Sj BI ll 11
AiltlKl NitlIS-
IKEUKEN
LAAT UW KOUSEN AANBREIEN
in DEN GELEN WINKEL bil JAAP SNOR, ZUIDSTRAAT 15 HELDER.
Firma DE LAKGEI DE MDRAAZ,
Nemen gelden in Deposito.
Verleenen Credieten,
Uitgevers i N.V. v.ii. TRAPMAN Co., Schagen.
EERSTE BLAD.
Uit en Voor de Pers.
Bismenb^dsch NieuwSo
Zitdag Donderdags In Hotel Jredelust".
kal-
kw.
18—
per
7210
Zaterdag 23 Januari 1926.
69ete Jaargang. No. 7781.
CGUSAIT.
Dit blad. verschijnt viernmal per week: Dinsdag, Woensdag, Donder
dag en Zaterdag. Bij inzending tot 's morgens 8 uur, worden Adver-
tenliön nog zooveel mogelijk in het eerstuitkomend nummer geplaatst.
POSTREKENING No. 23330. INT. TELEF. no. 20.
Prlj9 'per 3 maanden fl.65. Losso nummers 0 cent. ADVERTKN-
TlëN van 1 tot 5 regels f 1.10, iedere rogol meer 20 cent (bewljeno.
inbegrepen). Groote lettors worden naar plaatsruimto berekend.
DIT NUMMER BESTAAT UIT 5 BLADEN.
0753
0986
irita
tot
het
de
uthij
er
heel
het
Ri-
ge-
.so w-
iaar
het
"kon
ijen'
s de
die
ghe-
?èrr,
niet
ghe-
jnd:
ti-
de
;elii-
ver-
■rdt
;nde
liet-
held
uit-
laa-
i<00-
>old
■het
Zoo
een
m.
jch.t
ïaar
ago-
de»
feeJ
van
aak
•uld
i te
GODS BEZOEKENDE HAND.
De watersnood heeft ds. M. van Grieken, redacteur
van de Waarheidsvriend, gelegenheid gegeven om
zich op de volgendé wijze uit te laten over deze
ramp:
„Godsbezoekende hand ging over Nederland om het
volk vanwege zijn zonden en overtredingen te tuch
tigen en het te waarschuwen zich van zijn zondigen
weg af te keeren en zich tot Hem, den Heere der
heirscharen, te wenden. En dat de Heere in Zijn
toom nog barmhartig Was, dit heeft- ook de Konin
gin verstaan, als zij te midden van de ellende waarin
Haar volk verkeert, in de eerste plaats een dank
toon naar den Troon der Genade doet opstijgen".
Van Vrijzinnige zijde wordt daaraan het volgende
in de N. R. Crt. toegevoegd:
De exegese van de proclamatio der Koningin komt
voor rekening van ds. Van Grieken; wij laten kiesch-
heidshalvc dit stuk hier verder buiten bespreking.
Doch ook deze eexegese op riehzelf is reeds een open
baring van de godsvoorstelling, door den (Gerefor
meerd-Hervormden- predikant in zijn orgaan gepro
pageerd. Men mag, aldus zou men zijn gedachtea-
gang uit den kerkelijken stijl in gewoon Hollandsch
kunnen vertaleh, mSn mag God danken, dat Hij
er ons nog zoo goed heeft doen afkomen. Hij- kon iD
zijn toorn immers net zoo goed heel Nederland heb
ben doen verdrinken, gelijk Hij ini Noach's dagen
met heel den menschdom heeft gedaan. Laten wij blij;
zijn met deze vleug van barmhartigheid, die het toor
nige gemoed doorkruiste juist op het oogenblik, waar
op de woeste, door hem gedirigeerde golven zich zou
den worpen op nieuwe prooi.
Uit deze godsdienstige „dankbaarheid*' spreekt een
geheel andere toon, dan die ook de andersdenkende
aantrok in het zoo bescheiden en beminnelijk gestel
de ingezonden stuk van ds. Wissing. Zeker, men kan
cok onder de felste slagen dankbaar gestemd wor
den. Maar dan is het in het onderhavige geval bijv.
over de overstelpende uitingen van menschlievend-
heid, hartelijkheid, moed en zelfopoffering, waartoe
deec ramp aanleiding gaf. Ook kunnen wiji ons vexrr-
fci.gilen dat een godsdionstig mcnsch, die niet le-
rkan zonder geloof in het goede on ideëele en die,
religieus staande te blijven, de zichtbare bewijzen
van den. Heiligen Geest behoeft, op een oogenblik de
dankbaarheid overweegt. De zedelijke en ideëele goe
deren. die de vloed opwerpt, kunnen voor hem meer
beteekenen dan het lichamelijke en stoffelijk welzijn,
dat in den vloed ondergaat.
Bij ds. Van Grieken betreft de dankbaariieid éch
ter slechts doodnuchter het veege lijf. Zij betreft de
horizontale en niet de verticale dingen. God had het
erger kunnen maken. Hij had in Zijn toorn nog veel
meer land kunnen doen overstroomen. Het is dezelfde
soort dankbaarheid, die in dé oorlogsjaren zich er
over verblijdde, dat juist Nederlandhet ergste be
spaard was gebleven.
Het zich aldus openbarend geloof is de onvcrvalsch-
;e „godsdienst uit vrees"'. Het is de schrikachtige en
schrikaanjagende godsdienst der primitieven. Is het
gebrek aan eerbied, zoo
men er op wijst, dat deze
godsdienst, beprijpelijk en dus achtenswaardig bij
de oervolken, ten overstaan van de moderne cultuur
toch moeilijk langer is te aanvaarden?
En nu denke men bi} „moderne cultuur" niet uit
sluitend aan technische en intellectueele beschaving.
Het is de gemoedsbeschaving, het fijner ontwikkeld
religieus besef, het hooger peil van het zedelijk oor
deel, die zich tegen een zoodanig godsbegrip en de
reacties, die h'et veroorzaakt, verzetten. In zijn God,
ik ;e boog om als objectief gegeven te worden begre-
den/P Pen> ziet de mensch de verpersoonlijking van zijn
opperste idealen. Het eenige, wat hij. doen kan, om
zijn God te eeren, althans niet te onteeren, is Hem
te bekleeden met voorstellingen, die uitreiken boven
de maat van zijn menschelijke eigenschappen. Een
menschelijk wezen nu, dat zich gedroeg als de God
van ds. Van Grieken, zou beneden het peil blijven
der thans geldende zedelijke, redelijke en affectieve
normen. Wij wagen het niet ons'te vergrijpen aan
termen, waarmee men hem zou kenschetsen.
Doch, wanneer men eenmaal dezen toornenden
Heer aanvaardt, dient men toch ook eenigszins ver-
band leggen tusschen Zijn toorn en de slachtoffers
meti daarvan, Ds. Van Grieken zegt, dat Gods bezoekende
giQ, hand. ging over Nederland, om het volk vanwege zijn
zonden en overtredingen te tuchtigen. Doch met
oom deze aanduiding blijft ds. Van Grieken onvolledig,
bij: f?et was niet het volk van Nederland, dat getuch-
ben. werd, maar uitsluitend dat gedeelte, dat woon-
tfido arbtig was in de riviergebeden. Voor den ernstigen
?ht; onderzoeker van „Gods wegen" blijft dus de vraag:
voor «zonden en overtredingen" heeft inzonder-
beid. de bevolking der geteisterde gebieden in tegen
een! e"ing met de rest der bevolking op haar geweten?
t\!eds opgemerkt, dat juist de getroffen bevolking
bijna uitsluitend tot de uitrak-orthodoxe Proitestanten
ein*
OJltk
NI E.UWE.
NIEDOCP
Kwaliteiten niet
minder
en prflzetl nW
booow don te
de stad.
het o
en de Roomsch-Kahtolieken behoort. Heeft God deze
„geloovigen" willen tuchtigen voor. het „ongeloof",
dat zij in hun vaderland nog dulden? Heeft Hij de
„ongeloovigen" gespaard, omdat die toch niet meer
te bekeeren zijn en omdat slechts bij de „geloovigen"
nog een kans is. hen door schrikaanjaging van hun
zondigen af Je brengen? Is de watersnood een oor
deel over de onderlinge onsenigheid, die zich sinds
de staatkundige crisis onder de beide bestanddee-
len der getroffen geloovigen openbaart en-moet deze
ramp dienen om deze breuk te heelen?
De verantwoording voor dergelijke blasphemisch
klinkende vragen valt op ds. Van Grieken en zijn ge-
loofsgenooten, die juist bij het narekenen van de oor
zaak van Gods toorn zoo verbazingwekkend: con
creet plegen te zijn.
Het door predikanten als deze gepropageerd Gods-*
begrip is het, dat niet alleen bij de orthodoxe bevol
king een zedelijk vaak geenszins onbedenkelijke men
taliteit onderhoudt, maar dat bovendien goeddeels
den afval van de kerk en het verzet tegen de kerk
voor zijn rekening heeft. Doch het allernoodlottigste
is wel, dat het meerendeel der buitenstanders „den"
godsdienst met dezen godsdienst, „het" geloof met
dit geloof en ,de" kerk met ds. Van Grieken ver
eenzelvigt. Op do Vrijrinnig-godsdienstigen rust j uist
bij gelegenheden als deze de plicht, het publiek
beter in te lichten en door hun getuigenis te open
baren, dat men godsdienstig kan zijn, ook al gelooft
men niet meer in „Gods bedoekende band".
OUDE NIEDORP,
Dezer dagen werd alhier opgericht een voreeniging
„Nut en Genoegen". De eerste bijeenkomst daarvan
werd gisteren gehouden in het café van den heer A.
Mijts te Verlaat. Deze vergadering was best bezocht,
de zaal was geheel bezat.
De voorzitter, de heer F. Woutman, opende 'de bij
eenkomst met daarvoor welgekozen woorden. Voorzit
ter zelf zou dezen avond de lezing houden en bad
hiervoor gekozen „De hoogste Wet". Zoowel de«e le
zing als de bijdragen on voordrachten die door ver
schillende heeren ten beste werden gegeven (de da
mes deden dezen avond niet anders dan luisteren)
vielen zeer in den smaak, 't 'Wias een echt gezelligen
avond. i
(OOK DE ALLERFIJNSTE CASIMIRE)
De GELE WINKEL heeft een faam.
Hij staat ook met zijn NIEUWE KOUSEN bovenaan.
Depót voor Schagen J. Balk, Breezand Juffr. Berg, Bode de Wit langs den weg.
TE VEEL ONDERWIJZERS.
Voor de betrekking van onderwijzeres aan de open
bare school te Ruurlo hebben zich 113 sollicitanten
aangemeld.
OPLICHTING EN LICHTGELGOVIGHEID.
Een bode van Vlissingen op Koudekerke kreeg van
een onbekend persoon een. pakje, dat volgens diens
«eggen gouden ringen bevatte, welke onder rembours
van f 1-4.40 te Koudekerke moesten worden bezorgd.
De vrachtrijder had de onvoorzichtigheid den onbe
kende het bedrag al vast maar te geven. Te Koude
kerke bleek men van een pakje niet af te weten en bij
onderzoek bleek het waardelooze prullen te bevatten.
DE BEGEERINGSCRISI8. I
In politieke kringen wordt algemeen aangenomen,
schrijft ,De Tijd", dat, indien dr. De Visser er in
elaagl, zijn opdracht te vervullen, het. door hem ge
vormde extra-parlementair kabinet het gezantschap
in eenigerlei vorm zal handhaven.
Hiormede wordt de mogelijkheid geschapen, dat ook
katholieken in het kabinet zitting nemen. Dat de ka
tholieke Kamerfractie tegenover het extra-parlemen
taire. kabinet haar volle vrijheid behoudt om allo re-
georingsvoorstellen. op haar eigen waarde te beoor-
deelen, spreekt intusschen van zelf.
Hot belang van het land eischt dringend een op
lossing van de crisis en in recbts-parlementairen, ook
in katholieken kring, hoopt men, dat <le poging van
dr. De Visser spoedig met succes zal worden be
kroond. De groote moeilijkheid ligt blijkbaar in het
vinden van personen, die geschikt en bereid zijn, een
'portefeuille in -een rechtsgetint extra-parlementair
Kabinet te aanvaarden.
I EEN EERETEEKENl VGOR DEN' WATERSNOOD.
Bij Kon. Besl. van 20 Jan. is ingesteld een eere-
teeken ter erkenning van uitstekende daden, bij den
jongsten watersnood verricht. i
Anno 1805 Alkmaar.
Klülslnrlchtlng te Alkmaar.
HOOGWOUD.
Tot voorzitter -en sceeretaris van de Commissie tot
Wering van Schoolverzuim in deze gemeente zijn)
respectievelijk herbenoemd de heeren H. van Ree en
HOOGWOUD.
Einduitslag van de op Woensdag 20 Januari jl. ge-l
houden biljartmatch ten huize van den heer O. ScherJ
mer, kastelein, alhier. In dezen wedstrijd heeft Hoog-'
woud 910 punten gemaakt., terwijl Opmeer-Span
broek er 919 behaalde. De vorige «tand was Op
meer JSpanbroek 972 en Hoogwoud 911 punten, zoodat
in het geheel door Hoogwoud 1821 punten zijn be
haald en door Opmeer-Spanbroek 1891, zoodat laatst
genoemde gewonnep heeft met 70 punten meer.
BENOEMING.
De Vereeniging „Het Landbouwhuis" te Alkmaar
heeft benoemd tot rechtskundig adviseur den heer Mr.
P. ILangeveld, in de plaat» van den heer Mr. P. Of
fers, die voor deze functie had bedankt wegens zijne
benoeming tot.Agent der Nederlandsche Bank.
ELECTRIS CHE HULPBEMALING.
De polders K en E. van de Zijpe hebben eene elec-
trische hulpbemaling gekregen.
REGELINGSCOMMISSIE VEEFOKKERIJ.
Tot leden van de regelingscommissie voor de Pro
vinciale veefokkerij zijn gekozen R. ,D. Kaan. Wierin-
gerwaard. in de plaats van den heer J. B. Wilken,
niet herkiesbaar, de heer J. Kooij, Nieuwe Niedorp!
en in de plaats van wijlen den heer Oostwoud. Wijde-
nes, de heer P. Konijn, Veenhuizen.
VERKOCHT.
Het huis van den heerD. Waiboer te Schagen,
staande te Barsingerhorn, is verkocht aan mej. Wed.
Steen aan de Krcil.
ELECTRISCH MELKEN.
Do heer P. de Wit aan den Boschweg. hoeve Mos-
selwiel, heeft zijne boerderij voor electrische melkerij
ingericht. Hij gebruikt daarvoor 3 apparaten,.
SPOORWEGDIEFSTALLEN.
Op het station ie Roosendaal zijn wederom vier be
ambten gearresteerd, verdacht van medeplichtigheid
aan de vermelde diefstallen. De waarde der gestolen
gcederen^loopt in de duizenden.
GASVERSTIKKING»
Een dame te Sassenheim is, ten gevolge van gas-
verstikking, dood in haar badkamer gevonden.
GEEN MUZIEK MEER IN HUIZEN.
De nieuwe burgemeester van Huizen, deelde den
gemeenteraad aldaar mede, dat zoolang bij zijn func
tie zou bekleeden, in de gemeente geen vergunning
zou worden gegeven tot het musiceeren met draaior
gels.
Blijkens den considerans tot dit Kon. Besl. is dit
eereteeken ingesteld:
„willende aan hen, 'die bij gelegenheid; van den
jongsten watersnood door ijver, moed, beleid ,en zelf
opoffering het mee9t hebben uitgemunt, een blijk van
onze goedkeuring en tevredenheid verleenen."
Dit eereteeken bestaat Aiit:
lo. in eene medaille in zilver of in brons, houdende
aan de voorzijde het borstbeeld van wijlen onzen
beminden Vader, met het omschrift: „Willem III, Ko
ning der Ned. G. H V. L., en aan de keerzijde met.
het omschrift: „Watersnood van 1926". een oranje- en
lauriertak, van onder met elkander door 'n lint ver
bonden, omvattende een perkament, waarboven de
Koninklijke Kroon en voorzien van het opschrift: „de
Koningin aan
2o. in eene barrei in zilver of in brons, voorstel
lende een eikentak omslingerd door een lint, waarop
de woorden: „Watersnood van 1926" zijn gegraveerd.
De. medaille wordt door de Kroon verleend aan hen
die zich bij den jongsten watersnood bijzonder heb
ben onderscheiden om aan een oranjelint op de lin
kerborst te worden gedragen
De barret wordt toegekend, aan hen, die reeds
vroeger met de medailles, ingesteld» bij de Kon. B.
van 31 Maart 1855, 24 Maart 1861 en 5 April 1876 en
van 6 Maart '1916, of met de barret, ingesteld bij de
drie laatstverm-elde besluiten, zijn begiftigd en zich
opnieuw bij den jongsten watersnood loffelijk "h&bben
onderscheiden; zij zal gedragen worden op de linker
borst door middel van een oranjelint boven de vroe
ger bij Koninklijk besluit verleende medaille en ne
vens cle vroeger bij K. B. toegekende barret.
De 'barret en het lint mogen nie.t zonder de medail
le worden gedragen.
tegen keelpijn
MiNISTERBEZOLDIGING.
Bij Kon. 'Besluit van 13 Januari jl. is de be
zoldiging der ministers met f "1000 per jaar ver
hoogd. Er zullen er zijn, zegt „Het Centrum'' die
deze mededeeling meesmuilend begroeten. Wij aar
zelen niet, zegt liet blad, te zeggen, dat wij haar
toejuichen en dain vervolgt het:
Wij hebben respect voor den moed. der Ministers,
die ait besluit voor hun verantwoording hebbori'
willen nemefn. Zij "konden h0t gemakkelijker doen,
omdat pp den dag, waarop zij hiertoe besloten,
kans groot was. dat zdj er persoonlijk geen voordeel
van zouden hebben.
Toen voor eenige jaren de bezoldiging der I*Li-
nistora met f '3000 verlaagd werd, een verlaging
die procentsgewijze grootc-r was dan die der andere
hoogere ambtenaren, behoorde daar geen moed
toe; hoogstens zin voor* opoffering, in'de hoop
dat deze een kalimeerende uitwerking op anderen
zou hebben.
Een zin voor opoffering, waarvan het Kabinet-
Kuys de Boerenbrouck roods eer blijk had gogo ven.
loon in 1922 allo salarissen werden verhoogd
maakte daarop alleen de bezoldiging der Ministers
een uitzondering, hoewel de betrokken Commissie
ook voor hen een verhooging met f 4000 had. voor
gesteld. Het geheole advies der Commissie werd
door het Kabinet overgenomen, behalve dit eené
punt.
Maar toon in 1924 de salarissen weer verlaagd
moesten worden, wonsohten de Ministers een bemoe
digeml voorbeeld to geven, door op hun eigen, in
1922 niet verhoogd, salaris een hooger percentage
van vermindering toe te passen, dan. voor de an.'
dero hoogo ambtenaren van. hun wed' verhoogd smn-
ris afgetrokken werd.
Men kan dit gebaar schoon vindon, maar het was
verkeerd. En het beoogde effect bleef uitl geen
enkele arabbenaar was er, minder ontevreden dooi"!
In vergelijking met bijna alle andere landen is
ton onzent de bezoldiging der Ministers laag. Bo
vendien hebben z0 elders de beschikking, over een
ambtswoning met personeel1, auto, enz.
Bij ons moet iemand, die Minister wordt, én niet
bereids in Den Haag woont, beginnen met een huis
te koopen en het in te richten. De Rekenkamer
maakt zelfs bezwaar, waarneer Ministers voor het
gebruik van een taxi declareeren. Een Minister m/
hot Kabinet Cort^ van der Linden, die in 's Lanjds
belangoenigen tijd een auto tot zijn beschikking
had goh ad (in den mobilisatietijd!), heeft dit uit
eigen zak moeten terugbetalen.
Een lage bezoldiging van de Ministers is het to
gendeel van democratisch.
.Het maakt, dat do keuze van geschikte personen,
uittr^raard in eön klein land toch' al 'beperkt, nog
moeilijker wordt.
Er rijn er in ons land geweest, die om het njinis»
terambt te aanvaarden, e()n bedrag aan ïiikomstei*
moesten prijsgeven, dat grooter was dan dat, het-
twelk zij als Minister aan bezoldiging gingen ont
vangen.
Rekent men daarbij met de mogelijkheid dat do
ambtsvervulling slechts kort kan duren, dan voelt
men, hoe moeilijk het- kan vallen, om de geschikte
personen te "vinden, die bovendien bereid zijn, om
dit hoogst eervolle, maar zeer zrware en niet bij
uitstek aangename aml>t te aanvaarden. JEr zijn
steeds liefhebbers genoog, maar ongelukkigerwijze
zy n dat in den regel juist die personen, welke mei*
bij voorkeur niet tot dit ambt wenscht te roepen.
Dit alles is zeker niet in 's Lands belang.
EEN EIGENAARDIGE KEELZIEKTE-
Te Augustinusga (Fr.) zijn twee schoolkinderen ge-
s:orven aan een zeer vreemde kèelziekte, bij de dok
toren onbekend. De keel teert jn enkele dagen geheel
weg, terwijl de patiënten een ondragelijken reuk ver
spreiden. 'De beide gestorven kinderen zaten op de
schoolbank naast elkaar. De school is nu gesloten bn
zal eers: onlsmet moeten worden.
DIEFSTAL MET GEWELDPLEGING.
Woensdagavond is in het café Kamphorst te Hars
kamp de 60-jarige landbouwerYT. door een tweetal bij
,de politie ongunstig bekend staande personen' dron
ken gemaakt. Toen T. zich daarop naar buiten begaf
werd hij aangevallen én met een knuppel bewuste
loos geslagen, waarna hij van f 80 heroofd werd.' DJ>
buit werd door de drie betrokkenen gedeeld. De po
litie die gewaarschuwd werd. heeft des nachts de drie
personen gearresteerd. Zij zullen naar Arnhem wor
den overgebracht.
Üe landbouwer T. is het vorig jaar op bijna gelijke
wijze het slachtoffer geworden van een berooving
van f 200.
WEER TERUG.
Den vorigen winter kwam in de woning van den
heer Dieperink te Hengelo (G.) een roodborstje bin
nenvliegen, als wilde het zich om onderdak aanmel
den. Zeer gaarne werd het beestje gastvrijheid ver
leend en het voelde zich er spoedig zóó thuis, dat het
de kamer niet weer verliet, vóór het zachter weer
w-erd. 's Nachts vertoefde het meestal op een kast,
maar overdag vloog het overal rond. Met de kinderen
was het zoo eigen, dat het zich met etenstijd steeds
naast het bord van een der kleinen neerzette, om zijn
deel van den maaltijd in ontvangst te nemen. I
Bij hei aanbreken van de lente zocht het vogeltje de
vrije natuur weer op en bleef den geheelen zomer weg
tot het jl. Zondag weer zijn intrek in hei gezin 'van
den heer D. heeft genomen, waar het door allen als
een welkome gast werd begroet.