Ec
HOLLAND-INDIE.
De stad en een werk van Hercules
Gebr. KWELDAM, Schagen,
PUROL er op
Binnenlandsch Nieuws.
hoeve teruggebracht Toen rijn vrienden dit verna
men, hebben zij hem weer van zijn hoeve gehaald om
daarna in optocht door de stad te trekken; met onge
veer duizend man kwamen zij in de stad, waar zij
in botsing kwamen met politieke tegenstanders. Er
werd gevochten en er moesten eerst enkele aanhou
dingen geschieden, voor de rust hersteld was,
EEN ONAFHANKELIJKHEIDSDAG MET ONGE
LUKKEN.
Volgens een telegram uit New York aan de „Chi-
cago Tribune" zijn er bij de viering van Onafhanke
lijkheidsdag in de Vereenigde Staten tal van onge
lukken voorgekomen, waarbij in het geheel ten min
ste 20 personen het leven hebben verloren. In 't geheel
zijn er 12 personen verdronken en 8 overreden, met
zoo'n ernstig gevolg, dat de dood onmiddellijk in
trad.
HOOGE TEMPERATUREN.
Te Konstantinopel is het Zondag buitengewoon
warm geweest, n.1. 149 gr. F. in de zon en 94 gr. F.
in de schaduw. Nog warmer was het dien dag in
Athene, waar in de schaduw 100 gr. F. genoteerd
werd.
DOOR COMMUNISTEN AANGEVALLEN.
Volgens de Echo de Paris zijn een honderdtal in-
dustrieelen, die te Puteaux bijeen waren om te luiste
ren naar een uiteenzetting van een afgevaardigde der
Vaderlandsche Jeugd, aangevallen door 200 commu
nisten. Er zijn zeven jongelieden gekwetst, van wie
drie ernstig.
TWEE ENGELSC3E VLIEGSTERS BEREIKEN
EEN HOOGTE-RECORD.
Twee Engelsche vrouwen Lady Barsley en mevrouw
Geoffrey Dehaviland, de vrouw van den ontwerper
van lichte Moth-vliegtuigen, hebben gisteren met een
Moth-toestel een hoogte van 18.000 voet boven den om
trek van Londen bereikt.
Hoewel het getal nog officieel getoetst moet worden,
is waarschijnlijk dat het een hoogte-record voor
lichte vliegtuigen beteekent.
Lady Bailley bestuurde het toestel, dat tijdens den
tocht door een laag onweerswolken heenging.
HET VROUWELIJKE JURY-LID.
Rechter Horridge van de King's Bench te Londen
nam gisteren een vrouwelijk jury-lid onder handen,
omdat zij te laat in de rechtzaal kwam. „Vrouwen
die in de jury benoemd zijn, moeten niet denken",
zeide hij', „dat. zit anders dan mannen behandeld
worden. Zij worden even goed beboet, wanneer zij te
laat zijn".
Daar de partijen reeds afgesproken hadden met
elf gezworenen genoegen te nemen, beval de rechter
haar een plaats in de zaal zelve te geven en niet in
de bank der gezworenen. Vervolgens legde hij haar
een boete op.
„Ik ben hier altijd op klokslag", voegde de rechter
erbij, „en ik zie niet in, waarom de gezworenen niet
eender zouden doen".
Rund-, Kalfs* en Varkensslagertj,
zijn telefonisch aangesloten
onder No. ©4.
DE SPOORWEGRAMP BIJ JONES POINT.
Hot aantal ernstig gekwetsten bij het spoorwegonge
luk te Jones Point, waarover wij reeds iets mededeel
den, blijkt achteraf dertig te wezen; het aantal licht
gewonden bedraagt meer dan vijftig. Het ongeluk
is door verkeerden wisselstand ontstaan. Jones Point
ligt in den staat New York.
EEN DRASTISCH VOORSTEL.
Uit Jeruzalem wordt aan het „Berl. Tag." gemeld,
dat de Egyptische afgevaardigde Mohammed Joessef
bij do Kamer een) voorstel heeft ingediend, be
palende, dat een man, die zijn vrouw op echtbreuk
betrapt en haar doodt, ongestraft zal blijven. Ook de
vader, de zoon, de broeder en de oom van de vrouw
zouden, indien zij haar op genoemd misdrijf betrap
pen en dooden, niet worden gestraft.
ZES HOTELS VERBRAND.
Uit Atlantic City, 6 Juli. Een bre*id heeft hier
zes houten hotels vernield. Een reusachtige menigte
vacantiegasten sloeg het schouwspel gade. Er zijn
geen dooden of gewonden. De schade is groot
CHAMBERLIN IN EEN FOKKERTOESTEL.
Chamberlin, de Oceaanvlieger, die. thans te Parijs
vertoeft, heeft gisteren een vlucht gemaakt met een
der K.L.M.-vliegtuigen, type F Vila, zooals deze op
alle diensten gebruikt worden.
Chamberlin was vol lof over de vliegeigenschappen
van dit toestel.
GEMEENTE-ONTVANGER GEARRESTEERD.
De pglitie arresteerde den vroegeren gemeente-ont
vanger van Milaan, die in 1923 verdween na verschil
lende millioenen lire te hebben verduisterd.
SCHANDELIJKE HOUDING.
Maandag heeft zich op de rivier de Hudson tegen
over de Sing Sing-gevangenis te New York onder zeer
buitengewone omstandigheden een vreeselijk drama
afgespeeld. Een kano, waarin zich drie jongens be
vonden, sloeg plotseling om. Hun geroep om hulp
trok de aandacht van 1200 veroordeelden, die op het
terrein der gevangenis oefening hielden. Eenigen
hunner maakten zich terstond gereed den drenke-
lingen te hulp te komen, doch de bewaarders hiel
den hen terug. De andere gedetineerden stormden
daarop naar de bewakers toe, ten einde door het cor
don te breken en de kinderen te redden, maar de be
waarders schreeuwden: „Staat, of wij schieten!" en
zij richtten hun voorwapens op de gevangenen, die
aldus binnen de omheining werden gehouden, welke
hen van de rivier scheidde, terwijl de jongens lang
zaam wegzonken en voor hun oogen omkwamen.
De bewakers verklaren, dat zij, ingevolge de rege
len der gevangenis, den gedetineerden niet moch
ten toestaan de jongens te redden.
TRAGISCHE DOOD VAN EEN MOEDER.
Te Mülheim aan den RuJhr, in -Dnitschland, in
een Jiuie aan de Moltbestrasse schoot een met een
arbeider samenwonende vrouw haar^ 7-jarige dochter
"e, en joe
een kog<
achtergebleven
brief blijkt, da tde vrouw zich door haar geliefde
verlaten voelde en daarom de dubbele moord en
vervolgen» zelfmoord gepleegd heeft.
EEN BOTSING TUSSCHEN EEN GPOE-AFDEE-
LING EN ANTI-BOLSJEWIKEN.
Volgens een bericht dat via Warschau uit Moskou
komt, heeft een afdeeling van de Gpoe in het dis
trict Koeban in de Noordelijke Kaukasus een gevecht
geleverd met een groep antibolsjewistische opstan
delingen onder leiding van den vroegeren Kozakken-
luitenant Blesnow, De G.P.U.-troepen omsingelden
de opstandelingen in de nabijheid van de nederzet
ting Goebska en eischte overgave. De opstandelin
gen weigerden die echter en boden drie uur lang
tegenstand. Zij werden echter met uitzondering van
enkele gewonden allen neergeschoten.
Humleider, Blesnow, werd zwaar gewond en schoot
zichzelf daarop een kogel door het hoofd. Na de
vernietiging van deze bende hebben de Sovjet-auto
riteiten in de streek van Goebska en Pierreprawa
tal van arrestaties verricht. Zij namen diegenen ge
vangen, waarvan vermoed werd, dat zij met de op
standelingen in relatie hadden gestaan. Van deze
gearresteerden zijn er reeds veertig standrechtelijk
doodgeschoten.
Bij stukloopen van huid en voeten,
doorzitten, zonnebrand en smettenmaar
vooral ook bij brand- en snljwonden,
ontvellingen en allerlei huidverwondingen
Het verzacht en geneest
BYRD NAAR AMSTERDAM.
Be Ooeaanvliegcr Byrd heef fc met zijn drie kame
raden 'een bezoek gebracht aam het vliegveld Le
Bourget.
Naar liet „Berl. Tagebl." meldt, heeft Byrd het
plan opgevat om van Parijs naar Amsterdam te
komen, waar hij met de ingenieurs van de Fokker
fabrieken over de constructie van het nieuwe vlieg
tuig wil spreken, dat voor de vlucht naar de Zuid
pool gebouwd wordt. Van Amsterdam zal hij ver
volgens naar Ronden gaan en van daar ^op den
13 Juli oversteken naar New York. Of zjin drie
begeleiders tezamen) met hem zullen afreizen, is
nog niet zeker.
ST. PANCRAS.
Het bestuur van den West-Beverpolder onder deze
gemeente heeft besloten tot afbraak van den bekenden
molen aldaar en tot plaatsing van een electrische be
maling.
- 'T ZAND.
Tijdens het onweer van Dinsdagavond werd het per
ceel. bewoond door den hr, Aldert Balvers, door den
bliksem getroffen. Het geheele radiotoestel werd ver
nield. Persoonlijke ongelukken kwamen niet voor.
WEESP IN HET DONKER.
Gisteravond sloeg, tijdens een hevig onweder, de
bliksem op de hoogspanningsleiding, welke is aan
gebracht tu9sc.hen de Centrale Ammoniakfabriek en
de Constructiewerkplaatsen der firma Ducroo en
Brauns aan het Merwedekanaal. Een en ander had
tengevolge, dat de geheele omgeving eenige uren
stroomloos moest blijven. Te Naarden, waar een
districts-centrale van het P.E.N. gevestigd is, was men
onmiddellijk in de weer, om te trachten vast te stel
len waar de storing veroorzaakt was. Na eenigen
tijd gelukte dit, zoodat om 10 uur 17 op straat en in de
huizen het electrisch licht weer straalde. Tel.
DE KOE EN DE VLIEGMACHINE.
Gisternamiddag moest in de weide bij kasteel
Doorwerth bij Oosterbeek, een militair vliegtuig uit
Soesterberg wegens een motorgebrek een noodlandig
maken. Het toestel kwam met een vleugel tegen een
koe, die niet ernstig werd verwond.
Het vliegtuig moest gedemonteerd worden. Persoon
lijke ongelukken gebeurden niet.
HET BEZOEK VAN DE KONINGIN AAN DE MIJN
STREEK EN MAASTRICHT.
Van officieele zijde wordt gemeld, dat de Konin
gin op Vrijdag 15 dezer 's morgens om ongeveer half
11 te Lutterade zal aankomen. H.M. zal aldaar een
bezoek brengon aan do staatsmijn Maurits, om ver
volgens terug te keeren naar den koninklijken trein,
die naar Heerlen zal rijden en daar om ongeveer 5
uur wordt verwacht
Te Heerlen aangekomen, zal de Koningin een be
zoek brengen aan het administratie-gebouw van het
Algomeen Mijnwerkers Fonds, daarna aan hot St.
Josof hospitaal, en tenslotte aan het gemeentehuis.
Den volgenden dag is er 's morgens om 9 uur een
rijtoer door de geheele mijnstreek, welke duurt tot
ongeveer 11 uur. De route is nog niet vastgesteld.
Na afloop hiervan vertrekt H.M. uit Heerlen naar
Beek. 's Middags om half 4 zal de Koningin vandaar
per auto naar Maastricht vertrekken teneinde de
sluiswerken, de St. Pieter en de werkzaamheden aan
de stuw to Borgharen te bezichtigen. Ook te Maas
tricht wordt een bezoek gebracht aan het gemeente
huis. Om half 7 vertrekt de koninklijke trein weder
om naar 't Loo.
Aneta meldt uit Batavia:
H.et Fokkervliegtuig is om 8 u. 8 min. vertrokken.
Dit was voor Nederland omstreeks 2 uur 's nachts.
Aneta meldt uit Medan:
Het Fokker-vliegtuig is hier om half 5 aangeko
men. Gedurende de reis was het weer schitterend.
EEN GOEDE VANGCT.
In den nacht van 2 op 3 dezer te 2 uur, hielden de
marechaussee te Ommeniem and aan, die reed op een
rijwiel zonder licht en zonder rijwielplaatje' Het
bleek, dat het was een Duitscher, gepakt en gezakt,
die naar Hardenberg en verder over de grens wilde
gaan. Zijn naam was Hans Raber. Het kwam den
marechaussee voor, dat de man hun de fiets voor de
voeten wilde werpen teneinde daardoor gemakkelij
ker te ontkomen, dus werd hij gearresteerd. Bij vi
sitatie in de kazerne bleek te Duitscher in het bezit
te zijn van een kompleet stel inbrekerswerktuigen en
ook een zwart masker. Aan Hollandsch geld vond
men op hem f600, zijn eenig wapen wa9 een groot
mes. De zonderlinge vreemdeling werd tot 's mor
gen» vastgehouden en het bleek al spoedig dat er
ingebroken was bij het hoofd der bijzondere school
te Lemele.
De voorwerpen, die daar vermist werden, als geld,
kleeding en eetbare waren, werden bij den Duitscher
gevonden Volgens den onderwijzer zou er meer dan
f 1000 gestolen zijn en daar hij maar f 600 bij zich had,
vroeg de politie zich af, waar de overige f400 geble
ven konden zijn. Men vond deze zorgvuldig genaaid
in de pantalon van den arrestant tusschen voering
en stof. Hij was door opschuiving van een raam in
de voorkamer gekomen, in een buffet aldaar vond
hij het geld. Daarna werd geconstateerd, dat meer
bij hem gevonden was dan hij te Lemele ontvreemde.
Het bleek, dat hij in den nacht van 1 op 2 Juli te
Wierden had ingebroken op twee plaatsen. Het daar
ontvreemde bleek ook in zijn bezit. De dader werd
naar Zwolle overgebracht en ter beschikking van de
Justitie
AUTOBUSCONCESSIES.
Ged. Staten van Noordholland hebben besloten:
Aan W. Keetman Jr., J. S. Schoorl. G. Schoorl en
G. C. Barten. tezamen vormende de vennootschap
onder firma Keetman en Schoorl. te Winkel, ver
gunning te verleenen tot het in werking houden van
autobusdiensten van Winkel naar Alkmaar en te
rug. van Winkel naar Hoorn en terug, van Winkel
naar Noordscharwoude en terug en van Winkel
naar Purmerend en terug (ot> Dinsdag).
Op de aanvrage van de firma Keetman en Schoorl
vooatnoemcD tot het in werking houden van 'een
autobusdienst van Winkel naar Schagen en terug
(op Donderdag) afwijzend te beschikken.
Aan de Weduwe J. Spaans, geboren Dekker, te
Harenkarspel. vergunning te verleenen tot het in
werking heulden van autobusdiensten van Alkmaar
naar Dirkshorn en terug en van Alkmaar naar
Stroet en terug.
A&n G. Ligthart. te Oude Niedorp, vergunning te
verleenen tot het in werking houden van een auto
busdienst van Alkmaar over 't Veld naar Zijde
wind en terug.
Op het verzoek van P. Deutekom Azn. te Schagen
voorzooveel het in werking 'houden van een auto
busdienst van Schageni naar Burgerbrug en terug
(op Donderdag) betreft, afwijzend te beschikken.
Aan P. Deutekom' Azn.. te Schagen. vergunning te
verleenen tot het in werking houden van autobus
diensten van Schagen1 over Valkkoog. Groenveld.
Dirkshom en St. Maartensbrug naar Schagen, van
Schagen over Groote Keeten en CalTantsoog naar
Schagen en van Schagen over Groenveld. Dirka
horn, St. Maarten en Valkkoog naar Schagen.
DE SCHOONHEID TAN DEN OEVER.
De Zuiderzeewerken trekkon allerwoge belangstel
ling; ook in het buitenland, zooals o.a, ia gebleken
uit het mooie artikel in „LTllustration" en uit be
schouwingen in Engelsche "bladen. Ook in andere
landen wijden dagbladen en tijdschriften artikelen
aan de Zuiderzee.
In verband hiermee mag worden verwacht, dat
het vreemdeLingenbezoek aan Wieringen zal toene
men.
De aandacht zal. dat ligt voor de hand. in de
eerst plaats uitgaan naar de uitvoering van de
technische werken, maar zeer zeker zal de bezoeker
ook nog even een kijkje nemen in het dorpje Den
Oever, het typische plaatsje.
Den Oever ligt. aldus het Hdbld., daar uitermate
schilderachtig. Stuk voor stuk zijn de huisjes met
de spitse puntgevels geen architectonische kunst
producten. maar gezamenlijk vormen zij een won
dermooie silhouet.
De schoonheid dreigt echter te worden vernield,
want reeds zijn enkele zinlooze. plomipe huizen ge
bouwd. welke de silhouet schaden.
Echter is de schade nog niet van dien aard. dat
de indruk! van schoonheid geheel te loor gaat. Maar
dat zal gebeuren, wanneer er meer van die plompe
huizen gebouwd zullen worden. Het is dan ook zeer
gewenscht, dat van nu af geen bouwsels op Den
Oever meer verrijzen, die niet in het karakter van
het dorpje passen. Wil hopen zeer. dat het mogelijk
zal zijn daarop eenigen invloed uit te oefenen.
BRANDSTICHTING IN ROTTERDAM.
Ln gsn nacht van Zaterdagavond op Zondag; is
brand uitgebroken in den winkel vau G-eiderscke
waren aan de Hoogstraat. Be brandweer, die zeer
spoedig ter plaatse was, ontdekte, dat er zich ver
dachte omstandigheden voordoden. Bo brand woed
de gp vier verschillende plaatsen tegelijkertijd en
int de keuken werd een iin .petroleum gedrenkt pa
pier gevonden. Bovendien had de bewoner gezorgd,
dat'hjj, zijn vrouw en zijn zoon niet in de woning
aanwezig waren. Be verzekering, zoo bleek later,
was aan den hoogen kant.
Be winkelier, die schuld ontkend heeft, in nu
in het huis vaa bewaring ingesloten.
DE! BEGROOTING VAN LAREN (NA)
Aion een bericht uit Bussum aan hét Volk out-
Ieenen wij het volgende:
In Laren (N.H.) is de eigenaardige toestand in-
In de schoone golf van Napels liggen aan den voet
van den majestueusen Vesuvius verschillende plaat
sen, de meesten gesticht in de dagen der Romeinen,
anderen daarna, sommige daarvoor. Tot die laat-
sten behoort Herculanum, de stad volgens de overle
vering door Hercules zelf gesticht en naar hem ge
noemd.
De ligging was schitterend. Het uitzicht op zee,
op de eilanden Capri en l9chia, op het schiereiland
van Pozzuoli. is bijna uniek en men kan bast begrij
pen, dat Romeinsche patriciërs hier hun lusthoven
hebben gesticht.
Toen ik onlangs te Napels was en het museum
bezocht, trof mij, slag op slag, dat de mooiste, de
grootste kunstvoorwerpen opgegraven waren te
neen, geachte lezeres en lezer, niet te Pompeï maar
te Herculanum.
De meest voortreffelijke bronzen en schilderwer
ken, marmerbeelden, meubels en ander huisraad treft
men in dit museum aan, afkomstig van Herculanum.
Herculanum en Pompeï werden beiden in het jaar
79 n. Chr. verwoest, doch terwijl Pompeï door een
heeten aschregen getroffen en niet door den lava
stroom bereikt werd, wérd Herculanum onder de lava
'bedolven.
Het is bijna vanzelf sprekend, dat men er toe ge
komen is om Pompeï uit den asch op te delven en
Herculanum onder het steenhard geworden lavadek
te laten rusten. Dat wil zeggen, dat rusten is slechts
betrekkelijk, want men heeft op dit lavadek weer hier
en daar woningen gebouwd en zoo staat Resina ge
deeltelijk op "Herculanum. Echter zeer beslist gedeelte
lijk, er moéten hier en daar woningen, en landhui
zen liggen, die slechts onzichtbaar voor ons zijn,
doordat de lava een en ander voor ons oog verbor
gen houdt, maar waar overigens geen andere huizen
jovenop staan. Men zou zich moeten denken, dat
Baarn en Soestdijk opeens door -een lavadek voor ons
oog verdween en dat daarop langzamerhand een
nieuw Baarn ontstond. Het is vanzelf sprekend, dat
dan wellicht huizen gebouwd zouden worden, waar
bosch geweest is en de plek waaronder een mooi bui
tenhuis van een rijken Amsterdammer stond, onbe
woond bleef. Zoo is het geval met Herculanum.
Toen ik er onlangs was, moest ik onwillekeurig aan
Bath in Engeland denken. B.ath beteekent bad en
nu is Bath gesticht door de Romeinen, die genezing
zochten aan de heote bronnen, die daar aangetroffen
worden, voor hun rheumatische aandoeningen gedu
rende hun veldtochten in het vochtige Holland of
Engeland opgedaan. Wij weten, dat Domburg feitelijk
de plaats was, waar vandaan de Romeinen veelal
scheep gingen naar Engeland, helaas is het Domburg
der Romeinen in do zee verdwenen en is het
Zeeuwsch Genootschap te Middelburg betrekkelijk
weinig „Oud-Domburg" rijk, en de zee zou niet ge
makkelijk toelaten om wat het in al die jaren niet
verwoest heeft, af te staan.
In Bath is het heel eigenaardig gegaan. Daar heb
ben de Engelschen later een stad gebouwd en daar
die hoog en laag was en het laag van de plek. waar
een prachtig Romeinsch bad lag, hun onhandig was,
bouwden zij er kalm overheen. Bij eene verbouwing
werd later het Romeinsche bad ontdekt en geheel in-
tacht gevonden met de looden tegels op de vloer en
de looden buizen langs den wand. Toen ik dat in
dertijd constateerde en bedacht, dat ze juist van mijn
huis op de Keizersgracht al het lood gestolen had
den, pinkte ik een traan uit het mannelijk oog. In
het conservatisme zit toch wel iets goeds!
Zooals nu in Bath vrijwel alles intact was,
slechts was hier en daar een beeld of zuil in de ver
drukking geraakt is zeer onwaarschijnlijk ook in
Herculanum veel netjes door de lava aan het oog ont
trokken en niet verwoest. Eenig optimisme is gerecht
vaardigd wanneer men bedenkt, wat er reeds in 'het
museum te NapelB te zien is. Wellicht zal de lezeres
of lezer denken, maar als men reeds opgegraven
heeft, dan is de room van de melk. Dat is nu echter
geenszins het geval, om de eenvoudige reden, dat
men zich niet de moeite heeft gegeven die room af
te schuimen.
Men heeft feitelijk altijd alle aandacht op Pompeï
geconcentreerd en daardoor is Herculanum in het
vergeetboek geraakt. Natuurlijk kwami dat hoofd
zakelijk door gemakzucht. Het is heel wat gemak
kelijker om> in de open lucht zand weg te graven
en dan zoo langzamerhand alles bloot te leggen,
dan onderaards te werken, en dan nog wel te moe
ten strijden tegen een dikke steenmassa, met heel
wat verrassingen, zoowel aangename als onaange
name. in het vooruitzicht.
Het is wel weer typeerend voor het Napoleonti
sche systeem, dat juist vorsten uit dat systeem zich
miet Herculanum zijn gaan bezig houden. Ei* waren
in het begin en in bet midden van de 18e eeuw wel
eens sporadisch opgravingen gedaan, maar meer
door toeval dan als gevolg van een vast omlijnd
plan. Er waren gedurende de regeering der Bour
bons wel schatten uit het duister Herculanum te
voorschijn gekomen. maa/r de Bourbons van het
Koninkrijk "der Beide 'Siciliën waren er de imenschen
niet naar, om met energie een dergelijke onderne
ming in de juiste banen te leiden. De Bourbons
maakten in 1806 plaats, eerst, tot 1888. voor Joseph
Bonaparte, toen. tot 1815. voor Joachim Murat en
onder hen begon een onderzoek volgens een goed
overlegde methode, met het gelukkige gevolg, dat
heel wat schoons toen en ook later voor den dag
werd gehaald. In *1828 sloot men de groeven en
niemand keek meer naar Herculanum om. alle aan
dacht concentreerde zich weer op Pompeï. Dat on
der de in 1815 teruggekeerde Bourbons de werkzaam
heden te Herculanum langzaam maar zeker ver
liepen. verbaast mij niet. doch wel verbaast mij
dat toen in 1860 Frans II uit Napels verjaagd was
en het Koninkrijk der beide Siciliën ophield te be
staan en opging in het Koninkrijk Italië van den
Piemontees Victor Eimanuel II, de nieuwe regeering
niet oogenblikkelijk dacht aan Herculanum. maar
zich Vrijwel uitsluitend vastklemde aam Pompei
Mem had anders genoeg ontdekt, om een verder on-
onderzoek te Herculanum te rechtvaardigen.
In de 18e eeuw waren prachtige beelden uit het
theater gehaald, in die zelfde omgeving werd van
1806 tot 1828 met groot succes gewerkt en men weet
door de publicatie van Emest Breton (1855) van
het bestaan van een patricisch buiten met ruim
veertig kamers. Ook andere lusthoven zijn reeds
geëxploreerd1, maar tot een regelmatig onderzoek,
kwam het niet Een aanbod uit den vreemde werd in
ï9€6 afgeslagen en zoo naderde de wereldoorlog en
een geheele ommekeer in het bestaan van het Ita-
liaansche Koninkrijk. Dit is* nadat de Italianen uit
de verschillende deelen elkaar gedurende den vree-
selijken strijd hadden leeren waardeeren een wer
kelijk homogeen rijk geworden en onder de Fas
cistische regeering komen dingen tot stand, die ten
slotte den meest verbitterden tegenstander moet er
kennen als uniek in de geschiedenis van Italië se
dert de Romeinen-.
Den 9en April van dit jaar vergaderde, de Reale
Societé Romana dl Storia Patria in het paleis Val-
licelliana en hield Mussolini een redevoering over
historische onderzoekingen en wel o.a. te Hercula
num.
Mussolini ging kort de geschiedenis' der laatste
uitgravingen na en bracht daarbij hulde aan de
Dieuwe tunnelö onder het bewind van Victor Erna-
nuel II gegraven. Het deed hem daarom ook bijzon
der veel genoegen den Koning, kleinzoon van ge
noemden monarch onder zijn gehoor te zien, om
dat hij hoopte en vertrouwde, dat nu onder Victor
Emanuel III op de exploiratie voorheen gedaan zou
worden voortgewerkt, en dat de ontgravingen in
Herculanum rijke vruchten aan Italië zouden af
werpen.
Waarin zullen die rijke vruchten bestaan, zult
ge vragen?
Ten eerste wanneer dit moeilijke ondergrondsche
werk met succes beloon wordt, de satisfactie voor
het volk. dat hieraan zijn beste krachten gaf.
Ten tweede de wetenschappelijke waarde van een
dergelijk onderzoek.
Ten derde de kunstwaarde en de geldswaarde van
het opgegravene.
Ten vierde de bevordering van het vreemdelingen
verkeer. Laat men dit laatste niet licht tellen. Groot
voorstander van de droogmaking van de Zuiderzee
zou ik den uitvoerders toch wel willen toeroepen:
houdt om Marken een eracht. laat het een eiland en
laat er mooi water blijven tusschen Volendam en
Marken, opdat de vreemdeling daarheen blijft trek
ken en aldus minstens éón nacht in Amsterdam
moet logeeren. Mocht de tocht naar Marken van
het toeristenprogramma verdwijnen, dan zullen o.a
de Ainsterdaimsche hoteliers geweldige schade lij
den.
Wanneer nu Herculanum in het toeristenverker
wordt opgenomen., dan beteekent dat één dag langer
verblijf in Napels en wat dat bij een toeristenver
keer van honderdduizenden beteekent. is niet onder
cijfers te brengen
'Wanneer het ori betje wil. dan dekt het vreem
delingenverkeer alle kosten van opgraving en wan
neer dan eindelijk die kosten ophouden, beteekent
elk entréebillet bijna zuivere winst.
Daarom heeft Mussolini ook hier weer groot in
zicht getoond. Een aardig inzicht heeft hi.i verder
getoond om de eer van de opening der werkzaam
heden aan den Koning Victor Emanuel III over te
laten en er zelf niet heen te gaan. zoodat alle aan
dacht zich op den koning concentreerde. Ik was
toevallig in Napels en ben naar Herculanum geto
gen om het feest bij te wonen.
Dit viel mij tegen, er was eigenlijk niets te zien,
want. de eventueele buit zit onder den grond, we
stonden nu nabij de plaats waar de schacht door
de lava heen geboord zal worden.
Wel heb ik een denkbeeld gekregen van de groote
oppervlakte welke Herculanum gehad heeft. Pompeï
was een klein dorp. bewoond door gegoede lieden.
Herculanum was een groot dorp met schitterende
buitenverblijven, zooals eertijds het .Zegevierent
Kennemerlandt" bezat.
Te Herculanum) ligt het buiten van Argus, en
heeft het huis van Aristides gestaan.
Hier werden door de patriciërs fraaie parken aan
gelegd met vijvers en lustwaranden. met zuilen
gaanderijen en kletterende fonteinen. -
Terwijl de koning sprak, dwaalde mijn blik naar
zee en ik werd getroffen door het prachtige uitzicht.
Ik kon imdji begrijpen, dat hier Herkules een lusthof
stichtte, zooals de overlevering dat wil. Meteen keek
ik naar den koning en werd weer getroffen en wel
door de broosheid van diens kleine figuur. Geen
Hercules! Maar wel een goed man, dat ziet men
dadelijk, iémand, die het goed met zijn volk meent.
In Napels teruggekeerd, heb ik meegemaakt een
ovatie, die gebracht werd aan den koning, toen bij
op het balcon van het pales verscheen. Och zoo'n
klein figuurtje te midden van zijn hofhouding op
het vrijwel midden in het groote. breede paleis aan
gebrachte balcon.
De duizenden, verzameld op het groote plein,
juichten den vorst echter zoo spontaan, toe dat bij
grooter scheen te worden.
Wat een eer voor wijlen den grooten Staatsman
Cavour. deze ovatie aan den kleinzoon van den
Piemontees. Want in 1860 moge dan al de wegge
jaagde Bourbon, Koning Frans II. weinig vrienden
in Napels achtergelaten hebben, evenmin ging van
de Napoletanen groote sympathie uit naar den ko
ning uit ,het Noorden, naar den Piemontees Vic
tor Emanuel II.
Zeven en zestig jaar later openen de harten der
Napoletanen zich voor den kleinzoon van victor
Emanuel IL Dit is inderdaad een feit waar het
huis van Savoie trotsch op mag zijn. Reeds wist
de vader van dezen koning als Prins Umberto vele
harten in Napels te winnen., zoodat een Duitsch
diplomaat daarover in 1865 aan Bismarck rappor
teerde. en was het vooral de eerste Italiaansche ko
ningin. de schoone Margaretha van Sovoia. die^piet
weinig tot dat succes bijdroeg, doch èn Humbert
èn Margaretha zouden verbaasd zijn geweest over
de populariteit van hun zoon.
Wellicht nog grooter populariteit geniet hun klein
zoon de Principe Ereditario Umberto. de troonop
volger
Die 'superlatief heeft hij' voteens de spraakmakend
de gemeente te danken aan het feit, dat hu met
Besteld schijn te zijn on1 den man. die de Hercules-
arbeid der opgraving van het oude Herculanum
aandurft en doorzet, op den stichter van een nieuw
Herculanum. op den modernen Hercules.