DE STAATSBEGROOTING
van 1927.
Marktberichten.
Predikbeurten.
Binnenlandsch Nieuws.
Gemengd Nieuws.
Tweede Kamer
tetij
Ihtrcttucfï» niet too als Bet Torig» oorr», 't Is era-
gelijk -van klank en ln het mf gedeelte 3e maat de
achtste noten te duwerig (keel geluiden), ook de
stemming niet Juist, Laatste balk le hls. een kleine
vergissing ln he C dur gedeelte, begeleiding veel te
sterk en de molodie niet fraai van stemming, de
sopr. sax. heoft geen aangenaam geluid (het schijnt
dat het riet to slap is). Blz. 4 het ff gedeelte de fi
guratie niet af. Het laatste gedeelte slordig; het piü
lento te overdreven langzaam.
TWEED® AFD. HARMONIE.
SCHAGEN'S HARMONIEKAPEL, Di*. Dol. met
Triumph Polonaise, F. Berger.
Frisch cn mooi van klank Is de entrée en de stem
ming vrij goed, 't tempo wel wat te vlug. Letter B
verkeerde noten en het zestiende figuur onzeker in
het trio, dJe stemming van het hout in het bovenre-
gister niet mooi en de nuanceering niet best verzorgt,
bij het D C had het herhalen niet noodig.
EERE AFD. FANFARE.
„ONDER ONS", Dirkshorn. Dir. A. C. Blaauw, met
Ouverture Favorite, H. Fernand.
De introductie klinkt eentonig en te stijf, 'tkon
hier veel vrijer, de stemming is ook niet mooi te noe
men; do opvatting is wat koud. Plus animo technisch
niet correct, vooral le maat voor vier was slordig.
No. 5 te weinig zeggend van uitdrukking, de noten
die zijn er wel, maar dat alleen is op muzik&algebied
niet voldoende. Allegro 2/4 wel goed, ook de Valse, 't
is alles zeer netjes maar zonder temperament, het
moet allemaal meer tot ons spreken.
BILJARTEN.
De
„Holland. Noorderkwar
tier" heelt Maandag jl. In het oaré van den heer
Jn. Broer te Siehagerbriig haar eereten handicap-
wedstrijd gehouden, waaraan 15 leden hebben deel'
genomen. Br werd oadre gespeeld, met zeer mooie
series. De uitsliagl was: le prys de heer Jn. Schenk
I>z. tie Sohagen; 2e prijs de heer G. Sevenhuisen te
Warmenlitiiaan; 3e prijs de heer W. de Wit te 't
Zand; 4e prijs de heer A. Hopman te WarmenhuL-
cien. De pr ij zien, bestaande uit kunstvoorwerpen,
werden met een toepasselijk woord door den voor
zitter, den heer Jn. Broer uitgereikt. Verder sprak
voorzitter zijn dank uit voor de gezellig-hedd, die
tussóhian de 6pelers onderling* heerschte.
BROEK OP LANGENDIJK, 16 November.
Bloemkool', le soort f 1170—17.80 2e soort f 12.10
tot 5.90, per 100 stuks. Wortelen f L90—3. roode
)1. le soort f 2—4, 2e soort f 0.801.10, ge'.e
r -« 1 .lift-II t.. .7-1 SA
kool,
kool, le soort f 12.10. wittof kool; vroege f 1.50
tot 1.90, Deensehe witte jkoal f 1.603.40. uien f 3.20
tot 3.60, drielingen f 2.302.60, nep f 2.903.10>
rammenas f 1.40—1.70, alles per 100 Kg*. Aanvoer:
3500 stuks bloemkool, 4300 Kg*, wortelen, 34500 Kg.
roode kool', 34000 Kg*, gele kool, 10000 Kg. witte
kool, 54000 Kg. Deensehe witte kool, 12500 Kg.
uien, 1300 Kg rammenas.
WARMENHUIZEN, 16 November.
Rood» kool, le soort f 1.20—2.70, 2o soorb f 0.70
tot 1.50, uitschot f 0.301.20, gele kool, le soort
f 1.502.10, uitschot 3080 et., Deensehe witte
kool le soort f 2.202.70, uitschot f 0.801.10.
gewone witte kool, f,1.401.85, bloemkool, le soort
f 13—14 60, 2e soort f 10.80, 3a soort f 1.80—3.20,
nep f 2 80, drielingen f "2.90—3.10. uien f 3.703.90.
Aanvoer: 40100 Kg. roode kool', 4700 Kg. gele kool,
20100 Kg. D. witte, 58600 Kg. gewone witte, 200
Kg. nep, 1400 Kg. uien, 1050 st. bloemkool.
N OORDSCH A RW OUDE, 16 November.
Sdhotsche muizen f 4.40, uien f 3.403.60, idrïelf.
f 2.50—2.80, nep f 2.703, groVe uien f 3.803.90.
peen f 2 403.10, roode kooi f 1.50—3.50, gelre kool
f 1.30—2.40. witte kool f 1.70—1.80. Deensöhe witte,
kool f 2.20—3.20, kroten f 2.60—3.60, aJIes per
100 Kg. Rloemk'iol' f 8.10—17 50, 2e soort f 1.30b-
f 6, per 100 stuks. Aanvoer: 900 Kg. aardappelen,
3600 Kg. uien, 3200 Kg. peen, 102200 Kg. roode
kool, 20500 Kg. gele kool, 29200 Kg. witte kool;
72000 Kg. D. witte, 3200 Kg. kroten, 4000 st blioemk.
PUR MEREND, 16 November.
Coop. Ver. Oetntr. Eeierveiling G.A. in Hotel
..ParadbV'. Aangevoerd: 3819 eendeieren f 7
7.50. 7186 kipeieren: 63—64 Kg. f 12.20—12.90, 60
lot 62 Kg. f 11.50—12 50, 58—59 Kjgl f 11—11.20. 56
tot 57 Kg. f 10—10.50, 53—55 K&. f 9.20 tot f 9.70,
50—52 KM f 8.80 ifcqt '9.
Eiervai.ing in het gebouw der Afdhgvereeü.
Aangevoerd: 1960 kipederen A f 11,7015.10* 152
id. B f 8.6010 50, 591 eandeieren A f 7.30.
PURMEREND, 16 November.
Op de heden gehouden weekmarkt waren aange
voerd: 12 stapels Fabriekskaas met merk f 54, 23
stapels kleine Boerenkaas met merk f 51, 895 "Kg.
boter f 1.902, 569 runderen w.o. 420 vette 70—90
«t., 135 melk- en gel'dekoeien f 125385, handel
stug; 14 stieren; 13 paarden f 100200, handel
matig; 30 vette kalveren f 1 30150, handel matig*
192 nuoht. kalveren voor de slacht f 10—37, voor
de fok f 1023, handel stug; 540 vette varkens
voor do zout. 0468 et., «lacht 6872-oh, handel
vlag; magere varkens f U642, handel vlug; 330
biggen f 1020, handel ving; 1490 schapen r 23
35, handel matig, overhouders f 1323 Rand el ma
tig; 45 bokken, 92 gmaen f 4—5.25. 38 zwanen fllf
kipeieren 13.5014.50, eendedere» 7.25.
WOENSDAG, 17 NOV.
DOOPSGEZ. GEMEENTE to:
Oudesluis. nam. 7 uur, Ds. v. d. Veen. Onderwerp:
Lichtbeelden van Jeruzalem en O. T.
DONDERDAG. IS NOT.
DOOPSGEZ. GEMEENTE to:
Nieuwe Niedorp, nam. 7 uur, Ds. Haara
WEGENVERBETERING IN NOORD-HOLLAND.
Naar wij vernemen is door de gemeentebesturen,
van Behoor!, Bergen, Egmond-Binnen, Egmoud a.
Zee en Castricum aan Provinciale Staten van Nd.-
Hylland een adres gericht waarin verzocht wordt
bij de gdedeeltelijke uitvoering van het n.gi. pri
mair -wiegenplan de volgende wijzagmgïen aa* te
brengen.
Ten eerste: den primairen weg, welke do verbie
ding aal tot stand brengen van: Amsterdam met
AJktnnar en nabij Uitgeest met een bocht naar het
Noorden afbuigt om in of nabij Limmen uit te
komen op den rijksstraatweg, zoodanig te verleg
gen, dat deze weg te Uitgeest doorloopt naar O as-
tri cum, de Egmonden, Bergen, Schoor! en verder
naar Helder.
Ten tweede: orni.fhankeBjk van dit verzoek het
daarheen te willen leiden, dat de weg welke loopt
over Castricum. naar de Egmonden, Bergen en
S'^oorl ©n verder verbinding gevende met Hellder,
welke weg n'et in het primair wegenplan is opge
nomen, alsnog daarin op te nemen.
CM «VERSTIKKING.
In een perceel aan den Heeoremweg te Heem
stede is de bewoonster door gasverstöïkking om het
even gekomen To m de dienstbode 'a avonds thuis
kwam. nam zij een sterke gaöhioht waar. Rij on
derzoek bleek mevrouw docd in het bad. te zijn.
Uit den geyser stroomde gas. De ijlings ontboden
geneesheer constateerde dat de dood reed» eenigé
uren ingetreden was.
- OUDKARWEL,
Gisteravond was de eerste avond van den reci
teer- en voordrachtwedstrijd, uitgosohroven door
het Nutsdepartement. Deze avond was olieen be
stemd voor de hoeren deelnemers; de tweede en
laatste avond, de voegende week, zal voor de da
mes zijn. De zaal was vrijwel geheel met bezoekers
gevuld en het aantal deelnemers voor dezen avond
was acht.
De vide-voorzitter, de heer J. Keizer, opende de
bijeenkomst met een woord van welkom, in het
ld] zonder tot den Burgemeester, die liier voor het
eerst met het departement kennis maakte. Verder
oen woord van welkom aan doelnmemers eö jury
leden, welke laats ten een woord van dank ontvin
gen voor hun bereidwilligheid, om als zoodanig
op to treden. Met den hoop, dat de avond een
succes voor het departement zal zijn, en de mode-
deeling, dat een tweetal deelnemers door huiselijke
omstandigheden verhinderd waren, werd de bij
eenkomst voor geopend verklaard.
Een tiental voordrachten werden gegeven en als
attractie voor de aanwezigen was aan den wedstrijd
een publieksprijs verbonden, waarvan we den vol
genden uitslag meedeelen: O. Knijtn te Wieringer-
waard, 8 stemman, met: Oom Klaas uit logeer en,
door A. Bol. O. Wagenaar te Zuidsoharwoude, 16
stemmen met: Een vers dat als een nachtkaars
uitgaat, door Dr. LaurilTand. H. Slikker te War-
menhuizen, 16 stemmen met: De vrouwen van thans.
D. Hoek te Winkel', 8 stemmen met; De Draaimolen
des leven». T. Kostelijk, Ileiloo, 80 «temmen met:
Verhaal van een Werkman door BoUnfante. H. Slik
ker te Warmenhuizen. 50 stemmen met: De Mijn
ramp. H. Sjoers te Alkmaar, 43 stemmen met Het
Zoutvat, door van Heijst. H. Sjoers te Alkmaar,
17 stemmen met: Het triumflied der beschaving,
door E. lleüuiaiw.
De pubüeksprija werd dus gewonnen door den
heer H. Slikker, die daarvoor zijn keuze op een
rookstel liet vallen. Het oordeel van de jury wordt
den laatsten avond bekend gemaakt.
De voorzitter dankte daarna allen voor hun
aanwezigheid, dankte voor de stilte als opgetreden
werd en danktet B. en W., die op het vprzoek
om ontheffing van vermakelijkheidsbelasting gun
stig beschikt nadden en hoopte, dat op dezen weg
wordt voortgegaan en de verordening spoedig tot
het verleden zal behooren. Applaus.
Hiermee werd de bijeenkomst gesloten.
LANGERE IS.
Dinsdagavond hield het Nut „Vriendenkring"
in het lokaal van den heer G. Modder alhier, zijn
eerste gezamenlijke bijeenkomst in dit seizoen.
Waar de voorzitter nog niet aanwezig is, opent
de heer K. Silver, als vice-voorzitter, deze bijeen
komst met een woord van welkom aan de aanwe
zigen. De secretaris, de heer E Stapel, leest de
notulen der vorige vergadering, welke onveranderd
worden goedgekeurd. Hierna wordt gezamenlijk ge
zongen het mooie lied: Amicitia.
Dan wordt het woord gegeven aan den heer
J. Ham, die een lezing houdt, getiteld: Fliereflui
ters oponthoud, door A. M. de Jong. Dan is-het
den hoer P. de Wit, die «tat liedje zingt: Visscher
Barend. Hierna draagt de heer Lak voor: De zelf
moordenaar en de heer Smak: De goede dief.
Dan krijgeii we te hoor en een liedje van mej.
StapelZwaan, getiteld: Het haantje van den to
ren, wat veel by'val' oogst. Als laatste vaste bij
drage krijgen we nog van den heer K. Silver:
Zetters en Eters, en Met Frans kan men de
wereld door. Het geheel werd afgewisseld door
samenzang.
Hierna stelt voorzatter, de heer B. Verhoeven.
die inmiddels in binnengekomen voor, de
gendö bijeenkomst vast te stellen op 21 Deo. a.s.
Voor de lezing geeft 'zich op de heer P. de Wit,
terwjjl voor vaste bijdragen zullen zorgen Mej.
Lak, Mej. HooglandKocrver eü de hoeren Ham,
01ie,4 Lak ön van Essen.
Hierna worden nog enkele punten uit de notulen
behandeld, en aljgemeen war at goedgevonden', den
laatsten avond een verloting te houden, waarbij
voorzitter een beroep doet op aller medewerking.
Dan krijgen we nog enkele lbwee bijdragen, waar
na voorzitter met een woord van dank voor de me
dewerking en de opkomst, deze welgeslaagde bij
eenkomst Billlit. i
- NIEUWE NIEDORP.
Landverhuring der Ned. Herv. Kerk alhier, op
16 Nov 1926 in het café van den heer O. Groot.
De verhuring geschiedde voor den tijd van 4
jaren.
perc. 1 De Bijlen, weiland, groot 2.66.70 H.A.*
aan M. Koorn voor f 280.
pero. 2, de Oosterjager, weiland, groot 2.63.90
H.A., aan D. Zwagerman voor f 330.
pero. 3, de Middenjager, weiland, groot 2.73.40
II.A., aan D. Zwagerman, voor f 330.
perc. 4, de Vier en Zee Geersea, weiland, groot
3.10.30 H.A., aan P. Vel voor f 460.
Onder deze huursommen is begrepen, dat het
Kerkbestuur zich verplicht in het eerste huurjaar
voor f 40 kunstmest per H.A. op de perceelea te
doen uitstrooien. v
perc. 5, de Blomvennen, weiland, groot 3.33.90
H.A. onderhands voor den tijd van drie jaren
aan S. Kat voor f 334. t-
GEMEENTE ZIJPE.
Ingeschreven van 13 tot en met 16 November.
Geboren: Cornolis, zoon van llillebrand Delver
en Grietje Wortel. Petrus Jaoobus, zoon van Johan-
nes van der Fluit en Bregbje de Vries. Bcrndina
Oornelia, dochter van Willem Meijer en Berndina
Iiardeman.
BET ADTOBUSTERKEER IN DE VER. STATEN.
Het jongste aummer Tan, „Oommeroe Moatkly"
borat oeuiga interessante oijfara betreffende de ster
ke toeneming] van bet autobus-verkeer in de V«r-
eenigde Staten jn dde laatste vjjï jaren. Hieruit
blijkt, dat de regelmatige autobus-lijnen reeds oen
grootsr mütlBu-arstand afleggen dan de spoorwe
gen. In VJ2H exploiteerden aieohto 1G •leotrigcih.e
Rpoorwsigmaatscbappijen auto-bussen. Het aantal
is tktans gestegen tot'ruim 300, die dese voertui
gen over een afstand van 13.000 naijlen gebruiken,
't erwijl in het begin vnn 1925 slecht» drie door stoem
gedreven spoorwegen auto-bus-rouies exploiteerden,
is hun aantal thans gestegen tot boven de 40. In het
begin van 1926 werd het aantal autobussen, die door
electrische en gewone spoorwegmaatschappijen wer
den geëxploiteerd, op ca. 5500 geraamd, d.i, een stij
ging met 80 pet. in een jaar tijds. In totaal waren in
het begin van 1926 ca 70.000 autobussen in gebruik
op wegen met een totale lengte van 650 000 mijlen
De mogelijkheid van een ontwikkeling van het
autobus-verkeer ia natuurlijk afhankelijk van goede
vegen. Er zijn thans in de Vera Staten meer dan
drie" millioen mijlen straatwegen, waarvan 500.000
mijlen bestraat lijn. Elk jaar worden 35.000 A 40.000
mijlen verbeterd. Voor onderhoud en constructie van
nieuwe wegen wordt in de laatste jaren ca. een mil-
liard dollar per jaar uitgetrokken. Geraamd wordt,
dat bij het tegenwoordige tempo van uitbreiding van
het autobus-verkeer in 1930 meer dan 272.000 bussen
in gebruik zullen sljn.
ZEESEHTTIMERS.
Uit Hongkong, 16 Nov. Het stoomschip „Sunning"
van de „China N&vlg&tion Company", dat gistermor
gen uit Amoy naar Hongkong vertrok, werd op 120
b.M. afstand van hier door zeeschuimers aangeval
len, die het bovenwerk van de „Sunning" in brand
staken. Het schip stond reeds in lichtelaaie toen
het ontdekt werd door de Britscfie sloep „Bluebell"
Het vuur is sedert onderdrukt. De eerste stuurman
van de „Sunning" werd gewond. Vermoedt wordt
dat enkele zeeroovers ontsnapten met meevoering van
twee Europeanen. De „Bluebell" nam een bootlading
zeeroovers gevangen en ls thans op zoek naar ds
vermiste officieren.
0«
Heden zijn ln de Tweede Kamer de beraadslagin
gen over de Staatsbegrooting voor 1927 geopend.
De heer Albarda (s.d.) begint zijn olgomeene be
schouwingen met een woord van nagedachtenis aan
bet ministorie Colijn. Geen nabetrachtingen wenscht
spr. te houden, want ook do politieke dooden heb
ben ten slotte aanspraak op rust, zegt hij.. Het doel
van genoemd ministerie, zegt spr., de bezuiniging
en het sluitend maken van de begrooting, verdien
de natuurlijk allen lof, maar de maatregelen daartoe
hebben critiek gewekt. Wij zijn er tegen op geko
men, zegt spr., dat offers zijn geëischt, die niet
noodig waren, dat verkeerde offers werden geëischt
en offers van de verkeerden.
Spr, releveert dan in het kort de verdiensten van
het ministerie Colijn en wijst er op, dat de dienst van
1923 nog sloot met een tekort van 14 millioen, maar
de dienst van 1924 gaf reeds een oeverschot van
een millioen, terwijl een tekort van 28 millioen ge
raamd was en de dienst van 1925 geeft een overschot
van 41K millioen, terwijl een tekort van 6H mil-
loen geraamd wordt. Die gunstige uitkomsten zijn
te danken aan het ruimer vloeien der middelen.
De nieuwe regeering verwijt spr. daarna, dat zij
niet snel genoeg het kwaad, dat door genoemde be
zuinigingen gesticht is, zooals op het gebied van on
derwijs en voorts voor de landsdienaren, te herstel
len. De hedendaagsche politieke leuze is geworden,
roept spr. uit, dat allereerst de lasten moeten wor
den verlicht en in de eerste plaats voor de rijken
en gegoeden. Dit is het, wat spr. de nieuwe regee
ring verwijt.
Het ware beter, zegt spr., dat de departementen
van Oorlog en Marine, die nog altijd gescheiden zijn,
werden saamgevoegd, en bezuiniging op de weer
macht werd ingevoerd. Voor dit laatste beteek ent de
vermindering tegen verleden jaar slechts een f 182.000.
Wel worden weer nieuwe oorlogsschepen gebouwd,
en dit terwijl bij ons volk een streven en verlangen
naar ontwapening stees sterker wordt. De regee
ring schijnt niet te beseffen, roept spr. uit, dat zij
op een stevige meerderheid in de Kamer kan reke
nen, als zij het mes zet in de begrootingen van oor
log en marine.
Wat. de medezeggenschap betreft, zal spr. de be
handeling van zijn motie afwachten, die hij evenwel
wijzigen wil als volgt: De- Kamer, van oordeel, dat
indiening van een wetsontwerp nopens de mede
zeggenschap van arbeiders in ondernemingen en be
drijven gewenscht is, gaat over tot de orde van den
dag.
Daarna wil spr. eenige woorden wijden aan de
iongste gebeurtenissen op Java. Spr. hoopt, dat de
nieuwe gouverneur-generaal zijn woorden bij zijn
intrede uitgesproken in daden zal omzetten en door
een krachtig ingrijpen erger voorkomen. Spr. wijst
dan op het gevaar dat de democratie zoowel uit het
Oosten als uit het Zuiden bedreigt. In het Oosten de
dictatuur der communisten in het Zuiden de dicta
tuur der fascisten. Niets is voor den invloed daarvan
bevorderlijker, dan verdeeldheid in de democratie.
Spr. vreest geen communistische of fascistische om
wenteling in ons land, dat te krachtig is en een te
sterke arbeidersbeweging heeft, maar de geestelijke
invloed valt wel te vreezen, die de werking der de
mocratie verxwakt.
De oorzaak van de moeilijkheden, zegt spr., waar
in het parlementisme thans verkeert is, dat de bur
gerlijke partijen niet zonder de arbeidersklasse en
de arbeidersklasse nog niet zonder de burgerlijke
partijen regeeren kan. Zelfs de oude democraten la
ten het parlementisme in den steek, zegt spr.. zoo
als de heer Treub in een rede verleden week nog
deed, toen hij over het fascisme zeide, dat het rust
en orde had geschapen.
De heer De Visser (c.h.) begint met te wijzen op
de financieele verhouding tusschen Rijk en gemeen
ten, welke verhouding volgens sprekers oordeel meer
moet worden beschouwd als een eenheid.
Spreker betreurde het daarna, dat ten aanzien van
de Zondagsrust, waarvan ook het beginsel in link-
sche kringen wordt erkend, de regeering haar werk
zaamheden heeft beperkt.
Nopens de nationale defensie vroeg spr. naar het
stelsel-Lambooy, waarover de Troonrede zweeg. Toen
spr. ©enigen tijd geleden vroeg of er een stelsel-
Lambooy was, werd hem eenigszins verwijtend van
de regoeringstafel geantwoord, dat het een belee-
diging zou zijn te veronderstellen, dat er geen stel
sel zou zijn. Doch wat is het 9telsel-Lambooy? vroeg
de heer De Visser. Is het een atelsel-Colijn, of een ge
wijzigd stelsel-Colijn, of een gewijzigd stelsel-Van
Dijk?
Evenals de heer Pop dat indertijd gewenscht heeft,
acht spr. een klein en goed georganiseerd legertje
beter.
Ten slotte wees spr. er op, dat men geen politiek
kan voeren met bijbelteksten, want het wezen der po
litiek is actualiteit.
De Christelijke staatkunde is, naar spr. betoogde,
niet te vereenzelvigen met een doctrine, want er i»
voortgang in de openbaring.
De heer Drooglever Fortuijn (v.b.) wijst er op, dat
men het er vrij algemeen over eens is, dat we op het
gebied van huwelijkswetgeving nogal achterlijk zijn.
Zou het niet mogelijk zijn, vraagt spreker, dat hier
in eenige verbeteringen worden aangebracht.
Ten aanzien van de financieele verhouding tus
schen Rijk en Gemeenten, hoopte spr., dat de na
tionale beginselen boven de partijbeginselen zullen
worden gesteld en de partijen de Regeering zullen
steunen.
De heer Heemskerk (a.r.) noemde de vfertooning
va* de Potemkin-film de verspreiding van een gif,
i* den vorm va* een uiterst opruiende wijze waar
over men niet te licht behoort te denken.
Nopens de Zondagsrust, beval spr. het denkbeeld bij
de* minister van Arbeid aan, om voortaan de mu
sici op Zondag niet meer te laten spelen.
Verder zou spr. het aangenaam zijn, wanneer
voortaan de weerzinwekkende vervolgingen van eer
bare vrouwen, die gemoedsbezwaren tegen de stem
plicht hadden, gestaakt werden. De wederinvoering
der doodstraf en afschaffing van de Staatsloterij,
welke geëischt zijn, acht spr. vraagstukken, die dit
kabinet niet ter hand kan nemen.
Ten aanzien van het wetsontwerp inzake de ziekte
verzekering, drong spr. er bij den minister op aan,
dat dit spoedig zal worden ingediend.
Spreker zegt verheugd te zijn, over de medodeeling
des ministers, dat hij met de bezuiniging zal voort
gaan. Spr. gelooft echter, dat er op militair gebied
genoeg bezuinigd is.
Sprekende over het laatste spoorwegongeluk bij de
„Vink", acht de heer Heemskerk het gewenscht, dat
niet geschroomd mag worden om meer geld in de
spoorwegen te steken, opdat deze aan voldoende
eischen van veiligheid voldoen.
Daarna behandelt spr. het communistische oproer
op Java en wijst daarbij op het gevaar, dat van den
kant van Moskou dreigt. Spr. roept allen op, om met
do christelijke groepen op te treden togen de out.
bindende geesten, die alles willen verniolon.
De heer Bulten (r.k.) breekt evenals de heer Al-
barda, een lans voor het onderwijs en de werklieden
die in rijksdienst waren. Spr. wees er op, dat de aink
tenoren niet in staat waren, behoorlijk onderwal
voor bun kinderen te betalen.
De heer Van Gijn (v.b.) hoopte, dat de minister
krachtig zal voortgaan op den ingeslagen weg der be
zuiniging. Als een object van bezuiniging noemdi
spr. nog de vier soorten van politie, die we hebben
Het tegenwoordige kabinet achtte spr, ionder dj
huidige omstandigheden het beste, en spr, hoopte, dal
het goed ln zijn soort zou zijn.
Begrooting Binnenlandsche Za»
ken en Landbouw.
I
'9 Avonds was de bovenstaande begrooting aan de
orde en het was de heer Braut die de rij der spre
kers opende en natuurlijk weer was het een pleidooi
voor de afschaffing van den zomertijd. De minister
deed hierover geen enkele toezegging, maar zeide
met de directie der Spoorwegen overleg te zullea
plegen om het einde van den zomertijd te vervroegd
en dit einde te doen samenvallen met het- begin v«j
den winterdienst.
De heer Van Aalten (v. d.) besprak de circulaii
van minister Kan. aan Ged. Staten waarbij non
scherp werd opgetreden tegen het finantieel behei
der gemeenten in het algemeen.
Spr. meende, dat het onjuist was dat de raindi
gunstige financieele toestand van verschillende ge]
meen'en de schuld was van een minder goed behoer.1
Voor een zeer groot deel is dat de schuld van de as
ten die door verschillende rijkswetten op de schoi^
ders der gemeenten wordt gelegd. Schrijf geen cir
culaires meer, maar laat de regeering door daden
toonen. dat het haar ernst is de finantieele lasten
der gemeenten te verlichten.
Ook de heer Smeenk (a. r.) keerde zich tegen deze
circulaires. Vele gemeenten zuchten nog onder de
gevolgen van den oorlog en meent dat het Rijk 'neer-
malen bezuinigt ten kos'e der gemeenten. De cir
culaire bevat wel adviezen, maar deze zijn niet
steeds op te volgen. Spr. vraagt ook maatregelen om
gemeenten tegemoet te komen.
De heer Van den Tempel (S D.A.P.). sprak eveneens
oveir de circulaire, die overal ontstemming had ver
wekt. Spr. wijst er ook op. dat de circulaire geoner-
lei aandacht schenkt aan de oorzaken van de finan
tieele moeilijkheden der gemeenten, voor zoover deze
liegen buiten de macht der gemeenten. Spr. erkent,
Re
|ooo
it Z-
dat er gemeenten zijn die fouten hebben gemaakt, j.ba
maar dan komt de vraag, of Ged. Staten dan vol-g
doende toezicht hebben gehouden. Een circulaire 0Orj
kan geen verbetering brengen dat is alleen mogelijk*
door een verbetering van de finantieele verhouding
tusschen Rijk en gemeenten.
De heer Bakker (c. h.) meent, dat de in de memo
rie van Antwoord de bewuste circulaire een an
dere en betere indruk was gewekt. De minister wil
de alleen goede raad geven. Maar da nwas de cir
culaire toch wel eenige jaren te laat. Ook spr. droni?
aan op een wijziging in de finantieele verhouding
tuschen Rijk en gemeenten. Spr. vroeg van de regee- ,n j
ring geen dwangmaatregelen om op verjaardagen
van het Koninklijk Huis te vlaggen. Dan zou het
mooie er afgaan.
Mevr. Bakker Nort (v. d.) pleitte voor herziening
van de Krankzinnigenwet, terwijl mej. Groeneweg
fad.a.p.) aandrong op verbetering van de toestanden
op het gebied der volksgezondheid in de omgeving
van Rotterdama
De heer "Duimaer van Twist (a. r.) sprak over <Je
gemeentelijke heffingen van schippers, sprak zijn te
leurstelling uit over het benoemen van één burge
meester voor Stad en Ambt Vollenhoven en critisser-
de de opvoering van de Potemkin-film.
b W
Zi
aar
1>V»W
f'üIK
K
K;
hi
Ivoni
let 8
lir. 1
hr. i
Jol
B.
Tl
)h,
De heer Van Gijn (v. b.) besprak eveneens de ciM
culaire van den minister inzake het finantieel be
heer der gemeenten. Met wat daarin gezegd wordi
over de bezuinigingspolitiek is spr. het niei eens. wel
op het verscherpte toezicht op de gemeentelijke loo-s
nen, die soms ver boven die der particulieren uit
gaan.
De heer Langman (c. h.) sprak over den gemeente'
toren van Boxtel, terwijl de heer Beumer (a. ri
meende, dat bet vernietigingsrecht van de Kroon ras
besluiten van gemeentebesturen niet ateed9 juW
werd toegepast. Ook deze spr. betreurt het dat di
Potemkin-film werd toegelaten, deze werkt vemr
wend op de zeden.
De heer Zandt (Ger. St.) verzeüi zich scherp tegtl
de stemdwang. terwijl <i© heer Schaper inging op
opmerkingen tegen de Potemkin-film gemaakt. e<i
vergelijking trekkend' met den reclame stier op I
stations, waaraan spr. zich had geërgerd. Deze pl«l
hangt voor ieder zichtbaar, terwijl zij die de Potaa-
kin-film willen zien daarvoor moeten betalen. Spr.
wil deze film niet verbieden. Spr. meende dat watdt
loonen der gemeenten betreft, men dit hei best aan
aan de gemeentebesturen zelf kan overlaten, en
wijst op het georganiseerd overleg. Spr. drong aan op
herziening van het) krankzinnigenwezen. De nalö-
ring der trekhondenwet acht «pr. goed, mits m«J
niet te ver gaat en de belangen der kleine rnenschtf
schaadt. Ook spr. wil geen dwangmaatregelen bij M
vlaggen.
De heer Braat bracht den minister nog hulde voor
zijn circulaire inzake de finantiën der gemeente
ook de heer Drooglever-Fortuyn uit zich aldus.
De Minister aan het woord komend, zegt dat oog
in overweging is of dwangmaatregelen inzake Wag-
gen genomen kunnen worden.
Wat de Krankzinnigenwet betreft, zal spr. in over
leg treden met zijn ambtgenoot van Justitie.
Wat de volksgezondheid te Rotterdam betreft, bet
rapport heeft uitgewezen, dat do toestand niet
ernstig is.
Wat de Potemkinfilm betreft, had de minister
den burgemeester van Amsterdam een telegram g0*
zonden om diens speciale aandacht daarop te ves
tigen. Deze burgemeester vond de film niet gevaar
lijk, zoo ook die van Rotterdam en Den Haag.
Na nog wat kleine zaken, komt de Minister aan
de circulaire. Bij zijn aankomen als minister, waren
er niet minder dan 45 aanvragen van gemeentebestu
ren om steun. Naar aanleiding daarvan is de cir
culaire naar Ged. Staten gezonden, om na te gaan
wat zou kunnen worden gedaan. De circulaire moesi
algemeen worden opgevat en was niet anders dan een
overleg tusschen Ged. Staten en den minister. Lr
werd door gemeentebesturen herhaaldelijk 6e.lee"®
voor gewone uitgaven en men had kasgeldleeningen
die niet door Ged. Staten waren goedgekeurd.foor
voie gemeenten werden de renten niet betaald, u j
circulaire moet niet te eng worden opgevat, do ne-^
doeling was alleen moeilijkheden te voorkomen.
Hiermee zijn de algemeen© beschouwingen aigöio°\J
pen.
