Sparta l-Adelfaorsten
ATELIER NIESTADI - SCHAGEN.
Van hier en van daar.
1
Verg rootingen
Electrische bemaling
Anna Paulownapolder.
Aii
ZONDAG 2 UUR:
Binnenlandsch Nieuws.
wnrrERLEZWQ'.
Het wm Donderdagavond niet voor de eer»te maa.1
dat de heer Alt zijn auditorium veel genot schonk
met oon van zijn lezingen Ditmaal had hij al» on
derworp do Wagner-opera „Lohwagrin". En het was
met dezelfde groote Intelligentie dat de eproker zijn
vele bezoekers een scherp Inzicht gaf in dit mu
ziekdrama. Een onderhoudend vertellor als hij is,
waardoor ais 't ware do geschiodenis als zoodanig
voor u opleeft, wordt juist dool» de muslkale illu
stratie op de piano, waarop de heer Alt de motie
ven, koren en soli voor zijn bezoekors laat opklin
ken, dubbel belangwekkend en begrijpelijk.
En nietwaar, Lohengrin, de geschiodenis van Elsa
van Brabant en de Zwaan-ridder blijft, hoe bekend
ook, aantrekkelijk en mooi, juist als Wagner's hoer-
lijke muziek u zoo nu en dan ook daarbij zoo mu-
sikaal wordt voorgespeeld.
Het was een heel mooie avond cn het bostuur dor
Winterlezingen heeft hiermee haar leden weer zeer
aan zich verplicht.
MARKTOVERZICHT.
Do handel in vette koeien was Donderdag jl. vrij
goed, ze gingen er uit; prijzen tot 46 ct. per pond.
De stieren golden tot 37 ets., met een stuggen han
del. De gelde- en kalfkoeien waren minder in prijs,
handel matig. De handel in nuchtere kalveren was
heel stug.
De handel in ov&rhouders was stug. duur tot f 36,
Anders was het op de biggenmarkt daar was aar
dig wat te doen. De biggen en schrammen werden
vlug van de hand gedaan. Anders was het weer
met de vette varkens, dat was een stugge handel.
En met de zouters was het geheel mis, het buiten
land laat ze weer zitten., dus het gevolg was na
tuurlijk lager in prijs cn een slechten handcL
Op de kippenmarkt was hoegenaamd niets te doen.
Prijzen hetzelfde. De handel in boter was trekkend
met lagere prijzen.
KAASFABRIEK „DE LOET".
Uitbetaling over 9 Januari6 Febr. 1927:
Uitbetaling k f 1.47 per Kg. ber. vet of gemidd.
f8.26 per 100 Kg. melk.
Hoogste uitbetaling f 9.70, laagste f 7.32 por 100
Kg. melk.
„SPARTA".
Zondag as., speelt „Sparta" I een wedstrijd tegen
het Adelborsten-elftal der Kon. Nod. Marine. Gezien
den goeden vorm, waarin Sparta I den laatsten tijd
speelt, verwachten we een mooien wedstrijd, Sparta
2 speelt om 12 uur tegen Wieringerwaard 1.
GEMEENTE SCHAGEN.
Overleden: Guurtje Biersteker, oud 84 jaar we
duwe van Paulus swart.
POLITIK.
Verloren: oen portemonnaie met gold; een haar
vlecht; een zilverbon.
Gevonden: 2 mantelbanden.
Inlichtingen ter gem.-secretarie.
naar ieder PORTRET, ook verbleekte.
Elke gewenschte verandering
wordt aangebracht. C.
lederen dag geopend.
Ook Zondags. <1 €L
In de heden, Zaterdag 5 "Maart, gehouden verga
dering van Dijkgraaf, Heemraden en Hoofdingelan
den werd behandeld 't plan tot het stichten van een
electrische bemalingsinstallatie in het gemaal te
Kleinesiuis, met eene capaciteit van 165 M3. per mi
nuut.
Door prof. Visser van Wageningen was een rap
port over dit plan ingezonden en naar aanleiding
van dit rapport stelde het Dag. Bestuur voor:
lo. te besluiten tot stichting van een electrisch ge
maal, met een capaciteit van 165 M3. per minuut,
in liet motorgèmaal aan de Kleinesluis;
2o. vin te gaan op de aanbieding van de Machine
fabriek Pannevis te Utrecht betreffende de levering
van een langzaamloopenden motor met rechtstreeks
gekoppelde verticale schroefpomp;
3o. machtiging te verleenen aan het Dag. Bestuur
die wijzigingen toe te staan, in de thans voorge
legde plannen, welke na kennisneming van het in
zicht van God. Staten, wenschelijk of noodig zijri
ter bekomi'ng van de vereischte goedkeuring;
4o. te besluiten de kosten van stichting van een
transformator in ééns af te betalen;
5e. te besluiten tot het aangaan van stroomlevo-
ringscontract met het P.E.N. op de daarvoor alge
meen geldende voorwaarden, naar tarief III;
6o. te besluiten de wijzigingen en voorzieningen aan
en bij het machinegebouw te Kleinesluis publiek ie
besteden;
7e. tot verkrijging der middelen tot voldoening van
het totaal der stichtingskosten een geldleening aan
te gaan. af te lossen in 20 jaren, waarvoor het defi
nitief besluit ter vaststelling zal worden voorgedra
gen, zoodra het juiste bedrag dier kosten bekend zal
zijn,
Deze voorstellen werden zonder hoofdelijke stem
ming aangenomen.
OUDE NfEDORP.
De gelegenheid voor kostelooze vaccinatie wordt
voor deze gemeente gegeven: Voor Oude Niedorp op
19 Maart a.s., n.m. 4 uur in de school aldaar en voor
Zijdewind te 't Veld in een der lokalen van de R.K.
school.
OUDE NIEDORP.
Donderdagavond gaf het fanfarecorps „Crescendo"
alhier in het café van den heer Balk, onder leiding
van den heer Petrus, oen openbare uitvoering, welke
hoel goed is goslaagd. Een cn ander werd afgewisseld
door voordrachten, zang en declamatie. Niet minder
als bij de muziek was hier een dankbaar applaus in
ontvangst te nemen. Een gezellig bal tot slot*
NIEUWE NIEDORP.
De houtverkooping* voor rekening van de gemeente
alhier, op Vrijdag 4 Maart, heeft in totaal opgebracht
de som van f 191.75.
Algemeene .vergadering van de Coöperatieve tuln-
bouwvoroenifflng „Samenwerking" alhier, gehouden
op Donderdag o Maart 1027, do's avonds 7 uur, In het
lokaal van den hoer C. Broereen t Kal verdij
Aanwezig 41 leden.
De voorzitter, do heer L. Doekes, opent de verga
dering, heet de aanwezigen, benevens do por9. welkom
en bespreekt den slechten toestand in het tuinders-
bedrijf. zoowel hier. als in Bovenkarspel.en te Heems
kerk, waar de gemeente- f 20.000 credlot geeft voor
aankoop van mest. Wel te zien. dat het in die stre
ken ook niet roodkleurig is geweest. Anders is hot
met de gloscultuur, welke bloeit, bénevens de bloem
bollenteelt, ofschoon die niet is geweest als in 1925,
toch heeft dit pon bestaan opgeleverd.
Er wordt in verschillende tuinbouwvereenigingen
hier in het Noorden wel gesproken van nieuvro cul
tuur. do.ch wat zal dat zijn, wij zijn allen tuinbouwers
ons vak" is hoofdzaak kool verhouw, en orn daar van
af te gaan. het zal niet meevallen. Wij willen hoben
dat er voor de tuinbouw-era een beteren tijd moge
komen.
Hierna wordt den secretaris vorzocht. do notulen
te lezen, die ongewijzigd1 onder dankzegging worden
goedgekeurd.
Nog wordt medegodeeld, dat de veiling wel eens oen
half uur later begint, doch men wacht weieens op
de kooplui.
2. Bestuursverkiezing, aftr. de hcoren P. Borst cn
Jb. Blokdijk. Beiden werden met bijna algemeene
stemmen herkozen en verklaarden onder dankzeg
ging voor het vertrouwen, zich die benoeming te la
ten welgevallen.
3. Verkiezing Bestuurslid van de Centrale Vei-
lingsvereeniging (C.V.V.). aftr. de heer P. Borst. De
heer Borst werd. daar de vergadering hierover geen
stemming verlangde, bij acclamatie herkozen en
verklaardet die benoeming weder aan te nemen.
4. Verkiezing van 17 afgevaardigden voor de alge
meene vergadering van de C.V.V. te Warmenhuizon.
De uitslag dezer stemming zal later don gekozenen
word enbekend gtmaakt.
5. Volgt benoeming 3 leden voor het nazien der re
kening 1926—1927 Daard e leden van Kalverdtlk dit
laar aan de beurt zijn, werden hiervoor aangewezen
de hoeren J. IlUTger Cz.. H. Boon en G. Entes.
6. Vaststelling van oen nieuw ontworpen Huishou
delijk Reglement. Voorlezing hiervan geschiedt door
den secretaris en na een kleine wijziging door do
algemeene vergadering goedgekeurd.
7. Rondvraag. De heer Jb. Blokdijk zegt nu. dat
nu dev naveiling te Warmenhuizen zoo'n vlucht neemt
hij verneemt, dat het. Veilingsgebouw te klein wordt.
D'e voorzitter is het met den heer Blokdijk eens
doch, zou niet, gaarne die naveiling willen missen, oen
uitstekend middel als Het Is om van de producten
voor den vollen prils af to komen.
Anderen meonon ochter. dat dit navellen nist goed
ia voor den handel en zagen liever, dat dit navellen
niet meer plaats had, dan was ook het veilingsgebouw
niet te klein.
De voorzitter blijft zich echter vasthouden aan het
naveilen en zou liovre zien dat het gebouw vergrot
werd, of. als het eenlgszlrls mogelijk is. eeil geheel
nieuw vèilingttgebouw te makon. daar hot zokor in
de toekomst dien kant 'heen moet.
Na eenige discussie wordt 'besloten met 28 stem
men voor en 13 tegen, om dit punt op don beschrij
vingsbrief voor de eerstkomende algemeene vergade
ring te plaatsen en dan zoo mogelijk voor het stich
ten van een geheel niotuw veilingsgebouw.
De hoer J. Pronk zou gaarne zien, dat het volgend
jaar oen cursus werd gegeven in het boekhouden.
Het, bestuur bolooft zijn bost te zullen doen. Te vont*
wondt cr bijgevoegd, dat' do heer Band wel le» wil
geven in het 1 andbouwboekhouden.
De heer C. Jonker zou gaarne zien. dat de veiling
te Warmenhuizen om 8 uur des morgen» begon, gelijk
iedere veiling begint. De voorzitter wil er met het
bestuur over spreken.
De heer J. Pronk zegt dat de veillnglelder Mole
naar z.i. te kort verdiend, voor dee vele on aecurate
werkzaamheden door hem gedaan
De voorzitter waardeert deze werkzaamheden1 van
den heer Molenaar, doch hierover kunnen wij in deze
vergadering niet beslissen.
De heer Borst zegt, dat het (loon van Molenaar door
den voorzitter van de C.V.V. en hem zelf wordt ge
regeld en gelooft, dat dit wel1 goed zal' wezen.
züo hoor G, Boekei bespreekt nog oven het, ver
plicht veilen van witte kool. De groote polderboeren
brengen geregeld bun witte kool per as of voertuig
direct naar den koopman en hij gelooft, dat zulks
voor ons nadeelig is. Spr. zag liever, het verplicht
veilen van wite kool geschrapt en vrij.
De voorzitter zegt. dat hier meermalen over gespro
ken is. in de verschillende besturen, doch zooals de
heer Boekei £it wil. is hij er niet voor. dat breekt
7.00 af. dat geeft gelegenheid voor alle fraude.
Men kwam tenslotte overeen, om dit zaakje bij het
Bestuur aanhancrigi te maken' en in dien geest, dat,
men de witte kool veilt te Warmenhuizon en' te leu
ren te Noordscharwoude.
Daar niemand meer iets heeft voor de rondvraag,
dankt de voorzitter alle aanwezigen voor de opkomst
en de aangename besprekingen, vooral ook wat. hel
behandelen van het huish. reglement betreft. Hij be
treurt het dat de opkomst niet grooter is. want wij
moeten bij elkaar blijven, al is het ook eenige opof
fering. het is in ons aller belang, de organisatie moet
worden boog gehouden en sluit hierna de vergadering
WIERINGEN.
Namens zijn principiaal de heer H. P. D. J. van der
Speek Obreen, werd Donderdagnamiddag in het hotel
De Haan door den architect den heer D. Saai van
Alkmaar, publiek aanbesteed het bouwen van een
woonhuis enz. aan den Mekkenstuinweg en Wester-
klieverweg.
Ingekomen waren 12 inschrijvingsbiljotten van de
volgende heeren:
1. H. Doorn en O. T. Pik, 't Zand-Wieringen f 17.984
2. J. C. Klein, Wieringen, f19.200.
3. N. J. Poel, Wieringen, f19.255.
4. Th. H. Boersen, Wieringen f 19.500.
5. J. Buis, f19.720.
6. P. Doves, Wieringen f19.750.
7. J. Bruin, Heerhugowaard, f 19.884.
8. P. Tuin, 't Zand f 20.000.
9. S. Blaauboer, Wieringen f2,0.300.
10. J. C. de Vries, Wieringen f20.500.
11. Doedens en Schikler, 't Zand (met inbegrip van
schilderwerk) f20.887.
12. Kreijger, Anna Paulowna f20.900.
Schilderwerk:
1. Doedens en Schilder, 't Zand f 1.250.
2. M. Kaleveld, Helder f 1.292.
3. J. Glas, Benningbroek f 1.533.
4. H. Visser, f 1.570.
5. Jb. Lont, Wieringen f 1.600.
6. J. N. Bruul, Wieringen f2.170.
7. N. Lont Elbz., Wieringen f2.700.
Gunning aangehouden.
JULIANADORP.
Gistermorgen deed alhier het gerucht do ronde, dat
een onzer plaatsgenooten, de heer P. H., die momen
teel te Amsterdam werkzaam is, een ongeval was
overkomen, dat zich voor hem persoonlijk ernstig
liet aanzien.
Wij lezen daarover Ket volgende:
Gistormlddftg is op den Haarlemmerweg, even
voorbij Slotordijk een ongeval gebeurd. Men is daar
bezig, ten behoeve van den aanleg van hot ringspoor,
don Haarlemmerweg met do Haarlemmer-vaart en
den spoorweg te overbruggen. Daarvoor staat op den
Haarlemmerweg een hooge stellage opgesteld.
Gisteranlddag waren werklieden bezig met het op-
hijschen van een ijzeren bolk voor de overbrugging.
De balk schoot echter uit, cn kwam, nadat hij eerst
de draden van het electrisch net der fe.S.M. had af
geknapt, op de baan van do Haarlemmer tram te
recht. Een 30-jarige werkman uit Koegras, bij den
Helder, verloor zijn evenwicht on viel in do Haarlem
mervaart. Toen de man uit het water was gehaald,
bleek dat hij ernstige verwondingen had gekregen.
Hij is in zorgelijken toestand naar een der gast
huizen overgebracht.
Het verkeer met de Haarlomscho tram ondervond
tengevolge van het ongeval ongeveer anderhalf uur
vertraging.
WIJZIGING DER PBOV. WET.
Ingediend is een wetsontwerp tot wijziging en aan
vulling van de Provinciale wet.
Allereerst wordt voorgesteld een wijziging van art.
37 der Provinciale wet, waardoor ook de vrouw be
noembaar wordt tot griffier der Staten. De benoem
baarheid van de vrouw tot dit ambt brengt echter
mede, dat opder de incompatibiliteiten, vervat in ar
tikel 38 wordt opgenomen huwelijk.
In de tweede plaats wordt een wijziging voorgesteld
van artikel 64, in dien zin, dat een gelijkmatige ver
deeling van de gewone zittingen der Staten over het
kalenderjaaar mogelijk wordt. Naar in de Memorie
van Toelichting wordt betoogd, zal deze wijziging ten
goede komen aan de bohandeling van de provinciale
begrootingen door de Staten.
In verband met do voorgestelde wijziging zal be
zwaarlijk meer van een „zomorzitting" kunnen wor
den-gesproken. Daarom zal deze term uit do wet ver
dwijnen.
Voorts wordt de termijn na het verleenen van de ko
ninklijke goedkeuring, waarbinnen volgens het laat
ste lid van artikel 102 der P. wet de afkondiging
van de provinciale verordeningen moet plaats hebben,
van veertien dagon verlengd tot dertig dagen.
Hot wordt voorts billijk geacht, dat niet alleen de
kosten van onderhoud van de tot woning van de
commissarissen dor Koningin bestemde gebouwon,
maar ook de kosten van inrichting on onderhoud van
de vertrokken in de woningen (lor commissarissen
dor Koningin, wolko oon min of moor umbtolijk ka
rakter dragen, voor rekening van het rijk komen.
Voorts wordt voorgesteld, om f.an Ket provincj
bestuur de vereischte ruimte v&n beweging tc
ken, om voor bepaalde takken van dlon»t oen afi^ trc
derlljk geldelijk beheor ln to voeren. p J|r
Ton slotte biedt het ontwerp do mogolijkheld du 0(n(j
de Provinciale Staten bepaaldo in de wet omschft oU(p.
ven bevoegdheden overlaten aan Ged. Staten. Naar dj
toelichting opmerkt, wordt doze wijziging noodi» wUrv
kelijk geacht met het oog op het feit, dat de Pr>
vinciale Staten veel minder bijeenkomen dan de g*
meenteraden, zoodat het uitlokken van besluiten van
Ged. Staten in zake gemeentelijke aangelegenheden
vaak tot ernstige vertraging aanleiding geeft.
ff aan
jschin
voor)
1
torter
lil ii
kou
.wil
,el ii
piet
teer
d
was
rs oe
en, w
2 boe
,rd- Je,
„GAAT FRIESLAND NAAR DEN AFGROND?"
Het lid van de Prov. Staten van Friesland, de heet
K Tamminga, heeft een brochure doen verschijnen
onder den nlarmeerenden titel: „Gaat Friesland naai
den afgrond?" Schrijver is de meening toegedaan;
dat Friesland naar den ondergang gaat en motiveert "öo\
dit als volgt:
Friesland wordt geregeerd door ambtenaren, aldt
de schrijver, terwijl het partijbelang het algemeen
lang overheerscht. De voornaamste grief van schrjj
ver, wiens brochure hoel wat opzien heeft gebaai
is, dat er veel te veel burgemeesters en wethoudeerj
in de Staten ritting hebben, welke op hun beun
Ged. Staten kieircn, die toezicht moeten houden op dt
gemeentebesturen.
De provinciale schuld bedroeg, volgens schr., op
1 Januari j.1. f 17.840.000, waarvan ruim f 15.000.000
ten laste komt van het provinciaal eleciriciteitshe-
drijf. Dit is juist het bedrijf waarbij nooit naar bezui
nigingen is gestreefd.
Schr. vergelijkt vervolgens*het Friesche Provinciale
Electriciteitsbedrijf met dat van de IJsel-Centrala,
wollce de provincies Drente en Ovorijael .van stroom
voorziet. In 1926 werd door hot Friesche U.E.B. gel* yj7aai
vord 6.781.295 K.W.U., terwijl het porsonool in vustoa
dienst 96, in tijdelijken dienst 46 on in lossen dien*
125 personen omvatte, dus in totaal 207 porsonon, ton
wijl de IJsel-Centrale 5.300.948 K.W.U. leverde mei
een personeel met inbegrip van hot distributiepeiv
soneel van 59 personen. Bovendien waren bij h|
Friesche P.E.B. 7 tot 8 ingenieurs werkzaam, tog)
slechts 3 bij de IJsel-Centrale. Het administratief pj
soneel bedroeg resp. 57 on 19 personen, terwijl I
Friesland 11 toekenaars on bij de IJsel-Contralo 3 ti
kenaars in dienst waren.
Er zijn voorts 40 pondmaton land aangekocht tej
f3000 per pondmaat, welk land later niet noodig ii
gebleken. Voorts bespreekt schr. do z.i. onbillijko vor
deeling van do lasten der bedijking door zeedijken,]
waaraan het platteland mn<j behoorde te betalen.
Tel.
gesch
oborc
fianui
a M
j-u»
nüert
Jtlins
>vorle
lot, 01
Do En gelach—Russische betrekkingen.
De houding der regeering in het Engel-
sche Lagerhuis goedgekeurd.
Uit do laatste courantenberichten hebben we kun
nen lezen, dat de betrekkingen tusschen Engeland
cn Rusland alles behalve vrodelicvend waren, ja
zelfs oen vijandig karakter begonnen aan te nemén.
De oorzaken van de minder goede verstandhouding
zijn ons ook bekend. Hot was immers naar aanlei
ding van de antl-Engelsche propaganda, die de Sov
jet-Russen in China voerden, dat de Engolsche re
geering de Sovjet-regeering een nota stuurde om
daar niet langer mee door te gaan. Hot antwoord der
Russische regeering luidde niet bepaald tegemoetko
mend, ja, in zekeren zin zelfs uitdagend, zoodat de
Engelsche regeering gemeend heeft geen verdere
briefwisseling daarover met Rusland te moeten voe
ren, doch evenmin de betrekkingen met dit rijk to
moeten verbreken, waarmede ze gedreigd hadden, als
Rusland geen goede nota van haar waarschuwing
zou nemen.
En met dit laatste heeft zo blijkbaar gehandeld
naar don zin der Lagerhuisleden, daar de debatten,
gevoerd over de betrekkingen mot Rusland, uitwe
zen, dat onder de huidige omstandigheden het afbre
ken dezer betrekkingen ten sterkste viel te ontra
den.
De conservatie afgovaardigde, Slr Robert Homo,
die in 1921 de handelsovereenkomst met Rusland
had gesloten, alleen gelooft niet, dat het afbreken
van de betrekkingen mot Ruslaund op 't oogenblik
den handel benadeelen zou. Indertijd was hij van
meening geweest, dat Rusland met zijn uitgestrekte
hulpbronnen aangewezen was om het bedrijfsleven
in Europa tot hernieuwden bloei te brengen, fnaar
juist, omdat deze verwachting niet verwezenlijkt is
geworden, ziet hij in het afbreken der betrekkingen
geen kwaad.
Ramsay MacDonald gaf te konnen, dat de diploma
tieke betrekkingen met Rusland sinds 1921 steeds
van dien aard geweest zijn, dat do handelsovereen
komst nooit een behoorlijke kan9 hoeft gekregen. Hij
keurde de nota aan Ruslaand goed. Was hij zelf nog
minister geweest, dan zou hij de nota al eerder gezon
den hebben. Deze had wel wat krachtiger uit kunnen
vallen. Hij hoopte echter, dat de regeoring voor het
oogenblik niet voornemens zou zijn do handelsover
eenkomst op te zeggen of do betrekkingen nog te
verslimraeren, doch dat zij eerst do verwijten, die zij
tegen de sowjot-regeering geuit heeft; nader zou moti-
veeren en er nog eens over praten en onderhandelen
zou.
Het standpunt van den arbeidersleider in deze be
langrijke kwestie deed den minister van buitenland-
sche zaken, Sir Austin Chamberlain, niet weinig ge
noegen. Er moet oon einde komen aan deze uittarting,
aldus Chamberlain, do Sovjet-rcgeoring heeft er naar
gestreefd de andere landen ,to overtuigen, dat de En
gelsche politiek bestond in hot verwokken van moei
lijkheden om dlo dan to gebruiken als werktuig van
een anti-sowjetpolitick. Niets Is minder waar. In ge
sprekken met buitenlandsehe diplomaten heeft de mi
nister stoeds to kennen gegeven, dat hij een ont
wapening in de betrokkingen met andore landen zou
toejuichen, daar olko verbetering in de buitenland
sehe betrekkingon de politiek van de regeering dient,
die steeds op den vrodo is gericht.
Chamberlain besloot met to zoggen, dat er in do
lango reeks van uitspattingen verbetering dient to
koinen on dat de Engnlscho rogcering' het noodig
hoeft geacht, alvorens tot het uiterste over to gaan,
de gansche wereld ton gotuigo to roopen van den ern-
stigen aard van onzo klachten on de sowjot-regee
ring nog eenmaal do gelogonheld to geven haar ge
dragingen aan do passen bij do gowono regelen van
de internationale gemocnschap.
.Lloyd Gcorgo keurde ton volle de algemeene lijnon
derpolitiek van Chamberlain goed, doch kourdo
ten sterkste de gepubliceerde redevoeringen af, dlo
ministers hebben gehouden on waarin zij de bolsje
wisten aanvielen, eri wel omdat dergelijke rodevoe
ringen waardigheid misten en pernicieus waren.
Lloyd George voegde hieraan toe dat het volkomen
duidelijk was dat de Sovjets geen breuk willen, en
dat het iin hot belang van beide landen is, goede
betrekkingen te onderhouden. Lloyd George bepleit
te pogingen met het oog op een workolijkon vrode
Tenslotte word dc houding der regeoring in dezi
kwestie door het meercndecl van do leden van hotLj.
Lagerhuis goedgekeurd.
tori
üohi
vui
o
tin!.
De chaos in China. De strijd om
Shanghai. De taktick van do Zuid»
II]ke regeering om de gemoederen tegen
Engeland op to hitsen. Het doel van
het moderne China*
ll lx
29
j>om<
er
m
In
ui
24
Het laatste offensief in den strijd om Sjanghai
heeft duidelijk aangetoond hoe hopeloos bel. Noor
den het eigenlijke China or dus voor staat. De
Zuidelijke regeering is op het oogenblik de vertegen-,
woordigster van de modenio krachten in China. Het
eigenlijke oude China bezit geen strijdende represen-
tanten. Do Zuidelijke regeering heeft door de macht j
van haar idee en haar scheppendo program een in-®*
nerlijke samenhang, die haar tot een grooto, sterke;
macht maukt. Het overige China heeft Wu-poi-fu,|Ii°5
Tspang-tsjo-lin, Sunt-sjan-sang; enkele mannen, waai*
achter troepen marcheeron, intriges en persoonlijke
eerzucht werken, maar niet de macht van uon ge
meenschappelijk scheppend program staat. Zoo kon, -
het Zuidelijke leger in snol tempo achteenvolgoüi
de provincie Hunan veroveren. Wunpei-fu uit Jlupe,
Sun-tsjang-sang uit Kiangsi, op het oogenblik uit Fu
kiën verdrijven en door do inname der Jangtselinii
met Honkau, Woetsjang en Kioekiang oen nieuwen pW
toestand in China schoppen. De verlegging dor Zui-
delijke regeering van Kanton naar Woetsjang was FF
reeds lang in het operatieplan van de Kantonneezen "J*1
opgenomen. Want hier, in het hartje van China, aai 5
de grootste aller rivieren, denken de Kantonneczen ;.a
,nl6
zich de plaats van de hoofdstad van het modern)
China en niet Peking, dat thans de hoofdstad is,
gelegen is in het Noorden.
In de veroverde gebieden zijn do aanhangers vaD
het Zuiden gewoon, politieke buroaux op te richten,
waurvan uit een sterke propaganda gevoerd wordt,
waarvan' men grooter resultaten verwacht, dan van
de bajonetten. Ook drukt de nieuwe regeering niot,
'zooals haar voorgangster, de massa bloedig neer,;
maar zij plaatst zich achter de arbeiders err de boe
ren, in wie ze een zeer gevaarlijk economisch wapen
tegenover haar tegenstanders en ook tegenover de we
reldmachten heeft. De boeren in Hunan weigeren aan
de pachters de huur te betalen en verheffen zich in
sommige gevallen zelf tot grondeigenaars. De arbei
ders in de groote bedrijven van het Hunandistrict sta
ken; dreigend staat achter hen eon boycot tegen de
buitenlandsehe belangen in dat district.
Daarbij is bewezen, dat deze staat speciaal tegon
Engeland gericht is. Niet, dat, Engeland „imperialistl-
schor" is dan bijv. Frankrijk of Japan, neen, maar
Engeland wordt beschouwd als de eigenlijke rugge-
graat van de Verdr&gspolitiek. Do bedoeling van de
boycot is dan ook, om de economische belangen van
Engeland het zwaarste te treffen. Engelands blijken
van toegevendheid, moeten de overige machten wel
in dezelfde richting dwingen. Elk middol, om do ge- K
moederen tegen Engeland op to hitsen, is voor del
Kantonneesche regeering voordeel. Bloodige inciden-1
ten zijn gewenscht. Hot stroven van Engeland om do I
laatste tc vermijden, heeft or too geleid, do EngolschO
nederzetting in Ilankau te ontruimen, de EngolschO,
banken gedurende zekeren tijd to sluiton, de overna
me van hot bostuur dor Engolsche noderzuttlng door
do organen dor Zuidelijke regoering. Mot dozo gebeur
tenissen begint de stratogischo terugtocht, dor Engel*
schen (ook voor oen dool der Amerikanen) uit West'
en Mjddel-China.-voor alles ook de missi's, DaanpooU
hot conflict tusschen Engeland en China acuut gewor
den on een noodlottige crisis aangebroken, waarvan
do oplossing nog altijd gevonden moot worden. Het
prestige van Engeland in het ganscho Oosten staat
daarbij op het spel. En in dien tijd schrijdt de bewo-
Sjanghai door do Zuidelijke troepen bedreigd. De raA
ging snel voorwaarts. Van verschillende kanten wurdr
dicale propaganda onder de 200.000 arbeiders van
Sjanghai zal zijn uitwerking niet missen.
ON1
e b
4 vi
e w
aut'
bus
Van
luui
ie vs
itder
ven
Dit 1
R er
|aal 1
itt v
Ie c
e<
'ver
■Bi
