardoor ge-'
heel éen geslacht werd beheerscht, en- die voor aat
geslacht van overwegenden invloed waren. Maar dik- 1
werf ook zijn die wapenspreuken «heel toevallig in de
wereld gekomen, Zoo loopen er heel wat lezingen
over de vraag hoe toch de Prins van Wales van hét.
Ewgelsehe Koninkrijk aan de wapenspreuk: .Joh
Dien" komt. Het heet, dat «op het slagveld van Cre-
cy, waar de' Engelsche Koning Edward Hl en zijn
zoon, de «bekende zwarte Prins, zich met roem over
laadden, zioh onder de aan Fransche zijde gesneuvel
den bevond en de Koning Johan van Bohemen, «wien»
heldenteekena: drie struis voeren en wapenspreuk
Ich Dien sedert door d«| Prins van Wales werden
overgenomen. Maar van andere zijde ig wel eens ge
zegd, dat die Woorden de beteekenis hebben van: Zie
dezen, gesproken door 'Edward I, toen bijl zijn zoon
aan, de gezamenlijke 'edellieden voorstelde.
Anders is met de wapenspreuk van ons Oranje-
geslacht: Je 'Maintiendrai, dat van Rónó van Chalonsi,
die schreef: Je Maintiendrai Nassau, ik overgeno
men. Prins Willem I overigens, die deze' wapenspreuk
voerde, had .nog een andere als zijn lijfspreuk, uit
het Latijnsch vertaald luidende: Kaïm te midden der
golven .Zijn vierde gemalin, Louise de CoMgny voer
de de lijfspreuk: Uw Koningkrijk kome, terwijl Prins
Maurits zich in het Latijn uitdrukte: Het rijsken
wordt eindelijk een «boom. De wapenspreuk van «het
huis van Bourbon, waartoe des Zwijgers derde ge
malin behoorde, beeft geluid): De leliën arbeiden
niet en spinnen niet. De lelilën hebben altijd het wa
pen van d'e Bourbons gevormd.
Hendrik BV van Frankrijk koos zich tot wapen
spreuk: Voor de deugd' is geen weg ontoegankelijk;
Koning Lodewijk I: Wie niet veinzen kan, kan niet
h'eerschen, een woord dat op hem wel in het bijzon
der van toepassing is. Lodewijk XHI had als devies:
Hij bezwijke nimmer onder den last, en droeg een
palmboom als embleem. Lodewijk XFV daarentegen
schreef: tegen velen opgewassen, en bleek dit in de
praktijk.. Keizer Ferdinand van Duitschland, de
broeder van den bekenden Kizer Karei V, schreef:
Het recht hebbe zijn loop, al moest de wereld ten
onder gaan, van welke wapenspreuk het zeer de
vraag is of de vorst deze altijd heeft toegepast. Kar
dinaal Mazarin had tot lijfspreuk: Door te bevesti
gen wordt het bevestigd, en« had als embleem daarbij
een anker. De beroemde Chovalier de Bayard Voer
de als lijfspreuk: 'Sans peur et saus feprocbe, terwijl
de Rohans, die de vorstelijke afkomst nabij' kwamen,
tot wapenspreuk hadden: Koning kan ik niet zijn,
Prins wil ik niet zijn, ik ben Roharu De Kardinaal
de Richelieu voerde als embleem een schip, hoog
zioh verheffend boven de golven, en als wapenspreuk
daaronder: -Rechtop in den woedenden storm. "Beau-
marchais, de bekende schrijver, koos zich .tot lijf-
spreuk: „mijn leven is een strijd", hetgeen wel is ge
bleken. iHet geslachtswapen der Bismarcken droeg
drie klaverbladen en drie eikenbladen, met de
spreuk: In Drieëenheiid i« kracht.
Men zal toegeven, er isl heel wat zinrijkheid in deze
lijfspreuken. Maar niet alleen in die van het «buiten
land, ook, en zeker niet minder, in da Hollandsohe.
De bekende chroniqueur van de .Nieuwe Courant"
heeft er onlang» ©enige bijeengezocht, die «de moeite
waard rijn- om te vermelden. Hieraan va.lt, te cm«v
nen:
Piet Heln'a wapenspreuk waa: „Doe wii 0Q
niet om."
Hetzelfde devies voeren de Zoouwecihe van DoowiV
(van Doorn van Weatcapelle) en het goslachf RobldJI
van der Aa. L
Hot oude Gelderscho geslacht van Doormimck voon i
de spreuk: „Gelre getrou". l3l
Elout van« Soeterwoude: „God laet groien".
Zijnen en Vrijdag-Zijnen: „God zorgt voor de zijn*a»
Nahuys: „Altijt na huijs". Een tweede devies lui
„Non sibi sed patriae", Niet voor zichzelf, doch m
het vaderland.
De Winter (het geslacht van den admiraal, die i,
1797 bij Kamperduin door de Engelschen geslagen er
gevangen genomen werd): „Moed".
Wittewaall van, Stoetwegen: „Moed is kracht',
Michiols van Kessenich: „AU eb door ort. voor dei
koning."
Pieck (Geld.) „Mijn hoop I's in Gódt".
Het oude Friescho geslacht «Strtema van Grovest
voort het doviot: „Naeit to good naet te tio»,,
De Brederode's hadden als devies: „Agero aut m
fortiora" Handelen of berusten in hetgeen sterkt 'k
ia dan wij.
Marnix van St. Aidegonde, de vriend van Prb u
Willem I en de dichter van bet Wilhelmus, voeidi «i
de wapenspreuk: „Repos ailleurs" Elders rust. H*
is nog heden het devies van de graven Marais
St. Aidegonde in België.
Hetzelfde devies heeft bet geslacht van Hoogen.
houck Tulleken.
Johan de Witt had als lijfspreuk: „A«go quod«
Wat ik doe, daaraan geef ik mij; geheel. Hiji soïüiü
echter nog een tweede lijfspreuk te' hebben gehad;
..Candide". Oprecht, mogelijk bedoeld als een iov
speling op den naam: candidus wit; figunrlijt
oprecht.
Hugo de Groot- had tot devies: ,Ruit hora'
tijd snelt, voort. Zóó luidt ook de wapenspreuk v*
het «geslacht Cornets de Groot, dat van hot „Delfïsch i'
orakel" afstamt.
In omgekeerde volgorde: „Hora ruif'' heeft
geslacht Gevers zich de spreuk als devies gekozei M
Een tweede devies van de Gever's is: „Sempw di
idem",: Altijd dezelfde.; welke spreuk o.m. k F
door he/fc geslacht van Hardenbroek wordt, govoen
De tak Gevers D«eynoot heeft: „Gonstans ae
tis": Standvastig en sterk.
De beroemde staatsman Coenra-ad van Beunmg^
de vriend en medestander van de Witt, had als
penspreuk: „Vigilantef-, en als lijfspreuk„F©
non vider"Zijn, niet schijnen; welke spreuk thij
nog als devies wordt gevoerd door het uit derm'tj,
den stam gesproten geslacht van Beuningen
Helsdingen.
Nicolaas Witsen, een der gloriën van het Am«,„
damsohe patriciaat, had oen even kenmerkend d»
vies ais van Beuningen: „Candide et cordabe'': Ojl
recht en klook.
naris van Holland, Sirnon vain Sllnjgctandt, eet
Dezélfde wapenspreuk hoeft het geslacht vat
Slingelandt, dat in den 18o-eeuw8chen raadspen/aoi
der uitnemendsbe staatslieden aan de Repubiip}
heeft geschonken.
Enkel1: „Candie", kort als zijn naam, was da
wapenspreuk van baron Hop, staatsman «i i
SI ornaat,, wiens naam voortleeft in de Ilaapd,
opjes.
De wapenspreuk van Maarben Harpertsz. Tromp
was: ^.Prudentia ao oonsilio praestat robur' Dwr
voorzichtigheid en beleid zegeviert do kraohüia
bij zajn benoeming tot ridder van de Deert
olifanteorde koos Mj zioh tob spreuk: „Forten
antur ïortibus": Helden lwengen helden vut
Het wijdvertakt geslacht Bentinck heeft v
dan één wapenspreuk. De oudste, welke men
meld vindt, is: „Craignez honto"Vree^ sohi
Een tweede wapenspreuk luidt: „Dominus pro
bit": De Heer zal voorzien. Het is een devies
de takken van Aldenburg-Bentiuok en Benf
van Rhoon.
Baron van Keppel, de' gunsteling vaai den
ning-Stadhouder, koos bij zijn verheffing tot
van Albemar'e de spreuk: „Ne oede malis":
niet voor tegenspoed. De Engelsche tak van
oude Geldersohe geslacht, dat zelf geen wi
spreuk heeft, is dat devies blijven voeren-
De Hogendorp's voeren de spreuk: „Ne Ju]
riuidem omnibus": Zelfs Jupiter maakt het
ieder naar den zin. Dezelfde spreuk loost men
de Zuidzijde -van de Haagaohe Vierschaar.
Aan het devies der Ittersum's: „ld ter sum'i
ben ik driemaal', is de bekende apocryphe-T
verbonden, volgens welke, ten tijde van de vi,
Duiteoho Keizers, bij een tournooi een der
lingen onbewust den keizer uit het zadel 'zm-'gi
ften hebben. Eerst toon hij zijn togemstanlatf hi
vizier opende, bemerkte hij tot zijn schrik, wel
fout hij begaan had. De keizer, woed.end over zijt
nederlaag, beet hem toe: „Tu es asinus!"Je M
eon ezel, waarop de ander, diep verslagen, zou ft
hntwoord heblran: „ld ter sum". i
Het Hugenotengeslacht Boi$sevain heeft tot w
vies: „Ni Vegret du passé, ni peur de 1'avenlfi
Geen berouw over het verleden, noch zorg vod
de toekomst.
De Constant Rebocque: „Ia arduis constw/:
Standvastig in tegenspoed.
Van Kar nebeek: „Orfioio duo©'': Met de
als leidsvrouw.
Het Rotterdamsche geslacht van t der Hoev®
„Nil1 volentibus arduin® Voor hen die wil, is met»
ié moeilijk.
s Dedel': „Non desistam": Ik zali niet aflaten.
QitarlesAquila non oap'tab musoas"Eon ad»
laar vangt geen vlaegen.
Van het geslacht van Vredenburch heeft 'éér™
(tot «devies: „Agro evelRte sninas""Rukt de detf
"nen uit den akker. Een a/naere tak: „Ante omtf
honor": De eer gaat boven alles. >j
Van der Capelïen„Pietate et fortitudine"'I®
vroomheid en dapperheid. J
Groeninx van Zoelen: „Patriae haud s^ï
Voor het vaderland niet lauw.
Repel'aer: „Patriae fata sequori': Ik volg
lot des vaderlands.
Pauw van Wieldrecht: „Deus pavit"God IipI
mij gewijd. -
Van I-Iolthe: „Deus vimoenti dat corotnam.J®
overwinnaar schenkt God de Kroon- J
Het geslaclit Hoeufft: „Optimus quisque nobifl
simirs": De beste is de adellijkste.
Dezelfde gedachte ligt ten grondslag aan d
spreuk van net geslacht van Sypestein„Nobilit!
sola est »atque unioa virtus" De eenige adel d
er bestaat is de deugd, en aan die van dö voi
HemerPs: „Sola virtus' nobilitat""Deugd. &U<a
adolt. - u
Van der Goes: „Ardua virbusr'': Het -pad o»
deugd ia ateilL "j
d'Ablaing van Giessenbyrg: „Cassis tutissima w
fcus"Do veiligste hel:m is die deugd'.
Snouckaert van Schauburg: „Vbrtitda una
via": I>e deugd kent slechts één weg.
Van den Santheuvel': „Ma.jorem virtus ncp°®
gloria"De deugd der voorouders is de roe®
nakomelingen.
Een stnaie van lijf- en wapenspreuken
dikwerf merkwaardige dingen, ook voor den
waarin het geslacht leefde en Jdom, aan het h
«'Zoo is er een bekend .Zeeuwsch geslacht, dat*
lijfspreuk draagt: „Aitri tempi altri cure" f
^wapenspreuk die .slechts op heb- eerste oogj
Latijnsch heeft, maar van Ital'iaanscheni ooi-spf
is. Men zou dit kunnen toeschrijven dan/ eon I
durig verblijf van een der afstammelingen i
'lië, en het eigenaardige is dat de goneal'ogwf
wijst, dat hiervan geen sprak© is on nimmer siri
is geweest. Konifc een dergelijke wapenspreuk
overigens volkomen juist is, dan wellicht bij ft
tot ftand?
