llftitfi Binis-
it- Lui
BEDEN KI
ROOKT
EN GENIET
Firma DE UIIGE S DE KMI
De Militaire Relletjes te
Assen en te Ede.
Zaterdag 16 October 1926.
69ste Jaargang No. 7930.
Eerste Blad.
Zitdag Donderdags in Hotel „Vredelust"
Nemen gelden in Deposito.
Verieenen Credieten.
Uw heerlijk kopje KEG's THEE.
Staatsloterij,
al
ler
SCHAGER
COURANT.
|Dlt blad verschijnt viermaal per week: Dinsdag, Woensdag, Dondor-
jag en Zaterdag. Bij inzending tot 's morgens 8 uur, worden Adver-
intlön nog zooveel mogelijk in het eerstuitkomend nummer geplaatst.
Uitgevers: N.V. v.h. TRAPMAN 3 Co., Schagen.
POSTREKENING No. 23330. INT. TELEF. No. 20.
Prijs per 3 maanden fl.65. Losse nummers 0 cent. ADVERTEN-
TlëN van 1 tot 5 regels f 1.10, iedere regel meer 20 cent (bewijsno.
inbegrepen). Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
dit nummer bestaat uit vijf bladen.
rde
ges
o ai-
Minister Lambooy heeft de vragen Van den heer
Sohaper beantwoord, betreffende net instellen van
oen onderzoek naar de ongeregeldheden, welke on
langs in het gamizioen te Assen plaats vonden.
De Minister geeft allereerst een kort relaas van
het voorgevallene, waarbij hy' mededeelt, dat van
1"i den beginne af onder de lawaaimakende bende een
fol bepaalde dienstplichtige 'handelsreiziger van be
roep ziek op den voorgrond heeft gesteld, die
fo manschappen heeft toegesproken
ran i Geen eigenlijke aanleiding.
1
Een eigenlijke aanleiding voor het ontstaan van
ongeregeMheden is naar de minister mededeelt, bij
hot onderzoek niet kunnen worden gevonden, al
thans geen redelijke aanleiding. Over de ligging,
de voeding, noch over de ondervonden behandeling
y" is geklaagdwel is het bezwaar geuit, dat de oefe-
ICJ1" ning van het 12de regiment infanterie op don be-
lda rusten dag te zwaar is geweest. Dit kon echter aan
de leiders der ojefoning niet tot grief worden go-
en naakt. Integendeel hebben dezen alles gedaan,
vrat mogelijk was om de oefening te verlichten, toen
f net onverwacht zeer warm werd. Het merkwaardig^
D verschijnsel doet zich dan ook voor, dat de ongere
geldheden zich nagenoeg niet bij het vermoeide 12de
•L regiment, 'doch in hoofdzaak bij het 3e hebben
voorgedaan en wel onder hoofdleiding van iemand
die zelf niet mede was uitgerukt. Tijdens de samen-
i oholing werden toog enkele losse, als het ware in
laast bijeengezochte klachten vernomen over sok-
n, te weinig ondergoed, over het betalen van
Jiul'd, nog afkomstig van de vorige opkomst, en
Jergelyko klachten, die geen enkele maal langs den
Jogalen weg naar voren zijto gebraöht. Alk vast
staand mag dan ook worden aangenomen, dat er
geen klachten bestonden, die grond hebben kun
nen geven voor een dergelijk massaal optreden als
heeft plaats gevonden, dat de sfeer, om een1 der
gelijk optreden mogelijk te maken, van buiten af en
kunstmatig is gewekt. Zeer WaarsKhunJijk hebben
enkele elementen een goede gelegenheid gezocht,
om een van te voren opgezet plan ten) uitvoer te
brengen en deze gelegenheid daarbij gevonden in
de omstandigheid, dat de troep ontstemd was door
320.
geven. a Doch niet alleen communistische invloeden,
zijn hierbij in het spel1. Zonder eonigeni twijfel is
denv invloed van den dusgonaamden „Ontwape
ningsdag" en der te dier gelegenheid gehouden
redevoeringen, midden in de herhalingsoefeningen
der infanterie gehouden, een niet te miskennen fac
tor geweest. Het ontvankelijk gemoed van jonge
menschen komt spoedig onder den indruk van der
gelijke redevoeringen on optochten en bet behoeft
geen verwondering te wokken, indien vele der te
Assen aanwezigen de meening zijn toegedaan ge
worden, abt oen deel van do taak ,,om het mili-
Jbairismo neer te slaan en-de herhalingsoefeningen!
onmogelijk te maken" op hun schouders was komen
to ruston. 't
Afgescheiden daarvan is in een gedeelte dor pers
in den 1'aatsten tijd zulk een felle campagne togen
jollen, die in het leger mot gezag zijn bekleed en
idat durven te handhaven, govoeru, dat hot niet te
verwonderen is, dat het tot een uitbarsting als te
Assen is gekomen. Indien de onfcwapeningsaotie, als
politieke eisch, niet vrijgemaakt kan worden van
rechtstreekschc aanvallon op het leger en zijn
gezagvoerders, zullen dergelijke incidenten zich blij
ven voordoen, tot schade van de dienstplichtigen,
die tusscben hamer en aambeeld komen.
De eigenlijke vragen van den heer
Schaper.
Voorts heeft de minister de vragen van den' heer
Sohaper, waarin deze o.m. vroeg „hoe het kon
gebeuren, dat ten aanzien van het 12de regiment
infanterie oefeningen worden gehouden, die in ver
band met de hoersohende temperatuur blijkbaar te
veel1 vergden va nhet uithoudingsvermogen aan den
troep" en „hoeveel uitvallers dit regiment op ge
noemden dag telde", beantwoord.
In zijn antwoord daarop wordt door den minister
o.m. opgemerkt, dab, overeenkomstig de veel' voorko
mende opvattingen bij de bevolking der noordelijke
nrovioiën, vele manschappen, niettegenstaande de
hitte, hun dikke wollen onderkleeding hadden
aangehouden.
Zoo constateerde een officier van gezondheid, dat
verschiliiende manschappen zeer dik gekleed waren
en deze Weeding, niettegenstaande de warmte, niet
hadden verminderd. Er was een man, die onwelwaa
geworden en moest worden onderzoohb welke drie
truien over elkaar had aangetrokken
De opziet van de oefening was, mede gelet op de
zeer verminderde bepakking, geenszins to zwaar;
ie moeilijkheden zijn uitsluitend ontstaan door het
intreden van de onverwachte groote hitte op don
terug-marsoh. Met deze hitte is door de verantwoor
delijke commandanten op juiste wijZe rekening ge
houden, zoodat aan de troepenleiding in dit opzicht,
geenerlei verwijt kan treffen.
Voor wat aangaat punt 3 van de eerste vraalg
van den heer Schaper, luidende: „of en in hoe
verre het optreden van de wacht en de militaire
politie den eersten keer gewettigd was en waarom,
nadat deze ingerukt waren, de wacht wederom
werd in het geweer geroepen", zij medegedeeld,
Hornaar.
Wanneer U weet, dat U uit een pond KEG's THEE 280 Koppen
thee schenkt dan stelt U zich alléén tevreden met de beste thee,
want goed uitgerekend kost een kop KEG's THEE U bijna niets.
Eiken dag zijn wij In de weer, de fijnste theeën voor U te keuren,
en de samenstelling zoo te maken, dat U b 1 Ij f t verlangen naar
Laat Uw kinderen onze leerzame plaatjes ve|rzamelen In ons
historisch album „INTERNATIOMAA L".
KEG'S THEE in prijzen van j
48-42-39-37-32 en 30 cents perrons.
Dioor verschillende omstandigheden is de indruk
verkregen1, dab de op 19 September 1926 te VG-ra)
'Venhage gehouden meeting veel1 heeft bijgedragen!
tot het brengen eener ongunstige stemming onder
de militairen. In grooten getale Zijd, o a biji het 10e
regiment infanterie, opruiende pamfletten ver
spreid, in hoofdzaak né- de genoemde meeting.
Voorts wordt vermoed, dat van Zekere zijae pro
pagandisten en raddraaiers van geld warden voor
zien, om militairen te trakteeren, hen daardoor op
te winden en zoodoende te bereiken, dat heb ver
wekken van wanorde wordt bevorderd. Dit vermoe
den vindt steun ito heb feit, dat .op Maandag 20
September, omstreeks 9 uur namiddag een militair
in een nabil de kazerne te Ede gelegen café de zich
daar bevindende soldaten op bier trakteerde en ver
volgens op een tafel' klom, waarna, hij een zeer
oproerige toespraak hield, daarin aanhitsende tot
onmiddellijk daadwerkelijkverzet. Toen deZe mi-
lit^iren zich naar de kazerne begaven, moesten twee
hunner, wegens ongepast lOpbreden tegenover een
hoofdofficier, in .arrest worden gesteld.
In de kazerne is voorts opgemerkt, dat 2.,militai
ren klaarblijkelijk bezig waren de anderen te bewe
gen tob verzet.
In verband met de ongeregeldheden werdan 9
militairen gearresteerd, waarvan 2 naar den krijgs
raad zijn verwezen en de overige 7 naar de<n krijgs
raad zullen worden verwezen.
e gehouden oefening en ten onrechte in de mee
ning verkeerde, dat den volgenden dag een divisie
oefening zou worden gehouden, waarvoor een uur
vroeger zou moeten worden opgestaan. Het geheele
verloop van liet voorgevallene wijst er op, diat een
leidende gedachte hemt voorgezeten bij' de ontwik
keling der gebeurtenissen: eerst een dronkemans
relletje in de cantine, daarna het vormen van een
deels instemmend, deels nieuwsgierig publiek', ge
volgd door het maken van herrie door zingen, joe
len en stellen van eisohem, kortom, in het kijken,
koever men kon gaan met heb scheppen van wan
ordelijkheden en heb daardoor aantasten van de
tucht en heb gezag der meerderen. De opzet der
bogeregeldheden valt in het voorgevallene duide-
te herkennen; liet verloop hadden de aanleggers
literaard niet in de hand.
1
Systematisch gelegd.
.Met eden kan worden aangenomen, dat, ook al
kadden op 20 September te Assen geen vermoeiende
Peeringen plaats gehad, een poging tot het verwek
ken van ongeregeldheden toch niet zou Zijn uit-
tfeWleven. Hiervan Zijn de bijtijds onderdrukte on
geregeldheden te Ede, nagenoeg op hetzelfde uur
pngovangen, en zonder eenige redelijke aanleiding',
»iet beste bewij's.
m'^r0 voor dergelijke uitspattingen wordt
^ncLs lang en systematisch, gelegd. Heb communis-
Pisch dagblad De Tribune laat niet na op voor
^^staanders haast ongelooflijke wijze de dienst-
Püchtigen tegen het militaire gezag op te hitsen,
j/r' hoezeer aan den invloed van dat blad niet al
w groote waarde moet worden toegekend, mag
aeze toch niet worden weggecijferd. HonderdttaJlen
TTwifuii 1 U1^ Tribune, getiteld: „Uw hoofd
rwS ön geweer", zijn in de kazerne ver
tui ••van we'^en aard deze en dergelijke sohrif-
£rftnln ontsnapt veelal' aan de aandacht Van de-
aen, (lig aan dergelijke lectuur niet d3 voorkeur
dat ondergeteekonde heb optreden van de wacht
en de militaire politie den eersben keer volkomen
gewettigd acht en dat hij ten zeerste betreurt, dat
door heb ingrijpen van den kapitein van piket èn
de wacht èn de poïitietraepen verhinderd werden,
hun taak te verrichten. Had reeds toen krachtig
kunnen worden ingegrepen, in stede dab met. een
ordelooze bende manschappen., waaronder zich ver
schillende bevonden die om, der den invloed waren
van sterken drank, werd geparlementeerd, dan ware
het bloedig einde der or geregeldheden zeer waar
schijnlijk voorkomen geworden, evenals zulks te
Ede het geval is geweest.
Verder de vraag van den heer Schaper boantwooi*
dende, zegt de minister, dab de afstand tussohen
den getroffene, sergeant van Munneke, en de wacht
bedroeg pl.m. 60 M. De wachtcommandant heeft
met een overweldigende stem gesommeerd. Stond
de sergeant van Munneke gedurende de sommatie
op de plaats waar h ij later getroffen is, dan moet
hij het sqmmeeren hebben gehoord.
Aangezien na de sommatie nog 2 maal in{ de lucht
iS gevuurd, hadden de getroffenen allen tijd, zich
te verwijderen, evenals enkele officieren, die toog
bezig waren de manschappen te kalmeeren.
Ten gevolge van de ongeregeldheden, zijln aan 12
militairen, waaronder de commandant, de korporaal,
en 2 soldaten van de wacht in de Wilheïmina-<
kazerne en voorts de bescbankenen, Zware kiphö-
tuchtel'ijke Straffen opgelegd moeben worden, ter
wijl' omtrent een kapitein en enkele manschappen
het advies van den auditeur-militair is ingewonnen,
in hoeverre er aanleiding bestaat, hen voor den
strafrechter te brengen. Dit laatste Zal, uit den aard
der zaak, het geval zijn met den als1 opruier gesig-
naleerden dienstplichtige.
To Ede.
Voor het uitbreken der ongeregeldheden te Ede
is geen enkele aannemelijke reden naar voren ge
bracht kunnen worden.
Trekking van Woensdag 13 Qot.
5a Klasse. 15e Lijst.
No. 9184 f 2000.
No. 17510 f 1.500.
No. 5849 8915 11113 15242 19027 elk f 1000.
No. 1514 13403 14898 elk f400.
No. 1595 5015 6920 8445 18514 elk; f200:
No. 908 7511 7559 10306 11008 11799 12231 12743
13864 14690 14765 15156 16633 18309 18437 18711 20099
elk f100. v-
Prijzen van 'f70.
'218 288 314 323 347 352 401 407 430
518 532 545 644 719 859 876 999 1036
1141 1210 1424 1430 1469 1644 1705 1718 2156
2182 2259 2268 2279 2313 2414 2556 2605 2755
2799 2883 3335 3401 3411 3440 3465 3588 3605
3614 3646 3751 3815 3876 3937 3952 4017 4034
4042 4110 4217 4360 4477 4560 4628 .4815 4885
5203 5231 5305 5315 5496 5519 5615 5626 5702
5753 5781 5931 5976 6123 6227 6315 6358 6369
6462 6500 6600 6613 6698 6807 6846 6862 —63
6999' 7042 7124 7484 7591 7891 7944 8256 8266
8327 8421 8467 8538 8696 8697 8699 8809 8816
8914 8921 9029 9109 9226 9325 9412 9424 9418
9465 9513 9539 9565 9639 9739 9834 9864 9864 9871
10122 10141 10192 10246 10318 10467 10557 10683 10695
10793 10970 10991 11029 11053 11233 11238 261| 11272
11.321 11479 11545 11577 11585 11789 —913 —261 —272
11321 11479 11545 U577 11585 U789 —913 —129 —197
.3164 13211 13326 13367 —434 —439 —481 13557 13663
13730 13765 13766 13836 13906 13915 13950 13996 14033
.14041 14262 14297 14539 14638 14662 14674 146961147V
14750 14781 14982 15068 15105 15112 15186 15452 —572
15583 15651 15660 15746 15852 15863 15898 15939 1609,7
16147 16224 16398 16423 16461 16513 16524 16540 16657
16750 16937 16998 17033 17036 17223 17419 17447T7452
17721 17771 17808 17812 17832 '17844 17958 18016T18362
18367 18373 19133 19138 19148 19220 19329 19374' 19383
19625 19716 19729 19920 20005 20128 20251 20332 20356
20380 20410 20451 20859 20945 20956 20779
dal hel qenol helwelh
Ge uil een pUp haal»
a/hangl van nelqee»
Ge er in slopi
Trekking van 'Donderdag' 14 Out.
NoS. 197 611 932 4599 11480 16845 18860 elk f 1000.
Nios. 8544 8671 11209 12178 13428 18715 18915 f 400.
Nog. 215 1226 1267 1333 2543 4171 12359 15729 17496
19708 elk f200. I
NoS. 561 2613 4070 7077 7617 8301 9197 9832 10221
11873 12384 15695 16091 18509 19355 19825 20177 B0±52
'elk f100.
"Prjjzon van f70.
38 209 217 282 450 454 472 481 495
709 716 796 1022 1027 1150 1186 1196 1204
1412 1461 1474 1563 1713 1741 1821 1835 1877
1937 1996 2015 2075 2108 2113 2215 2294 2391
2421 2535 2570 2582 2610 2644 2866 2)715 2770
3005 3044 3103 3157 3162 3199 3360 3453 3529
3641 3780 3785 3868 3878 3912 3927 4007 4103
4180 4418 4659 4750 5074 5118 5281 5304 5334
5399 5402 5510 5587 5678 5798 5829 5840 6139
6241 6368 6455 6477 6601 6610 6701 6831 6843
6876 6959 7046 7145 7148 7149 7300 7362 7389
7419 7426 7510 7523 7564 7745 7904 8013 8100
8199 8243 8275 8284 8328 8344 8411 8430 8479
8688 8750 8989 9173 9473 9566 9613 9622 9650
9705 9735 9741 9787 9839 9962
10191 10254 10509 10522 10811 10863 10924 10958 110S3
11214 11270 11372 11512 11548 —572 —706 —815 —887
11998 12063 12180 12192 12208 12237 12244 .12320 12303
12695 12776 12928 12967 13077 13159 13232 13361' 13394
13438 13479 13489 13584 13689 13928 14054 14090 14228
14443 14-162 14491 14540 14712 1484® 14915 14989 15448
15449 15533 15688 16049 16112 16173 16268 lftlSOf 16594
16607 16673 17095 17176 17328 17343 17371 17391 17524
17550 17712 18054 18068 18228 18343 18400 18490 18559
18560 18773 18863 18884 18945 18970 19055 19175 19192
-19468 19498 19588 19834 19963 19992 20167 202214' 20285
20313 20353 20360 20374 210447 20456 20686 20715 20754
20883 20904 V
