DOOR DE STEPPEN VAN
N00RD-AFRIKA.
Het koninklijk zomerslot La Granja ligt op de hel
ling van de Siërra Guatarrama, 2000 M. boven de
zee. Het 9lot werd door Philip V, een kleinzoon van
Lodewijk XIV, gesticht. Philip V kon zijn „douce
France" niet vergeten en liet het paleis van Versail-
les met omgeving namaken. Deze nabootsing weid
grootscher dan het oorspronkelijke. Het slotpark js
146 H.A. groot, een kunstmatig meer voorziet de wa
terwerken, 28 geweldige fonteinen van water. In de
kapel van het slot ligt Philip V met zijn vrouw
Isahella Farnese begraven. Omdat hij groote anti
pathie had tegen zijn Habsburgsche voorgangers, wil
de bij niet begraven worden in het F-scoriaJ.
La Granja"-is dikwijls het tooneeu van bekende
histitische gebeurtenissen geweest, hier deed Philip
V in Januari 1724 afstand van den troon ten behoeve
van zijn zoon Lodewijk I, om echter reeds weer in
Augustus van dat jaar koning te worden, na 't over
lijden van zijn zoon. Ook op La Granja werd in 1796
een verdrag tusschen Spanje en Frankrijk tegen En
geland gesloten en in 1800 werd aildaar een geheime
overeenkomst tusschen de Spaansche regeering en
consul (Bonaparte geteekend. Tem slotte wees in 1832
koning Ferdinand VII, in La Granja zijn dochter
Isabella tot zijn opvolgster aan, en verloor daarmee
da aanspraken van zijn broer Cajlos op den troon.
Dit was het uitgangspunt van den Carlistenstrijd, die
voor Spanje zoo noodlottig is geweest.
La Granja ligt 70 K.M. van Madrid.
HET LAND ZONDER DIENSTBODEN.
Een aardig beeld van het gemiddelde Amerikaan-
sche woonhuis tusschen den Atlantischen en den
Stillen Oceaan krijgt men uit een statistiek, die is
opgesteld aan de hand van bezoeken in 11.232 hui
zen over alle staten tusschen beide wereldzeeën. Men
beoogde aanvankelijk het resultaat profijtelijk te
doen zijn voor sociale hervormers; het zal echter met
meer waarschijnlijkheid te stade komen aan make
laars in huizen.
Men heeft n.1. over 't geheel middelmatig-groote
steden zonder krotwoningen bezocht en dan nog
kleine huisjes buiten beschouwing gelaten. Toch zijn
de resultaten interessant
Telefoon vond men in 7 van de 10 woningen. Eén
badkamer kwam in 84 der huizen voor. Slechts
Mijn joegen .gaat hoe laa-
srer hoe meer op zijn vader lijken.
HéJ En is daar niets tegen
te doen?
5.3 waren zonder badkamer. De overige 10 had
den 2 tot 5 badkamers. Modern comfort was algemeen
(eiectriciteit in 91.2 der huizen, gas in 95.3 stroo-
mend water in 95,3 electrische ijskasten in
1.7
Wat het gebruik van electriciteit door de Ameri-
kaansche huisvrouw betreft, kunnen deze getallen die
nen. Van de huizen hadden 20 electrische brood
roosters; 29 electrische waschmachines; 82 electr.
strijkijzers; 28 electr. haargolvers, en 60 electr.
stofzuigers. De meeste Amerikaansche gezinnen ge
bruiken geconserveerde levensmiddelen (soepen,
groenten, compóte). Dit is weer te verklaren uit het
feit dat slechts in 11 van de bezochte huizen vast
huispersoneel was. In Zanesville, dat beschouwd
wordt als de meest typisch-Amerikaansche plaats,
houden slechts 3 der gezinnen een dienstbode! Te
gen 4493 huisvrouwen, die zelf het werk doen, zijn er
183 met vaste huishoudelijke hulp. Werksters komen
verbazend weinig voor in Amerika, vooreerst omdat
dezen zonder blikken of blozen 5 dollar per dag moe
ten hebben, en dan omdat zij om een haverklap het
rudtenlappen, trappendoen e.d. zeer essentieele werk
stersbezigheden, aan, de huisvrouw overlaten.
De enquête heeft ook doen zien, dat het oude Ame
rikaansche standaardgezin van 5 personen ophoudt
te bestaan. Het wordt kleiner, speciaal in de midden-
en' hoogere klassen.
In strijd met de opvatting dat ieder Aimerikaansch
gezin zijn auto heeft, is de onthulling, dat van de
bezochte huldigen 40 niet door een auto werd „ge
serveerd". Ook radio i3 lang niet algemeen: ad echts
1 op de 3 gezinnen had een ontvangtoestel, daaren
tegen hadden 51 piano's en 59 gramofoons.
De liefhebberijen in de ondervraagde gezinnen ble
ken in hoofdzaak te zijn: tuinieren (5 auto en
motor (25 boeken (15 bioscoop (17
EEN EIGENAARDIGE WEDSTRIJD.
Een origineel© wedstrijd heeft in Grenoble, de stad
der handschoenmakers, plaats gehad; twee prijzen,
een van 1000 en een van 500 fr. waren er uitgeloofd
voor den fraaist versierden handschoen. Meer dan 200
ontwerpen -kwam in, waarover een jury, samengesteld
uit leden van het comtié voor sierkunst en van het
syndicaat der handschoenmakers, uitspraak had te
doen. De uitslag overtrof de verwachting; veertien be
kroningen werden toegekend voor handschoenen, die
ware kunstvoorwerpen bleken. De wedstrijd zal
voortaan ieder jaar worden herhaald.
EEN BANKET VAN DEN HERTOG VAN WEL
LINGTON.
Honderd jaar geleden gaf de hertog van Welling
ton in Apsley House in Londen een banket, zoo
kostelijk en rijkelijk als men m die dagen placht
te doen. Die tijden zijn lang voorbij. De Evening
Standard haalt een bericht erover aan uit haar
nummer van 13 Juli 1827: „In Apsley House gaven
de hertog en de hertogin van Wellington gister
avond een van die prachtige en kostbare banketten
die in luister niet door welken prins of gekroond
hoofd overtroffen zouden kunnen worden. De kos
telijke en schitterende tentoonstelling van goud en
zilver naast een overdaad van exotische planten,
de uitgelezenste kasvruchten, verfijnde gerechten
van eiken aard en' wijnen uit elk. klimaat en elk
land, maakten een effect als waarvan men zelden
getuige geweest was."
STRALEN, DIE DOOR DEN MIST HEEN DRINGEN.
Al jarenlang zoekt mien naar een lichtbron, welke
door mist heen kan dringen. Zoo'n lichtbron, vroe
ger in hoofdzaak voor de zeevaart van beteekenis,
zou thans vooral voor de luchtvaart van belang
zijn, die tot dusver in den' mist nog een van zijn
geduchtste tegenstanders heeft. Onlangs ia uit Enge
land meldiing gemaakt van een demonstratie van
stralen, die door den mist heendringen van John L.
Baird1, een Sohotsch uitvinder, wiens systeem' van
televisie hein reeds eenigen naam in de wetenschap
pelijke wereld heeft bezorgd en thans komt uit
Washington het bericht, dat Raymond Machlett, een
26-jarig Aimerikaansch uitvinder, die een soortgelijk
licht aan het departement van oorlog, te Washing
ton heeft aangeboden. Volgens proeven op vlieg
velden genomen zou het licht inderdaad over groo-
ten afstand door den mdst heendringen. Het i® een
Neonlicht, het roode licht, dat tegenwoordig veel voor
richtreclames wordt gebruikt, ten sterkte van 10.000
kaarsen. Het zal in de praktijk nog moeten blijken
of de uitvindingen van Baird en Machlett inderdaad
de lang gezochte oplossing brengen van het vraagstuk
van het zien door den mist.
VERSTROOIDHEID.
Lessing wilde eens de eerlijkheid van zijn knecht
op de proef stellen en legde daartoe zijn geld op ta
fel. Toen hem echter een vriend vroeg, of hij het wel
geteld had, was hij dat vergeten.
De kapelmeester Benda, die een klavier stemde,
sprong op en liep naar een andere kamer, om te
hooren, hoe het instrument klonk. Ook ging hij naar
het paleis met de waschkom in zijn hand, die hij
voor zjjn notenboek hield en met een kleerborstel als
hoed onder zijn arm.
Gleim ging meer dan eens met een zwarte en een
witte kous uit, liep den vollen dag het huis rond
met het licht, waarbij hij zijn morgenpijpje had aan
gestoken en maakte eens een smid voor een dief uit,
die hij zelf in zijn kamer had gelaten en in ver
strooidheid opgesloten en vergeten had.
De geleerde Senkenberg, die bij 'n vriend ten eten
was gevraagd, en de soep niet naar zijn smaak vond,
zeide:
Vergeef mij, dat de soep flauw is, maar mijn
vrouw ligt ziek.
(Hij dacht thuis te zijn.
EEN KLAVERBLAD VAN VIEREN.
Reeds in de middeleeuwen geloofde men algemeen
aan de gelukbrengende kracht van het klaverblad
van vieren. Voor het eerst werd over dat volks
bijgeloof iets geschreven door den Tiroolschen dich
ter Binteler, in de vijftiende eeuw. Deze dichter
zegt in zijn geschrift, dat men ieder klaverblad van
Hoor ie dien kerel ginds lawaai maken? Als dat nog lanö
duurt ga ik hem arresteeren wegens burengerucht.
WETENSWAARDIGHEDEN.
Is het U bekend:
dat het getal bioscopen over de
geheele wereid circa 47.000 bedraagt
waarvan Diiitschland' 3730, Rusland
3500, Engeland 3000, Frankrijk 3400,
Italië 2200,, België 800, Nederland 230
Vereenigde Staten 18.000, Zuid-Ame
rika 1200, Canada 900, Siberië 1200,
Japan 60, China 12.
dat onderzoekers in Zuid-Amerika
een tunnel ontdekten van 5 K.M.
lang en ca. 7 c.M. breed, die ge
maakt was en regelmatig gebruikt
werd door mieren?
Wie hooger klimt dan hem betaamt
die valt ook lager, dan hij raamt.
Wordt nooit zoo rijk aan geest,
dat gij arin van hart wordt.
vieren de macht toekent, zijn bezitter geluk aan te
brengen. Ook kan zulk een praatje behoeden tegen
boazen invloed en kan bedrieglijke toovenarij er
door ontmaskerd worden.
Het feit, dat men juist aan een klaverblad van
vieren deze gelukbrengende macht toeschrijft, stamt
van de oude Germanen, die geloofden, dat een
kruisvormige plant het zinnebeeld was van geiukge-
vende vruchtbaarheid en groeizaamheid.
Reeds lang voor het kcruis de Christelijke beteeke
nis had, gold de kruisvorm in de natuur als een
teeken van krachtigen groei.
De auto raast over den breeden militairen straat
weg. Rechts en links niets dan steppen. Mijlen ver.
Aan den horizon geen afscheiding. Hemel en aarde
gaan in elkander over. Verzengende hitte. Onbarm
hartig brandt de zon. Spookachtig glijden karavanen
voorbij. Twee, drie, vier kameelen, in eeuwigen gelij
ken tred, achter elkander. Verscheidene ezels of muil
dieren er naast. Op de ruggen der dieren zijn gansche
woningen gebouwd. Alles lustigjes door elkander: de
ouders, de kinderen, de dieren. De huisdieren! Kippen
zweven in voortdurende onrust boven de ruggen der
kameelen, steeds met uitgeslagen vleugels, dan aan
den eenen kant en dan aan den anderen kant, om bet
evénwicht te bewaren. Oasen glijden eveneens voor
bij. Heerlijke palmen. Sappig groen daaronder, ellen
dige hutten daarop. Veldlegers. Aan de bron oud-bij-
belsche tafereelen, zooals die ons uit de schilderijen
van de groote meesters der renaissance bekend zijn.
Bonte gewaden. Witte mantels. Roode en- blauwe
sjaals. Alles in phantastische kleurenmengeling door
elkander. De tijd is hief blijven staan. In al die dui
zenden jaren heeft zich hier niets veranderd. De men-
schen en hun gebruiken zijn onveranderd gebleven.
Onveranderd gelijk de kameel, die nog altijd even
goedmoedig, eenvoudig en nimmer moede den men-
schen dient, als in Abrahams tijd.
Op eenmaal begint er weer leven te komen in den
zich oplossenden achtergrond. Bergen gebergten.
Het Atlasgebergte strekt zijn laatste vifiger over de
steppen van Tunis uit. Grauwe, blauwachtige hoogten
ketens. Onbeboscht. Machtig opstijgend uit de onmete
lijke zandwoestijn. Een zijweg leidt er heen. In de
verte naderen karavanen met groote kudden dieren,
schapen en geiten. De auto gaat dezen zijweg echter
voorbij en glijdt steeds verder de grootsche eenzaam
heid in. De zon steeg en steeg, nu daalt zij langzamer
hand weer langs het hemelgewelf naar beneden. De
uren vlieden om in deze eeuwige stilte, alsof men in
zekeren zin door het niet reed. Dan wederom pal
men. Op dit oo'genblik verdichten zich de indruk
ken, die zich als 't ware hulpbehoevend aan iets tast
baars trachten vast te klemmen.
De palm: wat ds zij anders dan een oer-ondergrond
van alle architectonische plastiek. Sluit uw oogen
een weinig en gij ziet de palmen tot een zuil met een
heerlijk kapiteel worden.
Drie, vier palmen, en de schoonste Grieksche tem
pel staat voor U. Uit de natuur steeg, gelijk Aphrodite,
de godin der diefde, uit het schuim der golven werd
geboren, de kunst Tot de natuur keert zij, dikwijls
na lange dwaalwegen, altijd weer terug. De tragiek,
tragedie, waardoor wij ons in het schouwburgtheater
laten aangrijpen. Reeds in de zaadkorrels der enkele
steppenhalmen is zij ingesloten. Deze nietige korrel
tjes wilden leven, willen wortel schieten, willen om
hoog stijgen en zich ontvouwen. En hun gestadige,
stille en openlijke strijd met de hun omringende na
tuur is het niet een tragedie die zich iederen dag
en ieder uur duizendvoudig op aarde afspeelt?
'Maar de werkelijkheid roept In steeds snellere
vaart suist de auto langs den weg, zoodat nauwelijks
meer de verschillende dingen zijn te herkennen. Een
diepe melancholie overvalt den mensch bij het eeu
wig gelijkmatige slaapverwekkende rollen der ban
den over den weg. De gedachten keeren onwillekeu
rig terug naar de plek'en naar hen die iemand het
dierbaarst zijn.
Dan worden plotseling de oogen verblind. Helsche
streepen onderbreken eensklaps de eentonige groen
grijze steppenkleur.
Zand, zand, zand! Voorboden van de woestijn. Voor
uitspringende deelen van de verderop sluimerende
saha-ra. Komt men dichterbij, dan blijken ook deze
zandvlakten hun bijzonder voorkomen te hebben.
Wind en storm, die over de steppen strijken, vormen
het zand <tot een golvende vlakte, gelijk een beweeg
lijke zee.
Noch meer: het zand hoopt zich op tot koepels,
neemt den vorm aan van spiegeleieren,'drie, vier, vijf
bij elkaar op een hoopje en er behoort slechts weinig
toe, om in deze natuurlijke zandvormen de architec
tuur der Marokkanen, Berbers en Arabieren te her
kennen. Er mankeeren alleen nog maar de slanke
torentjes de minaret® om van verre de zand-
hoopen voor een Mohammediaansche stad met haar
talrijke groote en kleine koepels te- houden.
Ditmaal is het geen phantastische vorm uit zand,
dat heel in de verte, aan den horizon, steeds duide
lijker naar voren treedt. De straatweg wordt drukker,
Kairouan is in 't zicht Het Mekka van Noord-
Afrika. De bedevaartplaats der onzalige Islamieten,
die hier minstens eenmaal in hun leven moeten ko
men, willen zij de genade van Allah ontvangen. Hier
was eens de hoofdstad van het groote Aglabadenrijk,
waar de hoogeschool van Noord-Af rika was geves
tigd, die het tegen de school van Cordova kon opne
men. Hierheen kwam, voor vele eeuwen terug, de
haarknipper van den profeet, de barbier van Moha-
med, om den volke de leer van den Islam te verkon
digen. Hier 'ligt hij tezamen met een lok van Moha-
med begraven. En onafzienbaar is de schaar van vro
men, die hier dagelijks komen, om op deze heilige
plaats te bidden. Voordat men er zich van bewust is,
bevindt men zich midden in het gewoel der nauwe
straten. Zinverwarrend. Volkomen beeld van het le
ven dn de Oriënt het morgenland.
Geen enkel Europeesch gezicht te zien; diep ge
sluierd, nauwelijks de oogen zichtbaar, schrijden de
vrouwen en meisjes voorbij. Kooplieden prijzen met
luide stem hun waren aan. Kinderen loopen joelend
de auto na. Drukkend en zwoel is de atmosfeer, door
dringend de reuk rondom. Stof op de gezichten en op
de k'leeren. Totdat U in een van die koele hallen der
groote moskee.de Sidi-Okba-tempel, wordt binnenge
leid. Een nieuwe wereld ontvangt U daar. Zuilen en
nog eens zuilen, die als 't ware een heel bosch vor
men. Zuilen gelijk palmen. Maar.... „niemahd wandelt
ongestraft onder de palmen." Tempelwachters komen
met bezwerende handen aanloopen en verzoeken U
de heilige ruimte te verlaten. Het biduur 4s ingegaan.
De zon gjijdt. zienderoogen langs den diepblauwen
koepel van het firmament naar beneden. De geloo-
vige keert zijn gelaat naar het Oosten. Op de ronde
balcons der spitse minarets duiken donkere gestalten,
op, om met ver in 'het rond klinkende en zingende
stemmen het naderende uur van het gebed aan te
kondigen.
De aqto wordt gedraaid en de thuisreis vangt aan.
De steppe neemt U andermaal in zijn armen op. De
zon is onder, de maan komt op. En met hem de glin
sterende sterren, die U als 't ware de oude, geheim
zinnige wijsheden van het schoon© Morgenland toe
fluisteren. En wat zijn wij nog, op deze angstaanja
gende, onafzienbare vlakte, midden in het donker van
den nacht?
Niets. Minder dan niets.
UitgeverHebt u die symphonie die tl mii verleden week ter
inzage gezonden hebt, zélf geschreven?
Musicus: .Ja.
Uitgever: - Ga dan zitten en steek een sigaar op. Ik dacht, dat
u ai honderd jaar dood was, mijnheer Beethoven'
WETENSWAARDIGHEDEN.
Is het U bekend:
da t men in Duitschland van
dennenaalden wol maakt?
dat de naaLdlen chemisch) be
handeld worden en er dan „den-
newol" overblijft, een sterke vezel,
die op hennep gelijkt?
i
dat (hiervan /ware weefsel® ge
maakt worden?, i
l
dat Pol» Negri, de bekende film
ster, eenls verziekend? was tegen
„veiflietöd" worden?
I
•dat onlangjs een bijenzwerm
van ongeveer een (half millioen
bijen zich nestelde onder (het dak
van) (de kerk; van Rossington bij'
Doncaster (Eng.)
l
dat hun gezoein zoo sterft1 was,
dat het boven hét gezang! eni het
geluid van het orgel uitkwam?
dat een ijmker een stuk van het
dak moest uitzagen, om ze te. ver
wijderen en dat hij toen een com
pacte massa bijen vond, van 2 bij'
1% meter?
i
dat gebruik gemaakt moest
worden van rookbommen en na
tuurlijk' een masker en handschoe
nen, om de woedende dieren te
verdrijven?
i
dat de Indianen in Amerika
weer toenemen in aantal? In 1900
waren er 270.544; in 1926 zijn er
weer 349.595. Een toeneming van
bijna 80.000 in 25 jaar.
dat in de Académie royale de
miusique, door Louis XIV gesticht,
de auteurs alleen in de parterre
mochten zitten? 'Daar werden ze
door de politie bewaakt om hen te
verhinderen de werken van kunst
broeders uit te fluiten.
Mijn vrouw beeft slechts twee maanden een punt-roUer Re-
brtrikt, en..,
En
En na is de punt-roller al veel dunner I
